διαφοροποιημένη διδασκαλία

ΕΘΝΙΚΟ
ΚΕΝΤΡΟ
ΔΗΜΟΣΙΑΣ
ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ &
ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ
Παπαδόπουλος Πάρης

Ενότητα: Θέματα Διδακτικής Μεθοδολογίας

Διαφοροποιημένη
Διδασκαλία

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΚΑΘΟΔΗΓΗΤΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ

Πολυμορφία & Ετερογένεια
Πολυμορφία & Ετερογένεια
μαθητικού πληθυσμού
μαθητικού πληθυσμού

Τάξεις μικτής ικανότητας


Πώς προκύπτει αυτή η ανομοιογένεια;
Παράγοντες:
Παράγοντες:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Διαφορετικό κοινωνικο-οικονομικό γίγνεσθαι
Διαφορετικός πολιτισμός
Διαφορετικά κίνητρα
Διαφορετικό οικογενειακό πλαίσιο
Διαφορετικό γνωστικό φορτίο
Διαφορετικό φύλο
Διαφορετικοί τύποι νοημοσύνης (ατομικές διαφορές)



ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΑΦΕΤΗΡΙΕΣ
κοινωνικοί παράγοντες
ατομικοί παράγοντες
σχολικοί παράγοντες



Αποτέλεσμα
διαφορετική μαθησιακή
ταυτότητα



Θεωρία Πολλαπλής νοημοσύνης



Πολλαπλή νοημοσύνη
•
•
•
•
•
•
•
•
•

γλωσσική
λογικομαθηματική
οπτική-χωρική
κιναισθητική
ενδοπροσωπική
διαπροσωπική
μουσική
νατουραλιστική
υπαρξιακή

συναισθηματική



Ακούω και ξεχνάω

Βλέπω και θυμάμαι

Κάνω και μαθαίνω

Ο μαθητικός πληθυσμός
Ακούω & θυμάμαι
Ακούω & θυμάμαι

Ακουστικός
Ακουστικός

Οπτικός
Οπτικός

Κιναισθητικός

Κάνω & θυμάμαι
Κάνω & θυμάμαι
Βλέπω & θυμάμαι
Βλέπω & θυμάμαι


12


Διδακτικοί στόχοι

Μαθησιακοί στόχοι

Μαθησιακοί στόχοι είναι εκείνοι που τίθενται από τους
Μαθησιακοί στόχοι είναι εκείνοι που τίθενται από τους
ίδιους τους μαθητές ή υιοθετούνται από αυτούς
ίδιους τους μαθητές ή υιοθετούνται από αυτούς

Διδακτικοί είναι αυτοί που ορίζονται από
Διδακτικοί είναι αυτοί που ορίζονται από
τον δάσκαλο ή το αναλυτικό πρόγραμμα
τον δάσκαλο ή το αναλυτικό πρόγραμμα

13


Η ατομική γνώση δομείται από τα εργαλεία
της νόησης που παρέχει η κοινωνία

Πληροφορίες

Γνώση



Γνώση
Δηλωτική γνώση

Διαδικαστική Γνώση

Είμαι ενήμερος

Στρατηγικές & Τεχνικές

15

Πλαισιοθετημένη Γνώση
Πότε και πού θα την
εφαρμόσω



Πώς μαθαίνουμε;
• Γνωστική

ανάπτυξη στο επίπεδο του ατόμου

Μαθαίνω μέσω δράσης πάνω στα αντικείμενα
• Κοινωνιο-γνωστική

θεώρηση

Μαθαίνω μέσα από τη συμμετοχή σε πρακτικές και
κοινωνικές δραστηριότητες, όπου μεγάλη συμμετοχή έχει η
γλώσσα
SOS !!Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης


Ο ρόλος του/της εκπαιδευτικού



ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ



Ο εκπαιδευτικός χρειάζεται να βρει τρόπους ώστε να
Ο εκπαιδευτικός χρειάζεται να βρει τρόπους ώστε να
πετύχει τη συμμετοχή του μαθητή στις μαθησιακές κι άλλες
πετύχει τη συμμετοχή του μαθητή στις μαθησιακές κι άλλες
διαδικασίες, με διαφορετικές μεθόδους και προσδοκίες.
διαδικασίες, με διαφορετικές μεθόδους και προσδοκίες.

Διαφοροποιημένη Διδασκαλία


Διαφοροποιημένη Διδασκαλία
Δ
Ε
Ν
Είναι διδακτική στρατηγική ή διδακτικό μοντέλο
Ε
Ι
Ν
Α
Ι
Τρόπος σκέψης για τη διδασκαλία & μάθηση που περιλαμβάνει……


Ένας τρόπος σκέψης για τη διδασκαλία & μάθηση που
θεωρεί ότι:
Οι μαθητές διαφοροποιούνται ως προς τη μαθησιακή τους ταυτότητα
Η κατάκτηση της γνώσης απαιτεί ενεργητική προσπάθεια
Η κάλυψη της ύλης δε σημαίνει δεν είναι συνώνυμο της κατανόησής της
Οι μαθητές ενεργοποιούνται μέσω της συνεργατικής μάθησης
Η διδασκαλία αρχίζει από το σημείο που βρίσκονται οι μαθητές



Η μαθησιακή ετοιμότητα

Δεν ταυτίζεται με τις έμφυτες ικανότητες του μαθητή, αλλά
αντανακλά τις γνώσεις και δεξιότητές του τη συγκεκριμένη
χρονική στιγμή και σε συγκεκριμένη μαθησιακή απαίτηση.



26


Τι μπορώ ν’ αλλάξω;(διαφοροποιήσω)
•Διδακτικές τεχνικές
•Τρόπος επικοινωνίας με τους μαθητές
•Κίνητρα
•Οργάνωση
•Αξιολόγηση
•Ακαμψία-Προσδοκίες


 αλλάζω το μάθημα 


οργανωτικά

&

διδακτικά
 Απευθύνομαι σε όλους τους
μαθητές και τις μαθήτριες




(1)Διδακτικές τεχνικές
Μετωπική
Διάλεξη
Συζήτηση
Επίδειξη
Πειραματική διδασκαλία
Ομαδική διδασκαλία
Επίλυση προβλημάτων
Μελέτη περίπτωσης
Παιχνίδι ρόλων


Κριτήρια επιλογής εκπαιδευτικών τεχνικών

Οι ικανότητες του εκπαιδευτικού
Το μαθησιακό αντικείμενο
Ο διαθέσιμος χρόνος/χρονική στιγμή
Οι στόχοι του αντικειμένου
Τα χαρακτηριστικά των
εκπαιδευομένων



Πολλαπλοί τρόποι παρουσίασης της
πληροφορίας & γνώσης
•
•
•
•

καταιγίδα ιδεών
εννοιολογικοί χάρτες
κατασκευή μοντέλων
ενσωμάτωση τεχνών

H οικογένειά μου





Μνήμης



Οργάνωσης



Μελέτης και διαχείρισης του χρόνου



Αναστοχασμού

34


Η καθοδηγούμενη συμμετοχή

Οδηγεί

Π.χ. Τρόποι αναζήτησης
& διαχείρισης
πληροφοριών



Από τον κοινωνικό κονστρουκτιβισμό

Το πέρασμα
Στο Μοντέλο Γνωστική
μαθητείας
Στις Τεχνικές
Αναστοχασμού


Πολλά εννοούνται όμως ούτε λέγονται, ούτε παρουσιάζονται αναλυτικά

Γνωστική μαθητεία

 μοντελοποίηση έκφωνη σκέψη
 καθοδήγηση
 αυτόνομη εργασία
 εργασία σε ομάδες
 ανατροφοδότηση αξιολόγηση


Τεχνικές Κριτικού Αναστοχασμού
Σύνδεση παλαιότερων
γνώσεων με νέες
πληροφορίες

 Επίδειξη μοντέλου
 καθοδήγηση
 Κλιμακωτή υποστήριξη
 εργασία σε ομάδες
 Εξερεύνηση
 Αναστοχασμός στην πράξη


Εργαστηριακές δραστηριότητες ώστε
να συνδέονται οι αφηρημένες έννοιες
με συγκεκριμένες καταστάσεις &
χειροπιαστές εμπειρίες





Μικρά ποιήματα ή φράσεις που περιέχουν με κατάλληλο
τρόπο την πληροφορία
◦ «Τα φωνήεντα είναι εφτά και φωνάζουν δυνατά».
Αεί ο

Θεός ο

Μέγας

3,1 4 1 5

γεωμετρεί

9

= π

44


Πού;

Γιατί;

Πότε;

Θέμα
Θέμα

Κεντρική ιδέα
Κεντρική ιδέα

Τι;

Ποιος;
45


Ε

Εκφράζω

Εκφράζω εικόνες

Κ

Κατηγοριοποιώ

Κατηγοριοποιώ τις εικόνες

Θ

Θέτω σε σειρά

Θέτω σε σειρά τις εικόνες

Ε

Ελέγχω

Ελέγχω αυτά που έγραψα

ΣΗ

Σημειώνω

Σημειώνω και διορθώνω λάθη

ΓΑΛΑ : Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας, Αλιάκμονας
ΝΕΣ-ΓΑΛΑ : Νέστος, Έβρος, Στρυμόνας
46
Γαλλικός, Αξιός, Λουδίας, Αλιάκμονας




Γίνεται μετατροπή της σειράς γεγονότων, ενεργειών,
χαρακτήρων κλπ. σε εικόνες ή γενικότερα οπτικές
πληροφορίες.

47


Δημιουργείται συνειρμικός δεσμός με τον κανόνα, τον ορισμό ή τη
γνώση μέσα από μια αναπαράσταση.

Πουλώντας καρπούζια!

48


Ενσωμάτωση των τεχνών στην καθημερινή
διδακτική πρακτική
• Βιώματα χαράς και επιτυχίας.
• Μείωση έντονων κοινωνικών και μαθησιακών
ανισοτήτων.
• Μοιάζουν περισσότερο με παιχνίδι, όπου τα
προβλήματα μπορούν να λυθούν αυθόρμητα και
αυτόματα.


η μάθηση γίνεται…
 πιο δημιουργική 
 πιο ελκυστική 
 διασκέδαση ! 
αυξάνεται η εμπλοκή στη μάθηση


Θεατρικές πρακτικές στην τάξη
☺ Παντομίμα

Μορφή τέχνης

☺Αυτοσχεδιασμοί
☺Αντιπαραθέσεις

Εκπαιδευτική μεθοδολογία

επιχειρημάτων

Εργαλείο έρευνας και παρέμβασης

☺Παιχνίδια ρόλων
☺Δημόσιες συζητήσεις
☺Εικονικά δικαστήρια
☺Μανδύας ειδικού
☺Σχολικές παραστάσεις



Δημιουργική γραφή & αφήγηση
Συσχετίζεται με 3 παράγοντες:
1.Ποικιλία ερεθισμάτων
2.Πλούσιο λεξιλόγιο
3.Καλλιέργεια φαντασίας



Τεχνικές δημιουργικής γραφής και
αφήγησης στις φυσικές επιστήμες



Γειτνιάσεις λέξεων, αλυσίδες λέξεων,
καταιγίδα ιδεών, αρκτικόλεξα
• Νέφος, σύννεφο, αντάρα, ομίχλη ή κρύο, ψύχρα, δροσιά, παγωνιά

Σαν
Υψώθηκε
Νερό
Νέφος
Έγινε
Φανταστικό
Ουράνιο


Τεχνική φανταστικών υποθέσεων
Τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχε βαρύτητα στο σπίτι μας;
Τι θα συνέβαινε αν εξαφανιζόταν μια μέρα ο ήλιος;
Τι θα συνέβαινε αν έπεφτε χαλάζι όλη μέρα;
Τι θα συνέβαινε αν το νερό δεν ήταν πυκνότερο στους 4οC ;
Τι θα συνέβαινε αν παίζαμε μπάσκετ στη σελήνη;



Ποιήματα
• Δύναμη αόρατη μα πάντα εκεί
Δύναμη αιτία στην αλλαγή
Δύναμη, έλξη και τριβή
Δύναμη ισχυρή, μαγνητική
Δύναμη, πίεση, ροπή
Δύναμη, άνωση, βαρύτητα
Δύναμη, αλλάζει την ταχύτητα
Δύναμη, δυναμόμετρο μετρώ
Δύναμη βάζω και ασκώ


Αινίγματα

Δεν είναι όγκος, ούτε πυκνότητα, μας δείχνει
όμως την ποσότητα. Τι είναι; Η μάζα



Παραμύθια & Λογοτεχνικά κείμενα
ως έμπνευση



(1)Τρόπος επικοινωνίας με τους μαθητές
ΛΕΚΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
ΛΕΚΤΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

λόγος εκπαιδευτικού
λόγος μαθητή/τριας

;



Τρόπος επικοινωνίας με τους μαθητές
διαπροσωπικές σχέσεις
ψυχολογικό κλίμα
ανταγωνιστικά, ατομικά ή συνεργατικά σχήματα
χρήση της ερώτησης, ρόλος εκπαιδευτικού
παραπρόγραμμα


Τα 3 δεν…..

Οι ερωτήσεις

Δεν επιδέχονται μία και μόνη απάντηση, δε στοχεύουν στη
δικαίωση της απομνημόνευσης αλλά στην αποκάλυψη του
βαθύτερου «πιστεύω» του μαθητή για το θέμα που έχει τεθεί
προς συζήτηση.
 Δεν είναι ερωτήσεις που τίθενται προσωπικά σε ένα μαθητή
αλλά απευθύνονται προς όλους.
 Δεν εισάγονται με τα γνωστά «πώς» και «γιατί».




(3)Κίνητρα
•Διαχείριση της αποτυχίας και της επιτυχίας
(με απόδοση αιτιακών προσδιορισμών).
•Σύνδεση άμεσου στόχου και προσπάθειας.
Τα παιδιά αναζητούν δραστηριότητες και γνώσεις που να
έχουν νόημα, να τα αγγίζουν, να τα ενδιαφέρουν, να τα
αφορούν.


Ευπάθεια κινήτρων
• Έλλειψη πρόθεσης για μάθηση
• Μαθημένη αποτυχία
• Αρνητικοί προσδιορισμοί
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση

65


(4) Οργανωτική διαφοροποίηση
•Χώρος
•Τάξη-Ομάδες
•Ρυθμός μαθήματος
•Αριθμός Δραστηριοτήτων
•Υλικά


(4) Οργανωτική διαφοροποίηση
Διαμόρφωση της αίθουσας
Πολυ-αισθητηριακό υλικό
Πίνακες- Διαδραστικοί Πίνακες
Οργάνωση θέσεων για διδασκαλία
Πρόσβαση στα υλικά από όλους



Υπάρχει δυσκολία στην οργάνωση της τάξης σε ομάδες

Δεν έχουν εκπαιδευτεί ανάλογα οι εκπαιδευτικοί
και συχνά αναπαραγάγουν τον τρόπο που και
οι ίδιοι εκπαιδεύτηκαν σαν μαθητές.



Οργάνωση σε ομάδες
εταιρικές ομάδες
αλλαγή ρόλων
εργαστηριακές δραστηριότητες
αμοιβαία διδασκαλία
ένταξη μαθητών/τριων με ήπιες μαθησιακές δυσκολίες
επικοινωνιακές και συνεργατικές δεξιότητες
αποδυνάμωση στερεοτύπων και προκαταλήψεων


•
•
•
•

Μέσα στην ομάδα

μην αποθαρρύνεις
αποδοκίμασε τις πράξεις κι όχι το ίδιο το παιδί
διαχείριση του λάθους
η παρακίνηση για ανταγωνισμό συνήθως δεν
ενθαρρύνει τα παιδιά
• το παιδί αποζητά την προσοχή για κάποιους
λόγους
• υπευθυνότητα = ανάληψη ευθύνης


Διαφοροποιώ την αξιολογική διαδικασία
•Αμφισβήτηση παραδοσιακών μορφών μάθησης
• Όχι αξιολόγηση μόνο γνωστικού τομέα
• Απαιτείται εναλλακτικό πλαίσιο αξιολόγησης
μαθητή
•Με έμφαση στην ικανότητα του μαθητή να
αναπτύσσει διαπροσωπικές σχέσεις & εργασίες



Αξιολόγηση
Παραδοσιακ
ή
Τελικό αποτέλεσμα

Εναλλακτική
Διαδικασία

Ποσοτική (βαθμοί)

Ποιοτική (Περιγραφή)

Απομνημόνευση

Σύνθετες Νοητικές εργασίε

Σύγκριση μαθητών

Εξατομικευμένη

Δημιουργεί κλίμα ανταγωνισμού
Τελική

Ενθαρρύνει συνεργασίες
Διαμορφωτική


απόλυτη έννοια

εναλλακτική

σχετική έννοια

μορφές δράσεις


Η ανάπτυξη της μεταγνωστικής
ικανότητας ενισχύεται όταν ο
μαθητής με τη βοήθεια του
εκπαιδευτικού αξιολογεί ο ίδιος την
πρόοδό του




αυτοαξιολόγηση

αξιολόγηση στην ομάδα (κλίμακα likert)
φάκελος ατομικών επιτευγμάτων
συμβόλαιο μάθησης


Στρατηγικές Διαφοροποίησης περιεχομένου
σε σχέση με: την Ετοιμότητα

•Κείμενα διαφορετικής αναγνωστικής δυσκολία
•Επιπλέον υλικά
•Επαναδιδασκαλία δεξιοτήτων
•Επίδειξη δεξιοτήτων από τον εκπαιδευτικό
(γνωστική μαθητεία)
•Χάρτες εννοιών
•Οπτικοακουστικό υλικό


Στρατηγικές Διαφοροποίησης περιεχομένου
σε σχέση με: τα Ενδιαφέροντα
•Μεγάλο εύρος & ποικιλία υλικών (Τ.Π.Ε.)
•Αξιοποίηση ερωτημάτων των μαθητών
•Χρόνος για σκέψη και ενδιαφέροντα,
αναστοχασμός



Στρατηγικές Διαφοροποίησης της
επεξεργασίας σε σχέση με: την Ετοιμότητα
•Διαβαθμισμένες δραστηριότητες
•Ποικιλία Υλικών
•Χρήση της ευέλικτης ομαδοποίησης
•Προσαρμογή των εργασιών στο σπίτι
•Προσαρμογή του ρυθμού των εργασιών
των μαθητών


Στρατηγικές Διαφοροποίησης της επεξεργασίας σε
σχέση με: Ενδιαφέροντα &Μαθησιακή προτίμηση

•Κέντρα ενδιαφέροντος και ομάδες συζήτησης
•Παζλ
•Πολλαπλοί τρόποι επεξεργασίας
•Ισορρόπηση ομαδικής & ατομικής εργασίας



Στρατηγικές για τη διαφοροποίηση του τελικού
Προϊόντος σε σχέση με : Ετοιμότητα & Ενδιαφέρον

•Διαβαθμισμένες εργασίες
•Ποικιλία έργων
•Ποικίλοι τρόποι αξιολόγησης



Το καναρινί ποδήλατο
• ΤΟ ΚΑΝΑΡΙΝΙ ΠΟΔΗΛΑΤΟ 2 6.avi



•Ομαδική εργασία
•Μελέτες περίπτωσης


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ
ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ & ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ
ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

ΕΘΝΙΚΟ
ΚΕΝΤΡΟ
ΔΗΜΟΣΙΑΣ
ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ &
ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

διαφοροποιημένη διδασκαλία

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Was ist angesagt? (20)

Andere mochten auch

Andere mochten auch (20)

Ähnlich wie διαφοροποιημένη διδασκαλία

Ähnlich wie διαφοροποιημένη διδασκαλία (20)

Mehr von Γιάννης Παπαδάκης

Mehr von Γιάννης Παπαδάκης (20)

διαφοροποιημένη διδασκαλία

Hinweis der Redaktion