Φαρσιαρώτου Μαρία
ΠΕ01-02
6ο Διδακτικό Σενάριο
Β' Γυμνασίου Νεοελληνική Λογοτεχνία
Ημερομηνία:22-11-2013
Τίτλος :<<Θερμοπύλες>> Κ.Π.Καβάφη –Διαχρονικό σύμβολο ανυποχώρητου και
προδικασμένου αγώνα
2 .Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές
Η προσέγγιση του θέματος θα είναι διαθεματική .Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές είναι
η Ιστορία, τα Αρχαία και η Νεοελληνική Γλώσσα.
3.Στόχοι
Α. Γνωστικοί
Να γνωρίσουν οι μαθητές ένα ποίημα του Καβάφη με συμβολική σημασία.
Να κατανοήσουν τη διαχρονική συμβολική σημασία που έχουν οι Θερμοπύλες για κάθε
άνθρωπο ο οποίος, παρά τις δυσκολίες ,μένει πιστός στις αξίες και υπερασπίζεται τα
ιδανικά του.
Β. Τεχνογραμματικοί
Να εξασκηθούν οι μαθητές στην έρευνα ενός ψηφιακού λογοτεχνικού αρχείου.
Να αναπτύξουν την ικανότητα αναζήτησης σε διαδικτυακούς τόπους.
Να καλλιεργήσουν την ικανότητα αξιοποίησης των λογισμικών παρουσίασης και
επεξεργασίας κειμένου.
Να εξοικειωθούν με το πρόγραμμα δημιουργίας αρχείου slideshare και την ικανότητα
δημοσίευσης της έρευνας τους σε συνεργατικές ιστοσελίδες και ιστολόγια.
Γ. Παιδαγωγικοί-Ψυχοκινητικοί
Οι μαθητές θα προσπαθήσουν να εργαστούν ομαδοσυνεργατικά ,διερευνητικά και
ανακαλυπτικά ,για να οικοδομήσουν γνώσεις με σαφείς οδηγίες που θα έχουν δοθεί από το
διδάσκοντα .Θα ερευνήσουν το ψηφιακό λογοτεχνικό αρχείο του ποιητή και συγκεκριμένες
ιστοσελίδες συνεργαζόμενοι ισότιμα .Θα επιλέξουν ελεύθερα και υπεύθυνα πληροφοριακό και
φωτογραφικό υλικό αξιοποιώντας κριτικά όλες τα δεδομένα.
4. Λογισμικό
Οι μαθητές θα αξιοποιήσουν την ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού
www.snhell.gr ,για να εισέλθουν στο αρχείο του Κ.Π.Καβάφη. Επίσης θα
χρησιμοποιήσουν την ιστοσελίδα του ψηφιακού σχολείου dschool.edu.gr καθώς και τη
μηχανή αναζήτησης Google.Θα καταγράψουν τα αποτελέσματα της έρευνας τους
χρησιμοποιώντας λογισμικό επεξεργασίας κειμένου και λογισμικό παρουσίασης .Θα
μετατρέψουν τις εργασίες τους σε αρχεία slideshare και θα τα δημοσιεύσουν στο
ιστολόγιο του σχολείου.
5.Διάρκεια
Για την υλοποίηση του σεναρίου απαιτούνται δυο διδακτικές ώρες. Στην πρώτη ώρα
ορίζονται οι ομάδες και δίνονται σαφείς οδηγίες από το διδάσκοντα .Οι μαθητές
αναλαμβάνουν να δουλέψουν ,αναζητώντας κάθε ομάδα υλικό ανάλογα με τις οδηγίες
του φύλλου εργασίας που της έχει δοθεί. Καταγράφουν τα αποτελέσματα της έρευνας τους
αξιοποιώντας το λογισμικό επεξεργασίας κειμένου και το λογισμικό παρουσίασης .Στη
δεύτερη ώρα παρουσιάζουν οι ομάδες τα αποτελέσματα της έρευνας τους στην ολομέλεια
της τάξης ,μετατρέπουν τις εργασίες τους σε αρχεία slideshare και δημοσιεύουν στο
ιστολόγιο του σχολείου τις εργασίες τους.
6.Οργάνωση της Τάξης
Οι μαθητές θα χωριστούν σε τέσσερις μικτές ομάδες των πέντε ατόμων. Καλό είναι για
παιδαγωγικούς λόγους η κάθε ομάδα να αποτελείται από έναν άριστο, δυο μέτριους και
δυο αδύναμους μαθητές στα πλαίσια της ομαδοσυνεργατικής -διερευνητικής
μάθησης. Μέσα στην ομάδα κάθε μαθητής έχει το δικό του ρόλο (ένας συντονίζει, ένας
χρησιμοποιεί τον υπολογιστή, ένας καταγράφει και δυο παρουσιάζουν τα αποτελέσματα
της έρευνας.)Οι ρόλοι μπορεί να εναλλάσσονται. Για κάθε ομάδα θα αντιστοιχεί ένας
υπολογιστής.
7. Απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή
Η εργασία των μαθητών θα πραγματοποιηθεί στο σχολικό εργαστήριο πληροφορικής ,για
να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές τόσους υπολογιστές όσες και οι ομάδες. Θα χρειαστούν
επίσης τα σχολικά βιβλία της Ιστορίας της Α’ Τάξης Γυμνασίου ,Αρχαίων(Ηροδότου
Ιστορίες) και Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β’ Γυμνασίου. Οι μαθητές θα χρειαστούν επίσης τις
ατομικές τους μονάδες αποθήκευσης ψηφιακού υλικού.
8. Περιγραφή σεναρίου
Το σενάριο θα εφαρμοστεί σε κανονική τάξη με είκοσι μαθητές. Στην τάξη υπάρχουν
μέτριοι στην επίδοση μαθητές, λίγοι άριστοι και ορισμένοι αδύναμοι.
Ο εκπαιδευτικός ενθαρρύνει, συντονίζει και θεσπίζει κανόνες. Τονίζει τα θετικά
κοινωνικά και ψυχολογικά οφέλη της ομαδικής εργασίας. Δημιουργεί ένα κατάλληλο
μαθησιακό περιβάλλον και παρέχει κίνητρα σε όλους τους μαθητές .Επίσης αξιοποιεί τα
μαθησιακά εργαλεία και καθοδηγεί τους μαθητές στην πορεία αναζήτησης της γνώσης
,σύμφωνα με τη θεωρία μάθησης του Brunner για την φθίνουσα καθοδηγούμενη μάθηση.
Ο ι μαθητές πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εκφραστούν και να αλληλοεπιδράσουν
με το περιβάλλον προκειμένου να οικοδομήσουν τη γνώση σύμφωνα με τη θεωρία του
Vygotsky.Επίσης κατά τη συγγραφή ομαδικού κειμένου υπάρχει παραγωγή λόγου μέσα σε
συνθήκες ανάδρασης: η σκέψη κάθε μαθητή ανατροφοδοτεί τη σκέψη των υπολοίπων
μαθητών.
9.Φύλλα εργασίας
Θα δοθούν τέσσερα φύλλα εργασίας ,ένα για κάθε ομάδα.
Φύλλο εργασίας για την 1η ομάδα
Αναζητήστε στην ιστοσελίδα του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού www.snhell.gr το Αρχείο
του ποιητή Κ.Π.Καβάφη .Τα μέλη της ομάδας σας θα γίνουν οι βιογράφοι του ποιητή .Με τη
βοήθεια του επεξεργαστή κειμένου να γράψετε ένα κείμενο για τη ζωή του Κ.Π.Καβάφη
έως 100 λέξεις. Ιδιαίτερα να αναφέρετε τις αντιλήψεις του για την ποίηση .Στο κείμενο σας
να ενσωματώσετε τη φωτογραφία του διαβατηρίου του από το φωτογραφικό αρχείο
www.kavafis.gr/archive/pictures/list.asp.Ποιο επάγγελμα αναγράφεται στο διαβατήριο
του; Πώς βιώνει ο ποιητής τη σύγκρουση ανάμεσα στο επάγγελμα του και στην τέχνη του;
Να μετατρέψετε τις παρουσιάσεις σας σε αρχεία slideshare και να τα δημοσιεύσετε στο
ιστολόγιο του σχολείου.
Φύλλο εργασίας για την 2η ομάδα
Να χρησιμοποιήσετε ως μηχανή αναζήτησης την ιστοσελίδα της Google, για να
συγκεντρώσετε φωτογραφικό υλικό για τον ποιητή Κ.Π.Καβάφη .Αφού επιλέξετε τις
κατάλληλες φωτογραφίες να δημιουργήσετε ένα λογισμικό παρουσίασης. Σε κάθε
διαφάνεια να βάλετε ένα χαρακτηριστικό στίχο από τα ποιήματα του <<Ιθάκη>> και
<<Θερμοπύλες>>. Τα ποιήματα υπάρχουν στο Αρχείο του Κ.Π.Καβάφη στην ιστοσελίδα του
Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού www.snheell.gr
Να μετατρέψετε τις παρουσιάσεις σας σε αρχεία slideshare και να τα δημοσιεύσετε στο
ιστολόγιο του σχολείου.
Φύλλο εργασίας για την 3η ομάδα
Αναζητήστε στην ιστοσελίδα του ψηφιακού σχολείου dschool.edu.gr τα ηλεκτρονικά
βιβλία Ιστορίας(Κεφάλαιο Δ.8) και Αρχαίων(Ηροδότου Ιστορίες-Ενότητα 13 ) Α’ Γυμνασίου
και Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β’ Γυμνασίου (Εμπλουτισμένο βιβλίοΘερμοπύλες-).Μελετήστε προσεκτικά τις ενότητες που δίνονται παραπάνω και απαντήστε
συνοπτικά τις παρακάτω ερωτήσεις αξιοποιώντας τον επεξεργαστή κειμένου.
Α. Ποιος ήταν ο Εφιάλτης; Με ποιες σημασίες χρησιμοποιούμε σήμερα τη λέξη;
Β. <<Τιμή σ’ εκείνους όπου στη ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.>>
Ποιο είναι το γενικότερο νόημα αυτών των στίχων του Κ.Καβάφη; Στην απόδοση του
νοήματος να λάβετε υπόψη τη σημασία των χρόνων <<όρισαν>>(αόριστος) και
<<φυλάγουν>>(ενεστώτας) καθώς και του συνδέσμου <<και>>.
Απαντήστε αξιοποιώντας τον επεξεργαστή κειμένου.
Να μετατρέψετε τις παρουσιάσεις σας σε αρχεία slideshare και να τα δημοσιεύσετε στο
ιστολόγιο του σχολείου.
Φύλλο εργασίας για την 4η ομάδα
Συνδεθείτε με το
http://youtu.be/UbFORHgjPkQ και ακούστε την απαγγελία
του ποιήματος <<Θερμοπύλες>> από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Για
ποιο λόγο νομίζετε ότι ο Πατριάρχης απήγγειλε το ποίημα δίχως στόμφο;
Απαντήστε λαμβάνοντας υπόψη το πώς ορίζει ο Κ.Καβάφης στο ποίημα το ήθος των
ανθρώπων που υπερασπίζονται <<Θερμοπύλες>>. Απαντήστε αξιοποιώντας τον
επεξεργαστή κειμένου.
Να μετατρέψετε τις παρουσιάσεις σας σε αρχεία slideshare και να τα δημοσιεύσετε στο
ιστολόγιο του σχολείου.