Archaic period: Athens - from the kingdom to aristocracy Archaische Periode: Athen: vom Königtum zur Aristokratie Αρχαϊκή εποχή: Αθήνα - από την βασιλεία προς την αριστοκρατία

1. ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ
Η ΑΘΗΝΑ
ΑΠΟ ΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΣΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΑ

2. ΟΙ ΙΩΝΕΣ ΤΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
Οι κάτοικοι της Αττικής ήταν στην καταγωγή
Ίωνες και ζούσαν σε μικρές διάσπαρτες
κοινότητες. Η κύρια ασχολία τους ήταν η
γεωργία στις πεδινές περιοχές της Αττικής και η
κτηνοτροφία στις πιο ορεινές περιοχές.
Όμως λόγω των παραλίων της Αττικής πολλοί
κάτοικοι στράφηκαν στο εμπόριο και την
ναυτιλία.

3. Πηγή εικόνας: https://science.fandom.com/el/wiki/Μέγαρα_Αττική

4. Ο ΘΗΣΕΑΣ
Η ένωση των πολλών οικισμών σε ένα ενιαίο
κράτος με έδρα την Αθήνα αποδίδεται στον
Θησέα. Προς τιμήν του, οι Αθηναίοι γιόρταζαν
κάθε χρόνο τα Παναθήναια, την πιο λαμπρή
γιορτή της Αθήνας.
Το πρώτο πολίτευμα της Αθήνας ήταν η
βασιλεία. Δεν γνωρίζουμε πολλά για αυτήν την
περίοδο. Ο τελευταίος βασιλιάς της Αθήνας
ήταν ο Κόδρος.

5. ΟΙ ΑΘΛΟΙ ΤΟΥ ΘΗΣΕΑ
Ερυθρόμορφη αττική κύλικα, 440-430 π.Χ., Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο
Πηγή εικόνας: https://en.wikipedia.org/wiki/Theseus

6. ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΕΙΑ
Σύμφωνα με την παράδοση, ο τελευταίος
βασιλιάς της Αθήνας, ο Κόδρος, θυσιάστηκε για
να αποφευχθεί η σύγκρουση με τους Δωριείς
και να σωθεί η Αθήνα.
Την διακυβέρνηση της Αθήνας ανέλαβαν πλέον
οι αριστοκράτες. Αυτή η ομαλή μετάβαση της
εξουσίας φαίνεται και στον πολιτειακό θεσμό
του «άρχοντα - βασιλέα», ο οποίος είχε στην
Αθήνα θρησκευτικά καθήκοντα.

7. Ο Κόδρος αποχαιρετά
τον Αίνετο
Ερυθρόμορφη κύλικα
Αρχαιολογικό μουσείο
Μπολόνια, Ιταλία
Πηγή εικόνας: https://de.wikipedia.org/wiki/Kodros

8. ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Την εξουσία στην Αθήνα είχαν
• ο επώνυμος άρχοντας, που ήταν υπεύθυνος
για την σύγκλιση της Εκκλησίας του Δήμου
• ο πολέμαρχος, που είχε την ευθύνη όλων των
στρατιωτικών θεμάτων
• οι έξι θεσμοθέτες, που ασχολούνταν με
δικαστικά θέματα

9. ΤΟ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
• ο Άρειος Πάγος είχε την ευθύνη τήρησης των
νόμων
• η Εκκλησία του Δήμου, που ήταν η συνέλευση
όλων των πολιτών της Αθήνας
Πηγή εικόνας: https://zen.yandex.ru/media/id/5d27996dfbe6e700ad2e3176/socialnaia-struktura-drevnei-grecii-5d39fe9d31878200aeb6f82e

10. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Στην Αθήνα δεν έλειψαν τα προβλήματα: τους
ευγενείς άρχισε να αμφισβητεί μία νέα
κοινωνική τάξη, η οποία απέκτησε χρήματα και
ισχύ λόγω της επαγγελματικής τους ιδιότητας:
οι έμποροι και οι τεχνίτες.
Πάρα πολλοί χρεωμένοι αγρότες απαιτούσαν
την κατάργηση των χρεών, διότι όποιος δεν
μπορούσε να πληρώσει τα χρέη του στην Αθήνα
γινόταν δούλος.

11. ΚΥΛΩΝ
Την κατάσταση αυτή εκμεταλλεύτηκε ο Κύλων,
που με την βοήθεια των οπαδών του
προσπάθησε να πάρει την εξουσία στα χέρια
του και να γίνει τύραννος.
Η απόπειρά του απέτυχε, ο Κύλων κατέφυγε
στα Μέγαρα, όμως οι οπαδοί του εκτελέστηκαν,
παρόλο που είχαν καταφύγει ως ικέτες στους
ναούς ζητώντας την προστασία των θεών.

12. ΚΥΛΩΝΕΙΟ ΑΓΟΣ
Αυτή η βάναυση και ανίερη πράξη ονομάστηκε
«Κυλώνειο άγος».
Η λέξη άγος σήμαινε στην αρχαιότητα «μίασμα,
κατάρα, οργή Θεού».
Ο ομαδικός τάφος με τους εκτελεσμένους
οπαδούς του Κύλωνα ανακαλύφθηκε κατά τις
ανασκαφές στο Φάληρο στο πλαίσιο του έργου
για την κατασκευή του Κέντρου Πολιτισμού-
Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος»

13. Πηγή εικόνας: https://www.protagon.gr/epikairotita/politismos/kylwneion-agos-anakalyfthike-omadikos-tafos-sto-faliriko-delta-44341109193
«ΚΥΛΩΝΕΙΟ ΑΓΟΣ»

14. «ΚΥΛΩΝΕΙΟ ΑΓΟΣ»
Πηγή εικόνας: https://www.mivida.gr/eidhseis/desmotes-tou-falirou-to-simantiko-eyrima-apomakrynetai-apo-ti-thesi-tou-kai-tha-epanatopothetithei-ystera-apo-katalliles-ergasies-pics/

15. Το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος»
Πηγή εικόνας: https://www.flynews.gr/ekdromi-kentro-politismou-idrima-stavros-niarxos/

16. ΤΑΡΑΧΩΔΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Μέσα σε αυτήν την ταραχώδη περίοδο, οι
Μεγαρείς βρήκαν την ευκαιρία και κατέλαβαν
την Σαλαμίνα.
Οι ταραχές στην Αθήνα συνεχίσθηκαν και οι
πολίτες ζητούσαν συνεχώς την διαγραφή των
χρεών και την καταγραφή των νόμων, διότι
μέχρι τότε επικρατούσε το «εθιμικό δίκαιο».

17. ΕΘΙΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Το εθιμικό δίκαιο αποτελείται από κανόνες και
«άγραφους νόμους», που διαμορφώθηκαν με
το πέρασμα του χρόνου, σε μία περιοχή από
μία ομάδα ανθρώπων. Αυτοί οι «άγραφοι
νόμοι» γινόταν αποδεκτοί από όλους με την
πεποίθηση ότι οι δικαστές θα δίκαζαν δίκαια.
Οι Αθηναίοι ζήτησαν την καταγραφή των νόμων
για να είναι απόλυτα δίκαιη η απονομή της
δικαιοσύνης.

18. ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΓΡΑΠΤΟΙ ΝΟΜΟΙ
Οι πολίτες θεωρούσαν πως η απονομή της
δικαιοσύνης ήταν εις βάρος τους, και κάλυπτε
τις αυθαιρεσίες των αριστοκρατών, γι’ αυτό και
ξεσπούσαν συχνά ταραχές στην Αθήνα.
Οι ευγενείς αναγκάστηκαν το 624 π.Χ. να
αναθέσουν την καταγραφή των νόμων για να
εκτονωθεί η λαϊκή δυσαρέσκεια και να
σταματήσουν οι ταραχές στην πόλη της Αθήνας
στον …

19. Πηγή εικόνας: https://monster.fandom.com/wiki/Dragon

21. ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΝΤΑ
… Δράκοντα. Οι «νόμοι του Δράκοντα» ήταν
πολύ σκληροί και αυστηροί. Γι’ αυτό ήδη στην
αρχαιότητα έλεγαν πως οι νόμοι του Δράκοντα
γράφτηκαν με αίμα.
Καταγράφηκαν πάνω σε μαρμάρινες πλάκες και
τοποθετήθηκαν στην Αγορά για να μπορεί ο
κάθε πολίτης να τους διαβάζει.
Εικόνα δεξιά: Αρχαία μαρμάρινη επιγραφή
Πηγή εικόνας: https://www.freeimages.com/de/premium/ancient-greek-inscription-in-arsemia-124281

22. Κείμενα, συγγραφή, ιστορική έρευνα, εικόνες: Γαρίτατζης Χαράλαμπος (ΠΕ07)
Φιλολογική επιμέλεια: Μαρία Αβερκιάδου (ΠΕ02)