หูเสื่อม

1. นพ.ปรัชญา ศรีสว่าง
21-Jul-14 1

2. เสียงดัง : อันตรายที่มองไม่เห็น
ประสาทหูจะเริ่มเสื่อมลงตั้งแต่อายุ 20 ปี จน
สร้างปัญหาเรื่องการได้ยินเมื่ออายุประมาณ
55-65 ปี
เมื่อหูเสื่อมแล้วไม่มีทางกลับมาได้ยินชัดเจน
เหมือนเดิม
ต้องอาศัยเครื่องช่วยฟังไปตลอดชีวิต
21-Jul-14 2

3. ประสาทหูเสื่อม
 เป็นภาวะที่ได้ยินเสียงลดลง หรือไม่ได้ยินเลย
 อาจเกิดขึ้นจากเสียงที่พึงปรารถนาด้วยพฤติกรรม
ต่างๆ เช่น ติดนิสัยฟัง MP3 ตลอดเวลาโดยเปิด
ในระดับดังมากๆ การเที่ยวกลางคืนบ่อยๆ
 ทาให้เซลล์รับเสียงคลื่นในความถี่ 2,000-
6,000 เฮิร์ตท์ (Hz)
21-Jul-14 3

4. เครื่องเล่น MP 3
วิธีสังเกตว่าเครื่องเล่นเพลง MP3 ดังเกินไป
หรือไม่
 เซ็ตความดังเสียงเครื่องเล่นไว้เกินกว่า 60% ของระดับเสียง
สูงสุดหรือไม่
 เมื่อฟังเพลงจากเครื่องเล่น MP3 ยังสามารถได้ยินเสียงจาก
สิ่งรอบตัวหรือไม่
 คนอื่นๆ ได้ยินเสียงจากเครื่องเล่น MP3 ของคุณหรือไม่
 เมื่อฟังเครื่องเล่น MP3 คุณต้องตะโกนคุยกับคนอื่นหรือไม่
 หลังจากฟังเครื่องเล่น MP3 คุณมีอาการหูอื้อหรือไม่
21-Jul-14 4

5. โรคหูเสื่อมแบ่งเป็น
โรคหูหนวก หรือหูบอดสนิท
สาเหตุ
 แก้วหูทะลุและหูอักเสบที่รุนแรง
 หูหนวกแต่กาเนิด พิษจากยา (สเตรปโตไมซิน, คาน่าไมซิน
, เจนตาไมซิน)
 โรคคางทูม ไข้หวัดใหญ่บางสายพันธุ์
 รูปแบบการดาเนินชีวิต เช่น การดาน้า
21-Jul-14 5

6. โรคหูหนวก หรือหูบอดสนิท
อาการ
 ไม่สามารถได้ยินเสียงใดๆ เลย ต้องอาศัย
เครื่องช่วยฟัง หรือผ่าตัด
 เป็นใบ้ ถ้าหากเกิดขึ้นก่อนสองขวบ ซึ่งเป็นช่วงที่
เด็กกาลังพัฒนาการพูด
21-Jul-14 6

7. โรคหูตึง
โรคหูตึง แบ่งออกเป็น
 หูตึงแบบไม่มีเสียงในหู
 หูตึงแบบมีเสียงในหู (หูอึง) คือ มีเสียงหวีดก้องในหู โดย
หาที่มาของเสียงไม่ได้ มักมีเสียงดังอยู่ตลอดเวลา และมี
เสียงดังมากขึ้น เมื่อต้องอยู่ในสถานที่เงียบสงัด เช่น ใน
ห้องนอน
21-Jul-14 7

8. โรคหูตึง
สาเหตุ
• กรรมพันธุ์
• เยื่อหูชั้นในฉีกขาด และเซลล์รับเสียงถูก
กระทบกระเทือน
• ไขมันในเลือดสูง โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง
• การสูบบุหรี่
21-Jul-14 8

9. โรคหูตึง
อาการ
• ความสามารถในการได้ยินลดลงเรื่อยๆ
จนต้องฟังเสียงดังมากขึ้น
• อาจมีอาการร่วม เช่น เวียนหัว มึนงง รู้สึก
บ้านหมุน
21-Jul-14 9

10. ปัญหาที่มากับเสียงดัง
 สูญเสียการได้ยิน หูอื้อ หูหนวก
 ความดันโลหิตสูง ใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว มือเท้าเย็น
ระบบไหลเวียนโลหิตบกพร่อง
 รบกวนการทางาน การพักผ่อน ทาให้เกิด
ความเครียด หรือการตื่นตระหนก และอาจพัฒนา
ไปสู่อาการซึมเศร้า และโรคจิตประสาท
21-Jul-14 10

11. อาการของหูเสื่อม
 การได้ยินเสียงวิ้งๆ ในหูทั้งที่ไม่ได้เปิดเพลง หรือ
ถอดหูฟังออกแล้ว
 อาจเกิดอาการทรงตัวผิดปกติ
 ถ้าเริ่มมีอาการเหล่านี้ติดต่อกัน 2-3 วันไม่ดีขึ้น
ควรรีบไปพบแพทย์
 การฟังเพลงหรือคุยโทรศัพท์ผ่านหูฟัง ไม่ควรฟัง
ติดต่อกันนานเกิน 2 ชั่วโมง
21-Jul-14 11

12. ประสาทหูเสื่อมจากการประกอบอาชีพ
จากการสัมผัสกับเสียงดังที่เกิดจากการทางาน
อาชีพกลุ่มเสี่ยง ได้แก่
 บุคคลที่ต้องทางานอยู่กับเสียงดัง ลูกจ้างของโรงงาน
อุตสาหกรรมต่างๆ โรงทอ โรงงานถลุงเหล็ก โรงเลื่อย
 สัมผัสกับเสียงดังนอกโรงงาน ได้แก่ คนขับรถตุ๊กตุ๊ก รถอี
แต๋น ตารวจจราจร บุคคลที่อาศัยอยู่ในชุมชนที่มีปัญหา
การจราจร
21-Jul-14 12

13. องค์ประกอบที่ทาให้ประสาทหูเสื่อม
 ความเข้มของเสียง เสียงดังมากจะยิ่งทาลาย
ประสาทหูมาก
 ความถี่ของเสียง เสียงที่มีความถี่สูงหรือแหลมจะ
ทาลายประสาทหูมากกว่าเสียงที่มีความถี่ต่า
 ระยะเวลาที่ได้ยินเสียง ยิ่งสัมผัสกับเสียงเป็น
เวลานาน ประสาทหูจะยิ่งเสื่อมมาก
21-Jul-14 13

14. องค์ประกอบที่ทาให้ประสาทหูเสื่อม
 ลักษณะของเสียงที่มากระทบ เสียงกระแทกไม่เป็น
จังหวะ จะทาลายประสาทหูมากกว่าเสียงที่ดัง
ติดต่อกันไปเรื่องๆ
 ความไวต่อการเสื่อมของหู เป็นลักษณะเฉพาะตัว
ของแต่ละคน ผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูง จะ
เกิดประสาทหูเสื่อมได้ง่ายกว่า
21-Jul-14 14

15. การสูญเสียการได้ยินจากเสียงดัง
 ลักษณะการสูญเสียการได้ยินอย่างเฉียบพลัน เช่น
เสียงระเบิด เสียงปืน
 การสูญเสียการได้ยินแบบค่อยเป็นค่อยไป เกิดขึ้น
ในผู้ที่ทางานอยู่ในที่ที่มีเสียงดังเป็นเวลานานๆ เช่น
โรงทอ โรงกลึง
21-Jul-14 15

16. การสูญเสียการได้ยินจากเสียงดัง
 การสูญเสียการได้ยินจะเกิดขึ้นเพียงชั่วคราว
 สามารถฟื้นคืนกลับมาสู่การรับฟังปกติได้
 อาจจะเป็นอยู่เพียงไม่กี่ชั่วโมง หรืออาจจะนาน
หลายชั่วโมงจนเป็นวันก็ได้
 เรียกภาวะนี้ว่า “การสูญเสียการได้ยินแบบ
ชั่วคราว” (Temporary Threshold
Shift : TTS)
21-Jul-14 16

17. การสูญเสียการได้ยินจากเสียงดัง
 ถ้าไม่ได้มีการป้ องกันและแก้ไข ยังคงรับสัมผัสเสียง
ดังต่อเนื่องไปเรื่อยๆ
 การสูญเสียการได้ยิน จะรุนแรงขึ้นจนเกิด “การ
สูญเสียการได้ยินแบบถาวร” (Permanent
Threshold Shift) และจะไม่กลับมาได้ยิน
ปกติได้อีกเลย
21-Jul-14 17

18. ลักษณะทางคลินิก
1. Tinnitus
 ผู้ที่เริ่มมีการเสื่อมสมรรถภาพการได้ยิน
 อาจจะมีการได้ยินเสียงผิดปกติดังอยู่ในหู
 เสียงจะชัด และดังมากขึ้นในขณะอยู่ในที่เงียบๆ
 อาจจะดังอยู่เป็นพักๆ หรือดังอยู่ตลอดเวลาก็ได้
21-Jul-14 18

19. ลักษณะทางคลินิก
2. ความผิดปกติของการได้ยิน ในระยะ
แรกจะเกิดขึ้นที่เซลล์ประสาทที่ทาหน้าที่รับ
เสียงความถี่สูงก่อน
21-Jul-14 19

20. ลักษณะทางคลินิค
3. การตรวจวัดสมรรถภาพการได้ยิน
ด้วยเครื่องตรวจวัดการได้ยิน
(Audiometer)
21-Jul-14 20

21. เกณฑ์การวินิจฉัยโรค
 ประวัติทางานในที่ที่มีเสียงดังติดต่อกันเป็น
เวลานาน หรือได้ยินเสียงดังมากทันที
 ผลการทาสอบสมรรถภาพการได้ยินมีกราฟเป็นรูป
ตัววีที่ความถี่ 4,000 เฮิร์ต และระดับการได้ยิน
เกิน 25 เดซิเบล
21-Jul-14 21

22. เกณฑ์การวินิจฉัยโรค
21-Jul-14 22

23. ระดับการได้ยิน
21-Jul-14 23

24. 21-Jul-14 24

25. การป้ องกัน
 การแก้ไขเพื่อลดระดับเสียง เช่น ลดระยะเวลาการ
ทางาน ใช้อุปกรณ์ป้ องกันอันตรายส่วนบุคคล
 การป้ องกันทางสิ่งแวดล้อม เช่น กาหนดจุดอันตราย
ถ้ามีเสียงดังเกิน 155 เดซิเบล ตรวจวัดเสียง
บริเวณที่เป็นจุดกาเนิดเสียง หรือบริเวณที่ลูกจ้าง
ทางาน
21-Jul-14 25

26. การป้ องกัน
 การป้ องกันที่ตัวบุคคล โดยให้ความรู้ และให้ใช้
อุปกรณ์ป้ องกันอันตรายส่วนบุคคล เช่น ปลั๊กอุดหู
ที่ครอบหู
 การตรวจการได้ยิน โดยตรวจก่อนเข้าทางาน และ
ตรวจระหว่างทางาน เพื่อดูการเปลี่ยนแปลง
21-Jul-14 26

27. การใช้อุปกรณ์ป้ องกัน
 เพื่อลดระดับเสียงที่ผ่านเข้ามาในช่องหู ซึ่งจะมี
อุปกรณ์อยู่ 2 ประเภท ได้แก่ ที่ครอบหู (Ear
Muff) ที่อุดหู (Ear Plugs)
 โดยทั่วไปที่ครอบหู (Ear Muff) จะลดระดับ
เสียงได้มากกว่าที่อุดหู แต่ก็มีข้อดีข้อเสียที่จะต้อง
นามาพิจารณาความเหมาะสมในการใช้ด้วย
21-Jul-14 27

28. ที่อุดหู (Ear Plug)
21-Jul-14 28

29. ที่ครอบหู (Ear Muff)
21-Jul-14 29

30. การใช้อุปกรณ์ป้ องกัน
 ใช้หูฟังแบบครอบหูแทนหูฟังแบบเสียบในหู
21-Jul-14 30

31. หูเสื่อมตามวัย
 การที่ผู้สูงวัยมีความสามารถในการรับเสียงแย่ลง
หรือพูดง่ายๆ ก็คือ หูตึง เนื่องจากเป็นภาวะที่ค่อย
เป็นค่อยไป
 ผู้สูงวัยหรือคนรอบข้างอาจมีปัญหาอื่นแทรกซ้อนได้
จากการที่ต้องตะโกนสื่อสารกันเป็นเวลานาน เช่น
เสียงแหบ ไอเรื้อรัง เป็นต้น
21-Jul-14 31

32. หูเสื่อมตามวัย
 ภาวะหูตึง หมายความถึงภาวะที่ความสามารถในการรับ
เสียงแย่ลง มีการให้ระดับความรุนแรงของการเสียการได้
ยิน
21-Jul-14 32

33. 21-Jul-14 33

34. สาเหตุของภาวะหูตึง
1. จากการเสื่อมตามวัย
2. หูพิการแต่กาเนิด เกิดจากพันธุกรรม พัฒนาการผิดปกติ
หรือการเป็นโรคระหว่างตั้งครรภ์ของมารดาเอง
3. จากโรคประจาตัวที่มีอยู่ เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง
ไขมันในเลือดสูง ซึ่งจะมีผลทาให้เกิดการเสื่อมของหูชั้นใน
เร็วมากขึ้น
21-Jul-14 34

35. สาเหตุของภาวะหูตึง
4. จากการใช้ยา มียาบางกลุ่มที่อาจมีผลเสียต่อหูชั้นใน เช่น
ยาปฏิชีวนะกลุ่มอะมิโนไกลโคไซด์ ยาขับปัสสาวะที่ใช้
รักษาความดันโลหิตสูง ยาแอสไพริน
5. หูตึงจากภาวะเสียงดัง เกิดจากการสัมผัสเสียงที่ดังเกินไป
เป็นเวลานานเกินไป
21-Jul-14 35

36. การรักษา
 ตรวจร่างกายดูสภาพของหูชั้นนอก ช่องหู แก้วหู
หูชั้นกลางว่ามีความผิดปกติใดหรือไม่
 รักษาไปตามแต่ละภาวะ
 หากสงสัยว่ามีภาวะหูตึง จึงจะส่งตรวจการได้ยินเพื่อ
ยืนยัน และดูระดับความรุนแรง
 ฟื้นฟูด้วยการใช้เครื่องช่วยฟัง
21-Jul-14 36

37. โรคหูตึงเฉียบพลัน
 โรคหูตึงเฉียบพลันหรือหูดับ คือ ภาวะที่มีการ
สูญเสียการได้ยินชนิดประสาทรับฟังเสียงเสีย แบบ
ทันทีทันใด ซึ่งมักพบในคนอายุน้อยและวัยกลางคน
และพบในผู้หญิงบ่อยพอๆกับผู้ชาย
21-Jul-14 37

38. สาเหตุของโรค
 ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจน
 อาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัส
 เกิดจากการอุดตันของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงหูชั้นใน
 เกิดจากเยื่อบุหูชั้นในชารุด
21-Jul-14 38

39. ลักษณะอาการที่พบบ่อย
 การสูญเสียการได้ยินเฉียบพลัน
 เป็นในหูข้างเดียว
 มีเสียงดังรบกวนในหูข้างนั้นและมีเวียนศีรษะร่วม
ด้วย
21-Jul-14 39

40. การวินิจฉัยโรค
Ø ซักประวัติ
Ø ตรวจร่างกาย
Ø ตรวจระดับการได้ยิน
Ø ตรวจพิเศษอื่นๆ เช่น ตรวจเลือด, ตรวจปัสสาวะ,
ตรวจคลื่นสมองเพื่อวัดระดับการได้ยิน และอาจ
ตรวจทางรังสีเพิ่มเติมในผู้ป่วยบางราย
21-Jul-14 40

41. แนวทางการรักษา
Ø ให้ผู้ป่วยนอนพักผ่อน หรือบางรายอาจต้องพัก
รักษาตัวในโรงพยาบาล
Ø ให้ยารักษาตามความเหมาะสม
Ø ตรวจวัดระดับการได้ยินเป็นระยะๆ
Ø และมีการนัดติดตามการรักษาเป็นระยาว ต่อไป
 ถ้าท่านมีอาการหูตึงเฉียบพลันหรือหูดับ ควรรีบมา
พบแพทย์
21-Jul-14 41

42. การป้ องกันไม่ให้เกิดความผิดปกติของหู
1. ควรระวังไม่ให้น้าเข้าหู
2. ควรระมัดระวังอย่าให้เกิดอันตรายหรืออุบัติเหตุกับหู
3. หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับเสียงดังเป็นระยะเวลานาน ๆ
4. ก่อนใช้ยาทุกชนิดไม่ว่าจะฉีด รับประทาน หรือหยอดหู
ควรปรึกษาแพทย์
5. เมื่อมีอาการผิดปกติทางหู ควรรีบปรึกษาแพทย์ หู คอ
จมูก
21-Jul-14 42

43. ป้ องกันมลพิษทางเสียง : เรื่องนี้คุณช่วยได้
 ไม่พูดโทรศัพท์ หรือส่งเสียงดังรบกวนความสงบของผู้อื่น
ทั้งในบ้านและที่สาธารณะ
 หลีกเลี่ยงสถานที่ที่มีเสียงดัง หากหลีกเลี่ยงไม่ได้ควรออก
จากสถานที่แห่งนั้นให้เร็วที่สุด
 ใช้อุปกรณ์ป้ องกันเสียงดัง ทุกครั้งที่ต้องอยู่ในสถานที่ที่มี
เสียงดัง
 ไม่ฟังเพลงหรือเปิดโทรทัศน์ดังเกินไป
21-Jul-14 43

44. ป้ องกันมลพิษทางเสียง : เรื่องนี้คุณช่วยได้
 ตรวจความสามารถการได้ยินเป็นประจาทุกปี
 สังเกตเสียงต่างๆ รอบตัว หากไม่สามารถพูดคุยด้วยระดับ
เสียงปกติในระยะห่าง 1 ช่วงแขนแสดงว่าเสียงที่นั้นดัง
เกินไป
 ช่วยกันดูแลสถานที่ทางานและสถานที่สาธารณะ ให้
ควบคุมเสียงไม่ให้ดังเกินไป
ร้องเรียนเหตุเสียงดัง โทร.1555 (กรุงเทพมหานคร) หรือ
กรมควบคุมมลพิษ โทร.1650
21-Jul-14 44

45. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
 ปวดในหู แบ่งออกเป็น 2 สาเหตุ คือ
1. สาเหตุจากหู
 การอักเสบของใบหู ช่องหู แก้วหู หูชั้นกลาง
 เนื้องอกในช่องหู
 สิ่งแปลกปลอมเข้าหู
2. จากโรคอื่นๆ บริเวณศีรษะและลาคอปวดร้าวไปหู เช่น
ฟันผุ ข้อต่อขากรรไกรอักเสบ ช่องจมูกอักเสบ คออักเสบ
21-Jul-14 45

46. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
 คันหู เกิดจากหลายสาเหตุ คือ
 การอักเสบของหูชั้นนอก เกิดจากผู้ป่วยใช้ไม้พัน
สาลีปั่นช่องหูชั้นนอกเป็นประจา ทาให้เกิดการ
อักเสบเรื้อรังของผิวหนังของหูชั้นนอก ทาให้เกิด
อาการคันหูเรื้อรัง หรือเป็นๆ หายๆ
21-Jul-14 46

47. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
 การติดเชื้อราของช่องหูชั้นนอก
 หูชั้นกลางอักเสบ ทาให้เยื่อบุแก้วหูทะลุ มีหนอง
ไหลออกมา และทาให้เกิดการอักเสบของหูชั้นใน
 โรคทางกายบางชนิดที่ทาให้มีอาการคันของหูชั้น
นอกได้ เช่น โรคตับอักเสบ มะเร็งต่อม น้าเหลือง
เบาหวาน โรคเลือด โรคไตวายเรื้อรัง
21-Jul-14 47

48. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
 หูอื้อ หมายถึง การได้ยินลดลง อาการแน่น
ในหู มีเสียงในหู แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม ดังนี้
1. การนาเสียงเสีย
◦สาเหตุ เกิดจากความผิดปกติของหูชั้นนอก หูชั้นกลาง เช่น ขี้
หูอุดตัน มีน้าในหูชั้นกลาง หูชั้นกลางอักเสบ แก้วหูทะลุ
◦อาการ การได้ยินลดลง ส่วนอาการอื่นๆขึ้นกับโรคที่เป็น เช่น
มีหนองไหลจากหูในโรคหูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง
21-Jul-14 48

49. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
2. การนาประสาทเสีย
สาเหตุ เกิดจากความผิดปกติของหูชั้นใน และ
ประสาทหู การได้ยินลดลง อาจมีอาการของหูชั้นใน
ร่วมด้วย เช่น ถ้าประสาทหูเสียทั้ง 2 ข้างจะพูดไม่ชัด
และมีเสียงเพี้ยนไป
21-Jul-14 49

50. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
 เสียงดังในหู คือ การได้ยินเสียงโดยปราศจาก
แหล่งกาเนิดเสียงจากภายนอก เช่น เสียงหึ่งๆ
วิ๊งๆ หรือ ซ่าๆ
21-Jul-14 50

51. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
สาเหตุที่ทาให้เกิดเสียงผิดปกติ
 กลุ่มที่มีแหล่งกาเนิดเสียงจริงอยู่ภายในร่างกาย เช่น เสียง
ที่เกิดจากเส้นเลือดแดงโป่งพอง หรือมีการเชื่อมต่อ
ผิดปกติกับหลอดเลือดดา
 กลุ่มที่การรับรู้ผิดปกติโดยที่ไม่มีเสียงเกิดขึ้นจริง มักเกิด
จากความผิดปกติของหูชั้นใน ประสาทหู รวมถึงสมอง
อาจเกิดได้จากความเสื่อมของอวัยวะดังกล่าว เช่น หูตึงใน
ผู้สูงอายุ
21-Jul-14 51

52. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
 มีของเหลวไหลออกจากหู
 เป็นน้าใสๆ สาเหตุ มักเกิดจากการแพ้ ทาให้เกิดการ
อักเสบของผิวหนัง การอักเสบของหูชั้นกลางจากไวรัส
รายที่มีอุบัติเหตุทางศีรษะ อาจต้องนึกถึงกะโหลกฐาน
สมอง แตก และมีน้าหล่อสมองรั่ว
21-Jul-14 52

53. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
 มีของเหลวไหลออกจากหู
 เป็นเลือดปน สาเหตุ มักเกิดจากการบาดเจ็บของ
ช่องหู หรือ แก้วหู จากการแคะหูด้วยของแหลม หรือถูก
ของมีคมกระแทกบริเวณหู ทาให้แก้วหูทะลุ
 เป็นหนอง สาเหตุ เกิดจากการอักเสบติดเชื้อ
แบคทีเรีย ของหูชั้นนอก และหูชั้นกลาง เช่น โรค หู
น้าหนวกที่มีแก้วหูทะลุ
21-Jul-14 53

54. อาการผิดปกติทางหูที่ควรมาพบแพทย์
 อาการเวียนศีรษะ หมุนโคลงเคลง เกิดจาก
การเสียสมดุลของระบบการทรงตัวของร่างกาย
อาการ
 รู้สึกบ้านหมุนหรือตัวหมุน ขณะเปลี่ยนท่าอาจมีเดินเ
 คลื่นไส้อาเจียน
 ลูกตากระตุก
 อาจมีหูอื้อ หรือมีเสียงดังรบกวนในหู
21-Jul-14 54

55. ช่องทางการติดต่อ…
Facebook:
prachaya56@hotmail.c
om
ในกลุ่มคลินิกอาชีวอนามัย
21-Jul-14 55