Smart Homes Magazine Maart 2014

v a k m a g a z i n e v o o r d o m o t i c a & s l i m w o n e n
Nummer 1/ 2014
Prijs: € 12,95
Winnaar Smart Homes
Award
adviesbureau DWA
Reportage
CES Nederland
Beursverslagen
CES, Las Vegas
ISE, Amsterdam
Onderzoeken
Leefbaarheid in
de Kempen
STOPandGO

Hét kennisplatform voor
mensgerichte zorginnovatie
25 t/m
27 maart 2014
Jaarbeurs Utrecht
EPD/ECD Domotica eHealth
Vraag uw gratis toegangsbadge aan
via www.zorg-en-ict.nl/toegang Hoofdmediapartner:
#zict14
Sponsoren:

smart homes magazine inhoud
NUMMER 4 - maart 2014
Smart Homes Magazine - maart 2014 3
10
26
30
14
32
Winnaar Smart Homes Award: adviesbureau DWA 10
Beursverslag CES 2014 14
Onderzoeksproject ‘Kempen Life’ 24
Partnerbezoek CES Nederland 26
Onderzoeksproject ‘STOPandGO’ 30
Beursverslag ISE 2014 32
Literatuurlijst over keurmerken,
normen en certificaten 38
En verder:
Nieuws 6
Nieuwe partner LuminaiD 8
Beursnieuws Zorg&ICT 12
Reportage 40
Veranderende zorgmarkt 44
CEDIA nieuws 46

smart homes magazine
Smart Homes op nieuwe
locatie
4 Smart Homes Magazine - maart 2014
Strijp S
Strijp S is een voormalig bedrijventerrein van circa 27
ha in het Eindhovense stadsdeel Strijp dat heeft toebe-hoord
aan de N.V. Philips. Waar Philips ooit geschiedenis
schreef met nieuwe uitvindingen, worden nu de oude
panden gerenoveerd aan de eisen van deze tijd. De
ontwikkelingen in het gebied gaan snel. De laatste
jaren zijn er zo’n 500 bedrijven gevestigd.
Voor Smart Homes een perfecte plek met creatieve
broedplaatsen in een heerlijk energie gevende om-gevingen.
Nieuwe adresgegevens
Smart Homes
Torenallee 20
5617 BC Eindhoven
T: +31(0)88 3100 400
I: info@smart-homes.nl
W: www.smart-homes.nl
Twitter @SmartHomesNL
Eind januari heeft Smart Homes haar locatie gevonden aan
de Torenallee op Strijp S in Eindhoven. Strijp-S is het voor-malig
Philipsterrein dat wordt omgevormd tot een uniek
stedelijk gebied in Eindhoven. Een inspirerende en boeiende
omgeving met enthousiaste organisaties en ondernemers.

v a k m a g a z i n e v o o r d o m o t i c a & s l i m w o n e n smart homes magazine redactioneel
NUMMER 4 -maart 2014
Nummer 1/ 2014
Prijs: € 12,95
Winnaar Smart Homes
Award
adviesbureau DWA
Reportage
CES Nederland
Beursverslagen
CES, Las Vegas
ISE, Amsterdam
Onderzoeken
Kempen Life
STOPandGO
Beursberichten
Nee, Smart Homes waagt zich niet aan voor-spellingen
op het terrein van de koersen van
aandelen… Wel bezocht de redactie diverse in-ternationale
beurzen. Je zou er zelf haast beurs
van worden.
Maar, valt het u ook op dat er diverse activiteiten
in alle hevigheid losbarsten? Zou de economie
dan aantrekken? Herstelt de bouwsector zich?
Gaat het dan eindelijk weer bergopwaarts?
Wij van Smart Homes denken dat de ‘reuring’
voornamelijk komt door de sterke veranderin-gen
die zich voltrekken met betrekking tot de
zorg. De gevolgen van de maatregelen en re-gelgeving
zijn moeilijk te overzien. Het is voor
velen, zij die er afhankelijk van zijn en zij die in de zorgsector werken, een
ongewisse tijd. Wat kan (nog) wel, en wat kan niet (meer). Komt hierdoor de
domoticamarkt onder druk te staan? Of welke consequenties hebben deze
wijzigingen tot gevolg? Kortom, je kunt wel stellen dat het een dynamische
tijd is.
Enige dynamiek was ons ook niet vreemd. Na de succesvolle De Beurs Dom-otica
& Slim Wonen van eind november vorig jaar, zijn we verhuisd. Sinds 1
februari zijn we gevestigd aan de Torenallee op Strijp S in Eindhoven. Een
gebied waar Philips ooit geschiedenis schreef met nieuwe uitvindingen, wor-den
nu oude panden gerenoveerd aan de eisen van deze tijd. Een inspireren-de
en boeiende omgeving met enthousiaste organisaties en ondernemers.
Inmiddels hebben we ons al snel weten te nestelen en deinen mee in die
dynamiek van de nieuwe omgeving.
En natuurlijk ook dynamiek voor het magazine. Naast de gedrukte versies
ook voortaan digitale edities. Om u als lezer op een nog meer actuele en
moderne manier van informatie te voorzien.
Veel leesplezier in deze eerste uitgave van 2014!
Lonneke Lepelaars en Theo Wubbolts
Smart Homes Magazine
ISSN: 2211-8659
zesde jaargang, nummer 1
Smart Homes Magazine is het vakmagazine voor
Domotica & Slim Wonen.
Uitgever
Stichting Smart Homes
Nationaal Kenniscentrum Domotica & Slim Wonen
Torenallee 20
5617 BC Eindhoven
T: +31(0)88 3100 400
I: info@smart-homes.nl
W: www.smart-homes.nl
Twitter @SmartHomesNL
Verschijningsfrequentie 4x per jaar
Hoofdredacteur
Theo Wubbolts
telefoon +31(0)6-2244 3587
redactie@smarthomesmagazine.nl
Redactie
Rosanne van Kerkhoven, Lonneke Lepelaars,
Henk Herman Nap, Barbara van Rest, Wil Rijnen,
Yvonne van der Ven, Nico de Vries,
Leveringsvoorwaarden
Overeenkomstig regelen advertentiewezen
Vormgeving
Harry Gijsbers BNO, Hilversum
Foto cover
Nee, geen zonnedak, maar een mobiele zonnecollec-tor.
Voor de grap gemonteerd op een elektrische auto
en gefotografeerd op het beursterrein van de CES. De
lamellen zijn inklapbaar tijdens storm en bij zonneschijn
draaien ze mee voor een optimaal rendement. En
bovendien mee te nemen bij verhuizing!
© Copyright 2014
Het auteursrecht op de redactionele inhoud van dit
vakmagazine wordt voorbehouden.
Vermenigvuldiging en/of openbaarmaking van het blad
of gedeelten daarvan op welke wijze dan ook zonder
schriftelijke toestemming van de directie is verboden.
Alhoewel de inhoud van dit vakmagazine met uiterste
zorgvuldigheid wordt samengesteld, is de directie niet
aansprakelijk voor eventuele (zet)fouten en/of schade die
daarvan direct of indirect het gevolg zou kunnen zijn.

smart homes magazine NIEUWS
ABB IP65 verdelers
Met de nieuwe serie System pro E comfort MIS-TRAL65
introduceert ABB verdelers voor industri-ële-,
commerciële- en woonomgevingen. Naast
een esthetisch fraai design onderscheidt de serie
zich door comfort en flexibiliteit tijdens het in-stalleren
en tal van nieuwe features. De System
pro E comfort MISTRAL65 serie sluit naadloos
aan op een grote variëteit aan ABB-producten,
zoals installatieautomaten, aardlekschakelaars,
schakelaars, overspanningsbeveiligingen, e.d.
Esthetisch en flexibel
De nieuwe serie verdeelsystemen is vervaardigd
van een halogeenvrije (GWT650), recyclebare
thermoplast en wordt geleverd in IP65-uitvoe-ring.
Door het zeer brede leveringsprogramma
is er voor nagenoeg iedere toepassing een pas-sende
uitvoering leverbaar. Opvallend desig-nelement
is de transparante, petrolkleurige deur
die fraai contrasteert met de grijze behuizing
(RAL7035). Naast transparant zijn de deuren ook
leverbaar in ingetogen, ondoorzichtige uitvoe-ring
in de kleur van de behuizing. Door de grote
openingshoek van 180° is de binnenzijde altijd
goed bereikbaar en kunnen componenten een-voudig
worden geïnstalleerd of vervangen. Door
het volledig symmetrische ontwerp kan de deur
links- of rechts openend worden gemonteerd.
De deuren zijn voorzien van een ergonomische
handgreep met snelsluiting. Voor nog meer
De nieuwe serie System pro E comfort MISTRAL65
onderscheidt zich door een esthetisch design en
installatieflexibiliteit.
aanwezig zodat kabels snel en eenvoudig met ty-raps
aan de behuizing kunnen worden vastgezet.
Het frame zelf heeft twee DIN-railposities, zodat
zowel standaard als niet-standaard apparaten
van verschillende dieptes uitgelijnd geïnstalleerd
kunnen worden. Bij de uitvoeringen met meer-voudige
rijen kan aan de boven- of onderzijde
meer ruimte worden gecreëerd door de afstand
tussen de DIN-rails te verkleinen van 150 naar
125 mm.
Aan de zijkant van de verdelers zijn uitsparingen
aangebracht voor in- en uitgaande bekabeling;
ideaal in het geval meerdere verdelers naast el-kaar
worden gemonteerd. Deze in- en uitgangen
voor kabels zijn uiteraard ook aan de boven- of
onderzijde mogelijk. Aan de binnenzijde kunnen
ook boven en onder diverse snap-on klemblok-ken
worden geïnstalleerd, deze klemmenblokken
zijn beschikbaar in een steek- of schroefbare
uitvoering.
Gemakkelijk te combineren
De nieuwe serie is probleemloos te combineren
met een uitgebreid aanbod aan ABB-accessoires,
waaronder blinde inzetstukken en frontelemen-ten
waarin onder meer besturingsknoppen en
indicatieverlichting kunnen worden verwerkt.
Voor meer informatie www.abb.nl
Opvallend detail is de transparante, petrolkleurige
deur die een openingshoek van 180 graden heeft.
veiligheid kan optioneel voor een slot worden
gekozen.
Ruim en comfortabel
Aan de binnenzijde biedt het nieuwe verdeelsys-teem
van ABB ruimte aan maximaal 72 modules.
In de 12- en 18-module uitvoeringen bestaat de
mogelijkheid tot het creëren van één extra mo-dule,
door het verwijderen van de pre-cuts in de
afdekplaten. Met deze eenvoudige en compacte
oplossing biedt ABB de mogelijkheid om onvoor-ziene
uitbreidingen snel te kunnen realiseren.
Bij het openen van de deur valt direct de grote
interne ruimte op. Voor het vastzetten en gelei-den
van de kabels zijn kabelclips en -openingen

Slimme sensortechnologie voor zorgmarkt
Innovatie in technologie maakt langer thuis wonen
mogelijk
Met intelligente sensoren zorgcliënten bescher-men
tegen alle mogelijke risico’s. Dat is het doel
van de samenwerkingsovereenkomst tussen
Dutch Domotics en Ascom op het gebied van
slimme sensortechnologie. De volledig privacy
vriendelijke sensoren (infrarood of radar) worden
geïntegreerd in een draadloze infrastructuur,
om bijvoorbeeld vallen of dwalen vroegtijdig te
signaleren en betere en efficiënte zorg te kun-nen
leveren. De technologie is ontwikkeld door
Dutch Domotics en TNO, Ascom wordt exclusief
distributeur van de oplossing.
“De zorg van vandaag vraagt meer dan voor-heen
om intelligente oplossingen die de cliënt
veiligheid en rust bieden, de zorgverlener ontlast
en de zorgmanager efficiëntie oplevert”, aldus
Co Hoonhoud, Algemeen Directeur van Ascom
Benelux. “Omdat Ascom van oorsprong vooral
sterk is in personenalarmering en verpleegop-roep,
zochten wij een partner die beschikt over
de juiste technologieën om ons portfolio aan te
vullen. Dutch Domotics is de enige leverancier die
slimme sensortechnologie levert die jarenlang
getest is en ook ondersteund wordt door Vilans.
Dit was voor ons een doorslaggevend argument
voor de samenwerking.”
Dutch Domotics en TNO hebben jaren gewerkt
aan de totstandkoming van een innovatieve
zorgdomotica oplossing die aansluit op de be-hoeften
in de markt met een waarborg van de
privacy. De oplossing is gebaseerd op informa-tie,
ontstaan uit de bestaande leefcirkels van
bewoners, die vertaald wordt in een profiel. Op
basis van dit profiel worden slimme sensoren
ingeregeld die cliënten beschermen tegen alle
mogelijke risico’s. Volledig privacy vriendelijke
sensoren (zoals bijvoorbeeld infrarood of radar)
worden geïntegreerd in een volledig draadloze
infrastructuur. Op deze manier wordt vallen
en dwalen vroegtijdig gesignaleerd en kan de
nachtzorg betere en efficiëntere zorg bieden. Uit
een recente pilot die samen met Ascom bij een
zorginstelling is uitgevoerd, is het aantal valse
alarmen gereduceerd van enkele tientallen per
nacht tot minder dan één vals alarm per maand.
“We willen hiermee een nieuwe standaard in
de markt gaan neerzetten”, legt Hoonhoud uit.
Irek Karkowski, CEO van Dutch Domotics geeft
aan: “We zijn bijzonder verheugd met deze sa-menwerking.
Ascom heeft een sterke naam in
de zorg en met onze kennis en ervaring op het
gebied van slimme sensortechnologie, zien we
mooie kansen om gezamenlijk oplossingen te
bieden voor de veranderende zorg.”
Voor meer informatie www.ascom.nl
Diverse lokale en landelijke organisaties
hebben op donderdag 6 maart jl. de in-tentie
naar elkaar uitgesproken om sa-men
te gaan werken om de technologie
die het mogelijk maakt langer thuis te
kunnen blijven wonen verder vorm te
geven. Ben Hammer (raad van bestuur
HilverZorg): “Een mooie stap in de ont-wikkeling
van de (ouderen)zorg. Door
de inzet van technologische innovaties,
is het voor ouderen daadwerkelijk mo-gelijk
om langer zelfstandig te kunnen
blijven wonen.”
De veranderingen in de (ouderen)zorg bie-den
kansen om nieuwe vormen van dienst-verlening
te ontwikkelen die aansluiten bij
de vragen van ouderen. Dienstverlening die
het mogelijk maakt écht langer thuis te wo-nen.
Dit vraagt onder meer investeringen in
het ontwikkelen van technologische toepas-singen
en domotica. In toenemende mate
wil HilverZorg, samen met andere organi-saties,
technologie inzetten om het langer
zelfstandig wonen mogelijk te maken.
Met het uitspreken van de intentie om hierin
samen te gaan werken committeren Hil-verZorg,
Versa Welzijn, Stichting MEE, Coo-kingfox,
ActiZ en Generatie Thuis zich om
innovaties die het mogelijk maken langer
thuis te kunnen blijven wonen verder vorm
te geven op basis van de thema’s Fit & Ge-zond,
Contact & Gezellig en Veilig. Een idee
dat besproken is en nu verder uitgedacht
wordt is de ‘Reuring app’. Via een app op een
smartpone of tablet kunnen ouderen door
een simpele handeling zien welke gezellige
activiteiten er die dag in de eigen wijk zijn.
De ‘Reuring app’ brengt mensen bij elkaar.
Maar soms is de inzet van technologie niet
eens direct nodig. De bijeenkomst leverde
bijvoorbeeld ook het idee op om een meer-persoonsfiets
aan te schaffen en daarmee
met groepen ouderen fietstochten door de
wijk te maken. Daarnaast gaan de verschil-lende
partijen ouderen in Hilversum Noord
vragen wat er voor nodig is om zich veilig in
hun wijk te voelen. De 10 meest benoemde
punten zullen verder uitgewerkt worden.
De verschillende initiatieven komen voort
uit de DOEtank inspiratiebijeenkomst die
HilverZorg op 6 maart jl. in Lopes Dias or-ganiseerde.
De DOEtank is een landelijk
platform dat tot doel heeft langer thuis
wonen voor ouderen te stimuleren. Hilver-
Zorg diende vorig jaar een projectvoorstel
in bij de DOEtank. Als uitwerking daarvan
zijn diverse landelijke en lokale organisaties
aan de slag gegaan. De uitgesproken inten-ties
zullen de komende tijd verder worden
uitgewerkt, zodat er ook concrete stappen
in Hilversum Noord gezet zullen worden.

Nieuwe leden partnercommunity Smart Homes smart homes magazine
LUMINAID B.V.
Luminaid is een jonge dynamische onder-neming
met jarenlange ervaring in ont-wikkeling
van LED verlichting. Deze jonge
firma is een initiatief van een Nederlandse
Industriële Investeerders familie, welke het
belang van duurzaamheid al tijden hoog in
het vaandel heeft staan. Dit is gekenmerkt
door middel van een belang als aandeelhou-der
in een producent van LED verlichting uit
het Verre Oosten.
LUMINAID is geboren uit de noodzaak om
een betrouwbare partner te zijn voor haar
klanten en LED producten aan te bieden
welke geproduceerd worden in het Verre
Oosten. Door deze link als Nederlandse le-verancier
van LED producten kan LUMINAID
gezien worden als producent van deze LED
verlichting. Daarbij heeft LUMINAID de taak
om specifieke verlichting te ontwikkelen vol-gens
Europese normen en specificaties.
LUMINAID slaat een brug tussen lichtkwa-liteit,
levensduur en energie-efficiëntie.
Unieke producten servicekwaliteit waarbij
meedenken centraal staat, vormt daarbij het
fundament van ons merk. LUMINAID ontwik-kelt
LED lichtoplossingen in verschillende
toepassingsdomeinen waarbij we continu
rekening houden met de individuele eisen
en behoeften van onze klanten.
Met ons Europees ontwikkelen distribu-tiecentrum
slaan we op efficiënte wijze een
brug tussen de productievoordelen van het
verre oosten en de hedendaagse Europese
kwaliteitsmaatstaven die gewaarborgd wor-den
bij al onze producten.
www.luminaid.eu
BUVA-DORMA:
controle op toegang
BUVA: rationele
bouwprodukten
Bremen 5
2993 LJ Barendrecht
T: 0180 697 500
F: 0180 697 505
E: info@buva.nl
W: www.buva.nl
D2Domotica,
maatwerk in
domotica
voor de professional
en particulier
Rietveldenweg 47e
5222 AP ’s-Hertogenbosch
T: 073 711 4586
W: www.d2domotica.nl
Elbo Technology biedt integrale oplossingen
voor Communicatie, Comfort en Beveiliging
RTI, Novasonar, Abitana, Smart-e, Mozaex
Viertron BV
Zuideinde 2
2991 LK Barendrecht
T: 0180 618 355
FF 0180 619 967
E: info@viertron.nl
W: www.viertron.nl
Vercoma Communicatie Systemen B.V.
Rosbayerweg 41
1521 RW Wormerveer
Postbus 240
1520 AE Wormerveer
T: 075 621 7628
E: info@vercoma.nl
W: www.vercoma.nl
Elbo Technology B.V.
Science Park
Eindhoven 5707
5692 EP Son
T: +31 (0)40 2679 876
F: +31 (0)40 2679 870
W: www.elbotechnology.nl
Stichting Smart Homes
Torenallee 2
5617 BC Eindhoven
Postbus 8825
5605 LV Eindhoven
T +31(0) 88 3100 400
E info@smart-homes.nl
W www.smart-homes.nl

Patrick Landsman, managing director 24
Care Nederland: “Wij richten ons op de
wens van ouderen, minder validen en
chronisch zieken om thuis te kunnen leven
binnen een passend zorgaanbod en in eigen
regie.” Hierbij levert 24 Care Nederland de
zorgcommunicatie voor het monitoren van
de klant, het creëren van interacties met de
klant en het realiseren van de juiste leefom-standigheden
thuis of in een tijdelijke ver-blijfsomgeving.
“De markt van zorg en domo-tica
is nog niet blakend gezond”, aldus Patrick
Landsman. “Er zijn vele aanbiedende partijen,
er worden tal van projecten uitgevoerd, maar
voor een belangrijk deel zijn dat nog proef-projecten.
De daadwerkelijke doorbraak op
massaniveau laat nog op zich wachten, te
meer omdat er een hoop turbulentie bestaat
omtrent financieringsmodellen. Zeker nu er
budgeten verschoven worden van de lande-lijke
naar de gemeentelijke overheid leidt dat
niet tot verdere duidelijkheid.”
24 Care Nederland adviseert partijen en
levert blauwdrukken voor nieuwbouw en
renovaties in extramurale zorg, in de wijk en
voor verpleeg- en verzorgingshuizen. Veel
aandacht wordt hierbij besteed aan een aan-gepaste
omgeving met contact-vrije oplos-singen
op basis van sensortechnologie welke
inzicht biedt in de behoefte en facilitering
van de levering van zorg. Signalering en alar-mering
bereiken alle in de, eerste en tweede
lijnszorg betrokkenen profielinzicht wanneer
interventie en interactie nodig zijn. Patrick
Landsman: “Je ziet twee hoofdontwikkelin-gen.
Eén: het nieuwe wonen, waarbij er pro-jecten
gefinancierd worden vanuit verschil-lende
bronnen, zoals projectontwikkelaars
of zorginstellingen. Zulke woningen, die met
name ook bedoeld zijn voor de kapitaalkrach-tige
senior, worden schaalbaar opgeleverd
voor de toekomst. En twee: er komt almaar
meer aandacht voor thuisoplossingen. Dat is
een zeer innovatieve, hectische wereld, daar
lonneke lepelaars
Home & Health oplossingen
MobileCare en 24 care Nederland
bundelen krachten
24 Care Nederland (voorheen MobileCare) is een aanbieder van connected home & health oplossingen
voor mantel- en thuiszorg en het monitoren van medische en vitale levensfuncties voor klanten en
patiënten van zorginstellingen in hun eigen woonomgeving. Hierbij wordt samengewerkt met zor-ginstellingen,
gemeenten en arbodiensten, zorgverzekeraars evenals ontwikkelaars en woningcor-poraties
gericht op assisted living.
valt geen allesomvattende trend overheen
te leggen.”
De oplossingen van 24 Care Nederland reali-seren
kostbesparingen in inzet van medisch
gekwalificeerd personeel, administratie van
verleende zorg, het vermijden van onno-dige
testen en bezoeken, het verkorten van
herstelperiodes door gepaste opvolging en
afstemming en het spreiden van de kosten
zowel in de tijd als over meerdere partijen
(exploitatie, collectief, bijdrage gebruiker).
De oplossingen maken gebruik van mobiele
technologie platformen, bewezen bij instal-lateurs
voor nieuwbouw en renovatie en die
in Nederland reeds jaren in veiligheidssector
en zorg gebruikt worden voor grote groepen
mensen.
In Nederland werkt 24 Care Nederland op
dit ogenblik samen met de Leyhoeve (300
assisted living woningen te Tilburg), ontwik-kelaars
van het Paleiskwartier te ‘s-Hertogen-bosch,
zorginstellingen en exploitanten van
seniorenwoningen zoals de mondiale speler
Senior Assist.
Voor meer informatie: www.24care.nu

Drie genomineerde bedrijven presenteerden
hun project waarin domotica een centrale
rol speelt. DWA kreeg van AxionContinu (zie
www.axioncontinu.nl) de opdracht om voor
zorghotel De Wartburg de cliënten zoveel mogelijk, met
hulp van domotica, van alles zelf te laten bepalen; een
maatschappelijk vraagstuk dus. Daniël de Witte (DWA)
geeft aan: “Zij willen de cliënten zoveel mogelijk het
gevoel geven thuis te zijn, zo creëren ze een 4-sterren
hotel met AWBZ-middelen. Domotica is een middel om
het doel van ‘well-being’ te bereiken.”
De jury bestaande uit Geja Langerveld (ZonMw), Willem
van der Veere (Uneto-VNI) en Dick Glaser (DEC) gaf de
eer aan DWA omdat hun ontwikkeling toepasbaar is in
ziekenhuizen maar ook in de thuiszorg en dat op een
zeer gepersonaliseerde manier. “Het is absoluut innova-tie
vanwege de integratie van vele functies, zowel ener-giebeheer,
zorg, entertainment en comfort. Bovendien
zorgt het systeem ervoor dat de zorg goedkoper wordt.
De cliënt kan meer zelf en heeft minder behoefte aan
professionele zorg.”, aldus in het juryrapport.
Bovenstaande was een gerede aanleiding voor Smart
Homes Magazine om een bezoek te brengen aan de
vestiging aan de Copernicuslaan in Ede en Henk He-ijkoop,
projectleider bij DWA te ontmoeten.
smart homes magazine Reportage
Yvonne van der Ven en Theo Wubbolts
Op bezoek bij de prijswinnaar
van Smart Homes Award 2013
Op woensdag 20 november werd tijdens de Beurs Domotica &
Slim Wonen 2013 de Smart Homes Award uitgereikt aan advies-bureau
DWA. Samen met CareScreen heeft DWA in het Utrecht-se
zorghotel ‘De Wartburg’ een online platform geïmplemen-teerd
voor cliënt, mantelzorg en zorgprofessional.
Henk Heijkoop

Aan goede pers in de afgelopen maanden geen gebrek
zo bleek al snel tijdens de eerste ronde koffie. Henk
Heijkoop laat diverse publicaties zien van het project
waarmee de Smart Homes Award in de wacht werd
gesleept. Zo berichtte de uitgave nr. 1 van februari
2014 van Vakmedianet ‘Zorginstellingen’, alsmede het
Weekblad Facilitair (nr. 397-2014) uitvoerig over zorgho-tel
De Wartburg. Een citaat uit het eerste artikel dat de
technische kant benadrukt: “De kamers in De Wartburg
zijn voorzien van de meest moderne domotica. De
verlichting, zonwering, ruimtetemperatuurregeling en
data zijn aangesloten op een KNX-installatie. Hierdoor
kunnen aanvullende functies worden geprogrammeerd,
maar de gast kan de functies ook bedienen via een
tablet.” En uit de tweede publicatie de gebruikerssfeer
typerend: “Daarbij moest de zorgtechnologie zo min
mogelijk opvallen, zodat de gasten zich echt thuis zou-den
voelen en niet het idee zouden hebben dat ze in
een ziekenhuis verbleven, omringd door technische
faciliteiten.”
Henk Heijkoop desgevraagd: “Het is lastig om bij zor-ginstellingen
binnen te komen. Het facilitair personeel
moet vaak overtuigd worden en een zekere mate van
merkafhankelijkheid overwinnen. Immers, de syste-men
moeten met elkaar kunnen praten. Zo kunnen
veel installateurs door hun programmeerkunst(en)
goed overweg met Gira – op een KNX-backbone – is
de levertijd kort – vandaag Technische Unie bellen,
morgen in huis – en is het bedienen van CareScreen
op de tablet zeer eenvoudig.” Om op de vraag of het
facilitair personeel wel voldoende kennis in huis heeft te
vervolgen: “Het gevaar voor overkill ligt op de loer. Daar
moet je voor oppassen, want in het algemeen draagt
het niks bij. Bij DWA kijken we eerst wat er nodig is.
Hoe zit het zorgproces in elkaar en komen dan met een
plan.” Inspelend op de vraag of hij ook nieuwe trends
ziet: “Ja, zo is er een nieuwe trend van beeldbellen. Daar
hebben we veel verwachting van.”
Kun je nog iets meer vertellen over jullie werkwijze? Het
komt ons voor dat het niet eenvoudig is, en meestal
ook niet eenduidig, hoe je een project aanpakt…: “Als
wij kijken naar een gebouwbeheerssysteem dan leg-gen
wij daar als het ware een laag overheen zodat we
het geheel kunnen monitoren en sturen. Maar ook:
hoe begin je bij het ontwerpen van een gebouw. Daar
komt heel veel bij kijken. Sommige installateurs zeggen
system integrators te zijn, maar in de praktijk pakt dat
wel eens anders uit.”
Met dat de tijd om is, nemen we nog wat brochures
mee om de indruk van DWA op ons in te laten werken,
de indruk van een degelijke organisatie…
Over DWA
DWA is een adviesbureau dat de ambitie heeft om
de kwaliteit van de werk-, productie- en woonomge-ving
te verhogen en gelijktijdig het energiegebruik en
de milieudruk te verlagen. Doel is hoogwaardige en
duurzame oplossingen aan te bieden, die passen bin-nen
economische randvoorwaarden. Het werkgebied
van DWA bestrijkt de volle breedte van installatie- en
energietechniek voor de gebouwde omgeving en in-dustrie.
De dienstverlening strekt zich uit vanaf het
eerste initiatief tot de exploitatiefase. DWA is in 1986
opgericht in Bodegraven. Inmiddels zijn er behalve in
Bodegraven ook locaties in Rijssen, Ede en Amsterdam.
DWA telt circa 100 medewerkers.

Nieuw op Zorg & ICT is de Zorgacademie. De
bezoeker kan hier dagelijks terecht voor le-zingen,
presentaties en workshops over on-derwerpen
als EPD/ECD, domotica, eHealth,
gaming in de zorg, actuele weten regelgeving, health
apps, het Landelijk Schakelpunt (LSP), zelfmanagement
en zorgspecifieke software en opleidingen. De ses-sies
worden verzorgd door onafhankelijke partijen als
NPCF, Artsennet, Smart Homes, Nictiz, NVEH, Vilans,
IHE, Games for Health en vZVZ.
eHealth Start-Up Square en Theater
Deze editie vindt de bezoeker alle aanbieders van
eHealth-oplossingen bij elkaar. Op het Start-Up Square
profileren nieuwe aanbieders van innovatieve eHealth-oplossingen
zich gezamenlijk. Terwijl het eHealth Case-studie
Theater de plek is voor workshops, presentaties
en lezingen over dit onderwerp.
Applied games
De stichting Games for Health Europe zet zich in voor
een wijde verspreiding van kennis over games voor
de zorg door game-industrie en medische wereld met
elkaar te verbinden. Tijdens de vakbeurs Zorg & ICT
verzorgt voorzitter Jurriaan van Rijswijk een aantal
presentaties.
De zorg beet enkele jaren terug het spits af met applied
games voor artsen om te leren opereren of scan- en
echoapparaten te bedienen, wat flink in opleidingskos-smart
homes magazine
vnu exhibitions
Zorg & ICT 2014 bruist van
de activiteiten
De twaalfde editie van vakbeurs Zorg & ICT heeft een uitgebreid inhoudelijk programma met lezingen
en workshops over actuele thema’s als domotica, eHealth, gaming in de zorg, health apps, Elektro-nisch
Patiënten Dossier/Elektronisch Cliënten Dossier, Big Data en zelfmanagement. Zorg & ICT vindt
plaats van dinsdag 25 tot en met donderdag 27 maart in de Jaarbeurs in Utrecht.

ten scheelt. Ook deden de eerste games voor patiënten
hun intrede. Inmiddels zijn voor beide doelgroepen
tal van games ontwikkeld. “Applied games hebben
bewezen dat ze gedragsverandering bewerkstelligen.
Patiënten krijgen meer begrip en inzicht in hun ziekte.
Ook leren ze op gezette tijden hun medicijnen in te
nemen”, vertelt Jurriaan van Rijswijk.
De zorg beschrijft hij nog steeds als een groeimarkt.
“Artsen, specialisten en ook verpleegkundigen kun-nen
volop oefenen in risicovolle ingrepen. Het doel is
juist veel fouten maken, want daar leer je van. Een arts
die gamet maakt 37 procent minder fouten, blijkt uit
Amerikaans onderzoek. Bovendien kampt de gezond-heidszorg
met een personeelstekort. Met de vergrijzing
zijn alle handen nodig aan bed. Gamen scheelt tijd. Je
hoeft geen handen te missen. Artsen en verplegers
kunnen in hun eigen tijd en eigen tempo aan hun
kennis en vaardigheden werken. Je hebt geen docent
of klaslokaal meer nodig.”
Volgens de game-specialist zijn applied games het
medicijn van de toekomst. “In de VS wachten op dit
moment twee applied games op goedkeuring door de
FDA (Food and Drug Administration, red.). Dat betekent
dat deze dan de status van medicijn hebben. In ons
land krijgen artsen die games voorschrijven aan hun
patiënten, deze als therapie vergoed door een aantal
ziektekostenverzekeraars. Dit toont aan dat applied
gaming zich definitief in de zorg gevestigd heeft.”
Praktische
informatie
over de beurs
Data: Dinsdag 25 t/m donderdag 27 maart 2014
Locatie Jaarbeurs Utrecht, hal 1
Openingstijden
Dinsdag 25 maart: 10.00 – 17.00 uur
Woensdag 26 maart: 10.00 – 17.00 uur
Donderdag 27 maart: 10.00 – 16.00 uur.
Zorg & ICT 2014
De vakbeurs Zorg & ICT richt zich op ICT toepassin-gen
en diensten in de zorgsector. Op de beurs zijn
noviteiten en innovaties op het gebied van advies,
detachering, beveiliging, hardware, infrastructuur,
webdiensten, opleiding en training, zorg specifieke
software, generieke software, outsourcing, telecom-municatie
en domotica te vinden.
Meer informatie is te vinden via
www.zorg-en-ict.nl.
Breng een bezoek aan
het Domoticapaviljoen
op de beurs Zorg en
ICT 2014. Experts van
Smart Homes staan
samen met enkele
aangesloten partners
klaar om uw vragen te
beantwoorden, kennis
te laten maken met
de laatste trends én
laten hier de nieuwste
zorgrobots zien.
Nieuwsgierig?
Kom langs op het
Domoticapaviljoen -
standnummer A118.
Daarnaast kunt u ook
dagelijks lezingen van
Smart Homes bijwo-nen
in de Zorgacade-mie
zaal 1.

smart homes magazine BEURSVERSLAG
Theo Wubbolts
CES 2014

Trends, gadgets en zingeving
De Consumer Electronics Show is een waar lustoord voor iedereen die
geïnteresseerd is in alles wat te maken heeft met elektronica, Kon je
vroeger zeggen dat het puur een beeld- en geluidbeurs was, vandaag de
dag gaat dat niet meer op. Ook kun je – gezien de enorme toename van
producten die niet direct aan beeld en geluid gerelateerd zijn – niet
volstaan met de mededeling dat er alles te zien is waar een stekker aan zit.
Enerzijds komt dat doordat witgoed en home appliances op de beursvloer
ontbreken, maar anderzijds omdat er veel draadloos wordt bediend.

smart homes magazine BEURSVERSLAG CES 2014

Sinds de Show in 1967 haar tenten in New York
opsloeg, was het leven nog overzichtelijk. Je
had radio en televisie en was internet pure
science fiction. Nu dit laatste realiteit en het
leven er mede daardoor totaal anders uit ziet, neemt
het aantal apparaten dat in huis wordt gehaald om het
allemaal mogelijk te maken bijna exponentieel toe.
We zitten volop in de elektronische revolutie! Het ene
product ziet nog maar net het licht, het andere dient
zich al weer aan. En het aantal protocollen ten behoeve
van besturing en overdracht groeit mee.
Gary Shapiro, President
en CEO van de CES (ge-organiseerd
door de
Consumer Electronics
Association of Ame-rica),
noemde tijdens
de inspirerende key-note
speech een paar
ontwikkelingen op:
3D-printing, zelfrijden-de
auto’s en ook – dit
is géén science fiction
– ‘the internet of things’.
Shapiro was bevlogen in
zijn betoog: “Elektronica maakt het leven gemakkelijker,
op vele punten zelfs beter en de wereld ook!”
Deze editie van de CES was dan ook de grootste ooit
met zo’n 18 voetbalvelden aan netto vloeroppervlak
en was het noordoosten van de V.S. niet getroffen door
een ‘arctic vortex’, waardoor er velen niet de reis konden
maken of voortzetten, dan was het bezoekersaantal
boven de 150.000 uit gekomen. Eveneens een record!
Shapiro besloot zijn speech met het volgende state-ment:
“America is the leading country of innovation…”
In dit kader probeer ik een aantal trends en ontwikkelin-gen
aan te geven, die betrekking hebben op domotica
– ook wel aangeduid als ‘custom installation’ – en zaken
aangaande de gezondheid. Maar eerst even iets over
beeldschermen. Nu vrijwel elke grote fabrikant met
oled bezig is én de beelddiameter toeneemt, is er een
ware ratrace ontstaan wie het grootste formaat heeft.
Hierop ga ik niet verder in omdat het hebben van een
paar inches méér of minder, 77 voor oled of 107 voor
led, niet erg van belang is in dit kader, maar wil ik nog
wel even iets kwijt over het kunnen ‘curven’. Oftewel, is
het zinvol? Het antwoord is nee. Gewoon een gimmick
en als het al aantoonbaar te maken is dat het beter is
voor je ogen slash je een mooier beeld te verwerken
krijgt, geldt dat voor één kijker en schiet het voorbij
aan de functie van televisie: een sociaal moment van
samenkomst…
(zie ook www.hdtvnieuws.nl/hdtv/curved-gebogen-tv-
scherm-zin-onzin-20130904/)
protocol
In dit bestek belicht ik één aspect dat wat mij betreft
er uitsprong wat uitgebreider. Even terug in de tijd..
Zo’n vijftien jaar geleden bezocht ik een persmeeting
waar werd uitgelegd dat het toch wel heel raar is dat
wanneer je beeld- en geluidsapparatuur op elkaar aan-sluit,
je met verschillende afstandsbedieningen moet
werken. Er werd een protocol aangekondigd onder
de naam HAVi, Home Audio Video interoperability.
Als je nu HAVi google-t kom je heel ergens anders, je
moet het voluit intikken om bij Wikipedia nog wat te
vinden… Het moet me van het hart dat de ‘opvolger’
DNLA, Digital Living Network Alliance, dat in 2003 als
‘certificering’ werd geïntroduceerd, het (net) niet gewor-den
is. Ik zie nergens een heel entertainment systeem
dat demo-klaar de consument ervan overtuigt dat het
logo op de apparaten wat voorstelt.
En zo komt het maar niet van de grond met dat ‘smart’
in de entertainment. Kennelijk moet een grote jongen
het voortouw nemen en ik denk dat dit tijdens de CES
het geval is geweest, want: “Met ‘Samsung Smart Home’
bedien je je hele huis vanaf één punt!”
Smart Home…
…opent de deuren naar een nieuwe manier van leven
in en om het huis. Via je smartphone regel je het licht
of neem je een kijkje in huis als je weg bent. Samsung
Smart Home is een service die Smart TV’s, huishoude-lijke
apparatuur en smartphones onderling verbindt
zodat ze te bedienen zijn vanaf één enkel geïntegreerd
platform. Zo kun je onder andere met een speciale
app op je smartphone de apparatuur in huis bedie-nen,
waar ter wereld je ook bent. In de eerste helft
van 2014 komt de service op de markt. Samsung gaat
samenwerkingsverbanden met andere partijen aan om
de Samsung Smart Home service uit te breiden naar
andere producten en diensten.
In eerste instantie draait Samsung Smart Home om drie
hoofdfuncties: Device Control, Home View en Smart
Customer Service. Met Device Control bedien je je ap-

JANUARY 6-9, 2015
2015 International CES® • Las Vegas, Nevada • CESweb.org
Save the date for the 2015 International CES®. Better yet, reserve your space now.
With our all-new Tech East and Tech West venues, we promise a powerful
attendee and exhibitor experience, including greater access to the companies,
ideas and innovations shaping our industry.

BEURSVERSLAG CES 2014 smart homes magazine
paraten in huis met je smartphone, tablet of Smart
TV. Met Home View neem je via je smartphone een
kijkje in je eigen huis als je weg bent. De functie werkt
met ingebouwde camera’s. De Smart Customer Service
houdt je op de hoogte als het tijd is om apparaten een
onderhoudsbeurt te geven of onderdelen te vervangen.
Om nieuwe mogelijkheden soepel te integreren, heeft
Samsung een speciaal Smart Home software protocol
(SHP) opgesteld.
Hiermee is de CES niet ‘gecovered’, want op deze im-mens
grote tentoonstelling is alles te zien op het gebied
van 3D-printing, robots en apparatuur en hulpmiddelen
voor gezond en sportief leven.
3D-printing
Stonden vorig jaar nog enkele fabrikanten wat schoor-voetend
– maar onder veel belangstelling! – in de
grote ballroom van het Venetian onder de noemer
Eureka, nu kregen de hier onder vallende starters er
een ballroom bij, maar verhuisden de nieuwe printers
en reeds gearriveerde naar de South Hall en was het
aantal aanbieders vertienvoudigd! Allerlei materialen
kunnen nu geprint worden: roestvaststaal, aluminium,
titanium en diverse typen kunststof. Ook is de verfijning
vergroot waardoor de precisie toeneemt en mocht je
net als ik nieuwsgierig zijn wat dan een 4D-printer is,
dan kan in dit type ook inwendig en met bewegende
delen geprint worden. Zie ook elders in deze uitgave
de bevindingen van Nico de Vries die als coauteur de
CES bezocht.
Robots
Betraden eerdere jaren slechts ‘speelgoedrobotjes’
de beursvloer – op een robotstofzuiger als serieus
bedoelde na – dit jaar was het wel anders. Drones in
allerlei soorten en maten, naast modellen die via beeld-scherm
communiceren met het thuisfront en die als
een metgezel met je meewandelen (op wieltjes dan
wel te verstaan).
DockPort
De Video Electronics Standards
Association (VESA) heeft tijdens
de CES aangekondigd dat Dock-
Port zal worden toegevoegd als
een officiële uitbreiding op de
bestaande DisplayPort-stan-daard.
De VESA is een interna-tionale
non-profit organisatie
die standaarden in een wereld-wijd
netwerk van meer dan 200
hardware, software, computer,
beeldscherm en fabrikanten
van componenten inzet ten be-hoeve
van de ontwikkeling en
bevordering van de elektronica-industrie.
DockPort is een opkomende
technologie die high-speed USB
3.0 mogelijk maakt over de be-staande
DisplayPort-connector.
Oorspronkelijk ontwikkeld door
AMD, Texas Instruments en an-dere
bij de VESA aangesloten
bedrijven, zal DockPort het mogelijk maken notebooks,
tablets en andere small form factor computers om
aansturing van het display, de overdracht van data, de
stroomvoorziening en interfaces samen te voegen tot
een enkele handige connector. Computers en andere
slimme apparaten vereisen high-speed I/O-poorten
voor hoge-resolutie video met externe beeldscher-men,
hoge bandbreedte datatransport met een extern
geheugen en andere randapparatuur en vermogen
voor opladen van de batterij te delen. Het verbindt
computers en andere videobronnen aan televisies en
beeldschermen, met behoud van compatibiliteit met
VGA, DVI en HDMI. De wereldwijde standaard wordt
ondersteund door meer dan 200 technologiebedrij-ven.
Ontworpen om zowel robuust ‘future proof’ als
backwards compatible te zijn, kan DisplayPort een
videobron naar vier displays transporteren en het is
de enige video-interface die 4K UHD TV’s en displays
kan ondersteunen met Deep Color en 60 frames per
seconde. De DockPort uitbreiding is een royalty-free
standaard. (Zie http://www.vesa.org/ en http://www.
displayport.org)

E-Health en zo meer
Ook in dit domein laat de CES een enorme groei zien
qua bezet vloeroppervlak. Tal van aanbieders presen-teren
hun producten, diensten en soms op basis van
een abonnement. Veelal laagdrempelig, vrijwel altijd
smartphone gerelateerd en natuurlijk gemakkelijk te
installeren. Daarnaast kom je apparatuur tegen die
de controle over je gezondheid monitoren. Zo kun je
het zuurstofgehalte in je bloed meten met een op een
smartphone op te zetten device die meteen ook even
je hartslag meeneemt.
Als eerder gezegd, de CES kent op gebied van innovatie
zijn gelijke niet, althans voor zover mijn scoop reikt
en nu ik toch een beetje aan het vergelijken ben met
beurzen en tentoonstellingen te onzent, dan valt mij
de servicegerichtheid enorm op. Op tal van plaatsen
staan mensen die vragen of je de weg kunt vinden, of
je hulp nodig hebt en dat geeft gewoon een heerlijk
gevoel en maakt deze show tot een van mijn favoriete.
Van harte aanbevolen derhalve!
De geïnteresseerde professional is welkom:
CES 2015 wordt gehouden van 6 t/m 9 januari 2015.
In Las Vegas…
smart homes magazine BEURSVERSLAG CES 2014

CES 2014: NOVITEITEN smart homes magazine
In de ingewanden van het Venetian-casino was een
zonderling stel exposanten samengebracht in het
Eureka!-park. Deze afdeling is bedoeld voor starters
en innovatieve ideeën. We hebben daar natuurlijk ook
een kijkje genomen en hieronder volgt een bloemle-zing.
Er was werkelijk van alles te zien.
Iets typisch Amerikaans: een automaat om je bril schoon
te maken. Je gooit er een dollar in en je bril wordt door
een soort robotachtige
toestand ultrasoon ge-reinigd.
Men claimde een
wereldprimeur. Of wij
nuchtere Nederlanders
voor zoiets te porren zijn
is nog maar de vraag...
Ook iets Amerikaans: de
elektriciteit valt daar va-ker
uit dan bij ons. Dus
combineerde een slim-merik
een accu en een
LED-lamp: als de lamp
op de normale elektri-citeit
brandt, wordt de
accu geladen. Valt de elektriciteit uit, dan heb je toch
nog licht. Uiteraard is
dit ook bruikbaar in
andere gebieden met
een wankele elektrici-teitsvoorziening.
Een ander toonde een
alternatief voor een
muis. Een bril wordt
voorzien van bewe-gingssensors.
Door nu
de ogen in het hoofd
te fixeren en door het
hoofd te bewegen en
te kijken naar een punt
op bijvoorbeeld een
beeldscherm kun je een muis besturen. Aan het klik-ken
was ook gedacht: het haakje onder het brilleglas
raakt de wang, en klikken gebeurt door te glimlachen.
Het went sneller dan verwacht en het is een uitkomst
voor hen de beperkingen hebben in hun armen, of die
beide handen no-dig
hebben voor
bijvoorbeeld as-semblagewerk
(Perceptive De-vices).
NICO DE VRIES
Eureka!-park
Er waren twee stands die de smart-phone
met Bluetooth-techniek
gebruikten om sloten te bedienen.
De nabijheid van de telefoon is vol-doende
om het slot te openen of te
sluiten. De bedrijfsnaam was leuk
gevonden: Okidokeys.
Ook zo’n hekel aan al die te lange
kabeltjes? Neet had een oplossing:
kabels die je kunt verfrommelen tot
de gewenste vorm en lengte en die in
die vorm blijven staan. Of er nog iets van de signaalkwali-teit
overblijft werd niet
helemaal duidelijk.
Misschien wat minder
innovatief: de combi-natie
van een 3D-scan-ner
en een 3D-printer,
en dat wordt dan ’s we-relds
eerste 3D-copier
(AIO Robotics). Of: een
zeer platte woofer. De
spreekspoel zit aan de
rand en is omgegeven
door
een in een cirkel opgestelde reeks van
magneetjes. Tenslotte nog een raadsel-achtig
apparaat: een luchtdisplay. Een
liggende balk met een sleuf blaast een
gas de atmosfeer in en in dat gas kan een
afbeelding worden getoond. De afbeel-ding
lijkt in de lucht te zweven en je kunt
je hand er dwars doorheen steken. Geen
idee hoe dit precies werkt...

Naast kunststofdraad zijn ook andere grondstof-fen
mogelijk, mits deze door verhitting vloei-baar
te maken zijn. Eén exposant toonde zelfs
metalen voorwerpen en die leken voldoende sterk om
er bijvoorbeeld een verbrandingsmotor mee te bouwen.
Een interessante variant werkt niet met kunststof-draad
als grondstof maar met papier. De ingang van
de machine ziet eruit als een kopieermachine: daar ligt
een stapeltje blanco A4-tjes op. De eerste stap van het
apparaat is niets anders dan een inkjetprinter, die op
het aangevoerde vel papier met een inktoverschot de
uitsnede van één laagje van het te maken voorwerp
afdrukt. Dat inktoverschot zorgt ervoor dat het papier
met kleurstof wordt doordrenkt, zodat het voorwerp
vrijwel elke kleur kan krijgen. Kleurenveranderingen en
-verlopen zijn ook mogelijk door bij de volgende laag-jes
in andere kleuren af te drukken. Na het bedrukken
volgt de tweede stap van het 3D-printproces: het vel
wordt op de bouwtafel gelegd en de omtrek uitgesne-den,
waarna het overtollige papier wordt afgevoerd.
Tevoren heeft de printer een dun laagje lijm op het
voorwerp geprint. Het voorwerp wordt dus gemaakt
door een heleboel laagjes uitgesneden papier op elkaar
te lijmen. In verticale zin is de minimum resolutie dan
ook de dikte van één papiervel plus één lijmlaagje. Het
eindresultaat heeft meteen de goede kleur en lijkt erg
op hout. Alle van hout bekende nabewerkingen zijn dan
ook mogelijk, en de machine gebruikt als grondstoffen
materialen die in ieder kantoor te vinden zijn.
Het omgekeerde van het printen komt ook voor: 3D-scannen.
Deze apparaten hebben allemaal een draai-tafel
waar het te scannen voorwerp op wordt geplaatst
en een verticaal beweegbare sensor met LED om het
draaiende voorwerp af te tasten. Het resultaat is een
bestand dat aan een 3D-printer kan worden gevoerd
om een duplicaatvoorwerp te printen.
Een andere mogelijkheid is er ook: er zijn inmiddels
een redelijk aantal aanbieders die dergelijke bestan-den
aannemen en de gewenste voorwerpen in ieder
aantal, grondstof en kleur kunnen afleveren. Dergelijke
aanbieders leggen meestal ook een bibliotheek met
standaardvoorwerpen aan, waaruit de klant een keuze
kan maken.
Of 3D-printen een vlucht gaat nemen bij de massa-productie
is nog de vraag, evenals de mogelijkheid of
een dergelijk apparaat over enige tijd in het gemid-delde
huishouden zal voorkomen. Nadelen en beper-kingen
zijn er ook: zo is de minimum resolutie op dit
moment bij de meeste modellen nog 0,1 mm, en blijft
de laagjesstructuur vaak goed zichtbaar waardoor het
voorwerp nog nabewerkt moet worden. Voor som-mige
constructies is bovendien extra steunmateriaal
nodig dat achteraf verwijderd moet worden om het
voorwerp te kunnen maken: zie bijvoorbeeld het frame
van de skibril.
Al met al: een techniek die een grote vlucht gaat nemen
en nog lang niet is uitontwikkeld.
smart homes magazine CES 2014: UITGELICHT
Nico de Vries
3D-printen
Meer mogelijkheden,
grotere precisie
Op de CES was een aparte hoek ingericht voor alles dat met 3D-printen te maken heeft. Deze techniek
die nog een beetje in de kinderschoenen staat, lijkt een grote vlucht te gaan nemen, en op de tentoon-stelling
was daar het één en ander van te zien. Het gangbare basisapparaat, dat vanuit plastic-draad
massieve éénkleurige massieve en holle voorwerpen kan maken, was in veel varianten te zien; van ui-terst
kaal en technisch tot gelikt vormgegeven.

Ook minder mobiele ouderen zijn genood-zaakt
te verhuizen wanneer ze geen toe-gang
hebben tot zorg en welzijn, of wan-neer
ze voor dagelijkse activiteiten steeds
het dorp uit moeten. Als kenniscentrum op het gebied
van domotica en slim wonen speelt Smart Homes in
op deze behoefte zodat iedereen op een slimme en
aantrekkelijke manier gebruik kan maken van heden-daagse
technologie en diensten.
Breedband-infrastructuur
Het platteland wordt gekenmerkt door vergrijzing en
ontgroening. Er wordt weinig geïnvesteerd in voor-zieningen
als winkels, scholen en openbaar vervoer.
Ook mobiele netwerken en internet-infrastructuur zijn
vaak ondermaats. Hierdoor is het weinig interessant
voor mensen en bedrijven om zich op het platteland
te vestigen. Binnen de projecten Digitale Z@ligheden
(nationaal) en HEREiAM (Europees) wordt onderzocht
wat de behoeften van de buitengebieden zijn, en hoe
de leefbaarheid verhoogd kan worden. Dankzij een
goede breedband-infrastructuur zou iedereen gebruik
kunnen maken van een veelheid aan ICT-diensten. Het is
immers niet de beschikbaarheid van voorzieningen die
de kwaliteit van leven bepaalt, wel de toegankelijkheid.
Smart Homes werkt samen met de nieuwe coöperatie
KempenLIFE om nieuwe diensten te ontwikkelen, uit
te testen en te onderhouden waardoor de Kempen
een trekpleister wordt voor jong en oud, maar ook
voor innovatieve bedrijven en kleinschalige recreatie.
Denk bijvoorbeeld aan het nieuwe werken in het groen,
interactieve natuureducatie, monitoren van gewassen,
beveiliging van mens en dier, zorg-op-afstand en in-novatie
op het vlak van groene energie. Nieuwe kansen
voor welzijn, werkgelegenheid en cohesie zorgen voor
een gemengde bevolking; noodzakelijk voor een leef-baar
buitengebied!
Digitale Z@ligheden
In het project ‘Digitale Zaligheden’ wordt gestreefd naar
breedband-internet-voorziening op het platteland. Via
inzet van vrijwilligers en bijeenkomsten in de verschil-lende
Kempen-gemeenten worden de inwoners geïn-formeerd
over de mogelijkheden van glasvezel en van
het ICT community platform MiBida dat uitgerold zal
worden. MiBida is een touchscreen dat internetdiensten
smart homes magazine ONDERZOEKSPROJECT
Wil Rijnen
LEEFBAARHEID IN DE KEMPEN
De dorpen in de Brabantse Kempen ademen een sfeer van gemoedelijkheid uit. Ruimte, rust en groen
maken het aantrekkelijk leven, wonen en werken. Toch trekken veel jonge gezinnen, en bedrijven weg
omdat de Kempen – en in het bijzonder de buitengebieden – tekortschiet op het vlak van infrastruc-tuur
en voorzieningen die onmisbaar zijn voor een moderne en flexibele levensstijl.

“Naarmate je een aantal platformen hebt geprobeerd, gaat het
steeds beter en wordt het ook interessanter.”
zoals beeldbellen en informatie opzoeken over lokale
activiteiten mogelijk maakt, zonder dat u moet weten
hoe een computer werkt. Via het scherm blijft u op de
hoogte van wat er in het dorp en de wereld rondom
u gebeurt, en staat u in contact met buren, familie en
vrienden. Samen met de burgers zal de projectgroep
nieuwe diensten bedenken, ontwikkelen en imple-menteren,
zodat in de afzonderlijke kernen, maar ook
bovenlokaal, nieuwe initiatieven ontstaan voor welzijn,
werkgelegenheid en cohesie.
HEREiAM
Binnen het Europese onderzoeksproject ‘HEREiAM’ wer-ken
partijen uit Nederland, België, Italië en Roemenië
samen aan een dienstenplatform voor ouderen. Via de
TV – een vertrouwd medium – zullen diensten aange-boden
worden om de zelfredzaamheid van ouderen te
verbeteren. Om ook ouderen in afgelegen gebieden
te bereiken, wordt gekozen voor internet via satelliet.
Samen met verschillende ouderen uit het Kempens
buitengebied werden onlangs een aantal diensten-platformen
voor zorg en welzijn geëvalueerd. Mannen
en vrouwen tussen 60 en 85 jaar werden uitgenodigd
in de Slimste Woning in Eindhoven om aan de slag te
gaan met digitale diensten en om te brainstormen over
de mogelijkheden en toegevoegde waarde.
Uit de observaties en de gesprekken achteraf kunnen
we concluderen dat de meerderheid van de ouderen
enthousiast is over de mogelijkheden van een derge-lijk
computersysteem. Een enkeling geeft aan dat de
technologie te moeilijk is voor ouderen met de minste
computer-ervaring, maar de meesten zijn verbaasd
over hoe snel ze de platformen onder de knie hebben.
Wel worden grote usability-verschillen gerapporteerd
tussen de verschillende systemen.
De ouderen zijn overtuigd dat het belangrijk is om leuke
diensten aan te bieden zodat mensen al spelenderwijs
het platform leren kennen. Wanneer ze vervolgens – in
een later stadium – zorg nodig hebben, dan zijn ze al
gewend aan de technologie.
De coöperatie KempenLIFE streeft naar een
buitengebied met een prettig en gezond woon-,
werken leefklimaat. De Kempen is altijd
aantrekkelijk geweest met voldoende groen,
cultuur en sportvoorzieningen, maar door de-mografische
ontwikkelingen zoals vergrijzing,
ontgroening en arbeidsmigratie verandert de
leefbaarheid in dorpen en wijken.
KempenLIFE staat voor: ’t Kempen Leven Is een Fantastische Ervaring. In te-genstelling
tot het drukke leven in de stad, biedt het buitengebied een rustige,
gemoedelijke sfeer, veel groen, rust en ruimte. Het leven is goed in het Brabantse
land, en dat willen we ook graag zo houden! Daarom zal de coöperatie samen met
leefbaarheidgroepen en dorpsraden uit de verschillende Kempen-gemeenten
nieuwe diensten aanbieden die de kwaliteit van leven in het buitengebied ver-sterken.
www.kempenlife.nl

Sleutel tot het succes is het samenspel van
de fijnmechanische eigenschappen van de
producten, de toegepaste Duitse precisie, het
ontwikkelen van innovatieve producten en
de klantgerichtheid van de organisatie. Smart Homes
ging op bezoek bij de Nederlandse vestiging aan de
Lage Brink in Apeldoorn en sprak met Ronald Boon,
commercieel manager van CESnederland.
Verschillende taglines
Wie zijn jullie klanten is de eerste vraag na ontvangst
in het relatief nieuwe pand. “Wij werken business to
business, ons distributiemodel loopt via de erkende
vakhandel. Onze verkoopadviseurs zijn een belang-rijke
schakel tussen de vakhandel en hun klant. We
geven adviezen bij concrete sluitplanprojecten, zowel
mechanisch als elektronisch, en zitten ook met de eind-gebruiker
om tafel.”
Het Nederlandse verkoopkantoor bestaat uit een team
van dertien mensen, aldus de vlotsprekende Ronald
Boon. Hij vervolgt: “CESnederland is in 2008 opgericht.
De vestiging heeft een eigen service afdeling voor
zowel het mechanische als het elektronische segment.
Met een display van een van de producten in de hand,
wordt echt duidelijk dat Ronald Boon een gedreven en
enthousiast ‘slotheer’ is voor de onderneming. “Je moet
natuurlijk wel bedenken dat de wereld sterk aan het
veranderen is in ons vakgebied,” terwijl hij het display
van het nieuwe elektronische sluitsysteem ‘Omega Flex’
eenvoudig demonteert, gaat hij verder. “Wij adviseren
samen met de vakhandel de opdrachtgever. Bij de be-sluitvorming
van elektronische systemen is de rol van
de ICT-manager van een steeds groter wordend belang.”
Maar, vragen wij, wat gebeurt er als het batterijtje dat
ondertussen op de tafel ligt, het begeeft? “Natuurlijk
zal het batterijtje een keer leeg raken, maar het sys-teem
geeft dit al ruim van te voren aan middels een
smart homes magazine Partner Reportage
Yvonne van der Ven en Theo Wubbolts
CES: construeren en sluiten,
de sleutel tot sucCES
Een zinsopbouw die hier goed
tot zijn recht komt, maar
oorspronkelijk was het
Carl Eduard Schulte die in
1857 die de zaak van zijn va-der
overnam en sindsdien
vormt het acroniem de naam
van de onderneming. Met ves-tigingen
in diverse landen is
CES meer dan een belangrijke
speler op het gebied van me-chanische-
en elektronische
sluitsystemen.

audiovisueel signaal. Bij de online variant wordt dit
uiteraard online gemeld. Bij tijdige batterij wissel is
het vrijwel onmogelijk om buiten te blijven staan. Ook
qua innovatie zit het goed bij CES. Men ontwikkelt
zelf nieuwe producten en concepten voor de diverse
marktsegmenten. Denk hierbij aan de thuiszorg.
Ronald Boon toont zich bevlogen in zijn vak: “Wij weten
alles van cilindersloten en profileren ons als kennis-platform.
Het is een heel specialistisch domein waarin
we nog heel graag verder willen groeien. Dat willen
we realiseren met een service gerichte aanpak. Mocht

smart homes magazine Partner Reportage CES APELDOORN
het in een enkel geval voorkomen dat er iets mis gaat,
maken we geen ruzie. Oplossen is het devies! Hiermee
investeer je in de toekomst. Daarbij is de ‘p’ van persoon
essentieel, persoonlijke service. Ik werk dan ook vanuit
een gevoel: je moet de klant eerst goed begrijpen voor-dat
je kan adviseren. En… we hebben in elk segment
een oplossing.”
Om dit laatste kracht bij te zetten, laat Ronald Boon
diverse mogelijkheden zien in hun nieuwe ingerichte
showroom en gaan we ver terug in de tijd en bewon-deren
we de ijzer gesmede sleutels nog gemaakt door
de meester-slotenmaker zelf.
Het mag duidelijk zijn dat deze onderneming niet met
sluiting wordt bedreigd.
CESnederland B.V.
Lage Brink 9
7317 BD Apeldoorn
T: +31(0)55 5266 890
F: +31(0)55 5266 899
I: infonl@ces.eu
W: www.ces.eu/nederlandse/startseite/

In de Verenigde Staten werd in 2012 al een
importheffing op Chinese zonnepanelen
ingevoerd. Hoewel daar nu wel andere
keuzes gemaakt worden qua producent en
herkomst zijn de prijzen van systemen mee
gedaald conform de ontwikkelingen in de
rest van de wereld en is de markt voor zonne-energie
verder gegroeid.
Uit een recente studie van Pricewaterhous-coopers
(PwC) naar de gevolgen van de im-portheffing
voor de zonne-energie-industrie
in Europa blijkt dat eerdere negatieve prog-noses
voor de Europese markt in de studie
van AFASE onjuist tot stand zijn gekomen.
De auteur van het PwC-onderzoeksrapport
benadrukt daarnaast dat in de VS ook alar-merende
prognoses werden gedaan vooraf-gaand
aan de invoering van de importheffing,
maar dat de vraag naar zonnepanelen sinds
de invoering in 2012 is gestegen en er 14.000
nieuwe banen bijgekomen zijn. Michiel van
Schalkwijk: “Heffingen tegen dumpingpraktij-ken
veranderen de rentabiliteit niet drastisch.
Het zorgt er wel voor dat een lage prijs niet
meer als belangrijkste verkoopargument ge-voerd
kan worden. En dit resulteert in nieuwe
kansen voor marktpartijen om zich met kwa-liteit
te onderscheiden.”
Volgens Van Schalkwijk werkt dit ook in-novatie
in de branche in de hand, doordat
partijen zich hierdoor niet enkel op een zo
laag mogelijke kostprijs richten, maar ook
meer openstaan voor productverbeterende
technieken en materialen.
Ook op dit moment kiezen Nederlandse con-sumenten
al steeds vaker voor Europese zon-nepanelen,
omdat zij vertrouwen hebben in
de kwaliteit en in de arbeidsomstandigheden
en milieunormen bij het productieproces.
Ook de behoefte aan zekerheid om garantie
bij de panelenfabrikant te kunnen claimen
kan een argument zijn. Van Schalkwijk: “Het
aanbod is groot voor de consument. Wanneer
de Chinese fabrikanten zich niet enkel meer
in prijs kunnen onderscheiden, zullen zij zich
ook meer op kwaliteit moeten differentiëren.
Wat veel mensen zich niet realiseren is dat
de prijs van zonnepanelen slechts ongeveer
de helft van de totale kosten van een zonne-smart
homes magazine
Theo Wubbolts
Nieuwe kansen voor groeiende
markt voor zonne-energie
De aangekondigde anti-dumping-importheffing in de EU op zonnepanelen van Chinees fabricaat leidt
momenteel tot negatieve berichten over de zonne-energiemarkt in Nederland. Volgens Michiel van
Schalkwijk van Centrosolar Benelux, leverancier en producent zonne-energiesystemen, zorgt een
dergelijke heffing echter ook voor nieuwe kansen, omdat een eerlijk handelsklimaat tot meer con-currentie
op het gebied van kwaliteit kan leiden.
energie-installatie vormt. De recente verla-ging
van het belastingtarief op de installatie
van 21 naar 6 procent levert daarnaast weer
een financieel voordeel op bij de aanschaf
van een zonne-energie-installatie. Onge-acht
waar deze geproduceerd is”, aldus Van
Schalkwijk. Dit 6 procentsgegeven zou door
installateurs beter gecommuniceerd moeten
worden naar mogelijke klanten. Het is immers
een extra argument om overstag te gaan.
De heffing biedt kansen voor installateurs
om zich meer op het gebied van advisering
en de kwaliteit van hun installatiewerk te
onderscheiden: Hij besluit: “Consumenten
worden kritischer en zullen het verschil tus-sen
het ene en het andere systeem beter
gaan begrijpen. Bij geringere prijsverschillen
zullen installateurs gedwongen zijn kwali-teitsverschillen
goed te beargumenteren. Dat
maakt de rol van de installateur belangrijker.”

smart homes magazine Onderzoek
Henk Herman Nap
STOPandGO – Deel 1
Sustainable Technology for
Older People – Get Organised
In Europa is de publieke
aankoop van goederen
en diensten naar schat-ting
16% van het Bruto
Binnenlands Product.
Dit is een enorm bedrag
en de Europese Commis-sie
ziet kansen binnen
deze markt om innova-tie
in Europa een boost
te geven en de zelfred-zaamheid
van haar bur-gers
te vergroten. Mede
hiervoor heeft de EC een
subsidiebedrag beschik-baar
gesteld en een van
de projecten die geho-noreerd
is, is het Euro-pese
STOPandGO project
waarvan Smart Homes
niet alleen deelnemer
is, maar ook de penvoer-der
ofwel coördinator.

KICK-OFF!
7 & 8 april komen alle 13 projectpartners naar het nieuwe kantoor van Smart Homes op Strijp-S in Eindhoven
voor de Kick-Off van het project. De project partners uit Groot-Brittannië zijn de Telecare Services Association,
North West Coast Academic Health Science Network, ESP Central Ltd, LSE Enterprise Ltd en de Eastern Cheshire
Clinical Commissioning Group. Uit Spanje hebben wij Instituto de Salud Carlos III en Junta de Andalucia. Uit
Italië, Federsanita Servizi, Agenzia Regionale Sanitaria della Regione Campania en Azienda Unità Sanitaria
Locale of Roma D. In Nederland werkt Smart Homes samen met de gemeente Helmond en zal STOPandGO
aansluiting vinden bij de Noord-Brabantse Proeftuinen op het gebied van informele zorg. De provincie Noord-
Brabant steunt Smart Homes en de gemeente Helmond actief in het project en het eerste overleg heeft reeds
plaatsgevonden.
Het project start in april 2014 en de aanpak is tweeledig:
• Ten eerste, het project ondersteunt de aankoop van
marktrijpe zorginnovaties d.m.v. publieke aanbeste-ding.
• Ten tweede, het project implementeert en analyseert
een innovatief aanbestedingstraject dat zich richt
op klinische en sociale uitkomsten (bijv. verhoogde
zelfredzaamheid, kwaliteit van leven, etc.) in plaats
van productspecificaties.
Het aanbestedingstraject binnen STOPandGO zal inter-operabel,
coherent en flexibel moeten zijn en zodanig
dat het in verschillende contexten en plaatsen in de
EU-lidstaten kan worden uitgevoerd. Het project valt
onder het ‘Competitiveness and Innovation Programme’
(CIP) van de Europese Commissie (EC) en in totaal zal
er voor € 17.230.000 aangekocht worden, waarvan de
EC 20% vergoedt. De totale subsidie voor het project
bedraagt € 4.500.000.
Op dit moment is de informele marktconsulatie binnen
STOPandGO gestart en de vier lidstaten staan klaar om
producten en diensten te kopen via aanbesteding voor
minimaal 5.000 senioren. Verder wordt er gewerkt aan
een overkoepelende Europese specificatie template
met duidelijke ingebouwde key performance indicators
(KPI’s) waaraan offertes moeten voldoen. Een aantal
voorlopige KPI’s zijn:
• Een verbetering in de ervaring van senioren in de
gezondheidszorg en sociale zorg
• Empowerment van senioren en hun verzorgers
• Een vermindering van het aantal heropnames in het
ziekenhuis
• Een vermindering in de lengte van het verblijf in het
ziekenhuis
• Het verbeteren van de overgang tussen eerste- en
tweede-lijn zorg (ketenzorg) …wordt vervolgd.
In deel 2 zal er een verslag worden gedaan van de Kick-
Off meeting in Eindhoven, de eerste bevindingen en
de marktconsultatie.
Voor meer informatie, contact Henk Herman Nap
(h.h.nap@smart-homes.nl)

smart homes magazine Beursverslag ISE2014
Theo Wubbolts
Weer drukker dan de vorige
versie, dan de vorige, en…

ISE 2014
Aan de successtory van de ISE schijnt geen einde te komen… Het begon elf jaar
geleden als joint venture tussen de InfoComm International, CEDIA en NSCA in
Genève. In 2014 heeft de ISE opnieuw een record aantal bezoekers getrokken:
net boven de vijftig duizend. Als deze toename een voorteken is voor een suc-cesvol
business jaar, mag de branche zich verheugen! De crisis voorbij?
Mike Blackman, Managing Director, Inte-grated
Jeremy Peterson (Honeywell): “De thermostaat is
het begin van home automation.”
Systems Events: “Our big theme
this year was content, and we believe
we have delivered on our promise to
enhance our event – and attract more attendees – by
offering a combination of technical training, market
intelligence, real-world case studies and networking
opportunities that is unmatched by any comparable
event in Europe.”
Als je de gangen doorloopt en alle hallen hebt bezocht
– de RAI biedt nog nauwelijks uitbreidingsmogelijk-heden
– ben je wellicht wat overdonderd en je niet
bewust waar al die producten voor dienen. Wat moet
ik er mee, of waarmee kan ik mijn klant bedienen?
Gelukkig maar dat er system integrators zijn, toch? Die
moeten in staat zijn een en ander met elkaar zodanig
te ‘verkopen’ dat het een werkend geheel wordt. De ISE
is derhalve dáárom ‘the place to be’.
Voorafgaand aan de ISE, werd de Smart Buildings Con-ference
gehouden. Daar ontmoette ik ook Jeremy Peter-son,
general manager home comfort & energy systems
EMEA bij Honeywell, voor een gesprek naar
aanleiding van de introductie van ‘evohome’,
een nieuwe, intelligente en draadloze verwar-mingsregelaar
die de warmte in alle kamers
in een huis of kantoor apart regelt.
“Net als een huis niet slechts één lichtknop
heeft, zo vinden wij dat een verwarmings-systeem
niet te regelen is met maar één ther-mostaat”,
zegt Jeremy Peterson, “Met de juiste
verwarmingsregelaar is het mogelijk elk huis
optimaal comfortabel te maken, door voor
verschillende kamers verschillende tempe-raturen
in te stellen op verschillende tijden.”
Met evohome stellen gebruikers tot maximaal twaalf
zones in. Zo is de warmte in elke ruimte individueel te
regelen voor maximaal comfort en efficiënt energiege-

AMX: http://www.you-tube.
com/watch?v=a-gbs9evUGg&
feature=youtu.be
Honeywell:
www.evohome.honeywell.com/
Auro-3D: www.auro-technologies.com
BAD: www.uniqueautomation.co.uk / www.bathomatic.com
B&W: www.bowers-wilkins.com
BMB: www.bmbelectronics.eu Control4: www.m-pro.be Crestron:
www.crestron.eu/ise2014

bruik. Tot 75 procent van een gemiddelde energiere-kening
bestaat immers uit verwarming en warm water.
Dus of een bewoner nu thuis werkt of een avond weg is
– evohome biedt altijd de kans om energie te besparen.
Zone-regeling
Met de slimme zone-regeling is het mogelijk alleen
die ruimten te verwarmen die in gebruik zijn, in plaats
van constant het hele huis of kantoor. Dit bespaart
tenminste veertig procent aan energiekosten volgens
een Brits onderzoek (Energy Saving Resource Unit,
Strathclyde-universiteit 2013 & TACMA 2013 – De ge-citeerde
energiebesparingen zijn berekend in een huis
met drie slaapkamers en twee verdiepingen, op een
locatie in het Verenigd Koninkrijk, bewoond door een
gezin met vier personen, in een typische week. Een
evohome-zonesysteem (met aanbevolen instellingen)
werd vergeleken met een systeem met eenvoudige
timer, één enkele thermostaat die niet te programmeren
is en zonder radiatorthermostaten (TRV’s). Individuele
energiebesparingen zijn afhankelijk van bestaande
regelaars, omgeving en levensstijl.).
App voor controle op afstand
Met de gebruiksvriendelijke evohome-app is het daar-naast
mogelijk de verwarming op afstand in te stellen,
ook per kamer. Hierdoor regelt de gebruiker zijn ver-warming
bijvoorbeeld vanaf het vliegveld, op vakantie,
het werk, in een restaurant, maar ook thuis op de bank.
De app draagt daardoor eveneens bij aan de besparing
op energiekosten. Een ander voordeel is dat evohome
ervoor zorgt dat het huis comfortabel verwarmd is bij
thuiskomst. De app is verkrijgbaar voor zowel iOS als
Android. (http://www.ecc.honeywell.com/api)
Intelligent thuiscomfort
evohome combineert een reeks slimme technologieën
waardoor het comfort thuis eenvoudig te vergroten is.
Het systeem weet wanneer er ergens een raam open-staat
en past hier de verwarmingsinstelling op aan.
Daarnaast is evohome in staat om te ‘leren’ hoe het
huis opwarmt en afkoelt gedurende de seizoenen.
evohome is meer dan een thermostaat, het vormt het
‘brein’ van de centrale verwarming in huis. Intuïtieve
regelingsfuncties betekenen dat instellingen eenvoudig
te veranderen zijn indien nodig. Zo is het mogelijk de
verwarming later in te schakelen bij een latere thuis-komst.
“Na uitgebreide tests zijn de energievoordelen aan-getoond
van de slimme zoneregeling, vooral door het
real-time inzicht dat dit systeem biedt in de verwar-mingsstatus
binnenshuis”, vervolgt Peterson. “Door de
stijgende energiekosten in het vooruitzicht, denken
we dat zoneregeling Nederlandse huishoudens gaat
helpen om fors te besparen op de energierekening.
Samen met de extra regelmogelijkheid via de app, is
evohome een verstandige investering en een investe-ring
in comfort.”
evohome is eenvoudig te installeren door een ge-certificeerde
Honeywell-installateur, zonder hak- en
breekwerk. Het systeem communiceert draadloos bin-nenshuis
en is geschikt voor stadsverwarming en alle
cv-ketels inclusief radiatoren en vloerverwarming. Op
dit moment zijn er inmiddels 110 zogenaamde am-bassadeurs
die gecertificeerd zijn door Honeywell en
zijn de producten verkrijgbaar op 900 verkooppunten.
Honeywell levert evohome in een aantal kleuren die
eenvoudig inpasbaar zijn in elk interieur. Daarnaast
beschikt evohome over een touchscreen met hoog
contrast en een modern design. Het evohome Single
Zone Connected Pakket is verkrijgbaar voor een con-sumentenadviesprijs
vanaf € 299 inclusief de internet-gateway.
Elke radiator in huis kan worden voorzien van
een radiatorregelaar verkrijgbaar voor een consumen-tenadviesprijs
vanaf € 99 per stuk. evohome is per kamer
uit te breiden. Honeywell is inmiddels gestart met de
levering van evohome in Nederland.
Meer informatie over evohome en gecertificeerde Ho-neywell-
installateurs is te vinden op http://evohome.
honeywell.com. Voor alle Honeywell comfort-producten
bezoek http://kijkvoelbeleef.nl.
Smart Buildings Conference
Moderator Bob Snyder, Editor-in-chief
Channel Media Group, had
voor de Smart Buildings Confe-rence
op maandag 3 februari een
goed programma samengesteld
waarbij de lezingen in tweeën
waren gesplitst: bestemd voor
hen die werkzaam zijn in het
commerciële en hen die werk-zaam
zijn in de residentiele om-geving.
Jim Sinopoli, key-note speaker en
auteur van ‘Smart Building Sys-tems
for Architects, Owners and
Builders’, hield een interessant
betoog over hoe de situatie op dit
moment is, met een verwijzing
naar de toekomst. Hij stelde dat
de huidige situatie met betrekking tot energiebeheer
in gebouwen inadequaat is. Alle gebouwen in de V.S.
nemen 7% van de energie die wereldwijd beschikbaar
en dit is meer dan de transportsector en de industrie
bij elkaar. De kennis van deze energieconsumptie is

Devialet: http://en.devialet.com/home-en-us/
Nuvo: www.habitech.co.uk
Peerless:
www.peerless-av.com
Panasonic: http://panasonic.net
36 Basalte: Smart Homes www.basalte.Magazine be
- maart 2014 Steinway-Lyngdorf: www.hificorner.be

abominabel en belangrijke data ontbreken. Dan de toe-komst.
Een inventarisatie van wat gebouwen gemeen
hebben, moet leiden tot systemen en toepassingen en
‘gevangen’ worden in een IBMS (integrated building
management system). Een case study door Microsoft op
het Redmond Campus bracht interessante gegevens op:
investeringen tot besparingsmaatregelen verdienden
zich binnen twee jaar terug.
Nick Gliatis, managing director van GDS (http://gds.
com.gr), gaf in heldere bewoordingen en dito charts aan
hoe we een en ander aan moeten pakken. “Een Smart
Building rust op vijf belangrijke pijlers: het vormt veilig
onderdak, is energie-efficiënt, biedt comfort, behoeft
onderhoud en faciliteert communicatie. Je kunt een
gebouw zien als een cel van het orgaan dat de stad
heet. Een Smart Building maakt vanzelfsprekend ook
deel uit van een Smart Grid, maar is ook deelgenoot in
het internet-of-things, waarvoor het IPv6 Protocol en
het 6LoWPAN (IPv6 over Low Power Wireless Personal
Area Networks) van belang zijn.
De verschillende energiebronnen moeten via een ma-nagementsysteem
beheerst worden en verdeeld naar
de diverse behoeften, waarbij controle en smart mete-ring,
naast de cloud en het smart grid, een belangrijke
rol vervullen. Laat je fantasie de vrije loop en je zult be-grijpen
dat er allerlei processen op gang komen en een
rol vervullen in dit hele organische geheel. Maar omdat
we het over het internet-of-things hebben is alles ook
te monitoren en in één model te zetten. En hier hoeft
het niet bij te blijven; immers alle gebouwen maken zo
deel uit van het internet en kunnen een plek innemen in
dat model. Om voorgaande allemaal mogelijk te maken
hebben we een paar zaken nodig: smart metering en
geschikte sensoren, slimme mathematische modellen
met zelf-lerende functionaliteit waarbij de gebruikers
mede van invloed zijn. Een paar voorbeelden: wat moet
er gebeuren als er brand uitbreekt in het gebouw of wat
met het energiebeheer als de stroom uitvalt?
Gliatis besloot zijn presentatie met: “Smart Buildings
zijn geen gebouwen waar het licht wordt bediend of
de gordijnen open of dicht gaan met een afstandsbe-diening
of via een bus-systeem. Smart Buildings zijn zo
slim als de ontwerpers en de gebruikers.”
Voor hen die de ISE2014 gemist heb-ben…
de organisatie blijft in ieder
geval tot 2019 haar tenten opslaan
in de RAI te Amsterdam en de komende
ISE zal worden gehouden van 10 t/m 12
februari 2015.

Het artikel ‘Een keur aan keurmerken’ uit editie 3/2013
van dit magazine beschrijft de enorme hoeveelheid
die er is aan informatiebronnen op het gebied van
zorg op afstand en domotica. Denk hierbij aan infor-matiebronnen
zoals:
• Normen en gedragscodes
• Keurmerken en certificaten
• Handreikingen, checklists en meetinstrumenten
• Technische standaarden
Deze bronnen zijn relevant, omdat ze bijvoorbeeld kunnen
helpen bij de volgende vraagstukken:
• Hoe pas je zorg op afstand of domoticatoepassingen
toe in de praktijk?
• Hoe en waar beleg je verantwoordelijkheden binnen
de organisatie, bij het toepassen van zorg op afstand
en/of domotica?
• Hoe beheers je mogelijke risico’s, zoals veiligheidspro-blemen?
• Welke verbindingsprotocollen tussen bijvoorbeeld een
alarm bij de cliënt en de zorgcentrale zijn er?
• Hoe selecteer en implementeer je zorg op afstand en
domoticatoepassingen?
• Welke methoden zijn er om de kwaliteit van een zorg op
afstand- of domoticatoepassing te beoordelen?
Er is veel nuttige informatie beschikbaar die bij dit soort
vraagstukken kan helpen. Omdat de informatiebronnen
niet altijd goed vindbaar zijn, bieden we hieronder een
overzicht van relevante bronnen. De selectie bevat bron-nen
voor zorg op afstand en domoticatoepassingen ge-richt
op de caresector.
Normen en gedragscodes
De inzet van zorg op afstand en domotica heeft ge-volgen
voor cliënt en medewerker. Het brengt nieuwe
verantwoordelijkheden met zich mee en wijzigingen in
bestaande processen. Normen en gedragscodes helpen
om de veranderingen in goede banen te leiden. Zo kan in
een norm of een gedragscode bij het gebruik van beeld-bellen
bijvoorbeeld worden geregeld hoe moet worden
omgegaan met de privacy van de cliënt.
NEN 8028 – kwaliteitseisen voor telemedicine – Deze
norm beschrijft eisen aan welke criteria een aanbieder
van telemedicinediensten of -toepassingen moet voldoen
om te zorgen dat deze dienst van voldoende kwaliteit is.
European Code of Practice for Telehealth Services (Te-lescope
project) – Dit is een gedragsrichtlijn voor het
leveren van diensten op het gebied van telehealth. Deze
code geeft richtlijnen voor telehealth-diensten en gaat
in op negen aandachtsgebieden, waaronder ethische
overwegingen, financiële aspecten, personeel en contact
met cliënten en verzorgenden.
Keurmerken en certificaten
Keurmerken en certificaten, die door een derde neutrale
partij zijn uitgegeven, kunnen helpen om de kwaliteit van
een dienst of product te beoordelen zonder uitgebreid
onderzoek.
Boek Keurmerken, certificaten en kwaliteitsverklaringen
in de zorg - Dit boek bevat 75 kwaliteitsverklaringen van
producten, diensten, instellingen en managementsyste-men
die er nu rond zorg en ICT te behalen zijn. Van elke
kwaliteitsverklaring zijn de eisen, beoordeling, eigenaar
en kosten in kaart gebracht.
Ketenkeurmerk Persoonsgebonden Alarmering - Dit is
een keurmerk om aan te tonen of producten en diensten
voor personenalarmering betrouwbaar en betaalbaar
zijn. De betrokkenen van persoonsgebonden alarme-ringsdiensten
in de keten maken hierbij gebruik van een
procesmodel.
QAEH-erkenning van de dienstverlening van telemedi-cine
– Een erkenning voor de dienstverlening van fabri-kanten,
leveranciers en zorgbedrijven waar telemedicine
bij wordt toegepast. Er moet worden voldaan aan eisen
over het in kaart brengen, voorkomen en verkleinen van de
risico’s van telemedicine en het borgen van samenwerking
tussen de partijen die gezamenlijk zorg op afstand leveren.
Continua Health Alliance certificatie – Dit certificaat is
gebaseerd op ‘Design Guidlines’. Hierin staat beschreven
op welke manier bestaande standaarden en specificaties
moeten worden toegepast om informatie tussen de ver-schillende
persoonlijke gezondheidstoepassingen uit te
wisselen. Op basis van deze Design Guidelines kunnen
leveranciers hun systemen en apparaten geschikt maken
voor uitwisseling van medische gegevens met andere
systemen.
Handreikingen, checklists en meetinstrumenten
Handreikingen en checklists leveren praktische aanwijzin-gen
die kunnen helpen bij de implementatie van zorg op
afstand en domotica. Denk bijvoorbeeld aan processen,
verantwoordelijkheden, techniek en serviceniveaus. Ook
Barbara van Rest, nictiz
Vind uw weg naar relevante in formatie -
bronnen voo r zorg op afstand en do motic a

instrumenten om de kwaliteit van de geleverde dienst te
kunnen meten zijn zinvol.
Toolkit Zorg met
ICT - Deze toolkit
ondersteunt zorg-organisaties
en wo-ningcorporaties
bij
het doorlopen van
alle noodzakelijke
stappen in het tra-ject
van de selectie
en implementatie van een ICT-toepassing. De volgende
stappen komen aan de orde:
• het vormen van een visie op zorg met ICT;
• het maken van keuzes voor de gewenste technologie;
• het kiezen van een leverancier;
• het maken van een (maatschappelijke) business case;
• het veranderen van werkprocessen, scholing en imple-mentatie.
Domotica in de lang-durige
zorg, een
handreiking voor ri-sicobeheersing
door
zorgaanbieders - Dit
rapport wijst op de
risico’s die kunnen
optreden door het
inzetten van techno-logie
in de langdurige
zorg. Daarnaast geeft
het aanbevelingen
voor het formuleren
van een visie op de inzet van technologie, voor het ma-ken
van een risicoanalyse en voor het implementeren van
beheersmaatregelen.
Toezichthoudende domotica, een handreiking voor zor-ginstellingen
– Dit document ondersteunt zorginstel-lingen
voor mensen met dementie of een verstandelijke
beperking bij een zorgvuldige en verantwoorde toepas-sing
van domotica. Het gaat hier om toezichthoudende
domotica, zoals uitluistersystemen, camerabewaking en
sensoren.
Zorg op afstand: hoe regel je het? Zo! - Deze checklist
is een hulpmiddel dat zich richt op aspecten die voor de
cliënt van belang zijn bij het inzetten van zorg op afstand.
Denk hierbij aan aspecten als informatieverstrekking, het
nakomen van afspraken, privacyaspecten en de positie
van de mantelzorger.
Meetinstrument klantervaringen zorg op afstand – Dit
instrument meet klantervaringen voor zorg op afstand met
screen-to-screen zorg. Het kan bij verschillende praktijken
van screen-to-screen zorg worden ingezet om te meten of
de zorg aansluit op de behoeften van de patiënt.
Strategische checklist zorg op afstand – Deze checklist
stimuleert (potentiële) zorg op afstand-aanbieders maxi-maal
gebruik te maken van standaarden. Een aanbieder
van zorg op afstand kan hem gebruiken bij de keuze
van een zorg op afstand-dienst, de implementatie en als
referentie om de eigen organisatie van een dienst tegen
het licht te houden.
ICT en eHealth, Succescriteria bij praktijkgericht onder-zoek
en implementatie – In de checklist staan criteria,
die van belang zijn om de onderzoeksresultaten voor
ICT en eHealth na afloop van een project succesvol te
implementeren en op te schalen. Daarbij is onderscheid
gemaakt tussen proces, organisatie en stelsel van de
gezondheidszorg. De checklist is primair bedoeld voor
projectleiders van (implementatie)projecten waar ICT en
eHealth een rol bij spelen.
Technische standaarden
Op het gebied van zorg op afstand en domotica in de
caresector is een groot aantal technische standaarden
relevant. Dit zijn bijvoorbeeld standaarden op het gebied
van gegevensdefinities tot standaarden voor videobeeld-formaten.
AAL-repository van standaarden- In deze repository
(centrale opslagplaats/database) staan de meest relevante
Europese en internationale standaarden en richtlijnen uit
het ‘Ambient Assisted Living’ (AAL )-veld. AAL richt zicht op
oplossingen gebaseerd op ICT-technologie voor zorg en
welzijn voor ouderen in Europa. In deze repository is een
groot aantal standaarden en richtlijnen opgenomen ge-richt
op zorg op afstand en domotica binnen de caresector.
Met dit overzicht willen we een bijdrage leveren aan het
delen van kennis en het bevorderen van het gebruik van
bestaande informatiebronnen waarvan wij denken dat ze
relevant en bruikbaar zijn. Dit artikel geeft kort de inhoud
van de bron weer. Een uitgebreide omschrijving van deze
bronnen leest u in de whitepaper ‘Een wegwijzer naar
informatiebronnen voor zorg op afstand en domotica’
op www. nictiz.nl
Meer informatie?
Wilt u meer weten of heeft u aanvullingen op de
genoemde informatiebronnen, dan kunt deze bij
ons kenbaar te maken. Hiervoor kunt u contact
opnemen met Irene van Duijvendijk (Duijvendijk@
nictiz.nl).

Voorzijde woning met zonnepanelen, dakramen en rolluiken op zonne-energie.
Op de vraag van Velux Nederland “Concept
zoekt project” reageerde Woningcorpo-ratie
Groenwest. De tien woningen in de
Poorterstraat in Montfoort zijn de eerste in
Nederland die volgens de principes van Active House
duurzaam gerenoveerd zijn tot energieopwekkende
woningen waarbij het wooncomfort van de bewo-ners
centraal staat. De modelwoning werd eind sep-tember
2013 voor het laatst door Velux Nederland en
BAM Woningbouw opengesteld als onderdeel van het
Theo Wubbolts
Active House symposium sluit Monitoring op energieprestaties en wooncomfort nieuwe Na een maandenlange openstelling voor publiek is nu ook de laatste woning van het duurza-me
renovatieproject De Poorters van Montfoort bewoond. Na afloop van het door SBRCurnet
en VELUX Nederland georganiseerde symposium ‘Active House in de praktijk’, ontving de nieuwe
bewoonster mevrouw Bouwman de sleutel. De komende tijd zal onder andere haar woning
worden gemonitord op energieprestaties en zal zij kunnen aangeven hoe zij het wooncom-fort
in haar nieuwe woning ervaart.

openstelling modelwoning af
fase voo r De Poorters van Montfoort
Active House symposium. Hier werd de toekomst van
duurzaam (ver)bouwen aan de hand van dit unieke
renovatieproject besproken.
Symposium toont ervaringen
Als eerste lichtte Haico van Nuenen van de Bouwhulp-
Groep toe hoe zij de algemene Active House principes
voor deze woningen vertaald hebben naar een archi-tectonisch
ontwerp, waarin het uiterlijk van de wonin-gen,
energiebesparing en -opwekking, daglicht, extra
ruimte, isolatie en het binnenklimaat een belangrijke
rol speelt. Van Nuenen maakte in de bouwhulpgroep
onderscheid in zogenaamd levensduur-denken, het
concept van het ‘active house’ en de praktijk voor De
Poorters van Montfoort.
“Onder de noemer van ‘levensduur-denken’ maken wij
een zoektocht naar de eigenschappen van een gebouw
in relatie tot gebruik in de tijd en de belasting voor
het milieu.”, aldus Van Nuenen. Om te vervolgen “Ook
het onderhoud biedt kansen. Daarnaast veranderen
de wensen van bewoners in de loop de tijd, waardoor
er keuzes gemaakt moeten worden voor de korte én
lange termijn.” In de gedane benadering zouden de
woningen nog zo’n twintig jaar hebben voldaan, nu is
dat 40 tot 50 jaar geworden. Was het imago van de wijk
niet goed, hadden de woningen hoge energiekosten,
was de ventilatie in de badkamer slecht en de derde
slaapkamer te klein – aldus de klachten van de bewo-ners
– nu is er rekening gehouden met de wensen van
de bewoners waardoor er verschillende type woningen
zijn ontstaan, maar wel met een tweede toilet op de
eerste etage, behoud van de keuken aan de voorzijde
en de grote achtertuin. De woningen zijn nu geschikt
voor zowel bewoning door één persoon als huishou-dens
met gezinnen.
In de zoektocht van ‘woonerf’ naar hybride woning is
er op een viertal aspecten bijzondere nadruk gelegd,
te weten: met betrekking tot ‘licht’ is er daglicht in alle
vertrekken, is er veel uitzicht en komt het zonlicht van
boven naar beneden. Qua ventilatie is er een onder-scheid
gemaakt tussen natuurlijke en mechanische.
Ruimte is het derde punt, waarbij er extra is gecreëerd
door het maken van een berging in de tuin, door aanleg
van een dakopbouw en het realiseren van een verbin-ding
van boven naar beneden. Tot slot op het vlak van
energie is er hoogwaardige isolatie aangebracht, is er
een warmtepomp aangelegd alsmede een zonneboiler
en pv-panelen.
Harm Valk van Nieman Raadgevende Ingenieurs ging
vervolgens dieper in op de bouwfysische aspecten van
het ontwerp en de uitvoering, zoals de goede ther-mische
schil, isolatie, kierdichtheid, aansluitdetails,
natuurlijke ventilatie en de opwekking van duurzame
energie voor de werking van zonnepanelen en -col-lectoren.
Hij deelde een compliment uit aan het hele
bouwteam voor wat er gemaakt kan worden een hoe
het is gerealiseerd. Valk: “De open standaard van het
Active House doet een beroep op het vakmanschap,
de kennis en de creativiteit!”
Perry van Leeuwen van BAM Woningbouw sloot af met
de ervaringen die zij hebben opgedaan bij de uitvoering
van dit project. De Active House visie zorgt voor flexibi-liteit
in de keuze voor bouwmaterialen. Alle beslissingen
die tijdens het bouwproces zijn genomen, hadden het
gewenste resultaat voor zowel eigenaar als bewoner als
uitgangspunt. De drie pijlers van Active House, comfort,
milieu en energie boden hierbij een leidraad om het
meest optimale binnenklimaat te realiseren.
Monitoren energieprestaties en comfort
Met de overhandiging van de sleutel van de modelwo-ning
door Michel Sombroek, Algemeen directeur Velux
Nederland en Perry van Leeuwen, adjunct-directeur
Ontwikkelingen BAM Woningbouw aan Bernard van
Dam, projectleider van GroenWest en de toekomstige
v.l.n.r. Bernard van Dam,
projectleider GroenWest en
de toekomstig bewoonster
mevrouw Bouwman nemen
de sleutel van de woning in
ontvangst van Michel Som-broek,
Algemeen directeur
VELUX Nederland en Perry
van Leeuwen, adjunct-direc-teur
Ontwikkelingen BAM
Woningbouw.

bewoonster mevrouw Bouwman, is het experiment
echter nog niet ten einde. “We zullen de komende tijd
zicht houden op de energieprestaties en monitoren
hoe de bewoners het gebruik en het wooncomfort in
hun woning ervaren. In komende renovaties kunnen
wellicht diverse elementen van dit project worden
toegepast, want in de huidige gebouwvoorraad is op
dit moment de meeste energie- en comfortwinst te
behalen. De bewoners die al enkele maanden in hun
Active House wonen, zijn in ieder geval erg enthousiast”,
aldus Bernard van Dam.
Over De Poorters van Montfoort
De tien woningen gelegen aan de Poorterstraat in
Montfoort zijn volgens de principes van Active House
gerenoveerd van energielabel E naar energielabel A++.
Door deze aanpak is een goede balans ontstaan tus-sen
het energiegebruik en het wooncomfort. Want
door de renovatie is de totale vraag naar energie en
de uitstoot van CO2 zeer beperkt. Maar naast deze
goede energieprestaties is in de woningen ook meer
leefruimte en daglicht gecreëerd. Bewoners hebben
een woning gekregen met een gezond binnenklimaat
met veel natuurlijk licht en frisse lucht. De renovatie is
in opdracht van GroenWest uitgevoerd door een con-sortium
bestaande uit BAM Woningbouw B.V., Bouw-hulpGroep,
Nieman Raadgevende Ingenieurs, Danfoss
en Velux Nederland B.V. Kijk voor meer informatie op
www.Velux.nl/depoorters
Over Active House
Active House is een algemene visie voor het ontwik-kelen
van gebouwen die meer energie produceren dan
verbruiken, maar eerbied houden voor zowel gezond-heid
en binnenklimaat als energie en milieu. Wereldwijd
vertegenwoordigers uit de bouwbranche en bouwon-derzoeksinstituten
zijn betrokken bij de ontwikkeling
van toekomstige gebouwen in de internationale Active
House Alliance. De alliantie heeft als doel de nieuwe
internationale bouwstandaard te worden die aantoont
dat energiezuinig bouwen gerealiseerd kan worden,
waarbij de gebruikers van deze gebouwen op de eerste
plaats centraal worden gezet.
Voor meer informatie www.activehouse.info /
www.Velux.nl of facebook.com/Velux.nl
Woonkamer met veel dag-lichttoetreding.
Zolderruimte met dakterras.

Nieuws smart homes magazine
Falende antibiotica maakt goed binnenklimaat
steeds belangrijker voor gezondheid
Resistentie tegen antibiotica wordt een steeds
alarmerendere realiteit. Daarom zullen we meer
moeten doen om te voorkomen dat infectieziekten
zich verder verspreiden. In een onlangs verschenen
publicatie zegt Dr. Richard Hobday dat het creëren
van een gezonder binnenklimaat met daglicht en
frisse lucht in onze gebouwen hierbij cruciaal is.
Resistente bacteriën en moeilijk te bestrijden ziek-teverwekkers
vormen een toenemende bedreiging
voor de volksgezondheid. Volgens de World Health
Organization, zet Nederland net als vele andere landen
koers naar een post-antibiotisch tijdperk, waarin veel
voorkomende infecties niet langer te genezen zijn.
Dit wordt toegelicht in een onderzoek van Dr. Richard
Hobday gepubliceerd in het internationaal gerenom-meerde
Journal of Hospital Infection. Dr. Hobday is
auteur van ‘The Healing Sun: Sunlight and Health in the
21st Century’. Hij geeft aan dat we meer moeten doen
om het verspreiden van infecties te stoppen en dat het
verbeteren van het binnenklimaat in onze gebouwen
een effectieve manier is om dit voor elkaar te krijgen.
Daglicht en frisse lucht doden ziektekiemen
Vandaag de dag heeft 30 procent van onze gebouwen
geen gezond binnenklimaat. Veel van de infectieziekten
die een gevaar vormen voor de volksgezondheid, zijn
ziekten die veroorzaakt worden door een slecht bin-nenmilieu.
Dit is zorgwekkend, want we besteden tegen-woordig
gemiddeld 90 procent van onze tijd binnenshuis.
“Voordat antibiotica werden ontwikkeld waren grote
hoeveelheden frisse lucht en natuurlijk licht belangrijke
manieren om de verspreiding van infecties in gebouwen
te voorkomen. Tegenwoordig ligt er minder nadruk op
ventilatie en daglichttoetreding. Richtlijnen en regelge-ving
hebben de neiging om zeer geïsoleerde, gesloten
gebouwen te bevorderen. Die presteren wellicht beter
op het gebied van energieprestaties dan oudere ont-werpen,
maar doordat er geen rekening wordt gehou-den
met de hoeveelheid daglicht en frisse lucht, wordt
juist de verspreiding van infecties in de hand gewerkt,”
legt Richard Hobday uit. Hij concludeert: “Daarom zul-len
we in de toekomst meer moeten focussen op het
creëren en onderhouden van een gezond klimaat in de
gebouwen waarin we het grootste deel van ons leven
doorbrengen. En we zullen veel meer inzicht moeten
krijgen in hoe we dit moeten doen, dan dat wij dat op
dit moment hebben.”
Bouwregelgeving moet worden aangescherpt
Richard Hobday staat niet alleen in het uiten van zijn be-zorgdheid.
Ook de Velux Groep heeft met toenemende
bezorgdheid geobserveerd hoe het binnenklimaat
in gebouwen zich in de afgelopen decennia op een
negatieve manier heeft ontwikkeld.
“Het creëren van een gezond binnenklimaat staat laag
op de prioriteitenlijst. Als we zo doorgaan glijden we
af naar een zeer ongezond niveau in onze toekomstige
gebouwen. Eén van de manieren om het bewustzijn
te verhogen, is de eisen voor blootstelling aan frisse
lucht en daglicht in onze bouwregelgeving strenger
te maken. In het Bouwbesluit staan de minimale eisen
beschreven, maar we moeten ons afvragen of deze
wel voldoende zijn. Bij het ontwerpen van gebouwen
moeten de gebruikers centraal staan. Daarom zou een
hoger ambitieniveau moeten worden gestimuleerd,
waarbij de gezondheid van gebruikers reeds in de
ontwerpcriteria wordt meegenomen,” aldus Michel
Sombroek, algemeen directeur van Velux Nederland.
Ziekten door slecht binnenklimaat
Een slecht binnenklimaat met te weinig daglicht en
frisse lucht wordt in verband gebracht met een aantal
consequenties die onze gezondheid en welzijn kunnen
beïnvloeden, zoals:
• het risico op vochtgerelateerde ziekten zoals astma,
allergieën, hoesten en een piepende ademhaling;
• het risico op Sick Building Syndrome, wat lichamelijke
ziekten veroorzaakt;
• het risico op Seasonal Affective Disorder wat depressie
gerelateerde symptomen veroorzaakt;
• een afname van de geestelijke gezondheid en pres-taties;
• een verminderd vermogen om te leren;
• een lager productiviteitsniveau.
Over de publicatie
De publicatie ‘Roles of Sunlight and Natural Ventilation
for Controlling Infection: Historical and Current Perspec-tives’
is in augustus 2013 gepubliceerd in het Journal of
Hospital Infection. Het is gebaseerd op het technische
rapport ‘The Influence of Sunlight and Ventilation on
Indoor Health: Building for the Post-Antibiotic Era’, die
Dr. Hobday in 2011 samen met de Velux Groep heeft
uitgebracht.
Voor meer informatie www.velux.nl.

De intramurale markt wordt naar alle waar-schijnlijkheid
minder groot en de groei van
de extramurale markt zal van behoorlijke
omvang zijn. De financiering van beide
markten gaat de komende jaren vergaand op de schop
en vraagt van partijen veranderingen in denken. De
komende jaren zal het aantal bewoners in deze tehuizen
afnemen, het wordt namelijk moeilijker om hiervoor
een indicatie te krijgen. Steeds meer ouderen moeten
thuis blijven wonen, ondanks een vrij zware zorgvraag.
Dit komt door de veranderingen die aanstaande zijn in
de zorgzwaartepakketten drie en vier. In deze pakketten
is de verzorging en begeleiding van zorgbehoevende
geregeld. De regering wil dat deze pakketten niet lan-ger
toegang geven tot de intramurale zorg. Dit gaat
inhouden dat ouderen die voor een deel afhankelijk
zijn van zorg en thuis zullen blijven moeten wonen.
Terwijl door de vergrijzing meer ouderen een beroep
zullen gaan doen op de (professionele) zorgverlening.
Luxe en zelfredzaamheid
De producten en diensten die op dit moment ontwik-keld
worden vinden vooral een markt in de intramurale
sector. Na verder onderzoek blijkt dat er wel al een
aantal bedrijven inzien dat er nieuwe kansen liggen bij
de toekomstige veranderingen en de nieuwste tech-nologie.
Dit zijn bedrijven die de producten aanbieden
als luxe en comfort en niet langer specifiek gericht op
de gezondheidszorg. Om de doelgroep te bereiken
blijkt dat een deel van de ouderen niet geassocieerd
willen worden met zorgproducten. Zij willen niet als
afhankelijk gezien worden. Een logische stap om de
producten wel te verkopen is in te zetten op luxe en
zelfredzaamheid.
Wat verder een ingang zou zijn om de producten in
grote aantallen op de extramurale markt te krijgen, is als
er (wetenschappelijk) aangetoond wordt dat domotica
en andere ICT producten en diensten daadwerkelijk
zorgen dat er langer thuis gewoond kan worden. Dit
smart homes magazine Onderzoek
Rosanne van Kerkhoven
Veranderende Zorgmarkt
Op de Nederlandse zorgmarkt gaat er de komende jaren een hoop veranderen. Waar veel
zorgdiensten nu nog landelijk, vanuit de overheid, bepaald en vergoed worden, gaat dit de
komende jaren verdwijnen of teruggebracht worden naar gemeenten, zorgverzekeraars en
particulieren initiatieven.

kan zorgen voor een grotere toegankelijkheid als het
gaat om kosten. Zodra de kosten minder worden voor
deze producten kan deze markt zich ook richten op de
minder welvarende ouderen. Een andere aanwijzing die
zou kunnen zorgen voor meer gebruik op de extramu-rale
markt is het toepassen van techniek op bestaande
apparaten zoals iPads. Dit zou gecombineerd kunnen
worden met het eerder aangestipte punt door in te
zetten op luxe en zelfredzaamheid. De doelgroep wil
langer en zelfstandig thuis blijven wonen en willen zo
lang mogelijk wegblijven uit de zorg. Zij willen niet als
oud en afhankelijk gezien worden.
Inzetten op luxe zou dus een goede optie zijn om
producten die wel al nodig geacht worden aan de
doelgroep te verkopen. Wensen van ouderen in kaart
brengen zou een belangrijk aanknopingspunt kunnen
zijn om nieuwe producten/diensten te ontwikkelen.
Wat willen ouderen uitgeven aan dit soort producten,
zijn ze bereid hiervoor de kosten volledig op zich te
nemen? Zou het aantrekkelijker zijn als het via een
leasevorm gaat, met een maandelijks bedrag bijvoor-beeld?
Of zijn de ouderen bereid om te betalen als ze
het directe vervolg hiervan zien: langer thuis kunnen
blijven wonen. Als er antwoord komt op dit soort vra-gen,
worden producten/diensten ontwikkeld waar de
oudere ook echt baat bij heeft.
Thuissituatie
Ook blijkt dat een aantal bedrijven bezig zijn nieuwe
producten en diensten te ontwikkelen die ook geschikt
zijn voor de thuissituatie. De opvolging en alarmering
bijvoorbeeld moeten in de thuissituatie dusdanig an-ders
dat dit veel vergt van de ontwikkelaars. Onderzoek
doen naar de wensen van ouderen is een belangrijk
aanknopingspunt om verder te gaan met het ontwikke-len
van producten/diensten. Via dit soort analyses komt
er mogelijk een duidelijker beeld in hoeverre ouderen
bereid zijn te betalen voor dit soort producten/diensten.
Door transities in wetgeving staat er dus veel te ge-beuren
de komende jaren in de zorgmarkt en dit zal
vergaande gevolgen hebben voor bedrijven actief in
de domoticasector. De zorg verschuift naar veelal thuis-wonende
ouderen die daar hun zorg ontvangen en niet
langer bij gebreken of ziekten naar een intramurale
setting verhuizen. Voor bedrijven in deze sector de
kans om hun scope uit te breiden of zelfs te veranderen.

Smart Homes Magazine Maart 2014

Smart Homes Magazine Maart 2014

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Andere mochten auch (8)

Ähnlich wie Smart Homes Magazine Maart 2014

Ähnlich wie Smart Homes Magazine Maart 2014 (20)

Smart Homes Magazine Maart 2014