1. hapinieuws
maart 2009 | jaargang 29 nr 1
Het dorp Tomer ligt niet ver van Merauke. Bos en zee bieden vol-
doende voedsel. Maar wat als je geld nodig hebt voor medicijnen
of scholing? Het te gelde maken van wat de natuur biedt is vaak
een kwestie van een goede organisatorische infrastructuur en een
eenmalige investering in bijvoorbeeld visnetten, vrieskisten en
generatoren.
Hapin steunt verschillende groepen in het dorp die zich bezighou-
den met tuinbouw, kippenteelt en visserij. Het aardige is dat al die
activiteiten elkaar versterken. De groepen bundelen vervoer naar
de markt in de stad. Voor het bijeenbrengen van de visvangst is
een inkooporganisatie actief. Ook wordt de vangst verwerkt zodat
de waarde stijgt. De vis wordt gezouten en van de garnalen wordt
trassi (een soort pasta) gemaakt.
Met uw hulp draagt Hapin ook bij aan de versterking van de lokale
adat organisatie. Voor ontwikkeling is een sterk sociaal weefsel in
het dorp een belangrijke voorwaarde.
Het Tomer “mandje”
2. Na twintig jaar actief betrokken te zijn geweest bij Hapin, neemt Wietse Tolsma
afscheid van onze stichting. Maar niet zonder terug te blikken op al die mooie jaren.
“Ik bezocht Papua voor het eerst in 1987. Het landschap en de bevolking maakte een overweldigende in-
druk op me. Het was een niet te beschrijven gevoel dat verder en dieper reikte dan de gangbare indruk-
ken van een toerist. Maar ik zag ook de discriminatie, de achterstelling, diepe armoede en internationale
desinteresse. Dat de Papua’s ondanks alles veerkracht, volharding en hoop toonden, ontroerde me.
Hapin was destijds vrijwel de enige organisatie die stem gaf aan de noodkreten van de Papua’s en tege-
lijkertijd gericht hulp bood. In 1988 initieerde ik een campagne voor de bouw van een jeugdinternaat in
Wamena. De respons was enorm. Hapin kreeg in korte tijd tweemaal zoveel donateurs en kon daardoor
substantieel meer bijdragen aan allerlei kleinschalige projecten.
Met de groei van Hapin was het nodig om de stichting te ontwikkelen van een vrijwilligersclub tot een
meer professionele organisatie die financieel solide was en deskundige mensen in dienst kon nemen,
zowel in Nederland als in Papua. Het enthousiasme, de motivatie en de toewijding die ik in de loop der
jaren heb meegemaakt, werkte aanstekelijk en maakte het werk als bestuurslid, bezoldigd secretaris en
directeur tot een groot plezier.
Omdat het moeilijk was mijn werk als docent geschiedenis te combineren met Hapin trad ik in 2006
terug als directeur. Eind 2008 deed mijn school een beroep op me om in de schoolleiding plaats te ne-
men. Na veel wikken en wegen heb ik daarvoor gekozen. Het betekende tegelijk, na 21 jaar, een afscheid
van Hapin.
Nu de organisatie ook in Papua een eigen infrastructuur heeft, met een eigen team van gekwalificeerde
medewerkers, verlaat ik Hapin. Ik ben vol vertrouwen dat de organisatie uitstekend is voorbereid op de
toekomst. Het besef dat de Papua’s zelf vorm moeten geven aan hun toekomst, vertaalt zich in het over-
dragen van steeds meer verantwoordelijkheden naar Papua. Dat is een positieve ontwikkeling. Hapin
kan zich op termijn in Nederland dan concentreren op fondsenwerven en mediacampagnes om Papua
op de kaart te zetten.
Dat Papua blijvende aandacht verdient staat voor mij als een paal boven water. En even zeker is dat
Hapin daarin een belangrijke rol moet blijven spelen.”
Afscheid van
Wietse Tolsma
Iedereen bij Hapin vindt het jammer dat Wietse zijn werk voor Hapin niet meer met
school kan combineren. Wietse koppelde kennis van zaken over Papua aan een flinke
dosis humor en relativeringsvermogen. Dat gaan we missen. Gelukkig heeft hij aange-
geven op termijn wel weer wat vrijwilligerswerk te kunnen doen. Daar houden we hem
aan!
3. De gure wind deed niet bepaald aan Papua denken, daar
in het mooie Friese plaatsje Gau. Maar binnen in het
dorpskerkje, het dorpshuis en de lagere school, werd
dat ruimschoots gecompenseerd door de menselijke
warmte.
Het congres stond in het teken van onderwijs in Papua. Duitsers,
Nederlanders en Papua’s deelden dezelfde zorg om de toekomst
van Papua, waarin het onderwijs natuurlijk een belangrijke rol
speelt. Hapin leverde persoonlijke ondersteuning. Bestuurslid
At Ipenburg verzorgde een inleiding over de geschiedenis van
het onderwijs in Papua en directeur Jeroen Overweel leidde een
werkgroep.
De kwaliteit van het onderwijs in Papua is slecht. Het percentage
analfabetisme is er het hoogst van Indoneië. Hapin meent dat het
onderwijs de verantwoordelijkheid van de overheid is, en dat we
als hulporganisatie goed moeten kijken naar wat onze toegevoeg-
de waarde is. Met het studiebeurzenprogramma probeert
Hapin de toegang tot onderwijs voor armere studenten te verbe-
teren. Ook stimuleren we informeel, praktijkgericht onderwijs en
steunen we maatschappelijke organisaties die hun eigen overheid
aanspreken om een beter beleid te voeren. Dat gaat vaak over
transparantie. Heel belangrijk als de corruptie welig tiert.
Onderwijscongres in Gau
Ruim twintig jaar geleden heeft Hapin het studiebeuzen
programma in het leven geroepen. Hiermee bieden we
jonge Papua’s de mogelijkheid om aan een hogeschool of
universiteit te studeren. In de loop der jaren zijn hon-
derden Papua’s mede dankzij dit fonds afgestudeerd. Zij
vormen een enorm potentieel dat we niet onbenut willen
laten.
Hapin streeft naar duurzame ontwikkeling, die alleen kan plaats-
vinden als de Papua’s zelf het voortouw nemen in de opbouw van
hun samenleving. Om dit streven niet bij mooie woorden te laten,
gaan we de verantwoordelijkheid voor het studiebeurzen- pro-
gramma overhevelen naar Papua. Oud-studenten, georganiseerd
in een alumnivereniging, zullen daar een belangrijke en vernieu-
wende rol in spelen.
Afgestudeerden vormen een heterogeen gezelschap dat vertrouwd
is met de complexe werkelijkheid van Papua. Omdat de alumni
academisch geschoold zijn, worden ze in staat geacht onafhanke-
lijk te analyseren en te adviseren in de toekenning en monitoring
van beurzen. Het is de bedoeling dat de oud-studenten op termijn
ook eigen fondsen gaan werven. Bovendien kan de vereniging een
aantrekkelijke partner worden in ons projectwerk in Papua.
De eerste contouren van de alumnivereniging zijn al zichtbaar.
Diverse oud-studenten hebben enthousiast hun medewerking
verleend aan het vooronderzoek en de planontwikkeling van de
vereniging. Hapin is volop bezig met fondsenwerving om deze
veelbelovende plannen te concretiseren.
Alumnivereniging
4. HapiNieuws is het informatieblad van
Hapin voor (toekomstige) donateurs en
andere belangstellenden en verschijnt
4x per jaar.
Redactie: Marl Pluijmen, Jeroen Overweel
Foto’s: Hapin
Vormgeving: Beeldspraak, Zwolle
Bestuur
Mw. W. Inggamer, voorzitter
Mw. Drs. M.M. te Rietmole, secretaris
Dr. R. v.d. Lustgraaf, penningmeester
Dr. G. Benedictus, Dr. A. Ipenburg,
D. Itaar, W. Westerbaan, leden
Mw. Th. Beun-Voorstad, erevoorzitter
Kantoor Hapin
Directeur/Programma-coördinator
Drs. Jeroen Overweel
Hoofd bedrijfsbureau Reinier de Lang
Studiebeurzen/webmanager Drs. Sophie
Schreurs
Acceptgiro voor de adressering
De acceptgiro wordt gebruikt als adres-
drager. Uw gift vinden wij niet vanzelfs-
prekend maar is wel bijzonder welkom.
Stichting Hulp Aan Papua’s In Nood
St. Jacobsstraat 203, 3511 BP Utrecht
T 030 234 00 12 F 030 236 90 55
e-mail: hapin@hapin.nl
website: www.hapin.nl
Rekeningnummer: 44.40.72.470
t.n.v. Hapin te Utrecht
Tijdens de verhuizing naar ons nieuwe kantoor twee jaar
geleden beseften we hoeveel interessant archiefmate-
riaal we de afgelopen 35 jaar hebben verzameld. Reden
genoeg om het archief op te schonen en te ordenen. Nu
dat is gebeurd, hebben we het in bewaring gegeven aan
het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis
(IISG).
Er zit mooi materiaal bij. Zo is er een brief uit 1971 waarin voor
het eerst over Hapin geschreven wordt. Ook is de handgeschre-
ven presentielijst van de oprichtingsvergadering begin 1972 nog
aanwezig. We blijken een afsplitsing te zijn van Door De Eeuwen
Trouw (DDET). Deze stichting steunde zowel het zelfbeschik-
kingsrecht van de Zuid Molukkers als dat van de Papua’s. Omdat
er destijds grote zorgen bestonden over de negatieve invloed van
de militante acties van de Zuid-Molukkers op de steun aan de
‘Papoea-zaak’ is in goed overleg Hapin als aparte organisatie voor
Papua opgericht.
In het archief is een bruisende geschiedenis te vinden die een
gedeelte van het verhaal vertelt over de Nederlandse maatschap-
pelijke solidariteit met Papua. Als u zelf thuis nog stukken hebt
die het archief kunnen aanvullen, houden wij ons van harte
aanbevolen!
Het archief is vanaf het voorjaar te raadplegen na toestemming
van Hapin.
Jaarkalender 2009
ARNA RIJSTERBORGH OVERLEDEN
Op 6 februari is onze zeer actieve vrijwilligster Arna Rijsterborgh plotseling overleden.
Zij laat een grote leegte achter op ons kantoortje. Arna heeft het complete studiebeurzen-
archief opgeschoond en geordend en ons oude archief klaargemaakt voor overdracht aan het
IISG. Op onze website vindt u een In Memoriam voor haar.
Hapin-archief naar het IISG
Onze jaarkalender is nu verkrijgbaar tegen het gere-
duceerde tarief van 10 euro inclusief verzendkosten.
U kunt dit prachtige en fascinerende tijdsdocument
bestellen door het bedrag over te maken op bank-
rekening 3870.19.901 t.n.v. Hapin. Wilt u er voor
zorgen dat uw naam en adres duidelijk vermeld zijn?
U kunt ook via onze website bestellen.