კვლევისთვის

1. ოლღა ბოჭორიშვილი
2016-2017 სასწავლო წელი

2. კვლევა
ახალი ცოდნის ძიება, მისი სისტემატური
დოკუმენტირება და გაფორმება სამეცნიერო
სამუშაოს ფორმით:
• კვლევის ანგარიში,
• სტატია,
• პროექტი
...

3. კვლევა
ფუნდამენტური
მეცნიერული ცოდნის
გაღრმავება
ახალი თეორიების
შექმნით
აქამდე უცნობი
მექანიზმების და
ტექნოლოგიების
ახსნით
გამოყენებითი
თეორიების,
მექანიზმებისა
დატექნოლოგიების
პრაქტიკაში დანერგვა
პედაგოგიური
პრაქტიკის კვლევა
მიზანი: მიზანი:
მაგალითი:

4. პედაგოგიური კვლევის თავისებურება
პროცესზე ორიენტირებული
განუმეორებელი
„უზუსტობის ინდექსი“
• სიტუაცია
• კვლევის
ობიექტი/“მასალა“
• შესაძლებელია მეთოდი
• უნდა გაიზარდოს
კვლევათა ინტენსივობა და
რიცხვი

5. პედაგოგიური პრაქტიკის კვლევა
(პროფესიული სიტუაციების სისტემური კვლევა)
სწავლების გაუმჯობესებისა და პროფესიული განვითარების ერთ-ერთი ეფექტური
სტრატეგია
მასწავლებლის
მიერ სწავლა-
სწავლებისა
და სასკოლო
სიტუაციასთან
დაკავშირებუ
ლი
საკითხების
შესწავლა.
პრ. კვლევის ჩატარების
მიზანი
არსებული პრაქტიკის
შესწავლა
პრობლემის მოგვარება
სასურველი ცვლილებების
განხორციელება

6. მიზანი: არსებული პრაქტიკის შესწავლა
მასწავლებელს აქვს წინასწარი
ინფორმაცია თუ შეხედულება სწავლა-
სწალების საკითხთან დაკავშირებით.
პრაქტიკული კვლევის საშუალებით იგი
შეძლებს დაადასტუროს ან
გააქარწყლოს აღნიშნული ინფორმაცია.

7. მიზანი: პრობლემის მოგვარება
მასწავლებელი დგას კონკრეტული
პრობლემის წინაშე და ცდილობს
მონახოს მისი მოგვარების გზები და
სტრატეგიები.

8. მიზანი: სასურველი ცვლილებების
განხორციელება
მასწავლებელს აქვს სწავლების
პროცესში გარკვეული ცვლილებების
განხორციელების სურვილი, თუმცა
თავდაპირველად სურს მოსინჯოს ეს
სიახლე და შეაფასოს მისი ეფექტურობა
თავის საკლასო ოთახში.

9. კვლევის ფოკუსის განსაზღვრა
კვლევის დაგაგმვა
კვლევის მონაცემთა ანალიზი
კვლევის მონაცემთა შეგროვება
კვლევის ანგარიშის მომზადება

10. კვლევის ფოკუსის განსაზღვრა
მასწავლებელი მკაფიოდ განსაზღვრავს კვლევის ფოკუსს:
რის გარკვევას და შესწავლას შევეცდები მომდევნო რამოდენიმე
კვირისა თუ თვის განმავლობაში?

11. კატეგორიები, რომელთა ფარგლებშიც მასწავლებლები მსჯელობენ
და განსაზღვრავენ კვლევის ფოკუსს
მოსწავლეები
ს შედეგები
• მიღწევები, შეფასება, დამოკიდებულებები, სწავლის პროცესი, ურთიერთობები
და ა.შ.
• მაგალითად, როგორ შეიძლება დავეხმარო მოსწავლეებს თვითშეფასების
უნარის გაუმჯობესებაში?
სწავლების
პრაქტიკა
• სტრატეგიები, რომლებსაც მასწავლებელი იყენებს მოსწავლეების სასწავლო
მიზნების მისაღწევად. მაგ., რამდენად ეხმარება ჩემს მოსწავლეებს ჩემ მიერ
გამოყენებული სტრატეგიები მაღალი სააზროვნო უნარების განვითარებაში?
სასკოლო
კლიმატი
• ღირებულებები, დამოკიდებულებები, ურთიერთობები, უსაფრთხოება, სკოლასთან მიკუთვნებულობა. მაგ.,
სკოლაშ არსებული ღირებულებები როგორ გავლენას მოახდენს მოსწავლეების ჩართულობაზე და,
შესაბამისად, შედეგებზე?
მშობლები/ო
ჯახი
• სკოლასთან კავშირი, მონაწილეობა შვილის სწავლის პროცესში და/ან
სასკოლო ცხოვრებაში, და ა.შ. მაგ., რა სტრატეგიების გამოყენებით შეიძლება
გავზარდო მოსწავლეების მშობლების ჩართულობა მათი შვილის სწავლის
პროცესში?

12. რჩევები კვლევის ფოკუსის განსაზღვრისთვის
კვლევის შეკითხვა უნდა იძლეოდეს მრავალმხრივი ძიების შესაძლებლობას.

13. კვლევის შეკითხვების ნიმუშები
• მოახდენს თუ არა მოსწავლეების სკოლისადმი მიკუთვნებულობის
განცდა გავლენას მათ ჩართულობასა და აკადემიურ მიღწევებზე?
• ვუთმობ თუ არა გაკვეთილზე საკმარის დროს მოსწავლეებში მაღალი
სააზროვნო უნარების განვითარებას?
• რა განაპირობებს მე-6 კლასელების განსაკუთრებით დაბალ მიღწევებს
ბიოლოგიაში?
არსებული
პრაქტიკის
შესწავლა
• როგორ შეიძლება დავეხმარო მოსწავლეებს თვითშეფასების უნარების
გაუმჯობესებაში?
• როგორ შეიძლება შევუწყოხელი მოსწავლეებში წიგნის კითხვისადმი და
აკადემიური წარმატებისადმი პოზიტიური
დამოკიდებულებისჩამოყალიბებას?
• რა სტრატეგიები შეიძლება გამოვიყენო ... კლასის მოსწავლეებში დისციპლინის
პრობლემებისმოსაგვარებლად?
პრობლემის
მოგვარება
• სასარგებლოა თუ არა ჯგუფური მუშაობა მოსწავლეების განსხვავებულ
საჭიროებებზე მუშაობის თვალსაზრისით?
• გაზრდის თუ არა ყოველდღიური მოკლე ტესტები მოსწავლეების
პასუხისმგებლობას მასალის სწავლისა და საშნაო დავალებების
შესრულების თვალსაზრისით?
ცვლილებების
განხორციელება

14. რა? ტრადიციული კვლევა პრაქტიკული კვლევა
ვინ უნივერსიტეტის პროფესორებისა
და მეცნიერების მიერ
ექსპერიმენტული და საკონტროლო
ჯგუფების მაგალითზე.
პედაგოგების და დირექტორების
მიერ მათი პედაგოგიური
პრაქტიკის საჭიროებებიდან
გამომდინარე.
სად გარემოში, სადაც შესაძლებელია
ცვლადების მართვა-ხელოვნურად
შექმნილ გარემოში
ბუნებრივ გარემოში-სკოლებსა და
საკლასო ოთახებში.
როგორ მეტწილად რაოდენობრივი
მეთოდის გამოყენებით, წინასწარ
დადგენილი სტატისტიკის
მიხედვით ვაჩვენებთ ცვლადებს
შორის არსებულ მიზეზ-
შედეგობრივ კავშირებს.
უმეტესწილად თვისებრივი
მეთოდის გამოყენებით აღვწერთ,
თუ რა ხდება, ვახორციელებთ
ინტერვენციას/ ჩარევას და ვიგებთ
პედაგოგიური ჩარევის შედეგს.
რისთვის გამოვიტანოთ დასკვნები და
გავცეთ რეკომენდაციები, რაც
შესაძლოა განზოგადდეს ფართო
მასებისთვის.
მივიღოთ ქმედითი ზომები და
პოზიტიური გავლენა მოვახდინოთ
გამოკვლეულ კონკრეტულ
სასკოლო გარემოში
საგანმანათლებლო ცვლილებებზე.

15. კვლევის დაგეგმვა
ეხმარება მასწავლებელს სრულად გაიაზროს კვლევის საკითხი და თავიდან აიცილოს
უსარგებლო საქმიანობა
ევის დაგეგმვა
რა სახის ლიტერატურაუნდა გავაცნო ჩემ მიერ შერჩეული საკითხის შესახებ საბაზო ინფორმაციის მოპოვების
მიზნით?
რა მინდა გავიგო კვლევის შედეგად? რატომ მიინდა, რომ გამოვიკვლიო ეს საკითხი? ვინ შეიძლება
დამეხმაროს ამ საკითხის ცოდნისა და კომპეტენციის გაღრმავებაში?
მონაცემთა რომელი წყაროები შეიძლება გამოვიყენო სასურველი ინფორმაციის მოპოვების მიზნით?
ვისგან შეიძლება მოვიპოვო მონაცემები _ მოსწავლეებისგან? მასწავლებლებისგან? მშობლებისგან?
ადმინისტრაციისგან?
ვინ შეიძლება დამეხმაროს ჩემ მიერ მონაცემთა მოპოვებისათვის საჭირო ინსტრუმენტების
შექმნაში/გაუმჯობესებაში?
ძირითადად რამდენ საქმიანობას განვახორციელებ კვლევის ფარგლებში? რა დრო დამჭირდება ამისთვის? ვინ
იქნება პასუხისმგებელი თითოეულ საქმიანობაზე (იმ შემთავევაში, თუ კვლევა ერთობლივად ხორციელდება
მასწავლებლების ჯგუფის მიერ))

16. მიზანი : არსებული პრაქტიკის შესწავლა
მაგალითი: მშობლებთან ინდივიდუალური შეხვედრების დროს ორმა
მათგანმა გამოთქვა მოსაზრება, რომ მასწავლებელი საკმარის
ყურადღებას არ უთმობდა მათ შვილებს საკლსო ოთახში.
მასწავლებელმა დაარწმუნა მშობლები, რომ მსგავსი შემთხვევა არ
ყოფილა, თუმცა თავად მაინც დაინტერესდა, რატომ გაუჩნდათ მის
მოსწავლეებს ასეთი განცდა. იქნებ მართლაც ვერ ახერხებდა
მასწავლებელი თანაბარი დრო დაეთმო ყველა მოსწავლისთვის? მან
გადაწყვიტა ჩაეტარებინა პრაქტიკის კვლევა, რათა გაერკვია , როგორ
ანაწილებდა იგი დროს მოსწავლეებს შორის გაკვეთილის
მსვლელობის დროს.

17. მიზანი : პრობლემის მოგვარება
მაგალითი: მე-6 კლასის მასწავლებელმა შენიშნა, რომ მის
სადამრიგებლო კლასში არ არის ჯანსაღი სიტუაცია მოსწავლეებს და
განსაკუთრებით, ბიჭებს შორის. ისინი ცდილობენ გამონახონ მიზეზი
და დასცინონ ერთმანეთს. უფრო მეტიც, ბიჭების უმრავლესობა
დასცინის და ჩაგრავს ორ მოსწავლეს, რომლებიც კლასს ერთი წლის წინ
შემოუერთდნენ. მასწავლებელი ხვდება, რომ ასე გაგრძელება
შეუძლებელია და გადაწყვიტა ჩაატაროს პრაქტიკის კვლევა და
გაარკვიოს, თუ რა შეიძლება გააკეთოს მოსწავლეებს შორის დაცინვისა
და ჩაგვრის აღმოსაფხვრელად.

18. მიზანი : სასურველი ცვლილებების განხორციელება
მაგალითი: მე-5 კლასის მასწავლებელი დაესრო ტრენინგს, სადაც
ტრენენრმა მათ მიაწოდა ინფორმაცია პორტფოლიოს, როგორც
მოსწავლის თვითშეფასებისა და რეფლექსიის უნარების
გაუმჯობესებისა და სწავლის მოტივაციის ამაღლების ეფექტური
სტრატეგიის შესახებ. თავდაპირველად მასწავლებელმა ეჭვის თვალით
შეხედა ამ სიახლეს. თუმცა დაფიქრების შემდეგ საჭიროდ ჩათვალა
მოესინჯა და თავად დარწმუნებულიყო ამ ინოვაციის ეფექტურობასა
თუ არაეფექტურობაში.

19. I კველევის ფოკუსი
II კვლევის მთავარი შეკითხვა/ შეკითხვები:
III კვლევის საქმიანობები:
საქმიანობა განხორციელების
პერიოდი
საჭირო
რესურსები
პასუხისმგებელი
პირი
1
2
3
4
პრაქტიკული კვლევის გეგმის ფორმა

20. მონაცემთა შეგროვების სამი ძირითადი
წყარო
დოკუმენტების ანალიზი
დაკვირვება
ინტერვიუები

21. მოსწავლეთა შედეგების მონაცემები
მოსწავლეთა ნამუშევრები
ინფორმაცია მოსწავლეთა ქცევის შესახებ
თვითშეფასება
დიაგნოსტიკური შეფასების შედეგები
დასწრების მონაცემები
მოსწავლის პორტფოლიო
კლასის ჟურნალი
პრე და პოსტ ტესტები და ა. შ.
დოკუმენტაციის ანალიზი

22. გაკვეთილები
რუბრიკები
ფოტოები
ვიდეო ჩანაწერები და სხვა
დაკვირვება

23. მასწავლებლებთან
მშობლებთან
მოსწავლეებთან
ადმინისტრაციასთან გასაუბრება და გამოკითხვა
საუბარი ექსპერტებთან
ფოკუს ჯგუფები
კითხვარებით გამოკითხვა და ა. შ.
ინტერვიუ

24. 1. პრობლემის, კვლევის ფოკუსის, შეკითხვებისა და კონტექსტის
მიმოხილვა
2. გამოყენებული ლიტერატურის მიმოხილვა
3. განხორციელებული საქმიანობების მიმოხილვა
4. მეთოდები და მონაცემების შეგროვება
5. კვლევის შედეგები
6. რეკომენდაციები და სამომავლო გეგმები
პრაქტიკის კვლევის ანგარიშის სტრუქტურა

25. 1. პრობლემის, კვლევის ფოკუსის,
შეკითხვებისა და კონტექსტის მიმოხილვა
• რა იყო კვლევის ფოკუსი? შეკითხვები?
• რატომ არის კვლევის ფოკუსი მნიშვნელოვანი?
• რა დამატებითი ინფორმაცია დაეხმარება
მკითხველს კვლევის საკითხის კონტექსტის
გარკვევაში?

26. 2. გამოყენებული ლიტერატურის
მიმოხილვა
• რა პროფესიულ ლიტერატურას გაეცანით
კვლევის ჩატარების დროს?
• რა ინფორმაცია მიიღეთ ლიტერატურიდან
კვლევის ფოკუსთან დაკავშირებით?

27. 3. განხორციელებული საქმიანობების
მიმოხილვა
• რა გააკეთა მასწავლებელმა კვლევის
ფარგლებში და რატომ?
• როდის განხორციელდა საქმიანობები?
• ვინ იყო საქმიანობების განხორციელებაში
ჩართული?

28. 4. მეთოდები და მონაცემების შეგროვება
• რა სახის მონაცემები შეაგროვეთ?
• რა ინსტრუმენტები გამოიყენეთ მონაცემების
შესაგროვებლად?

29. 5. კვლევის შედეგები
• რა აჩვენა მონაცემებმა?
• რა ტენდენციები და მნიშვნელოვანი საკითხები
გამოიკვეთა?
• რა დასკვნები გამოიტანეთ? რა იყო თქვენი
ძირითადი მიგნებები?

30. 6. რეკომენდაციები და სამომავლო
გეგმები
• რა გამოცდილება, ცოდნა და ინფორმაცია მოგცათ თქვენ მიერ
ჩატარებულმა კვლევამ?
• რატომ არის მიღებული გამოცდილება და ინფორმაცია
მნიშვნელოვანი?
• როგორ გამოიყენებთ კვლევის შედეგებს თქვენს შემდგომ
საქმიანობაში?
• რა ახალი შეკითხვები და კვლევის საჭიროებები გამოაჩინა
თქვენმა კვლევამ?
• თავიდან რომ ატარებდეთ აღნიშნულ კვლევას, რას
გააკეთებდით განსხვავებულად?

32. პრაქტიკის კვლევის ეტაპები
 საკვლევი თემის განსაზღვრა და კვლევის მიზნის ჩამოყალიბება;
 კვლევის პროცესის დოკუმენტირება-კვლევის დღიურის წარმოება;
 არსებული კვლევებისა და ლიტერატურის შესწავლა და ანალიზი;
 კვლევის მეთოდის შერჩევა და ექსპერტიზა (გამოცდა);
 მონაცემთა შეგროვება;
 მონაცემთა ანალიზი;
 ინტერვენციების/ქმედებების შემუშავება,
 ინტერვენციების პრაქტიკაში დანერგვა
 ინტერვენციების შეფასება;
 გამოცდილების გაზიარება/პრეზენტაცია;
 რეკომენდაციების შემუშავება.
6/30/2017პრაქტიკის კვლევის დაგეგმვა, წარმართვა და შეფასება
32