aktiviti

1. 1.0 PENGENALAN
Jean Piaget dilahirkan di Nauchatel, Switzerland pada 9 Ogos 1896. Bapanya
bernama Arthur Piaget, yang merupakan seorang Profesor Sastera dalam
bidang Sejarah dan ibunya pula bernama Rebecca Jackson. Jean merupakan
anak pertama yang suka berdikari dan berminat tentang ilmu alam. Beliau
menghembuskan nafasnya yang terakhir pada usia 84 tahun, 1981.
Beliau memulakan kariernya sebagai penulis pada usia yang teramat muda
iaitu 10 tahun. Selepas tamat sekolah menengah, Jean melanjutkan pelajaran
ke Universiti Nauchatel. Beliau mendapat PhD semasa berumur 22 tahun.
Jean mula meminati Psikologi apabila beliau terpilih menjadi pengarah
makmal Psikologi di Universiti Jeneva. Dalam bidang Psikologi, Jean
merupakan salah satu tokoh yang amat penting di abad kedua puluh.
Latar belakang beliau ini memberikan banyak sumbangan kepada bidang
psikologi . Jean tidak berminat untuk melihat hasil jawapan betul yang
diberikan oleh kanak-kanak, tetapi lebih berminat untuk melihat pola-pola
perlakuan yang ditunjukkan oleh kanak-kanak apabila mereka memberikan
jawapan yang salah. Pada pandangan Jean, pola-pola perlakuan ini boleh
memberikan petunjuk bagi pengetahuan bagaimana proses pembentukan
pemikiran berkembang di kalangan kanak-kanak. Ekoran daripada itu, teori
yang beliau kemukakan adalah memfokuskan kepada perkembangan kognitif
kanak-kanak.

2. 2.0 TEORI PERKEMBANGAN KOGNITIF
2.1 Pengenalan Kepada Teori Perkembangan Kognitif Jean Piaget
Teori Piaget dianggap sebagai teori perkembangan kognitif yang lebih
menyeluruh walaupun ada yang masih menyoal dan tidak
menyetujuinya.Teori ini ada pada dasarnya telah menjadi menjadi asas dan
pengaruh kepada teori dan penyelidikan yang selanjutnya. Piaget
mengemukakan idea tentang pembentukan konsep kanak-kanak dan
kecerdasan dengan mencadangkan bahawa penyelidik-penyelidik dapat
belajar mengikut kemampuan perkembangan intelek yang didalami oleh
kanak-kanak dengan berterusan.
Pemerhatian beliau terhadap kanak-kanak secara berterusan termasuk
pemeriksaan terhadap kesilapan anak-anak sendiri, maka beliau
merumuskan bahawa wujud sistem logikal yang mudah dan teratur yang
mendasari pemikiran kanak-kanak. Menurut piaget, sistem-sistem ini adalah
berbeza-beza daripada sistem logikal yang digunakan oleh orang dewasa.
Untuk memahami perkembangan, sistem-sistem ini seharusnya didefinisikan
dan dibahagi mengikut ciri-ciri yang tersendiri. Piaget percaya fungi
kecerdasan adalah untuk membanu menyesuaikan diri (adaptasi) kanak-
kanak terhadap persekitaran.
Fokus penyesuaian (adaptasi) adalah berdasarkan perkembangan
kognitif yang dilihat bersama-sama dengan respon kompleks yang dialami
terhadap persekitaran. Dengan meningkatkannya pembelajaran dan
kematangan kanak-kanak, kedua-dua kecerdasan dan manifestasinya
menjadi berbeza-beza.
Piaget percaya perkembangan berlaku dalam tahap-tahap yang
mengalami perubahan melalui equilibration (penyeimbangan) keadaan yang
menyebabkan kanak-kanak mencari suatu keseimbangan di antara apa yang
dialami dalam persekitaran dengan proses dan struktur kognitif yang
dihadapinya. Equilibration melibatkan tiga proses. Proses pertama, dalam
situasi-situasi tertentu, skema dan tahap pemikiran kanak-kanak adalah
cukup untuk menyesuaikan atau mengadaptasikan cabaran-cabaran

3. persekitaran. Maka, kanak-kanak tersebut adalah dalam keadaan equilibrium
(keseimbangan). Proses kedua kanak-kanak juga diberi informasi yang tidak
sesuai dengan skema kanak-kanak kurang menghadapi cabaran-cabaran
baru.
2.2 Peringkat Perkembangan Teori Kognitif Jean Piaget
2.2.1 Peringkat Deria Motor (0-2 Tahun)
Dalam peringkat ini, kanak-kanak mula menggunakan seria
motornya untuk memahami dan berinteraksi dengan
persekitarannya. Selepas dilahir selama dua bulan, seorang bayi
sudah boleh membezakan objek-objek di dalam persekitrannya. Antara
4 hingga 8 bulan, bayi itu kelihatan telah mempunyai daya koordinasi
di antara penglihatan dan sentuhan. Apabila berusia satu tahun, dia
mula menyedari objek-objek lain di dalam persekitarannya. Diantara 1
hingga 2 tahun, kanak-kanak cuba menggunkan berbagai-
bagai skema (struktur menyelesaikan masalah yang dia hadapi). Pada
akhir dua tahun, kanak-kanak kelihatan mula boleh belajar bahasa dan
lambang yang mudah.
Dari kelahiran hingga umur 2 tahun, kanak-kanak cuba belajar
koordinasi di antara deria motor dengan gerakannnya serta cuba
mengaitkan perkataan-perkataan dengan objek-objek yang dapat
dilihat dalam persekitarannya. Contohnya, bayi berumur sebelum
Sembilan bulan tidak akan mencari objek yang tidak kelihatan setelah
diperhatikan objek tersebut sebelummya. Pada tahap ini, bayi melihat
kepada hubungan antara badannya dengan persekitaran. Kebolehan
deria motornya berkembang dari semasa ke semasa. Bayi tersebut
mempelajari tentang dirinya dengan melihat, menyentuh, dan
mendengar di sekelilingnya kemudian menirunya. Kebolehan untuk
meniru tingkah laku dikenali sebagai pembelajaran melalui
pemerhatian (observational learning) (Mussen dan Kagan, 1974).
Dalam perkembangan sensorimotor ini, terdapat enam sub tahap yang
dikategorikan dengan melihat perkembangan kebolehan tertentu pada
umur yang tertentu.

4. a) Dari lahir hingga satu bulan (refleks)
Bayi hanya mampu melakukan gerakan pantulan. Gerakan
pantulan yang diwujudkan lahir melalui tingkah laku pendengaran,
penyusunan, gerakan tangan (genggaman dan sebagainya),
penyesuaian, pandangan, pergerakan mata dan sebagainya.
Gerakan ini belum dapat ditentukan perbezaannya. Sebahagian
besar daripada gerakan ini dilakukan ialah untuk keperluan tertentu
atau hanya sebagai gerakan pantulan sahaja.
b) Sebulan hingga empat bulan (reaksi asas sekular)
Peringkat pertama pencapaian untuk penyesuaian dan berlakunya
reaksi sekular. bayi mula mempunyai pengertian tentang bahagian
badannya yang tertentu. Di tahap ini pengalaman memainkan
peranan yang penting untuk pembentukan tingkah laku kanak-
kanak. Pengalaman boleh didapati daripada perkembangan di
tahap pertama. dengan itu tingkah laku kanak-kanak pada tahap
kedua ini sudah bergantung kepada andaian sebab musabab yang
tertentu untuk mewujudkan sesuatu situasi baru. Pergerakan sistem
sensori mula diselaraskan dengan sistem pandangan dan gerakan
tangan. bila mendengar sesuatu bunyi, bayi akan menggerakkan
kepala dan matanya ke arah punca sumber bunyi. Contohnya,
sekiranya bayi tersebut melakukan sesuatu tingkah laku yang
ganjarannya akan mendapat menyeronokkan atau menyenangkan,
dia akan mengulangi tingkah laku itu lagi.

5. c) Empat hingga lapan bulan (reaksi sekular kedua)
Di tahap ini bayi mempunyai persediaan untuk membuat
pandangan da n pemerhatian yang lebih. Kebanyakan tingkahlaku
bayi dihasilkan daripada sesuatu proses pem belajaran. Bayi telah
dapat melakukan tingkah laku baru seperti mengambil sesuat u
barang lalu menggerakkannya. Di waktu ini, bayi boleh membuat
tanggapan ten tang objek dalam tangannya. Contohnya, bayi itu
sengaja memasukkan barang mainan ke dalam mulut dengan
tujuan untuk mengeta hui atau mengenali barang tersebut.
d) Lapan hingga dua belas bulan ( reaksi kordinasi)
Ia dikatakan sebagai masa pengukuhan di mana keadaan yang
wujud sebelumnya disesuaikan di antara satu sama lain. Pada
tahap ini, perkembangan mental bayi sudah dapat dikatakan
sebagai sebagai berada di tahap perkembangan daya kognitif dan
kebolehan mental asas pada bayi. Bayi sudah mengetahui sebab
akibat sesuatu keadaan berlaku. Contohnya, apabila
menggoncangkan sesuatu alat mainan, ia akan berbunyi.
e) Dua belas bulan hingga lapan belas bulan (reaksi sekular
ketiga)
Pada ketika ini, penemuan makna baru melalui pengalaman yang
dilalui oleh bayi berlaku secara aktif. hal ini, bayi memerlukan
kecepatan untuk melahirkan keseluruhan rangkaian tingkah laku
apabila berada di dalam sesuatu situasi baru. di tahap ini, bayi
memperlihatkan kemajuan yang pesat berhubung dengan
pemahaman sesuatu konsep dan telah mempunyai konsep yang
kukuh tentang sesuatu objek. bayi juga mengalami proses cuba
jaya tetapi dalam keadaan yang mudah. Contohnya, kanak-kanak
ini akan mencuba pelbagai bunyi dan tingkah laku untuk
mendapatkan perhatian.

6. f) Lapan belas bulan hingga dua tahun (penggambaran
pemikiran awal)
Berlakunya kombinasi mental di mana kanak-kanak mula
mempunyai keupayaan untuk memahami aktiviti permainan dan
fungsi simbolik. Pada ketika ini, kanak-kanak dapat mengatasi
masalah kaedah cuba jaya dan dapat membezakan jenis-jenis
tingkah laku peniruan yang diperhatikan. kanak-kanak juga telah
mengetahui tentang peranan jantina dan fungsi individu dalam
rumahtangga.

7. 3.0 UJIAN KONSERVASI JEAN PIAGET
Jean Piaget menjalankan pelbagai ujian bagi memahami keupayaan kognitif
dan perspektif kanak-kanak. Antara ujian yang selalu digunakan ketika menguji
keupayaan kognitif kanak-kanak adalah ujian konservasi. Ujian ini bertujuan
menilai keupayaan kanak-kanak memahami pengekalan ciri-ciri bahan terdiri
daripada:
a) Pengekalan kuantiti atau bilangan
b) Pengekalan ruang (jarak, kawasan)
c) Pengekalan isi padu (cecair, jisim)
d) Pengekalan berat
3.1 Ujian pengekalan bilangan
1. Meletakan guli dalam dua baris dengan kemas seperti yang
ditunjukkan di bawah
2. Tanya kanak-kanak yang akan diuji adakah bilangan guli dalam
kedua-dua baris ini adakah sama?
3. Setelah kanak-kanak tersebut mengakui yang bilangan guli dalam
kedua-dua baris ini sama, aturkan semula kedudukan guli seperti
dibawah.
4. Selepas mengatur, tanya semula kanak-kanak tersebut adakah
bilangan guli dalam kedua-dua baris adakah sama?

8. 3.2 Ujian pengekalan ruang
1. Meletakkan dua papan kayu yang sama panjang dengan kemas.
2. Tanya kanak-kanak yang akan diuji adakah kedua-dua papan kayu ini sama
panjang?
3. Selepas kanak-kanak tersebut mengaku yang kedua-dua papan kayu ini
sama panjang,aturkan semula papan kayu tersebut seperti berikut.
4. Tanya semula kanak-kanak tersebut adakah kedua-dua papan kayu ini sama
panjang?

9. 3.3 Ujian pengekalan isi padu
1. Menyediakan dua bekas air yang diisi oleh jumlah air yang sama
seperti berikut.
2. Tanya kanak-kanak yang akan diuji adakah jumlah air dalam
kedua-dua bekas adakah sama?
3. Selepas kanak-kanak mengaku bahawa air di dalam kedua-dua
bekas adalah sama, tuangkan air daripada salah satu bekas ke
dalam bekas yang lain dan bekas tersebut mempunyai bentuk yang
lebih kurus dan tinggi.
4. Tanya semula kanak-kanak tersebut adakah jumlah air di dalam
kedua-dua bekas ini adalah sama.

10. 3.4 Ujian berkaitan pengekalan berat
1. Menyediakan dua biji bola yang mempunyai saiz dan berat yang sama.
2. Letakkan kedua-dua biji bola di atas sebuah penimbang dengan sebiji bola
diletakkan di kira dan sebiji lagi diletakkan di sebelah kanan.
3. Selepas itu, tanya kanak-kanak yang akan diuji adakah kedua-dua biji bola
ini mempunyai berat yang sama.
4. Setelah kanak-kanak tersebut mengaku yang kedua-dua biji bola tersebut
sama beratnya, aturkan semula bola-bola tersebut dengan mengambil
salah satu bola dan meletakkannya di luar penimbang.