SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 32
Eğimli Tabakalarda Kırılma
Jeofizik Mühendisliği Bölümü
İstanbul Üniversitesi
Prof. Dr. Ali Osman Öncel
aliosman.oncel@gmail.com
Saha Sismolojisi
http://www.istanbul.edu.tr/mb/fieldGeo/sismoloji.html
Gerçek
Sonuç
http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_
http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_20
12.pdf
http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_20
12.pdf
http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_20
12.pdf
http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_20
12.pdf
http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_20
12.pdf
http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_20
12.pdf
Spatial resolution requirements (bin
size)
Vertical resolution requirements
(frequency).
Kaynak: http://www.oilandgaslawyerblog.com/2009/04/how-do-seismic-surveys-
work.html
Kaynak: http://www.oilandgaslawyerblog.com/2009/04/how-do-seismic-surveys-
work.html
A 3D Seismic ImageA 2D Line Seismic
Image
Dikkat edilmesi gereken önemli hususlar:
Düşük Hız Tabakası: (V2<V1<V3): Sismik kırılma yönteminde
incelenen tabakaların hızlarının derine gidildikçe giderek artması
gerektiğini farz etmiştik. Eğer hızlarda tersine bir durum var ise,
mesela ikinci tabakanın hızı olan V2 birinci (V1) ve üçüncü (V3)
tabakaların hızından az ise ne olur?
İnce bir tabaka (V3>V2>V1 fakat h2 çok küçük): Burada yapmış
olduğumuz diğer varsayım ise; üçüncü tabakanın en üstünde
meydana gelecek kırılma kendini gösterecek, ve daha öncesinde
başka yerde gömülü olan önceki kırılma ve yansımalar
görülemeyecek. Bu ancak, ikinci tabaka çok ince olursa meydana
gelir.
Altta yatan derinliğin daha
fazla tahmin edilmesini sebep
olur.
Fig. 4.10 of Lillie
Hızın azaldığı gizli tabakanın
olduğu sınırlarda baş dalga
oluşmaz.
Zaman-uzaklık grafiğinde
yalnızca bir kritik kırılma
gözükür.
Hız terslenmesi durumunda;
1.Ara yüzeyden gelen kırılma gecikir ve böylece derinliği de daha
fazla gözlenmiş olur.
2.Tabakanın varlığı tamamen gözden kaçar.
3.Tabakanın kalınlığını daha fazla gözlemleriz çünkü yanlış bir
varsayımla derinden yansıtıcıya gelen kırılmayı sadece 15000f/s’lik
tek hız ile hesaplarız.
Gerçek
Sonuç
İnce tabakalar fark
edilmeyebilir. Şöyle ki;
Eğer V2-V3 hız kontrastı
ve V2 tabakasının
inceliği nedeniyle eğer
derin tabakalardaki
ışınlar önce geliyorsa
ince tabaka
gözlenmeyebilir.
Kırılma seyahat zamanı grafiği yandaki modele göre
hazırlanmıştır.
h1=10 feet = 3m
V1=4000f/s
h2=30feet= 9m
V2 =8000f/s
V3=15000f/s
Not: 1ft = 0.30480m
h1=10 feet
V1=4000f/s
h2=20feet
V2 =8000f/s
V3=15000f/s
Kayıtta 0.0069 sn zaman aralığında sadece bir kırılma görülüyor.
Bu kırılma için hangi derinlik hesaplanabilir?
it
VV
VV
h
2
1
2
3
31
1
2
Bu durumda; 15000 f/s hıza sahip yansıtıcıdan gelen dalgayı yaklaşık 14.4 (4.3 m)
feet’lik derinden geliyormuş gibi tahmin ettik. Derinliği doğru tahmin edemedik
çünkü sismik dalga harcadığı zamanı sadece 4000 f/s hız ile harcamış gibi
hesapladık. Oysa zamanın bir kısmını ikinci tabakada 8000 f/s hız ile de
harcamalıydı, bu yüzden zaman aralığımız azaldı ve tabaka kalınlığımız h ‘da
azalmış oldu.
Hız terslenmesi durumunda da tüm tabakayı yine kaçırmış oluruz.
h1=10 feet
V1=4000f/s
h2=10feet
V2 =8000f/s
V3=15000f/s
Fig 4.13 of Lillie
t1d ≠ t1u
TAB = TBA
dd t
VV
VV
h 12
1
2
2
21
2
uu t
VV
VV
h 12
1
2
2
21
2
TAB = A noktasındaki atıştan, B noktasındaki alıcıya kadar geçen zaman
TBA = B noktasındaki atıştan, A noktasındaki alıcıya kadar geçen zaman
T1d = Aşağı eğimli atışta T ekseni kestiği zaman (A’dan B’ye)
T1u = Yukarı eğimli atışta T ekseni kestiği zaman (B’den A’ya)
1. Yüksek Çözünürlüklü Saha Sismolojisi Çalışmalarında
Jeofon Nasıl Seçilir?
2. Yurt Dışı Özel Sektöründe Uygulama Standartları Nasıl?
3. Sismolojik Çalışma Sahada Nasıl Oluyor?
4. Sismik Araştırma Nasıl Yapılır?
5. Düşük Hız Tabakası ve İnce Tabakadan Kaynaklı Olacak
Problemler Nelerdir?
6. Hız Terslenmesi veya Gizli Tabaka Nedir, ve bunlardan
kaynaklı sorunla ne olabilir?
7. Tabaka derinliklerinin DHT Durumunda Değişmesini Nasıl
Gösterebilirsiniz?
8. Düşük Hız Tabakası Zaman-Uzaklık Grafiğinde Nasıl
Görünür?
9. Gizli Tabaka veya İnce Tabaka
Problemi Nedir?
Saha sismolojisi için çıktığımız saha derslerinde
mühendislerin doldurması gereken formu bulamadık.
Facebook'ta saha sismolojisi grubunda ilk paylaşımlara kadar
aradık ancak yine de formu bulamadık. Hocam rica etsek bu
formu bize yollayabilir misiniz ?
Öncel Akademi: Saha Sismolojisi
Öncel Akademi: Saha Sismolojisi
Öncel Akademi: Saha Sismolojisi
Öncel Akademi: Saha Sismolojisi
Öncel Akademi: Saha Sismolojisi
Öncel Akademi: Saha Sismolojisi
Öncel Akademi: Saha Sismolojisi
Öncel Akademi: Saha Sismolojisi

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von Ali Osman Öncel

Riskli Yapılar - Çevre ve Şehircilik
Riskli Yapılar - Çevre ve ŞehircilikRiskli Yapılar - Çevre ve Şehircilik
Riskli Yapılar - Çevre ve ŞehircilikAli Osman Öncel
 
Riskli Yapılar -Çevre ve Şehircilik
Riskli Yapılar -Çevre ve ŞehircilikRiskli Yapılar -Çevre ve Şehircilik
Riskli Yapılar -Çevre ve ŞehircilikAli Osman Öncel
 
Kar Kar Geothermal Field Work
Kar Kar Geothermal Field WorkKar Kar Geothermal Field Work
Kar Kar Geothermal Field WorkAli Osman Öncel
 
High Resolution Earth's Gravitational Field
High Resolution Earth's Gravitational FieldHigh Resolution Earth's Gravitational Field
High Resolution Earth's Gravitational FieldAli Osman Öncel
 
Gravity Predictions for Earthquakes
Gravity Predictions for EarthquakesGravity Predictions for Earthquakes
Gravity Predictions for EarthquakesAli Osman Öncel
 
Nakamura Technique for Soil Characterization
Nakamura Technique for Soil CharacterizationNakamura Technique for Soil Characterization
Nakamura Technique for Soil CharacterizationAli Osman Öncel
 
Geopsy: Seismic Vibration Processing
Geopsy: Seismic Vibration ProcessingGeopsy: Seismic Vibration Processing
Geopsy: Seismic Vibration ProcessingAli Osman Öncel
 
M6.0 2004 Parkfield Earthquake : Seismic Attenuation
M6.0 2004 Parkfield Earthquake : Seismic AttenuationM6.0 2004 Parkfield Earthquake : Seismic Attenuation
M6.0 2004 Parkfield Earthquake : Seismic AttenuationAli Osman Öncel
 
Deprem Verilerinin H/V Oranının Mevsimsel Değişimi
Deprem Verilerinin H/V Oranının Mevsimsel Değişimi Deprem Verilerinin H/V Oranının Mevsimsel Değişimi
Deprem Verilerinin H/V Oranının Mevsimsel Değişimi Ali Osman Öncel
 

Mehr von Ali Osman Öncel (20)

Gravimetri : Ders 13
Gravimetri : Ders 13Gravimetri : Ders 13
Gravimetri : Ders 13
 
Gravimetri : Ders 12
Gravimetri : Ders 12Gravimetri : Ders 12
Gravimetri : Ders 12
 
Riskli Yapılar - Çevre ve Şehircilik
Riskli Yapılar - Çevre ve ŞehircilikRiskli Yapılar - Çevre ve Şehircilik
Riskli Yapılar - Çevre ve Şehircilik
 
Riskli Yapılar -Çevre ve Şehircilik
Riskli Yapılar -Çevre ve ŞehircilikRiskli Yapılar -Çevre ve Şehircilik
Riskli Yapılar -Çevre ve Şehircilik
 
Gravimetri : Ders 07
Gravimetri : Ders 07Gravimetri : Ders 07
Gravimetri : Ders 07
 
Gravimetri : Ders 06
Gravimetri : Ders 06Gravimetri : Ders 06
Gravimetri : Ders 06
 
Gravimetri: Ders 05
Gravimetri: Ders 05Gravimetri: Ders 05
Gravimetri: Ders 05
 
Gravimetri : Ders 04
Gravimetri : Ders 04Gravimetri : Ders 04
Gravimetri : Ders 04
 
Gravimetri : Ders 03
Gravimetri : Ders 03Gravimetri : Ders 03
Gravimetri : Ders 03
 
Gravimetri Ders 02
Gravimetri Ders 02Gravimetri Ders 02
Gravimetri Ders 02
 
Gravimetri Ders 01
Gravimetri Ders 01Gravimetri Ders 01
Gravimetri Ders 01
 
Kar Kar Geothermal Field Work
Kar Kar Geothermal Field WorkKar Kar Geothermal Field Work
Kar Kar Geothermal Field Work
 
Beppu geothermal field
Beppu geothermal fieldBeppu geothermal field
Beppu geothermal field
 
High Resolution Earth's Gravitational Field
High Resolution Earth's Gravitational FieldHigh Resolution Earth's Gravitational Field
High Resolution Earth's Gravitational Field
 
Gravity Predictions for Earthquakes
Gravity Predictions for EarthquakesGravity Predictions for Earthquakes
Gravity Predictions for Earthquakes
 
Nakamura Technique for Soil Characterization
Nakamura Technique for Soil CharacterizationNakamura Technique for Soil Characterization
Nakamura Technique for Soil Characterization
 
H/V User Guidelines
H/V User Guidelines H/V User Guidelines
H/V User Guidelines
 
Geopsy: Seismic Vibration Processing
Geopsy: Seismic Vibration ProcessingGeopsy: Seismic Vibration Processing
Geopsy: Seismic Vibration Processing
 
M6.0 2004 Parkfield Earthquake : Seismic Attenuation
M6.0 2004 Parkfield Earthquake : Seismic AttenuationM6.0 2004 Parkfield Earthquake : Seismic Attenuation
M6.0 2004 Parkfield Earthquake : Seismic Attenuation
 
Deprem Verilerinin H/V Oranının Mevsimsel Değişimi
Deprem Verilerinin H/V Oranının Mevsimsel Değişimi Deprem Verilerinin H/V Oranının Mevsimsel Değişimi
Deprem Verilerinin H/V Oranının Mevsimsel Değişimi
 

Öncel Akademi: Saha Sismolojisi

Hinweis der Redaktion

  1. Gruplar İçin Toplam Süre: 5 Dakika
  2. Saha Sismolojisi uygulamalarında ortamın doğal frekansının ne olduğunu, ve bu ortamda kullanılan jeofon frekansının ne olduğunu sorun?
  3. Land Seismic Acquisition Setup
  4. It shows the depth converted section of Kirchhoff time migration stack without interpretation.
  5. ] Larson, 2010, Illinois State Geological Survey: Seismic Reflection: http:// www.isgs.illinois.edu/sections/geophys/seisref.shtml (November 2010).
  6. No head waves are generated at a boundary where velocity decreases undetectable “hidden” layer Only one critical refraction appears in the time-distance plot leads to an over-estimation of the depth to the underlying
  7. The presence of the velocity inversion delays the refraction from interface 2 and leads us to overestimate its depth. In addition, we have entirely missed the presence of the second layer. We overestimate thickness because we incorrectly assume that the refraction event traveled down to the refractor with a single velocity of 15000fps.
  8. Thin layers may be undetectable, if rays traveling to deeper levels arrive first due the V2-V3 velocity contrast and the thinness of the V2-layer.
  9. The refraction travel times plotted below were computed for the model at right
  10. The record appears to have only one refraction with time-intercept = 0.0069 seconds. What depth would be calculated for that refractor?
  11. In this case we estimate the depth to the 15000 f/s refractor to be approximately 14.4 feet. We underestimate the depth because the seismic wave did not spend its time traveling only at the 4000 f/s velocity. It sped through the second layer at 8000 f/s thus reducing the time intercept and thus our estimate of h. As was the case for velocity inversion, we have again missed an entire layer.
  12. Zonge Geosciences, Inc.,1-800 Geophysics.com: Seismic Refraction Technique: http:// www.microgeo.com/detailed_discussions/dm1.html.
  13. US Department of Defense, Environmental Security Technology Certification Program performance report, 1999, Resolution Resources International: Seismic Surveys: http:// www.rri-seismic.com/Frame%20Pages/Tech%20Pages/Seismic/seismic.htm (October 1999). Vertical seismic profiling (Figure 6.3) is used in order to more accurately identify rock layers when a well log is available to compare. This method involves sending hydrophones down a well and continuing the line outside of the well using geophones. Shot locations are based on the surface, and the hydrophones pick up the acoustic waves that reflect off of the nearby rock layers. This is particularly useful when the surface data is being processed, in order to correlate the two interpretations.
  14. Map of the main seismic line with the locations of the hammer seismic lines north of the dike and at well 1.
  15. k
  16. Some pitfall should be considered- Low Velocity layer (V2&amp;lt;V1&amp;lt;V3): We have assumed that our layers have successively higher and higher velocity. What happens if we have a velocity inversion - let’s say V2 is less than V1 and V3? Thin layer (V3&amp;gt;V2&amp;gt;V1 but h2 very small): Another assumption we have made here is that the refraction from the top of the third layer, for example, will actually show itself, and not get buried somewhere beneath the earlier refraction and reflections. This can happen if the 2nd layer is too thin.
  17. Belirtilen Potansiyel fay Hatlarının Araştırılması ve Fiziksel Özelliklerinin Çıkartılması İçin Proje Teklif Raporu Yazılması. http://www.bigskyco2.org/sites/default/files/documents/Russell_SeismicAcquisitions_2012.pdf