Τάξη Γ'

1. Κατακόμβες: τόπος
καταφυγής και μνήμης
Παναγιώτης Ρεμεδιάκης
3
ο
Γυμνάσιο
Περιστερίου
Τάξη:Γ2

2. Την εποχή των διωγμών από
την πλευρά της ρωμαϊκής
αυτοκρατορικής εξουσίας,
οι χριστιανοί καταφεύγουν
σε κατακόμβες για:
• να συναντηθούν
• να ακούσουν το κήρυγμα
• να μετάσχουν στη Θεία
Ευχαριστία

3. Τι είναι οι κατακόμβες;
•Υπόγεια κοιμητήρια (σε
υπαίθριες εκτάσεις που ανήκαν
σε πλούσιους πιστούς).
•Αποτελούνταν από υπόγειες
σήραγγες σε μορφή λαβύρινθου
μήκους πολλών χιλιομέτρων,
συχνά και πολλών ορόφων.
•Στον τοίχο των διαδρόμων
δημιουργούνταν ορθογώνια
κοιλώματα για την τοποθέτηση

4. •Υπήρχαν επίσης μεγαλύτερα
κοιλώματα με καμάρα στο πάνω
μέρος, αλλά και διακοσμημένα με
τοιχογραφίες δωμάτια, που
χρησίμευαν ως οικογενειακοί
τάφοι.

5. Οι κατακόμβες καταφύγιο για τους
διωκόμενους χριστιανούς
•Εδώ, την περίοδο των διωγμών
κατέφευγαν οι χριστιανοί για να
τελέσουν τη Θεία Ευχαριστία,
αφού οποιαδήποτε συγκέντρωση
αλλού απαγορευόταν.
•Έτσι, ενώ στην επιφάνεια
μαινόταν διωγμός για να
εξαφανιστεί η πίστη, κάτω από τη
γη, στις κατακόμβες, με κίνδυνο
της ζωής τους οι χριστιανοί
διατηρούσαν και ενδυνάμωναν

8. Αναπαράσταση ταφής σε κατακόμβη

9. Κοίλωμα με καμάρα που χρησίμευε ως

17. Κρύπτες στις κατακόμβες
Οι οικογενειακοί τάφοι
μετατρέπονται σε κρύπτες (=
μικροί υπόγειοι ναοί), όπου
τελείται η Θεία Ευχαριστία με
Αγία Τράπεζα τον τάφο
κάποιου μάρτυρα.

18. Η «κρύπτη των Παπών» στις κατακόμβες του
Αγίου Καλλίστου. Στην κατακόμβη αυτή
δημιουργήθηκε μια ολόκληρη νεκρόπολη και εδώ
τάφηκαν οι πρώτοι πάπες στον καιρό των

19. •Οι κρύπτες ήταν
διακοσμημένες με
τοιχογραφίες που είχαν
συμβολικές απεικονίσεις με
θρησκευτικό περιεχόμενο.
•Αργότερα εμφανίζονται και
θέματα από την Παλαιά και
την Καινή Διαθήκη.

20. Ο Καλός Ποιμένας (= Χριστός)

24. Η ψυχή που προσεύχεται

26. Το μονόγραμμα του Χριστού (Χ + Ρ)

27. Το ψάρι (ιχθύς)
Ιησούς
Χριστός
Θεού
Υιός
Σωτήρ

29. Το περιστέρι (= ειρήνη)

31. Άλφα και Ωμέγα, το σύμβολο του Χριστού
(= η αρχή και το τέλος)

32. Άγκυρα (= ελπίδα και
σωτηρία)

33. Φοίνικας (και παγώνι) = ανάσταση και
αθανασία

34. Θέματα από την Παλαιά και την
Καινή Διαθήκη

38. •Οι κατακόμβες έστελναν μήνυμα
ζωής από τα έγκατα της γης
•Κατακόμβες έχουν βρεθεί στη
Ρώμη (60+), την Αίγυπτο, τη
Νάπολη, τη Μάλτα, τη Σικελία
και τη Μήλο

39. Η περιοχή των κατακομβών στη Ρώμη

40. Η Απία οδός

41. Η πενταόροφη κατακόμβη του Αγίου Καλλίστο

44. Κατακόμβη Αγίου Καλλίστου

45. Κάτοψη της κατακόμβης της Αγίας
Πρίσκιλλας

46. Κατακόμβη Αγίας Πρίσκιλλας

48. Η κρύπτη όπου και ο τάφος του Αγίου Σεβαστιανού
κάτω από την Αγία Τράπεζα αριστερά, στην ομώνυμη
κατακόμβη της Ρώμης στη Via Appia Antica.

50. Κατακόμβη της Μήλου

51. Οι κατακόμβες μήνυμα ηρωισμού
•Εδώ οι χριστιανοί έβρισκαν
κουράγιο και δύναμη να
αντιμετωπίσουν τους διωγμούς.
•Παρόλο που είναι κοιμητήρια,
μεταδίδουν ένα μήνυμα ζωής
(ελπίδα, σωτηρία, ειρήνη).
•Οι μάρτυρες μας θυμίζουν ότι
πολλές φορές η πίστη απαιτεί
κόπους αγώνες και θυσίες.

52. Πηγές
Θρησκευτικά Γ' Γυμνασίου
Θέματα από την Ιστορία
της Εκκλησίας
ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Στέφανος Καραχάλιας,
Θεολόγος, Εκπαιδευτικός Β/θμιας
Εκπαίδευσης
Πηνελόπη Μπράτη,
Θεολόγος, Εκπαιδευτικός Β/θμιας
Εκπαίδευσης
Δημήτριος Πασσάκος,
Θεολόγος, Εκπαιδευτικός Β/θμιας
Εκπαίδευσης
Γεώργιος Φίλιας,
Αν. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής
Πανεπιστημίου Αθηνών