Weitere ähnliche Inhalte Ähnlich wie Quicktime Panoramic VR (8) Mehr von Rachabodin Suwannakanthi (20) Quicktime Panoramic VR1. การถายภาพ มุมกวางโดยใชเทคโนโลยี QTVR และ FLASH ในประเทศไทย
Panoramic Photography by using QTVR and Flash Technology in Thailand
โดย อาจารย วรพจน สงเจริญ คณะศิลปกรรมศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
วิท ยาลัยนานาชาติ มหาวิทยาลับกรุงเทพ
การถายภาพกวาง (Panoramic Photography)
การถายภาพมุมกวาง แตเดิมเกิดขึ้นมากวา 160 ป แลว แตท ี่เราคุณเคยกันดีก็คงจะเปน การถายรูปหมูเมื่อสําเร็จ
การศึกษาเขารับพระราชทานปริญญาบัตร ในที่นี้เราจะกลาวถึงการถายภาพมุมกวางในการใชงานรวมกับ
คอมพิวเตอร โดยใชเทคโนโลยี QTVR และ Flash
ดังจะเห็นจากภาพทิวทัศน เมืองซานฟรานซิสโกในป 2394 (1851) ทีมาการนําภาพหลายๆภาพมาตอกันเปนภาพมุมกวางแลว
่
ภาพพิธพระราชทานปริญญาบัตร คณะศิลปกรรมศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ป พ.ศ. 2552 ภาพโดย คุณ วิจิตร เมธีเถกิง หจก.นิวสีลมคัลเลอรแล็บ
ี
แอนด วีดีโอ โดยใหกลองถายภาพมุมกวาง Round Shot
เทคโนโลยี และการเริ่ม ตนของการถายภาพแบบเสมือนจริง
ป 2534 (1991) บริษท Apple Computer Inc. เปดตัวเทคโนโลยี QuickTime ซึ่งออกแบบมาเพื่อใชในการ
ั
สนับสนุนการทํางานดาน สื่อประสมบนเครื่องคอมพิวเตอร สวนบุคคล อาทิ ภาพนิ่ง, ภาพเคลื่อนไหว และเสียง
ในรูปแบบตางๆ โดยเนนไปที่ภาพเคลื่อนไหวแบบ วีดีทัศน บนเครื่องคอมพิวเตอร สวนบุคคล ซึ่งสมัยนั้นถือวา
เปนความสามารถใหมของคอมพิวเตอรสวนบุคคล โดยเริ่มจากระบบปฏิบ ัติการ Macintosh กอน แลวจึงขยาย
ตอไปบนระบบปฏิบ ัติการ Windows
2. ป 2537 (1994) บริษท Apple Computer Inc. เปดตัวเทคโนโลยี สวนตอขยายของ QuickTime คือ QuickTime
ั
Virtual Reality (QTVR) ซึ่งเปนเทคโนโลยี ที่ทาให ผูใชคอมพิวเตอร และอุปกรณมาตรฐาน (mouse and monitor)
ํ
ใหสามารถชมภาพแบบเสมือนจริงได โดยผูชมสามารถกําหนดมุมมองของภาพ หันไป-มา ซาย-ขวา กม-เงย และ
ยอ-ขยายภาพ ไดประดุจผูชมยืนอยู ณ สถานที่นั้นจริงๆ โดยแบงออกเปนสองรูปแบบ คือ
Panoramic Movie สภาพแวดลอมแบบเสมือนจริง
เปนภาพมุมกวาง 360 องศา ในแบบทรงกระบอก (cylindrical image) ผูชมสามารถหมุนดุสถานที่
โดยรอบโดยผูชมเปนศูนยกลางของจุดหมุน สามารถซูมภาพ เขา-ออก และ กมเงยไดในองศา ที่จํากัด
ขึ้นอยูกับเลนส ทีใชในการบันทึกภาพ สภาพแวดลอมเสมือนจริง แบงออกเปน 2 รูป แบบคือ
่
1. Single Node Movie คือภาพสภาพแวดลอมแบบเสมือนจริงที่มีจุดหมุนเดียว หรือแกนหมุนเดียว
หากเปรียบก็คือเสมือนผูชมยืนอยูกลางหอง หองหนึ่ง หมุนไปมาเพือชมหองๆนั้น แตไมสามารถ
่
เดินออกจากหองๆนี้ได
2. Multi Node Movies คือภาพสภาพแวดลอมแบบเสมือนจริงที่มีห ลายจุดหมุน ซึ่งเปนการนําเอา
ภาพสภาพแวดลอมแบบเสมือนจริงที่มีจุดหมุนเดียว มาเชื่อมตอเขาดวยกัน หากเปรียบก็คือการนํา
หองหลายๆหองเขามาประกอบกัน ทําใหผูชมสามารถชมหองตางๆไดหลายหอง การเชื่อกันนี้เรา
จะเรียกวาการทํา Links ซึ่งเราสามารถที่จะเชื่อม ภาพสภาพแวดลอมแบบเสมือนจริงหลายๆจุดเขา
ดวยกัน หรือจะเชื่อมเอาภาพวัตถุแบบเสมือนจริง เขามาดวยก็ได
ภาพมุมกวาง 360 องศา แบบทรงกระบอก (Cylindrical Image)
Object Movie วัตถุเสมือนจริง
เปนภาพวัตถุที่สามารถจับ หมุนดูได 360 องศา คลายกับภาพวัตถุ 3 มิติ สามารถที่จะ ยอ-ขยาย เพื่อดุ
รายละเอียดของวัตถุนั้น ๆ เสมือนจับตองวัตถุจริงโดยไมใหทําใหวตถุห รือสิ่งของตนฉบับเสียหายแต
ั
อยางใด โดยวัตถุเสมือนจริงแบงออกเปนสองแบบดังนี้
1. Single Roll Object Movie วัตถุเสมือนจริงแบบแถวเดียว เปนภาพวัตถุที่เราสามารถจับหมุนดู
โดยรอบ 360 องศา จากดาน หนา ถึง ดานหลังไป-มา และ ซูมเขา-ออก เพื่อดุรายละเอียดตางๆ โดย
ปกติจะทําการบันทึกภาพที่ ตําแหนง 0 องศา และจะหมุนวัตถุทีละ 10 องศา จนครบรอบ 360 องศา
ดังนั้นในหนึ่งวัตถุจะมี 36 ภาพ
3. วัตถุเสมือนจริงแบบแถวเดียว Object Movie Single Roll
2. Multi Roll Object Movie วัตถุเสมือนจริงแบบหลายแถว ซึ่งจะมีความแตกตางจาก วัตถุเสมือน
จริงแบบแถวเดียว กลาวคือนอกจากจะหมุนวัตถุในรูป แบบ 360 องศาไดแลว ยังสามารถ หมุนวัตถุ
ใหสามารถ กมเงย ไดอีกดวย โดยปกติจะเริ่มการบันทึก ภาพโดยตั้งกลองที่ตําแหนง 90 องศา ของ
วัตถุ และ หมุนวัตถุ ทีละ 10 องศา โดยรอบ จากนั้นจึงปรับระดับองศาของตําแหนงกลองลงมาที่
80 องศา และ หมุนวัตถุ ทีละ 10 องศา โดยรอบจนครบ 360 องศา ทําเชนนี้ จนถึงตําแหนงที่ 0
องศา หรือในบางกรณีตองการแสดงภาพดานลางของวัตถุก็สามารถ ปรับตําแหนงมุมกลองตอไป
จน ถึงตําแหนงที่ -90 องศา
5. ลดระดับกลองลงทีละ 10องศา ทําเชนนี้ จนถึงตําแหนงที่ 0 องศา หรือในบางกรณีตองการแสดงภาพดานลางของวัตถุก็สามารถ ปรับ
ตําแหนงมุมกลองตอไปจน ถึงตําแหนงที่ -90 องศา
ป 2538 (1995) วันที่ 16 พฤศจิกายน 2538 บริษท สงเจริญมีเดียกรุป จํากัด ไดกอตั้งขึ้นเพื่อรองรับงานดานสื่อ
ั
ประสม และผลิต Multimedia Software สําหรับสื่อนิวมีเดีย “Newmedia” อันหมายถึง CD, DVD และ Internet
ป 2539 (1996) บริษทสงเจริญมีเดียกรุป จํากัด และบริษท มิกซแทรก จํากัด ไดรวมกันนําเขาอุปกรณ ตางๆเพื่อใช
ั ั
ในการบันทึกภาพพระที่นั่งกาญจนาภิเษกในรูปแบบเสมือนจริงโดยใชเทคโนโลยี QTVR (cylindrical panoramic)
ในพระราชพิธีกาญจนาภิเษก และในปเดียวกันนั้นเอง ทางสํานักพระราชวังก็ไดมอบหมายใหท างบริษท ฯ ั
ดําเนินการจัดสราง website พระราชวังไทยในแบบเสมือนจริงขึ้น โดยใช QTVR Technology สามารถเขาชมไดที่
www.palaces.thai.net โดยความอนุเคราะหจาก Internet Thailand ในเรื่องชื่อโดเมน และ ดูแลระบบโฮส โดยศูนย
เทคโนโลยีสารสนเทศแหงชาติ (NECTEC)
6. การบันทึกภาพพระที่นั่งกาญจนาภิเษกในรูปแบบเสมือนจริงโดยใชเทคโนโลยี QTVR (cylindrical panoramic)
ป 2544 (2001) บริษท Apple Computer Inc. เปดตัว QuickTime Version 5 ใน Version นี้ของ QuickTime ไดมี
ั
การปรับปรุงเพิ่มเติมในสวนของ QTVR คือการเปดตัวของ Cubic Movie ซึ่งเปนแนวคิดที่แตกตางไปจาก
Panoramic Movie เดิมก็คือภาพมุมกวางแบบเสมือนจริง ผูชมจะยืนชมอยูในทรงกระบอก แตใน Cubic Movie นี้
ผูชมจะเสมือนชมอยูในกลอ งสี่เหลี่ยม ที่มีภาพปะติดผนังทั้ง 6 ดาน คือ 4ดานโดยรอบ และดานบน (Zenith),
ดานลาง (Nadir) ทําใหสามารถมองเห็นภาพในทุกแงมุม คือ 360 คูณ 180 องศา รูป แบบภาพที่เปนที่นิยมในการ
เก็บภาพลักษณะเต็ม 360 คูณ 180 องศา จะมีสองแบบคือ
1. ภาพแบบผนังทั้ง 6 ดาน (Cube faces)
2. ภาพแบบคลี่ออกเปนสี่เหลี่ยม (Equirectangular Image)
ซึ่งภาพทั้งสองแบบนี้ สนับสนุนการทํางานของ QuickTime และ Flash
7. ภาพ Cube Face 6 ดาน 4ดานโดยรอบ และดานบน (Zenith), ดานลาง (Nadir)
ภาพแบบคลี่ออกเปนสี่เหลี่ยม (Equirectangular Image)
ป 2548 (2005) ดวยความนิยมอยางมากของ Macromedia Flash Technology ในการใชพฒ นาเว็บไซต ทําใหมี
ั
ผูพัฒนาให Flash ให สามารถแสดงภาพมุมกวาง 360 องศาได ยิ่งไปกวานั้นเมื่อวันที่ 18 เมษายน ปเดียวกันนั้นเอง
บริษท Adobe Systems Inc. เล็งเห็นอนาคตที่มั่นคงของ Flash และ Internet จึงไดควบรวม บริษัท Macromedia
ั
Inc. เขาเปนบริษท เดียวกัน ทําใหอนาคตของ Flash ดูมั่นคงสดใสยิ่งขึ้น กอบกับ บริษท Apple ไมไดมีการพัฒนา
ั ั
อะไรเพิ่มเติมในสวนที่เปนเทคโนโลยีในการสนับ สนุน QTVR อีกเลย ทําใหความนิยมที่จะใช QuickTime ในการ
8. นําเสนอขอมูล ภาพมุมกวางลดลงตามลําดับ นอกจากนั้นยังมีผพ ัฒนาเทคโนโลยีอื่นๆ ที่สามารถแสดงภาพมุม
ู
กวาง 360 องศา เพิ่มขึ้น อาทิ เชน Java Player, IPIX, Shockwave
ป 2550 (2007) เปนเรื่องที่นาเศราสําหรับผูที่คลุกคลีกับเทคโนโลยี QTVR ตั้งแตครั้งเริ่มตนจาก บริษัท Apple
Computer Inc. ซึ่งขณะนั้นประสบความสําเร็จอยางมาก จาก iMac มาจนถึง iPod, iTune และ iPhone ซึ่งทําให
แนวทางธุรกิจของบริษท เปลี่ยนแปลงไป ในเดือนมกราคม ป พ.ศ. 2551 แอบเปลไมเพียงตัดคําวา คอมพิวเตอร
ั
ออกจากชื่อของบริษัท เหลือเพียง Apple Inc. แตยังตัดการสนับสนุน QTVR ใน QuickTime Version ใหมๆที่
ออกมา เชนไมสามารถ Play QTVR บน QuickTime Version 64 bit บน Window Vista ได จึงทําให Flash
Technology เปนทางเลือกทีสดใสของผูพฒนา จึงเกิดการพัฒนาการดานการแสดงภาพ 360 องศา ดวย Flash อยาง
่ ั
กวางขวาง Flash Player ที่เปนทีนิยม อาทิ Flash Panorama Player, KRpano, PanoSalado
่
ป 2551 (2008)บริษทสงเจริญ มีเดียกรุป จํากัด รวมกับ กรมศิลปากร บันทึกภาพพระเมรุในแบบเสมือนจริง Cubic
ั
Movie ในงานพระราชพิธพระราชทานเพลิง พระศพสมเด็จพระเจาพี่นางเธอ เจาฟากัลยาณิวัฒนา กรมหลวง
ี
นราธิวาสราชนครินทร http://www.phrameru.net
อุปกรณและกระบวนการทํางาน (Hardware and Software Workflow)
1. กลองถายภาพ Digital Compact, Digital Single Lens Reflex (DSLR)
Canon 450D, 5D Mk II, Nikon D90, D5000, D700, Coolpix P6000
2. เลนส (Lens): wide angle lens, fish eye lens
Canon 15 mm. Nikon 10.5mm.
3. ขาตั้งกลอง (Tripod)
Manfrotto, SLIK, Velbon
4. หัวแพน (Panorama Head) ใชในการปรับ แกไขจุดหมุนที่คลาดเคลือน (Nodal Point)
่
Panosaurus, Nodal Ninja, 360Precision
5. คอมพิวเตอร (PC or Mac)
6. โปรแกรมที่ใชในการตอภาพ (Stitching Software)
PTGui, Stitcher
7. โปรแกรมที่ใชในการแปลงภาพ (Conversion Software)
Pano2QTVR, Pano2VR, Cubic Converter
8. โปรแกรมที่ใชในการตกแตงภาพ (Retouching Software) และการรวมแบบ HDRI
PhotoShop, Photomatix Pro, FDRTools, PSFTools, EasyHDR,
9. โปรแกรมที่ใชในการเผยแพรภาพ (Distributing Software)
Pano2QTVR, Flash, Dreamweaver