Ang paglawak ng imperyong Roman, mga digmaang Punic at si Hannibal ng Carthaginia, ang paghina ng Republika at ang mga Triumvirate nina Julius Caesar at ang pagkakawagi ni Octavian
8. UNANG PUNIC WAR (264 BC- 241
BC)
• Nagapi ng Rome ang
Carthage at nakamit
ang Sicily sa bilang
unang lalawigan ng
Republika sa tangway.
9. IKALAWANG PUNIC WAR (218 BC-202
BC)
• Bilang ganti, sinugod ni
Hannibal ang Rome
lulan ang 59000
sundalo ang 60
elepanteng pandigma.
• Nakamit ng mga
Carthaginian ang
pinakamalaking
tagumpay sa Cannae
noong 216 BC.
10. IKALAWANG PUNIC WAR (218 BC-202
BC)
• Gamit ang estratehiyang
ginamit ni Scipio,
napilitang umatras si
Hannibal tungong
Carthage upang
ipagtanggol ito laban sa
sumasalakay na hukbong
Roman.
• Napasakamay na ng
Rome ang Spain
matapos ang Ikalawang
Digmaang Punic
11. IKATLONG PUNIC WAR (149 BC)
• Bunsod ng pambubuyo ni
Cato sa mga Roman na “was
akin ang Carthage,” sinunog
ng Rome ang Carthage at
ginawa itong lalawigan.
12. • Bandang 70 BC,
nakamit ng Republika
ang tugatog ng
kapangyarihan.
• Pinalawiig nito ang
kapangyarihan
pasilangan at sinakop
ang imperyong
Macedonia, Greece at
Pergamun sa Anatolia.
“Mare Nostrum”
-Taguri ng mga Roman
sa Mediterranean Sea.
Nangangahulugang
Aming Dagat.
13. Paghina ng Republika
• Lumaki ang agwat ng mga mayayaman at mahihirap sa Roma, isa pa ditto ay
nagkaroon ng latifundia ang mga mayayaman.
• Lumawak ang sakop ng mga latifundia mula sa pagsamsam ng mga nasakop na
lupain.
• Maraming bihag ng digmaan ang naging alipin sa mga latifundia.
• Nawalan ng sakahan, tirahan at kabuhayan ang maraming sundalo at
karaniwang magsasaka.
• Ang kalagayang ito ang pinagmulan ng tensiyon sa pagitan ng mayayaman at
mahihirap sa lipunang Roman.
14. Sino ang makapatid na Gracchus
(Tiberius at Gaius)?
• Tiberius: iminungkahi na
liitan ang sukat ng
latifundia at ipamahagi
ang lupain sa mga
mahihirap.
• Gaius: sinuportahan ang
reporma ni Tiberius at
pinanukala na babaan
ang presyo ng bigas.
15. Gaius Marius Lucius Cornelius Sulla
Mula 88-82 BC nagharap ang hukbo ng magkabilang
panig sa isang digmaang sibil na sa huli ay pinagwagian
ni Sulla. Matapos nito ay itinalaga si Sulla ang sarili
bilang diktador.
16. Triumvirate Mahahalagang Pangyayari
Unang
Triumvirate
• Nagsanib pwersa sina Julius Caesar, Marcus Licinius
Crassus at Gnaeus Pompeius Magnus upang
pamunuan ang Rome.
• Itinatag ni Caesar ang sarili bilang gobernador ng Gaul
(France)
• Ikinabahala ni Pompey ang lumalakas na kapangyarihan ni
Caesar kaya’t ipinag-utos niya na buwagin ang kanyang
binuong legion.
• Naghudyat ang pagsuway ni Caesar sa panibagong
digmaang sibil sa Rome.
• Tumakas si Pompey palabas ng Rome at ginapi ni Caesar
ang hukbo ni Pompey sa Greece, Asya, Spain at Egypt.
17. Reporma ni Julius Caesar
• Pagbibigay ng pagkamamamayan sa mga tao sa mga
lalawigan ng Rome
• Pagtulong sa mahihirap sa pamamagitan ng paglikha ng mga
hanapbuhay
• Pagtatag ng mga kolonya upang makapagmay-ari ng lupa
ang mga walang lupa at,
• Pagdaragdag sa sahod ng mga sundalo.
18. Nagsabwatan ang mga senador sa pangunguna nina
Marcus Junius Brutus at Gaius Cassius Longinus sa
pagpaslang kay Julius Caesar noong Marso 15, 44 BC.
19. Triumvirate Mahahalagang Pangyayari
Ikalawang
Triumvirate
• Binuo ang Ikalawang Triumvirate nina Octavian, Mark
Antony at Lepidus.
• Sapilitang pinagretiro si Lepidus at inakusahan ni Octavian si
Mark Antony ng pakikipagsabwatan kay Cleopatra na
pamunuan ang Rome.
• Nanalo ang puwersa ni Octavian laban kay Mark Antony at
Cleopatra kaya’t kinalaunan ay nagpakamatay ang
magkasintahan.
• Bumalik si Octavian sa Rome at itinanghal ang sarili bilang
imperator ang tinalaga ang sarili bilang “Augustus” na
nangangahulugang “Ang Dakila.”
20. TAKDANG ARALIN #5
1. Ano ang ibig ipakahulugan ng “Pax Romano?”
2. Ano ang katangian ng mga Julian Emperors ?
3. Anu-ano ang naging ambag ng Limang Mahuhusay na
Emperador?
4. Sino sina Diocletian at Constantine?
5. Sinu-sino ang pangkat ng mga barbaro na sumalakay sa
Imperyong Romano?
pp. 131-135
Hinweis der Redaktion
Nagapi ni Scipio si Hannibal sa Zama.
Nagapi ni Scipio si Hannibal sa Zama.
Nabalot ang Rome ng digmaang sibil. May mga heneral na nagkamit ng kapangyarihan matapos bilhin ang katapatan ng mga sundalo kapalit ng pangako ng lupain at salapi
Tinawid ni Caesar ang Rubicon River sa Italy patungong Rome. Ang aksiyong ito ang naghudyat
Grandnephew ni Julius Caesar si Octavian, heneral naman si Mark Antony.
Sa kanyang pamumuno (Octavian) mula 27 BCE hanggang 14 CE, natamo ng Rome ang pinakamakapangyarihang imperyo sa buong rehiyon ng Mediterranean.