ekonomiks

1. Aralin 11
Ugnayan ng Pamilihan at ng Pamahalaan
Inihanda ni: ARNEL O. RIVERA
www.slideshare.net/sirarnelPHhistory

2. Panimula
• Isang batayan sa pag-aaral ng ekonomiks
ang pamilihan bilang isang mabisang
mekanismo kung saan natutugunan ang
walang katapusang pangangailangan at
kagustuhan ng tao.
• May pagkakataon na ang presyong
ekwilibriyo at ekwilibriyong dami ay hindi
tama sa tingin ng mga prodyuser at
konsyumer. Sa sitwasyong ito, papasok ang
pamahalaan.

3. Balik-aral:
• Ang pamilihan ay isang sistema kung saan
ang mamimili at nagbebenta ay nagkakaroon
ng transaksiyon upang magkaroon ng
bentahan.
• Hindi maiwasan na magkaroon ng kompetisyon
sa pamilihan sapagkat mas marami ang mga
mamimili kaysa mga nagtitinda.
Pinagkunan:
https://www.pinterest.ph/pin/268456827773967487/, https://logos-download.com/5877-lazada-logo-download.html

4. Balik-aral:
• Ang pamilihan ay nagsasaayos ng
nagtutunggaliang interes ng mamimili at
bahay-kalakal.
• Ang mamimili ay bumibili nang marami sa
mababang presyo samantalang marami
namang binibenta ang bahay-kalakal sa
mataas na presyo.
• Ang napagkasundunang presyo ng mamimili
at bahay-kalakal ay tinatawag na presyong
ekwilibriyo. At ang napagkasunduang dami
ng kalakal ay ang ekwilibriyong dami.

5. Ang Pamilihan at Pamahalaan
• Bagama’t ang pamilihan ay isang organisadong
sistemang pang-ekonomiya, may mga
pagkakataong nahaharap ito sa pagkabigo o
market failure.
• Sa ganitong pagkakataon, kinakailangan ang
pakikialam ng pamahalaan sa takbo ng pamilihan.
Government can sometimes improve
market outcomes.
Nicholas Gregory Mankiw
Principles of Economics

6. Ano ang market failure?
• Nagaganap ang market failure kapag hindi
natutugunan ng pamilihan ang layunin nito.
• Nagkakaroon ng market failure kapag labis
ang taas o labis ang baba ang presyo ng
bilihin.
• Ang mga konsyumer ay hindi nakakabili ng
kalakal kapag ang presyo ay sobrang taas.
• Nalulugi ang mga prodyuser kapag sobrang
baba ang presyo ng kalakal.

7. Gampanin ng Pamahalaan sa Pamilihan
• Ang pamahalaan ay isang mahalagang institusyon
sa ating bansa. Pangunahing tungkulin ng
pamahalaan na paglingkuran at pangalagaan ang
sambayanan.
• Kaugnay nito, hindi makaiiwas na mapasailalim
ang pamilihan sa panghihimasok ng pamahalaan.
• Maliban sa pagtatakda ng buwis at pagbibigay ng
subsidy, nagtatalaga ang pamahalaan ng presyo
ng mga produkto at serbisyo. Upang mapatatag
ang presyo sa pamilihan ipinapatupad ang price
stabilization program at maiwasan ang mataas
na inflation.

8. Department of Trade and Industy
• Ang pamahalaan, sa
pangunguna ng Department
of Trade and Industy (DTI)
ay nagpapatupad ng mga
batas hinggil sa kalakalan at
industriya.
• Sinisiguro nito na maayos
ang kalakalan sa mga
pamilihan at parehong
napapangalagaan ang
kapakanan ng konsyumer at
prodyuser.

9. Price Stabilization Program
Ang price stabilization program ay
isang programa ng DTI na may
layuning panatilihin ang katatagan ng
presyo ng mga kalakal at paglilingkod
sa pamilihan.
Ito ay nahahati sa dalawa; ang price
control para sa mga konsyumer at
price support para sa mga
prodyuser.

11. Price Control
• Pagkontrol ng pamahalaan sa presyo ng mga
kalakal o paglilingkod.
• Ginagawa ito ng pamahalaan upang maiwasan ang
pang-aabuso sa panig ng nagtitinda at bigyang
proteksyon ang mga mamimili.
• Ito ay nahahati sa dalawa bahagi:
• Price Ceiling – ang pinakamataas na presyo na
maaring ibenta ang produkto.
• Price Floor – ang pinamababang presyo na
maaring ibenta ang produkto.

12. Balik-aral:
Bagong Presyong Ekwilibriyo
• Tuwing
nagkakaroon ng
paglipat sa kurba
ng suplay o
demand,
nagkakaroon din
ng pagbabago sa
presyong
ekwilibriyo.
P
Q
D1
S
800
300
D2
950

13. Balik-aral:
Bagong Presyong Ekwilibriyo
• Ano ang presyong
ekwilibriyo para
sa D1?
• Ano ang presyong
ekwilibriyo para
sa D2?
• Anong uri ng
pagbabago ang
naganap sa
demand curve?
• Ang pagbabago sa supply at demand ay dahilan
upang magkaroon ng surplus o shortage, na nagiging
dahilan naman ng market failure.

14. Price Ceiling
• Ito ay kilala rin sa bilang maximum price
policy o ang pinakamataas na presyo na
maaaring ipagbili ng isang prodyuser ang
kaniyang produkto.
• Itinatakda ito kapag ang equilibrium price ay
masyadong mataas sa pananaw ng mga
konsyumer. Ang price ceiling ay itinatakda
na mas mababa sa presyong ekwilibriyo.

15. Price Ceiling
• Ayon sa graph, Php20 ang ekwilibriyong presyo. Subalit, ang
presyong ito ay maaaring mataas sa tingin ng mga mámimíli.
Dahil dito, ang pamahalaan ay makikialam sa pamamagitan ng
pagpapataw ng Php15 bílang price ceiling ng mga prodyuser.
Kung minsan, maaari isipin ng mga prodyuser na malulugi sila
dahil mababa ang presyo ng kanilang produkto dulot ng pinaiiral
na price ceiling ng pamahalaan.

17. Price Floor
• Ito ay kilala rin bilang minimum price policy
na tumutukoy sa pinakamababang presyo na
itinakda ng batas sa mga produkto at
serbisyo.
• Itinatakda ito ng mas mataas sa equiblibrium
price.
• Isinasagawa ito ng pamahalaan upang
matulungan ang mga prodyuser.

18. Price Floor
• Kung masyadong magiging mababa ang
equilibrium price ng mga produkto, ang mga
prodyuser ay maaaring mawalan ng interes
na magtinda dahil maliit naman ang kanilang
kikitain mula rito.
• Kung magaganap ang sitwasyong ito,
magdudulot ito ng kakulangan sa supply.
Hindi makabubuti sa ekonomiya ang
kalagayang ito kung kaya ang pamahalaan ay
magtatakda ng price floor.

19. Price Floor
• Batay sa graph, ang ekwilibriyong presyo na Php25 ay mas mababa
sa itinalagang price floor na Php50. Magdudulot ito ng pagtaas ng
quantity supplied at magbubunga ng kalabisan (surplus) sa
pamilihan. Higit na mas marami ang suplay na isandaan (100) kung
ihahambing sa dami na dalawampu (20) na quantity demanded.
Kapag may kalabisan, maaaring bumaba ang presyo at dami ng
suplay patungo sa ekwilibriyong presyo. Subalit dahil may pinaiiral na
price floor, hindi maaaring ibaba ang presyo dahil ito ang itinakda ng
batas. Dahil dito, malinaw na ang price floor ay nagdudulot ng
kalabisan (surplus) sa pamilihan.

21. Seatwork:
Pag-aralan ang graph sa ibaba.

22. Seatwork:
1. Anong pagbabago
ang naganap sa
demand curve?
2. Ano ang presyong
ekwilibriyo sa
unang demand
curve?
3. Ano ang presyong
ekwilibriyo sa
ikalawang demand
curve?

23. Seatwork:
Ano ang price ceiling
sa:
4. Unang demand
curve
5. Ikalawang
demand curve

24. Seatwork:
Ano ang price floor
sa:
6. Unang demand
curve
7. Ikalawang
demand curve

25. Epekto ng pagkakaroon ng Price Ceiling
Mabuti:
• Mababang presyo ng mga bilihin.
• Kasiguruhan sa mga mamimili.
Di-mabuti:
• Pagbaba ng Supply
• Nagiging dahilan ng kakulangan (shortage)
• Nagiging dahilan ng pagkakaroon ng mga ilegal
na pamilihan (black market)

26. Epekto ng pagkakaroon ng Price Floor
• Mabuti:
• Mas mataas na sahod sa mga manggagawa
• Mas malaking tubo sa mga nagtitinda
• Di-mabuti:
• Mas mataas na presyo ng bilihin
• Maaring maging dahilan ng kalabisan ng kalakal
(surplus).
• Mas mababang demand ng mga bilihin

27. Suggested Retail Price (SRP)
• Presyong itinakda ng pamahalaan para sa isang
kalakal.
• Mahigpit na binabantayan ang mga produkto
nakabilang sa mga pangunahing pangangailangan
gaya ng bigas, asukal, kape, harina, tinapay, itlog, at
instant noodles
• Ang patakarang ito ay isang pamamaraan upang
mapanatiling abot-kaya para sa mga mamamayan
ang presyo ng nasabing produkto.

29. Price Freeze
• Pagbabawal sa pagtataas ng presyo sa pamilihan.
• Ipinatutupad ito ng pamahalaan upang mapigilan
ang pananamantala ng mga negosyante sa labis na
pagpapataw ng mataas na presyo ng kanilang mga
produkto.
• Labag sa Anti- Profiteering Law ang labis na
pagpapataw ng mataas na presyo.

31. Price support
• Ito ay paraan ng pamahalaan na bigyan ng tulong
ang mga negosyante upang maiwasan ang
pagkalugi o mabawasan ang kita.
• Kabilang dito ang mga subsidy, tax exemption o tax
deduction, discount at bonus.
• Layunin nito na mapanatili ang mababang halaga ng
produksyon upang maiwasan ang pagtaas ng
presyo ng bilihin.

32. Price support

33. Isaisip:
• Nanghihimasok ang pamahalaan sa
pamilihan sa pamamagitan ng
pagpapataw ng buwis, paggawad ng
subsidy, at pagkontrol sa mga presyo ng
kalakal sa pamilihan.
• Isa sa mga layunin ng pamahalaan ay ang
pagpapanatili ng katatagan ng pamilihan
na kung saan naisasagawa ito sa
pagtataguyod ng ganap na kompetisyon
sa pamilihan.

34. • Bilang isang konsyumer, paano ka
makakatulong upang maging matatag
ang presyo ng mga bilihin sa pamilihan?
Ipaliwanag.
PAGPAPAHALAGA
TAKDA:
Isulat ang sagot sa ½ crosswise na papel. COPYAND
ANSWER. Isulat ang pangalan, lagda at Valid ID number
ng magulang o guardian.

35. References:
• Balitao B.R. (2015), EKONOMIKS 10 Araling Panlipunan –
Modyul para sa Mag-aaral Unang Edisyon, Department of
Education
• Chua J.L. (2001), Panahon, Kasaysayan at Lipunan
(Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA Publishing House
• De Leon, Z.M. et. al. (2004), Ekonomiks Pagsulong at Pag-
unlad, Vibal Publishing House
• Mateo, G.C. et. al.(2012), Ekonomiks Mga Konsepto at
Aplikasyon, Vibal Publishing House
• Nolasco, L.I. et. al. (2004), Ekonomiks: Mga Konsepto,
Applikasyon at Isyu, Vibal Publishing House
• Rivera A. O. (2020) Araling Panlipunan Unang Markahan-
Modyul 6: Karapatan at Tungkulin ng Mamimili, (Unpublished)
DepEd Division of Bacoor City

36. References:
• Cabral W.E. et. al. (2020) PIVOT 4A Learner’s
Material, Araling Panlipunan G9 Ikalawang
Markahan, DepEd Region IV-A
• Activity Sheets Secondary Quarter 1, Vibal
Publishing (2020) retrieved March 20, 2020 from
https://www.vibalgroup.com/learnathome/wp-
content/uploads/2020/05/Activity_Sheets_Secondary
_Tabbed.pdf
• Eko and Miya characters used with permission from
the National Economic Development Authority
(NEDA) retrieved March 20, 2020 from
http://2040.neda.gov.ph/eko-and-miya-series