Kahulugan at uri ng pagbasa

1. PAHAPYAW NA
BALIK-ARAL
SA PAGBASA
AT PAGSULAT
ni: Chares G. Casanes

2. MGA LAYUNIN:
Naibibigay ang kahulugan;
katangian, kahalagahan ng
pagbasa at pagsulat
Malinaw na naipaliliwanag ang
mga uri ng pagabasa at
pagsulat
Natatalakay ang mga
kasanayang malilinang

3. Pagbasa

4. KAHULUGAN NG PAGBASA
 ay isang kasanayang kinakailangang
linangin.
 ay ang paniniwalang pinanggagalingan ng
lahat ng kaalaman at impormasyon ng isang
tao.
 ay isa sa limang kasanayang pangwika
 pagkilala at pagkuha ng mga ideya at
kaisipan sa mga nakalimbag na simbolo
 proseso ng pag-unawa sa mga mensaheng
nais ibahagi ng may-akda sa babasa ng
kanyang sinulat

5. PROSESO SA PAGBASA
Ayon kay William S. Gray, ang
Ama ng Pagbasa, ang mga
sumusunod ay ang mga proseso
sa pagbasa:
Persepsyon- pagbasa sa akda o
pagkilala
Komprehensyon- ang pag-
unawa sa binasa

6. Asimilasyon- ang pagsasama-sama at
pag-uugnay ng mga kaalaman mula sa binasa
at sa mga dating kaalaman.
Reaksyon- ang hinuha sa binasa
- ay paraang intelektwal na ang
bumabasa ay nagpapasya sa
kawastuhan at lohika ng binabasa at
emosyonal na ang bumabasa ay
humahanga sa estilo at nilalaman ng
nabasang akda.

7. Bilis at Kaayusan sa
Pagbasa- ay dapat ayon sa
layunin ng bumabasa. Ang
bumabasa na may layuning
matuto at matandaan ang binasa
ay nakapagbabasa ng dalawang
daan at limampu (250) hanggang
tatlong daan at limampu(350).

8. Samantalang apat na
daan (400) hanggang
pitungdaang (700) salita
bawat minutto pang
nalilibang sapagkat wala
siyang kailangang tandaan sa
binasa.

9. URI NG PAGBASA
Ayon sa layunin
(masusi, masaklaw)
Ayon sa paraan
(tahimik, pasalita,
mabagal, mabilis)

10. 1. Masusing Pagbasa- tinataglay nito
ang pagiging mapanuri at kritikal
na pagbasa.
2. Masaklaw na Pagbasa- taliwas ito
sa masusing pagbasa sa halip na
pabaha-bahaging pagabasa ng
isang teksto, ito ay isang pag-
aaral sa pangkalahatang
nilalaman ng binasa.

11. 3. Tahimik na Pagbasa- gamit dito ay
mata lamang. Hindi ito ginagamitan
ng bibig kaya di lumilikha ng
anumang tunog.
4. Mabagal na Pagbasa- sapat na
panahon ang dapat sa pagbasang
ito. Umaayon ito sa pag-aaral ng
gramatikang Filipino.

12. 5. Mabilis na Pagbasa- scanning ito
sa Ingles na tumutukoy sa pagkuha
at pagpili ng mga pangunahin at tiyak
na detalye ng pangkaisipan sa
akdang binasa. Ang pinaraanan at
pinakamabilis na pagbasang
magagawa ng isang tao ay tinatawag
namang “skimming”.

13. Hindi matatawag na
marunong bumasa ang isang
tao kung hindi niya
nauunawaan ang kanyang
binasa sa halip, marunong
lamang siyang bumigkas at
kumilala ng mga titik na
nakalimbag.

14. Limang dimensyon ng pag-
unawa na makatutulong sa
paglinang sa antas ng
komprehensyon ng isang
indibidwal:
1. Pag-unawang literal- ang
mambabasa ay nasa antas ng
paggamit ng “simple recall” ukol
sa kanyang binasa na
pinakasimpleng kaganapan
matapos ang pagbabasa.
Naisasagawa na rito ang mga
sumusunod na kasanayan.

15. Pagkilala ( tauhan, katangian,
panahon ng pangyayari, pook na
pinangyarihan, pangunahing
kaisipan)
Paggunita ( pamagat ng binasa,
pagsunod-sunod ng pangyayari,
dahilan ng pangyayari)
Pagbubuo ng kaisipan ( pinakabuod
ng binasa)

16. 2. Interpretasyon- matapos
magbasa t nagkaroon ka sa
iyong kamalayan ng mga
sariling palagay o hinuha o
panghuhula ukol sa mga
ipinahayag maging ang hindi
deretsong ipinahayag ng may-
akda sa kanyang isinulat.

17. 3. Mapanuring Pag-unawa-
matapos mong basahin ang
akda o ano mang sulatin ay
nakabuo ka ng matibay na
pagpapasya ukol sa kung tunay
na pangyayari o pantasya
lamang ang nabasa,
katotohanan o opinyon lamang.

18. 4. Aplikasyon ng mga
Kaisipang Nakuha sa
Pagbabasa- ang kakayahang
iugnay sa iyong personal na
karanasan,sa mga
kasalukuyang isyu at
kaganapan sa lipunan.

19. 5. Pagpapahalaga- alam
mo nang ipahayag ng
malinaw ang naging
damdamin mo sa
nilalaman ng seleksyon o
akda.

20. PAGPAPAKAHULUGAN NG MGA
KAISIPAN
Napakahalagang magkaroon
ng kaalaman ang isang
mambabasa upang malinaw na
maunawaan ang kanyang
binabasa:
Context clues- tumutukoy sa
kahulugang buhat sa
pagkakagamit sa konteksto o
pangungusap.

21. Halimbawa:
Dinaanan na siya ng bagyo
at unos sa kanyang paghintay
upang siya ay mahalin din ng
kanyang sinisinta.
Dapat nating igalang ang
kanyang estado sa opisina.

22. Si Bill ay nagsisi, at nahihiya,
sa kanyang maling mga salita.
Siya ay sikat na mang-aawit sa
kanyang bansa ngunit hindi
kilala sa buong mundo.
Ang ganda ng araw na ito;
maaraw at perpekto para
maglakad-lakad sa parke.

23. Kasingkahulugan- ito ay
tumutukoy sa salitang pareho
ang kahulugan.
Halimbawa:
Matamis ang unang halik.
(masarap)
Umaalingasaw ang kanyang
lihim. (nakaririmarim)

24. Itinaas nila ang watawat sa
paaralan. (bandila)
Gusto niyang magkaroon ng
sariling negosyo. (Nais)
Napakaganda ng kanilang titser sa
Filipino. (guro)
Naglinang siya sa bukid upang may
ipakain sa pamilya. (nagbungkal)

25. Kasalungat- tumutukoy sa
salitang kabaligtaran ang
kahulugan
Halimbawa:
Nagmagandang-loob ang
kanyang kuya sa pag-iigib ng
tubig. (napilitan)
May alinlangang sumama ang
kasintahan sa kanya. (walang
duda)

26. Tahimik ang bawat kanto ng
Santa Rosa. (maingay)
Masipag magtrabaho si Juan.
(tamad)
Matalas ang bulok na ginamit ni
Mang Carding. (mapurol)
Masamang bata si Magda.
(mabait)

27. Homograpo- ito ay mga salitang
pareho ang ispeling at bigkas
ngunit magkaiba ng kahulugan.
Halimbawa:
Siya ay punong abala sa
kanilang paaralan.
Ang punong iyon ay matibay na
gawing lamesa.

28. Paso na kanyang visa papuntang
America.
Nabasag ang paso ni Aling Martha.
Tuyo ang kanilang ulam kanina.
Tuyo na ang mga sinampay sa
labas.
“Baka may tao pa sa loob ng
bahay.”
 Ninakaw ni Elmer ang baka.

29. Heterograpo- ito ay mga
salitang pareho ng ispeling
subalit magkaiba ng bigkas at
kahulugan.
Halimbawa:
Pito silang magkakapatid.
Mahilig maglaro ng pito si
Lauro.

30. Nabasa siya ng ulan kahapon.
Nagbabasa siya ng libro.
Gabi na siya nang makarating sa
bahay.
Niluto nila ang gabi.
Siya lamang ang aking minamahal.
Lamang siya ng konti sa botohan.

31. Structural Clues- ito ay nagpapakita
na ang kayarian ng pangungusap ay
nakakaimpluwensya sa kahulugan
ng pangungusap.
Halimbawa:
Ang kanyang iniirog ay
nagpatiwakal kamakailan.
Ang nagpatiwakal ay kanyang
iniirog kamakailan.

32. Ang kanyang kaibigan ay ang
kanyang amo dati.
Ang kanyang amo ay kanyang
kaibigan dati.
Ang minahal niya ay masamang
lalaki noon.
Ang masamang lalaki ay
minahal niya noon.

33. Kayarian ng Salita- may mga payak
na salitang maaring lagyan ng
panlapi o maaring gawing tambalan.
Halimbawa:
Sutla (payak)
Malasutla (maylapi)
Sutlang-sutla (inuulit)
Malasutlang-kutis (tambalan)

34. Denotasyon- kahulugang
hango sa diksyunaryo
Halimbawa:
Malalim na pang-unawa.
Matalim na mga salita ang
kanyang ginamit.

35. Konotasyon- ito ang
kahulugang iba sa karaniwang
pakahulugan.
Halimbawa:
Buhay alamang- mahirap
basang sisiw-batang kalye
gintong kutsara- mayaman na
angkan

36. MGA ESTILO SA PAGBASA
Iskiming- isang istilo ng pagbasa
ay gawing napakabilis ito na hindi
naisasakripisyo ang pagkilala at
pag-alam sa layunin.
Iskaning- mabilis din ito tulad ng
iskiming, gayunman, higit na itong
nakafokus sa isang tiyak na
impormasyon sa isang pahina.

37. Prebyuwing- ang unlaping
pre- ay nangangahulugang
bago gawin. Ito ang dahilan
kung bakit ang prebyu sa
pagbasa ay parang isang
prebyu rin ng isang pelikula.

38. Kaswal- tulad ng nabanggit
sa dakong una, ito na yata
ang bihirang mangyari sa
modernong mundo ngayon,
ang mambabasa nang
walang layunin kundi ang
magpalipas oras.

39. Impormatibo- tulad ng
katawagan, ang layunin ay
maragdagan pa ang kaalaman.
Kritikal- istilong dapat gamitin
kung ang layon ay makagawa ng
isang komprehensibong repor,
riserts at iba pang dokumentong
nangangailangan ng matibay na
batayan.

40. Muling-basa- ay kinakailangan
kung nagkaroon ng iba pang
bagay na dapat kumpirmahin.
Pagtatala- sa mga mahahaba at
kumplikadong artikulo,
ipinapayo ang ganitong istilo
lalo pa’t may layuning maisaulo
ang mga bagay na nabasa.

41. MGA LEBEL O ANTAS NG PAG-
UNAWA

42. 1. Literal ang nasa ibaba pagkat ito ang
minimum na pag-unawang maaring
gamitin sa isang akda.
2. Ang makahulugang pag-unawa ay
ginagamitan ng kaukulang
interpretasyon.
3. Lubos ang magiging pag-unawa
kung gagamitan ng ganitong lebel ng
mga simulain sa panunuri.

43. 4. Pinagsanib ang pag-unawa kung
nailalapat ang iba pang kaalamang
makatutulong sa lalo pang
ikauunawa ng binasang akda.
5. Ang pinakamataas ay ang
malikhain. Ang paglikha ay isang
kapangyarihag gumawa ng isang
bagay mula sa kawalan.