Frank Majoor RAS-onderzoek. Presentatie van zijn onderzoek aan de verschillende RAS-projecten.

1. RAS-onderzoek
Frank Majoor,
Sovon Vogelonderzoek

2. Even een korte herhaling van
vorig jaar…

3. Wat is RAS?

4. Retrapping Adults for Survival

5. Kies een soort waarvan je er
voldoende kan vangen in een
van te voren vastgesteld
studiegebied…

6. of te wel minimaal 20 (liefst 30-
40) terugvangsten of aflezingen
van adulten uit eerdere jaren

7. Kies zo mogelijk een soort
waarvan nog weinig bekend is
qua overleving

8. Kies zo mogelijk een
plaatstrouwe soort

9. Bij bepaalde
soorten is het
gebruik van
kleurringen aan te
raden (verhogen
terugmeldkans of
beperken van verstoring)

10. Het gaat om (terug)vangen van
adulten, maar het ringen van
pullen is ook toegestaan… want
deze kunnen als broedvogel in het
studiegebied terug komen

11. Geen andere verplichtingen,
maar het invullen van
nestkaarten wordt van harte
aanbevolen

12. RAS minimaal 5 jaar vol
houden…

13. RAS minimaal 5 jaar vol
houden…
met een constante inspanning

14. 0
10
20
30
40
50
60
70
80
19
63
19
65
19
68
19
70
19
72
19
74
19
76
19
78
19
80
19
82
19
84
19
86
Aantal projecten
19
88
19
90
Aantal RAS projecten
19
92
19
94
19
96
19
98
20
00
20
02
20
04
20
06
20
08

15. RAS-projecten:
Boerenzwaluw, Grauwe Gans,
Huismus, Kleine Plevier, Kokmeeuw,
Mandarijneend, Meerkoet,
Oeverzwaluw, Nijlgans, & Tapuit

16. RAS-Boerenzwaluw
Studiegebied: Arkemheenpolder (drie boerderijen)
Start in 1998
Alleen metalen ring, terugmeldingen alleen
terugvangsten!
Ringer: Frank Majoor
Tijdsinvestering: twee dagen per jaar, adulten vangen
met mistnetten (en 1 maal per 10 dagen van eind mei
tot begin augustus 1-2 uur pullen ringen).

18. RAS Boerenzwaluw
N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
1997 88 0 0
1998 245 26 0
1999 431 19 4
2000 511 18 9
2001 386 12 8
2002 157 2 1
2003 396 25 10
2004 336 34 17
2005 289 57 19
2006 269 23 22
2007 142 58 32
2008 140 41 38
2009 66 51 34
2010 66 33 26
2011 84 53 21
Tot.geringd 3606 452

19. Aantal eigen meldingen: 355
Aantal overige meldingen: 41
Aantal melders: 8

20. RAS-Grauwe Gans
Studiegebied: Arnhem, park Sonsbeek
Start in 2009
Meeste vogels met kleurringen
Ringers: Frank Majoor & Berend Voslamber
Tijdsinvestering: vangen 1 dag in juni en regelmatig
uurtje aflezen

22. RAS Grauwe Gans
N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
2005 9 0 0
2006 6 0 1
2007 18 2 6
2008 12 7 13
2009 33 16 27
2010 60 13 52
2011 66 10 97
totaal geringd 204 48
totaal met kleurri 162 42
Aantal eigen meldingen: 355
Aantal overige meldingen: 41

23. RAS-Huismus
Studiegebied: Arnhem, Poststraat/Akkerstraat
Start 2004/2007
Alle vogels met kleurringen
Ringers: Frank Majoor
Tijdsinvestering: Jaarrond nu en dan halve dag
vangen met mistnet of half uurtje aflezen

25. RAS Huismus Arnhem,
Poststaat
N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
2004 14 19 9
2005 31 10 22
2006 0 15 26
2007 0 0 25
tot geringd 45 44
Aantal eigen meldingen: 475
Aantal overige meldingen: 54
Aantal melders: 3

26. RAS Huismus Arnhem,
Akkerstaat
N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
2007 2 26 0
2008 21 30 18
2009 35 19 20
2010 9 7 34
2011 15 0 33
tot geringd 82 82
Aantal eigen meldingen: 968
Aantal overige meldingen: 126
Aantal melders 4

27. RAS-Kleine Plevier
Studiegebied: gebied tussen Zevenaar, Arnhem,
Wageningen en Ooijpolder
Start in 1999
Meeste met kleurringen
Ringers: Frank Majoor & Joost Valkenburg
Tijdsinvestering: In de maanden april, mei en juni vele
dagen… nesten zoeken, adulten vangen op t nest,
pullen ringen en ringen aflezen

28. Het ringen…

29. Het aflezen van de ringen…

30. RAS Kleine Plevier
N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
1999 4 1 0
2000 3 1 0
2001 4 3 0
2002 31 16 1
2003 8 3 8
2004 19 4 5
2005 47 9 7
2006 13 3 14
2007 34 25 17
2008 25 10 30
2009 50 24 26
2010 47 13 36
2011 14 26 45
totaal geringd 299 138

31. Terugmeldingen
buiten het
studiegebied
Aantal eigen meldingen: 279
Aantal overige meldingen: 249
Aantal melders: 39

32. RAS-Kokmeeuw
Studiegebied: Veluwemeer Harderwijk &
Benthuizerplas Zoetermeer
Start resp. 2006 & 2009
Met kleurringen (daarvoor metaal)
Ringers: Frank Majoor & Benny Middendorp
Tijdsinvestering: In mei een dag adulten vangen, in
juni een dag pullen ringen en maart-juni regelmatig
enkele uren ringen aflezen

33. Vangen

34. RAS Boerenzwaluw
Aflezen

35. Aflezen

36. Harderwijk
jaar metalen ring kleurring ad terug uit eerdere jaren
1998 392 0 0
1999 400 0 0
2000 521 0 2
2001 514 0 2
2002 505 0 2
2003 446 0 19
2004 322 0 4
2005 19 92 19
2006 289 122 177
2006 72 126 331
2008 53 116 360
2009 65 135 356
2010 105 209 380
2011 23 109 272
tot geringd 3726 815

37. Aantal eigen meldingen: 3557
Aantal overige meldingen: 5797
Aantal melders: 238

38. RAS-Mandarijneend
Studiegebied: Arnhem, Velp, Rozendaal, Oosterbeek
&Wolfheze
Start in 1997
Eerst alleen metalen ring, sinds 2010 met kleurringen
Ringer: Frank Majoor
Tijdsinvestering: regelmatig uurtje vangen en/of
aflezen. Met name in de wintermaanden

40. RAS-Mandarijneend
jaar jong adult adulten terug uit eerdere jaren
1997 3 3 0
1998 0 4 4
1999 1 12 10
2000 6 11 13
2001 0 6 24
2002 6 23 28
2003 1 21 46
2004 4 8 35
2005 8 2 39
2006 4 5 38
2007 1 1 28
2008 1 11 30
2009 13 15 34
2010 5 22 44
2011 4 2 51
tot geringd 57 146
tot kleur 7 24

41. RAS-Mandarijneend
Aantal eigen meldingen: 542
Aantal overige meldingen: 4906
waarvan 3820 door Stef Waasdorp!
Aantal melders: 24

42. RAS-Meerkoet
Studiegebied: Arnhem noord
Start in 1999
Eerst alleen metalen ring maar sinds 2010 met
kleurringen
Ringer: Frank Majoor & Jeroen Nagtegaal
Tijdsinvestering: regelmatig uurtje vangen en/of
aflezen

43. RAS-Meerkoet
jaar jong adult adulten terug uit eerdere jaren
1998 1 1 0
1999 0 23 1
2000 7 6 18
2001 20 15 22
2002 9 8 42
2003 2 7 24
2004 10 6 17
2005 11 10 18
2006 2 10 11
2007 17 23 28
2008 24 18 49
2009 8 10 54
2010 28 30 56
2011 19 46 66
tot geringd 158 213

44. Aantal eigen meldingen: 643
Aantal overige meldingen: 1695
Aantal melders: 27

45. RAS-Nijlgans

46. RAS-Nijlgans
Studiegebied: Arnhemse Stadsparken
Start in 1999
Eerst alleen metalen ring, sinds 2009 kleurringen
En sinds 2011 ook Limburg, Groningen, Den Haag &
Amsterdam
Ringers: Frank Majoor (deels werktijd Sovon), Jeroen
Nagtegaal & Rob Voesten
Tijdsinvestering: regelmatig uurtje vangen en/of
aflezen

47. RAS Nijlgans
N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
1999 4 4 0
2000 9 4 3
2001 18 6 7
2002 33 4 15
2003 18 5 20
2004 20 4 22
2005 22 6 28
2006 17 0 19
2007 51 3 31
2008 38 12 44
2009 53 6 59
2010 35 11 71
2011 81 21 74
totaal 399 86
totaal kleurring 167 51

48. Totaal aantal gekleurringd in Nederland:
Arnhem 223
Den Haag 210
Amsterdam 71
Limburg 40
Groningen 20

49. Het aflezen van de ringen binnen studiegebied…

50. Het aflezen van de ringen
buiten studiegebied…
Essen, Duitsland
Lopik

51. Aantal eigen meldingen: 1962
Aantal overige meldingen: 2755
Aantal melders: 96
Broedvogel

52. Aantal eigen meldingen: 139
Aantal overige meldingen: 461
Aantal melders: 45
+ www.geese.org

53. Aantal eigen meldingen: 127
Aantal overige meldingen: 1001
Aantal melders: 44
+ www.geese.org

54. Het vangen van de jongen
en de adulten…

55. Het vangen van de jongen
en de adulten…

56. Het vangen van de jongen
en de adulten…

57. Het vangen van de jongen
en de adulten…

58. Het vangen van de jongen
en de adulten…

59. Het vangen van de jongen
en de adulten…

60. Het vangen van de jongen
en de adulten…

61. Overleving
1.0
0.8
Jaarlijkse overleving
0.6
0.4
0.2
Juveniel Adult
0.0
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

62. RAS-Oeverzwaluw
1) Arnhem e.o. (van Driel, Doesburg, Zevenaar t/m
Ooijpolder)
start 1997
2) Nijmegen e.o. (Milsbeek & Batenburg)
start 2010
Alleen metalen ring, terugmeldingen alleen
terugvangsten!
Ringers: Frank Majoor, Joost Valkenburg &
Bram Ubels
Tijdsinvestering: per kolonie gemiddeld twee maal
twee uur vangen

63. RAS Oeverzwaluw Arnhem e.o.
N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
1997 2 20 2
1998 48 98 3
1999 91 170 23
2000 129 241 37
2001 303 330 59
2002 27 100 30
2003 24 70 13
2004 58 94 19
2005 8 62 12
2006 90 97 4
2007 0 0 0
2008 0 0 0
2009 0 0 0
2010 299 713 24
2011 293 667 149
Totaal geringd 1372 2662

64. RAS Oeverzwaluw Arnhem e.o.
Aantal eigen meldingen: 830
Aantal overige meldingen: 95
Aantal melders: 12

65. RAS Oeverzwaluw Nijmegen e.o.
N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
2010 61 417 1
2011 19 301 28
Totaal geringd 80 718
Aantal eigen meldingen: 43
Aantal overige meldingen: 4
Aantal melders: 2

66. Terugvangsten met ringen uit:
België, Oost-Duitsland, Spanje en
Frankrijk

67. RAS-Tapuit
Studiegebied: Noordduinen Den Helder, Vogelduin
Castricum & Aekingerzand
Start in 2007
Alle vogels met kleurringen
Ringers: Frank Majoor, Herman van Oosten & Stef
Waasdorp
Tijdsinvestering: Per gebied circa 15 dagen per jaar
Geheel in werktijd (Sovon & St. Bargerveen).

69. Tapuiten Noordduinen tussen Grote Keeten en Den Helder
jong adult terug
2007 132 70 0
2008 185 37 60
2009 172 14 75
2010 89 8 78
2011 208 27 87
Totaal 786 156
Aantal eigen meldingen: 1641
Aantal overige meldingen: 547
Aantal melders: 22

70. Meer info
over deze en andere
ringprojecten
Zie:
www.frankmajoor.nl

71. Bedankt!
Fotografen: Koos Dansen,
Harvey van Diek, Peter Eekelder,
Otto Faulhaber, Luc Mewissen,
Bram Ubels
En de bijna 500 aflezers voor
ruim 20.000 meldingen