Argalladas 2011 2012

ÍNDICE
EDITORIAL
- Despedida literaria do alumnado de 2ºBAC ............................................ 2 páx.
- Visita a Celanova..................................................................................... 3 páx.
- Argallamos .............................................................................................. 4 páx.
- A historia de Emigrantes .............................................................. 4 páx.
- El Héroe ....................................................................................... 5 páx.
- I Maratón de cine .......................................................................... 8 páx.
- Achegámonos á lírica ................................................................................9 páx.
- En Galego..., todo é útil. ........................................................................... 15 páx.
- O amor ................................................................................................... 17 páx.
- O día do libro ........................................................................................ ... 18 páx.
- O sono das árbores celtas .................................................... ....................20 páx.
- A PAZ ........................................................................................................ 21 páx.
- Opinións ................................................................................................... 22 páx.
- Varias ............................................................................................22 páx.
- Volveu o Depor ..........................................................................25 páx.
- Hala Madrid! ...................................................................................26 páx.
- Gran hermano ................................................................................27 páx.
- Entrevistamos ........................................................................................... 28 páx.
- Cociñamos ............................................................................................. 30 páx.
- Sabías que .............................................................................................. 31 páx.
- Pasatempos ............................................................................................ 32 páx.
- Adiviñamos o futuro ............................................................................... 35 páx.
- Seguimos sendo solidarios .................................................................... 36 páx.
Solucións aos pasatempos
Sandra Bello e Fátima García ( 3º ESO) realizaron a portada e contraportada deste novo número
da revista Argalladas. GRAZAS.
Esta revista véndese a 2€ para seguir axudando os nenas e nenas ex- soldado da RDC.

EDITORIAL
A ESAS AVOAS
De seguro máis dunha vez pensaches: “ outra vez contando o mesmo. Se xa o sei
de memoria”, cando escoitabas a túa avoa de novo repetir as súas historias.
Pois eu tamén o pensei e as escoitei, e hoxe ben que me alegra lembralas.
Tiven a sorte de escoitar moitas e moitos anos, por iso quedaron gravadas na miña
memoria. Historias reais, boas, malas, vividas e contadas en persoa, de primeira
man. Foron tantas que me levaría un día enteiriño lembralas. Mais, hai unha que
non podo deixar de anotar. Esas nais, avoas e bisavoas de hoxe, que lles tocou
vivir tempos tan críticos de fame e guerra –aló polo ano 36-. Esas nais que
quedaron soas cun fato de fillos polos que loitar, mentres os seus homes estaban
no fronte, na guerra, sen saber polo que loitaban. Esas nais que traballaron noite e
día para sacar os fillos adiante, aprendelos a ler, escribir e as catro regras
acougando tempos mellores. A miña avoa (que como dicía ela, foi unha de tantas),
que despois dun século vivido, aínda nos deleitaba cun dito para cada día; cada
semana, un refrán; para cada doenza, un remedio e para cada festa unha cantiga..
Todo sabedoría.
A ti, avoa.
Asdo. Ana María Pena, 4ºESPA
PD: Ao mellor é algo anticuado para a revista, pero das avoas de hoxe teñen que
escoitar os máis novos.

DESPEDIDA LITERARIA DO ALUMNADO DE 2º BAC
Os nosos compañeiros e compañeiras de moitos anos marchan, pero deixáronnos estas recomendacións
e quixeron poñer a proba os nosos coñecementos para que nos foramos preparando.
Elixiron un libro en galego para “salvar” e nós considerámolo como unha recomendación.
Agora só tedes que ir identificando o título co nome do autor e coa súa foto.
1.- Made in Galiza.
2.- Palabras de caramelo
3.- Corredores de sombra
4.- Salitre
5.- Cartas de inverno
6.- O lapis do carpinteiro
7.- Os vellos non deben de namorarse
8.- Os teus dedos na miña braga con regra
9.- Contos do museo
10.- Asústate, Merche
11.- Erros e Tánatos
12.- Fridon Spike
13.- Crime en Compostela
14.- Conta saldada
15.- Cando petan na porta pola noite
16.- A sombra cazadora
Os autores que corresponden ás obras son: Alfonso Daniel R. Castelao, Jaureguizar, Lupe Gómez, Suso
De Toro, Sechu Sende, Xavier P. Docampo, Agustín Fernández Paz, Manuel Rivas, Gonzalo Moure,
Carlos Reigosa, Fina Casalderrey, Gonzalo Navaza.
Tede en conta que algún autor/-a pode estar asociado a varios títulos, e unha das imaxes
representa o lugar onde se desenvolven as accións. ¡¡¡ SORTE!!!
Grazas polas vosas recomendacións e moita sorte na vosa nova andaina.

VISITA A CELANOVA
Os rapaces e rapazas de segundo e terceiro da ESO fomos de visita a
Celanova, onde aprendemos moito sobre uns poetas que foron moi
importantes en Galicia, Curros Enríquez e Celso Emilio Ferreiro.
De camiño fixemos unha parada na Barrela e logo volvemos ao bus. Ao
pouco chegamos a Celanova e na Alameda esperaba Paula, a nosa guía.
Logo dunha pequena introdución puxémonos a andar rúa arriba.
Pasamos por diante da casa de Celso Emilio e logo chegamos á de Curros, onde tivemos
unha bonita visita guiada por Paula e por un colega. Na casa de Curros vimos algunhas
partes que se conservaban dende había moito tempo e tamén algunhas das súas
publicacións e incluso as súas gafas!
Saímos da casa e fomos ata a praza do Mosteiro onde Paula nos explicou o xogo que iamos
facer despois do xantar.
Entramos no mosteiro de San Rosendo e saímos ao xardín, onde visitamos
a capela de San Miguel. Logo volvemos ao mosteiro e vimos o claustro, o
órgano, os libros de cancións, o coro alto e o coro baixo.
Tiñamos moita fame e por iso fomos comer sentados nos bancos da praza.
Logo fixemos o xogo, no que tiñamos que ir por Celanova adiante mirando
os poemas de Celso Emilio Ferreiro que había nas portas dos
establecementos. Se coincidía co que tiñamos no papel, entrabamos e o
dependente ou camareiro tiña que selarnos a ficha. O grupo gañador deste xogo foi o
composto por Melisa, Carmen, Carmela, Lía, Mireya, Ángela, Claudia e Noelia.
Deseguido fomos ler á taberna do Galo e a un sitio...impresionante! Paula tíñanos unha
sorpresa..Ler na biblioteca do instituto de Celanova! Alí quedamos
abraiados pola beleza da biblio (antigo cárcere) e dous compañeiros
recitaron dous poemas de Celso Emilio.
Montamos no bus e fomos a Penalta. Coñecemos máis de cerca a historia
deste gaiteiro e lemos o poema: “O gaiteiro de Penalta”.
A continuación fomos de novo ao bus para ir a Vilanova dos Infantes,
onde petamos na casa do cura para que nos contara a lenda da Virxe do
Cristal. Pero como este non abría pensamos: “Estará durmindo a sesta”, e
fomos á torre. Alí soubemos que esta tiña unha parte baixa orixinal, pero non a pisamos
porque xa iamos “ata as orellas” de historia. Subimos á parte alta da torre e tivemos unhas
vistas impresionantes da vila. Volvemos á casa do cura, pero tivemos que marchar igual
que chegamos. Sen ver a Virxe do Cristal porque unha de dúas: ou non estaba o cura na
casa ou non espertara. Subimos ao bus, deixamos a Paula en Celanova e comezamos a
viaxe de volta cara Ás Pontes.
Carmen Polo e Mireya Cabarcos, 3ºESO

A nosa historia de Emigrantes
Aquí vai a nosa historia, as nosas palabras para Emigrantes, novela gráfica de Shaun Tan.
20 febreiro de 1912
Hoxe era o día máis triste da miña vida, porque tiña que emigrar e deixar a miña xente. Estabamos a
miña muller e mais eu recollendo as miñas cousas: fotos, roupa, debuxos da miña filla, o pasaporte...
Cando de súpeto a miña filla espertou, e pensei, teño que gozar do último día para estar con ela.
Cando rematou collín a maleta e marchei rumbo dunha nova, triste e incerta vida.
O momento máis duro foi a despedida da miña filla. Agasalleina cunha pomba de papel que ela colleu coas
súas pequenas mans. Deilles un bico e subín ao tren. Vinas afastarse soas e tristes.
23 de marzo de 1912
Era a hora de almorzar e estaba no meu camarote pensando na miña familia; triste e só. Estaba mirando pola
escotilla e vía o mar. Pensei: “Xa non estou con elas. Volvereinas ver?
Era a hora de xantar e o barco chegaba á nova cidade. Tiven morriña e soidade por todo o que deixara atrás.
Nese momento collín o meu caderno, escribín unha carta e fixen unha pomba para enviarlla a miña filla e a
miña muller.
Cando chegamos fixéronnos unha revisión e algunhas entrevistas para facer o noso pasaporte na nova cidade.
Metéronme nun globo aerostático para chegar á cidade. Cando cheguei mirei ao meu redor, todo era estraño e
distinto para min; había moitas persoas con distintos oficios: barbeiro, músicos, o asador de castañas na rúa…
Sentíame moi perdido nesta cidade tan estraña. Mirei o reloxo e decateime de que tiña que buscar pousada
onde durmir. Ollei o mapa que estaba plasmado no chan e pregunteille a un home se coñecía algunha pensión
accesible. El guioume ata a pousada e alí unha señora inscribiume no rexistro. Deume as chaves para ir ao
meu cuarto, o cal me resultou un tanto tétrico. Coñecín a un animal estraño. Que sería? Era un animal cunha
cabeza grande e cunha cola graciosa. Bauticeino co nome de ‘Toxo’. Collín a maleta e subín ao meu cuarto
para ordenar as miñas cousas. Entre elas había unha foto miña, da miña muller e da miña filla, entón, recordei
o día que me despedín delas.
24 de marzo de 1912
Espertei e vin unha sombra, era a miña mascota Toxo. Erguinme, aseeime, vestinme, collín os cartos e un
mapa e saín para a rúa. Ollei o mapa e pregunteille a unha rapaza como podería chegar ao centro. Ela deume
un papel e explicoume que o transporte público chegaría en tres minutos.
Cando chegou o barco voador subimos e sentámonos xuntos. Entón, eu expliqueille quen era e ela contoume
a súa historia. Dixo: “Eu tiña un libro que non me deixaban ler porque tiña que pasar todo o día traballando
como miles de nenos máis. Pero… un día, cansada de facer o que me mandaban collín o meu libro e escapei
cara ao tren, que me traería a esta cidade”. Ao pouco rato de rematar, chegamos ao centro. Despedinme dela
e busquei un lugar onde comer.
Cando cheguei decateime de que a comida non estaba nunha cociña, senón nuns caixóns onde se
almacenaba; un home e o seu fillo explicáronme como coller a comida. Despois fomos a súa casa nun barco;
mentres, eu me presentei. El contoume a historia de cando chegara a guerra á súa cidade. Díxome que el e a
súa muller escondéranse e un home explicoulles como podían escapar se lle pagaban. Déronlle o colar da súa
muller e escaparon para esta cidade.
En canto chegamos, Manolo, que era o home, presentoume a súa muller, chamada María. Ceamos e
sentinme como na miña casa. Cando rematamos regaleille un gato de papel a Xurxo, o seu fillo, e eles
regaláronme unha cunca de barro.
25 de marzo de 1912
En canto espertei, Toxo subiu á miña cama. Erguinme para vestirme e almorzar. Saín á rúa a buscar traballo. Non atopaba nada ata que
un señor dixo que me pagaría se pegaba os seus carteis. Cando rematei, o home non me pagou porque os pegara todos do revés. Entón
busquei outro traballo e unha señora díxome que repartira o correo, pero nunca máis o volverei facer. Ao final encontrei traballo nunha
fábrica. Fíxenme amigo dun home que me contou a historia de cando fóra á guerra e como perdera a súa perna. Cando rematou,
chegara a hora de saír. Pagáronme e saín co home que me invitou a xogar a un xogo moi estraño, parecido á petanca.
26 de marzo de 1912
Cando espertei decateime de que un paxaro estaba facendo un niño na cunca de barro. Entón empeceille a escribir unha carta á miña
familia para enviarlles diñeiro. A continuación, convertina nunha fermosa pomba de papel, como a que lle dera á miña filla o día que nos
despediramos.
26 de marzo de 1913
Despois dun ano recibín a resposta da miña muller. Comunicábame que ían vir vivir comigo. Nese momento vin como chegaba o globo e
saín correndo para abrazalas.
13 de abril de 1913
Aquela maña levantámonos todos xuntos e a miña filla saíu mercar uns alimentos con Toxo. Entón, encontrouse cunha moza que
buscaba unha pousada na cidade.
UNHA NOVA EMIGRANTE…
Carlota Candelas Castro, Celia Castro Vázquez, Candela Paz González e Laila Mohamed, 1ºESO

Os argalleiros e argalleiras das letras II opinan sobre El héroe, David Rubín
Este curso volveu o noso amigo, David Rubín e soubo como traballan os “argalleiros e argalleiras das
letras”.
O primeiro cómic que lemos nos obradoiros foi El héroe e gozamos da lectura, da historia, das
ilustracións e da presenza do autor, que nos deixou estas ilustracións de recordo.
O que ides ler deseguido vai dirixido a aquelas persoas que pensan que os cómics non son libros de lectura
serios.
No libro El heroe, David Rubín trata os feitos da mitoloxía doutro xeito. Recorda esa época, pero con características
do noso tempo (conducindo un coche, escoitando un MP3, etc). O autor lembra os doce traballos de Heracles -
Hércules- que lle encomendou Euristeo, entre os cales están: 1. Matar ao león de Nemea e tomar a súa pel. 2.
Matar á hidra de Lerna. 3. Capturar a cerva de Cerinia. 4. Capturar o xabaril de Erimanto. 5. Limpar as cortes de
Augías nun día. 6. Matar os paxaros do Estínfalo. 7. Capturar o touro de Creta. 8. Roubar as eguas de Diómedes.
9. Roubar o cinto de Hipólita.
OS DOCE TRABALLOS DE HERACLES –HÉRCULES-
Segundo a versión máis coñecida do mito, Herea provocou a Heracles un acceso
de tolemia, no transcurso do que o heroe matou a súa esposa e fillos. O oráculo de
Delfos predestinou que, en penitencia, tiña que servir a Euristeo, rei de Tiro,
durante doce anos. Euristeo impúxolle doce dificultosas tarefas. As seis primeiras
desenvolvéronse no Peloponeso.
O LEÓN DE NEMEA
O primeiro dos doce traballos de Hércules era matar o león de Nemea e despoxalo
da súa pel.
O león viña aterrorizando Nemea, e tiña unha pel tan espesa que era impenetrable para as armas. Cando Heracles
ía cazar o león, hospedouse na casa de Molorco, partindo despois cara á morada da besta.
Cando Heracles se encarou por primeira vez, usou o seu arco e frechas, un garrote feito dunha oliveira (que el
mesmo arrincara do chan) e unha espada de bronce, todas as armas foron inútiles contra a besta. A morada do
animal tiña dúas entradas: Heracles azorrouno ata que o animal entrou nela, tapou unha das entradas, acurralouno,
atrapouno e estrangulouno meténdolle o brazo pola garganta ata asfixialo (nalgunhas versións, Heracles
estrangulou realmente a besta.)
Heracles levou o corpo do león a Micenas para que o vira o rei Euristeu - quen escollía as doce tarefas ás que se
tiña que enfrontar o heroe-, pero este asustouse tanto que prohibiu a Heracles volver entrar na cidade, e ordenoulle
que a partires daquel momento tiña que ensinarlle o froito do seu traballo dende o exterior. Euristeu ordenou aos
seus ferreiros que lle forxasen unha xerra de bronce que agochou baixo terra, e na que se refuxiaba cada vez que
se anunciaba a chegada de Heracles, contando as súas instrucións por medio dun heraldo.
Heracles pasou horas tentando desollar, sen éxito, a pel do león. Finalmente Atenea, disfrazada de vella bruxa,
axudou a Heracles a entender que as mellores ferramentas para cortar a pel eran as propias garras do león. Así,
cunha pouca intervención divina, conseguiu a pel do animal, que desde entón vestiu a xeito de armadura.
DIFERENZAS ENTRE MITOLOXÍA Y EL HÉROE
Na mitoloxía, Hércules mata ao león estrangulándoo e no cómic mátao meténdolle
o pé por onde se sitúa a medula espinal. Na mitoloxía pasa traballo para desollar o
león, no cómic esa parte non a conta David Rubín. (Brais Martínez)
OUTRA VERSIÓN DO LEÓN DE NEMEA NA MITOLOXÍA:
O primeiro traballo que Euristeo encomendou a Heracles foi matar ao león de
Nemea. Este asustaba e mataba a xente do Reino de Argólida. Heracles intentou
matalo con frechas de Apolo, pero non o conseguiu porque a súa pel era moi dura e
impenetrable. Seguiu o león ata a súa cova; unha vez alí abrazouno ata
estrangulalo. Cando o león morreu, fixo un casco coa súa cabeza e cubriuse coa súa pel.

EL HÉROE DE DAVID RUBÍN:
En El Héroe, Heracles intenta ferir o león coas súas frechas, pero non o
consegue. Na mitoloxía estrangula o león, en cambio, no libro, pártelle a
columna vertebral subíndose a el. Despois, fai un casco coa cabeza y
cóbrese coa pel do león. (Carlota e Celia, 1ºESO)
MATAR A HIDRA DE LERNA
Na mitoloxía grega, a Hidra de Lerna era un antigo e malvado monstro acuático, con forma de serpe policéfala e
alento velenoso, ao que Heracles matou no segundo dos seus doce traballos. A Hidra tiña a virtude de rexenerar
dúas cabezas por cada unha que perdía ou lle era amputada, e a súa guarida era o lago de Lerna no golfo da
Argólida.
A Hidra era filla de Tifón e da Equidna. Foi criada por Hera en Lema. Dicíase que era irmá do
León de Nemea e que por iso buscaba vinganza pola morte deste a mans de Heracles. Por isto se
dicía que fora elixido como traballo para Heracles, de forma que este morrese.
En El héroe de David Rubín:
A serpe tiña máis que unha cabeza. Heracles, cando lle atacaba a serpe, acordouse do lazo que
lle dera unha das amazonas na súa aventura con ela. Este lazo era máxico, nese momento
espertou enfadado e atou a serpe con ese lazo, tirou e cortou todas as cabezas de raíz, pero
desta vez non se rexeneraron, cando antes sempre o facían cando cortaba as cabezas de unha
en unha. (Carmela e Nain)
CAPTURAR A CERVA DE CERINIA
Segundo as lendas, o terceiro – para outros cuarto- traballo que Euristeo encomendou a Heracles –
Hércules- foi traerlle viva a Cerva de Cerinia. Esta cerva tiña cornos de ouro, pezuños de bronce e
era moi veloz. Era a única que escapara da deusa Artemisa – Diana- das cinco que quería capturar
para que tiraran o seu carro. Heracles estivo arredor dun ano perseguíndoa ata que un día parou
xunto ao río Ladón- outros falan dun lago situado no país dos Hiperbóreos- e viuna. Para capturala
disparoulle unha frecha que lle atravesou as dúas patas, entre o tendón e o óso, sen derramar unha
pinga de sangue. Cargouna a ombros para levala ata Micenas. No camiño atopou a deusa Artemisa
que o reprendeu por capturar a súa cerva favorita dese xeito. Heracles culpou a Euristeo e evitou a cólera da
deusa.
EL HEROE DE DAVID RUBÍN.
No cómic a cerva, en realidade é unha muller que cobra ese aspecto por culpa dun feitizo. Heracles aprésaa
despois de pasar a noite xuntos e lévaa a presenza do seu irmán que a mata e o heroe arrepíntese do seu
traballo. (Daniel Corral, )
O XABARIL DE ERIMANTO
(Cazar esa criatura enorme foi o terceiro – noutras versións aparece como o cuarto- traballo dos doce que Euristeo ordenou
Heracles para realizar.)
Euristeo encargoulle a Heracles que trouxera vivo o xabaril que asolaba as terras de Erimanto e, o fillo de Zeus,
púxose mans á obra.
No camiño para Erimanto, Heracles parou a visitar o seu amigo, o centauro Folo, que o agasallou cunha magnífica
cea e se desculpou por non poderlle ofrecer viño, xa que só tiña un barril e pertencía ao resto de centauros.
Heracles insistiu para que o abrira e prometeulle que o defendería se había algún problema. Nada máis abrir o
barril, o cheiro do viño chegou ata os outros centauros que se enfureceron e atacaron a Heracles. Comezaron a
loitar, Heracles defendíase, sacou as súas frechas envelenadas co sangue da Hidra de Lerma e matou a moitos
deles, mentres os demais se retiraron.
Mentres Heracles enterraba ás súas vítimas, Folo, o seu amigo sacou unha frecha de Heracles e examinouna,
asombrado de que algo tan pequeno puidese matar a tales criaturas, pero fíxoo de forma tan descoidada que
deixou caer a frecha no seu pé e o veleno comezou a facer efectos ata provocarlle a morte. Heracles enterrouno
ao pé da montaña que leva o seu nome.
Volvendo ao traballo que tiña que acabar, Heracles atopou o xabaril e perseguiuno durante varias horas; foi
acurralándoo nunha área cuberta de neve, onde saltando sobre o seu lombo, atouno con cadeas e levouno vivo a
Micenas, cargándoo aos seus ombreiros. Noutras versións, Heracles só necesita unha soga e unha rede para
capturar o xabaril.
EL HEROE DE DAVID RUBÍN.
No cómic son moitas as diferenzas coa mitoloxía. Heracles loita co xabaril, pero este cóntalle a
súa verdadeira historia. O heroe desfai o feitizo e devólvelle a forma humana grazas á axuda das
sacerdotisas. Logo engana a Euristeo que pensa que come o xabaril. (Natalia Fraga, Noelia
Meizoso e Lucía Dapena)

Para non cansar, imos deixar de remitirnos á mitoloxía e centrarnos na nosa lectura. ( Que saibades que así
fixemos con todos os traballos de Heracles –Hércules- )
AS CORTES DE AUGÍAS
Semellanzas entre a mitoloxía e o libro.
Empeza limpando as cortes. Decátase de que case é imposible facer o traballo nun só día e
pensa que, se desvía o leito do río, as augas limparán toda a sucidade. E así o fixo.
Diferenzas entre a mitoloxía e o libro.
No libro escoita a radio nun reprodutor actual mentres pensa en facer a canle. Limpa as cortes
cunha fregona. Todo isto non existía na época de Heracles. (Ana Baamonde, María Allegue)
OS PAXAROS DE ESTÍNFALO
Feitos reais que aparecen en El héroe :
- Os picos, as ás e as garras si son de bronce e os excrementos velenosos.
- Aínda que non o diga claramente no cómic, dáse a entender, polos debuxos, que intentan matar o heroe e
que si son carnívoros.
- Heracles enfurece os paxaros para que voaran como se conta na mitoloxía. Unha vez que están voando, a
mitoloxía narra que algúns matounos Heracles coas súas frechas e no cómic tamén é así.
Feitos tratados doutro xeito por David Rubín para o cómic:
-Na mitoloxía, os paxaros non vivían na auga como se describe no cómic.
-En El Héroe, Atenea non aparece. Para resaltar a intelixencia do heroe di que o plan para acabar cos
paxaros ideouno só.
-Heracles mata a algún paxaro, pero no cómic esaxérase este feito, ata o punto que Heracles mata a todos
os paxaros non só con frechas, tamén sobe a eles e crávalles lanzas. (Antía Durán)
AS EGUAS DE DIÓMEDES
No libro, Euristeo, só lle deixa levar compaña a Heracles nun traballo (conseguir o
cinto de Hipólita); na mitoloxía é ao revés, no das eguas é o único no que vai
acompañado.
No cómic van directamente á cidade onde están as eguas, pola contra, na mitoloxía
rescatan primeiro a Alcestes do Hades.
David Rubín tampouco reflicte a loita contra os tracios. (Carlota e Celia )
O CINTO DE HIPÓLITA
Na mitoloxía é Admete, filla de Euristeo, quen lle pide a Heracles o cinto de Hipólita e, nunha das moitas versións
da historia, Hipólita namorábase de Heracles e entregáballe o cinto voluntariamente. Noutra versión, Heracles obtiña
o cinto secuestrando a irmá de Hipólita, Melanipa, e pedindo este como rescate, liberando a Melanipa tras
conseguilo. No libro, El Heroe, Euristeo soamente quere que Ponto Euxino (cidade gobernada por Hipólita) sexa
porto de escala para o comercio entre Nauplia e Asia e así beneficiarse unicamente el. Non nomea para nada o
cinto de Hipólita e ademais na historia prodúcese unha loita entre Heracles, Teseo e as amazonas como condición
de Hipólita para ceder, sempre e cando Heracles e Teseo gañen a batalla. (Juan José Allegue)
E así fixemos con todos os traballos. Agora estamos á espera de que se publique El héroe II, que, segundo nos dixo
o autor Davíd Rubín, chegará pronto.
Argalleiros e argalleiras das letras II

I MARATÓN DE CINE DOS ARGALLEIROS E ARGALLEIRAS DAS LETRAS
Este ano, os argalleiros e argalleiras das letras puidemos gozar dunha noite de película no instituto
grazas as lecturas que realizaramos o ano pasado. Destas saíron temas que identificamos con películas
e doutras, tivemos a sorte de que xa había película. Pasámolo moi ben, aínda que houbo algún que outro
pequeno problema cos mareos e coa calor.
O Maratón comezou coa película A lingua das bolboretas, que
combinaba varios relatos de Que me queres amor? de Manuel Rivas. No
noso grupo tamén tiñamos un pardal, ¿ non si, Brais?
Deseguido, tras comentar a película, vimos Diario de Noa. Con esta
película a maioría da xente chorou como unha madalena.
Entre esta e a seguinte, gozamos dunha boa cea.
A continuación, comezou un clásico: El diario de Ana Frank. A calidade de imaxe
non era o que se di moi boa, pero haberá que conformarse co que hai... era en
branco e negro...
Tras outro comentario, seguimos coa Película Persépolis, da que xa
tiñamos lido o libro de Marjane Satrapi.
Finalmente, vimos a película Memorias de una geisha, da que só gozaron uns poucos
(os demais estaban durmindo).
Cando terminou esta película, os que estaban espertos, levantaron a todos os demais, xa que era hora de
prepararse para as clases do día seguinte. Máis tarde axudamos todos a ordenar o salón de actos (onde
durmimos)e a limpalo todo.
Pasámolo moi ben durante o maratón, pero imos dar algunhas melloras para o do ano que vén:
- Formar grupos para que se encarguen do comentario de cada película.
- Catro películas estarán baseadas nos libros lidos nos obradoiros e unha será elixida por nós.
- Cear todos xuntos pedindo unhas pizzas ou...
- Deixar unha ou dúas horas libres para poder DURMIR.
Logo das lecturas realizadas este ano XA ESTAMOS PENSANDO NAS PELIS PARA O II MARATÓN:
Cometas en el cielo, Arrugas ( aínda que xa o leramos o ano pasado, este ano saíu o cómic en galego e
fíxose a película), algunha de Agatha Cristie e ... ¡¡¡ CANTO NOS GUSTARÍA VER EN CINE, EL
HEROE!!!
Ana Baamonde, Natalia Fraga, Brais Pico, 2ºESO

1º ESO COA LÍRICA
Alumnos pola inspiración
Neste novo ano cheo de ilusión
Organizamos una nova colección.
Varios poemas escribimos con imaxinación
As rapaces e rapazas da nova xeración.
Xosé e Pablo non fixeron ningún,
Esperamos que fagan algún.
Ratos bos pasamos
Antes de organizalos.
Campioas as rapazas somos,
Inspiradas polo traballo fomos.
Onte rematamos de copiar esta poesía
Nesta nova antoloxía.
“Gústame”
Gústame ilustrar,
non borrar.
Gústame camiñar,
non matar.
Gústame correr,
non varrer.
Gústame ler,
non morrer.
Gústame limpar,
non chorar.
Gústame escribir,
non durmir.
Celia Castro
“Un libro”
Cando abres un libro
Empezas a soñar,
Empezas a ver cousas,
Empezas a cantar.
Soñas coas princesas,
Con bruxas e magos,
Con moitos dragóns
E con moitos trasnos.
Un libro é unha aventura
Que empezas a ler
E les e les
E non se cansa ninguén.
Candela Paz
“O noso planeta”
Os montes, os ríos,
os ceos, o mar
e o noso planeta
témolos que coidar.
Os parques, as praias,
os bosques, e máis…
Para poder gozalos
terémonos que esforzar.
Non ensuciar os nosos ríos,
manter limpas as nosas praias
e volverás moi contento
cando para a casa te vaias.
Sara Valente
“O mar”
Alégrome ao velo bailar.
Gústame escoitalo cantar
deitada ao seu carón.
¡Que ledicia é tomar o sol!
No ceo voan as gaivotas,
parece que están coma chotas.
Sinto ao meu lado alborotar
e vexo a uns nenos xogar.
Se non o teño preto, axiña
non tardo en ter morriña.
Sabes de quen estou a falar?
É o meu amigo o MAR.
Ariana Goás
“A miña boneca”
A miña boneca
chámase Andeca.
Ten moitos vestidos
e todos son bonitos.
Con ela xogo ás casiñas
e ela é a miña filla.
Imos ao parque xuntas
e xogamos ás escondidas
e non a atopo nunca.
O mellor de Andeca
é que é a mellor boneca,
a mellor amiga
e a mellor compañía.
Candela Paz

“Namorada”
Namóraste cando miras para el
por primeira vez.
Namorada estás cando
non deixas de pensar nel.
Se estás namorada,
séntelo cada vez que está ao teu lado.
Non sabes que facer
cando non está el.
Se non vai á clase,
pásaste todo o día preguntando
[que puido pasarlle.
Chámante a atención por non atender,
pero non podes deixar de miralo.
Estás atenta a todas as súas palabras
por se te nomea algunha vez.
Cando xa estás desesperada porque non che
[fala
descobres que está por ti.
E é nese momento no que de verdade
estás NAMORADA.
Carlota Candelas
“Cara a adiante”
O Nadal acaba de rematar,
Agora pola mañá cústame espertar.
Cando oio o espertador
Quero tiralo ao colector.
Pero cara a adiante vou mirar
E xa vexo o entroido chegar.
Coas máscaras e co cocido
É un tempo moi divertido.
Os días pasan de contado
E non é tempo de estar folgado.
Pero non nos vaiamos rebentar
De moito traballar e estudar.
Ariana Goás
“Contaminación”
Se tiras un papel
mira ben del.
Tírao ao colector
e así será mellor.
Bruno Fresco
“Os amigos”
Os amigos non son xoguetes
é a xente coa que queres verte.
Os amigos, moitas veces,
danche regalos,
pero é que eles
son o mellor agasallo.
Cando tes un problema
eles están ao teu lado
e danche bicos
e abrazos.
Por iso coidade os amigos.
¿Son para a toda a vida?
Non o sei,
pero o que si, é que son o mellor xersei.
Candela Paz
“ Os doce meses”
En xaneiro
Cómprome un sombreiro.
O segundo mes
É febreiro
E cómprome un carneiro.
En abril,
Aguas mil
E en maio
Quenta o sol
Cos seus raios.
En xuño
Acaba o colexio
E o sol brilla no ceo.
En xullo
Imos á praia,
Merco un xeado
E metémonos na auga.
En agosto
Aínda que o penses
Non é o magosto.
En setembro
Comeza o colexio.
Outubro
É o mes máis sinxelo do mundo.
Mentres que en novembro
Faltan dous meses
Para xaneiro.
Decembro!
É o Nadal!
E con isto
Rematamos un
Ano máis.
Candela Paz.

RAPEANDO COS SMT.
¿Quen dixo que o tema do verbo era
difícil?
Con este rap vas flipar
Porque moito che imos ensinar.
Sufixos de modo e tempo para rapear
Sufixos de modo e tempo que dominarás
Ba, a, re, ra, ría, riá, se, r, re, e, ndo, do,
PUAG
Ti cantabas mentres eu bebía,
Imperfecto de indicativo.
Fumarei e fumarás algo explosivo
Futuro de indicativo.
Iriamos ao bar e ti chegarías
Cunha postura moi formal,
Toma o pospretérito ou condicional.
Funme do bar e a caña non pagara,
Cagara e mexara e da cadea non tirara
Todo iso non ten ningún mérito
Toma pluscuamperfecto ou antepretérito.
Oxalá puidese todo iso esquecer
E a policía non volver ver
Xa logo son un fuxitivo
Todo isto é infinitivo.
Se o día de mañá outra persoa fose
Non bebese, non fumase, non roubase
E todo iso rematase.
Deixaría atrás o meu pasado conflitivo
No imperfecto de subxuntivo.
Roubando, bebendo, fumando
co xerundio o tempo foi pasando.
Roube, beba e fume
Non acadarei ningún cume
Todo o que non entenda a xente está
En subxuntivo presente.
O inspector da policía que
Xa tiña coñecido
De tantas veces que me levou detido
Sabe que eu estou arrepentido.
Co participio, pretérito e presente
Con seis meses de cárcere
Convertereime en boa xente.
O rap xa pasou
Isto xa rematou
E agora noutra persoa
Convertido estou.
Roubado, bebido e fumado
OS SMT están rapeados.
Alumnos e alumnas de 3ºB
Isto non é unha función
condición, partición
tampouco unha actuación,
isto é a unha canción.
Atendede ben
Os SMT imos aprender
Con este rap que imos facer.
Pero hai unha cousa que debes saber
O presente e o pretérito
Carecen del,
Xa ves!
Fumarei,fumarás
E o futuro aprenderás
Con este rap
Que se tes sorte escoitarás.
Ba ou a
Copretérito será.
Ra ra ra
O antepretérito levará
É moi sinxelo
Nunca mudará
Pero ten coidado
Non queremos mentir
Xa que o futuro indicativo
Vos pode confundir.
Este tempo tamén leva rá
Pero a diferenza
Na tonicidade estará
Ríá , ría
e pospretérito sería..
Co subxuntivo
Imos comezar
Atendede ben
que isto vai cambiar.
Do presente de subxuntivo
Debes recordar
Que o e ou o a
Sempre aparecerá.
O subxuntivo pretérito
Amase, coidase
Sempre levará se
Pase o que pase.
O subxuntivo futuro
Éche un tempo moi duro
Andardes, bailardes
Aprendámolos, non sexamos covardes
E se os sabes, isto está gañado
Pois acontece igual
No infinitivo conxugado
Pero ollo, tede coidado
Non sempre é tan doado
Do subxuntivo futuro
Sempre recordarás
Que nos verbos irregulares
A raíz cambiará.
Quizais acoitelando
O xerundio rematando
Co imperativo
Sen sufixo
Imos rapeando
Os sufixos aprendemos
Porque estamos ao mando
Participio do
Infinitivo r
Con isto rematando
Se non os aprendedes
Ídevos deitando.
Alumnos e alumnas de 3ºA

POEFRASES e POEMAS DIRIXIDOS
Corazón
Corazón vermello.
O corazón vermello.
Corazón, corazón.
O corazón vermello e o latexo constante
Carmen Gónzalez, 2ºESO A
Auga
Auga azul.
A auga azul.
Auga, auga.
A auga azul e a auga libre.
Auga, auga.
A auga e a auga.
Ana Baamonde, 2ºESO A
Fervenza,
fervenza cristalina.
Fervenza cristalina e azul.
Fervenza, fervenza.
Gorro
Gorro abrigoso,
o gorro abrigoso.
O gorro abrigoso e a bufanda amarela.
Gorro, bufanda.
O gorro e a bufanda.
Punto
Punto pequeno.
Punto, punto.
O punto pequeno e a raia longa.
Punto, raia.
O punto e a raia.
Lucía Dapena 2º ESO A
Rosa
Rosa fermosa.
Rosa fermosa e perigosa.
Rosa, rosa.
A rosa fermosa e a espiña cravada.
Rosa e espiña.
A rosa e a espiña.
Carmela Da Silva, 2ºESO A
Lapis,bolígrafo
O lapis e o bolígrafo.
Lapis pequeno, bolígrafo negro.
O lapis pequeno e o bolígrafo negro.
Lapis, bolígrafo.
O lapis e o bolígrafo.
Noelia Meizoso, 2ºESO A
Flor.
Flor vermella.
Esta flor vermella.
Flor, flor.
Esta flor vermella e estas follas verdes.
Flor e follas .
Esta flor e estas follas
Cristina Otero, 2ºESO B
Neno
Neno alto
Un neno alto
Neno, neno
Un neno baixo e un neno alto
Neno e neno
Un neno baixo e un neno alto.
Jennifer Ortigosa, 2ºESO B
(Contando con só unhas palabras
conseguimos compoñer poemas que
amosan o diferentes que somos. )
A miña fermosa cabaza azul
cunha pinga choraba,
coa súa felicidade xogaba.
A miña fermosa cabaza azul
como sempre saltaba e
co sexo ela toleaba.
¡Que fermosa a miña cabaza!
Carmela Da Silva, 2ºESO A
Saltar,xogar, bailar,
non chorar
nin unha pinga.
Unha tola felicidade
ao xogar con outro sexo.
Comer unha alta e fermosa cabaza azul
coa que chorar de felicidade.
Natalia Fraga, 2ºESO A
Ela chora
coma unha tola.
A fermosa cabaza
alta e azul
saltaba de felicidade,
xogaba co sexo tolo,
comendo e bailando,
ata que choraba
de felicidade pingas azuis.
Carmen González, 2ºESO A

PRANTOS PARA CHORAR OU NON...
A Amy Winehouse
Desapareceron as túas polémicas
e aparicións diarias na prensa.
Contigo fóronse os concertos
e os peiteados mal feitos.
A raia dos ollos, os beizos vermellos
e o teu directo.
Pero quedan connosco os teus discos,
as túas cancións, as túas letras.
Quedan comigo os recordos
coa túa música de fondo.
Antía Durán
Morreu aquela flor
e levou consigo o meu corazón.
Ai que dor!
Xa non quero nin ver o solpor
porque levou consigo o meu amor.
Ai, meu Deus, axúdame!
Morreu a máis delicada,
a máis belida,
a única que conseguía alegrarme a vida.
Rezarei mil oracións á Virxe María.
Choro eu, chora a miña tía,
Chora toda a xente da vila.
Melisa novo
Os tenis que me daban tan bo poñer
fuxiron nun mes.
As tardes que pasei
eu con vostedes
non as pasei con ninguén.
Espertei unha mañá de inverno
e non me serviades en ningún pé.
Ai, meu Deus!
¿Que será de min e dos meus pés?
Non vos substituirei por nada
nin por ninguén,
así me saían calos nos pés.
Pedro Crespo
¡Ai nosa lingua, o galego!
Sen lingua galega,
sen contos, sen fala,
sen min mesma.
¡Non te vaias, miña lingua!
Toda a xente, toda Galicia
nunca se vai esquecer
daquela lingua tan bonita.
Non te vaias, miña lingua!
Morrer non morrerás,
nin desaparecerás.
Só che quero pedir:
Non te vaias miña lingua!
Cristina Otero
Morreu o colexio.
Se está morto
morreu o aburrimento.
Morreu o estudo.
Morreron os deberes.
Morreron os libros.
Morreu, morreu.
Morreu o colexio.
Rubén Uceira
E xa non te atopo,
querida goma,
Onde estás?
Perdícheste no gran mundo
dos pupitres,
Onde estás?
Deixáchesme soa,
sen nada con que borrar
Onde estás?
Pero eu douche liberdade.
Escapa, salta...
Onde estarás?
Lucía Dapena
Ai, Chelo! Se por nós fora
leriamos a todas horas.
A hora de lectura dábanos felicidade,
era sagrada, agradeciámoscha.
Os nenos, as nenas, TI CHELO,
ti es a culpable!
Sabemos que é pola nosa culpa,
pero ti debes entendernos.
Se todos puxeramos algo da nosa parte,
ti cres que podería volver?
Se puidera volver...
todos poñeriamos algo da nosa parte!
Juan Vérez
Desapareciches, infancia.
Contigo fóronse as tardes
brincando no parque.
VOLVE!
Contigo escaparon as
bonecas, os contos
e os xogos na area.
VOLVE!
Volve! Necesítote. .
Invádeme a tristura
de non volver ser pequena.
VOLVE!
Noelia Meizoso

OS PRIMEIROS HAIKUS DE 2ºESO
Nena de ollos
azuis coma o ceo
dorme e soña.
Lucía Dapena
Respirar, vivir
sentindo a presenza
do profundo mar.
Lucía Dapena
Querer e amar,
nunca deixar de loitar
por sempre xamais.
Carmela Da Silva
Que acontece
na túa alma de luz
e ollos vivos?
Ana Baamonde
Se ti soubeses
que acontece aquí,
gustaríache.
Carmen González
Señora Lúa
que alumas de noite
a miña rúa.
Carmen González
Hai no meu pobo
un merlo moi larpeiro
e preguiceiro.
Carmen González
Fasme rir moito,
fasme chorar ás veces
pero quérote.
Víctor Leal
Día especial.
Tras moitísimo tempo,
un bo sorriso.
Natalia Fraga
Esa palabra
que significa amor,
esa é paixón.
Natalia Fraga
Triste tristeza;
que pola miña cara
te amosabas.
Natalia Fraga
As nubes brancas
esponxosas, fermosas
nun ceo azul.
María Allegue
Pecha os ollos
verás voar un burro
e espertarás.
María Allegue
Paxaros tolos,
fermosas melodías,
alegran todo.
María Allegue
Nun mundo mellor
cheo de aventuras
poderás soñar.
María Allegue
O meu tesouro,
que está naquel barco,
non mo roubarán.
María Allegue
O meu paraugas,
o meu fiel compañeiro,
meu galeguiño.
María Allegue
Cando te miro
Os teus ollos brillantes
Enamóranme.
Pedro Crespo
A gran mirada
do océano azul
dos teus ollos.
Noelia Meizoso
Setas de cores
Fungos de mil sabores,
Comes e comes.
Noelia Meizoso
O sol está só,
a lúa cos reflexos
e eu perdida.
Antía Durán
Galicia, terra
de soños mollados e
lendas vivas.
Antía Durán
Morte e sangue.
Amor, desesperanza:
corazón roto.
Rubén Uceira
A cor do amor ,
Esperanza da vida
Melancolía.
Cristina Otero
A alegría,
Amizade sincera
Amor, ilusión.
Jennifer Ortigosa

EN GALEGO... TODO É ÚTIL
¿Quen ía pensar que unha pedra, un vinilo, un xoguete, un lapis, un cristal,
unha compresa, un lenzo, unha lousa, unha folla, un estoxo, unha goma, unha botella, un toro de
madeira, unha cinta adhesiva, un tapete, uns naipes, un cd... e, como non, un caderno, un folio, un
papel... servirían para ESCRIBIR na nosa lingua todo aquilo que se nos pasase pola cabeza?
Ás veces, as cousas adorables … poden ser adorablemente falsas.
Fátima García
Se coa túa familia queres estar, a túa casa é o mellor lugar. Carlota Candelas
Ola, chámome Diego e o meu coche favorito é un Porsche. Diego Filgueiras
Cando esteas en perigo, ou en apuros, ou simplemente precises axuda, non dubides en chamar a...
¡¡¡ BATMAN!!! Juan Vérez
Pensa en min, en todos os momentos xuntos ao carón dunha fogueira. Noelia Meizoso
Auga de xaneiro, cada gota vale diñeiro. Quen neste mundo quere andar ter que oír, ver e calar. Dun erro
faise un enterro. Leila M.
E sabido amigo: as cousas non son sempre como ti queres. Por iso son así de marabillosas. Alba Vázquez
O salame é como o chourizo, pero sabe como o salchichón e se o probas chégache ao fondo do corazón.
Iago Vázquez
Despois de San Martiño, deixa a auga e bebe viño. Ángela Cal
Cada libro é un mundo, cada mundo é unha historia, e en cada historia están... ¡Mortadelo e Filemón!
Adrián Ramos
No gran corazón
Do océano azul
Ferve a ira. Ana Baamonde
Para que estudar tanto se para o ano acaba o mundo? Andrea Cazás
Moita xente séntese confusa cando as frases non rematan como eles pataca. Jennifer
Somoza
A flor da cerdeira, tan limpa e delicada, limpa o chan, cando el se mancha. Se aborrece e
vai vento brinca a voar coma un papaventos. Melisa Novo
Rinse de ti por ser diferente, ri ti porque todos son iguais. Sandra Bello
A mellor forma que lle dan ao chocolate é a que obtén nas galletas, como as que
tomabamos nas clases de galego. Démoslle grazas a Chelo! Álvaro Rodríguez
Algún día, atoparei o contrasinal do teu corazón. Ese día cambiaremos o noso mundo! Lucía Dapena
Pensa en min cando ulas unha flor, notes na pel auga salgada ou escoites unha risa, pero non cando
escoites a palabra dor. Antía Durán.
Pasan os días, pasan os anos... e este lugar segue sumido na mesma monotonía. Sara González,
Deberías estar estudando en vez de ler isto. César Arranz
A fermosa sombra escura das túas fermosas curvas que sobresaían daquelas casas e da miña vila. Pablo
Díaz
Gustaríame dicir o que penso, pero non son capaz. Onde estás sorte? Entón párome, penso e sorrío.
Natalia Fraga
Non hai nada de malo en ser un perdedor, só importa o bo perdedor que es. Francisco Corral
O amor faite sufrir de tal maneira que te queres esquecer del, pero cada vez namóraste máis del. Jennifer
Ortigosa
A cor do ceo,
calorosa e fría
co sol brillando. Azul.
Cristina Otero
Non podo durmir,
quero irme e fuxir.
Non podo vivir.
María Allegue
Escuridade
Temor e mais pantasmas.
Morte e adeus.
Rubén Uceira

Son as sete da mañá. Soa o espertador. Non me quero erguer. Ai, que dor! Mario Formoso
A xente pode pensar o que queira, eu pensarei o contrario. Carla Barro
Non sei para que escribo tanto se isto ao final vai ser borrado. Vai desaparecer. ¡Aí vai todo o traballo!
Mireya Cabarcos
Era unha tranquila mañá de sábado, e estabamos miña nai e mais eu na praza comprando, cando se nos
acercou un señor duns setenta anos e díxonos unha cousa moi interesante: que tiñamos que irnos. Brais
Pico
O día que eu morra, eu quero o meu caixón pintado de azul e branco como o meu corazón. Brais Martínez
A verdadeira beleza non está no bolso que leves. Está no bolso que garda o...corazón. Candela Paz
Un sentimento é unha maneira de pensar, unha forma de querer, de rir,de soñar. Cada sentimento é unha
nova sensación, unha das mellores maneiras de expresarse. Carmela Yáñez
Amigo, ¿Por que? Sara Uceira
A Poesía. Os poemas fante vivir, fante soñar e se les moito non poderás parar. Laura Varela
Cando ti e eu estamos a soas todo o que pasa ao redor non importa. Claudia Franco
A vida é como un barco á deriva cheo de sorpresas e sentimentos. Silvia Gómez
Libérate, vive, porque a felicidade, EXISTE. Carmela Da Silva
Era unha vaca tan tan tan tan tan tan..., que se creu campá. Diego Filgueiras
Aí estaba el co seu gran sorriso de sempre, o que o leva acompañado dende o día que o
coñecín. O seu sorriso dá razóns para querer seguir adiante. Nayara Otero
Aquela noite de lúa chea, despois do baile cando me bicaches, dinme conta de que ti es a
rapaza que me dá a felicidade. Pedro Crespo
Tes unha mirada tan bonita que me dan ganas de chuparche un ollo. Andrea Castro
Antes de durmir miro ao ceo para ver as estrelas. Ángela Mieres
É un sentimento que só o pode describir alguén que é de aquí. Tantos lugares descubertos e por
descubrir. Tantas cousas boas: o mar, o ceo, as ondas, as rías, as aldeas, o monte, as pequenas
cidades, e, sobre todo, as persoas. Persoas rindo diante dos mellores lugares do mundo que están aquí,
na nosa terra. Uxía Paz
Por que existe a guerra, se coa paz todo o mundo é feliz? Juan José Allegue
Xunto ao camiño abateuse unha árbore, cruza o destino. A amizade e o amor danlle a este mundo unha
pouca de cor. Miriam Eimil
E avanza sempre tranquilo. Ti non fixeches o mundo, polo tanto non tes de que te arrepenti. Andrea
Gónzalez
Hai que saber disimular o que non se pode remediar. Sara Álvarez
Todo o mundo en crise. Este ano Papa Noel e os Reis non van ser menos... Laura Romero
Nos meus oídos soa unha música leda coma ti. Carmen Gónzalez
Acabaron os exames e son moitas emocións. Só queda por dicir: Benvidas vacacións! Lía Paz
Pasan as horas e ti non estás. Laura Suarez
A vida é unha viaxe moi longa, pero fermosa. Sergio Díaz
En abril augas mil. Paula Castro
O perigo achégase cada vez máis. O final é inminente, cada vez menos tempo. ¿Que pasará? ¿Como
será? Noelia Ramil
No silencio, os amigos falan. Melisa Seco.
Quen non sabe disimular, non sabe reinar. Celia Castro
O premio recaeu no cristal sobre o que escribiu Carmen Polo, 3ºESO:
Sé como un cristal, transparente. Déixalles ver a todos o que hai detrás desa
funda, dese envoltorio de persoa.
O premio entregouno, Marcos Otero.
¡¡¡PARABÉNS, CARMEN!!!

CARTAS AO AMOR
Este ano seguimos recordando o necesario que é QUERER a todo, a todos e todas.
Aquí tedes a carta gañadora neste concurso de “ Cartas ao amor”.
A GAÑADORA
Queridas palabras:
Palabras que me destes alento para continuar, que me destes luz para ver e
camiño para andar. Vós, que me destes esa esperanza que tanto ansiaba e
necesitaba, ese camiño que atopei en vós é un recordatorio da miña felicidade.
Todo o que eu desexei durante este tempo, por fin o conseguín e agora, por moito
que mo neguen ,sei que nacestes dun corazón libre e abrasador de paixón, dunha
mirada iluminada, que observa máis aló das aparencias e que sabe xulgar con
obxectividade e realismo.
Palabras que anegastes os meus ollos de bágoas rebosantes de ledicias, tede
presente durante o tempo que me acompañaredes que nada sería igual sen vós.
Gañadora: Fátima García Piñón, 3ºESO.
Entregou o premio: Manuel Puentes.
A finalista
Auga. Unha palabra que che transmite pureza con tan só escoitala.
Auga, es a razón pola que estou aquí, e todo ser vivo existente está aquí grazas a ti. Es a que me alivia
cando morro coa sede, canto te trago sinto un profundo alivio e pracer. No verán hidrátasme e
refréscasme, e pásoo moi ben contigo nadando, xogando nas piscinas cos meus amigos baixo un sol
abrasador. Aínda que pareza mentira, contigo pasei momentos inolvidables [...]
No inverno dás lugar á neve, marabillosa, branca, grazas á cal se suspende o colexio e centos de nenos
vólvense felices xogando, lanzando bólas de neve...
Sandra Bello, 3ºA
Grazas a todos e todas por amosar que o AMOR está presente nas vosas vidas e móvevos o corazón.
Lembramos os destinatarios das vosas cartas:
Os amigos verdadeiros, Miri, unha amiga, David Rubín, o avó ou avós, os libros, a compañeira de
fatigas, os compañeiros, a neve, o Real Madrid, esa gran persoa, Roxana, o irmán, a irmanciña e a irmá,
a tía, Carmela, a Wii, os patíns, o can perdido, o amor, o querido V, Álvaro, as estrelas, o primo, a
sensación da felicidade, o estimado Riazor, o fútbol, durmir, o Call of Duty, a familia, a amizade, o cine, o
querido Duque, o verdadeiro amor, a querida guitarra, a natureza, o baloncesto, a alma xemelga...
Rematamos coa despedida que aparecía nunha carta:
“ Aínda que non poidas ler isto, porque non está en “perruno”, ti es o mellor amigo do home”.

DÍA DO LIBRO, MADRID 2012
A viaxe a Madrid realizouse os días 23 e 24 de abril coincidindo co día do Libro.
Saímos ás oito e media da mañá do Castro da Uz e durante a viaxe de ida realizamos
dúas paradas, a primeira de pouca duración nun hostal, e xa foi na segunda onde xantamos
e tivemos bastante tempo para descansar.
Chegamos a Madrid sobre as tres da tarde, pero unha vez no hotel tivemos pequenos
problemas, xa que houbo que volver organizar todos os cuartos por petición deles, e
perdemos bastante tempo realizándoo, polo que nos quedou pouco tempo para deixar as cousas no
cuarto e cambiarnos.
Unha vez que todos estabamos na porta do hotel puxemos rumbo cara ao parque que está preto da RAE,
dos Jerónimos e ao lado do Museo do Prado, onde – teoricamente- se ía realizar a lectura do libro Noite
de voraces sombras de Agustín Fernández Paz e Nada de Janne Teller, digo teoricamente porque ese
era o plan, pero ao final só nos deu tempo a ler o libro de Agustín Fernández Paz. Cada un lía, máis ou
menos, unhas tres páxinas, e despois dese anaco tiña que escoller unha palabra coa que despois
habería que formar un verso do poema colectivo.
Estivemos, máis ou menos, ata as oito e cuarto, hora na que nos diriximos a Caixa Forum para ver o
recital de poesía, “ Todo es silencio”, que o autor galego Manuel Rivas realizaba en Madrid dentro da
actividade “La noche de los libros”. Este recital era só unha das 600 actividades que había programadas
en Madrid ese día, segundo nos contou a presentadora do programa.
O recital durou aproximadamente unha hora e estaba pensado para espertar todos os sentidos.
Mesturaba a voz do poeta recitando os seus poemas, con acompañamento musical de tres músicos,
unha cantante e imaxes que se proxectaban nunha gran pantalla. Na miña opinión foi unha sorte poder
acudir a este acto.
Ao final do recital, cando xa nos encontrabamos na saída, case todas as “argalleiras” da excursión fixo
unha foto co fillo do escritor, o actor Martiño Rivas, aínda que a Chelo lle parecera máis guapo o seu pai,
Manuel Rivas.
Á saída do recital, fomos cear ao HAWTHORN café blues bar, onde compuxemos o poema e tomamos
unhas tapas, entre elas unha tortilla de patacas, que non estaba moi apetecible –agás para Paula-.
Durante a composición do poema pasámolo moi ben, e entre risas quedou un fermoso poema, cun título
moi suxestivo...

“O PROBLEMA DE LAURA”
Nunha noite sinalei unha estrela ao azar
desexando que fora verán,
pero o escuro e frío novembro
amolábame o desexo.
O frío chegaba dende o fondo do xardín,
e nada significaba nada.
Apareceu unha aurora boreal
simulando un pétalo de rosa.
Trevos inoportunos e aciagos
cubrían as noites,
que dende os cantís debuxaban figuras
de infinitos e profundos esteiros.
Grazas a estas singularidades,
a imparable ilusión,
que non pode medirse nun reloxo,
lembrábase nos antigos recordos.
No bico desexado, inesperado
e no soño de fantasía
que gardaba, como un segredo
dos seus prezados recordos,
nas misteriosas cartas
A sorte virárase na miña contra
ata nas reflexivas expedicións
das viaxes da miña imaxinación,
nos paraísos inalcanzables
onde as gaivotas sobrevoaban
por riba das estrelas.
A ignorancia avanzaba ata límites
insospeitados
onde non chegaba a luz,
esa secreta luz
que convertía a nada en todo:
os desexos en realidade,
o repentino en tardío,
porque o problema era Laura.
O afastado silencio
descubría o cadáver,
que,quizais,
estaba a crear mugre
sobre o corpo dos meus mestres.
Argalleiros e argalleiras das letras, Madrid, 2012
cheas de angustia.
Despois da cea fomos para o hotel e, de camiño, algúns pararon nun Mcdonals para completar a cea. (
Como diría Manuel: “ As cousas como son, pero esta cea foi unha estafa”).
No hotel non descansamos moito, pero pasámolo ben, que é o importante.
Ao día seguinte, almorzamos no hotel e dirixímonos - a pé- a ver todos os monumentos que levaban as
profes sinalados nun plano. Eramos nós os que tiñamos que dar con eles e por iso demos algunhas
voltiñas innecesarias, pero chegamos e vimos: o Palacio de Oriente, O Congreso dos Deputados, a Porta
do Sol, a Praza de España... Mentres camiñabamos por Madrid, paramos, unha vez máis, nun starbucks
para coller uns cafés.
Antes de xantar tivemos algún tempo “libre” para ir de compras por unha rúa concorrida de Madrid.
Á hora de xantar separámonos en grupos e fomos a diferentes restaurantes.
Despois dirixímonos ao hotel para recoller as maletas e coller o autobús para poñer rumbo Ás Pontes.
Xa no instituto seguimos co traballo deste día. Agora tocaba ilustrar o poema. Grazas ás nosas
compañeiras e artistas, Andrea Castro, 4ºESO e Lucía Calvo, 1ºBAC, podemos dar por rematado este día
do libro e presumir do resultado final.
Silvia Anca, 4ºESO

O SOÑO DAS ÁRBORES CELTAS
O pasado Luns 28 de maio, os “Argalleiros e argalleiras das letras” do IES Castro da
Uz fomos á biblioteca municipal das Pontes presentar o noso libro: O soño das
árbores celtas, no cal participamos todos tanto escribindo preciosos relatos como
ilustrando os mesmos. Arredor das catro e media da tarde chegamos á biblioteca,
algúns máis nerviosos que outros xa que ían
ler un fragmento do noso libro. Non agardabamos moita xente co
cal levamos unha grata sorpresa cando vimos os nosos pais,
veciños e interesados polos futuros escritores da nosa vila alí.
Carmen, unha das máis pequenas argalleiras, comezou a presentar
o acto cunha simpatía innata, que xunto con Janira, Natalia e
Miriam, autoras do prólogo, explicaron o argumento do noso libro.
Logo, Lucía e Andrea, dúas marabillosas ilustradoras,
explicáronnos o significado dos seus debuxos.
Para rematar o acto, leuse un poema creado por nós na nosa “expedición” a Madrid no día do libro así
como varios fragmentos do noso libro.
Agora deixámosvos que vos deleitedes con algúns do relatos e ilustracións que fan recordarnos o noso
lema: “ Ler é un pracer. Ler o que escriben os demais unha viaxe. Ler o que escribimos nós, un soño
compartido.”
A INSPIRACIÓNA INSPIRACIÓNA INSPIRACIÓNA INSPIRACIÓN
Agora hai novidades. Miro doutro xeito, escoito doutro xeito, penso doutro xeito e,Agora hai novidades. Miro doutro xeito, escoito doutro xeito, penso doutro xeito e,Agora hai novidades. Miro doutro xeito, escoito doutro xeito, penso doutro xeito e,Agora hai novidades. Miro doutro xeito, escoito doutro xeito, penso doutro xeito e,
sobre todo, sinto doutro xeito. A pluma flota sobre o papel, deixando as miñas ideassobre todo, sinto doutro xeito. A pluma flota sobre o papel, deixando as miñas ideassobre todo, sinto doutro xeito. A pluma flota sobre o papel, deixando as miñas ideassobre todo, sinto doutro xeito. A pluma flota sobre o papel, deixando as miñas ideas
esesesescritas. Isto non sempre foi así. Houbo un momento no que sentía como se o meucritas. Isto non sempre foi así. Houbo un momento no que sentía como se o meucritas. Isto non sempre foi así. Houbo un momento no que sentía como se o meucritas. Isto non sempre foi así. Houbo un momento no que sentía como se o meu
cerebro tivera unha ventá aberta e se rematasen as ideas. Botáballe a culpa ácerebro tivera unha ventá aberta e se rematasen as ideas. Botáballe a culpa ácerebro tivera unha ventá aberta e se rematasen as ideas. Botáballe a culpa ácerebro tivera unha ventá aberta e se rematasen as ideas. Botáballe a culpa á
inspiración, pero a inspiración non é maxia. A inspiración chega a partires doinspiración, pero a inspiración non é maxia. A inspiración chega a partires doinspiración, pero a inspiración non é maxia. A inspiración chega a partires doinspiración, pero a inspiración non é maxia. A inspiración chega a partires do
traballo, de borrar etraballo, de borrar etraballo, de borrar etraballo, de borrar e borrar e volver comezar. Só así aparece esa chispa que che faiborrar e volver comezar. Só así aparece esa chispa que che faiborrar e volver comezar. Só así aparece esa chispa que che faiborrar e volver comezar. Só así aparece esa chispa que che fai
sentir que todo o traballo merece a pena.sentir que todo o traballo merece a pena.sentir que todo o traballo merece a pena.sentir que todo o traballo merece a pena.
Autor do texto: Manuel Puentes, 1ºBAC
Autora da ilustración do bidueiro:bidueiro:bidueiro:bidueiro: Andrea Castro,4ºESO
AAAA CREATIVIDADECREATIVIDADECREATIVIDADECREATIVIDADE
Contan que hai moitos anos, nunha tarde soleada, un esquío paseaba entre árboreContan que hai moitos anos, nunha tarde soleada, un esquío paseaba entre árboreContan que hai moitos anos, nunha tarde soleada, un esquío paseaba entre árboreContan que hai moitos anos, nunha tarde soleada, un esquío paseaba entre árbore
e árbore buscando alimento ata que chegou a unha que tiña uns froitos estraños.e árbore buscando alimento ata que chegou a unha que tiña uns froitos estraños.e árbore buscando alimento ata que chegou a unha que tiña uns froitos estraños.e árbore buscando alimento ata que chegou a unha que tiña uns froitos estraños.
O esquío comeu un deses froitos e de súpeto comezou a pintar, debuxar, danzar...O esquío comeu un deses froitos e de súpeto comezou a pintar, debuxar, danzar...O esquío comeu un deses froitos e de súpeto comezou a pintar, debuxar, danzar...O esquío comeu un deses froitos e de súpeto comezou a pintar, debuxar, danzar...
DiDiDiDin que aí naceu a creatividade e descubriuse o importante que é para o mundo, xan que aí naceu a creatividade e descubriuse o importante que é para o mundo, xan que aí naceu a creatividade e descubriuse o importante que é para o mundo, xan que aí naceu a creatividade e descubriuse o importante que é para o mundo, xa
que dende aquela non todo é negro e branco, senón que empezaron a existir asque dende aquela non todo é negro e branco, senón que empezaron a existir asque dende aquela non todo é negro e branco, senón que empezaron a existir asque dende aquela non todo é negro e branco, senón que empezaron a existir as
cores e a diversión.cores e a diversión.cores e a diversión.cores e a diversión.
Autora do texto: Carmen González, 2º ESO
Autora da ilustración da faiafaiafaiafaia: Ana Baamonde, 2º ESO
Recomendamos a lectura de O soño das árbores celtas.
Laura Franco Montero, 1ºBAC

Por que berramos PAZ?
Paz para os nenos do terceiro mundo.
Para lograr a Paz todos os países teñen que estar en igualdade
e vivir en liberdade.
Polos nenos soldado, polos homes mortos, polas mulleres
maltratadas. Por eles berramos PAZ.
Evolucionar para que non haxa guerras onde morre moita xente.
Por toda esa xente hoxe GRITAMOS PAZ.
Porque aínda hai guerras no mundo, por iso hai que berrar: PAZ
Paz por aquelas persoas que sofren pola guerra. BERRA PAZ para rematar coa violencia, tanto machista
como racista que aínda hoxe provoca millóns de mortes,
Pois temos que berrar paz, porque, a ver, en realidade todos
sabemos que a necesitamos. Que necesitamos paz e felicidade.
Pero iso é polo efecto “ bóla” e isto consiste en que unha soa persoa
dos millóns ou miles de millóns que hai no mundo, basta para
comerlle o coco aos demais e que teñan as súas mesmas ideas de
tiranía, crueldade e maldade.
Berro paz porque aínda hai odio.
Berro paz polos nenos que choran cando os seus pais non aparecen. Paz
polos soldados que non verán os seus fillos crecer por culpa da guerra.
En todo el mundo hay muertes y desgracias, pero todo es culpa nuestra.
CAMBIEMOS.
A Paz é necesaria para vivir na Terra sen ter medo a nada nin a ninguén. E
tamén para que o mundo sexa mellor.
Porque aínda neste mundo segue habendo guerra e
machismo.
Porque hai moitas guerras e matan a xente sen ter
motivo.
Porque hai que levarse ben uns cos outros
PAZ- Ela é a única que pode facer que non haxa caos
e destrución,.
Porque a PAZ fainos ser a todos
IGUAIS.
Hai que respectar as persoas tal e como
son para ter PAZ
Normalmente, para conseguir algo lóitase, pero hoxe non. Imos conseguir a PAZ sen loitas
nin violencia.
Sempre hai guerras, se hai guerras hai mortes e con mortes non hai mundo, nin o máis mínimo
supervivente.
A PAZ é necesaria porque aínda segue habendo moitas guerras e machismo. E aínda segue habendo
moita violencia.
A Resposta está no mundo, nas inxustizas que se observan na rúa, no silencio da xente, debería ser
humillante esta situación para nós.
Alumnos e alumnas de 2ºESO

OPINIÓNS
Négate a ser cousa
Cada persoa é un mundo interior, un cúmulo único e irrepetible de sensacións, pensamentos e
sentimentos; pero semella que atacan a nosa liberdade individual ofrecéndonos fórmulas baratas
de pensamento para que vendamos as nosas almas. O prezo é sinxelo; tan só deixar de ser
considerados seres independentes e únicos para pasar a formar parte do cúmulo de obxectos
sen cerebro que obedecen aos designios da sociedade.
Hoxe en día inténtase coartar a nosa autenticidade, atácannos con lemas que pintan de negro o
feito de ser un mesmo e apreciarse por ese mesmo motivo. Trátase dun bombardeo da
autoestima cun simple obxectivo: minar a nosa moral para que, unha vez nese estado de baleiro
emocional, nos aferremos ás solucións que nos ofrecen. Dende arriba, dende a cima do mundo
do capitalismo e do consumismo é dende onde o ataque comeza. Todo está planeado: somos
considerados peóns artificiais e baleiros ( cousas libres de dignidade e sentimento) que danzarán
ao son que eles toquen. As persoas están comezando a abandonar o seu auténtico espírito,
deixándose levar polo qué dirán; opinando o que lle din que teñen que opinar, vestindo o que lle
din que vistan. Estanse creando monstros, pero estes monstros non son as persoas senón as
consecuencias deste lavado de cerebro. Estes monstros son os problemas que viven as novas
xeracións: os trastornos de alimentación por buscar entrar dentro do canon imposto, as
depresións por abandonar os principios persoais, a tensión por non ser capaz de manter o ritmo
que impoñen os reloxos... Necesitamos espertar do “trance”, reafirmarnos como persoas e gozar
de cada detalle que nos fai únicos e diferentes, porque son as pequenas diferenzas as que lle
dan cor ao gris da vida. Unha masa de “zombies” sen capacidade de pensar por si mesmos
nunca poderá cambiar o mundo.
Ada Yanes Penabad, 2ºBAC
Volver
20 de xuño de 2011. Empezo a estar preocupado, pois dinme que a nómina do mes de maio
vaise atrasar uns días máis. Xa levo uns meses con recortes no salario, e as cousas empezan a
poñerse difíciles.
Chega o mes de agosto e, como as cousas non melloran, empezo a ver as posibilidades de
buscar traballo noutro lado, e coa dispoñibilidade de traballar noutra profesión, se fora necesario.
Pregunto nos sitios dos que tiña información de que precisaban operarios, pero: o problema
empeza a complicarse aínda máis, xa que en todos os sitios que vou, pídenme titulación de
estudos básicos.
Despois de darlle moitas voltas, decido ir ao centro de formación profesional, onde estiven
estudando nos anos 1977-1979, e deixara pendentes de recuperación (do segundo curso):
matemáticas e lingua. No centro, aténdenme con moita amabilidade, pero dinme que, formación
profesional deixou de existir dende fai uns anos, polo tanto non podía facer a recuperación desas
materias.
O director do centro, moi amablemente, díxome que me ía dar un certificado indicando os
estudos que tiña realizados alí para que o puidese presentar nas empresas onde me pedían a
preparación. Con aquel certificado presenteime no IES Castro da Uz para que me informaran do
que podía facer e se validaría algunhas materias que tiña aprobadas. No instituto, estudaron o
meu problema e as posibilidades que tiña.
A partires de aquí, decidín matricularme nas materias que me pediron. E aquí estou, intentando,
saír adiante coa axuda dos profesoras e os compañeiros.
Bautista Castro Mechoso, 4ºESPA

A vida ao revés
Unha das cuestións existenciais, tratada tanto en contos coma en películas ( “O neno suicida” de
Rafael Dieste e O curioso caso de Benjamin Button), é se sería mellor rexuvenecer co paso do
tempo en vez de envellecer.
Imaxinemos a unha persoa que, ao nacer, en vez de ser un bebé é un bebé con engurras na pel
e co pelo cheo de canas. Co paso do tempo esta persoa crece. Pasa por todas as etapas da
vida, pero en vez de aparentar cada vez máis vello, o seu aspecto é, porén, cada vez máis novo.
É dicir, esta persoa crece fisicamente ao revés que as demais, pero ¿é en realidade tan distinta?
A pesar de nacer co aspecto dun vello, en realidade encerra no seu interior un bebé. Un bebé
que, ao igual ca todos, nace indefenso e que precisa da axuda dos seus pais para sobrevivir, xa
que non se pode valer por si só. Este converterase nun neno, que tamén necesitará aprender
para seguir evolucionando como persoa e para desenvolver o seu intelecto; logo, nun rapaz que
seguramente terá desenganos amorosos e que se transformará nun home e terá fillos. Pero, o
feito de envellecer mentalmente e rexuvenecer fisicamente fará que, finalmente, pase de ser un
bebé co aspecto dun vello a un vello co aspecto dun bebé. Un bebé indefenso.
Se estudamos do mesmo xeito o que sería o ciclo vital coñecido dunha persoa, tamén vemos
que esta nace nova e indefensa, e morre vella, coas facultades físicas mermadas, que lle
impiden valerse por si soa e, polo tanto, tamén indefensa.
En conclusión, ¿hai, en realidade, algunha diferenza entre nacer novo e morrer vello ou nacer co
aspecto dun vello e morrer co aspecto dun novo? Vemos que tanto un coma outro pasan polas
mesmas etapas e comezan e rematan a súa vida do mesmo xeito, polo que tanta diferenza non
haberá. De todos os xeitos, sabemos que este feito é imposible e que só sucederá nos contos e
nas películas.
Daniela Barro Trastoy, 2ºBAC
O meu primeiro día do instituto
Ao chegar ao instituto sentía unhas cóxegas pola barriga porque estaba moi nerviosa.
Nos estudos, para min é moito máis difícil que en primaria, porque, aínda que me esforzo moito,
non consigo chegar ao aprobado, porque non teño o nivel suficiente. Eu non sei como só aprobo
naturais e algunhas materias máis, aínda que seguen sendo poucas. Pero, pola contra, cos
profesores estou moi contenta, todos nos tratan moi ben.
Tamén notei cambio nos recreos e na cafetería porque hai dous recreos e en primaria só un, e
na cafetería, porque en primaria tiñas que levar a túa propia comida.
Ángela Cal, 1ºESO
O meu primeiro día de clase non traballei moito, xa que eran os primeiros días e deixábannos
prepararnos para o traballo que iamos ter durante todo o mes.
O que máis me gustou foi a cafetería, que foi unha sorpresa para min, e logo as máquinas. Foron
unha sorpresa porque non as había na Fraga. Logo, o profesorado non foi mal ata que coñecín a
titora, que era un demo. Non sei que fixen, que ao principio de curso xa lle caía mal. Eu o que
fixen foi traerlle os deberes (os que podía) e non dicirlle nada en clase. O resto do curso non foi
mal, agás que me puxeron dúas faltas de orde por cousas mínimas.
Bruno Fresco Otero, 1ºBAC
Señor director:
Queremos expoñer a nosa opinión sobre o peche de Internet.
Estamos de acordo con “ Anonymous”, xa que apoiamos os seus principios nos que se amosa
un desacordo coa “lei SOPA”.
Nós queremos que non se pechen as redes sociais, nin google, nin You Tube, nin a wikipedia...
Queremos seguir baixando películas, música, etc, porque son páxinas públicas ás que todo o
mundo ten acceso.
Non imaxinamos a nosa vida sen internet.
Alumnos e alumnas de 2ºESO A ( IES Castro da Uz)

Iguais, pero diferentes
Os seres humanos todos iguais si, pero todos diferentes. Cando me levanto pola mañá para ir ao
instituto e chego á clase doume conta da sorte que temos de poder asistir todos os días á clase
despois de almorzar cos nosos pais e de que eles mesmos nos acompañen á escola. Pois, a
realidade noutros países por desgraza é moi diferente. A miña experiencia no campamento de
refuxiados de Tinduf ( Arxelia) fíxome abrir os ollos e quero dar a coñecer esta realidade.
Alí a vida escolar era moi dura. Comezaba ás seis da mañá cos labores da casa, mentres a nai
ía facer “cola” para recoller os alimentos da axuda internacional e así poder almorzar. Logo
comeza a xornada escolar que é moi severa e esixente, chegando incluso ao castigo físico.
Ao chegar de volta ao campamento hai que traballar e, se queres xogar, facer os teus propios
xoguetes con latas de conserva, rodas de coches ou outros materiais que podes recoller no lixo.
En fin, algo moi distante dos móbiles ou da play que hipnotiza aos rapaces nos países
desenvoltos e que nos permite ver que todos somos iguais pero TODOS DIFERENTES!
Leila M. 1ºESO
A Galiza dos meus ollos
Son andaluza, sempre tiven o sono de coñecer Galiza e hoxe vivo nela. Quedei enfeitizada desta
terra dende o primeiro momento que cheguei. Esa cor verde que o inunda todo, prados e
montañas extensas e frondosas, ríos caudalosos e de augas cristalinas e praias de soño. As
casas de pedra cos tellados de lousa, os muíños de trigo e as aldeas... todo isto se me antolla
coma estar mirando un cadro.
As igrexas onde aínda redobran as campás cando hai misa e polos seus defuntos, catedrais
coma a de Santiago de Compostela e a de Lugo, dunha gran beleza. Abraioume a cantidade de
peregrinos que vin en Santiago e a devoción da xente en xeral.
Foi moi curioso, e para min como unha explosión de mestura de sabores ao descubrir a
gastronomía desta terra, tan diferente da miña. A consistencia dos caldos, moi necesarios polo
clima. A abundancia e variedade dos seus peixes e mariscos, con ese sabor intenso a mar, e a
frescura dos seus viños, tamén moi variados e cunha maridaxe case perfecta coa gastronomía
do lugar.
Encántame a música galega, o folk celta e por riba de todo a gaita, pois o son deste instrumento
é capaz de levarme a cada un dos recunchos desta terra soamente con pechar os ollos. Esas
festas de convivencia, onde as persoas comparten o mellor deles.
Quero falar agora da miña experiencia máis enriquecedora para min. O poder coñecer e
compartir coa xente da aldea, xente auténtica, de bos sentimentos, que me fixeron sentir o
tempo que estiven con eles coma si fora da familia. E a non sentirme tan afastada dos meus e da
miña terra.
Esta é a Galiza que ata o día de hoxe puideron ver os meus ollos e agardo poder seguir
descubrindo e gozando desta terra que me emociona e me abraia todos os días.
Grazas por acollerme, Galiza dos meus ollos. M. J. Naranjo, 4º ESPA
O significado do verdadeiro Nadal
O Nadal é unha época de ledicia, unha época para compartir e ser bo co resto da xente e contigo
mesmo. A min gústame porque sempre estou contento e porque neva. Si, encántame ver a neve
caer ao chan sentado no sofá e tomando unha cunca de chocolate quente.
Sobre o Nadal hai moitas historias, a máis importante é a do neno Xesús, e creo que grazas a
iso o Nadal ten tanta vida. Supoño que a maioría da xente o adora, pero non me estraña. ¡É tan
máxico...!
Para min, o Nadal é un momento para estar coa familia, para compartir, para axudarlles aos que
non teñen tanta sorte coma nós de poder ter unha vida mellor, para que vivan un Nadal igual ou
parecido a nós.
No Nadal, ese día tan esperado, xuntámonos coas nosas familias a cear e os nenos esperan
impacientes a chegada de Papá Noel. Para min, é a data máis esperada do ano.
Bruno Fesco, 1ºESO

VOLVEU O DEPOR
Tras o encontro Deportivo 0 - Valencia 2, que supuxo o descenso a segunda do Deportivo da
Coruña na temporada 2010-2011, toda a cidade vestiuse de loito. A maioría dos xogadores
quedaron sobre o terreo de xogo pedíndolle perdón a esa afección que o estivo animando todo o
ano.Moitos deles sentíronse culpables e decidiron que era a súa
responsabilidade volver estar o ano seguinte co Deportivo en Riazor. Dáse
o caso claro de dous xogadores.O primeiro é o xogador insignia de Riazor:
Juan Carlos Valerón. Este deixou o de retirarse para outro ano cando xa
anunciara con anterioridade que o ía facer ese. O segundo é o balear
Francisco Jiménez Tejada, máis coñecido como Xisco, que lles insistiu aos
directivos do seu club (Newcastle) que o cederan un ano máis ao
Deportivo.Moitos dos xogadores, como é habitual, fóronse do equipo ao descender a segunda,
pero outros moitos fixeron o esforzo de quedarse, tendo ofertas de clubs de primeira, para
devolver ao Deportivo ao sitio que lle corresponde.
Tras o descenso a segunda, o normal nun equipo é que os seus afeccionados deixen de ir ao
estadio cada fin de semana, pero co Depor pasou todo o contrario.
Os siareiros “volcáronse” co equipo para devolvelo a primeira. Ao
baixar a segunda, os abonados chegaron ao estratosférico número
de 25.589 enchendo case sempre as bancadas de Riazor.
Logo de tanto sufrimento e tensión en segunda, por fin chegou o
momento de volver a primeira! Tras o gol de ``Xisco´´ no minuto 70,
Riazor estalou de emoción dándose conta de que ese gol podería
darlle o ascenso ao deportivo, e acertou no momento en que Arias
López (colexiado do encontro) sinalou o final deste. Todo Riazor
converteuse nunha festa. ¡Por fin o ansiado ascenso estaba
conseguido! ``El año pasado cuando el árbitro pitó y el equipo bajó,
la gente se quedó de pie y nos aplaudió,y ahí fue cuando empezó el
ascenso,así que esto es para ellos.´´ dixo Valerón despois do
encontro que enfrontou o Deportivo co Huesca, que certificaría o ascenso do deportivo, dándolle
o mérito do ascenso á afección.
O ano que vén Galicia volverá ter representación na primeira división do fútbol por dobre
partida, despois de que o Celta empatara 0- 0 contra o Córdoba na última xornada de liga. Para
o ano volveremos ter os dous derbis que este ano gañou o
Deportivo en Riazor e en Balaídos, 2 - 1 e 2 – 3,
respectivamente.
Por iso, desde esta revista, queremos felicitar a ambos os
dous clubs polo ascenso á primeira división.
Brais Martínez, 3ºESO

O REAL MADRID CLUB DE FÚTBOL, CAMPIÓN DA LIGA BBVA 2011-2012
Despois dunha longa e difícil temporada, grazas a ese gol de Cristiano Ronaldo no Camp
Nou, no minuto 27 da segunda parte, sacámoslle 7 puntos, faltando aínda catro partidos,
ao F.C. Barcelona, o que parecía ser o mellor equipo da historia, pero que vai quedar
como o mellor da primeira década do século XXI.
A obtención do título de Campión da Liga era practicamente só unha cuestión de tempo.
Dúas xornadas despois gañamos o campionato en San Mamés, feito histórico, pois
ningún equipo lograra antes proclamarse campión nese campo.
Esta temporada perdurará nas nosas memorias pola grande rivalidade entre o Barcelona
e o Real Madrid. Somos un equipo con garra, con forza, que nunca se rende e que
sempre remonta o partido, con algún que outro erro en balón parado, pero en fin, ninguén
é perfecto, e sobre todo, ninguén é capaz de conseguir 100 puntos nunha temporada e
de marcar 121 goles. Isto non se consegue todos os días, nin sequera o Barça, como
grande competidor que é.
Pero non todo foron alegrías. Tivemos amargos pesares, como o baixo rendemento que
os xogadores tiveron no partido de Liga contra o Barça no Bernabeu e que acabou coa
vitoria do equipo visitante e un longo debate sobre a figura de Cristiano
Ronaldo; ou a máis recente derrota na quenda de penaltis contra o
Bayern de Munich, que nos impediu alcanzar a décima copa de Europa
e cunha gran perda, un balón de Sergio Ramos saíu por riba da portería
e aínda non foi atopado. Tampouco nos esqueceremos da derrota
inxusta na Supercopa de España e na eliminatoria da Copa do Rei.
Con todo, unha temporada inesquecible, que fixo felices a todos os madridistas, entre os
que me atopo.
GRAZAS: Casillas, Pepe, Carvalho, Marcelo, Khedira, Granero, Callejón, Benzema,
Adán, Varane, Arbeloa, Lass, Sahin, Kaká, Di María, Higuaín, Sergio Ramos, R. Albiol, F.
Coentrao, Alonso, Altintop, Özil e Ronaldo. Sen esquecer a Mourinho.
HALA, MADRID!!!
Daniel García, 3ºESO

GRAN HERMANO 12+1
O reality de Telecinco, Gran Hermano, volveu un ano máis coa súa edición ``Gran Hemano 12+1 DALE
LA VUELTA´´ . Comezaron 13 participantes en tres casas diferentes. Unha delas cunha inclinación de
15º, onde os que alí entraron tiveron que preparar cócteles para os seus compañeiros, traballo que era
bastante complicado debido á inclinación. Na outra casa, os concursantes entraban colgados boca abaixo
e na terceira, unha casa moi pequena, os concursantes tiveron que entrar a gatas. Despois xuntáronse
todos nunha soa casa e co tempo foron expulsando concursantes ata que quedaron seis.
Nesta edición cambiaron moitas cousas, os organizadores déronlle a volta a todo e xa non se votaba para
que saíran expulsados, senón para ser finalistas. O primeiro foi Alessandro, despois Dani, Pepe e
finalmente María. A xente non contaba con que María fora unha das finalistas, mentres vían como Sindia
era expulsada. (¡Sorpresa!) Os catro finalistas escolleron un ex-concursante para ser o seu +1 e para
que lle axudara a gañar o concurso. O concursante +1 levaría 20.000€.
O gañador deste Gran Hermano 12+1 foi Pepe Flores coa súa +1 Noemí, a concursante máis polémica
deste reality por entrar na casa con parella fóra, liarse na casa con Alessandro e no inrtercambio, que fixo
o programa co que se realizaba en Brasil, ter un “rollete” co gañador de Big Brother Brasil.
Outra concursante polémica foi Sindia (Pipi), a cal mantivo unha amizade moi especial con Pepe, aínda
que tiña parella fóra. Moita xente criticábaa por este feito. O seu mozo Sergio quixo entrar na casa para
que lle aclarara as cousas, isto provocou que a súa relación acabase.
A entrada de María, “la jerezana que arraza por onde paza”, causou o engaiolamento de Hugo, feito que
tamén provocou moita polémica, porque este concursante de Lleida tiña unha relación fóra.
Concursantes de Gran Hermano 12+1
Marta Sergio
María Cristian Dani
Na nosa opinión, o programa tivo tanta audiencia polos concursantes deste ano, que foron moi polémicos
e fixéronnos rir moito. Por outra parte, tamén pensamos que é unha “trapallada” pero engancha.
Sabemos que non viches o programa, claro. Pero, ¿cal sería o teu gañador ou gañadora desta edición?
¿Que opinas da presentadora?
Janira Martínez, Paula López, 1ºBAC

ENTREVISTA A JAVIER CABARCOS
Bos días, Javier! Co motivo da túa marcha queriamos facerche unhas
preguntiñas que nos dan voltas na cabeza e sempre nos cuestionamos.
Javier: Si si, sen problema, pero non serán moi difíciles, non?
Nós: Non, xa verás. Aló imos:
1.- Que foi o que te impulsou a presentarte como director do centro?
- Gústame o traballo de director pola miña formación académica.
2.- Despois dunha temporada como director, quedáronche ganas de seguir traballando neste
sufrido e asfixiante labor?
- Si, si..jaja
3.-Economía ou Ciencias sociais?
- Economía. (contesta sen pensalo)
4.- Deixando o ámbito laboral, tes algunha afección fóra da escola?
(Despois de pensalo uns segundiños) Deporte…sempre como espectador, literatura, música,
natureza..sempre como observador, claro.
5.-Como argalleiros que somos queríamos saber, que tipo de libros les?
- Sobre todo de historia e economía.
6.- Autor favorito?
- Jared Diamond, profesor catedrático dunha das universidades de California, non recordo agora o nome.
7.- Cal nos recomendarías?
- Os de antropoloxía dese autor, xa os leredes ao longo da vosa vida.
8.- Algunha película que te marcou?
- Casablanca.
9.- Cal é o teu grupo de música favorito?
Quizais...Luar Na Lubre, por citar un, que músicos hai moitos.
10.- Canción preferida?
- Música Clásica, Vivaldi.
11.- Respecto ao ámbito deportivo, que nos podes dicir do ascenso do deportivo e do celta?
- Téñeno moi merecido.
12.- Estás contento entón?
- Si, si, moi contento.
13.- Agora que deixas a dirección, a que te vas dedicar?
- (Sen pensalo) seguir coa docencia.
14.- Podes contarnos algunha anécdota que sempre recordarás e que sucedera neste centro?
- Mmmmm...unha anécdota...(moi pensativo) algunha falta de orde dalgún alumno, bastante graciosa dos
de 1º da ESO.
15.- E por último, que cres que será o que máis botarás de menos?
- As persoas coas que traballei, os compañeiros.
16.- Poderías dicirnos cal é para ti a maior calidade do centro?
- A calidade das persoas: alumnos, profesores, non profesores..
17.- E a peor?
(Despois de moito dubidar...) Non ten aspectos negativos, todo se pode mellorar pero nada que
sobresaia.
Ben, pois isto é todo, non era tan difícil, non? Non, o que pasa é que estaba sen estudar jeje.
Moitísimas grazas e esperemos que vaias onde vaias sempre che vaia ben.
Sabela López, Marcos Otero, 1ºBAC

Entrevista a Tino
Bos días, hoxe estamos aquí para entrevistar ao noso querido conserxe, Tino.
Carmen: Bos días, Tino!
Tino: Bos días!
Como ben sabemos, Tino leva sendo conserxe no noso centro dende hai moitos anos. É un
conserxe fiel, que sempre está disposto a facer unhas boas fotocopias ou a encadernar
algúns cantos libriños. Aínda que non sempre estea moi animado a facelo. De idade
descoñecida, Tino pasa as mañás na conserxería e posiblemente as tardes colaborando para que este
colexio funcione. Coma un superheroe. (Risas)
Nós describiriamos a Tino coma unha persoa de carácter cambiante que se ve afectado polo tempo, a
idade, o día ou simplemente polo feito de que polas mañás non lle quede café na casa e veña amolado
ao instituto.
Carmen: E ben Tino, estás de humor hoxe?
Tino: Si, ben, normal. Jaja.
Carmen: Queriamos comezar esta entrevista por preguntarche sobre os profesores. Considéralos
amables contigo ou soamente te utilizan para as fotocopias?
Tino: Amables.
Carmen: Hai algún profesor co cal botes algunhas risas e te sintas menos conserxe?
Tino: Si, con algún si.
Carmen: E Consuelo ou sen el? Cáeche ben? Dígoo porque estades constantemente rifando.
Tino: Perfectamente.
Carmen: Xa que vimos falando dende o principio das fotocopias...,algunha vez intentou algún alumno
subornarte para que lles pasaras as fotocopias dun exame?
Tino: Si, si que o intentou. Pero supoño que estaría de broma.
Carmen: Mmm..interesante. O teu traballo implica estar case sempre rodeado de nenos. Gústanche?
Tino: Ben, non podo dicir que me gusten moito os nenos porque só teño unha filla. Pero o meu
traballo conleva traballar con nenos e iso podería dicir que me gusta.
Carmen: Canto tempo pasas diariamente na conserxería?
Tino: Pois, máis ou menos seis horas porque case todo o tempo que boto no colexio pásoo aquí,
na conserxería.
Carmen: Gústache o teu traballo?
Tino: Moito, sempre me gustou.
Carmen: Se tiveras a oportunidade de deixar este centro, deixaríalo? E por que?
Tino: Non, porque levo aquí toda a vida, 31 anos.
Carmen: Actualmente neste país a crise afecta a calquera campo do traballo, por moi pequeno que sexa.
Afecta a crise á túa fotocopiadora?
Tino: Aquí de momento non. Pero nun futuro nunca se sabe.
Carmen: Cal é o teu libro favorito?
Tino: Ben, aí si que non podo falar porque non leo moito. Jajaja.
Carmen: E a túa película preferida?
Tino: Puf, levo visto moitas. Unhas gustáronme máis ca outras, pero non podo dicir unha
concreta.
Carmen: E agora dinos, cal é o deporte que máis che gusta?
Tino: Gústanme moito o tenis e o ciclismo. Ao mellor máis o ciclismo, pero gústanme os dous.
Carmen: Moitas grazas Tino.
Nota: Acabo de ir á conserxería a pedirlle unha caixa de xices a Tino e deume unha caixa con soamente
tres. Estamos en crise. Jajajajajajaja
Carmen Polo, 3ºESO

Cociñando para ti
GUISO DE COELLO CON PATACAS E CHÍCHAROS Á
FIDELINA
Ingredientes:
1 coello enteiro 250g de chícharos
500 g de patacas 150g de manteiga
2 cebolas 2 culleradas de perexil picado
2 culleradas de fariña 2 cuncas de caldo
Sal, pementa e noz moscada.
Elaboración:
Límpase o coello e córtase en anacos, refógase en manteiga coa cebola, enfaríñase e engádenselle as
patacas, os chícharos e o caldo. Engádese o sal, pementa e noz moscada e déixase cociñar a lume lento
ata que a salsa reduza.
FILLOAS DO CALDO DE XAMÓN Á FIDELINA
Ingredientes
1 l de caldo limpo ( auga fervida de cocer o xamón )
250gr de fariña
1 ovo
¼ de lavadura de royal
Elaboración
Bates todo xunto co batedor de maneira que ao coller a masa co cullerón esta quede embarrada na
culler. Ponse a tixola a quecer e úntase cun pano de mesa empapado en aceite . Cando se despeguen
polos lados dáselles a volta e agárdase a que estean douradas polos dous lados.
Pódense acompañar con mel , chocolate fundido , crema pasteleira ... ao gusto de cadaquén.
Probádeas que están boísimas .
CUNCA CASEIRA Á FIDELINA
Elaboración:
Nunha cunca grande póñense 3 bólas de xelado, 1 de chocolate, outra de
vainilla e unha de morango.
A continuación córtase unha peza de plátano á metade e engádese unha parte,
3 amorodos, e unhas poucas grosellas por enriba do xeado, enteiras, e tamén
unha cullerada de améndoas torradas en anaquiños moi pequenos, pero non moídas.
Decórase con galleta especial para xeado e se é triangular mellor, acompañado cun fío de chocolate.
Fidelina Graña Pico 4º ESPA

Sabías que…
-Dende o momento en que os sindicatos decidiron promover a convocatoria da
folga xeral en Galiza para o día 29 de Marzo, insistiron en que era importante que
houbese unha resposta o máis ampla posible da clase traballadora galega?
-O cabaleiro da mesa redonda do rei Arturo elixido para atopar o Santo Grial foi
Galahad?
-Na busca do Grial morreron máis de cen cabaleiros e só dous, guiados por
Galahad, conseguiron chegar ata onde se atopaba este cáliz?
-A furgoneta que trae o pan ao IES Castro da Uz é a furgoneta do equipo A pintada
de branco?
-Eu me chamo Ralph?
-Temos unha profesora con antollo de andoriñas?
-Se lle cortas a cabeza a un galo, este segue correndo 10 segundos?
-Os teus espermatozoides son máis listos ca ti?
-Se o teu corazón deixase de latir, o teu cerebro funcionaría durante 7 minutos
máis?
-Gandhi durmía sempre cunha moza espida?.
-Os cerebros dos homes/mulleres suicidas son diferentes ao resto?
-Hai teorías que din que a nosa orixe coincide coa dos golfiños?
-Un can conduciu un automóbil ata que o esnaquizou contra un túnel de lavado?
-Os crocodilos poden sobrevivir comendo só unha vez ao ano?
- O meu gato chámase Guantes?
-Cando fomos a Celanova, o cura que ten a Virxe do Cristal,¡non nos abriu a
porta!?
-Temos unha profesora que case cae cos cables do ordenador?
-Na excursión a Celanova,na volta, nós, os alumnos de 2º da ESO, toleamos as
profesoras de galego?
-Un dos cantantes favoritos da nosa profesora de galego é Bumbury?
-O mellor equipo do mundo é o Barcelona?
-Messi será pequeno, pero é o mellor xogador do mundo?
-O home de negro gañou a carreira de fórmula 1 cun 600?
- As tartarugas son os segundos animais máis intelixentes da terra despois dos
elefantes?
- As persoas nunca desconfían das grúas?
- A torre Eiffel é máis baixa que a cheminea das Pontes?
- Os camaleóns cambian de cor segundo o seu estado de ánimo?
- Non se pode confiar en toda a xente?
-Os osos pandas comen 38 quilogramos de bambú durante 12 horas diarias?
-O R.C. Celta de Vigo non ten ningún título no seu palmarés?
- Se poden facer tres toneladas de leña cun machado en menos de 24 horas?
VVAA de 2º e 3ºESO

ADIVIÑA AS ADIVIÑAS DE 2º ESO
1)
Brilla polo día
e cala pola noite.
Énchenos de ledicia
e alégranos a vida.
2)
Ten diversas formas.
Escóndese polo día,
serve de farol
e ama o sol.
3)
Móveme a brisa
e son moi bonita.
Aloumiño a vosa vida
e doulle cor á miña.
4)
Unha vez ao ano,
encóntrasme no prato.
Cocida ou asada
podes degustala.
5)
É amarela e
parece monstruosa.
Se a baleiras
poderás asustar con ela.
6)
Se queres bailar
alí estará.
Se queres estudar
Molestará.
¿Que será?
7)
Nel ensinan
a facer o ben
aínda que ti
non o queiras entender.
8)
Follas verdes ou escuras
dependendo da estación.
Pequenas ou xigantescas
son
Mirándolles no seu corazón.
9)
Vivo no ceo
e ás veces son branca.
Cando choro
póñome gris
¿Que son?
10)
Se estás canso
e non te podes mover
eu atúrote ata non poder.
Pero se ti me cansas a min
Ao chan ti vas ir.
11)
Esta planta
ten unha bonita flor
que xira sempre
buscando o sol.
12)
Pase por onde pase
sempre fago estragos
e nas estradas e rúas
deixo árbores arrincadas.
13)
Coa neve se fai
e o sol o desfai.
14)
Teño orellas, cola e miaño,
pero non son un gato.
¿Quen son?
15)
Se non hai, vese.
Se hai pouca, vese,
pero se hai moita
non se ve.
¿que é?
16)
Da uva sae
e na adega se fai.
Ben ti me saboreas
e, ás veces, ti te mareas.
17)
Por min sobes,
por min baixas
e sempre estou
na túa casa.
18)
Aínda que non falo
a benvida sempre che dou,
e cando entras na casa
por min sempre pasas.
19)
Ti de min podes beber
e se tes dúas
nos pés as podes poñer.
20)
Choco sen chocar
late o meu corazón.
Quen non o saiba
é un tontorrón.
Carmela, Noelia, Claudia, Ana,
Carmen, Lucía, Uxía, Jeni,
Andrea, Melissa, 2ºESO.

RESOLVE O ENCRUCILLADO de JuanV., Álvaro, Brais, Adrián e Iago
HORIZONTAIS:
1.- Persoas que dirixen os colexios.
2.- Criatura que se alimenta de carne humana. IPr do
verbo apagar.
3.- Vixésima letra do alfabeto. 100 en números
romanos. Do verbo poñer con erro ortográfico.
4.- Cidade española. Fonema bilabial xordo.
5.- Castelanismo para indicar moi pequenos. Naquel
lugar.
6.- Estraños. Donas.
7.- Vogal que pode ser aberta ou pechada. Consoante
vibrante alveolar. Instrumento para atacar.
8.- Brincadeira. Moverse dun lugar a outro.
Símbolo do fósforo.
9.- Xogo. Vogal posterior ou velar. Variedade de cuarzo.
10.- Premio cinematográfico. Nacemento dun astro.
VERTICAIS:
1.- Nota musical. Órgano central do sistema nervioso.
2.- Réptil americano. Varios anfibios.
3.- Vibrante múltiple. Tipo de transporte para carretar.
Terceira letra do alfabeto.
4.- Período da época terciaria. Pedra de moer.
5.- Símbolo químico do carbono. Planta vermella con
espiñas. Símbolo químico do Radio.
6.- SPr do verbo tapar. Anfibio sen o a. Primeira letra do alfabeto.
7.- En latín obra. Amistoso.
8.- Radio escolar do IES Castro da Uz. Pousarse cunha aeronave no mar.
9.- Esaxeración da personalidade. Pelaxe das ovellas, en plural. Modelo de Audi.
10.- Debaixo de. Mexo. Madeira longa e delgada.
RESOLVE O ENCRUCILLADO DE Víctor, Antía,. María, Pablo e Juan
HORIZONTAIS:
1.- Autor nado en Rianxo. Abreviatura de punto cardinal.
2.- Nota musical, ao revés. Capital de Grecia.
3.- Dise da persoa que ten o cabelo dunha cor intermedia
entre dourado e castaño. Edificio que serve para vivir, ao
revés.
4.- Extraterrestre. Así se lle chamaba ao antigo presidente
do goberno. Forma incorrecta do verbo ler, ao revés.
5.- Dez en números romanos. Conxunción comparativa.
Son que emites ao estar acatarrado. Vogal posterior ou
velar.
6.- Abreviatura de Nicolás, desordenada. Afirmación, ao
revés. Primeira letra do alfabeto.
7.- Anaco de madeira procedente da póla dunha árbore, ao
revés. Preposición. Irmán da túa nai ou do teu pai, ao
revés.
8.- Estado de tranquilidade e quietude que non está
perturbado por ningunha molestia. Sinónimo en castelán
de testán.
9.- Segunda forma do artigo. Última letra do alfabeto.
Forma do verbo imanar.
10.- Relativo ou pertencente ao nacismo
VERTICAIS:
1.- Lugar ao que asisten os nenos e nenas para aprender. Cincuenta en números romanos.
2.-Dise de algo considerado na súa integridade ou no conxunto de todas as súas partes, ao revés. Pezas de roupa
externas, abertas por diante e sen mangas.
3.- Letra que aparece na formación do plural. Vogal pechada. Especie de vaso con pé. Vogal anterior ou palatal.
4.- Personaxe de debuxos animados que vivía na selva. Onomatopea para expresar un sono profundo.
5.- Vasilla de ferro de forma redondeada e máis estreita na boca, con tres pés e serve para cociñar, ao revés.
Conxunción copulativa. Preposición.
6.- Pronome persoal de terceira persoa, ao revés. Personaxe de cómic que sempre vai acompañado dun can.
7.- Dise da persoa, animal ou planta de tamaño anormalmente pequeno, en plural. Pronome persoal átono.
8.- Lugar con auga e vexetación no medio dun deserto. Termo contrario de barato.
9.- Forma do verbo saír. Persoa que ten moita idade, ao revés.
10.- Punto cardinal. Forma incorrecta de pronunciar un estranxeirismo. Localidade de Ourense.

1.- BUSCA 10 HIPÓNIMOS PARA O
HIPERÓNIMO: MARCAS DE COCHE.
Autores Laura S.,Laura, Cristina, Diego, Rubén
2.- BUSCA 10 HIPÓNIMOS PARA O
HIPERÓNIMO: XOGADORES DE
BALONCESTO.
autores Laura S.,Laura, Cristina, Diego, Rubén
3.- BUSCA 10 HIPÓNIMOS DO
HIPERÓNIMO: XOGOS POPULARES.
Natalia, Diana e Pedro

Aquí tedes as respostas dos autores e autoras dos encrucillados
RESPOSTAS ÁS SOPAS DE LETRAS
1 2
3
SOLUCIÓN ÁS ADIVIÑAS:
1. Sol 2. Lúa 3. Flor 4. Castaña. 5. Cabaza 6.Son 7.Colexio 8. Árbore 9.Nube 10.
Cadeira 11.Xirasol 12. Furacán 13. Boneco de neve 14. Gata 15. Escuridade
16.Viño 17. escaleira 18. Felpudo 19. Botas 20. Chocolate.

Argalladas 2011 2012

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Was ist angesagt? (20)

Andere mochten auch

Andere mochten auch (20)

Ähnlich wie Argalladas 2011 2012

Ähnlich wie Argalladas 2011 2012 (20)

Mehr von radiorasca

Mehr von radiorasca (20)

Kürzlich hochgeladen

Kürzlich hochgeladen (11)

Argalladas 2011 2012