SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 51
CHƯƠNG 3
KIỂM ĐỊNH
GIẢ THIẾT THỐNG KÊ
ThS HUỲNH TỐ UYÊN
1
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LIÊN QUAN
ĐẾN BÀI TOÁN KIỂM ĐỊNH
2
1. BÀI TOÁN KIỂM ĐỊNH ?
Các đặc trưng của mẫu được dùng để đánh giá
xem một giả thuyết nào đó của tổng thể là đúng
hay sai. Việc tìm ra kết luận để bác bỏ hay chấp
nhận một giả thuyết được gọi là kiểm định giả
thuyết.
Ví dụ 1. Một nhà sản xuất cho rằng khối lượng
trung bình của 1 gói mì là 75 gam. để kiểm tra
điều này đúng hay sai, chọn ngẫu nhiên một số
gói mì để kiểm tra và tính toán.
3
Phương pháp kiểm định
1) Giả sử tổng thể có tham số  chưa biết. Với giá trị cụ thể
	cho trước nào đó. Ta nghi ngờ  hiện nay không đúng nên
2) Ta đưa ra giả thiết:
Và đối giả thiết (= cặp 	à		

: 	 
 	(dạng 1) = KĐ 1 bên

: 			  	(dạng 2) =KĐ bên phải

: 	  	(dạng 3)= KĐ bên trái
Nhiệm vụ của lý thuyết kiểm định giả thiết thống kê là: bằng
thực nghiệm (tức thông qua mẫu cụ thể) kiểm tra tính đúng
(sai) của giả thiết H0.
3) Từ mẫu cụ thể, tính giá trị quan sát Z
4) Kết luận: bác bỏ hay chấp nhận giả thiết 

0 0
:
H θ θ
=
2. ĐẶT GIẢ THUYẾT
4
Giả sử tổng thể có đặc trưng θ chưa biết. Với giá trị
cụ thể θ0 cho trước nào đó, ta cần kiểm định giả
thuyết
H0: θ=θ0 (kiểm định hai bên)
hoặc H0: θ≤θ0 hay H0: θ≥θ0 (kiểm định một bên).
Giả thuyết H1 là kết quả ngược lại của giả thuyết
H0. Nếu H0 đúng thì H1 sai và ngược lại. H1 còn
được gọi là giả thuyết đối.
2. ĐẶT GIẢ THUYẾT
5
5
Phân biệt:
Kiểm định hai
bên
Kiểm định bên
trái
Kiểm định bên
phải
H0: θ=θ0
H1: θ≠θ0
H0: θ≥θ0
H1: θθ0
H0: θ≤θ0
H1: θθ0
- Zα/2 Zα/2
α
α
α
α/2
1 -α
α
α
α
α
α
α
α/2
Zα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
-Zα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
Bác bỏ Ho khi
|Z|Zα/2
Bác bỏ Ho khi Z-Zα Bác bỏ Ho khi ZZα
6
Cách tra bảng Laplace
+ Trường hợp KĐ 1 bên:
+ Trường hợp KĐ 2 bên:
Tra bảng hàm số Laplace để tìm α
2
Z sao cho α
α
ϕ
−
 
=
 
 
2
1
2
Z
Tra bảng hàm số Laplace để tìm α
Z sao cho ( )
1
2
Zα
ϕ α
= −
2. ĐẶT GIẢ THUYẾT
7
Quy tắc đặt H0 và H1:
1) H0 : không có gì bất thường
H1 : ngược lại với H0, là các nghi ngờ,
các giả định
2) Trong H0 luôn có dấu “=” (=, ≥ , ≤)
H1 không có dấu “=” (≠,  ,  )
3. SAI LẦM LOẠI 1 VÀ SAI LẦM LOẠI 2
8
Vì chỉ dựa trên một mẫu để kết luận các giá trị của
tổng thể nên ta có thể phạm sai lầm khi đưa ra kết
luận về giả thuyết H0
Sai lầm loại 1: H0 đúng nhưng ta bác bỏ nó, xsuất α
Sai lầm loại 2: H0 sai nhưng ta chấp nhận nó , xsuất β
µ0
α
α
α
α
H0
µ1
H1
µ1
H1
β
β
β
β
µ0
H0
3. SAI LẦM LOẠI 1 VÀ SAI LẦM LOẠI 2
9
H0 đúng H0 sai
Không bác
bỏ H0
Quyết định đúng,
xác suất 1-α
Sai lầm loại 2,
xác suất β
Bác bỏ H0 Sai lầm loại 1,
xác suất α
Quyết định đúng,
xác suất 1-β
µ0
α
α
α
α
µ1 µ0
β
β
β
β
µ1
Thực tế
Kết luận
10
Ví dụ
Xét các ví dụ sau: ví dụ nào là sai lầm loại 1, ví dụ nào
là sai lầm loại 2
Ví dụ 1:
Cho một sinh viên giỏi rớt (mặc dù SV này thi rất
tốt)
Ví dụ 2:
Cho một học sinh yếu đậu (mặc dù sv này thi ko tốt)
Ví dụ 3:
Cho một bệnh nhân bi ung thư xuất viện vì bác sĩ khám
nhầm hồ sơ nên tưởng đây là bệnh nhân khỏe mạnh.
MỨC Ý NGHĨA
11
Trong một bài toán kiểm định, nếu khả năng
phạm sai lầm loại một giảm thì khả năng phạm
sai lầm loại hai lại tăng lên. Do đó người ta
thường chọn α trong khoảng từ 1% đến 10%.
α
α
α
α: mức ý nghĩa
4. GIÁ TRỊ P-VALUE
12
Zα
α
α
α
α
Ztt
P-value
P-value = P(| Z | ≥ |Ztt|)
P-value được gọi là mức ý nghĩa quan sát, là xác
suất mắc sai lầm loại 1 tối đa khi bác bỏ giả thuyết
H0 với tập dữ liệu mẫu đang quan sát
TÓM LẠI
13
Quy tắc dùng P-value để bác bỏ
hay không bác bỏ Ho
P-value  α
α
α
α ⇒ Bác bỏ Ho
P-value ≥
≥
≥
≥ α
α
α
α ⇒ Chấp nhận Ho
(chưa đủ cơ sở để bác bỏ Ho)
CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE
14
Zα
α
α
α =1,645
α
α
α
α = 0,05
Ztt = 1,5
P-value
Ví dụ: TRƯỜNG HỢP KĐ 1 BÊN
Nếu giá trị KĐ Ztt=1,5 thì P-value = P(|Z|≥1,5)
15
CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE
0
0,05
α =
0,5 0,05 0,45
− =
1,645
(1,645) 0,45
ϕ
⇔ =
Nếu cho mức ý nghĩa là 5%
( )
1
2
Zα
ϕ α
= − =
Vậy 1,645
Zα
=
CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE
16
(1,5) 0,4332
ϕ =
0,5 0,4332 0.0668
P value
− = − =
Zα
α
α
α =1,645
α
α
α
α = 0,05
Ztt = 1,5
P-value
CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE
17
- Zα/2 Zα/2
α
α
α
α/2
α
α
α
α/2
-Ztt Ztt
P-value/2
P-value/2
TRƯỜNG HỢP KĐ 2 PHÍA
CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE
18
- 1,96 1,96
α
α
α
α/2 = 0,025
α
α
α
α/2 =0,025
-1,5 1,5
P-value/2
P-value/2
Ví dụ:
(1,5) 0,4332
ϕ =
( )
0,5 0,4332 0.1336
2
P value
−
= − =
II. KIỂM ĐỊNH THAM SỐ
Kiểm định tỉ lệ
(1 tổng thể và 2 tổng thể)
Kiểm định trung bình
(1 tổng thể và 2 tổng thể)
Kiểm định phương sai
(1 tổng thể và 2 tổng thể)
20
1.1 KIỂM ĐỊNH TỈ LỆ CỦA TỔNG THỂ
Bài toán
- Giả sử tổng thể có tỉ lệ p chưa biết và 	là
một giá trị cho trước.
- Ta cần kiểm định giả thiết:
0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
=


≠

hoặc 0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
=




hoặc 0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
=




Tính giá trị quan sát
+Nếu KĐ 2 bên thì tính


. Nếu KĐ 1 bên tính 
( )
0 0
1
o
f p
Z
p p
n
−
=
−
1.1 KIỂM ĐỊNH TỈ LỆ 1 TỔNG THỂ
- Zα/2 Zα/2
α
α
α
α/2
1 -α
α
α
α
Zα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
-Zα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
Bác bỏ Ho khi
|Z|Zα/2
Bác bỏ Ho khi
Z-Zα
Bác bỏ Ho khi
ZZα
0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
≥




0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
≤




0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
=


≠

TÓM LẠI
0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
=


≠

0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
≥




0 0
1 0
:
:
H p p
H p p
≤




Bác bỏ Ho khi
|Z|Zα/2
Bác bỏ Ho khi
Z  - Zα
( )
0 0
1
o
f p
Z
p p
n
−
=
−
Bác bỏ Ho khi
Z  Zα
23
So sánh 	và 

	ặ		và 		để	kết	luận
Kết luận:
+ z thuộc miền bác bỏ thì bác bỏ giả thiết 

và chấp nhận H1.
+ z thuộc miền chấp nhận thì chấp nhận GT	

	 và bác bỏ H1.
Khi nói “chấp nhận ” nghĩa là với số liệu của mẫu
ta chưa có đủ cơ sở để bác bỏ .
Trong thực hành, tốt hơn ta nên nói rằng: “chưa có
cơ sở để bác bỏ ”.
1.1 KIỂM ĐỊNH TỈ LỆ 1 TỔNG THỂ
Ví dụ (Bài tập 5):
Một nhà máy sản xuất sản phẩm với tỉ lệ sản
phẩm loại một lúc đầu là 20%. Sau khi áp
dụng phương pháp sản xuất mới, kiểm tra
ngẫu nhiên 500 sản phẩm thấy có 150 sản
phẩm loại một. Cho kết luận về tác dụng của
phương pháp sản xuất mới với mức ý nghĩa
1%.
1.1 KIỂM ĐỊNH TỈ LỆ 1 TỔNG THỂ
0
1
: 0,2
: 0,2
H p
H p
≤




Giải:
ZZα
α
α
α ⇒Bác bỏ Ho. Vậy phương pháp sản
xuất mới đã làm tăng tỉ lệ sản phẩm loại 1
150
500; 0,3; 2,33
500
n f Zα
= = = =
( )
0 0
0,3 0,2
5,59
0,2.0,8
1
500
o
f p
Z
p p
n
− −
= = =
−
1.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC
BIỆT TỈ LỆ 2 TỔNG THỂ
26
Tỉ lệ phần tử có tính chất A của 2 tổng thể
là P1 , P2. Giả sử ta có 2 mẫu ngẫu nhiên gồm n1 ,
n2 phần tử và f1 , f2 là tỉ lệ các phần tử có tính chất
A trong 2 mẫu.
Ta cần kiểm định xem hai tỉ lệ này giống
nhau/ khác nhau với mức ý nghĩa α
1.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC
BIỆT TỈ LỆ 2 TỔNG THỂ
27
 − =


− ≠


0 1 2 0
1 1 2 0
:
:
H p p p
H p p p
 − ≥


− 


0 1 2 0
1 1 2 0
:
:
H p p p
H p p p
 − ≤


− 


0 1 2 0
1 1 2 0
:
:
H p p p
H p p p
Bác bỏ Ho khi
|Z|Zα/2
Bác bỏ Ho
khi Z-Zα
( )
− −
=
 
− +
 
 
1 2 0
1 2
1 1
1
f f p
Z
f f
n n
1 1 2 2
1 2
n f n f
f
n n
+
=
+
Bác bỏ Ho
khi Z  Zα
1.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC
BIỆT TỈ LỆ 2 TỔNG THỂ
28
Ví dụ (Bài tập 6):
Để so sánh tỉ lệ trẻ em béo phì ở 2 địa bàn A và B,
người ta chọn ngẫu nhiên 200 em ở địa bàn A thấy
có 20 em béo phì, ở địa bàn B chọn 220 em thấy
có 5 em béo phì.
Hãy kiểm định xem tỉ lệ trẻ em béo phì ở 2 địa
bàn trên có giống nhau không với mức ý nghĩa
α=1%
II. KIỂM ĐỊNH TRUNG BÌNH
2.1 KIỂM ĐỊNH TRUNG BÌNH 1 TỔNG
THỂ
29
Đã biết phương
sai σ2
n ≥ 30, Chưa biết
phương sai σ2
n  30, Chưa biết
phương sai σ2
Bác bỏ Ho khi |Z|Zα/2
Bác bỏ Ho khi
|T|T(n-1); α
α
α
α/2
0 0
1 0
:
:
H
H
µ µ
µ µ
=


≠

0
X
Z n
µ
σ
−
= 0
X
Z n
S
µ
−
= 0
X
T n
S
µ
−
=
2.1 KIỂM ĐỊNH TRUNG BÌNH 1 TỔNG THỂ
0 0
1 0
:
:
H
H
µ µ
µ µ
=


≠

- Zα/2 Zα/2
α
α
α
α/2
1 -α
α
α
α
Zα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
-Zα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
0 0
1 0
:
:
H
H
µ µ
µ µ
≥




0 0
1 0
:
:
H
H
µ µ
µ µ
≤




Bác bỏ Ho khi
|Z|Zα/2
Bác bỏ Ho khi
Z-Zα
Bác bỏ Ho khi
ZZα
2.1 KIỂM ĐỊNHTRUNG BÌNH 1 TỔNG THỂ
Bài tập 1:
Một loại đèn chiếu được nhà sản xuất quảng
cáo có tuổi thọ trung bình thấp nhất là 65
giờ. Kết quả kiểm tra ngẫu nhiên 21 đèn cho
thấy tuổi thọ trung bình là 62,5 giờ, độ lệch
mẫu hiệu chỉnh là 3 giờ. Với mức ý nghĩa
1% có thể kết luận gì về lời quảng cáo đó?
2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT
TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ
32
µ µ µ
µ µ µ
 − =


− ≠


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − ≥


− 


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − ≤


− 


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
Gọi µ1,µ2 là trung bình của 2 tổng thể. Ta cần kiểm
định giả thuyết:
Dựa vào mẫu, ta đưa ra quy tắc bác bỏ hay không
bác bỏ Ho với mức ý nghĩa α.
Có 2 trường hợp: 2 mẫu đại diện là độc lập, 2 mẫu
đại diện là phụ thuộc.
- Zα/2 Zα/2
α
α
α
α/2
1 -α
α
α
α
Zα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
-Zα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
Bác bỏ Ho khi
|Z|Zα/2
Bác bỏ Ho khi
Z-Zα
Bác bỏ Ho khi
ZZα
µ µ µ
µ µ µ
 − =


− ≠


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − ≥


− 


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − ≤


− 


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
Trường hợp 1: hai mẫu độc lập
2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT
TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ
34
Đã biết phương sai
σ1
2 ,σ2
2
n1 và n2 ≥ 30, Chưa biết
phương sai σ1
2 ,σ2
2
Bác bỏ Ho khi ……
( )
µ
σ σ
− −
=
+
1 2
2 2
1 2
1 2
o
X X
Z
n n
( )
µ
− −
=
+
1 2
2 2
1 2
1 2
o
X X
Z
S S
n n
35
n1 hoặc n2  30, Chưa biết phương sai σ1
2 ,σ2
2
Biết σ1
2 = σ2
2 Chưa biết σ1
2 = σ2
2
( )
µ
− −
=
+
1 2
1 2
1 1
o
p
X X
T
S
n n
( ) ( )
2 2
1 1 2 2
1 2
1 1
2
p
n S n S
S
n n
− + −
=
+ −
( )
µ
− −
=
+
1 2
2 2
1 2
1 2
o
X X
T
S S
n n
2
2 2
1 2
1 2
2 2
2 2
1 2
1 2
1 2
1 1
S S
n n
df
S S
n n
n n
 
+
 
 
=
   
   
   
+
− −
Bác bỏ Ho khi
|T| Tα
α
α
α/2
(n1+n2-2)
Bác bỏ Ho khi|T| Tα
α
α
α/2
(df)
36
2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT
TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ
Bài tập 2:
Một trại chăn nuôi chọn một giống gà để tiến hành
nghiên cứu hiệu quả của hai loại thức ăn A và B. Sau
một thời gian nuôi thử nghiệm người ta chọn 50 con
gà nuôi bằng thức ăn A thì thấy khối lượng trung
bình là 2,2 kg, độ lệch mẫu hiệu chỉnh là 1,25 kg.
Chọn 40 con gà nuôi bằng thức ăn B thì thấy khối
lượng trung bình 1,2 kg, độ lệch mẫu hiệu chỉnh 1,02
kg. Hãy đánh giá hiệu quả của hai loại thức ăn đó với
mức ý nghĩa 1%.
Hướng dẫn: 2 mẫu độc lập; chưa biết phương sai
tổng thể; n1,n2  30
37
2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT
TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ
Bài tập 3:
Ban lãnh đạo một công ty cho rằng doanh số bán
hàng tăng lên sau khi thực hiện các biện pháp
khuyến mãi. Chọn ngẫu nhiên 13 tuần trước đợt
khuyến mãi và 14 tuần sau đợt khuyến mãi. Doanh
số trung bình và độ lệch mẫu hiệu chỉnh trước đợt
khuyến mãi là 1234 và 324 triệu đồng. Còn sau đợt
khuyến mãi, các con số này lần lượt là 1864 và 289
triệu đồng. Hãy kiểm định ý kiến trên với α = 0,05.
Hướng dẫn: 2 mẫu độc lập; chưa biết phương sai
tổng thể; n1,n2  30
1.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT
TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ
38
Bác bỏ Ho khi T-Tα
(n-1)
Bác bỏ Ho khi T Tα
(n-1)
Trường hợp 2: hai mẫu phụ thuộc
µ µ
µ µ
 =

⇔ 
≠


0
1
:
:
d o
d o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − =


− ≠


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − ≥


− 


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − ≤


− 


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
Bác bỏ Ho khi |T|Tα/2
(n-1)
- Tα/2 Tα/2
α
α
α
α/2
1 -α
α
α
α
Tα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
-Tα
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
Bác bỏ Ho khi
|T|Tα/2 (n-1)
Bác bỏ Ho khi
T-Tα (n-1)
Bác bỏ Ho khi
TTα (n-1)
µ µ µ
µ µ µ
 − =


− ≠


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − ≥


− 


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
µ µ µ
µ µ µ
 − ≤


− 


0 1 2
1 1 2 0
:
:
o
H
H
Trường hợp 2: hai mẫu phụ thuộc
µ µ
µ µ
 =

⇔ 
≠


0
1
:
:
d o
d o
H
H
µ µ
µ µ
 ≥

⇔ 



0
1
:
:
d o
d o
H
H
µ µ
µ µ
 ≤

⇔ 



0
1
:
:
d o
d o
H
H
2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT
TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ
40
Trường hợp 2: hai mẫu phụ thuộc
( )
2
1 1
1 2 ; ;
1
n n
i i
i i
i i i d
d d d
d X X d S
n n
= =
−
= − = =
−
∑ ∑





0
1
:
:
H
H
µ
−
= 0
d
d
T n
S
Bác bỏ Ho khi ….
41
2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT
TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ
Bài tập 4:
5 nhân viên bán hàng được cho đi học lớp huấn luyện.
Lớp huấn luyện có tác dụng không?
Nhân viên Số lần bị khách hàng phàn nàn
Trước khi học Sau khi học
A 6 4
B 20 6
C 3 2
D 0 0
E 4 0
3.1 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 1 TỔNG THỂ
42
Tổng thể có phân phối chuẩn với phương
sai σ
σ
σ
σ 2 chưa biết
Dựa vào mẫu n quan sát, ta cần kiểm định
phương sai tổng thể có bằng / lớn hơn/ nhỏ hơn
một giá trị cho trước nào đó với mức ý nghĩa α
3.1 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 1 TỔNG THỂ
2 2
0 0
2 2
1 0
:
:
H
H
σ σ
σ σ
 =

≠

2 2
0 0
2 2
1 0
:
:
H
H
σ σ
σ σ
 ≥



2 2
0 0
2 2
1 0
:
:
H
H
σ σ
σ σ
 ≤



( ) 2
2
2
0
1
n S
χ
σ
−
=
43
3.1 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 1 TỔNG THỂ
Bác bỏ Ho khi
χ
χ
χ
χ2 χ
χ
χ
χ2
n-1;1-α
α
α
α
Bác bỏ Ho khi
χ
χ
χ
χ2 χ
χ
χ
χ2
n-1;α
α
α
α
χ
χ
χ
χ2
n-1;1-α
α
α
α/2 χ
χ
χ
χ2
n-1;α
α
α
α/2
α
α
α
α/2
α
α
α
α/2
1 -α
α
α
α
0
χ
χ
χ
χ2
n-1;α
α
α
α
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
0
χ
χ
χ
χ2
n-1;1- α
α
α
α
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
0
Bác bỏ Ho khi
χ
χ
χ
χ2 χ
χ
χ
χ2
n-1;α
α
α
α/2 hoặc
χ
χ
χ
χ2 χ
χ
χ
χ2
n-1;1-α
α
α
α/2
3.1 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 1 TỔNG THỂ
45
Bài tập 7:
Một dây chuyền sản xuất chi tiết máy quy định
phương sai đường kính của chi tiết máy sản xuất
ra là σ2 = 36
Người ta tiến hành kiểm tra 25 chi tiết máy, thấy
phương sai của đường kính là S2 = 35,266.
Với mức ý nghĩa 5%, ta có thể kết luận như thế
nào về dây chuyền sản xuất?
3.2 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 2 TỔNG THỂ
46
Ta có 2 tổng thể có phân phối chuẩn với
phương sai σ
σ
σ
σ1
2 và σ
σ
σ
σ2
2 chưa biết
Dựa vào hai mẫu được chọn ngẫu nhiên từ
hai tổng thể, ta cần kiểm định xem phương sai hai
tổng thể có bằng nhau hay không với mức ý nghĩa
α
3.2 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 2 TỔNG THỂ
2 2
0 1 2
2 2
1 1 2
:
:
H
H
σ σ
σ σ
 =

≠

2 2
0 1 2
2 2
1 1 2
:
:
H
H
σ σ
σ σ
 ≥



2 2
0 1 2
2 2
1 1 2
:
:
H
H
σ σ
σ σ
 ≤



( )
= 
2
2 2
1
1 2
2
2
S
F gt S S
S
47
Chú ý: Nếu thì ta đặt ngược lại

2 2
2 1
S S
3.2 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 2 TỔNG THỂ
Bác bỏ Ho khi
F Fα
α
α
α/2
(n1-1;n2-1)
hoặc
F F1- α
α
α
α /2
(n1-1;n2-1)
Bác bỏ Ho khi
F F1- α
α
α
α
(n1-1;n2-1)
Bác bỏ Ho khi
F Fα
α
α
α
(n1-1;n2-1)
48
F1-α
α
α
α/2 ; Fα
α
α
α/2;
α
α
α
α/2
α
α
α
α/2
1 -α
α
α
α
0 Fα
α
α
α;
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
0
F1- α
α
α
α;
α
α
α
α
1 -α
α
α
α
0
( )
( )
α
α
−
− −
− −
=
1 2
2 1
1 /2
/2
1; 1
1; 1
1
n n
n n
F
F
3.2 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 2 TỔNG THỂ
49
Bài tập 8:
Để kiểm tra độ chính xác của 2 máy sản xuất linh
kiện, người ta chọn ngẫu nhiên từ máy thứ nhất ra
15 sản phẩm, máy thứ 2 chọn ra 13 sản phẩm,
phương sai đường kính sản phẩm tính được lần
lượt là 17 và 26. Với mức ý nghĩa 5% , có thể kết
luận hai máy có độ chính xác như nhau không?
BÀI TẬP TỔNG HỢP
50
Bài tập 8.1
Có ý kiến cho rằng chiều cao (cm) của nam thanh niên sống ở
khu vực sống ở thành thị cao hơn chiều cao của nam thanh niên
khu vực nông thôn, người ta tiến hành chọn ra 10 nam thanh niên
sống ở khu vực thành thị và 12 nam thanh niên sống ở khu vực
nông thôn để đo chiều cao và thu được kết quả sau:
Thành thị: 168,171,165,169,168,173,165,162,167,169.
Nông thôn: 162,168,174,164,165,166,160,163,165,167,167,163.
a) Với xác suất là 95%, hãy đưa ra kết luận về nhận định trên,
biết rằng chiều cao của nam thanh niên sống ở khu vực thành thị
và sống ở nông thôn là BNN có PP chuẩn với độ lệch tiêu chuẩn
lần lượt là 2,5 cm và 2,8 cm.
b) Giả sử chúng ta chưa biết độ lệch tiêu chuẩn về chiều cao của
nam thanh niên thì câu a) tính như thế nào? (329)
BÀI TẬP TỔNG HỢP
51
Bài tập 8.14
Để so sánh tỉ lệ trẻ em béo phì ở thành thị và vùng nông
thôn người ta tiến hành chọn ngẫu nhiên 200 em ở thành
thị thấy có 20 em béo phì và chọn 220 em ở nông thôn
thấy có 5 em béo phì.
Hãy KĐ giả thuyết H0 cho rằng tỷ lệ béo phì ở trẻ em
thành thị và nông thôn là như nhau với mức ý nghĩa 1%

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Bo de-thi-va-loi-giai-xac-xuat-thong-ke
Bo de-thi-va-loi-giai-xac-xuat-thong-keBo de-thi-va-loi-giai-xac-xuat-thong-ke
Bo de-thi-va-loi-giai-xac-xuat-thong-keNam Cengroup
 
De xstk k12
De xstk k12De xstk k12
De xstk k12dethinhh
 
C9 bai giang kinh te luong
C9 bai giang kinh te luongC9 bai giang kinh te luong
C9 bai giang kinh te luongrobodientu
 
Bài tập điện trường
Bài tập điện trườngBài tập điện trường
Bài tập điện trườngHajunior9x
 
Mô hình hồi qui đa biến
Mô hình hồi qui đa biếnMô hình hồi qui đa biến
Mô hình hồi qui đa biếnCẩm Thu Ninh
 
De xstk k11
De xstk k11De xstk k11
De xstk k11dethinhh
 
Bảng giá trị hàm Laplace
Bảng giá trị hàm LaplaceBảng giá trị hàm Laplace
Bảng giá trị hàm Laplacehiendoanht
 
Xác Suất Thống Kê của Tống Đình Quỳ
Xác Suất Thống Kê của Tống Đình QuỳXác Suất Thống Kê của Tống Đình Quỳ
Xác Suất Thống Kê của Tống Đình Quỳhiendoanht
 
đề Cương kinh tế lượng
đề Cương kinh tế lượng đề Cương kinh tế lượng
đề Cương kinh tế lượng Mơ Vũ
 
Bài giảng Kinh tế vi mô 1.pdf
Bài giảng Kinh tế vi mô 1.pdfBài giảng Kinh tế vi mô 1.pdf
Bài giảng Kinh tế vi mô 1.pdfBiTYnNhii
 
Kiểm định giả thiết & so sánh hai tổng thể
Kiểm định giả thiết & so sánh hai tổng thểKiểm định giả thiết & so sánh hai tổng thể
Kiểm định giả thiết & so sánh hai tổng thểLe Nguyen Truong Giang
 
On tap kinh te luong co ban
On tap kinh te luong co banOn tap kinh te luong co ban
On tap kinh te luong co banCam Lan Nguyen
 
Thuc tap hoa dai cuong
Thuc tap hoa dai cuongThuc tap hoa dai cuong
Thuc tap hoa dai cuongViet Pham
 
Mô hình hổi qui đơn biến
Mô hình hổi qui đơn biếnMô hình hổi qui đơn biến
Mô hình hổi qui đơn biếnCẩm Thu Ninh
 
Chuong3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ
Chuong3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊChuong3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ
Chuong3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊThắng Nguyễn
 

Was ist angesagt? (20)

Kỹ thuật số
Kỹ thuật sốKỹ thuật số
Kỹ thuật số
 
BÀI TẬP XÁC SUẤT THỐNG KÊ: PHÂN PHỐI BERNOULLI
BÀI TẬP XÁC SUẤT THỐNG KÊ: PHÂN PHỐI BERNOULLIBÀI TẬP XÁC SUẤT THỐNG KÊ: PHÂN PHỐI BERNOULLI
BÀI TẬP XÁC SUẤT THỐNG KÊ: PHÂN PHỐI BERNOULLI
 
Bo de-thi-va-loi-giai-xac-xuat-thong-ke
Bo de-thi-va-loi-giai-xac-xuat-thong-keBo de-thi-va-loi-giai-xac-xuat-thong-ke
Bo de-thi-va-loi-giai-xac-xuat-thong-ke
 
De xstk k12
De xstk k12De xstk k12
De xstk k12
 
C9 bai giang kinh te luong
C9 bai giang kinh te luongC9 bai giang kinh te luong
C9 bai giang kinh te luong
 
Bài tập điện trường
Bài tập điện trườngBài tập điện trường
Bài tập điện trường
 
Mô hình hồi qui đa biến
Mô hình hồi qui đa biếnMô hình hồi qui đa biến
Mô hình hồi qui đa biến
 
De xstk k11
De xstk k11De xstk k11
De xstk k11
 
Bảng giá trị hàm Laplace
Bảng giá trị hàm LaplaceBảng giá trị hàm Laplace
Bảng giá trị hàm Laplace
 
Xác Suất Thống Kê của Tống Đình Quỳ
Xác Suất Thống Kê của Tống Đình QuỳXác Suất Thống Kê của Tống Đình Quỳ
Xác Suất Thống Kê của Tống Đình Quỳ
 
đề Cương kinh tế lượng
đề Cương kinh tế lượng đề Cương kinh tế lượng
đề Cương kinh tế lượng
 
Can bang hoa hoc
Can bang hoa hocCan bang hoa hoc
Can bang hoa hoc
 
Bài giảng Kinh tế vi mô 1.pdf
Bài giảng Kinh tế vi mô 1.pdfBài giảng Kinh tế vi mô 1.pdf
Bài giảng Kinh tế vi mô 1.pdf
 
Kiểm định giả thiết & so sánh hai tổng thể
Kiểm định giả thiết & so sánh hai tổng thểKiểm định giả thiết & so sánh hai tổng thể
Kiểm định giả thiết & so sánh hai tổng thể
 
On tap kinh te luong co ban
On tap kinh te luong co banOn tap kinh te luong co ban
On tap kinh te luong co ban
 
bậc phản ứng
bậc phản ứngbậc phản ứng
bậc phản ứng
 
Thuc tap hoa dai cuong
Thuc tap hoa dai cuongThuc tap hoa dai cuong
Thuc tap hoa dai cuong
 
Mô hình hổi qui đơn biến
Mô hình hổi qui đơn biếnMô hình hổi qui đơn biến
Mô hình hổi qui đơn biến
 
Chuong3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ
Chuong3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊChuong3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ
Chuong3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT THỐNG KÊ
 
Chuong5
Chuong5Chuong5
Chuong5
 

Ähnlich wie Kiểm định giả thuyết thống kê - Ths. Huỳnh Tú Uyên

(4) Giới thiệu về thống kê cho các ngành khoa học xã hội_Bài giảng 4: Kiểm đị...
(4) Giới thiệu về thống kê cho các ngành khoa học xã hội_Bài giảng 4: Kiểm đị...(4) Giới thiệu về thống kê cho các ngành khoa học xã hội_Bài giảng 4: Kiểm đị...
(4) Giới thiệu về thống kê cho các ngành khoa học xã hội_Bài giảng 4: Kiểm đị...Development and Policies Research Center (DEPOCEN)
 
Kiểm định giả thuyết thống kê
Kiểm định giả thuyết thống kêKiểm định giả thuyết thống kê
Kiểm định giả thuyết thống kêLe Nguyen Truong Giang
 
CHƯƠNG 6 BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ XSTK.pdf
CHƯƠNG 6 BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ XSTK.pdfCHƯƠNG 6 BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ XSTK.pdf
CHƯƠNG 6 BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ XSTK.pdfNguyninhVit
 
Kinh lup table 5 ưng chảo thủ - casiomen,
Kinh lup table 5   ưng chảo thủ - casiomen,Kinh lup table 5   ưng chảo thủ - casiomen,
Kinh lup table 5 ưng chảo thủ - casiomen,nam nam
 
CHINH PHỤC KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN TOÁN NĂM 2024 CÁC CHUYÊN ĐỀ HAY VÀ KHÓ,...
CHINH PHỤC KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN TOÁN NĂM 2024 CÁC CHUYÊN ĐỀ HAY VÀ KHÓ,...CHINH PHỤC KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN TOÁN NĂM 2024 CÁC CHUYÊN ĐỀ HAY VÀ KHÓ,...
CHINH PHỤC KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN TOÁN NĂM 2024 CÁC CHUYÊN ĐỀ HAY VÀ KHÓ,...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Ôn tập XSTK 2021.pptx
Ôn tập XSTK 2021.pptxÔn tập XSTK 2021.pptx
Ôn tập XSTK 2021.pptxMaiSng14
 
Chương 2 kinh tế lượng_Hồi quy đơn biến.pptx
Chương 2 kinh tế lượng_Hồi quy đơn biến.pptxChương 2 kinh tế lượng_Hồi quy đơn biến.pptx
Chương 2 kinh tế lượng_Hồi quy đơn biến.pptxnellyteapls11
 
BàI ThảO LuậN ktl
BàI ThảO LuậN  ktlBàI ThảO LuậN  ktl
BàI ThảO LuậN ktlRatleback
 
Sáng kiến kinh nghiệm_ Một số phương pháp giải phương trình vô tỷ_362573.pdf
Sáng kiến kinh nghiệm_ Một số phương pháp giải phương trình vô tỷ_362573.pdfSáng kiến kinh nghiệm_ Một số phương pháp giải phương trình vô tỷ_362573.pdf
Sáng kiến kinh nghiệm_ Một số phương pháp giải phương trình vô tỷ_362573.pdfnguyenhoangnam140320
 
Chuong5 KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐ
Chuong5 KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐChuong5 KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐ
Chuong5 KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐThắng Nguyễn
 
sự vi phạm giả thiết của mô hình
sự vi phạm giả thiết của mô hìnhsự vi phạm giả thiết của mô hình
sự vi phạm giả thiết của mô hìnhCẩm Thu Ninh
 
Sử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác – Trần Anh Khoa
Sử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác – Trần Anh KhoaSử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác – Trần Anh Khoa
Sử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác – Trần Anh KhoaTrung Tam Gia Su Tri Viet
 
XAC SUAT THONG KE BUOI 2.pdf
XAC SUAT THONG KE BUOI 2.pdfXAC SUAT THONG KE BUOI 2.pdf
XAC SUAT THONG KE BUOI 2.pdfBinhBo2
 
08 ktl bai6_tr_79_92_0089
08 ktl bai6_tr_79_92_008908 ktl bai6_tr_79_92_0089
08 ktl bai6_tr_79_92_0089ngauconuong
 
Thu thuat giai toan ptvt doan tri dung
Thu thuat giai toan ptvt   doan tri dungThu thuat giai toan ptvt   doan tri dung
Thu thuat giai toan ptvt doan tri dungNguyen Minh
 
TÀI LIỆU CHUYÊN ĐỀ ÔN LUYỆN THI TỐT NGHIỆP MÔN TOÁN
TÀI LIỆU CHUYÊN ĐỀ ÔN LUYỆN THI TỐT NGHIỆP MÔN TOÁN TÀI LIỆU CHUYÊN ĐỀ ÔN LUYỆN THI TỐT NGHIỆP MÔN TOÁN
TÀI LIỆU CHUYÊN ĐỀ ÔN LUYỆN THI TỐT NGHIỆP MÔN TOÁN Hoàng Thái Việt
 
Đề thi tóan cao cấp k15
Đề thi tóan cao cấp k15Đề thi tóan cao cấp k15
Đề thi tóan cao cấp k15dethinhh
 
Mon toan da_thi_thu_dh_2014_th6
Mon toan da_thi_thu_dh_2014_th6Mon toan da_thi_thu_dh_2014_th6
Mon toan da_thi_thu_dh_2014_th6Hang Nguyen
 
Suy diễn thống kê và ngôn ngữ R (4): Phân tích phương sai (ANOVA)
Suy diễn thống kê và ngôn ngữ R (4): Phân tích phương sai (ANOVA)Suy diễn thống kê và ngôn ngữ R (4): Phân tích phương sai (ANOVA)
Suy diễn thống kê và ngôn ngữ R (4): Phân tích phương sai (ANOVA)Tài Tài
 

Ähnlich wie Kiểm định giả thuyết thống kê - Ths. Huỳnh Tú Uyên (20)

(4) Giới thiệu về thống kê cho các ngành khoa học xã hội_Bài giảng 4: Kiểm đị...
(4) Giới thiệu về thống kê cho các ngành khoa học xã hội_Bài giảng 4: Kiểm đị...(4) Giới thiệu về thống kê cho các ngành khoa học xã hội_Bài giảng 4: Kiểm đị...
(4) Giới thiệu về thống kê cho các ngành khoa học xã hội_Bài giảng 4: Kiểm đị...
 
Kiểm định giả thuyết thống kê
Kiểm định giả thuyết thống kêKiểm định giả thuyết thống kê
Kiểm định giả thuyết thống kê
 
CHƯƠNG 6 BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ XSTK.pdf
CHƯƠNG 6 BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ XSTK.pdfCHƯƠNG 6 BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ XSTK.pdf
CHƯƠNG 6 BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ XSTK.pdf
 
Kinh lup table 5 ưng chảo thủ - casiomen,
Kinh lup table 5   ưng chảo thủ - casiomen,Kinh lup table 5   ưng chảo thủ - casiomen,
Kinh lup table 5 ưng chảo thủ - casiomen,
 
CHINH PHỤC KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN TOÁN NĂM 2024 CÁC CHUYÊN ĐỀ HAY VÀ KHÓ,...
CHINH PHỤC KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN TOÁN NĂM 2024 CÁC CHUYÊN ĐỀ HAY VÀ KHÓ,...CHINH PHỤC KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN TOÁN NĂM 2024 CÁC CHUYÊN ĐỀ HAY VÀ KHÓ,...
CHINH PHỤC KÌ THI VÀO LỚP 10 THPT MÔN TOÁN NĂM 2024 CÁC CHUYÊN ĐỀ HAY VÀ KHÓ,...
 
Ôn tập XSTK 2021.pptx
Ôn tập XSTK 2021.pptxÔn tập XSTK 2021.pptx
Ôn tập XSTK 2021.pptx
 
Chương 2 kinh tế lượng_Hồi quy đơn biến.pptx
Chương 2 kinh tế lượng_Hồi quy đơn biến.pptxChương 2 kinh tế lượng_Hồi quy đơn biến.pptx
Chương 2 kinh tế lượng_Hồi quy đơn biến.pptx
 
BàI ThảO LuậN ktl
BàI ThảO LuậN  ktlBàI ThảO LuậN  ktl
BàI ThảO LuậN ktl
 
Sáng kiến kinh nghiệm_ Một số phương pháp giải phương trình vô tỷ_362573.pdf
Sáng kiến kinh nghiệm_ Một số phương pháp giải phương trình vô tỷ_362573.pdfSáng kiến kinh nghiệm_ Một số phương pháp giải phương trình vô tỷ_362573.pdf
Sáng kiến kinh nghiệm_ Một số phương pháp giải phương trình vô tỷ_362573.pdf
 
Chuong5 KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐ
Chuong5 KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐChuong5 KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐ
Chuong5 KIỂM ĐỊNH PHI THAM SỐ
 
XSTK.docx
XSTK.docxXSTK.docx
XSTK.docx
 
sự vi phạm giả thiết của mô hình
sự vi phạm giả thiết của mô hìnhsự vi phạm giả thiết của mô hình
sự vi phạm giả thiết của mô hình
 
Sử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác – Trần Anh Khoa
Sử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác – Trần Anh KhoaSử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác – Trần Anh Khoa
Sử dụng máy tính cầm tay giải nhanh trắc nghiệm lượng giác – Trần Anh Khoa
 
XAC SUAT THONG KE BUOI 2.pdf
XAC SUAT THONG KE BUOI 2.pdfXAC SUAT THONG KE BUOI 2.pdf
XAC SUAT THONG KE BUOI 2.pdf
 
08 ktl bai6_tr_79_92_0089
08 ktl bai6_tr_79_92_008908 ktl bai6_tr_79_92_0089
08 ktl bai6_tr_79_92_0089
 
Thu thuat giai toan ptvt doan tri dung
Thu thuat giai toan ptvt   doan tri dungThu thuat giai toan ptvt   doan tri dung
Thu thuat giai toan ptvt doan tri dung
 
TÀI LIỆU CHUYÊN ĐỀ ÔN LUYỆN THI TỐT NGHIỆP MÔN TOÁN
TÀI LIỆU CHUYÊN ĐỀ ÔN LUYỆN THI TỐT NGHIỆP MÔN TOÁN TÀI LIỆU CHUYÊN ĐỀ ÔN LUYỆN THI TỐT NGHIỆP MÔN TOÁN
TÀI LIỆU CHUYÊN ĐỀ ÔN LUYỆN THI TỐT NGHIỆP MÔN TOÁN
 
Đề thi tóan cao cấp k15
Đề thi tóan cao cấp k15Đề thi tóan cao cấp k15
Đề thi tóan cao cấp k15
 
Mon toan da_thi_thu_dh_2014_th6
Mon toan da_thi_thu_dh_2014_th6Mon toan da_thi_thu_dh_2014_th6
Mon toan da_thi_thu_dh_2014_th6
 
Suy diễn thống kê và ngôn ngữ R (4): Phân tích phương sai (ANOVA)
Suy diễn thống kê và ngôn ngữ R (4): Phân tích phương sai (ANOVA)Suy diễn thống kê và ngôn ngữ R (4): Phân tích phương sai (ANOVA)
Suy diễn thống kê và ngôn ngữ R (4): Phân tích phương sai (ANOVA)
 

Mehr von Tài liệu sinh học

The Bacteria Book The Big World of Really Tiny Microbes.pdf
The Bacteria Book The Big World of Really Tiny Microbes.pdfThe Bacteria Book The Big World of Really Tiny Microbes.pdf
The Bacteria Book The Big World of Really Tiny Microbes.pdfTài liệu sinh học
 
[Phần 1] Giáo trình động vật học không xương sống - Thái Trần Bái
[Phần 1] Giáo trình động vật học không xương sống - Thái Trần Bái  [Phần 1] Giáo trình động vật học không xương sống - Thái Trần Bái
[Phần 1] Giáo trình động vật học không xương sống - Thái Trần Bái Tài liệu sinh học
 
Phân tích phương sai một yếu tố (One Way Anova) - Ths. Huỳnh Tú Uyên
Phân tích phương sai một yếu tố (One Way Anova) - Ths. Huỳnh Tú UyênPhân tích phương sai một yếu tố (One Way Anova) - Ths. Huỳnh Tú Uyên
Phân tích phương sai một yếu tố (One Way Anova) - Ths. Huỳnh Tú UyênTài liệu sinh học
 
Tin học ứng dụng trong Sinh hoc - Ths. Bùi Hồng Quân
Tin học ứng dụng trong Sinh hoc - Ths. Bùi Hồng QuânTin học ứng dụng trong Sinh hoc - Ths. Bùi Hồng Quân
Tin học ứng dụng trong Sinh hoc - Ths. Bùi Hồng QuânTài liệu sinh học
 
Giáo trình Sinh lý Thực vật - TS. Nguyễn kim Thanh
Giáo trình Sinh lý Thực vật - TS. Nguyễn kim ThanhGiáo trình Sinh lý Thực vật - TS. Nguyễn kim Thanh
Giáo trình Sinh lý Thực vật - TS. Nguyễn kim ThanhTài liệu sinh học
 
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Primer 6 - PGS TS. Viên Ngọc Nam
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Primer 6 - PGS TS. Viên Ngọc NamHướng dẫn sử dụng phần mềm Primer 6 - PGS TS. Viên Ngọc Nam
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Primer 6 - PGS TS. Viên Ngọc NamTài liệu sinh học
 
Tin học thống kê trong lâm nghiệp - GS TS. Bảo Huy
Tin học thống kê trong lâm nghiệp - GS TS. Bảo HuyTin học thống kê trong lâm nghiệp - GS TS. Bảo Huy
Tin học thống kê trong lâm nghiệp - GS TS. Bảo HuyTài liệu sinh học
 
Sinh học và mối quan hệ với triết học
Sinh học và mối quan hệ với triết học Sinh học và mối quan hệ với triết học
Sinh học và mối quan hệ với triết học Tài liệu sinh học
 
Ảnh hưởng của sinh vật ngoại lai đến bảo tồn đa dạng sinh học
Ảnh hưởng của sinh vật ngoại lai đến bảo tồn đa dạng sinh học Ảnh hưởng của sinh vật ngoại lai đến bảo tồn đa dạng sinh học
Ảnh hưởng của sinh vật ngoại lai đến bảo tồn đa dạng sinh học Tài liệu sinh học
 
Bài giảng phương pháp dạy học Sinh học
Bài giảng phương pháp dạy học Sinh họcBài giảng phương pháp dạy học Sinh học
Bài giảng phương pháp dạy học Sinh họcTài liệu sinh học
 
Giáo trinh lý luận dạy học Sinh học - Nguyễn Phúc Chỉnh
Giáo trinh lý luận dạy học Sinh học - Nguyễn Phúc ChỉnhGiáo trinh lý luận dạy học Sinh học - Nguyễn Phúc Chỉnh
Giáo trinh lý luận dạy học Sinh học - Nguyễn Phúc ChỉnhTài liệu sinh học
 
Tuyển tập 40 đề thi HSG Sinh học 8 kèm đáp án chi tiết
Tuyển tập 40 đề thi HSG Sinh học 8 kèm đáp án chi tiếtTuyển tập 40 đề thi HSG Sinh học 8 kèm đáp án chi tiết
Tuyển tập 40 đề thi HSG Sinh học 8 kèm đáp án chi tiếtTài liệu sinh học
 
HK1 - Giáo án sinh 12 theo hướng phát triển năng lực HS
HK1 - Giáo án sinh 12 theo hướng phát triển năng lực HSHK1 - Giáo án sinh 12 theo hướng phát triển năng lực HS
HK1 - Giáo án sinh 12 theo hướng phát triển năng lực HSTài liệu sinh học
 
Sử dụng tình huống có vấn đề trong dạy học sinh học 12
Sử dụng tình huống có vấn đề trong dạy học sinh học 12  Sử dụng tình huống có vấn đề trong dạy học sinh học 12
Sử dụng tình huống có vấn đề trong dạy học sinh học 12 Tài liệu sinh học
 
Các công thức sinh học ôn thi ĐH -THPTQG
Các công thức sinh học ôn thi ĐH -THPTQG Các công thức sinh học ôn thi ĐH -THPTQG
Các công thức sinh học ôn thi ĐH -THPTQG Tài liệu sinh học
 

Mehr von Tài liệu sinh học (20)

Amazing science 3
Amazing science 3Amazing science 3
Amazing science 3
 
Biology Today September 2021
Biology Today September 2021Biology Today September 2021
Biology Today September 2021
 
Why Is Blood Red by Emily Dodd
Why Is Blood Red by Emily DoddWhy Is Blood Red by Emily Dodd
Why Is Blood Red by Emily Dodd
 
The Bacteria Book The Big World of Really Tiny Microbes.pdf
The Bacteria Book The Big World of Really Tiny Microbes.pdfThe Bacteria Book The Big World of Really Tiny Microbes.pdf
The Bacteria Book The Big World of Really Tiny Microbes.pdf
 
DNA Book by DK
DNA Book by DKDNA Book by DK
DNA Book by DK
 
[Phần 1] Giáo trình động vật học không xương sống - Thái Trần Bái
[Phần 1] Giáo trình động vật học không xương sống - Thái Trần Bái  [Phần 1] Giáo trình động vật học không xương sống - Thái Trần Bái
[Phần 1] Giáo trình động vật học không xương sống - Thái Trần Bái
 
Phân tích phương sai một yếu tố (One Way Anova) - Ths. Huỳnh Tú Uyên
Phân tích phương sai một yếu tố (One Way Anova) - Ths. Huỳnh Tú UyênPhân tích phương sai một yếu tố (One Way Anova) - Ths. Huỳnh Tú Uyên
Phân tích phương sai một yếu tố (One Way Anova) - Ths. Huỳnh Tú Uyên
 
Tin học ứng dụng trong Sinh hoc - Ths. Bùi Hồng Quân
Tin học ứng dụng trong Sinh hoc - Ths. Bùi Hồng QuânTin học ứng dụng trong Sinh hoc - Ths. Bùi Hồng Quân
Tin học ứng dụng trong Sinh hoc - Ths. Bùi Hồng Quân
 
Giáo trình Sinh lý Thực vật - TS. Nguyễn kim Thanh
Giáo trình Sinh lý Thực vật - TS. Nguyễn kim ThanhGiáo trình Sinh lý Thực vật - TS. Nguyễn kim Thanh
Giáo trình Sinh lý Thực vật - TS. Nguyễn kim Thanh
 
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Primer 6 - PGS TS. Viên Ngọc Nam
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Primer 6 - PGS TS. Viên Ngọc NamHướng dẫn sử dụng phần mềm Primer 6 - PGS TS. Viên Ngọc Nam
Hướng dẫn sử dụng phần mềm Primer 6 - PGS TS. Viên Ngọc Nam
 
Tin học thống kê trong lâm nghiệp - GS TS. Bảo Huy
Tin học thống kê trong lâm nghiệp - GS TS. Bảo HuyTin học thống kê trong lâm nghiệp - GS TS. Bảo Huy
Tin học thống kê trong lâm nghiệp - GS TS. Bảo Huy
 
Sinh học và mối quan hệ với triết học
Sinh học và mối quan hệ với triết học Sinh học và mối quan hệ với triết học
Sinh học và mối quan hệ với triết học
 
Ảnh hưởng của sinh vật ngoại lai đến bảo tồn đa dạng sinh học
Ảnh hưởng của sinh vật ngoại lai đến bảo tồn đa dạng sinh học Ảnh hưởng của sinh vật ngoại lai đến bảo tồn đa dạng sinh học
Ảnh hưởng của sinh vật ngoại lai đến bảo tồn đa dạng sinh học
 
Bài giảng phương pháp dạy học Sinh học
Bài giảng phương pháp dạy học Sinh họcBài giảng phương pháp dạy học Sinh học
Bài giảng phương pháp dạy học Sinh học
 
Giáo trinh lý luận dạy học Sinh học - Nguyễn Phúc Chỉnh
Giáo trinh lý luận dạy học Sinh học - Nguyễn Phúc ChỉnhGiáo trinh lý luận dạy học Sinh học - Nguyễn Phúc Chỉnh
Giáo trinh lý luận dạy học Sinh học - Nguyễn Phúc Chỉnh
 
Tuyển tập 40 đề thi HSG Sinh học 8 kèm đáp án chi tiết
Tuyển tập 40 đề thi HSG Sinh học 8 kèm đáp án chi tiếtTuyển tập 40 đề thi HSG Sinh học 8 kèm đáp án chi tiết
Tuyển tập 40 đề thi HSG Sinh học 8 kèm đáp án chi tiết
 
HK1 - Giáo án sinh 12 theo hướng phát triển năng lực HS
HK1 - Giáo án sinh 12 theo hướng phát triển năng lực HSHK1 - Giáo án sinh 12 theo hướng phát triển năng lực HS
HK1 - Giáo án sinh 12 theo hướng phát triển năng lực HS
 
Sử dụng tình huống có vấn đề trong dạy học sinh học 12
Sử dụng tình huống có vấn đề trong dạy học sinh học 12  Sử dụng tình huống có vấn đề trong dạy học sinh học 12
Sử dụng tình huống có vấn đề trong dạy học sinh học 12
 
Các công thức sinh học ôn thi ĐH -THPTQG
Các công thức sinh học ôn thi ĐH -THPTQG Các công thức sinh học ôn thi ĐH -THPTQG
Các công thức sinh học ôn thi ĐH -THPTQG
 
Toàn bộ công thức sinh học 12
Toàn bộ công thức sinh học 12Toàn bộ công thức sinh học 12
Toàn bộ công thức sinh học 12
 

Kürzlich hochgeladen

SD-05_Xây dựng website bán váy Lolita Alice - Phùng Thị Thúy Hiền PH 2 7 8 6 ...
SD-05_Xây dựng website bán váy Lolita Alice - Phùng Thị Thúy Hiền PH 2 7 8 6 ...SD-05_Xây dựng website bán váy Lolita Alice - Phùng Thị Thúy Hiền PH 2 7 8 6 ...
SD-05_Xây dựng website bán váy Lolita Alice - Phùng Thị Thúy Hiền PH 2 7 8 6 ...ChuThNgnFEFPLHN
 
Giới thiệu Dự án Sản Phụ Khoa - Y Học Cộng Đồng
Giới thiệu Dự án Sản Phụ Khoa - Y Học Cộng ĐồngGiới thiệu Dự án Sản Phụ Khoa - Y Học Cộng Đồng
Giới thiệu Dự án Sản Phụ Khoa - Y Học Cộng ĐồngYhoccongdong.com
 
xemsomenh.com-Vòng Tràng Sinh - Cách An 12 Sao Và Ý Nghĩa Từng Sao.pdf
xemsomenh.com-Vòng Tràng Sinh - Cách An 12 Sao Và Ý Nghĩa Từng Sao.pdfxemsomenh.com-Vòng Tràng Sinh - Cách An 12 Sao Và Ý Nghĩa Từng Sao.pdf
xemsomenh.com-Vòng Tràng Sinh - Cách An 12 Sao Và Ý Nghĩa Từng Sao.pdfXem Số Mệnh
 
Giáo trình nhập môn lập trình - Đặng Bình Phương
Giáo trình nhập môn lập trình - Đặng Bình PhươngGiáo trình nhập môn lập trình - Đặng Bình Phương
Giáo trình nhập môn lập trình - Đặng Bình Phươnghazzthuan
 
BỘ LUYỆN NGHE VÀO 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ LỜI - CÓ FILE NGHE.pdf
BỘ LUYỆN NGHE VÀO 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ LỜI - CÓ FILE NGHE.pdfBỘ LUYỆN NGHE VÀO 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ LỜI - CÓ FILE NGHE.pdf
BỘ LUYỆN NGHE VÀO 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ LỜI - CÓ FILE NGHE.pdfNguyen Thanh Tu Collection
 
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...Nguyen Thanh Tu Collection
 
ĐỀ CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CÁC TỈNH THÀNH NĂM HỌC 2020 –...
ĐỀ CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CÁC TỈNH THÀNH NĂM HỌC 2020 –...ĐỀ CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CÁC TỈNH THÀNH NĂM HỌC 2020 –...
ĐỀ CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CÁC TỈNH THÀNH NĂM HỌC 2020 –...Nguyen Thanh Tu Collection
 
60 CÂU HỎI ÔN TẬP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NĂM 2024.docx
60 CÂU HỎI ÔN TẬP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NĂM 2024.docx60 CÂU HỎI ÔN TẬP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NĂM 2024.docx
60 CÂU HỎI ÔN TẬP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NĂM 2024.docxasdnguyendinhdang
 
Đề thi tin học HK2 lớp 3 Chân Trời Sáng Tạo
Đề thi tin học HK2 lớp 3 Chân Trời Sáng TạoĐề thi tin học HK2 lớp 3 Chân Trời Sáng Tạo
Đề thi tin học HK2 lớp 3 Chân Trời Sáng Tạowindcances
 
Access: Chuong III Thiet ke truy van Query.ppt
Access: Chuong III Thiet ke truy van Query.pptAccess: Chuong III Thiet ke truy van Query.ppt
Access: Chuong III Thiet ke truy van Query.pptPhamThiThuThuy1
 
bài thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.docx
bài thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.docxbài thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.docx
bài thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.docxTrnHiYn5
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
20 ĐỀ DỰ ĐOÁN - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA BGD KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 MÔ...
20 ĐỀ DỰ ĐOÁN - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA BGD KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 MÔ...20 ĐỀ DỰ ĐOÁN - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA BGD KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 MÔ...
20 ĐỀ DỰ ĐOÁN - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA BGD KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 MÔ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
TUYỂN TẬP ĐỀ THI GIỮA KÌ, CUỐI KÌ 2 MÔN VẬT LÍ LỚP 11 THEO HÌNH THỨC THI MỚI ...
TUYỂN TẬP ĐỀ THI GIỮA KÌ, CUỐI KÌ 2 MÔN VẬT LÍ LỚP 11 THEO HÌNH THỨC THI MỚI ...TUYỂN TẬP ĐỀ THI GIỮA KÌ, CUỐI KÌ 2 MÔN VẬT LÍ LỚP 11 THEO HÌNH THỨC THI MỚI ...
TUYỂN TẬP ĐỀ THI GIỮA KÌ, CUỐI KÌ 2 MÔN VẬT LÍ LỚP 11 THEO HÌNH THỨC THI MỚI ...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Danh sách sinh viên tốt nghiệp Đại học - Cao đẳng Trường Đại học Phú Yên năm ...
Danh sách sinh viên tốt nghiệp Đại học - Cao đẳng Trường Đại học Phú Yên năm ...Danh sách sinh viên tốt nghiệp Đại học - Cao đẳng Trường Đại học Phú Yên năm ...
Danh sách sinh viên tốt nghiệp Đại học - Cao đẳng Trường Đại học Phú Yên năm ...hoangtuansinh1
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...Nguyen Thanh Tu Collection
 
Kiến thức cơ bản về tư duy số - VTC Net Viet
Kiến thức cơ bản về tư duy số - VTC Net VietKiến thức cơ bản về tư duy số - VTC Net Viet
Kiến thức cơ bản về tư duy số - VTC Net VietNguyễn Quang Huy
 
Bài tập nhóm Kỹ Năng Gỉai Quyết Tranh Chấp Lao Động (1).pptx
Bài tập nhóm Kỹ Năng Gỉai Quyết Tranh Chấp Lao Động (1).pptxBài tập nhóm Kỹ Năng Gỉai Quyết Tranh Chấp Lao Động (1).pptx
Bài tập nhóm Kỹ Năng Gỉai Quyết Tranh Chấp Lao Động (1).pptxDungxPeach
 
xemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdf
xemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdfxemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdf
xemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdfXem Số Mệnh
 
26 Truyện Ngắn Sơn Nam (Sơn Nam) thuviensach.vn.pdf
26 Truyện Ngắn Sơn Nam (Sơn Nam) thuviensach.vn.pdf26 Truyện Ngắn Sơn Nam (Sơn Nam) thuviensach.vn.pdf
26 Truyện Ngắn Sơn Nam (Sơn Nam) thuviensach.vn.pdfltbdieu
 

Kürzlich hochgeladen (20)

SD-05_Xây dựng website bán váy Lolita Alice - Phùng Thị Thúy Hiền PH 2 7 8 6 ...
SD-05_Xây dựng website bán váy Lolita Alice - Phùng Thị Thúy Hiền PH 2 7 8 6 ...SD-05_Xây dựng website bán váy Lolita Alice - Phùng Thị Thúy Hiền PH 2 7 8 6 ...
SD-05_Xây dựng website bán váy Lolita Alice - Phùng Thị Thúy Hiền PH 2 7 8 6 ...
 
Giới thiệu Dự án Sản Phụ Khoa - Y Học Cộng Đồng
Giới thiệu Dự án Sản Phụ Khoa - Y Học Cộng ĐồngGiới thiệu Dự án Sản Phụ Khoa - Y Học Cộng Đồng
Giới thiệu Dự án Sản Phụ Khoa - Y Học Cộng Đồng
 
xemsomenh.com-Vòng Tràng Sinh - Cách An 12 Sao Và Ý Nghĩa Từng Sao.pdf
xemsomenh.com-Vòng Tràng Sinh - Cách An 12 Sao Và Ý Nghĩa Từng Sao.pdfxemsomenh.com-Vòng Tràng Sinh - Cách An 12 Sao Và Ý Nghĩa Từng Sao.pdf
xemsomenh.com-Vòng Tràng Sinh - Cách An 12 Sao Và Ý Nghĩa Từng Sao.pdf
 
Giáo trình nhập môn lập trình - Đặng Bình Phương
Giáo trình nhập môn lập trình - Đặng Bình PhươngGiáo trình nhập môn lập trình - Đặng Bình Phương
Giáo trình nhập môn lập trình - Đặng Bình Phương
 
BỘ LUYỆN NGHE VÀO 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ LỜI - CÓ FILE NGHE.pdf
BỘ LUYỆN NGHE VÀO 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ LỜI - CÓ FILE NGHE.pdfBỘ LUYỆN NGHE VÀO 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ LỜI - CÓ FILE NGHE.pdf
BỘ LUYỆN NGHE VÀO 10 TIẾNG ANH DẠNG TRẮC NGHIỆM 4 CÂU TRẢ LỜI - CÓ FILE NGHE.pdf
 
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ 2 BIÊN SOẠN THEO ĐỊNH HƯỚNG ĐỀ BGD 2025 MÔN TOÁN 10 - CÁN...
 
ĐỀ CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CÁC TỈNH THÀNH NĂM HỌC 2020 –...
ĐỀ CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CÁC TỈNH THÀNH NĂM HỌC 2020 –...ĐỀ CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CÁC TỈNH THÀNH NĂM HỌC 2020 –...
ĐỀ CHÍNH THỨC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT CÁC TỈNH THÀNH NĂM HỌC 2020 –...
 
60 CÂU HỎI ÔN TẬP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NĂM 2024.docx
60 CÂU HỎI ÔN TẬP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NĂM 2024.docx60 CÂU HỎI ÔN TẬP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NĂM 2024.docx
60 CÂU HỎI ÔN TẬP LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ NĂM 2024.docx
 
Đề thi tin học HK2 lớp 3 Chân Trời Sáng Tạo
Đề thi tin học HK2 lớp 3 Chân Trời Sáng TạoĐề thi tin học HK2 lớp 3 Chân Trời Sáng Tạo
Đề thi tin học HK2 lớp 3 Chân Trời Sáng Tạo
 
Access: Chuong III Thiet ke truy van Query.ppt
Access: Chuong III Thiet ke truy van Query.pptAccess: Chuong III Thiet ke truy van Query.ppt
Access: Chuong III Thiet ke truy van Query.ppt
 
bài thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.docx
bài thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.docxbài thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.docx
bài thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.docx
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
20 ĐỀ DỰ ĐOÁN - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA BGD KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 MÔ...
20 ĐỀ DỰ ĐOÁN - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA BGD KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 MÔ...20 ĐỀ DỰ ĐOÁN - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA BGD KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 MÔ...
20 ĐỀ DỰ ĐOÁN - PHÁT TRIỂN ĐỀ MINH HỌA BGD KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2024 MÔ...
 
TUYỂN TẬP ĐỀ THI GIỮA KÌ, CUỐI KÌ 2 MÔN VẬT LÍ LỚP 11 THEO HÌNH THỨC THI MỚI ...
TUYỂN TẬP ĐỀ THI GIỮA KÌ, CUỐI KÌ 2 MÔN VẬT LÍ LỚP 11 THEO HÌNH THỨC THI MỚI ...TUYỂN TẬP ĐỀ THI GIỮA KÌ, CUỐI KÌ 2 MÔN VẬT LÍ LỚP 11 THEO HÌNH THỨC THI MỚI ...
TUYỂN TẬP ĐỀ THI GIỮA KÌ, CUỐI KÌ 2 MÔN VẬT LÍ LỚP 11 THEO HÌNH THỨC THI MỚI ...
 
Danh sách sinh viên tốt nghiệp Đại học - Cao đẳng Trường Đại học Phú Yên năm ...
Danh sách sinh viên tốt nghiệp Đại học - Cao đẳng Trường Đại học Phú Yên năm ...Danh sách sinh viên tốt nghiệp Đại học - Cao đẳng Trường Đại học Phú Yên năm ...
Danh sách sinh viên tốt nghiệp Đại học - Cao đẳng Trường Đại học Phú Yên năm ...
 
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
30 ĐỀ PHÁT TRIỂN THEO CẤU TRÚC ĐỀ MINH HỌA BGD NGÀY 22-3-2024 KỲ THI TỐT NGHI...
 
Kiến thức cơ bản về tư duy số - VTC Net Viet
Kiến thức cơ bản về tư duy số - VTC Net VietKiến thức cơ bản về tư duy số - VTC Net Viet
Kiến thức cơ bản về tư duy số - VTC Net Viet
 
Bài tập nhóm Kỹ Năng Gỉai Quyết Tranh Chấp Lao Động (1).pptx
Bài tập nhóm Kỹ Năng Gỉai Quyết Tranh Chấp Lao Động (1).pptxBài tập nhóm Kỹ Năng Gỉai Quyết Tranh Chấp Lao Động (1).pptx
Bài tập nhóm Kỹ Năng Gỉai Quyết Tranh Chấp Lao Động (1).pptx
 
xemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdf
xemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdfxemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdf
xemsomenh.com-Vòng Thái Tuế và Ý Nghĩa Các Sao Tại Cung Mệnh.pdf
 
26 Truyện Ngắn Sơn Nam (Sơn Nam) thuviensach.vn.pdf
26 Truyện Ngắn Sơn Nam (Sơn Nam) thuviensach.vn.pdf26 Truyện Ngắn Sơn Nam (Sơn Nam) thuviensach.vn.pdf
26 Truyện Ngắn Sơn Nam (Sơn Nam) thuviensach.vn.pdf
 

Kiểm định giả thuyết thống kê - Ths. Huỳnh Tú Uyên

  • 1. CHƯƠNG 3 KIỂM ĐỊNH GIẢ THIẾT THỐNG KÊ ThS HUỲNH TỐ UYÊN 1
  • 2. I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN BÀI TOÁN KIỂM ĐỊNH 2 1. BÀI TOÁN KIỂM ĐỊNH ? Các đặc trưng của mẫu được dùng để đánh giá xem một giả thuyết nào đó của tổng thể là đúng hay sai. Việc tìm ra kết luận để bác bỏ hay chấp nhận một giả thuyết được gọi là kiểm định giả thuyết. Ví dụ 1. Một nhà sản xuất cho rằng khối lượng trung bình của 1 gói mì là 75 gam. để kiểm tra điều này đúng hay sai, chọn ngẫu nhiên một số gói mì để kiểm tra và tính toán.
  • 3. 3 Phương pháp kiểm định 1) Giả sử tổng thể có tham số chưa biết. Với giá trị cụ thể cho trước nào đó. Ta nghi ngờ hiện nay không đúng nên 2) Ta đưa ra giả thiết: Và đối giả thiết (= cặp à : (dạng 1) = KĐ 1 bên : (dạng 2) =KĐ bên phải : (dạng 3)= KĐ bên trái Nhiệm vụ của lý thuyết kiểm định giả thiết thống kê là: bằng thực nghiệm (tức thông qua mẫu cụ thể) kiểm tra tính đúng (sai) của giả thiết H0. 3) Từ mẫu cụ thể, tính giá trị quan sát Z 4) Kết luận: bác bỏ hay chấp nhận giả thiết 0 0 : H θ θ =
  • 4. 2. ĐẶT GIẢ THUYẾT 4 Giả sử tổng thể có đặc trưng θ chưa biết. Với giá trị cụ thể θ0 cho trước nào đó, ta cần kiểm định giả thuyết H0: θ=θ0 (kiểm định hai bên) hoặc H0: θ≤θ0 hay H0: θ≥θ0 (kiểm định một bên). Giả thuyết H1 là kết quả ngược lại của giả thuyết H0. Nếu H0 đúng thì H1 sai và ngược lại. H1 còn được gọi là giả thuyết đối.
  • 5. 2. ĐẶT GIẢ THUYẾT 5 5 Phân biệt: Kiểm định hai bên Kiểm định bên trái Kiểm định bên phải H0: θ=θ0 H1: θ≠θ0 H0: θ≥θ0 H1: θθ0 H0: θ≤θ0 H1: θθ0 - Zα/2 Zα/2 α α α α/2 1 -α α α α α α α α/2 Zα α α α α 1 -α α α α -Zα α α α α 1 -α α α α Bác bỏ Ho khi |Z|Zα/2 Bác bỏ Ho khi Z-Zα Bác bỏ Ho khi ZZα
  • 6. 6 Cách tra bảng Laplace + Trường hợp KĐ 1 bên: + Trường hợp KĐ 2 bên: Tra bảng hàm số Laplace để tìm α 2 Z sao cho α α ϕ −   =     2 1 2 Z Tra bảng hàm số Laplace để tìm α Z sao cho ( ) 1 2 Zα ϕ α = −
  • 7. 2. ĐẶT GIẢ THUYẾT 7 Quy tắc đặt H0 và H1: 1) H0 : không có gì bất thường H1 : ngược lại với H0, là các nghi ngờ, các giả định 2) Trong H0 luôn có dấu “=” (=, ≥ , ≤) H1 không có dấu “=” (≠, , )
  • 8. 3. SAI LẦM LOẠI 1 VÀ SAI LẦM LOẠI 2 8 Vì chỉ dựa trên một mẫu để kết luận các giá trị của tổng thể nên ta có thể phạm sai lầm khi đưa ra kết luận về giả thuyết H0 Sai lầm loại 1: H0 đúng nhưng ta bác bỏ nó, xsuất α Sai lầm loại 2: H0 sai nhưng ta chấp nhận nó , xsuất β µ0 α α α α H0 µ1 H1 µ1 H1 β β β β µ0 H0
  • 9. 3. SAI LẦM LOẠI 1 VÀ SAI LẦM LOẠI 2 9 H0 đúng H0 sai Không bác bỏ H0 Quyết định đúng, xác suất 1-α Sai lầm loại 2, xác suất β Bác bỏ H0 Sai lầm loại 1, xác suất α Quyết định đúng, xác suất 1-β µ0 α α α α µ1 µ0 β β β β µ1 Thực tế Kết luận
  • 10. 10 Ví dụ Xét các ví dụ sau: ví dụ nào là sai lầm loại 1, ví dụ nào là sai lầm loại 2 Ví dụ 1: Cho một sinh viên giỏi rớt (mặc dù SV này thi rất tốt) Ví dụ 2: Cho một học sinh yếu đậu (mặc dù sv này thi ko tốt) Ví dụ 3: Cho một bệnh nhân bi ung thư xuất viện vì bác sĩ khám nhầm hồ sơ nên tưởng đây là bệnh nhân khỏe mạnh.
  • 11. MỨC Ý NGHĨA 11 Trong một bài toán kiểm định, nếu khả năng phạm sai lầm loại một giảm thì khả năng phạm sai lầm loại hai lại tăng lên. Do đó người ta thường chọn α trong khoảng từ 1% đến 10%. α α α α: mức ý nghĩa
  • 12. 4. GIÁ TRỊ P-VALUE 12 Zα α α α α Ztt P-value P-value = P(| Z | ≥ |Ztt|) P-value được gọi là mức ý nghĩa quan sát, là xác suất mắc sai lầm loại 1 tối đa khi bác bỏ giả thuyết H0 với tập dữ liệu mẫu đang quan sát
  • 13. TÓM LẠI 13 Quy tắc dùng P-value để bác bỏ hay không bác bỏ Ho P-value α α α α ⇒ Bác bỏ Ho P-value ≥ ≥ ≥ ≥ α α α α ⇒ Chấp nhận Ho (chưa đủ cơ sở để bác bỏ Ho)
  • 14. CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE 14 Zα α α α =1,645 α α α α = 0,05 Ztt = 1,5 P-value Ví dụ: TRƯỜNG HỢP KĐ 1 BÊN Nếu giá trị KĐ Ztt=1,5 thì P-value = P(|Z|≥1,5)
  • 15. 15 CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE 0 0,05 α = 0,5 0,05 0,45 − = 1,645 (1,645) 0,45 ϕ ⇔ = Nếu cho mức ý nghĩa là 5% ( ) 1 2 Zα ϕ α = − = Vậy 1,645 Zα =
  • 16. CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE 16 (1,5) 0,4332 ϕ = 0,5 0,4332 0.0668 P value − = − = Zα α α α =1,645 α α α α = 0,05 Ztt = 1,5 P-value
  • 17. CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE 17 - Zα/2 Zα/2 α α α α/2 α α α α/2 -Ztt Ztt P-value/2 P-value/2 TRƯỜNG HỢP KĐ 2 PHÍA
  • 18. CÁCH XÁC ĐỊNH P-VALUE 18 - 1,96 1,96 α α α α/2 = 0,025 α α α α/2 =0,025 -1,5 1,5 P-value/2 P-value/2 Ví dụ: (1,5) 0,4332 ϕ = ( ) 0,5 0,4332 0.1336 2 P value − = − =
  • 19. II. KIỂM ĐỊNH THAM SỐ Kiểm định tỉ lệ (1 tổng thể và 2 tổng thể) Kiểm định trung bình (1 tổng thể và 2 tổng thể) Kiểm định phương sai (1 tổng thể và 2 tổng thể)
  • 20. 20 1.1 KIỂM ĐỊNH TỈ LỆ CỦA TỔNG THỂ Bài toán - Giả sử tổng thể có tỉ lệ p chưa biết và là một giá trị cho trước. - Ta cần kiểm định giả thiết: 0 0 1 0 : : H p p H p p =   ≠  hoặc 0 0 1 0 : : H p p H p p =    hoặc 0 0 1 0 : : H p p H p p =    Tính giá trị quan sát +Nếu KĐ 2 bên thì tính . Nếu KĐ 1 bên tính ( ) 0 0 1 o f p Z p p n − = −
  • 21. 1.1 KIỂM ĐỊNH TỈ LỆ 1 TỔNG THỂ - Zα/2 Zα/2 α α α α/2 1 -α α α α Zα α α α α 1 -α α α α -Zα α α α α 1 -α α α α Bác bỏ Ho khi |Z|Zα/2 Bác bỏ Ho khi Z-Zα Bác bỏ Ho khi ZZα 0 0 1 0 : : H p p H p p ≥    0 0 1 0 : : H p p H p p ≤    0 0 1 0 : : H p p H p p =   ≠ 
  • 22. TÓM LẠI 0 0 1 0 : : H p p H p p =   ≠  0 0 1 0 : : H p p H p p ≥    0 0 1 0 : : H p p H p p ≤    Bác bỏ Ho khi |Z|Zα/2 Bác bỏ Ho khi Z - Zα ( ) 0 0 1 o f p Z p p n − = − Bác bỏ Ho khi Z Zα
  • 23. 23 So sánh và ặ và để kết luận Kết luận: + z thuộc miền bác bỏ thì bác bỏ giả thiết và chấp nhận H1. + z thuộc miền chấp nhận thì chấp nhận GT và bác bỏ H1. Khi nói “chấp nhận ” nghĩa là với số liệu của mẫu ta chưa có đủ cơ sở để bác bỏ . Trong thực hành, tốt hơn ta nên nói rằng: “chưa có cơ sở để bác bỏ ”.
  • 24. 1.1 KIỂM ĐỊNH TỈ LỆ 1 TỔNG THỂ Ví dụ (Bài tập 5): Một nhà máy sản xuất sản phẩm với tỉ lệ sản phẩm loại một lúc đầu là 20%. Sau khi áp dụng phương pháp sản xuất mới, kiểm tra ngẫu nhiên 500 sản phẩm thấy có 150 sản phẩm loại một. Cho kết luận về tác dụng của phương pháp sản xuất mới với mức ý nghĩa 1%.
  • 25. 1.1 KIỂM ĐỊNH TỈ LỆ 1 TỔNG THỂ 0 1 : 0,2 : 0,2 H p H p ≤    Giải: ZZα α α α ⇒Bác bỏ Ho. Vậy phương pháp sản xuất mới đã làm tăng tỉ lệ sản phẩm loại 1 150 500; 0,3; 2,33 500 n f Zα = = = = ( ) 0 0 0,3 0,2 5,59 0,2.0,8 1 500 o f p Z p p n − − = = = −
  • 26. 1.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TỈ LỆ 2 TỔNG THỂ 26 Tỉ lệ phần tử có tính chất A của 2 tổng thể là P1 , P2. Giả sử ta có 2 mẫu ngẫu nhiên gồm n1 , n2 phần tử và f1 , f2 là tỉ lệ các phần tử có tính chất A trong 2 mẫu. Ta cần kiểm định xem hai tỉ lệ này giống nhau/ khác nhau với mức ý nghĩa α
  • 27. 1.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TỈ LỆ 2 TỔNG THỂ 27  − =   − ≠   0 1 2 0 1 1 2 0 : : H p p p H p p p  − ≥   −   0 1 2 0 1 1 2 0 : : H p p p H p p p  − ≤   −   0 1 2 0 1 1 2 0 : : H p p p H p p p Bác bỏ Ho khi |Z|Zα/2 Bác bỏ Ho khi Z-Zα ( ) − − =   − +     1 2 0 1 2 1 1 1 f f p Z f f n n 1 1 2 2 1 2 n f n f f n n + = + Bác bỏ Ho khi Z Zα
  • 28. 1.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TỈ LỆ 2 TỔNG THỂ 28 Ví dụ (Bài tập 6): Để so sánh tỉ lệ trẻ em béo phì ở 2 địa bàn A và B, người ta chọn ngẫu nhiên 200 em ở địa bàn A thấy có 20 em béo phì, ở địa bàn B chọn 220 em thấy có 5 em béo phì. Hãy kiểm định xem tỉ lệ trẻ em béo phì ở 2 địa bàn trên có giống nhau không với mức ý nghĩa α=1%
  • 29. II. KIỂM ĐỊNH TRUNG BÌNH 2.1 KIỂM ĐỊNH TRUNG BÌNH 1 TỔNG THỂ 29 Đã biết phương sai σ2 n ≥ 30, Chưa biết phương sai σ2 n 30, Chưa biết phương sai σ2 Bác bỏ Ho khi |Z|Zα/2 Bác bỏ Ho khi |T|T(n-1); α α α α/2 0 0 1 0 : : H H µ µ µ µ =   ≠  0 X Z n µ σ − = 0 X Z n S µ − = 0 X T n S µ − =
  • 30. 2.1 KIỂM ĐỊNH TRUNG BÌNH 1 TỔNG THỂ 0 0 1 0 : : H H µ µ µ µ =   ≠  - Zα/2 Zα/2 α α α α/2 1 -α α α α Zα α α α α 1 -α α α α -Zα α α α α 1 -α α α α 0 0 1 0 : : H H µ µ µ µ ≥    0 0 1 0 : : H H µ µ µ µ ≤    Bác bỏ Ho khi |Z|Zα/2 Bác bỏ Ho khi Z-Zα Bác bỏ Ho khi ZZα
  • 31. 2.1 KIỂM ĐỊNHTRUNG BÌNH 1 TỔNG THỂ Bài tập 1: Một loại đèn chiếu được nhà sản xuất quảng cáo có tuổi thọ trung bình thấp nhất là 65 giờ. Kết quả kiểm tra ngẫu nhiên 21 đèn cho thấy tuổi thọ trung bình là 62,5 giờ, độ lệch mẫu hiệu chỉnh là 3 giờ. Với mức ý nghĩa 1% có thể kết luận gì về lời quảng cáo đó?
  • 32. 2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ 32 µ µ µ µ µ µ  − =   − ≠   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H µ µ µ µ µ µ  − ≥   −   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H µ µ µ µ µ µ  − ≤   −   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H Gọi µ1,µ2 là trung bình của 2 tổng thể. Ta cần kiểm định giả thuyết: Dựa vào mẫu, ta đưa ra quy tắc bác bỏ hay không bác bỏ Ho với mức ý nghĩa α. Có 2 trường hợp: 2 mẫu đại diện là độc lập, 2 mẫu đại diện là phụ thuộc.
  • 33. - Zα/2 Zα/2 α α α α/2 1 -α α α α Zα α α α α 1 -α α α α -Zα α α α α 1 -α α α α Bác bỏ Ho khi |Z|Zα/2 Bác bỏ Ho khi Z-Zα Bác bỏ Ho khi ZZα µ µ µ µ µ µ  − =   − ≠   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H µ µ µ µ µ µ  − ≥   −   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H µ µ µ µ µ µ  − ≤   −   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H Trường hợp 1: hai mẫu độc lập
  • 34. 2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ 34 Đã biết phương sai σ1 2 ,σ2 2 n1 và n2 ≥ 30, Chưa biết phương sai σ1 2 ,σ2 2 Bác bỏ Ho khi …… ( ) µ σ σ − − = + 1 2 2 2 1 2 1 2 o X X Z n n ( ) µ − − = + 1 2 2 2 1 2 1 2 o X X Z S S n n
  • 35. 35 n1 hoặc n2 30, Chưa biết phương sai σ1 2 ,σ2 2 Biết σ1 2 = σ2 2 Chưa biết σ1 2 = σ2 2 ( ) µ − − = + 1 2 1 2 1 1 o p X X T S n n ( ) ( ) 2 2 1 1 2 2 1 2 1 1 2 p n S n S S n n − + − = + − ( ) µ − − = + 1 2 2 2 1 2 1 2 o X X T S S n n 2 2 2 1 2 1 2 2 2 2 2 1 2 1 2 1 2 1 1 S S n n df S S n n n n   +     =             + − − Bác bỏ Ho khi |T| Tα α α α/2 (n1+n2-2) Bác bỏ Ho khi|T| Tα α α α/2 (df)
  • 36. 36 2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ Bài tập 2: Một trại chăn nuôi chọn một giống gà để tiến hành nghiên cứu hiệu quả của hai loại thức ăn A và B. Sau một thời gian nuôi thử nghiệm người ta chọn 50 con gà nuôi bằng thức ăn A thì thấy khối lượng trung bình là 2,2 kg, độ lệch mẫu hiệu chỉnh là 1,25 kg. Chọn 40 con gà nuôi bằng thức ăn B thì thấy khối lượng trung bình 1,2 kg, độ lệch mẫu hiệu chỉnh 1,02 kg. Hãy đánh giá hiệu quả của hai loại thức ăn đó với mức ý nghĩa 1%. Hướng dẫn: 2 mẫu độc lập; chưa biết phương sai tổng thể; n1,n2 30
  • 37. 37 2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ Bài tập 3: Ban lãnh đạo một công ty cho rằng doanh số bán hàng tăng lên sau khi thực hiện các biện pháp khuyến mãi. Chọn ngẫu nhiên 13 tuần trước đợt khuyến mãi và 14 tuần sau đợt khuyến mãi. Doanh số trung bình và độ lệch mẫu hiệu chỉnh trước đợt khuyến mãi là 1234 và 324 triệu đồng. Còn sau đợt khuyến mãi, các con số này lần lượt là 1864 và 289 triệu đồng. Hãy kiểm định ý kiến trên với α = 0,05. Hướng dẫn: 2 mẫu độc lập; chưa biết phương sai tổng thể; n1,n2 30
  • 38. 1.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ 38 Bác bỏ Ho khi T-Tα (n-1) Bác bỏ Ho khi T Tα (n-1) Trường hợp 2: hai mẫu phụ thuộc µ µ µ µ  =  ⇔  ≠   0 1 : : d o d o H H µ µ µ µ µ µ  − =   − ≠   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H µ µ µ µ µ µ  − ≥   −   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H µ µ µ µ µ µ  − ≤   −   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H Bác bỏ Ho khi |T|Tα/2 (n-1)
  • 39. - Tα/2 Tα/2 α α α α/2 1 -α α α α Tα α α α α 1 -α α α α -Tα α α α α 1 -α α α α Bác bỏ Ho khi |T|Tα/2 (n-1) Bác bỏ Ho khi T-Tα (n-1) Bác bỏ Ho khi TTα (n-1) µ µ µ µ µ µ  − =   − ≠   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H µ µ µ µ µ µ  − ≥   −   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H µ µ µ µ µ µ  − ≤   −   0 1 2 1 1 2 0 : : o H H Trường hợp 2: hai mẫu phụ thuộc µ µ µ µ  =  ⇔  ≠   0 1 : : d o d o H H µ µ µ µ  ≥  ⇔    0 1 : : d o d o H H µ µ µ µ  ≤  ⇔    0 1 : : d o d o H H
  • 40. 2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ 40 Trường hợp 2: hai mẫu phụ thuộc ( ) 2 1 1 1 2 ; ; 1 n n i i i i i i i d d d d d X X d S n n = = − = − = = − ∑ ∑      0 1 : : H H µ − = 0 d d T n S Bác bỏ Ho khi ….
  • 41. 41 2.2. KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT TRUNG BÌNH 2 TỔNG THỂ Bài tập 4: 5 nhân viên bán hàng được cho đi học lớp huấn luyện. Lớp huấn luyện có tác dụng không? Nhân viên Số lần bị khách hàng phàn nàn Trước khi học Sau khi học A 6 4 B 20 6 C 3 2 D 0 0 E 4 0
  • 42. 3.1 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 1 TỔNG THỂ 42 Tổng thể có phân phối chuẩn với phương sai σ σ σ σ 2 chưa biết Dựa vào mẫu n quan sát, ta cần kiểm định phương sai tổng thể có bằng / lớn hơn/ nhỏ hơn một giá trị cho trước nào đó với mức ý nghĩa α
  • 43. 3.1 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 1 TỔNG THỂ 2 2 0 0 2 2 1 0 : : H H σ σ σ σ  =  ≠  2 2 0 0 2 2 1 0 : : H H σ σ σ σ  ≥   2 2 0 0 2 2 1 0 : : H H σ σ σ σ  ≤   ( ) 2 2 2 0 1 n S χ σ − = 43
  • 44. 3.1 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 1 TỔNG THỂ Bác bỏ Ho khi χ χ χ χ2 χ χ χ χ2 n-1;1-α α α α Bác bỏ Ho khi χ χ χ χ2 χ χ χ χ2 n-1;α α α α χ χ χ χ2 n-1;1-α α α α/2 χ χ χ χ2 n-1;α α α α/2 α α α α/2 α α α α/2 1 -α α α α 0 χ χ χ χ2 n-1;α α α α α α α α 1 -α α α α 0 χ χ χ χ2 n-1;1- α α α α α α α α 1 -α α α α 0 Bác bỏ Ho khi χ χ χ χ2 χ χ χ χ2 n-1;α α α α/2 hoặc χ χ χ χ2 χ χ χ χ2 n-1;1-α α α α/2
  • 45. 3.1 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 1 TỔNG THỂ 45 Bài tập 7: Một dây chuyền sản xuất chi tiết máy quy định phương sai đường kính của chi tiết máy sản xuất ra là σ2 = 36 Người ta tiến hành kiểm tra 25 chi tiết máy, thấy phương sai của đường kính là S2 = 35,266. Với mức ý nghĩa 5%, ta có thể kết luận như thế nào về dây chuyền sản xuất?
  • 46. 3.2 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 2 TỔNG THỂ 46 Ta có 2 tổng thể có phân phối chuẩn với phương sai σ σ σ σ1 2 và σ σ σ σ2 2 chưa biết Dựa vào hai mẫu được chọn ngẫu nhiên từ hai tổng thể, ta cần kiểm định xem phương sai hai tổng thể có bằng nhau hay không với mức ý nghĩa α
  • 47. 3.2 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 2 TỔNG THỂ 2 2 0 1 2 2 2 1 1 2 : : H H σ σ σ σ  =  ≠  2 2 0 1 2 2 2 1 1 2 : : H H σ σ σ σ  ≥   2 2 0 1 2 2 2 1 1 2 : : H H σ σ σ σ  ≤   ( ) = 2 2 2 1 1 2 2 2 S F gt S S S 47 Chú ý: Nếu thì ta đặt ngược lại 2 2 2 1 S S
  • 48. 3.2 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 2 TỔNG THỂ Bác bỏ Ho khi F Fα α α α/2 (n1-1;n2-1) hoặc F F1- α α α α /2 (n1-1;n2-1) Bác bỏ Ho khi F F1- α α α α (n1-1;n2-1) Bác bỏ Ho khi F Fα α α α (n1-1;n2-1) 48 F1-α α α α/2 ; Fα α α α/2; α α α α/2 α α α α/2 1 -α α α α 0 Fα α α α; α α α α 1 -α α α α 0 F1- α α α α; α α α α 1 -α α α α 0 ( ) ( ) α α − − − − − = 1 2 2 1 1 /2 /2 1; 1 1; 1 1 n n n n F F
  • 49. 3.2 KIỂM ĐỊNH PHƯƠNG SAI 2 TỔNG THỂ 49 Bài tập 8: Để kiểm tra độ chính xác của 2 máy sản xuất linh kiện, người ta chọn ngẫu nhiên từ máy thứ nhất ra 15 sản phẩm, máy thứ 2 chọn ra 13 sản phẩm, phương sai đường kính sản phẩm tính được lần lượt là 17 và 26. Với mức ý nghĩa 5% , có thể kết luận hai máy có độ chính xác như nhau không?
  • 50. BÀI TẬP TỔNG HỢP 50 Bài tập 8.1 Có ý kiến cho rằng chiều cao (cm) của nam thanh niên sống ở khu vực sống ở thành thị cao hơn chiều cao của nam thanh niên khu vực nông thôn, người ta tiến hành chọn ra 10 nam thanh niên sống ở khu vực thành thị và 12 nam thanh niên sống ở khu vực nông thôn để đo chiều cao và thu được kết quả sau: Thành thị: 168,171,165,169,168,173,165,162,167,169. Nông thôn: 162,168,174,164,165,166,160,163,165,167,167,163. a) Với xác suất là 95%, hãy đưa ra kết luận về nhận định trên, biết rằng chiều cao của nam thanh niên sống ở khu vực thành thị và sống ở nông thôn là BNN có PP chuẩn với độ lệch tiêu chuẩn lần lượt là 2,5 cm và 2,8 cm. b) Giả sử chúng ta chưa biết độ lệch tiêu chuẩn về chiều cao của nam thanh niên thì câu a) tính như thế nào? (329)
  • 51. BÀI TẬP TỔNG HỢP 51 Bài tập 8.14 Để so sánh tỉ lệ trẻ em béo phì ở thành thị và vùng nông thôn người ta tiến hành chọn ngẫu nhiên 200 em ở thành thị thấy có 20 em béo phì và chọn 220 em ở nông thôn thấy có 5 em béo phì. Hãy KĐ giả thuyết H0 cho rằng tỷ lệ béo phì ở trẻ em thành thị và nông thôn là như nhau với mức ý nghĩa 1%