Ekonomiks

1. Aralin 21
Sektor ng Paglilingkod
Inihanda ni: ARNEL O. RIVERA
www.slideshare.net/sirarnelPHhistory
https://www.edupics.com/coloring-page-call-center-
i7636.html

2. Panimula:
• Sa ekonomiya ng isang bansa,
hindi lamang mga produkto tulad
ng mga damit, gamot, at pagkain
ang kailangan ng mga
mamamayan.
• Kasabay ng kaunlarang pang-
ekonomiya ay ang karagdagang
pangangailangan para sa mga
taong bumubuo sa sektor ng
paglilingkod.

3. Sektor ng Paglilingkod
• Ito ang sektor na gumagabay sa buong
yugto ng produksyon, distribusyon ,
kalakalan at pagkonsumo ng mga produkto
sa loob o labas ng bansa.
Pinagkunan: https://www.shutterstock.com/image-vector/truck-driver-
drives-follows-road-digital-1511948492

4. Sektor ng Paglilingkod
• Ang sektor ng
paglilingkod ay maaring
pampamayanan,
panlipunan, o personal.
• Sa pangkalahatan, ang
sektor ng paglilingkod
ay nagbibigay ng
serbisyo sa halip na
bumuo ng produkto.
Pinagkunan: https://thumbs.dreamstime.com/b/traffic-control-
illustration-vector-officer-133632984.jpg

5. Service Driven Economy
• Sa nakalipas ng sampung taon (2019-2009),
pinakamataas ang naging ambag ng sektor
ng paglilingkod sa GDP ng bansa kung
ihahambing sa sektor ng industriya at
agrikultura.

6. Service Driven Economy
Pinagkunan: https://www.statista.com/statistics/578787/share-of-economic-sectors-in-the-gdp-in-philippines/#statisticContainer

7. Paano nabuo ang sektor ng paglilingkod?
• Sa mga nakalipas na kasaysayan ng tao sa mundo,
ipinapakita rito ang malaking pagbabago sa paraan
ng pamumuhay ng mga lipunan Dahil sa
pagbabagong ito, lumawak ang pangangailangan at
kagustuhan ng tao para sa paglilingkod.
• Ang pagkakaroon ng espesyalisasyon sa paggawa
sa iba’t ibang larangan ang nagturo ng landas para
sa efficient na paraan ng pagbibigay ng paglilingkod
sa mga tao. Maraming gawain ang mga tao ang
hindi nila matugunan sa sarili lamang kaya’t
malaking tulong ang paghahatid ng iba’t ibang
paglilingkod mula sa iba.

8. Ano ang espesyalisasyon?
• Ito ang pagkakaroon ng sapat na
kaalaman, kasanayan at kagamitan
upang gawin ang isang kalakal o
paglilingkod.
• Nagiging mas mura at mas
kapakipakinabang (efficient) ang
paggawa ng ibang tao sa isang kalakal
o serbisyo sa halip na gawin ng
nangangailangan.

9. Sub-sektor ng Paglilingkod
Sektor ng
Paglilingkod
Transportasyon,
komunikasyon,
at mga Imbakan
Kalakalan Pananalapi
Paupahang
bahay at
Real Estate

10. • Transportasyon, komunikasyon, at mga
Imbakan – binubuo ito ng mga paglilingkod
na nagmumula sa pagbibigay ng publikong
sakayan, mga paglilingkod ng telepono, at
mga pinapaupahang bodega.
• Kalakalan – mga gawaing may kaugnayan
sa pagpapalitan ng iba’t-ibang produkto at
paglilingkod.
Sub-sektor ng Paglilingkod

11. • Pananalapi – kabilang ang mga paglilingkod
na binibigay ng iba’t ibang institusyong
pampinansiyal tulad ng mga bangko, bahay-
sanglaan, remittance agency, foreign
exchange dealers at iba pa.
• Paupahang bahay at Real Estate– mga
paupahan tulad ng mga apartment, mga
developer ng subdivision, town house, at
condominium.
Sub-sektor ng Paglilingkod

12. Uri ng Paglilingkod
• Paglilingkod na Pampribado – lahat ng
mga paglilingkod na nagmumula sa
pribadong sektor.
• Paglilingkod na Pampubliko – lahat ng
paglilingkod na ipinagkakaloob ng
pamahalaan.

13. Business Process Outsourcing
(BPO)
• Ang sistema ng pagkuha ng serbisyo ng
pribadong kompanya upang gampanan ang
ilang aspekto ng operasyon ng isang
kliyenteng kompanya.

14. Kahalagahan ng Sektor ng
Paglilingkod
• Tinitiyak na makakarating sa mga
mamimili ang mga produkto mula sa
mga sakahan o pagawaan.
• Nagbibigay ng trabaho sa mga
mamamayan.
• Tinitiyak ang maayos na pag-iimbak,
nagtitinda ng kalakal at iba pa.
• Nagpapataas ng GDP ng bansa.
• Nagpapasok ng dolyar sa bansa

15. Mga Ahensiyang Tumutulong sa
Sektor ng Paglilingkod

16. Mga Ahensiyang Tumutulong sa
Sektor ng Paglilingkod

17. Suliranin ng Sektor ng Paglilingkod
Suliranin Epekto
Kontraktuwalisasyon -
ang isang manggagawa ay
nakatali sa kontrata na
mayroon siyang trabaho sa
loob ng 5 buwan lamang
Kawalan ng seguridad sa
trabaho at pagkait sa mga
benepisyo
Brain Drain – Pagkaubos
ng mga manggagawa
patungo sa ibang bansa.
Pagbaba sa produksyon ng
ekonomiya.
Mababang pasahod at
pagkakait ng mga
benepisyo sa mga
manggagawa.
Pagbaba ng produksyon ng
ekonomiya.

18. Suliranin ng
Mga manggagawa
Unemployment
Kawalan ng mapapasukang
trabaho
Under-
Employment
Kakulangan ng kinikita
sa pinapasukang
trabaho
Under-utilization
Hindi angkop ang trabaho sa
pinag-aralan o pagsasanay
Brain Drain
Pagka-ubos ng
lakas-paggawa
sa isang bansa

19. Karapatan ng mga Manggagawa
ayon sa International Labor Organization (ILO)
1. Ang mga manggagawa ay may karapatang sumali sa
mga unyon na malaya mula sa paghihimasok ng
pamahalaan at tagapangasiwa.
2. Ang mga manggagawa ay may karapatang
makipagkasundo bilang bahagi ng grupo sa halip na
mag-isa.
3. Bawal ang lahat ng mga anyo ng sapilitang trabaho,
lalo na ang mapangaliping trabaho at trabahong
pangkulungan. Bawal ang trabaho bunga ng ng
pamimilit o ‘duress’.
4. Bawal ang mabibigat na anyo ng trabahong
pangkabataan. Mayroong minimong edad at mga
kalagayang pangtatrabaho para sa mga kabataan.

20. Karapatan ng mga Manggagawa
ayon sa International Labor Organization (ILO)
5. Bawal ang lahat ng mga anyo ng diskrimasyon sa
trabaho: pantay na suweldo para sa parehong
trabaho.
6. Ang mga kalagayan ng pagtatrabaho ay dapat
walang panganib at ligtas sa mga manggagawa.
Pati kapaligiran at oras ng pagtatrabaho ay dapat
walang panganib at ligtas.
7. Ang suweldo ng manggagawa ay sapat at
karapat-dapat para sa makataong pamumuhay.
Pinagkunan:
http://karapatanmanggagawa.wordpress.com/kasaysayan/ Retrieved on
November 7, 2014

21. Isaisip:
• Ang sektor ng paglilingkod ang may
pinakamalaking ambag sa kabuuang
ekonomiya ng bansa sa nakalipas na
sampung taon.
• Nararapat lamang na ito ay bigyan ng
halaga upang makamit ng bansa ang
minimithing kaunlaran.

22. • Paano ka makatutulong sa pag-
unlad ng sektor ng industriya tungo
sa pagkamit ng kaunlaran ng
bansa?
PAGPAPAHALAGA
TAKDA:
Isulat ang sagot sa ½ crosswise na papel. COPYAND
ANSWER. Isulat ang pangalan, lagda at Valid ID number
ng magulang o guardian.

23. References:
• EKONOMIKS 10 Araling Panlipunan – Modyul para
sa Mag-aaral Unang Edisyon 2015
• Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at
Lipunan (Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA
Publishing House
• De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks
Pagsulong at Pag-unlad, VPHI
• Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga
Konsepto at Aplikasyon (2012), VPHI
• Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga
Konsepto, Applikasyon at Isyu, VPHI

24. References:
• Cadiz V. T. et. al.(2020) Araling Panlipunan Ikaapat
na Markahan – Modyul 6: Mga Patakaran at
Programa sa Sektor ng Industriya at Paglilingkod
(Unpublished), DepEd Division of Iligan City
• Eko and Miya characters used with permission from
the National Economic Development Authority
(NEDA) retrieved March 20, 2020 from
http://2040.neda.gov.ph/eko-and-miya-series