1. Bölüm 4: Modern Sonrası Yönetim
Yaklaşımları
Yönetim ve Organizasyon
A.Toplam Kalite Yönetimi
B. Amaçlara Göre Yönetimi
C.Şebeke (Network) Örgütler
D. Dış Kaynak Kullanımı
E. Kıyaslama
F. İşgören Güçlendirme
G. Öğrenen Örgütler
H.Kurumsallaşma
I. Yeniden Yapılanma
J. Entelektüel Sermaye
2. Bölüm 4: Modern Sonrası Yönetim Yaklaşımları
Yönetim ve Organizasyon
A.
Toplam Kalite Yönetimi
Yönetim ve Organizasyon, Melih Topaloğlu – Hakan Koç, Seçkin Yayıncılık
3. Kalite Kavramı
Toplam Kalite Yönetiminin Gelişimi
Toplam Kalite Yönetimi Anlayışı
Toplam Kalite Yönetiminin Temel İlkeleri
Müşteri Odaklılık
Üst Yönetimin Liderliği
Sürekli Gelişme (Kaizen)
Tam Katılım
Toplam Kalite Yönetiminin Yararları
4. Mükemmeli hedefleyen toplam kalite
yönetimi anlayışı ile çok çalışmak değil;
birlikte, planlı ve organize çalışmak esas
alınmaya başlanmıştır. Yöneticiler bu
süreçte kural koyan ve uygulatan değil,
vizyon belirleyen ve hedefleri işgörenlere
inandıran liderlik misyonunu üstlenmeye
başlamışlardır.
Toplam kalite yönetim felsefesi; kalite
düzeyinin artırılması, işgörenlere değer
verilmesi ve işgörenlerin yaptıkları işlerin
takdir edilmesi yoluyla sıfır hata ve hataları
önlemeye yönelik bir anlayış geliştirmiştir.
TKY
Planla
Önlem
Al
Uygula
Kontrol
Et
5. Toplam Kalite Yönetiminde temel
unsur, müşteri ve müşterinin
memnun edilmesidir. Burada sözü
edilen müşteri kavramının iç ve dış
iki boyutu bulunmaktadır. İç
müşteriler organizasyon içerisinde
bulunan tüm işgörenlerden, dış
müşterileri ise; işletmenin sunduğu
mal/hizmeti satın alıp kullanan nihai
tüketicilerden oluşmaktadır.
Toplam kalite yönetiminde müşteri
memnuniyeti temel amaçtır. Bu
nedenle her iki grupta yer alan
müşteri memnun edebilecek bir
yaklaşımın uygulanması, işletme
organizasyonun verimliliğinin ve
etkinliğinin sağlanmasında önemli
bir faktördür.
6. Kalite kavramı, işletmeler
tarafından stratejik bir kavram
olarak algılanan ve tüketicilerin
tercihlerini belirleyen önemli bir
faktördür.
Son yıllarda kalite olgusu yeni
bir yaklaşım ile irdelenmekte ve
bu yaklaşıma göre kalite sadece
üretime yönelik bir kavram
olarak “işlev” değil
organizasyonun tümünü
kapsayan “strateji” olarak
algılanmaya başlanmıştır.
7. Toplam Kalite Yönetimi
müşterilerin ihtiyaçlarını en iyi
şekilde karşılamaya çalışan ve
aynı zamanda maliyetleri de
düşüren bir yönetim tarzıdır.
Bilimsel anlamda toplam kalite
yönetiminin doğduğu yer ABD
olmasına karşın bu uygulama
Japonya’da geliştirilmiştir. II.
Dünya savaşından sonra 1946
yılında Japonya’da ilk kalite
kontrol çalışmaları başlamıştır.
Edwards Deming
Amerikalı bir
bilim adamı olarak
1950’lilerde Japon
bilim adamlarına
ve iş adamlarına
kalite konusunda
eğitimler
vermiştir.
Edwards Deming’i Japonlara sözü:
Eğer beni dinlerseniz beş yıl içerisinde
dünyayı yakalayabilirsiniz. Eğer
dinlemeye devam ederseniz dünya sizi
yakalamak için çok uğraşır.
.
8. Deming’e Göre Kalitenin 14 İlkesi
1. Yönetim sürekli olarak gelişmeyi hedeflemeli ve bunu gerçekleştirecek ortamı
yaratmalıdır.
2. TKY felsefesi en üst kademeden en alta kadar bir kurumun tüm çalışanları
tarafından benimsenmelidir.
3. Kalite analizlerinde istatistiksel teknikler kullanılmalıdır.
4. Kurum faaliyetleri sadece ücret boyutuna göre değerlendirilmemelidir.
5. Üretim ve hizmetlerle ilgili olarak eksiklikler aranmalı ve iyileştirme çalışmaları
yapılmalıdır
6. Kurum çalışanlarına sürekli eğitimler verilmelidir.
7. Liderlik anlayışı kurum içinde özümsenmelidir.
8. Korku yerine güven esas alınmalı ve yaratıcılık teşvik edilmelidir.
9. Bölümler ve gruplar arasında sınırlar kalkmalıdır.
10. Verimlilik, yöntemler geliştirerek artırılmalıdır.
11. Ölçülebilen hedefler koyarak bu hedeflere ulaşılmaya çalışılmalıdır.
12. Çalışanlara yaptıkları ile övünmelerini sağlayacak fırsatlar tanınmalıdır.
13. Tüm kurum çalışanlarının kendisini geliştirmesi teşvik edilmelidir.
14. Kurum yönetimi, değişimin anlaşılmasına ve uygulanmasına ilişkin önlemleri
9. Japonya’nın Toplam Kalite Yönetimi
sisteminde başarılı olmasındaki en
önemli faktör ise; Japonların sosyal ve
kültürel özelliklerinin TKY sisteminin
doğasına uygun bir yapıda olmasıdır.
Çünkü TKY insan faktörünü ön planda
tutmakta ve sistem içerisindeki tüm
bireylerin katılımını esas almaktadır.
Japonlarda bulunan ortak amaç ve kültür
ise bu başarıda önemli bir yer
tutmaktadır.
10. Toplam kalite yönetiminin
temel felsefesi; müşterinin
kalite gereksinimlerini
belirleyerek, buna göre
hatasız çıktı sağlayarak
müşteriyi memnun etmek
ve kaliteyi geliştirmekle
ilgili sürekli çabalarda
bulunmaktır.
TKY’nin en önemli özelliği ise kaliteli ürün ve hizmet
sağlanmasını birkaç kişinin omuzlarına bırakmayıp,
sistemdeki herkesle paylaşmaktır.
11. Toplam Kalite Yönetiminde
istenen başarı seviyesine
ulaşılabilmesi için
uygulanacak olan kalite
programlarına herkesin
katılımının sağlanası
gerekmektedir. En alt
kademedeki çalışanlardan, en
üst düzeydeki yöneticilere,
tedarikçilerden, üretim
sürecinde görev alan tüm
çalışanlara kadar herkesin
hataları önlemek ve kaliteye
ulaşmak için çaba göstermesi
zorunludur.
12. Toplam Kalite Yönetiminde başarıya ulaşabilmek için bir çok
ilke ve standart belirlenmiştir. Ancak bu ilkelerden en temel
olanları şu şekilde sıralanabilir:
Müşteri
Odaklılık
Üst
Yönetimin
Liderliği
Sürekli
Gelişme
(Kaizen)
Tam Katılım
1 2 3 4
13. Müşteri odaklılık
kavramı kısaca
“kaliteyi müşteri
belirler” ifadesi ile
açıklanabilir. Bu ilke,
Toplam Kalite
içerisinde
uygulanması en zor
olan ancak uzun
dönemde işletmelere
en çok faydayı
sağlayacak olan
ilkedir.
14. Toplam kalite yönetiminde,
müşteri ihtiyaçlarının sürekli
olarak izlenmesi,
değerlendirilmesi ve bu
ihtiyaçlara cevap verilebilecek
ürünlerin sunulması şarttır.
Müşterilerin teknolojik
ekonomik ve diğer nedenlerden
dolayı sürekli değişen istek ve
ihtiyaçlarının takip edilmesi,
talep edilen kalite, fiyat ve
teslim ölçülerine bağlı olarak bu
istek ve ihtiyaçların
karşılanması Toplam Kalite
Yönetiminin temel hedefidir.
15. Üst yönetimin liderliği,
işgörenlerin geliştirilmesi,
organizasyonun
ilerlemesi, performansın
artırılması ve stratejilerin
belirlenmesi, açısından
toplam kalite yönetimin
anlayışının önemli itici
güçlerinden birisidir.
16. Yapılması gereken değişiklikler,
öncelikle üst yönetim
kademesinde başlatılmalıdır.
Çünkü herhangi bir temel
değişikliğin en üst yönetim
kademesinde değil de, daha alt
bir kademede gerçekleşmesi,
nihayetinde daha üst kademede
yer alan yöneticiler tarafından
uygun görülmemesi durumunda
yönetsel çatışmaların çıkması
kaçınılmaz olacaktır.
17. Japonca’da Kai:
Değişim, Zen: iyi,
daha iyi anlamına
gelir. Bu iki sözcüğün
birleşmesi ile oluşan
Kaizen herkesi
kapsayan sürekli
iyileştirme anlamında
kullanılmaktadır. Bu
kelime ayrıca bir
felsefeyi ve bir yaşam
biçimini de ifade eder.
Kai: Değişim Zen: İyi
18. Kaizen sürekli gelişme
amacını geliştirmek isteyen
organizasyonların
verimliklerini ve
yeterliliklerini sürekli olarak
arttırmaları üzerine
odaklanmış bir süreçtir.
Sürekli gelişme müşterilerin
artan ihtiyaçlarına ve
beklentilerine cevap verir ve
kalite yönetim sisteminin
dinamik gelişimini garanti
eder.
19. Toplam Kalite Yönetimi felsefesinin temelinde tam katılım yani
kaliteden herkesin sorumlu olduğu düşüncesi yatmaktadır. Tam
katılım, bir işletmedeki tüm personelin işlerini daha iyi yapması ve
müşterilerin istek ve beklentilerini karşılayabilmek için karar
verme yetkisinin yaygın ve etkin paylaşımı olarak tanımlanabilir.
20. Toplam kalite yönetiminin uygulanması durumunda işletmeler aşağıdaki
yararları sağlayabileceklerdir:
1. Kendi Pazar gereksinimlerini, daha etkin ve sağlıklı bir biçimde
yönetebilmek,
2. Ürün ve hizmet kalitesinin ötesinde, bu alanlarda en yüksek kalite
performansına erişmek,
3. Kalite performansına erişilmesinde gerekli basit yaklaşımları
kullanabilmek,
4. Üretici olmayan faaliyetleri ve bozuk ürün oranını azaltmak için
bütün süreçleri sürekli incelemek,
5. Gerekli gelişmeleri saptamak ve performans kriterleri belirlemek,
6. Rakipleri tam ve detaylı olarak anlamak yoluyla etkin bir rekabet
stratejisi oluşturmak,
7. Hiç sona ermeyen bir ürün geliştirme stratejisi kapsamında süreçleri
sürekli olarak gözden geçirmek.
21. Can, Halil; Ö.A. Azizoğlu, E.M. Aydın; Organizasyon ve Yönetim, Siyasal
Kitabevi, 8. Baskı, 2011 AnkaraEşya Hukuku, Jale G. Akipek, Turgut
Akıntürk, Beta Yayınları, İstanbul, 2009.
Koçel, Tamer; İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., 12.baskı,
İstanbul, 2010
Topaloğlu, Melih; Koç, Hakan; Yönetim ve Organizasyon, Seçkin Akademi
ve Mesleki Yayınları, Ankara, 2017.
Kaynaklar