Revuo Esperanto - December 2015 - Duolingo

108-ajaro•n-ro1297(12) » Decembro2015
OficialaorganodeUniversalaEsperanto-Asocio(enoficialajrilatojkunUNkajUnesko)
ISSN0014-0635
246
Impeto Per artikolo de Dima Ŝevĉenko pri la eldonejo
Impeto, Esperanto komencas la serion“Niaj Eldonejoj” 259
Li estas iniciatinto de la
Esperanta Vikipedio kaj multe da
aliaj sukcesaj retaj projektoj. Plej
laste li kunordigis la kreadon de
la furora E-kurso de Duolingo
Chuck
Smith:
motoro de
la interreta
E-generacio

ÇU ANKAË VI VOLAS IÌI
DELEGITO?
Se vi jam estas membro de UEA dum unu jaro,
kaj plenumas la ceterajn devojn, vi povas i©i
Delegito, Vicdelegito, Junulara Delegito
aü Faka Delegito.
Plenigu la respondilon en la Reta Jarlibro; aü elßutu tiun çe
tmalnova.uea.org/asisto.html, plenigu ©in kaj sendu al via
çefdelegito. Nur se mankas çefdelegito en via lando,
sendu la plenigitan respondilon al la Centra Oficejo.
ALIÌU AL NIA RETO!
En 1999 William Auld
kaj Marjorie Boulton festis
sian 75-an datrevenon.
Okaze de la jubileo UEA
donacis al ili festlibron,
en kiu pluraj kontribua∆oj
prilumas ilian verkistan
karieron kaj analizas iliajn
verkojn. Aliaj eseoj traktas
aktualajn temojn de la
movada kaj kultura vivo
de Esperantujo.
Kontribuis V. Benczik, G. Berveling, W. Bormann, J. Camacho,
P. Daßgupto, S. Fiedler, P. Gubbins, T. Hu©imoto, R. Jaderstrom,
E. de Kock, A. Kor∆enkov, Laülum, Mao Zifu, G. Mattos, S. Maul,
A. Montagut, S. Pokrovskij, B. Ragnarsson, M. de Seabra, G. Silfer,
H. Tonkin, L. Trifonçovski kaj J. Wells. Kun la bibliograﬁoj de Auld kaj
Boulton fare de C. Cimpa.
Lingva arto. Jubilea libro oma©e al William auld kaj Marjorie Boulton
Red. Vilmos Benczik. Rotterdam: UEA, 1999. 5+217p. 21cm.
€ 12,00. Triona rabato ekde 3 ekzempleroj.
OMAÌE AL AULD KAJ BOULTON
André Cherpillod
Etimologia vortaro
dE la propraj nomoj
La etimologio de pli ol 4300
nomoj geografiaj, religiaj,
personaj, dinastiaj
kaj multaj aliaj.
Rotterdam: UEA, 2005. x+227p. 21cm.
€15,00 Triona rabato ekde tri ekzempleroj.
John Francis
la kastElo dE vitro
Kion Stela kaj Ernesto trovos
malantau˘ la pordo
al… alia mondo?
Magia porinfana romano
de unu el niaj plej gravaj verkistoj.
Rotterdam: UEA, 2004. 197p. 21cm.
Ilustrajoj de Francisco L. Veuthey
€ 9,00 Triona rabato ekde tri ekzempleroj.
Ivo Lapenna
ElEktitaj paroladoj
kaj prElEgoj
Paroladoj pri Movado,
Esperanto kaj kelkaj aspektoj de
niaj lingvoj kaj kulturo. La nuna
eldono havas du aldonajn
paroladojn neaperintajn en la
eldono de 1966.
Rotterdam: UEA, 2009 (dua eldono). 166p. 21cm.
Noam Chomsky
lingvo kaj mEnso
Kolekto de eseoj pri lingvo
sciencaj kontribuoj al studado
de la menso, formo kaj signifo
en naturaj lingvoj, naturo de
la lingvo, lingvoscienco kaj
filozofio, biolingvistiko.
El la angla trad. Edmund Grimley Evans.
Rotterdam: UEA, 2010. 188p. 21cm.
WINNIE-LA-PU
Traduko de Ivy Kellerman Reed
kaj Ralph A. Lewin kun enkonduko
kaj vortolisto por anglalingvanoj.
Ilustra∆oj de Ernest H. Shepard.
Eldonis UEA, 1992. Tole bindita, kromkovrilo.
e 12,30. Triona rabato ekde tri ekzempleroj.
…en Esperanto!

Humphrey Tonkin estas
profesoro pri angla literaturo kaj
eksa prezidanto de TEJO kaj UEA
* Direktivoj por verki artikolon por Malferme:
www.slideshare.net/revuo_esperanto/malferme
Sepdekjarojnpostsiafondiĝo,Unuiĝintaj
Naciojtravivasprofundajnŝanĝojn,precipe
rilate la rolon de neregistaraj organizaĵoj
(NROj)enĝiaagado.Enlapasintanumero
de la revuo Esperanto, nia prezidanto Mark
Fettes raportis pri la lastatempa akceptiĝo
de la Celoj por Daŭripova Evoluigo (CDE)
por la periodo 2015-2030. Sur aparta paĝo
(p. 230) aperis la 17 Celoj, ekde numero 1,
“Forigimalriĉon”,ĝisnumero17,“Plifortigi
la realigajn kapablojn kaj revigligi la
tutmondan partnerecon por daŭripova
evoluigo.” Tiuj posteuloj de la Jarmilaj
EvoluigajCeloj(JEC),kiujkovrislaperiodon
2000-2015, estas eĉ pli ambiciaj elpaŝoj, kaj
ilimulteplifirmeenplektaslaneregistarajn
organizaĵojn.
La kialo estas simpla: la novaj Celoj
realiĝos nur per firma alianco inter la
registarojunuflankekajcivilasocioaliflanke.
KvankamUNestasunuavicekoaliciodela
ŝtatoj, la registaroj povas nur malrekte kaj
limigiteinfluilakondutondesiajordinaraj
civitanoj. Ekzemple, por “garantii sanajn
vivojnkajkreskigibonfartonporĉiujhomoj”
(n-ro3),necesasnenurregistarajelpaŝojsed
ankaŭ popolaj; por “atingi egalecon inter
la seksoj” (n-ro 5), devas ekesti ankaŭ ĉe la
popolo la deziro ŝanĝi siajn normojn. Kaj
aliflanke, por certigi, ke registaroj atentu
pri “bonkvalita edukado” (n-ro 4) aŭ pura
akvo (n-ro 6) aŭ klimatŝanĝiĝo (n-ro 13),
necesas politika premo desube.
Kiel ĉio ĉi rilatas al ni esperantistoj?
Se konsideri, ke Unesko multe utilis al la
esperantistoj pro la starigo de konsultaj
rilatojkunUEAkajĉefeprolarezoluciopri
Esperanto, en 1954, UEA per sia tutmonda
reto de uzantoj de Esperanto povos efike
disvastigi la mesaĝon de Unesko. Vere, tiel
ĉiamestis:UneskoutilisalUEAĉarĝialtigis
ĝianprestiĝonkajmalfermisnovajnpordojn,
dum UEAutilis al Unesko kiel komunikilo
kaj kunbatalanto.
KunlarilatojkunUneskovenisaŭtomata
ligitecoallaEkonomiakajSociaKonsiliode
UN, la t.n. Ekosok. Siavice, ankaŭ Ekosok
rekonislautilecondeUEA.Tiujligojdaŭras
ĝis hodiaŭ.
En1954,laNROjestisnuretaelemento
en Unesko kaj UN, kaj nur manpleno
da organizaĵoj estis ligitaj al ili. Hodiaŭ
centoj,eĉmiloj,daorganizaĵojkonkurencas
por la atento. Ofte la plej sukcesaj NROj
estas la plej novaj – saĝaj kaj lertaj pri la
manipulado de elektronika komunikado,
ĝisdataj pri la pensofluoj en sia fako. Aliaj
plilongeestablitajorganizaĵojstumblaspro
malrapidajburokratajstrukturojaŭkutimoj
malfacile adapteblaj. Kelkaj organizaĵoj
havas efikajn reprezentantojn en la sidejoj
de la du organizaĵoj – reprezentantojn kiuj
kunlaborasnenurkunladiversajkomitatoj
de NROj sed ankaŭ rekte kun la oficistaro
kaj misioj. Gravas ankaŭ havi fortan kaj
adaptiĝeman organizaĵon, kiu povas facile
pruvi, ke ĝi antaŭenigas la celojn de UN.
Ĉu UEA estas tia organizaĵo? Ĉu ni
povas indiki atingojn, kiuj antaŭenigas
la celojn de Unesko kaj UN? Jes (kiel
rimarkigis nia estrarano José Antonio
Vergara en lastatempa artikolo), ni povas
prezenti kongresajn temojn, kongresajn
rezoluciojn,eldonaĵojnkiujportaslanomon
de Unesko; sed ĉu ni povas montri, ke ni
mobilizisniajnmembrojnĉirkaŭrealigode
specifajprioritatojdeniajgrandajinternaciaj
organizaĵoj? Tio nepras.
Gravas, ke la esperantistoj ĝenerale kaj
la membroj de nia Asocio aparte, atentu
pri la Celoj kaj faru sian eblon kunlabori
kun tiuj, kiuj klopodas realigi ilin. Levu la
demandonkunviajretajkontaktuloj,envia
loka grupo, en la jarkunveno de via landa
asocio, en via faka asocio kaj ellaboru kaj
realigu simplan planon por kunhelpi.
Por teni vin informita aliĝu al la
organizaĵo Esperanto por UN – farebla
senpage – ĉe esperanto-un.org.
La homoj venas al Esperanto pro plej
diversaj kaŭzoj, kiel prave atentigis nia
prezidanto; sed, kiel skribis samnumere la
redaktoro Fabrício Valle, “Ni ne plu povas
pensi kaj agi kiel homoj nenion sciantaj pri
la krudaj problemoj de nia mondo.” Prave
rimarkigis José Antonio: tia malfermiteco
estas la Zamenhofa vojo.
En kunsido ĉeestata de UEA-
reprezentantoj tuj post la akceptiĝo de la
Celoj, ni aŭdis Helen Clark, gvidanton de
la Evoluiga Programo de UN, emfazi, ke
la CDE “neglektas neniun personon,” kaj
ke “ili estas ne naciaj aŭ eĉ internaciaj, sed
universalaj” – do transcendas la koalicion
de ŝtatoj, kio estas UN. Samkunvene, la
germana kanceliero Angela Merkel diris,
ke la Celoj “entenas preskaŭ ĉion kion ni
bezonas por kunvivi sur tiu ĉi planedo”;
kaj la vicĉefministro de Vjetnamio, Phan
Binh Minh, atentigis, ke gravas “aŭskulti
la voĉojn de la popolo.”
Ĉu vere la Celoj entenas “preskaŭ
ĉion”?MarkFettesrimarkigis,kedemandoj
pri lingvoj apenaŭ ricevis atenton. Se ni
engaĝos nin pri la Celoj, ni estos en pli
forta pozicio por levi la lingvan demandon
ĉe la UN-instancoj kaj insisti, ke la lingva
dimensio ricevu ilian atenton. Finfine, ne
utilasaŭskultilavoĉojndelapopolo,seoni
ne komprenas la lingvojn kiujn ili parolas.
Dudirektakomunikadoesencasporrealigo
de la Celoj: necesas samtempe rekoni kaj
konservi la multlingvecon kaj trovi vojojn
por ĝin transponti.
Malferme*
Unuiĝintaj
Nacioj: Grandaj
ŝancoj kaj
grandaj defioj
Humphrey Tonkin
243
1297(12) Decembro2015

Slovakio – (ne)
konata lando
La slovaka diplomato Július Hauser
ekkonigasalniSlovakion,kunpriskribo
priĝiahistorio.TribelajfotojdeVladimír
Škuta ilustras la artikolon
Malferme
Unuiĝintaj Nacioj: Grandaj
ŝancoj kaj grandaj defioj ‒
Humphrey Tonkin
Redaktoro:FabrícioValle
Grafikisto:CleberLemesBrito
AdresodelaRedakcio:
RevuoEsperanto-p/aFabrícioValle.
CaixaPostal476-ACCentral
74.001-970-Goiânia-GO-Brazilo/Brasil.
redakcio@revuoesperanto.org
Aperas:enĉiumonatokromaŭgusto.
Limdatoporkontribuaĵoj:la7-andelaantaŭamonato.
Legataen120landoj.
Voĉlegataporvidhandikapitoj.
Abonprezo:variaslaŭlande(EUR41);
informiĝuĉevialandaasocioaŭĉelaCO.
UnuopaekzemplerokostasEUR4,00.
ĜeneralaDirektoro:OsmoBuller.
Anonctarifo(EUR):
1p.1000,1/2p.550,1/4p.300,1/8p.165,1/16p.90.
Movadarabato50%.
Anoncojsureksterakovrilokostasduoble.
Rabatoportujaripeto20%.
Pagmanieroj:
Banko:ING,Postbus1800,NL-1000BV
Amsterdam
Bankokonto:IBAN:NL72INGB0000378964,
BIC/SWIFT:INGBNL2A
(UniversalaEsperanto-Asocioen
Rotterdam,Nederlando)
PayPal:financoj@co.uea.org
AdresodelaCentraOficejodeUEA:
NieuweBinnenweg176,NL-3015BJ
Rotterdam,Nederlando.
Tel:+31-10-436-1044 | Fakso:+31-10-436-1751
uea@co.uea.org | www.uea.org
La granda temo ĉi-numere estas sendube Duolingo kaj ĝi
implicas aliajn temojn kiel renovigo, kresko, nova generacio de
esperantistoj, grandaj defioj spronantaj la movadon ktp. Notinda
novaĵo estas la unua artikolo de la serio “Niaj eldonejoj”, kies
artikoloj principe aperos ĉiun paran monaton. La foton sur la
kovrilo faris Dennis Bemmann.
Fabrício Valle | https://plus.google.com/u/0/+RevuoEsperantoRedakcio_UEA
Ĉi-numere
Enhavo
OficialaorganodeUniversalaEsperanto-Asocio
(enoficialajrilatojkunUNkajUnesko)
Fonditaen1905dePaulBerthelot
(1881-1910).EstablitakielorganodeUEAen
1908deHectorHodler(1887-1920).
Misio:
Kvazaŭantenokaptantalatendencojn,la
ardon,laaspirojndelaesperantojĉiulande,
larevuoEsperantoprezentuaktualan,
interesan,inspiranbildonprilaagado
kajstrategiodeUEAkajprilaevoluode
Esperantoenmondaskalo.
EstrarodeUniversala
Esperanto-Asocio
Prezidanto: D-ro Mark Fettes, 2658 E
21st Av, Vancouver BC, Kanado.
V5M 2W1; +1-778-928-4489
mtfettes@sfu.ca
Vicprezidanto: S-ro Stefan MacGill,
Pannónia u. 30.I.6, HU-1136 Budapest,
Hungario.
+36 (1) 349 5207
stefan.macgill@gmail.com
Ĝenerala Sekretario:
S-ro Martin Schäffer.
+52 596 924 5144 +49 30 69 20 48 461
esperantst@gmail.com
Membro: S-ino Barbara Pietrzak, Ul.
Międzynarodowa 38/40a m 217,PL-03-
922 Warszawa, Pollando.
+48 22 252 79 21 [h], +48 6000 51 425
bpietrzak@onet.eu
Membro: S-ro José Antonio Vergara,
Casilla 508, Puerto Montt, Ĉilio.
+56 65 2256660 [h]
+56 65 2326031 [of]
+56 979996705
joseantonio.vergara@gmail.com
Membro: S-ro Lee Jungkee: 401 dong
301 ho Dongpyun-ro 135, Dongan-ku,
431-907,Anyang-si,Kyungki-do,Korea.
Resp. +82 10 3340 5936
esperanto@saluton.net.
Membro: S-ro Stefano Keller, Case
postale 6034, CH-1002 Lausanne,
Svislando.
+41 76 261 06 09
kellerstefano@gmail.com
ObservantodeTEJO:S-roMichaelBoris
Mandirola.
ObservantodeILEI:S-inoMirejoGrosjean
Pridifinitajaspektojdelaasociapolitiko
respondecasjenajsubteamoj(lagvidanto
kursive): Mastruma evoluigo (financo,
administrado,kongresa politiko): Fettes,
Schäffer, MacGill, Lee. Monda evoluigo
(eksteraj rilatoj, informado, esploro kaj
dokumentado): Keller, Vergara,Fettes,
Pietrzak. Movada evoluigo (landa kaj
regiona agado, instruado, aktivula
trejnado):MacGill,Pietrzak,Lee,Vergara.
Pli detale ĉe
www.uea.org/kiu/estraro.html
243
255
Kresko kaj renovigo
de la E-Movado
ArtikolojdeLuWunsch-Rolshoven
kajdeMireilleGrosjeanpritraktas
latemon“kreskokajrenovigodela
E-movado”.LafenomenoDuolingo
estaspritraktataenambaŭ
252
Unua Alineo
Elekto de komitatanoj B de UEA
‒ Osmo Buller
La monto granita konkerita en
Greziljono ‒ Stefan MacGill
Dek Demandoj
Chuck Smith, aktivulo tre konata pro
siaj sukcesaj iniciatoj, parolas pri ne nur
Duolingo kaj Esperanta Enciklopedio
Kalejdoskopo
Notoj pri interesaj
eventoj, homoj kaj agadoj
Impeto: afero de la vivo de
Aleksandr kaj Elena Ŝevĉenko
Dima Ŝevĉenko
Recenzo
Pri nia idearo kaj ĝiaj sekvoj
‒ Mark Fettes
Forpasoj/OficialaInformilo
TEJO
Babelaj malfacilaĵoj en grava UN-forumo
‒Ana Ribeiro
Gejunuloj, ni diskutu…
– Tran Hoan (Ĝojo)
Kongresa Komuniko
Indekso 2015
Laste Aperis
Nia kontribuo al la
strebado de UN
Fabrício Valle
245
246
250
259
257
258
249
260
261
263
248
Kolofono
1297(12) Decembro2015
244

Vi instruas, ILEI subtenas www.ilei.info
Elekto de
komitatanoj
B de UEA
En 2016 okazos elekto de novaj
gvidorganoj de UEA por la periodo
2016-2019. Parto de ĝi estos elekto
de komitatanoj B por reprezenti la
individuajn membrojn (IM) en la
Komitato de UEA. Laŭ la Statuto (art.
24) oni elektas unu komitatanon B
por ĉiu komencita milo da IM. Laŭ la
antaŭvidata nombro de IM oni elektos
ses komitatanojn B.
LaĜeneralaRegularo(art.8)difinas:
“Dekindividuajmembrojelminimume
tri diversaj regnoj rajtas proponi unu
solan kandidaton el inter la individuaj
membroj.Allaproponoj,subskribitajde
laproponintoj,devasestialdonitaj,krom
laskribakonsentodelakandidato,ankaŭ
biografieto kaj deklaro pri la movadaj
celojdelakandidato,kiujkuneampleksu
maksimume 150 vortojn.”
KompletajproponojatingulaCentran
Oficejon de UEA (Nieuwe Binnenweg
176, 3015 BJ Rotterdam, Nederlando)
ĝis la 29-a de februaro 2016. Validaj
estos nur skribaj dokumentoj kun
originalaj subskriboj (t.e. ne telefaksoj
aŭ retmesaĝoj).
ĈiukandidatodevasestiIMdeUEA
dum la du antaŭaj jaroj (t.e. 2014 kaj
2015) kaj, se elektita, resti IM tra la tuta
oficperiodo.SalajrataoficistodeUEAne
rajtas esti komitatano. Komitatano, kiu
personeĉeestisneniunkomitatkunsidon
en la periodo 2010-2015, ne
estas reelektebla.
Se ne estos pli ol ses kandidatoj, ili
ĉiuj estos elektitaj sen voĉdonado. Se la
nombro estos pli granda, la individuaj
membrojelektosseskomitatanojnBper
poŝta balotado.
Osmo Buller
Ĝenerala Direktoro de UEA
La monto granita
konkerita en
Greziljono
Montojn granitajn ni kutime traboras
per torento da gutoj. La aktivuloj en AMO
15 tamen ricevis la defion maturigi sin kaj
grimpi tiun monton kuraĝe. Post konatigaj
aktivaĵoj,sekviskvartagojkiujprezentiskvar
etapojn en la pinten-ira lukto – pri la kvar
etapoj, legu en la septembra revuo, p. 173.
La unua etapo demandis, kiel trafe
informipriEsperanto.Laseminarianojlistigis
la ĉefajn uzendajn argumentojn kaj devis
rafinition,porkerestunurok.Laŭpropono
de seminariano, la grupo listigis seson
da evitindaj mesaĝoj, kune kun komune
deciditaj manieroj kiel prefere prezenti la
punktojn. Ambaŭ dokumentoj disiris per
la Estraraj Komunikoj EKO 46 (okt. 28) kaj
EKO 47 (okt. 31). Plia tasko estis esplori la
uzeblajn komunikajn kanalojn; la diskuto
estis centrita en la novaj retbazitaj ebloj.
La dua etapo demandis, kiel starigi
kaj konigi kurson. Tio estis traktita per la
tekniko“Seskafejoj”,laŭkiulaseminarianoj
promenis libere inter la stacioj kaj lasis
mesaĝojn pri propraj spertoj kaj konsiloj
kaj reagis al komentoj de aliaj vizitantoj.
Ekvelu kun la
Komitato de UEA!
La Komitato de UEA estas vere unika
movada instanco.
Unike tutmonda, ĉar ĝi inkluzivas
reprezentantojn el pli ol 50 landaj asocioj;
Unike respondeca, ĉar ĝi havas la finan
vortonprijarabuĝetodepliol500000eŭroj
kajprivastagamodeagadojsurĉiujkampoj
de la movado;
Unike demokratia, ĉar ĝiaj debatoj kaj
decidoj estas publikaj, kaj pli ol kvin mil
individuaj membroj de UEA rajtas rekte
voĉdoniporlaKomitatanojB–laplejamasa
Latriaetapodemandis,kielefikeinstrui
la lingvon. Proponoj estis procedi laŭ la
strukturo de la lingvo mem, kaj ne tiom de
aliaj lingvoj, frue paroligi la lernantojn per
praktike utilaj frazoj, kaj koncentri sin pri
verboj, iliaj kunteksto kaj uzado – precipe
rilateallatransitivecodelaverbo,kiuunike
gravas en Esperanto.
La kvara etapo demandis pri utiligo;
kiel konigi la komunumon kaj la kulturon
de la lingvo jam dum la kurso, kiel prezenti
postkursajn aktivaĵojn kaj kiel plekti
kursfinintojn en la komunumon aŭ eĉ en la
movadon. La listo de baroj al la efika reteno
de kursfinintoj ne mallongis.
Lakvinatagoestisdediĉitaalrevizitoal
tiujkvaretapojporproponirolojnkajtaskojn
sur diversaj movadaj niveloj – loka, landa,
fakakajtutmonda.Enlalastatagolagrupanoj
faris FLAM-analizon pri la kulturcentro
Greziljono,kiunilibonekonis.Tielilihelpis
analizi ĝiajn Fortojn, Lamaĵojn, Avantaĝojn
kaj Minacojn kaj el tio tiri proponojn por
plia prosperigo de la sorto de la kastelo.
La ekzerco konigis al la seminarianoj tiun
analizan teknikon.
Tra la tuta semajno, la grupanoj –
kvankam nemultaj – aktive partoprenis kaj
arde (kaj ade) diskutegis.
Stefan MacGill
balotado en la tuta movado;
En la 101-a UK en Nitro, ekoficos nova
Komitato,kiusiaviceelektosnovanEstraron.
La venonta mandato alportos signifajn
ŝanĝojn en UEA: i.a. novan retejon kun
novajservoj,renovigondelaStatuto,novajn
internaciajn projektojn kaj plivastigon de la
eldona agado. Pri ĉio ĉi la Komitato havos
gravan voĉon kaj rolon;
UEAkaptasfreŝanventon–kunvelukun
laKomitato!KandidatiĝukielKomitatanoB,
aŭ kampanju ĉe via landa asocio por fariĝi
Komitatano A. Novaj fortoj kaj novaj ideoj
estas bezonataj kaj bonvenaj!
Mark Fettes
- UEA-agado
- Strategia planado
- Sukcesaj iniciatoj, vere imitindaj
-Teorio kaj praktiko pri gvidado de E-centroj
1297(12) Decembro2015
245

FV: Jes, estas evoluo en
la movado, sed Duolingo
ŝajnas esti grandega salto.
La esperantistoj ĝojas pro
tio kaj samtempe estas ia
pozitiva maltrankviliĝo
flanke de la E-gvidantoj, ĉar tiu mirinda
rezulto de Duolingo signas novan eraon:
DekDemandoj Chuck Smith
“Ni simple ne sufiĉe grandskale
informas la homamason”
Kreado de la EsperantaVikipedio, ĉefmotoro de la teamo kiu preparis la
kurson de Esperanto en Duolingo, kreinto de la ludo“WhatThe Shell”,
agado kiel volontulo kaj poste estrarano deTEJO, reprezentado de UEA
ĉe Unuiĝintaj Nacioj, partopreno en la estraro de Usona Esperantista
Junularo (USEJ) kaj de Esperanto ĉe Interrreto (E@I) bildigas la viglan
E-vivon de Chuck Smith (https://eo.wikipedia.org/wiki/Chuck_Smith).
Bedaũrinde, ne eblas en nur 10 demandoj prezenti funde ĉiujn ideojn
kaj aspektojn de la agado de tiu vigla kaj kreema E-aktivulo.
Fabrício Valle, José Vergara
FV: Jes, instruado de
Esperanto estas la
fundamenta branĉo de la
esperantista ekonomio, sed
aliaj promesplenaj branĉoj
estasekzemplelainternaciaj
komerco, libromerkato (eldonejoj,
librovendejoj), turismo, produktado de
esperantaĵoj, tradukado kaj edukado.
Per kiuj rimedoj, sinteno kaj iniciatoj la
esperantistoj povas konscie partopreni la
evoluigon de la esperantista ekonomio?
CS:Nu,laĉiamaproblemoprilaekonomio
ene de Esperantujo estas, ke ĝi sufiĉe
malgrandas kaj la E-komunumo estas disa
enlamondo.Do,kvankamniakomunumo
kompareblas kun lando, ni tamen ne loĝas
unuj apud la aliaj kaj tio malfaciligas la
komercan intersanĝon kaj evoluigon de
nia ekonomio. Laŭ mi, la plej sukcesa vojo
Esperanto ne plu dependos nur de la
esperantistoj. Tio estas granda ŝanĝo de
paradigmo. Kiujn efikojn ni povas atendi
de tio?
CS:Ninunalvenasallaeraodefirmaojpor
Esperanto.Niŝajneekatingaskritanmason,
kiu jam interesas lingvajn firmaojn. Mi
vidas pli kaj pli da firmaoj, kiuj interesiĝas
pri Esperanto: Transparent Language,
Duolingo, iTalki, uTalk, Chatterplot ktp.
En la evoluo de lingvo la unuaj firmaoj,
kiujpovusprofitideĝi,estuskompreneble
lingvofirmaoj!
Pri la efikoj de firmaoj, mi kredas, ke
tio certe portos pli da profesieco al nia
komunumo. Ekzemple, tiaj firmaoj jam
havas grafikistojn kaj merkatistojn, kiuj
multe pli bone konas la lingvan merkaton
ol “amatoraj” esperantistoj. Mi vere
bonvenigas ĉi tiun evoluon kaj esperas,
ke la E-organizoj prepariĝas por kunlabori
kun diversaj firmaoj.
FV:Vijammulteentreprenis
ekde via esperantistiĝo, sed
via iniciato krei E-kurson
ĉe Duolingo donis la plej
impresegan rezulton. Ĉu
tio signas komencon de
revolucio en Esperantujo?
CS: Mi neniel povintus krei ĉi tiun kurson
ĉe Duolingo sen miaj teamanoj. Ni nun
havas 8-kapan teamon kaj ĉiuj multe
kontribuasalĝiasukceso.Mispecialevolas
danki al Ruth Kevess-Cohen, kiu estas la
ĉefprizorganto de la enhavo de la kurso.
Pri revolucio, mi kredas, ke Duolingo
estas grandega paŝo, kiu tute ne eblis sen
la senlaca laboro de multaj esperantistoj
tutmonde. Oni povas vidi la evoluon de
gravajprojektojtreresume:UK(1905),UEA
(1908), TEJO (1938), Pasporta Servo (1966),
PIV(1970),Monato(1980),Vikipedio(2001),
Lernu (2002), KER-ekzamenoj (2008),
Muzaiko (2011), Esperanto-TV (2014),
Duolingo (2015). Tamen jes, oni jam vidas
lakomencanefikondeniakurso.Almenaŭ
en la anglalingva mondo, Esperanto nun
ŝajnas pli afero por alternativuloj ol por
stranguloj, kiel ĝi ofte estis perceptita
antaŭe.
Krome, mi jam aŭdis pri almenaŭ kvar
E-kluboj en kiuj iu Duolingo-lernanto
alvenis kaj jam sufiĉe bone parolis
Esperanton. En IJK mi renkontis kvar
lernantojn, kiuj eklernis per Duolingo kaj
same jam bone parolis. Mi sufiĉe miras!
FV: Tiu sinteno de
esperantistoj kontraũ
la perlaboro de mono,
kiu nature kondukas nin
al profesieco kaj al la
esperantista ekonomio,
fakteneestaskontraŭkapitalismasinteno,
sed ia bigota kredo, ke Esperanto estas
tiom idealisma afero, ke profesia uzo de
lalingvokajprofitoperĝikiellaborlingvo
estas nepardoneblaj pekoj. Se konsideri,
ke tiu dogmema sinteno malhelpas la
disvastigon de Esperanto, kion fari por
superi tiun pensmanieron kaj enkonduki
novajn labormanierojn en Esperantujo,
surbaze de profesieco kaj intensiva uzo
de kapitalo, tamen sen neglekto de la
volontulaj fortoj?
CS:Fundamente,estasinterese,kepreskaŭ
ĉiuj esperantistoj konsentas, ke oni rajtas
enspezi normalan salajron por profesia
E-agado. Samtempe, ili ofte ne atentas pri
la fakto, ke oni kutime perlaboras monon
kiam oni sukcesas vendi ion, ĉu varojn ĉu
servojn. Mi kredas, ke se oni demandas ĉu
estus bone labori plentempe en Esperanto,
oni jesus, sed se oni demandas ĉu ekzistu
E-firmaoj, la respondo ne tiom klarus. Mi
kredas, ke multaj esperantistoj simple ne
tute logike pensas pri tiu temo.
Pri la vojo sekvenda, plej bonas simple agi.
Se oni fondas firmaon kaj esperantistoj
estastrovimanieron“vendi”esperantaĵojn
aŭ servojn ankaŭ al neesperantistoj. Eĉ
en la frua historio de Esperanto, oni faris
tion per ŝlosiloj de Esperanto, laŭ kiuj oni
povis verki leteron en Esperanto kaj kiun
la ricevanto povis uzi por kompreni ĝin
en sia nacia lingvo.
Aliflanke mi rimarkas, ke ankaŭ la
kontraŭkapitalismasintenodeesperantistoj
malhelpas. Ekzemple, kiam mi kreis
klavarondeEsperantoporiFonokajvendis
ĝin kontraŭ 4€, multaj homoj plendis, ke ĝi
devus esti senpaga, kvankam mi bezonis
pli ol semajnon por krei ĝin. Se ĉiuj volas,
ke ĉio en Esperantujo estu senpaga, do nia
ekonomio neniam povos evolui.
246
1297(12) Decembro2015

FV: Alia grava iniciato
via estis la fondo de
Vikipedio en Esperanto.
Bonvolukoncizedirikiel
ĝi statas nuntempe kaj
kiom efike ĝi rolas kiel
reklamo por Esperanto.
CS: Mi fakte kredas, ke Vikipedio pli forte
helpis evoluigi la lingvon mem ol reklami
ĝin, speciale kiam temas pri fakvortoj.
Problemo de la antaŭreta epoko estis, ke
multajtalentulojkreisgravajnfakvortarojn,
sed ili ofte tiom multekostis, ke ordinaraj
esperantistoj ne aĉetis kaj tial ne profitis de
ilia grandega terminologia laboro.
Per senpaga, libera kaj facile alirebla
referencverko, Vikipedio iĝis granda
komunejo por normigi nian lingvon. Kiam
oni verkas artikolojn pri gravaj temoj, oni
rapide rimarkas fakvortojn, kiuj mankas
en Esperanto. Tiam oni devas krei ilin kaj
poste tiuj vortoj normiĝas. Tiel oni nun
povas trovi tradukojn de multaj fak-temoj
en Vikipedio.
Sed jes, kompreneble la ekzisto de
Esperanto en Vikipedio ankaŭ havas
grandan reklaman efikon. Iu ajn, kiu
legas artikolon, povas vidi, ke versio de tiu
artikolo en Esperanto ekzistas… bonŝance
alfabeteinterEspañolkajEnglish!Intertiuj
gravaj lingvoj, multaj “hazarde” vidas, ke
Esperanto vivas.
FV: Kion diri pri la estonto
deUEAkajTEJO?Ĉugravas
kunlabori kun ili?
CS: UEA kaj TEJO kreskos,
ĉar simple ĉiam iu certa
procentaĵo de la lernantoj
ŝatos esti membro de E-asocio. Niaj
lernantoj loĝas ĉie en la tuta mondo, ĉiuj
E-asocioj verŝajne iom kreskos pro tio.
Do, kompreneble gravas kunlabori kun
UEA/TEJO, sed la problemo estas kiel fari
tion konkrete. La projekto de Duolingo
ne bezonas financadon, sed plej gravas
por ni, ke la esperantistoj komprenu la
fenomenon: Duolingo ekzistas kaj per ĝi
miloj da homoj lernas Esperanton. Post
kiam oni ekscias pri la ekzisto de tiom da
lernantoj, oni ne plu povas aserti, ke nia
komunumo malgrandiĝas.
FV: Rilate videblecon, la
retaj rimedoj evoluas tre
rapide, sed la esperantistoj,
kun raraj esceptoj, apenaŭ
scias pri ĉiuj ebloj. Vere,
oni pie kredas, ke nur
konstruo de retejo, foje laŭ malnova
modelo, sufiĉas por aktiva partopreno en
la virtuala mondo. Oni ignoras, ekzemple,
la modernan varbadon de klientoj kaj
aktivuloj per la tre aktivaj metodoj de la
retmerkatumado. Ŝajnas, ke nur la engaĝo
de junaj novaj talentoj, kun specifaj konoj
pri la modernaĵoj de la reto, kapablos
renversilasituacion.Sedkielinteresitiujn
junajn talentojn de la teknologia mondo
pri Esperanto?
CS: Miaopinie, junaj homoj nuntempe
FV: Vi aludis Duolingo-
lernantojn, kiuj jam
ekmovadas. Ĉu la movado
povos revi pri amasa veno
de novaj fortoj? Kiun
strategion adopti por varbi
la duolingan generacion?
CS: Tio multe dependas de tio, kiel ni
traktos ilin. Ĉu la tradicia movado
bonvenigosilin aŭ ĉu oni diros:“Plibonigu
vian Esperanton, ĝis vi flue parolos kaj
tiam vi povos ekagi!” Laŭ mi, la plej
bona strategio estas trovi manierojn, kiel
komencantoj povas ekagi, kaj helpi por ke
ili povu trovi sian kreeman vojon.
Krome oni devas esti trovebla. Gravas,
ke ĉiuj lokaj kluboj kaj regionaj eventoj
havu retpaĝon. Krome, bonus ke oni estu
trovebla en lingvaj retejoj, kiel ekzemple
Chatterplot.com, kiu celas helpi konekti
lingvolernantojn, kiuj loĝas proksime
unu al la alia. Vidante la rapidan evoluon
de Esperanto, Chatterplot nun ŝanĝas
sian tutan merkatan strategion por unue
allogi esperantistojn kaj nur poste zorgi
pri lernantoj de aliaj lingvoj.
Do, resume, jen la plej facila maniero
varbi la retan generacion: esti videbla en
la interreto! Ankaŭ eblas rekte komuniki
al lernantoj per la E-forumo de Duolingo
(https://www.duolingo.com/topic/915) kaj ĝia
Fejsbuka grupo (https://www.facebook.com/
groups/duolingo.esperanto.learners/)
FV: La propedeŭtika valoro
deEsperantoapartenasalla
kampodelapraktikauzado
de Esperanto. Ĉu sistema
evoluigo de tiu valoro de
Esperantoneestuskomenco
de nova industrio de lingvo-instruado,
kapabla meti nian lingvon en tre reliefan
pozicion?
CS: Denove la problemo estas, ke la
E-komunumo estas tro malgranda kaj
disa. Kvankam oni ja povus krei tiajn
lingvokursojn por esperantistoj, tre
malfacilas varbi ilin. Grandaj reklam-
platformoj kiel tiuj de Guglo (al kiu
apartenas ekzemple Jutubo) kaj Fejsbuko
eĉ ne permesas reklami en Esperanto.
Do, mi kredas, ke la unua paŝo tiudirekte
devas esti la akceptigo de nia lingvo en tiaj
reklamsistemoj,antaŭolonipovusekpensi
pri la evoluo de tia industrio.
ĉefe volas kompreni kiel oni povas utiligi
Esperanton. Laŭ mi, la plej efika maniero
allogihomojnalEsperantonuntempeestas
klarigi al ili, ke, lerninte Esperanton, oni
povas lerni aliajn lingvojn pli rapide. Laŭ
mi, Benny Lewis plej efike faris tion per sia
blogartikolo “Lerni Esperanton dum nur
du semajnoj povas ŝpari al vi monatojn
en via cellingvo” (http://bit.ly/1HKvvlh).
Tie li argumentas, ke eĉ se ekzistas nur
unu parolanto de Esperanto, vi povas lerni
per Esperanto kiel lerni lingvon! Post kiam
oni konvinkiĝas, tiam li klarigas, ke ja ne
temas pri nur unu parolanto en fremda
lando, sed pri granda komunumo kaj
kulturo tutmonda.
JV: Kio, laŭ vi, ebligas al
ni kompreni kial tiom da
junaj usonanoj interesiĝas
pri Esperanto, kiel montrite
delastatistikodeDuolingo?
CS: Mi pensas, ke Lu
Wunsch-Rolshoven plej bone klarigis tiun
fenomenon,kiamlidiris,ke1%delahomoj,
kiuj estas bone informitaj pri Esperanto,
voloseklerniĝin.Nilongepenisporhavila
plejallogantekstonpriEsperanto,kiueblas
porusonanojmiksantefaktojn,idealismon,
modernecon, eventojn, kulturon kaj fine
alvokon al agado. (http://bit.ly/1MDZMbb).
Nuntempe, la plej granda Duolingo-kurso
por anglalingvanoj estas tiu, por instrui la
hispanan, kun 43 milionoj da lernantoj,
kaj 1% de tio estas jam 430 000 homoj! Mi
tamenesperas,kenineatingos“nur”tiom,
sedmultepli.Mikredas,ke1%delahomoj
kutime interesiĝas pri Esperanto en ĝia
nuna (ankoraŭ pionira) stato. Ni simple ne
sufiĉegrandskaleinformaslahomamason.
Mi tamen havas la impreson, ke la publika
opinio pri Esperanto nun ŝanĝiĝas de
“interesafrenezaĵo”al“alternativalingvo”.
aĉetas,onijamsukcesas!Laproblemoestas
ĝuste trovi merkaton en kiu oni povus
sukcesi pro la menciitaj problemoj en la
antaŭa respondo. Malfacilas prognozi la
estonton, sed eble la venonta paŝo de nia
evoluo estos ĝuste tiu de E-firmaoj!
247
1297(12) Decembro2015

UN Celaro 2030
Antaŭ 70 jaroj, en la 24-a de oktobro
1945, en Usono, kun tre noblaj celoj
estis fonditaj Unuiĝintaj Nacioj (UN). Se
konsideri la situacion de la nuntempa
mondo,neestasmultedakialojporfestado:
pluraj militoj, malrespekto al la homaj
rajtoj, malsato, mizero, etnaj konfliktoj
kaj aliaj ne bonaj indikoj pri la situacio
de nia mondo. Aliflanke, UN plenumis
kaj daŭre plenumas gravan rolon en la
koncerto de la nacioj. Ĝi estas espero kaj
sen ĝi ni ĉiuj ja havus kialojn por funda
malesperiĝo. Do, kiel esperantistoj, homoj
nature esperemaj kaj ĉiam kapablaj revi,
ni devas atente sekvi la agadon de UN kaj
ĝiaj alligitaj organizaĵoj, kiel Unesko. Ni
ne miskalkulu la gravecon de tiu granda
monda institucio. Ĝi gravegas kaj malgraŭ
ĉiuj malfacilaĵoj, ĝi estas la forumo kie la
reprezentantoj de la diversaj nacioj povas
prezenti siajn vidpunktojn pri la mondaj
problemoj kaj kie per diplomatiaj rimedoj
oni klopodas trovi komunan bazon por la
interkonsentigo de la nacioj.
Kiel ni, esperantistoj...
Tamen, ne funde pri la kompleksa kaj
ege diversa problemaro de la mondo ni
pritaktu ĉi-artikole. Okaze de la 70-jariĝo
de UN kaj post la strebado por la Celaro
de la Jarmiloj, kies konkerojn ni heredas,
UN ekkomencas strebi nun por 17 celoj
por daŭripova evoluigo, kiujn ni devas
klopodi plenumi ĝis la jaro 2030 – pro tio
la afero estis baptita kiel Celaro 2030.
Nu, kiel ni, esperantistoj, povas kaj
devas partopreni tiun strebadon? Ne diru,
ke tio ne rilatas al nia afero: ni ne estas
speciala speco de homoj, kiu neniel ajn
rilatiĝas kun la kruda problemaro de la
mondo. Nia afero certe rekte ligiĝas al la
lingvaj rajtoj kaj demokratia komunikado,
sed nerekte nia agadokampo estas tiom
vasta kiel la mondo. Se estas inter ni
malkonsentoj, se konsideri la diversajn
perspektivojn de ĉiuj ni pri la vojoj por
konstrui pacon kaj solvi la konfiktojn inter
lanacioj,niakomunalingvohavaslapovon
dialogigi nin senpene kaj flue. Tamen, ni
ne estas popolo kun unuanima sento pri
ĉio, kvankan ni unuanime en la abstrakta
nivelo prirevas pacon kaj harmonion por
ĉiuj. En la praktiko, ni estas pretaj kvereli
kajmalkonsentipripreskaŭĉiujproblemoj
de la mondo, samkiel la diplomatoj ĉe
UN! Kial? Ĉar ni estas homoj, ne feinoj kaj
koboldo el mirlando!
Aliflanke, ni povas pli facile kaj pli
produktive ol la diplomatoj ĉe UN diskuti
kiel plibonigi la mondon, ĉar al ni ne
mankas komuna lingvo. Pro tio en nia
komunumo ne regas lingva diskriminacio.
Lingvaj rajtoj estas por ni io, kion ni lernis
respekti. Do, neniu internacia komunumo
en la mondo pli efike kaj rapide povas
mobilizi fortojn kaj superi malfacilaĵojn ol
ni,sekonsideriinternacianplatformonkun
ambicia celaro ligita al la solvo de la plej
krudaj problemoj de nia planedo, ĉar inter
ni, se ankoraŭ povas regi malkonsento pri
multaj aferoj, ne regos babela konfuzo!
Eŭreko!
Jen do la ligo inter respekto al lingvaj
rajtoj per neŭtrala internacia lingvo kaj
la Celaro 2030: ni povas simuli ene de
Esperantujolamediondegrandainterŝtata
institucio kiel UN, kun la avantaĝo, ke
inter ni lingvaj baroj ne malhelpos nin
veni al konkretaj konkludoj akceptataj
de ĉiuj. Kompreneble, por ke la mondo
atentu pri ni, ni ne povas perdi multe da
tempo en vana diskutado pri niaj amataj
movadaj ĉevaletoj kaj pure esperantistaj
idiosinkrazioj. Ni jam estas matura
internacia komunumo, preta doni belan
ekzemplon al la mondo pri la efiko de
internacia interkunlaboro por solvado
Nia kontribuo al la
strebado de UNFabrício Valle
de la problemoj de nia planedo, surbaze
de neŭtrala lingva fundamento. Grava
detalo: ni ne bezonas listigi solvendajn
mondajn problemojn, ĉar ili jam estas
listigitaj de UN.
La Celaro 2030 estu nia pasio dum la
venontaj 15 jaroj! En la pasinta numero de
nia revuo (p. 228) la prezidanto de UEA,
Mark Fettes, prezentis al ni tre interesan
deirpunktonporniadiskutadoprilaCelaro
2030. Poste venos aliaj artikoloj kaj dum la
venontaj 15 jaroj ni ne ĉesu diskuti sub ĉiuj
aspektojkionUNproponasallamondoper
tiu granda strebado por pli bona mondo.
Sed ne forgesu, karaj samideanoj, ke nur
diskutado kondukos nin nenien.
Ni ne povas ĉirkaŭrondi tablon de
nur debatado. Ni prenu la torĉon de la
konkreta agado. La E-movadaj institucioj
konsistigas grandan mondan reton de
nodoj, interligitaj inter si per granda kaj
bela idealo, sed ofte agantaj iom aŭtisme,
ne ankritaj en la reala mondo. Kiel multaj
jam diris tra la mondo per artikoloj kaj en
debatoj, ni estas tre kontentaj pri ni mem,
pri nia movado, niaj kulturo kaj tradicioj,
dumlamondobezonasekzemplojndeefika
internacia kunlaborado.
Niestutiuekzemplo!Kiel?Nemankos
ideoj,nemankosiniciatoj.CerteUEApretas
fari sian parton, sed la taskoj estas multaj
kaj diversaj. Nepre ni devos diskuti ankaŭ
pri la plej diversaj kaj eblaj strategioj, pri la
partodeĉiuE-centro,grandaaŭmalgranda,
en la nordo aŭ en la sudo, en oriento aŭ
okcidento, rekte ligita al UEA aŭ ne. Ni
ne povas, en tiu grava momento travivata
de la mondo, malfortikigi nin pro stultaj
kverelojkajkastajantaŭjuĝoj.Nidonunian
konkretan kontribuon al la Celaro 2030.
Ni estas inteligentaj kaj pacemaj homoj,
ni estas esperantistoj!
1297(12) Decembro2015
248

Kiel membro de TEJO-KER (TEJO-
Komisiono pri Eksteraj Rilatoj) mi estis
invititadeUNDP(UN-Evoluig-Programo;
angle: United Nations Development
Programme) partopreni la 3-an Mondan
Forumon pri Loka Ekonomia Evoluigo
(3rd World Forum of Local Economical
Development), kiu okazis enTorino,Italio,
de la 13-a ĝis la 16-a de oktobro 2015.
En la reĝa palaco de Torino la
programerojokazisendumalsamajtendoj,
kunplurajĉambroj:unuporlaaŭtoritatuloj,
kiel Ban Ki-Moon, la Ĝenerala Sekretario
de UN, kaj la aliaj por la junaj aktivuloj, kie
mi partoprenis diskutrondon pri dungado
dejunulojkajprelegisprirespektivelingvaj
baroj, Esperanto kaj TEJO.
Minepovisprelegienlaportugala,mia
denaska lingvo, nek en Esperanto, kiun mi
flueparolas;tialmiuzislaanglan,unuella
6 oficialaj lingvoj de UN. Virino el Egiptio
elektis la araban kaj delegito el Macedonio
lafrancan.Lalingvajbarojtrefortesentiĝis:
en mia ĉambro mankis la tradukistoj al
la rusa kaj al la ĉina kaj en aliaj ankaŭ al
la hispana. Nur en la ĉefa salono okazis
traduko al ĉiuj oficialaj lingvoj de UN.
Kvankam la evento temis pri loka
ekonomia evoluigo, ĝi estis malfermita al
la loka ĝenerala publiko. Ege pompa: enir-
permesilojestispostulataj,tamengrandega
ekrano estis lokita antaŭ la palaco, kie la
lokanojpovusspektilaprelegojnkiujokazis
en la ĉefa salono.
Efiko de la lingvaj baroj
Malgraŭ tio, ke la evento estis vaste
reklamita(perafiŝoj,reklampanelo,televido
ktp),neniuaperisporspektilaprelegojnde
la aŭtoritatuloj. Miaopinie, la lingvo uzata
estis la ĉefa obstaklo: oni prelegis ĉefe en la
angla kaj, laŭ miaj esploroj tra la urbo, ne
multaj el la tieaj loĝantoj parolas la anglan
kajtiuj,kiujparolas,netielbonekomprenus
prelegon pri ekonomio kaj politiko.
Resume,lalingvoestislaplejgravabaro
disiganta la homojn en du grupojn: tiujn,
kiuj pli-malpli elturniĝis, kaj tiujn, ene de
la palaco kaj ekster ĝi, kiuj ne povis profiti
laokazonpartoprenitiomgravanforumon.
Babelaj malfacilaĵoj
en grava UN-forumo
Ana Ribeiro
TEJO KER
De la 10-a ĝis la 12-a de oktobro
okazis la 102-a Japana Kongreso en
Sendai, Japanio. Partoprenis ĝin ĉirkaŭ
12gejunulojel6landoj:Indonezio,Japanio,
Koreio, Malajzio, Nepalo kaj Vjetnamio.
Ĉiujare estas ne malmulte da Esperantaj
aranĝoj en la mondo, sed estas malofte,
ke aziaj junuloj vid-al-vide povas diskuti
pri sia landa agado, ĉefe pro la distancoj
inter si. Eble kompreninte tiun situacion,
japanajaktivulojaranĝislakunvenon“Azia
Junularo” en la lasta tago de la 102-a JK.
Do, ni kaptis tiun okazon, por kunsidi kaj
interŝanĝi opiniojn.
Postsinprezentodeĉiujpartoprenantoj,
eksterlandaj kongresanoj esprimis
sian opinion pri la Japana Kongreso
respondante al demandoj de japanaj
samideanoj. Ĝenerale, ili estis impresitaj
de la nombro de E-parolantoj en la aranĝo
kaj esprimis sian kontentecon pri la multaj
programeroj, aparte pri publika prelego
kaj junulara kunsido. Krome, oni opiniis,
ke japanaj junuloj povus engaĝiĝi pli ofte
kaj kontribui pli multe al kelkaj komunaj
programeroj de la kongreso.
Poste, ni diskutis pri la 34-a Komuna
Seminario (KS), kiu okazos en Koreio en
la ĉi-jara decembro. Bedaŭrinde, en la
kunsido ne ĉeestis repondeculoj de tiu
evento,kiujpovusdetaleklarigiladetalojn
pri ĝia programo, lokoj kaj aliaj aspektoj.
Tamen, Nema Park, esperantistoel Koreio,
esprimis la grandan subtenon de la koreaj
plenkreskaj esperantistoj al sia junularo
kaj forte invitis kaj rekomendis al aziaj
junuloj partopreni en la menciita KS.
Estas ĝojige, ke la konkurso por
partopreni en la 34-a KS estis oficiale
lanĉitadelaKomisionopriAziaEsperanto-
Movado (KAEM). Tio malfermas al
junuloj ŝancon por vojaĝi kaj spertiĝi en
Esperantujo.
Poste ni ŝanĝis la temon kaj komencis
diskuti pri la perspektivo propagandi
Esperanton malgraŭ la influo de la angla.
Verŝajne, nepala kaj vjetnama samideanoj
vidasgrandanmalhelponaŭplimalfacilan
situacion por nia movado en sia lando, ĉar
la angla lingvo grandskale kaj forte influas
diversajn sociajn aspektojn. Ekzemple,
nepalanoj ne akiras laboron sen parol- kaj
kompren-kapablo de la angla.
Unu horo kaj duono certe ne sufiĉas
por detale kaj laŭteme diskuti ĉiujn aferojn
rilatajn al la azia movado. Tamen, ni elkore
dankaslaLLK-anojnproiliajunulaaranĝo
kadre de la Japana Kongreso. Ni iom post
iom konatiĝaskaj pli bone komprenasunu
la alian.
Gejunuloj, ni diskutu…Tran Hoan – Ĝojo
AzioTEJO
1297(12) Decembro2015
249

IKEF en Ĉinio
Dela30-adeoktobroĝisla1-anovembro
2015, en la Urbo Wuhan (ĉefurbo de la
provinco Hubei), okazis la 9-a Jarkunveno
deIKEF-Ĉinio(Esperanto-Komercistoj).La
eventon gastigis Teknologia kaj Komerca
Universitato de Wuhan (TeKUW).
Partoprenis pli ol 50 esperantistoj el Ĉinio
kaj 16 el aliaj landoj (12 el Suda Koreio, 2
brazilanoj, 1 italo kaj 1 brito). Ĉielismo
(Wang Tianyi), prezidanto de IKEF,
transdonis al Peng Xiuchun, prezidantino
de la konsilantaro de TeKUW, laAtestilon
de Baza Trejnejo de Internacia Komerco de
Esperanto. Fakto estas, ke en la kurso de
internacia komerco de TeKUW Esperanto
estos devige instruata: en 2016 estos tie
ofertata E-kurso al 30 studentoj. Notindas,
ke la ĉinaj E-entreprenistoj devontigis sin
dungi la lernintojn kun flua Esperanto, kiu
nuntempe estas tie instruata de Leandro
Moreira (Brazilo), Pietro Fiocchi (Italio)
kaj Davido Dai Shengqiao (Ĉinio).
La Jarkunveno estis sukcesa kaj nun
oni atendas la jubilean 10-an Jarkunvenon
en 2016.
Ĉielismo; Aldrin Speck
Nova redaktoro de
Esperanto
Laŭ interkonsento kun la Estraro de
UEA, la nuna redaktoro de Esperanto,
Fabricio Valle, finos sian laboron en
tiu posteno per la aprila numero de la
jarkolekto 2016.
Tial UEA nun invitas kandidatiĝojn
por transpreni la redaktadon de la revuo
ekde la numero 2016-5. Tio signifas
eklabori jam komence de aprilo 2016.
La sukcesa kandidato ricevos kontrakton
por finredakti la jarkolekton 2016; decido
pri renovigo/plilongigo estos farita en
oktobro 2016. La redaktan laboron la
redaktoro faros ĉefe en sia loĝloko.
Tamen, estus avantaĝo se la sukcesa
kandidato povus pasigi parton de aprilo
enlaCentraOficejoporplifundekonatiĝi
kun la atendoj kaj informfluo ligitaj
al tiu laboro.
Kandidatoj devas havi tre bonan
lingvan nivelon (KER-nivelo C1),
ĵurnalisman aŭ redaktan sperton,
pruvitan kapablon por memstara
laboro kaj bonan konon de la Esperanto-
movado. La Estraro serĉas personon,
kiu aktive kontribuos al la efektivigo
de la Strategia Laborplano de UEA,
kiu estas iniciatema kaj kreema, kaj kiu
interesiĝas pri plej diversaj aspektoj de la
movado. La redaktopolitiko de la revuo
estas proksime ligita al la mastrumado
de informoj en la retejoj de UEA, kaj la
redaktoro do samtempe estos ano de
teamo por la renovigo de tiuj retejoj.
Por kandidatiĝi, oni sendu
al la Ĝenerala Direktoro de UEA
(direktoro@co.uea.org) elektronikan
dokumentaron kun jena enhavo:
- sinprezenta letero, inkluzive de la
motivoj por kandidatiĝi;
- vivresumo (persona, eduka, profesia,
movada);
-mallongaeseoprilapotencialakontribuo
de la revuo al la efektivigo de la Strategia
Laborplano, kaj pri la movada rolo de la
revuo en la interreta epoko;
- nomoj kaj kontaktinformoj de tri
rekomendantoj (ne nepre esperantistoj),
kiuj konas la kandidaton profesie kaj/
aŭ movade;
- laŭplaĉe, aliaj dokumentoj kiuj atestas
la redaktajn aŭ movadajn kapablojn de
la kandidato.
Surbaze de tiuj dokumentoj – kiuj atingu
la CO ĝis la 31-a de januaro 2016 – oni
elektos unu aŭ pliajn kandidatojn por
telefona intervjuo.
Kalejdoskopo
Nova administranto
de AMO
La estraro de UEA nomumis novan
administrantondelaAMO-seminarioj,nome
SaraSpanò,kiuformosteamondehelpantoj.
Ŝikunlaboraskunlanunaadministrantointer
nun kajAMO 20; ekdeAMO 21 ŝi prenos la
ĉefan respondecon.
Stefan MacGill
Persone: Sara Spanò
Serĉata
E-komerco
1297(12) Decembro2015
250

Esperanto kaj
komunikado
Unu el la plej bonaj studoj pri
Esperantokajkomunikadoenlahispana
lingvo elŝuteblas senpage ĉe http://bit.
ly/1GqBdrS. La libro estis verkita de
Maria Isabel Najera Sepulveda kaj
eldonita de la Universitato de Meksiko.
Geovani Ruiz Monroy
Listo de
Esperanto-lerniloj
Ĉe http://tinyurl.com/lingvolerniloj
troveblas informoj pri Esperanto-lerniloj
kajlingvo-helpiloj(retajvortaroj,aŭtomataj
tradukiloj, lingvoludoj, kartaroj por
vortolernado, perado de instruistoj kaj
konversaciaj partneroj ktp).
Konstateblas, ke 90% de la retaj senkostaj
lingvopaĝoj kun almenaŭ 25 lingvoj havas
nun proponojn ankaŭ en Esperanto.
Kial? Nu, eble mia prelego ĉe http://www.
esperantoland.org/dosieroj/LaLongaVosto.pdf
helpos klarigi la kaŭzon.
Lu Wunsch-Rolshoven
Kulturaj E-produktoj
Kiujinteresiĝasprianalizojkajnombraj
datumojde Esperantujo,verŝajnekun ĝojo
renkontislarezultopanelondelaenketado
pri Esperantaj amasmediaj produktoj
(muzikoj, filmoj, libroj ktp).
La enketilon de Jonas Marx, germana,
juna esperantisto (kantisto) plenigis 142
homoj en interreto, la enketa rezulto
montras iliajn respondojn. Ĉe la analizado
onidevaskonsideri,kelanombrojmontras
ne la ĝeneralan sekcon de la Esperanta
komunumo, sed de la plej aktiva,
interretuma tavolo. La enketila rezulto
montras respondojn al 21 demandoj,
kaj ĝi videblas en la retejo de J. Marx ĉe
http://jonny-m.org/enketo/rezulto.php.
Ret-Info
Bitlibro
twitter.com/revuo_esperanto
Sekvu la revuon
Esperanto. Vi estos
inter la unuaj ekscii
pri la novaĵoj:
Nova maniero pagi
al UEA
Membroj en EU (kaj kelkaj aliaj landoj)
povas doni mandaton al UEA per kiu UEA
povas enkasigi pagojn el la bankokonto de
la paganto. Ĉi tio estas praktika maniero
por pagoj kiuj ofte ripetiĝas, ekz. por la
ĉiujararenovigodelamembrokotizoaŭpor
regulajlibromendoj.Poruziĝinoniplenigu
la formularon “Daŭra mandato por SEPA-
debetigo” kaj resendu ĝin kun subskribo
al la Centra Oficejo. Ankaŭ por unufoja
mandato ekzistas formularo. La unufojajn
mandatojnoniuzasekz.porunufojadonaco
al fondaĵo de UEA. La formularoj kaj pliaj
klarigoj haveblas ĉe uea.org/sepa aŭ ĉe la
Centra Oficejo.
Konstanta
membreco en UEA
Daŭre ekzistas la eblo peti de UEA
aŭtomate renovigi vian membrecon por
la sekva jaro per preno de la kotizo el via
UEA-konto. Tiel oni ne bezonas ĉiujare
mem renovigi sian membrecon, sed
necesas tamen zorgi, ke estu sufiĉa saldo
en la UEA-konto. Krome, membroj en
EU (kaj kelkaj aliaj landoj) povas ankaŭ
doni daŭran mandaton al UEA por rekta
debetigodeiliabankokontoporrenovigode
la UEA-membreco. Formularo kaj informoj
pri la konstanta membreco haveblas ĉe
uea.org/sepa aŭ ĉe la Centra Oficejo.
Oficialaj Komunikoj
E-Instruado
Enketo
Esperanto
La nova
merkato
Lingvoj
Kapo
Populareco
Produktoj
Longa vosto
Kostoj (enspezoj)
Loka lingvolernejo:
alta Aldonaj kostoj,
eble nur 10 lingvoj.
Rega lingvolernejo:
malaltaj aldonaj kostoj,
eble 50 lingvoj.
10 50
Esperanto
La nova
merkato
Lingvoj
Kapo
Populareco
Produktoj
Longa vosto
Loka lingvolernejo:
alta Aldonaj kostoj,
eble nur 10 lingvoj.
Rega lingvolernejo:
malaltaj aldonaj kostoj,
eble 50 lingvoj.
10 50
Rimarko de la redakcio: la ĉi supraj bildoj rilatas al la ĉi numera artikolo (p. 252) de Lu Wunsch-Rolshoven
1297(12) Decembro2015
251

E-movado Kresko kaj renovigo
Kiel Esperantujo
kreskasLu Wunsch-Rolshoven
Ne estas tute facile akiri ĝeneralan
superrigardon pri la stato kaj evoluo de
Esperanto kaj de Esperantujo entute.
Videblaskreskojkajprogresojeniujkampoj
– kaj aliloke malkreskoj kaj malprogresoj.
Necesas iom detale rigardi por prijuĝi.
Gravas cetere scii, ĉu Esperanto
disvastiĝas. Eble ne tiom por ni mem, ĉar
niŝatasnianlingvonĉiukazekajsamenian
esperantlingvan amikaron.
Sed por la ekstera mondo tio ja gravas
– junuloj kaj plenkreskuloj ne volas lerni
nian lingvon, se ili erare kredas, ke la
lingvokomunumo estus malkreskanta.
Ĵurnalistoj ne volas prezenti ion
malaperantan – kaj, se ili tamen verkas
pri Esperanto kaj kredas ĝin malkreskanta
fenomeno,ilimalfavoreprezentasĝin.Tion
oni bedaŭrinde povas ofte konstati kaj tio
tre malutilas al la progreso de Esperanto.
Kiu do informas ĵurnalistojn pri ajnaj
fenomenoj de malkresko, tiu tre konsciu
pri la alta respondeco: Ĵurnalistoj ne havas
la tempon por formi al si detalan bildon
pri Esperanto – do ĉiu unuopa eldiro de ni
gravas. Informo pri malkresko en unuopa
kampo facile aperas en artikolo kiel indiko
de ĝenerala malkresko de Esperantujo.
Sekve unuflanke la intereso pri Esperanto
reduktiĝas ĉe la legantoj – apenaŭ iu volas
lerniŝajnemalaperantanlingvon.Aliflanke
tiajn artikolojn legas ankaŭ aliaj ĵurnalistoj,
kiuj sekve aŭ ne verkos pri Esperanto aŭ
negativepritraktosĝin.Legasilininstruistoj
kaj universitataj docentoj, kiuj sekve ne
informas siajn lernantojn kaj studentojn
aŭ nur negative. Legas ilin gepatroj kun
sama sekvo.
Similekielrektainformoprimalkresko
– ekzemple de membronombroj aŭ de
kursanoj – funkcias kelkfoje ankaŭ laŭdo
de pasintaj tempoj. Estas tre riske tro
bele prezenti la unuan florperiodon de
Esperanto dum la dudekaj jaroj, se oni ne
samtempeprezentas laduanflorperiodon,
kiudaŭrasekdelasesdekajjarojĝishodiaŭ,
post persekutadoj kaj la dua mondmilito.
La dua florado forte superas la unuan
– pro la multiĝantaj renkontiĝoj kaj la
muzika kulturo, pro esperantlingvaj
familioj, la denaskula mondo kaj la
Trankvile fluis en Esperantujo la
rivero de la diversaj aktivaĵoj kaj multaj
larmete flegis la miton, ke Esperanto
malprogresas kaj ke Esperantujo
malkreskas. Tiam torente fine de majo
envenis la novaĵo pri nova Esperanto-
kurso por anglalingvanoj ĉe Duolingo
– kurso, kiu ene de la unua semajno
kolektis 20 000 aliĝantojn; ekde tiam
tage aldoniĝas mezume plia milo kaj
komencedenovembro,postlaunuajkvin
monatoj, estis jam 175 000 kurs-aliĝintoj.
Aldonindas la fakto, ke Duolingo
estas nuntempe eble la plej sukcesa reta
lingvolernejo. Tio ŝuldiĝas unuflanke
al tio, ke la kursoj estas ludosimilaj – vi
ricevaspoentojnporsukcesajekzercojkaj
povas kompari viajn atingojn kun tiuj de
aliaj lernantoj. Aliflanke ĉiu lingvokurso
tuj komenciĝas per ekzercoj – la lernanto
devas ekzemple traduki frazeton, elekti
bildon, skribi frazeton laŭ diktaĵo. Ekzistas
gramatikaj klarigoj, sed oni povas lerni
sen legi vorton de ili (nur ĝuante la
poentokolektadon per ekzercoj).
La skeptikuloj tuj demandas, kiom
el la Duolingo-aliĝintoj vere daŭrigas
la kurson, atingos bonan lingvonivelon
kaj aldoniĝos al la vivo de Esperantujo.
Intertempe ĉiutage pli ol cent homoj finas
la tutan ekzercaron (proksimume 2000
vortoj, proksimume 30 ĝis 40 horoj) - per
skribtabla komputilo kaj per poŝtelefona
programeto. Krome ni scias ekzemple, ke
la unuaj rapidegaj lernantinoj trairis la
kompletan kurson ene de tri kaj ses tagoj;
ĉe youtube eblas vidi iliajn intervjuojn
kun Chuck Smith, la gvidanto de la
kursadapta teamo (“Esperanto in 3 Days
with Duolingo”: http://bit.ly/1PrZrdU; “…
6 Days ...“: http://bit.ly/1O7rQ5X). Krome
ĉe IJK en Visbadeno, nur du monatojn
post la apero de la kurso, ĉeestis kvar
Esperanto-lernintoj de la Duolingo-kurso
– pli ol unu procento de la entute 300 IJK-
partoprenantoj. Kiom estos ĉe la venonta
IJK,post14monatojdelaDuolingo-kurso?
Entute Duolingo aktuale ofertas al
anglalingvanoj kursojn por 13 lingvoj.
Temas pri grandaj lingvoj kiel la hispana
(monate nun proksimume 1,8 milionoj
da novaj eklernantoj) kaj franca (1,1
milionoj) kaj malgrandaj kiel irlanda (70
000), norvega (50 000) kaj ukraina (30 000).
Sume monate ĉe Duolingo estas proks. 3,5
milionoj da novaj aliĝoj ĉe lingvokursoj
por anglalingvanoj. Esperanto havas
proksimume 0,7% de tio. (Ni konsciu, ke
la nomita procentaĵo estas por lerni ekde
la angla – povas esti, ke la procentaĵo estos
malpli alta por ebla posta kurso ekde la
hispana aŭ aliaj lingvoj, ĉar ja la angla-
lernado tre popularas. Ni vidu.)
Eble 0,7% sonas kiel malgranda
procentaĵo. Tamen ni konsciu, ke ĉe lokaj,
eksterretaj lingvolernejoj (komercaj, ne de
niajorganizaĵoj)onipreskaŭneniamofertas
Esperanton.LaprocentaĵoporEsperantotie
do similas nulon – tiu fonto ne kontribuas
al la alfluo de novaj parolantoj. Laŭ enketo
ĉe Facebook la tieaj parolantoj venis al
Esperanto ĉefe per memlernado el libro,
Milo da
novaj
eklernantoj
ĉiutage
1297(12) Decembro2015
252

E-movadoKresko kaj renovigo
kaj pli forta konkurencanto: hodiaŭaj
retkursoj ofertas voĉon kaj aŭtomatan
korektadon, eblas spekti kursajn filmojn,
lingve ludi, serĉi personajn instruistojn
kaj poste konversaciajn partnerojn por
aŭdvida interparolado. La lernadon oni
povas komenci, kiam ajn oni deziras, kaj
daŭrigi laŭ propra ritmo. La malkresko
ĉe lokaj kursoj estas fenomeno de transiro
kaj indikas nenion pri la entuta stato de
Esperantujo kaj de la lingvolernado.
La kampo de instruado kaj lernhelpiloj
cetere bele montras la nuntempan
plukreskadon de Esperantujo: deko da
ekstermovadajlingvo-retejojofertaskursojn
kaj apenaŭ troveblas hodiaŭ lingvo-retejo
kun almenaŭ 25 lingvoj, kiu ofertas nenion
por Esperanto (vortaroj, lingvoludoj,
vortlernadoktp.).Nikonsciu,ketiujdecidoj
aldoni Esperanton estis faritaj ĉefe dum la
pasintajjaroj–certesignodepluaprogreso
de Esperanto.
Esperanto disvastiĝas kaj Esperantujo
kreskadas en novaj kampoj. Duolingo
havas nun tage mil novajn eklernantojn;
2700 el ili jam aliĝis al la Facebook-grupo
“Duolingo Esperanto Learners”. En
Hungario ĉiujare pli ol mil homoj sukcese
ekzameniĝaspriEsperanto.Monateaperas
mil novaj artikoloj en vikipedio (entute
220 000 artikoloj nun) kaj oni fakte uzas
ilin: Ĉiuhore estas ok mil paĝorigardoj
tie. Ĉe Facebook 310 000 uzantoj indikis,
ke ili parolas Esperanton; la tiea grupo
“Esperanto“ kolektis ĝis nun pli ol 18 000
membrojn kaj daŭre alfluas novaj.
Restasmalfaciledoniprecizanresumon
pri la nombra evoluo de Esperantujo,
sed klaras unu afero: Por ĉiu kampo, kie
Esperanto ŝajnas malkreski, troveblas
alia, kie evidente Esperanto disvastiĝas.
Kaj la uzado de Esperanto certe kreskis
dum la pasintaj jardekoj, se oni rigardas
la sumon de la jaraj uzohoroj de ĉiuj
Esperanto-parolantoj.
Estu afabla al nia lingvo-komunumo
kaj ĝia renomo – ne maltrankviligu niajn
samlingvanojn per katastrofo-krioj, se en
iu kampo aperas stagno aŭ malkresko.
Necesas vidi la entutan bildon inkluzive
de la kreskego en interreto. Kaj certe
bonvolu ne informi ĵurnalistojn aŭ aliajn
eksterulojn pri ajna malkresko – prezentu
la kreskokampojn aŭ prisilentu la temon.
Diversaj fontoj troviĝas en la
vikipedio-artikolo “Statistiko de
Esperantujo”, ĉe https://eo.wikipedia.org/
wiki/Statistiko_de_Esperantujo–resumoenla
paragrafo “Kresko“.
kreskanta disvastiĝo ekster Eŭropo, pro
la interreto kun ĉiaspecaj ofertoj kaj ankaŭ
pro la impona evoluo de interlingvistiko
kaj esperantologio. Krome en interreto
Esperanton ĉiutage uzas multaj homoj,
kiuj antaŭ du jardekoj uzis nian lingvon
nur unufoje semajne aŭ malpli ofte.
Sed – ĉu ne daŭre malkreskas la
membronombroj de diversaj asocioj?
Jes, sed ni konsciu, ke la membraro ofte
kreskas en landoj kiel Meksiko, Brazilo,
Koreio kaj en Afriko. Krome en Estonio,
Litovio,RusiokajHungariocensojesploris
la lingvo-konon. La kalkulita nombro de
Esperanto-parolantoj en tiuj landoj estis
kvin ĝis cent fojojn pli granda ol la nombro
delakoncernajindividuajmembrojĉeUEA.
Tiu vario montras, ke membronombroj
hodiaŭ ne bone spegulas la nombron de
la parolantoj.
Malkreskas ankaŭ lokaj kluboj en
multaj regionoj – sekvo interalie ankaŭ de
lainterretokajkromedeplifacilavojaĝado.
La loka klubo, en kiu oni renkontas ĉefe
samurbanojn kaj kie ne ĉiam Esperanto
estas la kutima lingvo, estas ofte malpli
allogaolinternaciajrenkontiĝojkajinterreta
aŭdvida babilado.
Alia malkresko-kampo estas lokaj
kursoj. Ankaŭ tie la interreto estas pli
Esperanton. Ja Esperanto kompare kun
aliaj lingvoj kutime havas lokon ie inter la
dekkvina kaj kvindeka lingvoj. Ekzemple
envikipediolaŭlaartikolnombronialingvo
okupas la 32-an lokon, laŭ la nombro de
paĝorigardoj lokon 43. En Litovio kaj
Hungario Esperanto okupas la lokojn 16
kaj 14 kompare kun aliaj lingvoj, kiujn la
loĝantaro scias (tiel estis jam en la jaro
2000, antaŭ la hungara lern-ondo). Ni
povas longe diskuti, kiom da parolantoj
de nia lingvo ekzistas en la mondo – eble
pli gravas la fakto, ke Esperanton lernas
kaj fremdlingve praktikas simile multaj
interesatoj kiel lingvojn de popoloj kun
kelkaj milionoj da homoj.
LapoziciodeEsperantointerla15-akaj
50-a lokoj klarigas ankaŭ, kial Esperanto
havastremalfacilanalironallokajprofesiaj
lingvolernejoj – kaj ankaŭ al instruado
en ĝeneralaj lernejoj. Estas simple pli da
interesatoj por lingvoj kiel la hispana,
portugala, itala kaj por najbaraj lingvoj.
Por Esperanto nur tre malofte kolektiĝas
la necesa nombro de homoj por kurso
en lingvolernejo aŭ ĝenerala lernejo.
(Kompreneble Hungario estas escepto
tiurilate ekde deko da jaroj, pro aparta
leĝa postulo.)
Kiamonigrafikeprezentaslalingvojn
en interreto laŭ malkreskanta intereso,
oni povas interpreti la dekstran finaĵon
kiel “longan voston”. Ĝuste tiel nomiĝas
libro pri tiu nova efiko ŝuldiĝanta al
la malpli altaj aldonaj kostoj por plia
produkto en interreto (Chris Anderson.
The Long Tail).
Restaslademando,kialDuolingoenmetis
Esperanton jam kiel 13-an lingvon por
anglalingvanoj kaj ne multe pli malfrue.
Nu,ilidecidisfarienketon,kiunaldonan
lingvon la uzantoj ŝatos. Ĉe la unua
enketo Esperanto atingis la duan lokon,
post la irlanda. Post favora decido pri
la irlanda ĉe la dua enketo en majo 2014
Esperanto venkis – dank’ al 1177 karuloj,
kiuj voĉdonis por nia lingvo.Al tiu milo
dahomojnidoŝuldaslafruanenmetadon
ĉe Duolingo. La adaptadon, pretigon kaj
multflankan akompanadon de la kurso
ni ŝuldas al Chuck Smith, Ruth Kevess-
Cohen kaj ilia teamo. Kiam temas pri
entuziasmo por lingvo, nia komunumo
estas malfacile venkebla.
el interreto kaj per partopreno en kurso
deEsperanto-organizaĵoaŭunuopulo(ĉiuj
tri proksimume po kvarono, sume 87%).
Ĉiuj aliaj manieroj atingas po maksimume
5procentojn(altlernejoj,korespondakurso,
lernejoj, aliaj).
Oni tendencas festi la aldonon de la
kurso ĉe Duolingo kiel eksterordinaran
atingon – kaj certe oni digne festu tiun
grandiozaĵon! Sed ĝi fakte ne estas tiom
surprizaenlamondodelingvo-retejoj,kiel
oni unue supozas. Mi kunmetis liston de
tiajofertojkajkonstatis,keproks.90%dela
senkostaj retaj ofertantoj de lingvaj helpiloj
por almenaŭ 25 lingvoj ofertas ankaŭ ion
porEsperanto(tinyurl.com/lingvolerniloj);
ne ĉiam temas pri lingvokurso, estas
ankaŭ vortaroj, tradukiloj, lingvoludoj,
vortokartaroj, perado de instruantoj kaj
konversaciantoj. Unu el la plej famaj el
tiaj retejoj estas eble Google Translate, kiu
aldonis Esperanton en 2012. (La esceptoj
estas du komercaj retejoj kaj – ne tute
surprize – la ofertoj de BBC kaj de la usona
klerigejo por diplomatoj.)
Havas sian logikon, ke lingvo-retejoj
kun pluraj dekoj da lingvoj ofertas
1297(12) Decembro2015
253

E-movado Kresko kaj renovigo
Defio por ni ĉiujMireille Grosjean
Ili furoras. Esperantistoj ĝojas pri tio.
Ĝis nun estis la retkurso www.lernu.net,
kiun multaj personoj uzis kaj uzas.
“Novaj vojoj de lernado” (la temo de la
ILEI-konferenco en 2016, en Nyíregyháza,
Hungario) en la moderna pedagogio
signifasnenurnovajnlernoteknologiojnkaj
instrurimedojn, sedunuavice novan aliron
al la lernado kaj instruado kaj ŝanĝitajn
rolojn de la lernanto kaj la instruanto en
la lernoprocezo. Estas tasko de ILEI sekvi
tiun evoluon por progresigi la pedagogion
de Esperanto konforme al siaj statuto kaj
roloenlastrategialaborplanodeUEA.“La
Altlernejo de Nyíregyháza (Nyíregyházi
Főiskola) kun sia Filologia Fakultato estas
bonalokopordiskutojpritiutemo”,skribis
Radojica Petrovic en Internacia Pedagogia
Revuo (IPR 2015/3).
Antaŭ 30-40 jaroj sidis la lernantoj
en klasoĉambro kaj parolis la instruisto
starante ĉe la tabulo. En diversaj
mondopartoj tiu modelo ekzistas ankoraŭ
nun. Nun sidas la lernanto sola hejme
aŭ staras sur trotuaro kaj studas per sia
telefono.Antaŭelalernantoricevissciigojn
de la instruisto. Nuntempe, iam ajn kaj ie
ajn, la lernanto trovas ĉion (ĉu vere ĉion?)
en la reto. Ni povas konstati, ke la situacio
draste kaj rapidege ŝanĝiĝis. Konsekvence
ni devas adaptiĝi. Kion ni devas fari? Ĉu
ni sukcesos evolui kun nia mondo? Ĉu tiu
evoluo nepras? Ĉu ĝi alportas ion bonan?
Unue ni devas konstati, ke tiuj 190 000
personoj, kiuj ene de tri monatoj komencis
la studadon de Esperanto per Duolingo,
uzas la reton. Nu, la instrufortoj kiel ILEI,
Edukado.net, E-centroj kaj aliaj devas
pripensi pri pliaj lerno-aktivaĵoj por riĉigi
la sciojn de la novbakita E-lernantaro. Ni
devas nutri ilian scivolemon per novtipaj
ekzercoj,retajrolludoj,atentokaptajkvizoj.
Alivorte, se ni volas plu interesi ilin pri
Esperanto kaj lertigi ilin en ĝia uzado,
ni devas regali ilin per bunta proponaro.
Ni devas havigi mentorojn al ili, kaze
ke ili deziras tion. Ĉu ili deziros plum-
amikojn? Eble ne, sed certe ekran-amikojn.
Ni devas rapide provizi ilin per kontaktoj
kajinformojpriinternaciajrenkontiĝoj.Tiel
ili flaros kaj gustumos tiun etoson, kiun ni
tiom ŝatas.
Plie, ĉiuj esperantistaj institucioj, lokaj
grupoj, landaj asocioj devas adekvate sin
prezentienlareto,porketiujnovulojtrovu
ilin kaj emu ekrilati. Ni ne multon scias pri
lakialo,kiuigisilineklerninianlingvon.Ni
ne konas ilin. Kelkaj esprimas demandojn
kaj konstatojn en la Facebook-paĝo
“Duolingo Esperanto Learners”, kun 2725
membroj.Venaspetojprikorektoj,petojpri
konsiloj, tre interesaj ideointerŝanĝoj inter
tiuj novuloj kaj E-parolantoj. Tio okazas
parte en Esperanto parte en la angla. Ne
gravas. Gravas, ke komunikado okazu
pozitive kaj respektoplene. Ekzemple mi
legis de iu persono el Usono: “Mi ĵus finis
mian studadon kaj nun pripensas pri la
maniero plu studi, kiajn legaĵojn trovi. Ĉu
iu povas konsili min?”
Tiuj novuloj… 190 000 ene de tri
monatoj… Lavango! Tamen statistike
oni scias, ke meznombre nur 10% finos
la lernadon. Tio signifas, ke temas pri 19
000 pliaj esperantistoj en la tuta mondo.
Se ĉiuj aliĝus al UEA/TEJO, imagu!
Giganta defio
Nun ni staras antaŭ giganta defio: ĉu
tiuj novaj parolantoj ellernos la lingvon
ĝis meza nivelo, alta nivelo? Ĉu tiuj
novaj parolantoj ŝatos enmovadiĝi? Kiel
la lokaj kluboj reagos al ilia apero, se ili
aperos? Ĉu ili konsistigos disan amason
kaj malaperos en la vasta mondo? Ĉu ili
rifuzos engaĝiĝi en la E-centrojn? Ĉu la
nuna movado sukcesos adaptiĝi al tiuj
novaj cirkonstancoj? Ĉu niaj strukturoj
pretas por tia ŝtormo?
Mi sentas, ke ni travivas tre gravan
momenton de nia movada vivo kaj ankaŭ
tre interesan. Ne temas pri griza aŭtuna
ĉielo malgaja kaj enua. Temas pri ebla
invado de… ni ne scias nun de kio... de
kiom…
Ni ĝojas pri tiu evoluo, kompreneble,
sed nepre tiu momento devas sproni nin
ĉiujn. Ni ne rajtas malsukcesi.
Ĉu tertremo? Ĉu cunamo?
Ĉu revolucio? Ĉu skuo, puŝo?
Ĉu fina venko? En majo 2015
kaj en julio 2015 aperis du
novaj kursoj en la reto, uzeblaj
por porteblaj saĝaj telefonoj,
respektive ĉe www.duolingo.
com kaj www.utalk.com
1297(12) Decembro2015
254

Antaŭ 22 jaroj, la 1-an de januaro
1993, naskiĝis en meza Eŭropo la nova
sendependa ŝtato Slovakio. La nomo de
Slovakio havas du oficialajn formojn:
longan, Slovaka Respubliko, kaj
mallongan, Slovakio.
Ĝin ĉirkaŭas Hungario, Aŭstrio,
Ĉeĥio, Pollando kaj Ukrainio; la ĉefurbo
estas Bratislavo, kiu etendiĝas laŭ la bazo
de la montaro la Malgrandaj Karpatoj,
ambaŭflanke de la plej longa rivero en
Eŭropo, Danubo. La ŝtata lingvo estas la
slovaka, la valuto estas la eŭro. La vojo de
la slovaka nacio al sendependeco ne estis
tute facila. Juĝu mem!
Historio
Jam en la 7-a jarcento ekzistis triba ligo
de slavoj sur la teritorio de la hodiaŭaj
Slovakio kaj Ĉeĥio – la t.n. Imperio de
Samo,kiufruekonfliktiskontraŭlaFranka
Imperio pro atakoj kontraŭ komercistoj.
Post la malapero de Samo, la triba ligo de
slavoj disfalis. Komence de la 9-a jarcento
la slavaj triboj komencis denove unuiĝi,
estiĝislaMoraviaPrinclando,kunlacentro
en la moravia urbo Mikulčice (sidejo de la
princoMojmír),kajlaNitraPrinclando,kun
la centro en la slovaka urbo Nitra (sidejo
de la princo Pribina).
En la jaro 833 Mojmír aligis la Nitran
Princlandon al sia lando, per kio estiĝis
la Grandmoravia Imperio. En 863, la du
misiistoj Cirilo kaj Metodo fondis slavan
lernejon, tradukis bibliajn kaj liturgiajn
tekstojnenlingvaĵokompreneblaporslavoj
(t.n.malnovslavalingvo)kajkreislaslavan
skribsistemon glagolico.
Enla11-ajarcentolateritoriodeSlovakio
fariĝis laŭgrade parto de Hungario. Poste
ĝi fariĝis parto de la Habsburga Imperio,
kiu ekzistis ĝis 1918.
Ekesto de Ĉeĥoslovakio
Post la disfalo de Aŭstrio-Hungario,
Slovakio fariĝis parto de la nova ŝtato
Ĉeĥoslovakio (kun Bohemio, Moravio,
Ĉeĥa Silezio kaj Subkarpatio). Tamen en
Ĉeĥoslovakio mankis slovakaj oficistoj.
Krome lingvaj demandoj, ekleziaj
problemoj, agrikultura reformo ktp.
kaŭzis, ke Slovakio iom post iom perdis
sian industrian karakteron kaj fariĝis nur
agrara parto de la komuna ŝtato.
Kompense en oktobro 1938 estis
proklamita aŭtonomio en la slovaka urbo
Žilina.LapragaregistaronomumisJozefon
Tison (1887-1947) prezidanto de la slovaka
aŭtonomia registaro.
Liberigado kaj reunuiĝido
Enmarto1939estiskreitalaSlovakaŝtato
en la teritorio de la hodiaŭa Slovakio. Ĝin
diplomatie agnoskis 27 landoj. Ĝi posedis
insignojn de suverena kaj sendependa
ŝtato, sed ĝia suvereneco estis limigita
de Germanio. Ĝi malaperis en 1945 post
liberigo fare de la sovetia Ruĝa Armeo.
Post la dua mondmilito Ĉeĥio
kaj Slovakio reunuiĝis kaj renovigis
Ĉeĥoslovakion. Pro puĉo en 1948
Ĉeĥoslovakio fariĝis komunisma ŝtato
sub la forta politika kaj ekonomia influo
de Sovetio.
Mallonga periodo de nova espero
kaj nova demokratiigo (la t.n. “praga
printempo”) en 1968 kun Alexander
Dubček (1921-1992) por “socialismo kun
homa vizaĝo” rapide finiĝis, pro invado
de soldatoj de la ŝtatoj de la tiama Varsovia
Pakto,kiononioficialenomis“fratahelpo”.
Normaligo
Venis periodo de dura normaligo. Por
multaj slovakoj kaj ĉeĥoj “frata helpo”
simbolis ne liberigon, sed malagrablan
sovetian okupacion de la lando.
En novembro 1989 okazis “tenera
revolucio”, kiu ĉesigis la komunisman
reĝimon. Sekvis politikaj kaj ekonomiaj
reformoj renovigantaj la demokration kaj
merkatan ekonomion. Tamen, ekonomiaj
interesoj de ĉeĥoj kaj la likvido de slovakaj
armil-fabrikojrezultigis,keSlovakiofariĝis
nur balasto por la ambiciaj ĉeĥaj planoj.
La ekonomia situacio kreis nutran
grundon por maldekstraj pensoj en
Slovakio. Sekve de longdaŭraj politikaj
disputoj estis subskribita la Konstitucio de
Slovakio kaj en 1993 fariĝis sendependaj
Slovakio kaj Ĉeĥio.
Nuntempo
Slovakio hodiaŭ estas parlamenta
demokratia ŝtato, kiu havas diplomatiajn
rilatojn kun proksimume 170 ŝtatoj de la
mondo. Ĝi membras en Unuiĝintaj Nacioj
(ekde 1993), NATO (ekde 2004) kaj Eŭropa
Slovakio – (ne)konata lando
Július HAUSER
NitraUK
Vladimír Škuta
Kriváň, slovaka nacia monto
1297(12) Decembro2015
255

Unio (ekde 2004), ankaŭ en Internacia
MonaFonduso,OrganizaĵoporEkonomiaj
KunlaborokajEvoluigo,laVisegradaGrupo
ktp. Unu el la plej gravaj avantaĝoj de la
EU-membriĝo por Slovakio estas aliro
al financado por ekonomia disvolviĝo,
entreprenado, sciencaj esploroj, teknikaj
strukturoj, kreado de novaj laborlokoj kaj
agrikulturo.
La plej altaj reprezentantoj de la
politika sistemo estas la Nacia Konsilio
(parlamento), la registaro kaj la prezidanto
delarespubliko.Lacivitanojdelarespubliko
elektasprezidantonporkvinjarojenrektaj
elektoj per sekreta baloto. Ekde marto
2014 prezidanto de Slovakio estas Andrej
Kiska, entreprenisto kaj senpartiulo, kies
kandidatiĝo al la prezidanteco baziĝis sur
karitataj projektoj.
La kreskanta ekonomio de Slovakio
havas–kielenlatutaEŭropo–problemojn,
kiuj kapdolorigas la registaron kaj finfine
la loĝantaron. Inter la plej gravaj estas
senlaboreco kaj inflacio. La slovakan
ekonomionsavastrieksportajaŭtofabrikoj
(Kia Motors Slovakia, PSA Peugeot Citroën
kaj Volkswagen). La sola malavantaĝo
estas, ke aŭtoproduktado estas ligita kun
impostfaciligoj kaj ne alportas al la ŝtato
grandajn rektajn impostenspezojn.
2015 – la jaro de Ľudovít Štúr
En 2015 Slovakio dediĉas la jaron al la
memoro de Ľudovít Štúr (1815-1856), unu
ellaplejnotindajfigurojdelaslovakanacia
historio. Li estas renoma, ĉar li starigis la
fundamentondelaslovakaliteraturalingvo,
formulisnaciandemokratanprogramonkaj
postulis suverenecon de la nacio kaj de la
konstitucio. Ankaŭ la ĉeftemo de la ĉi-jara
tutslovaka Esperanta renkontiĝo havis la
titolon Štúr kaj Škarvan – niaj eminentuloj.
Albert Škarvan (1869-1926) verkis la
slovakan tradukon de la Fundamento de
Esperanto (1907), kiu fariĝis la unua libro
slovaklingva pri Esperanto.
Slovakio estas la gastiganta lando de la
101-a Universala Kongreso de Esperanto,
kiu okazos en Nitra en julio 2016. La
prezidanto de Slovakio, Andrej Kiska,
aŭspicias la kongreson kaj la Slovaka
Poŝto eldonos du poŝtmarkojn en la jaro
2016 okaze de la unua prezidanteco de
Slovakio en la Konsilantaro de Eŭropa
Unio kaj la unua Universala Kongreso
en Slovakio.
Konklude
Slovakio kun areo de 49 035 km2
estas malgranda eŭropa lando, ekonomie
progresemalando,kievizitantopovastrovi
multegon da naturaj mirindaĵoj, kulturan
heredaĵon, trezorojn de la pasinteco,
monumentojn de Unesko, ĝuindajn
popolajn tradiciojn ktp. Kara leganto, se
vi volas pasigi vian liberan tempon ĝuante
multajn memorindajn spertojn, ne hezitu
kaj vizitu Slovakion.
NitraUK
VladimírŠkutaVladimírŠkuta
Bratislava nokte
Bratislava, ĉefurbo de Slovakio
1297(12) Decembro2015
256

Sociologiaj studoj pri nia movado
ne abundas kaj do bonvenas ĉi tiu nova
kontribuo,bazitaunuavicesurenketofarita
enla94-aUKenBjalistoko.Laaŭtorojhavas
taŭganprofesiankompetentonporplenumi
tian esploron, kaj aparte salutinda estas
la fakto, ke ili ne baziĝis nur sur enketaj
datumojsedaldonekonsiderisretmesaĝojn,
artikolojn, recenzojn kaj aliajn publikaĵojn
ensiaspuradodelanuntempaesperantista
idearo.
Estas iom troige, tamen, pretendi
metodologian koherecon por la libro,
kiel la aŭtoroj volas subkomprenigi en la
enkonduko.¹Laduapartokonsistaseleseoj
plejparte jam aperintaj, kiuj prikomentas
diversajn aspektojn de la memkompreno
kaj mondrigardo de la esperantistoj. Tiuj
tekstojestasfakteinteresaj,sedankaŭteorie
kaj metode malsamaj inter si, kaj ili ne
multe rilatas la unuan parton de la libro,
kiun ĉefe konsistigas ampleksa analizo de
la rezultoj el la bjalistoka enketo. Do, pli
taŭgas konsideri la verkon kiel kolekton
de diversvidpunktaj rigardoj al ideaj kaj
sociaj aspektoj de la nuntempa Esperanto-
movado, kiuj parte baziĝas sur empiriaj
datumoj, ol kiel unuecan studon.
La enketo el 2009 liveris respondojn
de 386 kongresanoj – respektinda nombro.
Bedaŭrinde la esploristoj ne prezentas la
enketilonmem,kiomalebligaskontroladon
delavortumodediversajdemandoj(faktoro
kiu povas foje grave influi la rezultojn).
La analizado liveras multajn interesajn
informojn pri la kongresa publiko, pri
la distribuo de diversaj ecoj kaj opinioj
inter la enketitoj kaj pri la rilatoj inter ili.
Malfacilas tamen taksi la reprezentecon de
la samplo, en kiu troviĝis altaj proporcioj
deviroj(77%),pliaĝajhomoj(75%super46
jaroj), eŭropanoj (81%) ktp. Do, la tezoj de
laaŭtorojhavasĉefepensiganvaloron;kiel
ili mem insistas plurloke, por vere sciencaj
konkludoj necesus pliaj studoj, pli strikte
fokusitaj kaj intensaj.
Ene de tiuj limoj, la libro ja levas
interesajn kaj valorajn demandojn – pri
la motivoj partopreni en kongreso, pri la
sopiroj al ŝanĝoj en UEA, pri perceptoj
de “krizo” en la movado, pri la signifo
de Esperanto en la nuntempa mondo. Ne
eblas tralegi ĝin kaj ne profunde impresiĝi
pri la komplekseco de Esperanto kiel socia
fenomeno. La aŭtorojn aparte interesas la
ideaj motivoj de esperantistoj, ilia ligiteco
al ekstermovadaj evoluoj, kaj iliaj sekvoj
por la komunumo, unuavice por UEA
kiel ĝia plej grava organiza strukturo.
Kelkrilate ili ŝajnas apogi la tezon pri
“krizo” – unu ĉapitro eĉ traktas viziojn pri
“ruiniĝanta UEA” – sed multo en la libro
ne pravigastianalarmismon.Tio estas ofta
problemoensociologiajesploroj:priskribila
perceptojnkajsentojndehomojnetrudante
starpunkton pri ilia objektiva realeco. Ĉar
asertoj kaj kredoj pri krizo certe ekzistas;
sed el pli nuancita sociologia vidpunkto
onipovustraktiilinsimplekielindikojnpri
neevitindaŝanĝoprocezo,senkiulamovado
nepovusrestidinamismakajaktualasocia
fenomeno.
Tiurilatelalibrosuferasprolamankode
teoriakadro.Onijaaludasplurlokealteoriaj
konceptoj, plukitaj de diversaj aŭtoroj,
sed tio ne rezultigas koheran, sociologie
fundamentitan bildon de la movado aŭ
de UEA. La aŭtoroj venas al konkludo
en la fina ĉapitro, ke “ecoj karakterizaj
por soci- kaj kulturpretenda tendenco”
estas trovitaj per ilia esploro, kiuj pravigas
paroli pri “internaciece vasta, sed kvante
malgranda, minoritata kulturo” – sed tio
en si mem ne diras multon. Ekzemple, ĉu
la analizo de tiu kulturo kiel reala formo
de “kosmopolitismo,” kiel proponis Ana
Velitchkova en lastatempa disertacio (p.
105), helpus prilumi kelkajn ĝiajn trajtojn
kaj rilatojn al parencaj fenomenoj de la
nuntempo? Kial mankas ĉi-libre la teorio
pri Gemeinschaft kaj Gesellschaft, uzita de
PeterForsterenlaunuasociologiadisertacio
pri Esperanto? Kio pri teorioj pri moderno
kaj postmoderno, kiuj helpas klarigi i.a. la
fenomenonderaŭmismo?Sentiajplivastaj
analizajkadroj,oniriskasnevidilaarbaron
pro la arboj.
Sed mi povus soni tro kritikeme, ĉar la
libro ja valoras, eĉ kiam oni malkonsentas
kun ĝi. Mi opinias, ekzemple, ke plurajn
trajtojndeUEAoniplibonekomprenus,se
oni vidusĝin (parte)kiel kultur-konservan
institucion; ke pro tio, nur singarde oni
povas apliki la ideon de “diabla cirklo” al
ĝi (p. 95); kaj ke, se triono de la enketitoj
volis ŝanĝojn en UEA (p. 149), tio estas jam
bonegabazoporĉi-rilatapolitikaagado.Pri
multaj aliaj tezoj kaj konstatoj de la aŭtoroj
mitamenparteaŭtutekonsentas.Plejgrave:
la libro abunde instigas al pensado kaj
diskutado.
El redakta vidpunkto la libro estas
iom malkontentiga. Abundas preseraroj,
kune kun gramatikaj stumbloj, jen efektive
eraraj, jen forte slavecaj (ekz. ofta manko
de la difina artikolo aŭ de la subjekto en
subpropozicio). Ĉe la eldondetaloj listiĝas
apartaj “recenzanto,” “redaktoro” kaj
“lingva redaktoro,” tiel ke oni povas nur
miri,kelatekstoneatingisplialtanteknikan
nivelon.
Recenzo
UEA en konscio de
esperantistoj
Mark Fettes
UEA en konscio
de esperantistoj.
Zbigniew Galor, Jukka
Pietiläinen. KAVA-PECH.
Dobřichovice. 2015.
167 paĝoj. Prezo: 15,00 €
¹“Nia aliro estis kunligo de kvanta kaj kvalita metodoj
de sociologia esplorado nomata en socimetodologio
triangulado” (p. 23). Tamen la utiligo de diversspecaj
informfontoj ne en si mem kreas metodologion,
kaj triangulado aludas esence al la uzado de tiaj
datumoj por konfirmi objektivan bildon pri la esplorata
fenomeno – dum en la libro la diversaj tekstaj
specimenoj uziĝas nur sporade, ĉefe por enkonduki iun
novan tezon aŭ analizon.”
1297(12) Decembro2015
257

Forpasoj
ĉielo kaj la infero deA. Kardec (1981), Feliĉaj
la simplaj de W. Vieira (1982), kaj Sur la vojo
al la lumo (1974), Kristana agendo (1947; 2-a
eld. 1991) kaj Verda signalo (2000) de F.C.
Xavier. Popularaj estas liaj vortaroj Novo
dicionário Português-Esperanto (1978; 4-a
eld.1997)kajDicionárioCompletoEsperanto-
Português (1997; 2-a eld. 2001).
Helmuth Huppertz (1958-2015) mortis
la 20-an de oktobro en Hago. Li estis
redakciano de la nederlanda revuo
Fenomeno 1987-1988. En UEA li estis
komitatano A por Nederlanda E-Asocio
1990-1994, komitatano C 1995-1998 kaj
komisiito pri regularoj 1995-1997.
Hanna Konopka (1949-2015) forpasis
la 18-an de oktobro en Bjalistoko. Ŝi estis
profesoro pri historio de la Bjalistoka
Universitato kaj rektoro de la samurba
Altlernejo pri Publika Administrado.
Kvankam ne e-isto, ŝi partoprenis la
agadon de la Centro Ludoviko Zamenhof
kaj longe prezidis la Konsilion de
Fondumo Zamenhof. Ŝi redaktis specialan
numeron de la historia revuo Gryfita
(1999) pri Zamenhof kaj E-o. Ĉi-jare la
pola prezidento nomis ŝin profesoro pri
humanismaj sciencoj, la plej alta scienca
titolo en la lando.
SaŝaAleksandarKocian (1930-2015),em.
urba oficisto, forpasis la 30-an de marto en
Osijek (Kroatio), kie li estis delegito ekde
1969. E-isto ekde 1950, li estis sekretario
de la loka klubo “Liberiga Stelo” preskaŭ
seninterrompe ekde 1971.
Marlène (Léna) Leroy (1949-2015)
mortis la 12-an de marto en Nouméa
(Nov-Kaledonio). Ŝi estis gvida aktivulo
de Nov-Kaledonia E-Asocio kaj ekde 2005
delegito.
Darío Rodríguez (1931-2015) forpasis
en Madrido la 14-an de oktobro. Li estis
sekretario de la organiza komitato de la
18-a Hispana Kongreso de E-o en Madrido
en 1957. Restinte longe ekster la movado
li ree aktivis ekde 1997, precipe interrete.
Li partoprenis en la pionira diskutgrupo
soc.culture.esperanto de Usenet kaj poste
en multaj retlistoj.
Wâner Marlière Arruda (1955-2014)
mortis la 25-an de aŭgusto pasintjare en
Ubá(Brazilo).Ekde1989liestisfakdelegito
pri elektra inĝenierado, framasonismo kaj
spiritismo kaj ekde 2006 ankaŭ delegito.
Li gvidis la E-klubon “João Ernesto” kaj
publikigis la bultenon La Verda Formiketo.
Valerie Atkinson (1926-2015) forpasis la
5-an de septembro en Kingston (Britio).
Ŝi eklernis E-on sojle de la 34-a UK en
Bournemouth (1949) kaj fariĝis ano de ĝia
LKK.ApudsiaedzoWilf,kiunŝirenkontis
en tiu UK, ŝi estis unu el la kolonoj de
Londona E-Klubo, kies kasisto ŝi estis
dum multaj jaroj ekde 1955. En 2000 LEK
nomis ŝin honora vicprezidanto.
Ewa Bondar (1922-2015) mortis la 27-
an de oktobro 2015 en Ełk (Pollando).
Lerninte E-on kiel 60-jarulo, ŝi partoprenis
seminarion pri la Cseh-metodo en 1985. Ŝi
gvidis kursojn, trejnis Cseh-instruistojn kaj
administris Cseh-aranĝojn en kongresoj.
En 2001 ŝi fariĝis honora kunlaboranto de
Internacia E-Instituto.
Allan-Kardec Afonso Costa (1914-
2015), em. bankoficisto, mortis la 28-an de
aŭgustoenBeloHorizonte(Brazilo).Liestis
membro de UEAekde 1945 kaj fakdelegito
pri spiritismo ekde 1947. Li tradukis la
biografion Iŝmael Gomes Braga de Zêus
Wantuil (1971) kaj multajn spiritismajn
verkojn: Mediuma poemaro de L. da Costa
Porto Carreiro Neto (1972), Malbona lupo
reenkarniĝonta de Roque Jacintho (1974),La
Allan-Kardec Afonso Costa
KONTO ESPERO (NEPALO)
Bulgario: C. Todorov Stojanov 20,00.
Sumo ĉi-jara: 7363,36.
ĜENERALA KASO
Francio: C. Gerlat 8,11; R. Raspall Fina 60,00.
Nederlando: F.D. van Zoest 20,00.
Norvegio: K. Erland 9,00.
Usono: K.Ashby, R.Ashby – po 8,00.
KONTOAFRIKO
Britio: J. Bunting 42,01.
Japanio: Kongresanoj de Tyûgoku 217,00.
Korea Resp.: EsperantistaAsocio de
Ŭonbulismo 200,00.
Svedio: W. Posthuma 120,00.
Togolando:A.Adjévi 60,00.
FONDAĴOAZIO
Japanio: Oozato Y., SaikiA. - po 15,03.
FONDAĴO CANUTO
Aŭstrio: U. Stecher 10,00.
DUMVIVAJ MEMBROJ
Korea Resp.: Ju jungsik.
DONACOJ
Ĝis la 10-a de novembro
KONTOARABIO
Britio: H. Chapman 25,00.
Oficiala
Informilo
AlĉiujUEA
koredankas!
258
1297(12) Decembro2015

Miaj gepatroj Elena kaj Aleksandr
Ŝevĉenko ekaktivis en la sovetunia
Esperanto-movado en la 1980-aj. Ili
entuziasmiĝis ĉefe pri eldonado de verdaj
libroj, kiel oni tiam ofte nomis librojn en
kaj pri Esperanto. Ili eldonis multe da
ili, kadre de grandegaj sovetiaj eldonejoj,
“APN”kaj“Progress”.Laplejsukcesajelili
estis luksaj binditaj eldonoj de Historio de la
MondolingvodeE.Drezen,Ladanĝeralingvo
deU.Lins,MetropolitenodeV.Varankinkaj
du almanakoj Impeto’89 kaj Impeto’91. La
lastaj donis la nomon al la eldonejo, kiun
Aleksandr kaj Elena fondis en Moskvo
en 1992. Nun retrospektive tio aspektas
kvazaŭ miraklo. Tiutempe Rusio, ĵus
fariĝinta sendependa ŝtato post la disfalo
de USSR, troviĝis en la stato de ekonomia,
politika kaj socia kolapso: milionoj da
homoj perdis la laboron, unu post la alia
fermiĝadis entreprenoj, ekbrulis naciaj
kaj sociaj konfliktoj en diversaj partoj de
la lando, krimulaj sindikatoj havis faktan
regopovon super la lando de sube ĝis
supre, la inflacio de la landa valuto atingis
2600% jare. Imagu, ke en tiuj kondiĉoj
aperis la unuaj libroj de Impeto.
Ekde la komenco la ĉefaj eldonkampoj
de la eldonejo estis libroj en Esperanto:
ĉefe originala poezia kaj proza beletro kaj
ankaŭ tradukoj de konataj rusiaj verkistoj.
Krome, Impeto serioze okupiĝis pri
eldonado de diversaj lerniloj de Esperanto:
lernolibroj, vortaroj, legolibroj. Nuntempe
proksimume 90% de ĉiuj paperaj E-lerniloj
por ruslingvanoj, kiuj ekzistas en la
merkato, estis produktitaj de Impeto.
Iom post iom aperis ankaŭ la aliaj
eldondirektoj. Inter ili laŭ mi la plej
gravaj estas: tradukoj en Esperanton el la
portugala, angla, korea kaj aliaj lingvoj; la
serio “Familia biblioteko”, kadre de kiu
aperassciencpopularajlibrojenEsperanto;
ruslingva serio de priesperantaj libroj kaj
tradukoj de beletro el Esperanto en la
rusan. Pri la lasta serio eblas fieri, ĉar ĝi
enhavas vere gravajn sciencajn verkojn pri
Esperanto:tradukojnallarusadeLadanĝera
lingvo de U. Lins, Historio de SEU / Historio
de LEM, de D. Blanke kaj O. Krasnikov; du
monografiojndeD.VlasovpriE-ĵurnalismo,
bazitajn sur liaj universitataj magistraj kaj
doktoraj esploroj.
Miaj gepatroj ne nur redaktis kaj
eldonis, sed ankaŭ verkis kaj tradukis.
Menciindas traduko de Aleksandr
Ŝevĉenko al la rusa de klasika romano
originale verkita en Esperanto, komence
de la 20-a jarcento, Metropoliteno de
Vladimir Varankin. Li ankaŭ kompilis
frazaron, nome Rusa-Esperanta biblia
frazaro, kaj verkis enciklopedion – Ilustrita
enciklopedio de akvariaj fiŝoj. Kunekun Elena
Ŝevĉenko li okupiĝis pri Esperanto-rusa
kaj Rusa-Esperanta vortaroj, kiuj sume
havis 6 eldonojn, ĉiam pli ampleksajn
kaj plibonigitajn. Tiuj ĉi vortaroj estas la
plej vaste uzataj paperformaj Esperanto-
vortaroj en Rusio. Nuntempe teamo
da kompilistoj daŭrigas la laboron por
finkompili kaj eldoni novan grandan
Rusan-Esperantan vortaron, kies pli
ol duonon ankaŭ sukcesis kompili la
geedzoj Ŝevĉenko.
Grava trajto de Impeto estas, ke ĝiaj
E-libroj aperas en la plej grandaj kaj gravaj
rusiaj librovendejoj kaj bibliotekoj. Tio ne
profitigas la eldonejon, sed montras al la
ekstera publiko, ke Esperanto estas vere
vivanta lingvo.
Inter la aŭtoroj de Impeto vi
trovos kaj konatajn klasikulojn kaj nur
“komencantojn” en la literatura sfero.
Impeto aperigis tradukojn en Esperanton
de verkoj de diversepokaj konataj verkistoj
kaj poetoj: Harry Harrison, Miĥail
Bulgakov, IosiF Brodskij, Rubem Fonseca,
Arkadij kaj Boris Strugackij, Aleksandr
Puŝkin kaj aliaj. Inter Esperantaj aŭtoroj
indas mencii: Vladimir Varankin, Detlev
Blanke,BorisTokarev,UlrichLins,Mikaelo
Bronŝtejn, Nikolao Gudskov, Aleksandr
Saĥarov, István Nemere kaj ege multajn
aliajn. La suma listo de eldonitaj aŭtoroj
kaj tradukistoj de Impeto konsistas el
proksimume 100 nomoj.
Sume tra23 jaroj Impeto eldonisĉirkaŭ
150 Esperantajn kaj priesperantajn librojn,
el kiuj 106 estas listigitaj en la Katalogo de
la UEA-libroservo. La suma eldonkvanto
estas pli ol cent mil ekzempleroj.
En la novaj planoj de la eldonejo
estas okupiĝo pri elektronikaj libroj kaj
interretaj projektoj, bazitaj sur paperaj
lerniloj, sed enhavantaj ĉiujn grafikajn,
sonajn kaj interagajn avantaĝojn de la
cifereca teknologio.
Bedaŭrinde ambaŭ miaj gepatroj
forpasis: Aleksandr novembre de 2012,
preskaŭ tuj post festo omaĝe al la 20-jariĝo
deImpeto;Elenaseptembrede2015.Tamen
mi kun mia edzino Anna Striganova kaj
niaj fidelaj kunlaborantoj daŭrigas ilian
laboron, kiu estis la ĉefa afero de ilia vivo
kaj al kiu ili donis la tuton de sia animo. Ni
zorgos pri Impeto kaj kune kun via helpo
ni sukcesos.
Informoj pri ĉiuj Esperanto-libroj
de la eldonejo Impeto troviĝas en ĝia
oficiala retejo ĉe http://impeto.trovu.com.
Ĉu estas demandoj? Ne hezitu kontakti
min (retumanto@gmail.com).
Impeto: la afero de
la vivo de Aleksandr
kaj Elena Ŝevĉenko
Dima Ŝevĉenko
ImpetoNiaj eldonejoj
Elena Ŝevĉenko
kun Mikaelo
Bronŝtejn en
la 80-a UK,
Finnlando
259
1297(12) Decembro2015

KongresaKomunikoKongresaKomuniko 1
Konstanta adreso
Universala Esperanto-Asocio, Nieuwe Binnenweg 176, NL-3015
BJ Rotterdam, Nederlando.
Tel.: +31 (0)10 436 1044; fakso: +31 (0)10 436 1751.
Rete: kongresoj@co.uea.org (aŭ ĉe http://www.uea.org/kongresoj).
Alta Protektanto
La Alta Protektanto de la 101-a UK estas la prezidento de Slovakio,
s-ro Andrej Kiska.
Kongresa temo
La temo de la 101-a UK estas “Socia justeco – lingva justeco”.
Informoj
La retpaĝo de LKK estas http://www.nitra2016.sk/. LKK havas
ankaŭ paĝon en Facebook kun fotoj kaj ĝeneralaj informoj pri la
kongreso: https://www.facebook.com/uk2016.
Por aliĝoj kaj mendoj servas nur la ĝenerala kongresa retejo de
UEA (vd. supre).
Kongresejoj
LaĉefakongresejoestoslaUniversitatoSPU,Tr.A.Hlinku2,SK-949
76 Nitra, (giĉetoj kaj budoj, oficejoj, libroservo, kunsidoj). Salono
Zamenhof (Solenaj Inaŭguro kaj Fermo kaj eventuale vesperaj
aranĝoj) estos en la Sporta Halo de la urbo. Aliaj kongresrilataj
ejoj estos je promena distanco de la Universitato SPU.
Vojaĝado
Nitro estas atingebla trajne kaj buse. La plej konvena flughaveno
estas tiu de Vieno, kun flugoj el la ĉefaj urboj de la mondo. Publikaj
busoj iras de tie al Bratislavo. De la ĉefa busstacio (Mlynske
Nivy) kaj ankaŭ de la flughaveno en Bratislavo iras busoj al Nitro
(oni rekomendas aĉeti la biletojn anticipe). UEA planas proponi
transporton rekte de la Viena flughaveno al Nitro; pliaj informoj
aperos en la Dua Bulteno.
Al la flughaveno de Bratislavo estas flugoj el kelkaj eŭropaj urboj,
ĉefe per la malmultekosta kompanio Ryanair.
Eblas flugi ankaŭ al Budapeŝto kaj de tie veturi al Nitro, sed kun pli
multe da ŝanĝoj de transportiloj (buso, du metrooj kaj du trajnoj)
kaj pli longa vojaĝo.
Loĝado
Detalaj informoj aperos en la Dua Bulteno. La oferto varios de
studentaj ĉambroj al modestaj ĝis luksaj hoteloj, plej grandparte
je promena distanco de la kongresejo.
Ekskursoj
La ekskursoj vizitos la ĉefajn vidindaĵojn en kaj ĉirkaŭ Nitro, ĉu
buse, ĉu piede, ĉu bicikle. Inter la vizitataj lokoj estos la kastelo
de Nitro, la dioceza biblioteko kun siaj ege antikvaj libroj, apudaj
montetoj k.a. Antaŭ- kaj postkongresaj ekskursoj estas planataj
por Ĉeĥio, Slovakio kaj la ĉirkaŭa regiono. Detaloj aperos en la
Dua Bulteno.
Internacia Kongresa Universitato
La 69-a sesio de IKU akceptos prelegproponojn ĝis 2016-01-31
(vd. Esperanto, novembro 2015, p. 231).
Reklamiloj
LaUnuaBultenoestassenpagehaveblaĉeUEA,ankaŭgrandkvante.
Glumarkoj mendeblas ĉe la Libroservo de UEA. Folio kun 9 markoj
kostas € 1,50 (rabato de 1/3 ekde 3 ekz.; aldoniĝas la sendokostoj
kaj, en EU, imposto de 21%).
Aliĝilo
Papera aliĝilo estas ricevebla ĉe la perantoj kaj ĉe UEA, kiu
volonte liveros ĝin grandkvante por distribuado kun E-gazetoj
kaj en E-aranĝoj. Eblas ankaŭ elŝuti ĝin ĉe la kongresa TTT-ejo
aŭ uzi la retan aliĝilon tie.
Kotizoj
Ĝis la 31-a de decembro 2015 validas jenaj kotizoj (interkrampe
tiuj por la landoj de tarifo B): Individuaj Membroj de UEA (sed ne
MG): € 180,00 (135,00); MG-membro aŭ ne-IM de UEA, € 225,00
(170,00); Komitatano/kunulo/junulo/handikapulo, IM de UEA
€90,00(65,00);Kunulo/junulo/handikapulo,ne-IMdeUEA€135,00
(100,00). Infanoj kaj junuloj naskiĝintaj post la 31-a de decembro
1995 aliĝas senpage (bv. sendi kopion de identigilo). Pagmanieroj
troviĝas en la aliĝilo, Jarlibro 2015 (p.37-38) kaj en la TTT-ejo.
Statistiko
Ĝis la 15-a de novembro estis registritaj 225 aliĝintoj el 40 landoj.
1297(12) Decembro2015
260

Indekso
A
Adjé,A. 78–79, 155
Afriko 75, 78–79, 82,
84–87, 118, 137, 178
Ahomäki, J. 89, 110
AIS 77, 136, 175
Akademio de
Esperanto 189
Al-Amily, H.M. 91
Alejandro,A. 14, 59
Alkmaar 155
ALTE 135
Alves de Oliveira,A.
211
Alves de Souza, I. 114
Ameriko 132, 137
Amis, Ĵ. 236–237
AMO 8–9, 35, 58, 101,
125, 134–137, 149, 173,
209, 224, 245, 250
Amsterdamo 135
Antverpeno 135
Arabio 35
Argentino 83, 136
Arko, v. Gong X.
Arruda, W.M. 258
Ashauer-Jerzimbeck,
H.B. 225
Astori, D. 187
astrobiologio 200–201
astronomio 201
Atkinson, V. 258
aŭkcio 178
Aŭstralio 60–61
Aŭstrio 154
Azio 27, 36–40, 128–
129, 137, 249
B
Babin, P. 91
Bakker, H. 70
Baláž, P. 126–127, 178
Ban Ki-moon 134
Barato 27, 198–199
Baris, W. 134
Barker, B. 134
Becker, U. 110
Belartaj Konkursoj de
UEA 136, 203
Belgio 135
Benczik, V. 156
Benino 87, 118, 135
bibliotekoj 131, 134,
137, 235
Birkbak,A. 114
bitmono 136
Bjalistoko 160
Blanke, D. 134
Bokova, I. 58, 134
Bonaero 136–137
Bondar, E. 258
Bossong, R.H. 22
Boulton, M. 136
Bovendeerd, J. 165
Brazilo 5, 64, 102–103,
109, 135–137
Brescia 155
BRICS 109, 176
entreprenado 178
Eroŝenko, V. 35
Ertl, I. 190
ESF 134–135
Esperanto-sumoo
29, 83
Esperanto-TV 10, 136
Esperantologia
Konferenco 177
Estling, S.A. 114
Estrara Raporto
134–137
eŭropismo 6
Eŭropo 123, 137
Evandro, J. 136, 181
F
faka agado 136
FAME-fondaĵo 136
Fantin, K. 10
Farkas-Tatár, E. 210,
231
Fettes, M. 3, 111, 129,
134, 136–137, 228–229,
245, 257
Fidilalao, H. 87
Filipinoj 38
Filmfestivalo,
Internacia E- 136
Filmfestivalo, Pekina
E- 136
filmo 11, 34, 136
Fischer, H. 154
Fischer-Kotowski, P.
56, 181
Fishman, J. 114
Fonseca, F. 117
Forpasoj 22, 70, 91, 114,
165, 211, 238, 258
Fortalezo 136
Fraccaroli, L. 155
framasonismo 202
Franc, K. 165
Francio 135–136
Frank,A. 16
furorlisto 90, 210
G
Gacond, C. 43
Galeski, M. 211
Galor, Z. 257
Garcia Gutiérrez,A.
135, 181, 210
Garrido,A.S. T. 38
Gbadamassi, L. 87
Gbeglo, K. 84
Geremek, B. 164
Germanio 135
Glättli, E. 211
Gobbo, F. 18–19, 32–33,
68–69, 92–93, 112–113,
135
Goes, H. 17, 35, 137
Gong X. 30–31, 129, 187
Gotto H. 136
Grabowski, Fondaĵo
136
Grésillon 137, 245
Greziljono, v. Grésillon
Instituto Zamenhof 84
instruado 135, 140–141,
204–207, 246–247, 251,
254
instruistoj, v. ILEI
interlingvistiko 18–19,
32–33, 68–69, 92–93,
112–113
Inumaru F. 129
Irano 37, 53, 134–135,
137
ISAE 136, 182–183
Italio 135
J
Jansen, W. 136
Japanio 40, 41
Jaro Montevideo 60
5, 29, 53, 101, 125,
136–137, 188, 221
Jaśkiewicz, E. 10
Jerusalemo 11, 83
Jesus, T.J.M. de 35
Johansson, S. 136, 156
Jong,A. de 18–19
Jong, R. de 213
Joung H. 129
junularo, v. TEJO
K
Kaburbo 11, 85
Kadar,A. 14, 65, 133
KAEM, v.Azio
Kalendaro 66–67,
162–163, 224
Kalgario 134
Kamboĝo 137
Kanado 135
kantokonkurso 106
kapabligo 134–136
karavano 128
Kartvelio 137
KawakitaA. 82
Kaźmierski, T. 160
Keefe, D. 152
Keller, S. 51, 134, 226
Kelmer, R. 56
KER-ekzamenoj 135
Kerckhoffs,A. 18–19
Kersaudy, G. 211
Kimura Goro C. 37
Kindler, H. 238
Kipro 137
Kiselman, Ch. 136
Klag, W. 154
Klawe, Ch. 214, 227
Kniivilä, K. 110, 136
Kocian, S.A. 258
Kolombio 56, 137
komerco, v. IKEF
Komitato 137, 188
komunumo 136–137
Kongo, D.R. 53, 134
kongresa komuniko 21,
63, 105, 260
kongresa rezolucio
51, 180
kongresa temo 111, 180
kongresoj, renkontiĝoj
BRIKS, v. BRICS
Brito, L. 134
Bulgario 134
Buller, O. 59, 90, 245
C
Calado, J. 238
Camacho, G. 213
Capitino,A. 212
Caraco, J.-C. 114
Carembé, T. 20
Carol, L. 212–213
Carvalho,A. Lobo de 8
CED 134
Centra Oficejo 55, 137
Cherpillod,A. 142, 208
Chmielik, T. 136
Cíchová-Hrdličková,
J. 22
Cid, E. 134
Cigno, Fondaĵo 82, 137
Colling, I. 187
Corsetti, R. 35, 107, 123,
134, 189, 212
Costa,A.-K.A. 258
Ĉ
Ĉeĥio 135
Ĉielismo, v. Speck,A.
Ĉilio 83
Ĉina Radio Internacia
11, 39, 179
Ĉinio 30–31, 53, 135–
137, 155, 250
Čižikaitė,A. 135
D
Darmstadt 155
Dasgupta, P. 27,
198–199
daŭripovo 228–230
de Zilah, E. 136
Deceuninck, H. 226
Delamore, R. 10, 179
Delegita Reto 136
Demmendaal-op den
Brouw,A. 22
Dewi, I. 61
Dewidehem, X. 133
Diaconu, R. 136
diskoj, v. libroj kaj
diskoj
diskriminacio 136
Dobrzyński, R. 34, 46
Doi Ch. 179
Duolingo 130, 246–247
E
Eddy, E.M. 106, 136
Edukado-ĉe-Interreto
135
edukado.net 135,
206–207
eksteraj rilatoj 6–7,
130, 134, 150–151, 221,
235, 249
eldonejoj 259
Enderby, K. 44, 57
Enkhee, Ch. 129
Grgat, D. 201
Grignaschi, G. 91
Grigorjevski,A. 137
Grosjean, M. 82, 135,
187, 204–205, 254
Grossman, R. 22
GutiérrezAdúriz, M.
136–137
Gutiérrez González, M.
108, 132
Gvatemalo 137
Ĝ
Ĝenerala Direktoro de
UEA 57, 179
Ĝoja, v. Zhang P.
Ĝojo, v. Tran H.
H
Hago 135
Häkli, L. 114
Hamann, J. 22
Hamburgo 106
Hangzhou 129
Hansen, K. 114
Hanske,A. 211
Harris, W. 187
Haupenthal, I. 43
Haupenthal, R. 43, 137
Hauser, J. 255–256
Heczko, G. 114
Heimlich Sr., W. 165
Heinisch-Hosek, G. 154
Helfricht, J. 159
Henrique, F. 64
heredaĵo, kultura 10,
46, 164
Herzberg am Harz
135–137, 206
Higashikagawa 227
Himalajo 82
Hispanio 134–135
Ho-Chi-Minh-Urbo 137
Holstein, J. van 185, 201
Honora Patrona
Komitato 208
Honoraj Membroj 208
Hori J. 29, 83
Hrašćina 136
Huang Yinbao 36, 129,
178, 197
Huĝimoto N. 238
Hungario 135
Huppertz, H. 258
Hurstel, C. 184
Huurman, R. 181
I
Ignev, C. 114
IKEF 250
IKRJO 6, 9
IKU 77, 136, 155, 174,
182, 231
ILEI 30–31, 134, 137,
204–205
Impeto 259
Indonezio 38
informado 80–81, 104,
134, 252–253
Afriko 86, 118, 137
Ameriko 137
ARKONES 136
Aŭstralio 61
Brazilo 64
EEU 137
FESTO 136
IIK 59
IJK, 70-a 136
IJK, 71-a 181, 210
ILEI 134, 187
Irano 37, 137
Italio 234
Japanio 40, 249
KAEST 136
KEF 34
NASK 59, 106
Nepalo 82
SAS 137
Srilanko 137
Sud-Afriko 11
UK 12, 13, 147,
171
UK, 99-a 135–136
UK, 100-a 3, 21,
34, 51, 63, 65, 82,
105, 111, 131, 133,
154, 171, 174–175,
177–186, 188–190,
214
UK, 101-a 260
UK, 102-a 128
Konopka, H. 258
konsciigo 134
Konsilio 137
Korea Resp. 136
Kóródy, Z. 197, 206,
231
Kotonuo 86, 118, 135
Kotugoda 137
Koutny, I. 135, 179, 207
Kováts, K. 135, 206–207
Kozousek, J. 154
Kraft, K. 91
KRIO 134
Kroatio 135
Krynica 137
Kubo 137
kunordigo 137
kursoj 135
Kurz, S. 154
Kvinpetalo 135
L
Lahore 137
Lanzhou 5
Lapenna, B. 89, 179
Lapenna, I. 89
Larbar, S. 202
Larsen, J.S. 43
Laste aperis 23, 47,
71, 119, 166, 191, 215,
239, 263
Latinameriko 108
Le Puil, Ĵ. 179
Ledon, L. 202
Lee J. 37, 129
Lee Y. 129
Lejĉ, J. 56
1297(12) Decembro2015
261

Indekso
leksikografio 92–93
lernu.net 135
Leroy, M. 258
Ley, P. 8
libroj kaj diskoj
Biografia leksikono de
la japana Esperanto-
movado 136
Bjalistokaj
esperantistoj 160
Ĉielarka estonto 42
Dankas mi la vivon
117
Dresdena Sinjorina
preĝejo, La 159
Duonvoĉe… tutkore
117
Esperanto y
comunicación humana
203, 251
Esperanto-Lehrbuch.
Die internationale
Sprache in Farbe 16
Esploro kaj
dokumentado 89
Esperanto-Express,
Der 16
Fundamento de
Esperanto 157
Historiaj ĉevroj 158
Homoj de Putin 136
Instrui – Dokumenti –
Organizi 43
Japana-Esperanta
terminaro pri
naturmediaj problemoj
41
Jour étoilé, Le 212–213
Karuseloj… 202
Krimeo estas nia 110
Kroze-proze.
Literatura esearo 156
Legisto, La 110
Malta revo, La 42
Manlibro de la
sendependa verkisto 56
Mirindaĵo 117
Reviviĝu, la arbaro de
Erimo! 41
Suno kaj ombroj 213
Teknikoj de neperforto
212
UEA en konscio de
esperantistoj 257
Libroservo de UEA 90,
136, 210
Lillo 65, 94, 116, 186
Lima 202
Lima, P. 222–223
Lins, U. 88–89, 208
Lipari, M. 197
literaturo 54–55
Litovio 135
Lobo,A. 59
Lomeo 155
Longue-Epée, C. 94,
116
Loskutova, T. 58, 137
Löwenstein,A. 29
Lucas,A. 182–183
Nepalo 155
Nevan, N. 238
Nevelsteen, Y. 234
Nguyen Xuan T. 39
Ni semas 197, 226
Nicolas, Y. 20
Nikaragvo 137
Norvell, S.T. 70
Nov-Kaledonio 61
NUN-vortoj, La Grupo
41
O
Oceanio 60–61
Odeso 35
Oficiala Informilo 22,
44, 62, 91, 114, 139, 190,
210, 231, 258
Oliver, P. 134
Olivera,A. 134
Oratora Konkurso 130
Orienta Timoro 17, 35
Oriento-Okcidento,
Serio 136
Osipova,A. 181
Oz,A. 161
P
Pahlevi, R. 38
Pakistano 137
Papírník, S. 165
Parzyszek, D. 35
Patay, J. 114
Patek, L. 154
Patera, J. 165
Pavinski, R. 136, 179,
237
Peano, G. 69
Pekino 136
Peng Zh. 155
Pennacchietti, F.A. 34
Perdita Generacio,
La 136
Pereira, G. de Lima
14
Peruo 202
Peterson, D.J. 113
Petrović, R. 187
Philippe, B. 159
Pietiläinen, J. 257
Pietrzak, B. 5, 29, 53,
101, 123, 136–137, 188,
209
Pirlot, G. 152
Piron, C. 136–137
planlingvoj 68–69,
112–113
PlejPleja Festivalo,
La 34
Pnompeno 137
Pollando 10, 46, 135,
164, 203
Pont-de-Barret 136
Poór, V. 130, 136, 150–
151, 179, 246–247
Poznano 3, 134, 136,
226, 228–230
Premio Deguĉi 20,
210, 231
Privat, E. 15
Slezák, C. 179
Sloper, M. 212–213
Slovakio 135, 255–256
Smith, Ch. 179, 246–247
So G. 136
Sona-Omoto, M. 211
Sorizo 20
Sorriso, v. Sorizo 20
Spanò, S. 250
Speck,A. 250
statistiko 90, 95, 115,
131, 210
Steele, T. 54–55, 57, 60
Stella Plage 135
Stollman, B. 165
strategio 232–233
subvencioj 153
Sud-Afriko 11, 85
sumoo, v. Esperanto-
sumoo
Suzuki K. 129
Svedio 135
Svislando 53
Szerdahelyi, I. 136–137
Szerszunowicz, J. 160
Szilvási, L. 179
Szymborska, W. 136
Szymula, T. 8
Ŝ
Ŝanhajo 129
Ŝevĉenko,A. 259
Ŝevĉenko, D. 136, 259
Ŝevĉenko, E. 238, 259
Ŝilajeva, O., v.
Shilayeva, O.
Ŝimonoseki 137
Ŝulgan, V. 179
T
taja lingvo 83
Takada S. 41
Takamichi, N. 40
Tarnow, P. 225
Tata 155
Tbiliso 137
teatro 189, 190
TEJO 6–7, 9, 14, 56,
130, 136–137, 150–151,
153, 175, 181, 210, 221,
235, 249
Teo kajAmo 11, 39,
136, 164
teozofio 10
terminologio 92–93, 135
Thewrewk,A.P. 22
Tihanyi, P. 114
Togolando 84, 137,
155
Tonkin, H. 134, 147,
183, 243
Tortel, J.-L. 110
Tran H. 249
Trezoro, v. Huang Y.
Triesto 137
Trigo, v. Peng Zh.
Troyes 155
Tunizio 107
Turone, G. 208
Turton, S. 226
Lunacek, U. 154
M
MacGill, S. 8–9, 35, 45,
80–81, 101, 104, 123,
135–137, 149, 188, 197,
209, 226, 232–233, 245,
250
Maia Jr., F. 9, 102–103
Maier, U. 136
Majgrün, H. 159
Malagasio 87
Malanda Niaga, E. 11,
85, 86, 187
Malavio 83
Mallia, C. 42, 53
Malto 53
Mandirola, M.B. 6–7,
181, 235
Manero,A. 179
Manŭel, v. Rovere, E.
Marček, S. 20, 134
Marchal, C. 181
Maria, C. 202
Marx, J. 251
Máthé, Á. 238
Matúšov, M. 8, 45
Maurelli, F. 9, 136,
197, 221
Mazara del Vallo 136
Medan 38
medicinistoj, v. UMEA
Meksiko 134–135
Mekys,A. 211
Melburno 61
membraro 95, 137
Michelotti, M. 114
Miklaf, Y. 11, 202
Minnaja, C. 54–55
Miranda, C. 202
Miyoshi E. 164, 227
Modest, J. 42
Moerbeek, R. 83, 134
Moinhos, S. 157
Monda Socia Forumo
35, 107
Montanari, J. 136
Montevideo 137
Montevideo, v. Jaro
Montevideo 60
Mook, F. van 158
Mora iArana, G. 22
Morita Y. 114
Motoki Y. 41
Movada Foiro 82
Mueller, J. 136
Muriset, S. 212–213
Muzika Konkurso
(Kontakto) 130, 136, 237
N
Nacia Vespero 189
Nadikova, E. 187
Najera Sepulveda, M.I.
203, 251
Nan Yu Li 129
Nederlando 135
Negrete, J. 22
Nekrologoj, v. Forpasoj
Németh, J. 134
Q
Quintero S., I.C. 14, 56
R
Rabêlo, Á. 211
radio 209
Raola, O.E. 182
Raymond,A. 181, 210
Reagan, T. 134
recenzoj 16, 41–43, 56,
89, 110, 117, 156–160,
190, 212–213, 257
recenzoj, v. libroj kaj
diskoj
Redulez, M. 186
Reta Kinejo de UEA
136
Ret-Info 203, 251
revuoj 136, 227
Esperanto 131, 136,
163, 203, 250
Esperanto enAfriko
137
Esperanto enAzio 137
Gazeto, La 136
INDECS 202
IPR 134
JunaAmiko 134
Kontakto 130, 136
LPLP 134
Scienca Revuo 136
Ribeiro,A. 249
Rijeka 137
RITE 135, 206–207
Rodríguez, D. 258
Rodzianko, D. 178
Rossi, N. 212
Rotario 202
Roterdamo 137
Rovere, E. 117
Ruiz Monroy, G. 203,
251
Rusio 135
S
Sammut, F. 42
San-Paŭlo 136
Sankt-kruco Kintero,
I.K., v. Quintero S., I.C.
Santos,A. Sousa 5
Sayadpour, K. 53
Schaeffer, K.H. 136
Schäffer, M. 134
Schlink, B. 110
scienc-amikoj, v. ISAE
scienca agado 136
Sekelj, T. 136–137
Serve, I. 51
Seulo 128
Shafiee, H. 37
Shilayeva, O. 14, 136,
164, 181, 189
Shiliaeva, O., v.
Shilayeva, O.
Sintarô Y. 211
Siquara da Rocha, J.
106
Skougaard, J. 165
Slezák, B. 179
U
UMEA 214, 227
Unesko 46, 53, 58,
134–137, 195, 226
UniversitatoAdam
Mickiewicz 59, 135,
207, 236–237
Universitato de
Amsterdamo 135
Unuiĝintaj Nacioj 3,
134, 226, 228–230, 243,
248
Urugvajo 134
utiligado 152
V
Valér,A.K. 14
Valle, F. 6–7, 11, 15,
30–31, 54–55, 75, 78–79,
99, 102–103, 126–127,
171, 219, 222–223,
246–247, 248
Vergara, J.A. 136, 195,
246–247
Vetter, R. 114
Veuthey, F.L. 136, 179
Viana, P.S. 180
Vieno 135
Vikipedio 45, 246–247
Vjetnamio 39
Volapuko 18–19
W
Wandel,A. 77, 83,
115, 155, 160, 174–175,
200–201
Wang Ch. 179
Wang M. 129
Wang T. 129
Waringhien, G. 142
Weber-Seban, Q. 16
Welker, H. 10
Wemelinger, E. 211
Wennergren, B. 136
Werner, S. 158
Westermayer, M. 41
Wierzbowski, P. 14, 160
Wittenberger, T. 16
Wood, F. 114
Wunsch-Rolshoven, L.
2512, 252–253
Wüster, E. 93
X
Xi’an 137
Z
Zaleski-Zamenhof, L.C.
34, 185
Zaleski-Zamenhof,
M. 185
Zamenhof, L.L. 32–33,
88–89, 157
Żebrowski, Ł. 153
Zerbetto, R. 109, 136
Zhang F. 5, 53
Zhang P. 11
262
1297(12) Decembro2015

Revuo Esperanto - December 2015 - Duolingo

Revuo Esperanto - December 2015 - Duolingo

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Revuo Esperanto - December 2015 - Duolingo

Ähnlich wie Revuo Esperanto - December 2015 - Duolingo (11)

Mehr von Revuo Esperanto

Mehr von Revuo Esperanto (12)

Revuo Esperanto - December 2015 - Duolingo