1. UZE 613
Uzaktan Eğitimde Yeni Teknolojiler

2. KAPSAM
 Bu sunuda, TC. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2009 yılında hazırlanan
„Türkiye Hayatboyu Öğrenme Strateji Belgesi‟nde yer alan bilgiler
özetlenmiĢtir.
http://www.hayatboyuogrenme.gov.tr/images/yukleme/hbo_strateji.pdf
 Bu Strateji Belgesinin hazırlanma amacı, Türkiye‟de toplumun ihtiyaç ve
beklentilerine cevap verebilecek bir yaĢam boyu öğrenme sistemi
oluĢturmak ve bu sistemi iĢler ve sürdürülebilir hale getirmektir.
*STRATEJI BELGESINDE YAġ AMBOYU ÖĞRENME KAVRAMı YERINE HAYATBOYU ÖĞRENME IFADESI KULLANı LDıĞı IÇIN SUNU
DA DA BUNA BAĞLı KALıNMıġ TıR.

3. HAYAT BOYU ÖĞRENME
Hayat boyu öğrenme; kiĢisel, toplumsal, sosyal ve istihdam
ile iliĢkili bir yaklaĢımla bireyin; bilgi, beceri, ilgi ve
yeterliliklerini geliĢtirmek amacıyla hayatı boyunca katıldığı
her türlü öğrenme etkinlikleridir.
Hayat boyu öğrenmenin amacı, bireylerin bilgi toplumuna
uyum sağlamaları ve bu toplumda yaĢamlarını daha iyi
kontrol edebilmeleri için ekonomik ve sosyal hayatın tüm
evrelerine aktif bir Ģekilde katılımlarına imkân vermektir.

4. HAYAT BOYU ÖĞRENMENĠN ÖZELLĠKLERĠ
 Hayat boyu öğrenme örgün ve yaygın eğitim yoluyla verilen genel ve
mesleki eğitim ve öğretimin yanında, bireyin eğitim-öğretim kurumları
dıĢında bilgi ve beceri kazanmasına yol açan öğrenmeleri içerir.
 Hayat boyu öğrenme, okullar ve üniversitelerin yanında; iĢte, evde ya da
herhangi bir yerde gerçekleĢtirilebilmektedir.
 YaĢ, cinsiyet, sosyo-ekonomik statü ve eğitim seviyesi bakımından
herhangi bir kısıtlamaya tabi değildir.
 Hayat boyu öğrenme bireylerin, toplulukların ve tüm toplumun mesleki ve
sosyal baĢarılarına yol açacak biçimde bilgi, anlayıĢ ve becerilerin
kazanılmasını destekleyen sürekli ve planlı bir etkinliktir.

5. YAġAM BOYU ÖĞRENMENIN ÖZELLĠKLERĠ
 YaĢam boyu öğrenme, erken çocukluk dönemindeki aile içi öğrenmeleri,
okul öncesi öğrenmeleri, örgün eğitimin tüm aĢamalarını, yaygın eğitimi, iĢ
yaĢamında kazanılan öğrenmeleri, hayatın herhangi bir döneminde
kazanılan bilgi ve becerileri kapsar.
 YaĢam boyu öğrenme politikaları hayatın tüm evrelerini içermelidir.
 Erken çocukluk dönemindeki öğrenmeler ile örgün öğretim programı,
çalıĢma hayatı ve daha sonraki hayat gözetilerek tasarlanmalı ve
uygulanmalıdır.
 YaĢam boyu öğrenme yetiĢkinler için yaygın eğitim, güncelleme eğitimi ve
ikinci Ģans eğitiminin yanında örgün eğitimi ve bireysel öğrenmeyi de
içerir.

6. AVRUPA KOMISYONUNUN ALDIĞI KARARLARA GÖRE HAYAT BOYU
ÖĞRENMENĠN BĠLEġENLERĠ;
 Ulusal, bölgesel ve yerel olarak kamu yönetiminin tüm düzeylerinde,
eğitim hizmeti veren kurumlar ile iĢletmeler, sosyal taraflar, yerel birlikler
ve sivil toplum kuruluĢları arasında iĢbirliklerinin geliĢtirilmesi
 ĠĢgücü piyasası ve hayat boyu öğrenme faaliyetlerinin potansiyel
faydalanıcılarının ihtiyaçlarını bilgi toplumunun gereksinimlerine uygun
olarak belirlenmesi
 Hayat boyu öğrenme kapsamında geliĢtirilecek ve oluĢturulacak öğrenme
fırsatlarının meydana getireceği kamu ve özel sektör yatırımlarındaki
artıĢın miktarını belirlemek ve yeni kaynak modellerini teĢvik edecek
mekanizmaların oluĢturulması

7. AVRUPA KOMĠSYONUNUN ALDIĞI KARARLARA GÖRE HAYAT BOYU
ÖĞRENMENĠN BĠLEġENLERĠ;
 ĠĢ baĢında öğrenmeyi kolaylaĢtırarak, iĢ yerlerindeki öğrenme merkezlerini
artırarak öğrenme fırsatlarının daha ulaĢılabilir yapılması
 Kırsal nüfusa, dezavantajlı bireylere ve dıĢlanma riski ile karĢı karĢıya
kalanların ihtiyaçlarına uygun öğrenme fırsatlarının geliĢtirilmesi
 Tüm yaĢlarda öğrenme ihtiyacının belirlenmesi ve bu fırsatlardan
yararlanıcıların sayısının artırılması ve potansiyel yararlanıcıların motive
edilmesi için bir öğrenme kültürünün oluĢturulması
 Etkin bir izleme, değerlendirme ve kalite kontrol mekanizmalarının
kurulması
 Hayat boyu öğrenme fırsatlarının oluĢturulmasına destek veren kamu ve
özel kurum/ kuruluĢların teĢvik edilmesi.

8. ÖNCELĠK 1: HAYAT BOYU ÖĞRENMENĠN Eġ GÜDÜMÜ ĠÇĠN TARAFLARIN
GÖREV VE SORUMLULUKLARININ AÇIKÇA BELĠRTILDĠĞĠ BĠR YASAL
DÜZENLEMENĠN YAPILMASI

9. ÖNCELĠK 2: TOPLUMSAL FARKINDALIK ARTIRILARAK HAYATBOYU
ÖĞRENME KÜLTÜRÜNÜN OLUġTURULMASI
 Medyanın ve sivil toplum kuruluĢlarının aracılığıyla, yaygın ve etkili bir
bilgilendirme ve hayat boyu öğrenmeyi bilinçlendirme kampanyası
geliĢtirilmeli
 Medyada, sivil örgütlerde ve iĢletmelerde bir öğrenme kültürü oluĢturmayı
amaçlayan her tür politikalar ve etkinlikler desteklenmeli
 Meslek odaları, iĢveren ve çalıĢanların profesyonel sektör örgütleri ve tüm
kurum ve kuruluĢlar kendi sektörlerindeki teknolojik geliĢmeleri daha
yakından izlemeli ve değerlendirmeli, eğitim ihtiyaçlarını belirlemeli, üyelerini
haberdar etmeli ve eğitim sunabilecek veya mevcut eğitim birimlerini yeniden
yapılandıracak birimler oluĢturmalı
 Hayat boyu öğrenmenin genel olarak halka yayılabilmesi için sivil toplum
kuruluĢları özellikle de ulaĢılması zor gruplara yaygın eğitimi götürmeli ve
desteklemeli
 Sivil toplum kuruluĢları, toplumsal bilinç artırma ve öğrenme ve eğitim

10. ÖNCELIK 3: ETKĠN ĠZLEME, DEĞERLENDĠRME VE KARAR VERME ĠÇĠN
VERĠ TOPLAMA SĠSTEMĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ

11. ÖNCELĠK 4: TÜM BĠREYLERE OKUMA YAZMA BECERĠSĠ
KAZANDIRILARAK OKURYAZAR ORANINDA ARTIġ SAĞLANMASI
Bu tabloya göre Türkiye 52. sıradadır.

12. ÖNCELIK 5: TEMEL EĞITIM BAġTA OLMAK ÜZERE EĞITIMIN TÜM
KADEMELERINDE OKULLAġMA ORANLARINDA ARTIġ SAĞLANMASI

13. ÖNCELIK 5: TEMEL EĞITIM BAġTA OLMAK ÜZERE EĞITIMIN TÜM
KADEMELERINDE OKULLAġMA ORANLARINDA ARTIġ SAĞLANMASI
 OECD ülkelerinde 25–34 yaĢ arası kadınların ortalama %33‟ü, erkeklerin %28‟i
yüksek öğrenim mezunudur. Türkiye'de bu oranlar; kadınlar için %7.1, erkekler
için %10.7‟dir. Bu oranlarla Türkiye, kadınlarda, OECD ülkeleri içinde sonuncu
sırada, erkeklerde ise Portekiz'den sonra sondan ikinci sırada gelmektedir.
 ÇalıĢma çağındaki nüfusun içinde, yükseköğrenim mezunlarının oranı %12‟nin
altında olan Türkiye, Çek Cumhuriyeti, Ġtalya ve Slovakya Cumhuriyeti gibi OECD
ülkeleri ile %35‟in üzerinde olan Kanada, ABD, Ġsveç ve Japonya gibi OECD
ülkeleri arasında önemli fark vardır.
 Cinsiyetler açısından değerlendirildiğinde, Kanada, Finlandiya, Ġsveç ve Yeni
Zelanda'da çalıĢma çağındaki yüksek öğrenimli kadın nüfusu, aynı kategorideki
erkek nüfusun oranını geçmektedir. Buna karĢılık, Kore ve Ġsviçre'de
yükseköğrenim mezunu erkek nüfusun oranı, kadın nüfusuna kıyasla hayli
yüksektir.

14. ÖNCELĠK 6: EĞĠTĠM KURUMLARININ FĠZĠKĠ ALTYAPISI ĠLE EĞĠTĠCĠ
PERSONEL SAYISININ VE NĠTELĠĞĠNĠN ĠHTĠYAÇLARA UYGUN HALE
GETĠRĠLMESĠ

15. ÖNCELIK 7: ÖĞRETĠM PROGRAMLARININ DEĞĠġEN ĠHTĠYAÇLAR
DOĞRULTUSUNDA SÜREKLĠ GÜNCELLENMESĠ
 Sistem “öğrenen merkezli” olarak yeniden yapılandırılması
 Öğrencilerin kendi ilgi, istek, yetenek ve yeterliliklerine göre
seçebilecekleri derslerin tüm öğretim programının içindeki oranlarının
artırılması
 Yerel yönetimler “öğrenen kent”, “öğrenen kasaba” gibi baĢlıklar altında
bütün yaĢayanları bir sisteme entegre edecek yerleĢme veya uygulama
modelleri ortaya koymalı
 Örgün eğitim sürecinde en az iki yabancı dilin öğretilmesi

16. ÖNCELIK 8: BĠREYLERĠN ÇAĞIN DEĞĠġEN GEREKSĠNĠMLERĠNE UYUM
SAĞLAYABĠLMELERĠ AMACIYLA BĠLGĠ VE ĠLETĠġĠM TEKNOLOJĠLERĠNĠN
KULLANIMININ ETKĠN HALE GETĠRĠLMESĠ

18. ÖNCELIK 9: HAYAT BOYU ÖĞRENMEYE KATILIM SÜRECĠNDE
DEZAVANTAJLI BĠREYLERE ÖZEL ÖNEM VERĠLMESĠ

19. ÖNCELIK 9: HAYAT BOYU ÖĞRENMEYE KATILIM SÜRECĠNDE
DEZAVANTAJLI BĠREYLERE ÖZEL ÖNEM VERĠLMESĠ

20. ÖNCELIK 10: HAYAT BOYU ÖĞRENME KAPSAMINDA MESLEKĠ
REHBERLĠK HĠZMETLERĠNĠN GÜÇLENDĠRĠLMESĠ
 Öğrenciler ve yetiĢkinler için farklı mesleki rehberlik ve danıĢmanlık hizmetleri
sunulmalı
 Mesleki rehberlik sistemi hem gençlere hem de yetiĢkinlere hitap edecek Ģekilde
hazırlanmalı
 Okul tabanlı mesleki rehberlik ve danıĢmanlık ve danıĢmanlık hizmetleri baĢta
ĠġKUR Meslek DanıĢma Merkezleri olmak üzere protokole taraf kuruluĢların da
katkısıyla yürütülmeli
 Ġnternet tabanlı mesleki rehberlik ve danıĢmanlık ve eğitim hizmetlerinin
geliĢtirilmeli; meslek kuruluĢları ve özel sektör de bu konuda hizmet vermeli
 GiriĢimcilik ruhu geliĢtirilmeli ve pekiĢtirilmeli

21. ÖNCELIK 11: MESLEKI YETERLILIK SISTEMI AKTIF HALE GETIRILEREK
KALITE GÜVENCE SISTEMININ KURULMASI
Mesleki yeterlilik sisteminin baĢlıca amaçları;
 Eğitim ile istihdam iliĢkisini güçlendirme,
 Öğrenme çıktıları için ulusal standartlar oluĢturma,
 Eğitim ve öğretimde kalite güvencesini teĢvik etme,
 Yatay ve dikey geçiĢler için yeterlilikleri iliĢkilendirme,
 Ulusal ve uluslar arası kıyaslanabilirlik altyapısını oluĢturma,
 Öğrenmeye ulaĢmayı, öğrenmede ilerlemeyi, öğrenmenin tanınmasını ve
kıyaslanabilirliğini sağlama,
 Hayat boyu öğrenmeyi destekleme

22. Ulusal yeterlilik sisteminde esas alınan ilkeler;
 Ulusal kalkınma planlarına uyum sağlama,
 Ulusal ve uluslararası alanda tanınırlık ve değer ifade etme,
 Ġlke ve prensiplere dayalı güven veren bir belgelendirme altyapısı oluĢturma,
 Yatay ve dikey geçiĢlere imkân veren esnek bir sistem oluĢturma,
 Ulusal ve uluslararası meslek standartları yoluyla ilgili tarafların mutabakatını sağlama,
 Ġlgili tarafların tam katılımını sağlama,
 Kanunla getirilmiĢ sınırlamalar dıĢında hiçbir kısıtlayıcı engel koymaksızın tüm ilgililerin
yararlanmasına ve eriĢimine açık olma,
 Eğitim ve deneyim yoluyla kazanılan kiĢisel öğrenme çıktılarının öğrenim görülen yer ve
çalıĢılan iĢyerinden bağımsız olarak taĢınabilirliğini ve belgelendirilmesini sağlama

23. ÖNCELIK 12: ĠġGÜCÜNÜN NITELIĞININ ULUSLARARASı REKABET
EDEBILIR SEVIYEYE ULAġTıRıLMASı

24. ÖNCELIK 12: ĠġGÜCÜNÜN NITELIĞININ ULUSLARARASı
REKABET EDEBILIR SEVIYEYE ULAġTıRıLMASı
Türkiye‟de. iĢgücünün eğitim ve yaĢ dağılımları;
 Toplam iĢgücünün % 17,6'sını 15-24 yaĢ grubundakiler oluĢturmaktadır.
 Lise altı eğitimlilerde iĢgücüne katılma oranı % 45,7(erkeklerde % 70,
kadınlarda % 20,6)iken yükseköğretim mezunlarında bu oran %
79,3‟ür(erkeklerde % 84,4, kadınlarda % 71,9).
 Lise ve dengi okul mezunlarında erkeklerde iĢgücüne katılma oranı %
74,6 iken, kadınlarda % 33,5‟dir.

25. ÖNCELIK 13: HAYAT BOYU ÖĞRENMENIN FINANSMANININ
TARAFLARCA
PAYLAġILMASININ SAĞLANMASI

26. ÖNCELIK 14: YAġLıLARıN SOSYAL VE EKONOMIK HAYATA ETKIN
KATıLıMLARıNı ARTıRMAK ÜZERE HAYAT BOYU ÖĞRENME
FAALIYETLERININ DESTEKLENMESI
Türkiye‟de;
 esnek emeklilik, yeni iĢ düzenlemeleri,
 uygun çalıĢma ortamlarının hazırlanması,
 bütün yaĢ gruplarındaki bireylerin, yaĢla kazanılmıĢ deneyimlerinden kapasite ve
danıĢmanlıklarından yararlanılması,
 malul yaĢlılar için mesleki rehabilitasyon gibi istihdam edilebilirlilik süresinin
uzatılması,
 çalıĢan yaĢlılar için bilgiye, eğitime ve geliĢtirme olanaklarına eriĢime ağırlık
verilmesi,
 yaĢlı insanların yeni teknolojileri, özellikle her geçen gün daha da yayılan bilgi
teknolojilerini benimserken zorluklarla karĢılaĢmamaları için yeni politikalar
üretilmesi gerekmektedir.

27. KAYNAKÇA
 Milli Eğitim Bakanlığı (2009). Türkiye Hayatboyu Öğrenme Strateji Belgesi.
http://www.hayatboyuogrenme.gov.tr/images/yukleme/hbo_strateji.pdf