Detalyadong Banghay-Aralin sa FILIPINO V
I. Mga Layunin
Sa loob ng 60 minutong aralin sa FILIPINO V, ang mga mag-aaral ay inaasahang:
a. Nakikilala at natutukoy ang mga pangatnig sa hugnayang pangungusap;
b. Nagagamit ang mga pangatnig sa hugnayang pangungusap, at
c. Nakabubuo ng makabuluhang pangungusap gamit ang mga pangatnig.
II. Paksang Aralin
Paksa: Gamit ng Pangatnig sa Hugnayang pangungusap
Sanggunian: Bagong Likha 5 Wika at Pagbasa pp. 430-431, Alab ng Wikang
Filipino 5 pp. 312-313, at Ikalawang Edisyon Pluma Wika at Pagbasa para sa
Batang Pilipino pp. 343-344
Kagamitan: Larawan ni San Pedro Calungsod, cut-outs, biswal eyds, laptop, at
projector
III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng mga Mag-aaral
A. Panimulang Gawain
1. Panalangin
___________, pangunahan mo ang ating
panimulang panalangin sa araw na ito.
2. Pagbati
Magandang Umaga mga bata!
Opo ma’am (sa ngalan ng ama, ng
anak, at espirito santo,
Amen………..)
Magandang umaga rin po ma’am!
3. Pagtala ng Liban
(Tatawagin ng Guro ang class monitor)
_____ may lumiban ba sa araw na ito?
B. Panlinang ng Gawain
1. Pagganyak
(Magpapakita ng Larawan ni San Pedro
Calungsod)
Mga bata, kilala ba ninyo kung sino ang
nasa larawan?
Anu-ano ang mga impormasyon na
nalalaman niyo tungkol sakanya?
Magaling!
Para higit nating makilala si San Pedro
Calungsod, may ipapanuod ako sa inyo na
video presentation. (11 minuto)
Habang nanunuod, anu-ano ang mga
dapat gawin?
Tama yan.
Bago yan, basahin muna natin ang dapat
isaalang alang habang nanunuod.
Wala po ma’am.
Opo/Hindi po.
Siya po ay hinirang na
pangalawang Pilipinong Santo.
Inalay po niya ang kanyang buhay
para maglingkod sa panginoon.
Isa po siyang mabuting tao.
Manuod po ng mabuti.
Hindi po makikipag-kwentuhan sa
katabi.
Hindi po mag-iingay.
___1. Si Pedro Calungsod ay isa sa mga
batang katekistong nagpunta sa Kanlurang
Pasipiko upang ipahayag ang mabuting
balita sa mga katutubong Chamorro.
___ 2. Ang masigasig na Heswitang
superior na si Padre Diego Luis de San
Vitores ay tumugon sa espesyal na tawag
at nagsimula ng baying migyon kasama ng
17 na lalaki.
___ 3. Ang mabuting pakikitungo ng mga
katutubo ay nagging poot sapagkat ang
mga misyonero an nagsimula ng mga
pagbabago sa nakaugalian ng mga
Chamorro na hindi angkop sa
kristiyanismo.
___ 4. Kumaripas ng takbo si Pedro para
iligtas ang kanyang buhay ng sumugod
ang mga Chamorro.
___ 5. Si Pedro Calungsod ay may
matatag na pananampalataya kaya dapat
tularan ng mga kabataan.
Ngayon, uumpisahan na nating panuorin
ang talambuhay ni San Pedro Calungsod.
Mga bata, anu-ano ang inyong masasabi
kay San Pedro Calungsod?
Magaling!
Tama!
Naintindihan niyo ba ang talambuhay ni
Pedro Calungsod kung bakit hinirang siya
Santo?
Balikan natin ang mga pangungusap
tungkol sa pinanuod niyo. Lagyan ng
(manunuod ang mga bata)
Siya po ay isang mapalad na bata.
Dapat pong tularan si Pedro dahil
sa kanyang mga nagawa.
Si Pedro po ay handing ialay ang
kanyang buhay para sa panginoon.
Opo ma’am.
masayang mukha () ang patlang kung
nagsasaad ito ng tama at malungkot na
mukha () naman kung mali.
Naintindihan ba mga bata?
___1. Si Pedro Calungsod ay isa sa mga
batang katekistong nagpunta sa Kanlurang
Pasipiko upang ipahayag ang mabuting
balita sa mga katutubong Chamorro.
___ 2. Ang masigasig na Heswitang
superior na si Padre Diego Luis de San
Vitores ay tumugon sa espesyal na tawag
at nagsimula ng baying migyon kasama ng
17 na lalaki.
___ 3. Ang mabuting pakikitungo ng mga
katutubo ay nagging poot sapagkat ang
mga misyonero an nagsimula ng mga
pagbabago sa nakaugalian ng mga
Chamorro na hindi angkop sa
kristiyanismo.
___ 4. Kumaripas ng takbo si Pedro para
iligtas ang kanyang buhay ng sumugod
ang mga Chamorro.
___ 5. Si Pedro Calungsod ay may
matatag na pananampalataya kaya dapat
tularan ng mga kabataan.
2. Paglalahad ng Paksa
Balikan muli natin ang mga
pangungusap.Pansinin ninyo ang mga
nakasalungguhit na salita.
Opo ma’am. Naintindihan po namin.
Basahin nga natin ang mga
nakasalungguhit na salita.
Upang
At
Sapagkat
Para
Kaya
Ano ang inyong napapansin sa mga ito?
Magaling!
Tumpak!
Magaling!
3. Pagtatalakay
Ang inyong mga sagot ay tama, ang aralin
natin ngayon ay?
Tumpak!
Ano ang inyong mga ideya sa pang-ugnay
gamit ang mga pangungusap sa pisara?
Magaling!
Tumpak!
Upang
At
Sapagkat
Para
Kaya
Pinagdurugtong po ang mga
pangungusap.
Ang mga nakasalungguhit po na
mga salita ay may mga pangatnig.
Pinag-uugnay po ang sugnay na
makapag-iisa at sunay na di
makapag-iisa.
Pang-ugnay
Ang pang-ugnay ay ginagamit
upang mabuo ang isang
pangungusap.
Ang pang-ugnay ay may pangatlig
upang ipagdugtong ang
pangungusap.
Ang mga pang-ugnay ang tawag sa mga
salitang nagpapakita ng relasyon ng
dalawang salita, o ng dalawang parirala, o
ng dalawang sugnay.
Ang unang pang-ugnay ay ang Pangatnig.
1. Ang Pangatnig ay bahagi ng
pananalitang nag-uugnay ng mga salita,
parirala, sugnay at pangungusap.
Hugnayan- pangungusap na
binubuo ng isang sugnay na
makapag-iisa(SM) at sugnay na di
makapag-iisa (SDM).
Halimbawa ng pangatnig:
ni, kaya, man, o, at, maging, datapwat,
bagaman, samantala, maliban, kahit kung,
kapag, dahil, sapagkat, kasi, kaya, upang,
Magbigay ng pangungusap gamit ang
pangatnig.
Bilang isang mag-aaral paano mo
tutularan ang ginawa ni Pedro Calungsod
gamit ang pangatnig sa hugnayang
pangungusap?
4. Paglalahat
Ano nga ba ang pang-ugnay?
Ang pangatnig ay? Ang Hugnayan ay?
(Pupil A)
(Pupil B)
(Pupil C)
(Pupil D)
(Pupil E)
(Pupil F)
Ang mga pang-ugnay ang tawag sa
mga salitang nagpapakita ng
relasyon ng dalawang salita, o ng
Mahusay!
Magaling!
Mahusay!
5. Paglalapat
IV. Pagtataya
Pangkatang gawain: (4 na pangkat)
Ilagay ang tamang pangatnig upang
mabuo ang diwa ng mga pangungusap.
1. Ang pagkakasundo _____
pagkakaibigan ng mga bansa ay
kailangan.
2. _____ may mga bagay na hindi
napangkakasunduan, dapat pag-usapan
ang mga ito nang maayos.
3. Ang United Nations _____ U.N. ay
samahang kumakatawan sa mga
nagkakaisang bansa sa daigdig.
4. Itinatag ito _____ lutasin ang mga
suliraning pandaigdig.
5. Maraming bansa na ang kasapi nito
_____ nakatutulong ito sa buong
dalawang parirala, o ng dalawang
sugnay.
Ang Pangatnig ay bahagi ng
pananalitang nag-uugnay ng mga
salita, parirala, sugnay at
pangungusap.
Hugnayan- pangungusap na
binubuo ng isang sugnay na
makapag-iisa(SM) at sugnay na di
makapag-iisa (SDM).
samahan.
6. Ang malalaki _____ maliliit na bansa ay
may pantay na mga karapatan.
7. Pinauunlad ang kalagayang
pangkabuhayan, pangkapayapaan, _____
pangkultural ng mga kasaping bansa.
8. _____ ito’y naitatag, nagkaroon ito ng
maraming sangay.
9. Ang isang bansa ay nagiging matatag
_____ nagiging kasapi nito.
10. Nananatili ang kalayaan ng bansa
_____ kasapi ito ng samahan.
V. Takdang-Aralin
Bumuo ng limang pangungusap gamit ang
pangatnig sa hugnayang pangungusap.
1.
2.
3.
4.
5.