SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 221
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Chapter 1
                                Configuring Your Installation


Introduction
	       Great website á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż creat လုပá€čá€±á€•á€žá‚á€­á€Żá€„á€čတá€Č႔ technologies ေတဌက အမá€șá€Źá€žá‚€á€€á€źá€žá€›á€œá€­á€•á€«á€á€šá€č။
အá€Čဒိထá€Čကမလ သငá€čဟာ Apache/MySQL/PHP (တစá€čခါတစá€čရံ AMP á€œá€Żá€­á‚”á€žá€¶á€Żá€žá‚á€¶á‚ˆá€žá€•á€«á€á€šá€č) ကို ေရဌသခá€șယá€čၿ
á€•á€źá€žá€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ သငá€č႔ဥေနနá€Č႔ အရငá€čကတညá€čှက á€™á€±á€œá‚”á€œá€Źá€–á€°á€žá€á€Źá€»á€–á€…á€čျဖစá€č နညá€čှနညá€čှပ
á€«á€žá€•á€«á€žá€±á€œá‚”á€œá€Źá€–á€°á€žá€›á€„á€čျဖစá€čျဖစá€č ဒြစာအုပá€čကို ဖတá€čရႈႏိုငá€čပါတယá€č။ Apache, MySQL, PHP ဆုိတá€Č႔ ၃ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€žá€Ÿá€Ź
တစá€čပိုငá€čသျခငá€čသစဟျဖစá€čျဖစá€č á€žá€¶á€Żá€žá€á€Żá€á€Œá€Čျဖစá€čျဖစá€č ေတဏá€čေတဏá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż complex ျဖစá€čပါတယá€č။ ယခုစာအုပá€čထá€Čá€™á€œá€Ź အá€Čဒိ
၃ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€žá€”á€Č႔သကá€čဆုိငá€čတá€Č႔ á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čá€žá€Ąá€›á€Źá€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€›á€Č႕ details ကို ေဖဏá€čá€»á€•á‚á€­á€Żá€„á€čဖို႔ဆုိတာ ေတဏá€čေတဏá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż
မလဌယá€čကူပါဘူသ။ မျဖစá€čႏိုငá€čပါဘူသ။ ဒြစာအုပá€čရá€Č႕ အဓိက ရညá€čရဌယá€čခá€șကá€čက ခုနက ေျပဏခá€Č႔တá€Č႔ AMP
တစá€čခုျခငá€čှစြကို ဥေျခခံကေန နာှလညá€čလဌယá€čေဥဏငá€č ရညá€čရဌယá€čၿပဟသေရသထဏသတဏပါ။ တစá€čခá€șá€łá€­á‚•á€±á€”á€›á€Źá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź
coding á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€€á€­á€Ż ဥေသသစိတá€čလိုကá€čမရလငá€čှထာှတာက ေရလ႕သငá€čခနá€čá€žá€…á€Źá€™á€œá€Ź ရလငá€čှထာှခá€Č႔ၿပြှရငá€č ေနဏကá€čသငá€č
ခနá€čá€žá€…á€Źá€™á€œá€Źá€‘á€•á€čမရလငá€čá€žá€±á€á€Źá‚”á€•á€«á€˜á€°á€žá‹ အဓိက ရညá€čရဌယá€čခá€șကá€čကို focus လုပá€čေနတဏကေန á€±á€žá€Œá€–á€źá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€…á€­á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€•á€«á‹
	       ေနဏကá€čတစá€čခုက ဒြစာအုပá€čကို ဖတá€čမယá€čဆုိရငá€č စာဖတá€čသူဟာ HTML, CSS ကို နာှလညá€č ထာှသူ
သို႔မဟုတá€č တဟသမိေခါကá€čá€™á€­á€›á€œá€­á€‘á€Źá€žá€žá€°á€»á€–á€…á€čá€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ HTML နá€Č႔ CSS       နá€Č႔ပါတá€čသတá€čá€á€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€œá€¶á€Żá€žá€
ထညá€č့မရလငá€čá€žá€‘á€Źá€žá€•á€«á€˜á€°á€žá‹ တစá€čျခဏသ ေနဏကá€čထပá€č Program တစá€čခုခုကို လညá€čှ သငá€č မသိထာှရငá€č ရပါတယá€č။
သိထာှတá€Čá‚”á€žá€°á€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚” programming concept ရတဏေပါ႔။ á€†á€­á€Żá€œá€­á€Żá€á€Źá€€á€±á€á€Źá‚” APACHE/MySQL/
PHP newbie á€±á€á€Œá€Ąá€á€Œá€€á€č ရညá€čရဌယá€čပါတယá€č။ တကယá€čလို႔မá€șာှ ကၜဌနá€čေတဏá€č intermediate level á€Ąá€á€Œá€€á€č
စာအုပá€č ထုတá€čျဖစá€čခá€Č႔မယá€čဆုိရငá€č အá€Čဒိစာအုပá€čá€™á€œá€Ź ေဥဏကá€čပါဥခနá€čှမá€șာှ ပါ၀ငá€čá€œá€Źá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č -
	       1. Image upload
	       2. Create thumbnails
	       3. Handling and avoiding errors
	       4. Validating user input
	       အခု စာအုပá€čá€™á€œá€Ź အဓိက á€•á€«á€á€Źá€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚” PHP ကို စတငá€čá€–á€Żá€­á‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č မိမိစကá€čထá€Čá€™á€œá€Ź web serv-
er တစá€čခု တညá€čေဆဏကá€čတာနá€Č႔ ကá€șနá€čတá€Č႔အပိုငá€čသကေတဏ႔ PHP/MySQL အဓိက ျဖစá€čပါတယá€č။ အခုစာအုပá€čကို
သငá€čက ဆံုသခနá€čှတုိငá€čေဥဏငá€č ဖတá€čၿပဟသၿပဟဆုိပါက သငá€č႔ဥေနျဖငá€č႔ movie review dynamic website
တစá€čခုကို ဥေျခခံကá€șကá€ș ဖနá€čတြှႏိုငá€čá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ á€˜á€Źá€±á€á€Œá€•á€«á€œá€Čဆုိရငá€č movie name ေတဌပါမယá€č။ အá€Čဒိ
movie တစá€čခုျခငá€čှစြရá€Č႕ details ေတဌပါမယá€č။ user ေတဌရá€Č႕ comments ေတဌပါမယá€č။ အá€Čဒိ comments
ေတဌနá€Č႔အတူ movie ratings ေတဌပါ ၟကယá€čေလသေတဌနá€Č႔ ျပတတá€čလာမယá€č။ ၿပြှရငá€č ေနဏကá€čထပá€č movie
အသစá€čေတဌ ထပá€čေပါငá€čသထည့á€čႏိုငá€čမယá€č။ á€›á€œá€­áżá€•á€źá€žá€žá€Źá€žá€Ÿá€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Edit လုပá€čႏိုငá€čမယá€č။ delete လုပá€čႏိုငá€čမယá€č။
အá€Čဒါေတဌ á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€Ąá€á€Œá€€á€č concepts á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေသခá€șá€Źá€›á€œá€„á€čသျပထဏသပါတယá€č။ တစá€čခá€șá€łá€­á‚•á€±á€”á€›á€Źá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź screen
2                                                       PHP        avScg;xpfrsm;
shot နá€Č႔ ျပပါတယá€č။


Requirements
	        ခု သငá€čခနá€čá€žá€…á€Źá€Ąá€á€Œá€€á€č လိုအပá€čá€á€Źá€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚”
	        ၁။ Browser
	        ၂။ Text editor ( ကၜဌနá€čေတဏá€čကေတဏ႔ notepad++ သံုသပါတယá€č)
	        ၃။ Wamp server
	        ၄။ developer tools bar (firefox addon)
	        တုိ႔ျဖစá€čပါတယá€č။ အá€Čဒါေတဌ á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€€á€­á€Ż ဒြစာအုပá€čနá€Č႔အတူ á€•á€«á€œá€Źá€™á€šá€č႔ CD ခá€șပá€čထá€Čကေန ရႏိုငá€čပါတယá€č။


Wamp server installation
	        ပထမဆံုသ CD ထá€Čက WampServer2.0c ဆိုတá€Č႔ .exe file ကို double click လုပá€čပါ။




Yes ကို ႏလိပá€čပါ။

                                         rZÑdr pmay
udkausmf                 3




Next ကို ႏလိပá€čပါ။




                    rZÑdr pmay
4                                                           PHP        avScg;xpfrsm;
default ဥေနနá€Č႔ c ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź wamp ဆိုတá€Č႔ folder နာမညá€čနá€Č႔ install လုပá€čá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ Next ကိုဘá€Č ႏလိပá€čပါ။
	      ေနဏကá€čတစá€čခါ Quick launch á€á€Żá€­á‚”á€˜á€Źá€á€Żá€­á‚”á€±á€›á€Œá€žá€á€­á€Żá€„á€čှရငá€čလညá€čှ ႏလစá€čသကá€čသလို á€±á€›á€Œá€žáżá€•á€źá€ž Next လုပá€čပါ။


	      ၿပြှရငá€čေတဏ႔ Install ကို ႏလိပá€čပါ။ ဒါဆုိရငá€č သူ႔ဟာသူ install လုပá€čေနပါလိမá€č႔မယá€č။
	      áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č   default     browser      á€±á€›á€Œá€žá€á€­á€Żá€„á€čသပါလိမá€č႔မယá€č။   ကၜဌနá€čေတဏá€čကေတဏ႔    firefox
ကိုဘá€Čေရဌသခá€Č႔ပါတယá€č။
	
	      ေနဏကá€čတစá€čဆငá€č႔ဥေနနá€Č႔ mail parameters ကို á€±á€›á€Œá€žá€á€­á€Żá€„á€čသပါတယá€č။




á€±á€œá€Źá€±á€œá€Źá€†á€šá€č ဒြအတုိငá€čှထာှၿပြှ Next ကိုဘá€Č ႏလိပá€čပါတယá€č။
áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€čေတဏ႔ Finish ကို ႏလိပá€čလိုကá€čပါ။ ဒါဆုိရငá€č task bar á€™á€œá€Ź ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čသေပၚေနပါလိမá€č႔မယá€č။




                                           rZÑdr pmay
udkausmf                                                                     5




အá€Čဒိ ျမဏသျပထဏသတá€Č႔ icon á€±á€•ášá€™á€œá€Ź left click ႏလိပá€čၿပဟသေတဏ႔ put online ကို ကလစá€čလိုကá€čပါ။




အá€Čဒါၿပဟသရငá€č wamp server icon á€±á€œá€žá€Ÿá€Ź ေဥဏကá€čပါပံုဥတုိငá€čသေျပဏငá€čá€žá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€œá€­á€™á€č႔မယá€č။




                                          rZÑdr pmay
6                                                        PHP        avScg;xpfrsm;




á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č သငá€č႔ဥေနနá€Č႔ wamp server ကို ေဥဏငá€čျမငá€čá€…á€Œá€Ź install လုပá€čáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«áżá€•á€źá‹ သငá€č
á€šá€á€Żá€»á€•á€łá€œá€Żá€•á€čလုိကá€čတá€Č႔ ဆာဗာထá€Čá€™á€œá€Ź PHP 5.2.6 , Apache 2.2.8 , MySQL 5.0.51b တုိ႔ ကိုလညá€čှ install
လုပá€čၿပြှသာှ ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€™á€Šá€č။


Starting with browser


	      firefox browser á€™á€œá€Ź localhost or 127.0.0.1 လုိ႔ ရိုကá€čထညá€čá€·á€œá€­á€Żá€€á€čပါက ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čှ
တကá€čá€œá€Źá€›á€•á€«á€™á€Šá€č။
á€’á€«á€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€čလညá€čှ wamp server icon á€Ąá€±á€•ášá€™á€œá€Ź left click လုပá€čၿပြှ localhost ကို click လုပá€čရငá€čလညá€čှ
တကá€čပါတယá€č။




                                         rZÑdr pmay
udkausmf                                                                   7




Your projects ဆိုတá€Čá‚”á€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź á€á€Żá€±á€œá€Źá€±á€œá€Źá€†á€šá€č ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čသျမငá€čá€›á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။
No projects yet.
To create a new one, just create a directory in ‘www’.


        ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔လုပá€čသမလá€ș   projects    á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€žá€Šá€č   c:wampwww   ဆိုေသဏ   folder
ေဥဏကá€čတဌငá€čသာ á€»á€•á€łá€œá€Żá€•á€čရမညá€č ျဖစá€čပါသညá€č။
        ေနဏကá€čထပá€č phpMyAdmin ကို á€±á€ášá€œá€­á€Żá€œá€œá€șငá€č wamp server icon ေပၚမလ phpMyAdmin ကို
click လုပá€čၿပြှ á€±á€ášá‚á€­á€Żá€„á€čပါသညá€č။
        Default Database username á€™á€œá€Ź root ျဖစá€čၿပြှ password á€™á€œá€Ź blank ျဖစá€čပါသညá€č။
ယခုစာအုပá€čတဌငá€č Default အတိုငá€čှသာ á€žá€¶á€Żá€žá€žá€Œá€Źá€žá€™á€Šá€čျဖစá€čပါသညá€č။




                                           rZÑdr pmay
8                                                      PHP       avScg;xpfrsm;
How to use Notepad++


	       Notepad++ ကို install လုပá€čၿပဟသၿပဟဆုိပါက text document တစá€čá€á€Żá€±á€•ášá€á€Œá€„á€č right click
လုပá€čၟကည့á€čပါက Edit with Notepad++ ဆိုေသဏ စာတမá€čá€žá€€á€­á€Żá€±á€á€Œá‚•á€»á€™á€„á€čရမညá€čျဖစá€čပါသညá€č။




	       သငá€čက php page တစá€čခုကို စတငá€čၿပြှ create လုပá€čá€œá€Żá€­á€•á€«á€€ www folder ထá€Čတဌငá€č text docu-
ment တစá€čခု လုပá€čလိုကá€čပါ။ ၿပြှရငá€čအá€Čဒိ text document ေပၚကို right click လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ Edit with
Notepad++ လုပá€čလုိကá€čပါ။ ဒြလိုဆိုရငá€č notepad++ program တကá€čá€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။ တကá€čလာတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź
Language á€™á€œá€Ź PHP ကို ေရဌသေပသပါ။ ၿပြှရငá€čsave as လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ နာမညá€čတစá€čခုနá€Č႔ သိမá€čှလိုကá€čရငá€č php
file တစá€čခုကို á€›á€œá€Źá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ default ဥေနနá€Č႔ PHP ရá€Č႕ open and close tag á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż အနြနá€Č႔
ေဖဏá€čျပၿပဟသ comment á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż အစိမá€čှနá€Č႔ျပပါတယá€č။ ျပငá€čခá€șငá€čတယá€čဆုိရငá€čေတဏ႔ settings/style configura-
tor á€™á€œá€Ź ျပငá€čá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။




                                       rZÑdr pmay
udkausmf                                                                           9
                                 Chapter (2)
                        Creating PHP pages using PHP

       ဒြအခနá€čá€žá€™á€œá€Źá€±á€á€Źá‚” PHP ရá€Č႕ ဥေျခခံဥခá€șကá€čေလသမá€șာှကို á€±á€»á€•á€Źá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čၿပြှ တစá€čခá€șိနá€čတညá€čှ
á€™á€œá€Źá€˜á€Č á€±á€»á€•á€Źá€žá€Œá€Źá€žá€á€Č႔အခá€șကá€čေလသေတဌနá€Č႔ web တစá€čခုကို အဆငá€č႔ဆငá€č႔ တညá€čေဆဏကá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။
á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€á€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź Movie review ေတဌရယá€č ၊ ဒြ web ကို လာတá€Č႔ လူေတဌရá€Č႕ comment
ေတဌရယá€č movie details á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż MySQL နá€Č႔ တဌá€Čၿပြှ á€»á€•á‚á€­á€Żá€„á€čá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ ဥေသသစဏသ dynam-
ic web page တစá€čခု တညá€čေဆဏကá€čတယá€čလို႔ မလတá€čá€šá€°á€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ သငá€č႔ဥေနနá€Č႔ PHP program ကို
ဒြအတုိငá€čှ သြအိုရြ ခá€șညá€čှ သကá€čသကá€čá€±á€œá‚”á€œá€Ź ေနရငá€č ပá€șငá€čá€žá€™á€œá€Źá€…á€­á€Żá€žá€•á€«á€á€šá€č။ ကိုယá€č á€žá€­á€‘á€Źá€žá€žá€±á€œá€Źá€€á€čက
ဘယá€čá€±á€œá€Źá€€á€čထိ á€±á€›á€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€žá€œá€Č ဘယá€čá€±á€œá€Źá€€á€čထိ ဖနá€čတြှလို႔ရသလá€Čဆုိတာကို á€žá€­á€‘á€Źá€žá€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။
ခု ဥေျခခံဥခá€șကá€čေလသေတဌနá€Č႔ တငá€č သငá€č ထငá€čမလတá€čá€™á€‘á€Źá€žá€±á€œá€Źá€€á€čေဥဏငá€č လုပá€čႏိုငá€čá€™á€œá€Źá€€á€­á€Ż á€±á€á€Œá‚•á€›á€œá€­á€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹
ကၜဌနá€čေတဏá€čဟာ ဒြစာအုပá€čနá€Č႔ အတူ CD တစá€čခá€șပá€č တဌá€Čထညá€č့ေပသထဏသၿပဟသေတဏ႔ အá€Čဒိ CD ထá€Čá€™á€œá€Ź Exercise files
ေတဌပါတယá€č။ á€Ąá‚€á€€á€¶á€»á€•á€łá€œá€­á€Żá€á€Źá€€á€±á€á€Źá‚” အá€Čဒိ CD ထá€Čက ဖိုငá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż တတá€čႏုိငá€čသမလá€ș နာှလညá€čေဥဏငá€čၟကည့á€čပါ။
copy paste လုပá€čၿပြှ သငá€čမေလ႔ကá€șငá€č႔ပါနá€Č႔။ Programming ဆိုတာမá€șဳိှကလညá€čှ တစá€čá€á€«á€±á€›á€žá€”á€Źá€žá€™á€œá€Šá€č
ႏလစá€čခါေရသ ရငá€č á€›á€°á€žá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€™á€șဳိှမဟုတá€čပါဘူသ။ ထပá€čခါထပá€čခါေရသေလ ပို နာှလညá€čေလ ျဖစá€čေစတဏပါ။


       PHP ကို ဥျခဏသ language ေတဌျဖစá€čတá€Č႔ HTML တို႔လို text editor နá€Č႔ á€±á€›á€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ ဒါေပမယá€č႔
HTML နá€Č႔ မတူတာက PHP á€™á€œá€Źá€€ .php ဆိုတá€Č႔ extension နá€Č႔ ဥဆံုသ သတá€čတဏျဖစá€čၿပြှ Web စာမá€șကá€čá‚á€œá€Ź
á€±á€•ášá€á€Źá€±á€á€Œá€€ HTML ေတဌျဖစá€čတယá€čဆုိတာ မလတá€čá€‘á€Źá€žá€–á€­á€Żá‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။


How PHP fits with HTML


       The Rules of PHP syntax
       PHP ကို စေရသၿပဟဆုိရငá€č ထိပá€čá€†á€¶á€Żá€žá€™á€œá€Ź <?php နá€Č႔ စၿပဟသေတဏ႔ ေနဏကá€čá€†á€¶á€Żá€žá€™á€œá€Ź ?> ဥဆံုသသတá€čရပါတယá€č။
       ေယá€șဘူယá€șဥဏသျဖငá€č႔ PHP statement ေတဌရá€Č႕ဥဆံုသကို semicolon(;)နá€Č႔ ဥဆံုသ သတá€čေပသရပါတယá€č။
ေဥဏကá€čက ငပမဏကို ၟကညá€č့ပါ။




                                        rZÑdr pmay
10                                                          PHP         avScg;xpfrsm;
	       <?php
		              $num = 1+2;
		              echo $num;
	       ?>
	       ကိုယá€čေရသေနတá€Č႔ ပရိုဂရမá€čဟာ တျဖညá€čသျဖညá€čသရလညá€č လာၿပြှရႈပá€čá€±á€‘á€Œá€žá€™á‚ˆá€›á€œá€­á€œá€Źá€›á€„á€č ေနဏကá€čတစá€čခါ
ျပနá€čၟကညá€č့တá€Č႔ဥခါ ကိုယá€čေရသထဏသတá€Č႔ဟာကို ကိုယá€č႔ဟာကို ျပနá€čမမလတá€čမိ ျဖစá€čေနတတá€čပါတယá€č။ á€’á€«á€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔
စတငá€čေရသၿပဟဆုိကတညá€čှက          ဘယá€č      á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှအရာ         ကို   á€˜á€Źá€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ေရသထဏသတယá€čဆုိတာကို
ပရိဂရမá€čထá€Čá€™á€œá€Ź ထညá€č့ေရသထဏသဖုိ႔ á€ĄáŸá€€á€¶á€»á€•á€łá€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ ဒါကို Comment ေရသတယá€čလို႔လá€Čေခၚပါတယá€č။ Com-
ment ေရသရငá€č တစá€čá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှတညá€čှဆုိရငá€č double forward slashes (//) ကို ဥသံုသ ျပဳၿပဟသေရသရပါတယá€č။
ငပမဏ-
	    <?php
		          // Adding number
		          $num = 1+2;
		          echo $num;
	    ?>
	    ဒြလို ေရသတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź comments á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ပရိုဂရမá€čက ထညá€č့ မ run ပါဘူသ။
တကယá€čလို႔ ကိုယá€čမလတá€čထာှတာက á€„á€«á€žá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှ á€±á€œá€Źá€€á€čျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€šá€čဆုိရငá€č /* com-
ment */ ကို á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ á€’á€«á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż မလတá€čထာှရငá€čရပါၿပဟ။ ကá€Č... အခု ဆိုရငá€č သငá€čဟာ
PHP ကို ဘယá€čလို စေရသရမယá€čဆုိတာ á€žá€­áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€™á€Ÿá€Żá€á€čလာှ။ သိပá€čမခကá€čပါဘူသ။


The importance of coding pratices
	     သငá€čဟာ     ပရိုဂရမá€č  တစá€čခု   စေရသေတဏ႔မယá€čဆုိရငá€č                   Code    structure    á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż
အ ရ ငá€č ဆံုသေ လ ႔ လာ သ ငá€č ႔ ပ ါ တ ယá€č ။ သ ငá€čေ ရှ လို ကá€č တá€Č ႔ C o d eေ တ ဌ ဟာ B r o w s e rေ ပ ၚ မ á€œá€Ź
ေကဏငá€čသမဌနá€čá€…á€Œá€Źá€Ąá€œá€Żá€•á€čလုပá€čေနသမလá€ș       သငá€č႔ရá€Č႕   code   structure   ကို    သိပá€čဂရုစိုကá€čá€…á€›á€Źá€™á€œá€­á€Żá€•á€«á€˜á€°á€ž   ။
တကယá€čလို႔ အá€Čသညá€čလိုမဟုတá€čá€±á€á€Źá‚”á€˜á€Č တစá€čခုခု error ျပ ေနၿပဟဆုိရငá€č Code error ကို á€›á€œá€Źá€›á€±á€á€Źá‚”á€™á€šá€č
။ အá€Čá€’á€­á€Ąá€á€«á€™á€œá€Źá€…á€±á€›á€žá€€á€á€Šá€čှက ရႈပá€čá€±á€‘á€Œá€žá€±á€”á€±á€Ąá€Źá€„á€čေရသခá€Č႔မယá€čဆုိရငá€č á€Ąá€œá€Œá€šá€čတကူ á€›á€œá€Źá€–á€­á€Żá‚” ခကá€čခá€Čá€™á€œá€Źá€•á€«á‹
ေဥဏကá€čက á€”á€™á€°á€”á€Źá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€€á€­á€ŻáŸá€€á€Šá€č့ၟကညá€č့ပါ။




                                             rZÑdr pmay
udkausmf                                                                       11
        Example(2) á€€á€­á€ŻáŸá€€á€Šá€čá€·á€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č á€•á€­á€Żá€›á€œá€Šá€čတယá€čထငá€čေပမယá€č႔ တကယá€čတမá€čá€žáŸá€€á€±á€á€Źá‚” syntax err-
ror or other troubleshooting လုပá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ပိုမိုျမနá€čဆနá€čá€…á€Œá€Źá€œá€Żá€•á€čႏိုငá€čပါတယá€č။
        á€’á€«á€Ÿá€Ź     ပရိုဂရမá€čကို   á€á€Żá€™á€œ   စေရသမယá€č႔    á€žá€°á€±á€á€Œá€Ąá€á€Œá€€á€čတကယá€č႔ကို         ဥေရသႀကဟသပါတယá€č။
áŸá€€á€¶á€łá€žá€œá€­á€Żá€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č အကá€șငá€čá‚”á‚€á€€á€źá€žá€•á€«á€žá€Œá€Źá€žá€á€á€čပါတယá€č။
Example (1)
      < ?php
              //check to make sure the first name is equal to MgMg before granting ac-
cess
              if ($_POST['fname'] == 'MgMg') {
                echo '<p> Hi '. $_POST['fname'] . '</p>';
              } else {
                 echo '<p> Your name isn't MgMg so you cannot enter the web site. </p>
';
              }
      ?>
Example(2)
      < ?php
              //check to make sure the first name is equal to Joe before granting access
                  if ($_POST['fname'] == 'Joe')
                {
                        echo '<p>';
                        echo 'Hi';
                        echo $_POST['fname'];
                        echo '</p>';
              }
              else
              {
                        echo '<p>';
                        echo 'Your name's not MgMg so you cannot enter the web site!';
                        echo '</p>';



                                          rZÑdr pmay
12                                                    PHP        avScg;xpfrsm;
Creating your first program
	
	      Using (echo)
	      1. ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ ကုဒá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż notepad++ ထá€Č ကူှထညá€č့ၿပဟသ firstprog.php ဆိုၿပြှ Save
လုပá€čပါ။
	       <html>
		            <head>
			                 <title>My first Program</title>
		            </head>
		            <body>
			                 <?php
				                       echo "I'm a KoKo.And I'm OK.";
			                 ?>
		            </body>
	       </html>
OK . အá€Čဒိ firstprog.php ဆိုတ႔á€Č ဖုိငá€čကို web browser ကေန ၟကညá€č့ၟကညá€č့ရငá€č ေဥဏကá€čကပံုဥတိုငá€čှ
ျမငá€čရပါမယá€č။




                                       rZÑdr pmay
udkausmf                                                                        13
ကá€Č အခု ေနဏကá€čထပá€č တစá€čá€±áŸá€€á€Źá€„á€čá€žá€±á€œá€Źá€€á€č ထပá€čေပါငá€čှ ေရသၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ ထပá€čေပါငá€čသေရသတá€Č႔
á€…á€Źá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို Highlight လုပá€čေပသထဏသပါတယá€č။
      <html>
               <head>
                       <title>My first Program</title>
               </head>
               <body>
                       <?php
                              echo "I'm a KoKo.";
                              echo 'And I'm OK.';
                       ?>
               </body>
      </html>

File ကို save လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ Browser ကေန ျပနá€čၟကည့á€čၟကည့á€čပါ။ ေဥဏကá€čပါ ပံုဥတိုငá€čှ ျမငá€čရပါလိမá€č႔မယá€č။




                                        rZÑdr pmay
14                                                         PHP         avScg;xpfrsm;
How it works?
	       Browser ကေန PHP program ကို​ call လုပá€čလိုကá€čရငá€č အရငá€čဆံုသ PHP code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż line
by line á€›á€œá€Źá€•á€«á€á€šá€č။ ဆုိလိုတာက <?php ?> áŸá€€á€Źá€žá€€ ကုဒá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€›á€œá€Źá€á€Źá€±á€•á€«á‚”á‹ တစá€čခá€șိနá€čတညá€čá€žá€™á€œá€Źá€˜á€Č
အá€Čဒိ code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż process လုပá€čပါတယá€č။ ဆာဗာကို PHP code á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź တစá€čá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှတညá€čှ ပံုစံနá€Č႔
á€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€•á€«á‹ ဆာဗာဆြကိုPHP code á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź မလနá€čမလနá€čကနá€čကနá€čေရဏကá€čá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€†á€­á€Żá€›á€„á€č ကá€șနá€čတá€Č႔ HTML code
á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż browser ဆဟပို႔ေပသပါတယá€č။ တစá€čခါတညá€čှ php sections ေတဌပါ ပို႔ေပသတဏပါ။
	       အထကá€čက ပရိုဂရမá€č á€™á€œá€Ź Coding ပိုငá€čá€žá€™á€œá€Ź သတိထာှမိမယá€čဆုိရငá€č single quotation marks (')
á€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€žá€á€­á€‘á€Źá€žá€™á€­á€™á€œá€Źá€•á€«á‹
	       Text string á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေဖဏá€čá€»á€•á€›á€Źá€™á€œá€Ź single quotation mark(') နá€Č႔ double quotation mark(")
ကို လိုအပá€čခá€șကá€čေပၚမူတညá€čၿပြှ á€žá€¶á€Żá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ ေနဏကá€čပိုငá€čှ သငá€čခနá€čá€žá€…á€Źá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź ပရိုဂရမá€č ေရသရငá€čှ ေရသရငá€čှ
á€•á€­á€Żá€™á€Żá€­á€±á€œá‚”á€œá€Źá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ ေဥဏကá€čက နမူနာ á€•á€¶á€Żá€…á€¶á€±á€œá€žá€€á€­á€Ż ၟကည့á€čၟကည့á€čပါ။


	       echo " I'm a KoKo";
	       အá€Čဒိဟာကို output ဥေနနá€Č႔ ထုတá€čလိုကá€čရငá€č I'm a KoKo ဆိုၿပြှ á€›á€œá€Źá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔လá€Čဆိုေတဏ႔
text string ရá€Č႕ အစနá€Č႔ ဥဆံုသ ကို " နá€Č႔ ခံၿပဟသ á€žá€¶á€Żá€žá€‘á€Źá€žá€œá€­á€Żá‚”á€•á€«á‹ double quotaion mark (") ႏလစá€čá€á€ŻáŸá€€á€Źá€žá€™á€œá€Ź
ရလိတá€Č႔ဟာက String ေတဌျဖစá€čတယá€čဆုိတာ PHP က သူ႔အလိုလို သိပါတယá€č။ ေဥဏကá€čက နမူနာကိုလညá€čှ
ၟကည့á€čပါငဟသ။


	       echo 'I'm a KoKo';
	       အá€Čဒိ လိုငá€čှကို Output ထုတá€čလိုကá€čရငá€č Error message á€›á€œá€Źá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔လá€Čဆုိေတဏ႔
String value က ဘယá€čက စမလနá€čှ PHP က á€™á€žá€­á€±á€á€Źá‚”á€•á€«á€˜á€°á€žá‹ I'm က ' က စတာလာှ ။ á€’á€«á€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€č 'I က
စတာလာှဆိုတာ Confused ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«áżá€•á€źá‹ အá€Čဒိလိုဘá€Č double quotation mark နá€Č႔ စေပမယá€č႔ အလာှတူ
Problem မá€șဳိှ ေတဌလညá€čသျဖစá€čႏုိငá€čပါတယá€č။ ေဥဏကá€čက á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€č့ပါ။
	
	       echo "I'm a KoKo . "Hello world"";
	       အá€Čဒိေတဏ႔ လိုအပá€čသလို ေပၚဖုိ႔ single quotation mark(') and double quotation




                                          rZÑdr pmay
udkausmf                                                                             15
mark (") á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż လိုအပá€čသလို á€Ąá€žá€¶á€Żá€žá€»á€•á€łá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ အထကá€čပါ code ကို မလနá€čမလနá€čကနá€čကနá€č Run ဖို႔
ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čှ ေရသရငá€č ရပါတယá€č။


        echo"I'm a KoKo . "Hello world"";
         သံုသထဏသတဏကို á€žá€á€­á€»á€•á€łá€™á€­á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ á€˜á€Źá€Ąá€á€Œá€€á€č á€žá€¶á€Żá€žá€á€Źá€œá€Čဆိုရငá€č á€’á€źá€™á€œá€Źá€€ Hello world
ရá€Č႕ေရလ႕နá€Č႔ေနဏကá€čက (") ကို plain character ဥျဖစá€č ယူလိုတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€čဘá€Čျဖစá€čပါတယá€č။ ဥခုေန
ရႈပá€čေနမယá€čဆုိတာ     သိပါတယá€č။      ေနဏကá€č     အခနá€čသေတဌ     ေရဏကá€čလာရငá€č       ခု   ေလ႔ကá€șငá€č႔ခနá€čသေတဌက
ထမငá€čသစဏသေရေသဏကá€č တာထကá€čကို ပိုမို လဌယá€čကူ á€žá€Œá€Źá€žá€±á€…á€™á€šá€čဆုိတာ ဥဏမခံပါတယá€č။

Integrating HTML with PHP
        ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ၟကညá€čá€·á€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č HTML ကို PHP ထá€Č ထညá€č့သံုသရတဏ
ဘယá€čá€±á€œá€Źá€€á€č လဌယá€čကူၿပြှ လလပ တယá€čဆုိတာ ကိုယá€čတုိငá€č လုပá€čၟကည့á€čလိုကá€čပါ။

                <html>
                      <head>
                            <title>My first Program</title>
                      </head>
                      <body>
                            <?php
                                   echo " <h1>I'm a KoKo.</h1>";
                                   echo "<h2>I'm a KoKo . "Hello world"</h2>";
                            ?>
                      </body>
                </html>
Considerations with HTML inside PHP
        HTML ကို PHP ထá€Čá€™á€œá€Ź ထညá€č့သံုသေတဏ႔မယá€čဆုိရငá€č ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔အခá€șကá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż
ေသခá€șá€Źá€±á€œá€ž ဂရုစိုကá€čေစခá€șငá€čပါတယá€č။
        ၁။ double quotation mark á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€žá€¶á€Żá€žá€›á€Źá€™á€œá€Ź ဂရုစိုကá€čပါ။ back slash () ခံၿပဟသသံုသပါ။
ငပမဏ-


                echo "<p style="font-size:80%;">";
        ၂။ HTML နá€Č႔သံုသမယá€čဆုိရငá€č single quotation mark ကို အမá€șဏသဆံုသသံုသသငá€č႔ပါတယá€č။
                                          rZÑdr pmay
16                                                       PHP        avScg;xpfrsm;
ငပမဏ
		             echo '<p style="font-size:80%;">';
	      ၃။ PHP code ေတဌထá€Čကို HTML code ေတဌ တအာှမá€șဏသေနၿပဟဆုိရငá€č သတိထဏသပါ။ code
á€±á€á€Œá€±á€›á€Źá€±á€‘á€Œá€žáżá€•á€źá€ž ရႈပá€čေထဌသ ေနတတá€čပါတယá€č။ အá€Čá€’á€­á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ကိုယá€č႔ရá€Č႕ HTML code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Strictly
ျဖစá€čေဥဏငá€č ျပနá€čစငá€čှစာှၿပြှ ျပနá€čေရသပါ။ ေဥဏကá€čက ငပမဏ ၂ ခုကို ႏႈိငá€čသယလငá€čၟကည့á€čရငá€č သိႏိုငá€čပါတယá€č။
Example(1)
<?php
   echo ' <table style="font-family: Arial,sans-serif; font-size: 80%; ';
   echo 'width: 100%;">';
   echo ' <tr> ';
   echo ' <td style="width: 50%;">';
   echo 'First Name:';
   echo ' </td > ';
   echo ' <td style="width: 50%">';
   echo $_POST['fname'];
   echo ' </td > ';
   echo ' </tr > ';
   echo ' </table > ';
?>

Example(2)
<table style="font-family: Arial,sans-serif; font-size: 80%; width: 100%;">
 <tr>
  <td style="width: 50%;">
  First Name:
  </td >
  <td style="width: 50%" >
		             <?php echo $_POST['fname'];?>
  </td>
 </tr>
 </table>




                                         rZÑdr pmay
udkausmf                                                                        17
       အထကá€čက ငပမဏ ၂ ခုကို ယလငá€čၟကည့á€čမယá€čဆုိရငá€č အဓိက ရညá€čရဌယá€čခá€șကá€čက $_POST['fname']
ဆိုတá€Č႔ ဟာကို ထုတá€čá€±á€•á€žá€–á€Żá€­á‚”á€˜á€Čျဖစá€čတယá€čဆုိတာ ေတဌ႕ရမယá€č။ á€’á€źá€œá€­á€Żá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€™á€șá€łá€­á€žá€™á€œá€Ź HTML code á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€€á€­á€Ż PHP
ပံုစံ ထá€Č ထညá€č့ေရသမယá€č႔အစာှ(Example 1လို) Example 2 လို HTML ထá€Čá€™á€œá€Ź လိုအပá€čတá€Č႔ PHP code
ကိုဘá€Č ထညá€č့ေရသရငá€č á€•á€­á€Żáżá€•á€źá€žá€›á€­á€Żá€žá€›á€œá€„á€čသပါတယá€č။ ဆာဗာ á€Ąá€á€Œá€€á€čကေတဏ႔ အထကá€čက Example ၂ ခုထá€Čက
áŸá€€á€­á€łá€€á€čတá€Č႔ဟာနá€Č႔ ေရသ ။ á€Ąá€±á€›á€žá€™á‚€á€€á€źá€žá€˜á€°á€žá‹ ပရိုဂရမá€čá€™á€Źá€±á€á€Œá€Ąá€á€Œá€€á€čဘá€Čကိုယá€čá€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čတá€Č႔ဟာ              For-
mat ကá€șကá€ș ေရသခá€șငá€čတယá€č၊ debugging လုပá€čဖို႔ လဌယá€čလဌယá€čျဖစá€čခá€șငá€čတယá€čဆုိရငá€č example 2 á€œá€­á€Żá€±á€›á€žá€–á€­á€Żá‚”
á€ĄáŸá€€á€¶á€»á€•á€łá€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။

Using Constants and Variables to add Functionality

       ခုဆုိရငá€č echo function ဘယá€čလို အလုပá€čလုပá€čသလá€Čဆုိတာ နာှလညá€čá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€œá€­á€Żá‚”á€šá€°á€†á€•á€«á€á€šá€č။
echo function ဟာ HTML နá€Č႔ တူတူပါဘá€Č။ ခု ရလငá€čသျပမယá€č႔ Constants and Variables á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ထညá€č့သံုသ
ဥသံုသျပဳတတá€čမလ တကယá€č႔ True power of PHP ကို á€›á€›á€œá€­á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။
       Overview of constants
       Constant ဆိုတá€Č႔ á€žá€±á€˜á€Źá€á€›á€Źá€žá€€á€­á€Ż ေကá€șာငá€čှသာှတုိငá€čှ á€žá€­áŸá€€á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ သူ႔ကို ဥသံုသျပဳမယá€čဆုိရငá€č
       (၁) မသံုသခငá€čá€™á€œá€Ź သူ႕ရá€Č႕ တနá€čဖိုှကို ႀကိဳတငá€čသတá€čမလတá€čá€–á€­á€Żá‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။
       (၂) Constant á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż နာမညá€čေပသတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź á€Ąá€…á€…á€Źá€œá€¶á€Żá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż letter (A to Z, a to
               z) or _(underscore)     နá€Č႔စရပါတယá€č။
       (၃) Constant နာမညá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Number နá€Č႔ စလို႔ မရပါဘူသ။
       (၄) Constant á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź case- sensitive ျဖစá€čပါတယá€č။ သိသာထငá€čá€›á€œá€Źá€žá€±á€Ąá€Źá€„á€č á€…á€Źá€œá€¶á€Żá€ž
       á€Ąá‚€á€€á€źá€žá€±á€á€Œá€”á€Č႔ ေရသေလ႔ရလိပါတယá€č။
       (၅) Constant á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż PHP function တစá€čခုျဖစá€čတá€Č႔ define() နá€Č႔ သတá€čမလတá€čၿပဟသေတဏ႔
       သတá€čမလတá€čáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č သူ႔ကို ျပနá€čေျပဏငá€čá€žá€œá€­á€Żá‚”á€™á€›á€•á€«á€˜á€°á€ž
       á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€ž ေလ႔ကá€șငá€č႔ၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ code á€±á€á€Œá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čှ text editor ထá€Č
ရိုကá€čထညá€č့ပါ။




                                         rZÑdr pmay
18                                                  PHP       avScg;xpfrsm;
	   <html>
  		       <head>
  			            <title> My Movie Site </title>
  		       </head>
  		       <body>
			              <?php
				                    define ('FAVMOVIE', 'ThaGyanMoe');
				                    echo 'My favorite movie is ';
				                    echo FAVMOVIE;
			              ?>
		         </body>
	   </html >
	
	      အá€Čဒိ ပရိုဂရမá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€Źá€™á€šá€čဆုိရငá€č FAVMOVIE ဆိုတá€Č႔ constant ကို သတá€čမလတá€čၿပြှ
သူ႔ရá€Č႕ တနá€čဖိုှကို ThaGyanMoe လို႔ ထာှလိုကá€čတဏပါ။ အá€Čဒိေတဏ႔ ဘယá€čá€œá€­á€Żá€»á€–á€…á€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Čဆုိရငá€č
define('name','value') ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€•á€«á‹ ေဥဏကá€čက ပံုဥတုိငá€čှ Result ထဌကá€čá€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။




                                     rZÑdr pmay
udkausmf                                                                        19
        Overview of Variables

        Constant ရá€Č႕ ေျပဏငá€čသျပနá€čက Variable ေပါ႔ ။ Variable ေတဌရá€Č႕ တနá€čဖုိှဟာ ေျပဏငá€čှႏိုငá€čတယá€č။
Variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သံုသဖုိ႔ define သတá€čမလတá€čá€±á€•á€žá€…á€›á€Źá€™á€œá€­á€Żá€žá€œá€­á€Ż declare လုပá€čဖို႔လညá€čှ á€™á€œá€­á€Żá€•á€«á€˜á€°á€žá‹ Vari-
able á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź ဘာနá€Č႔ တူသလá€Čဆုိရငá€č information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သိမá€čှထာှတá€Č႔ container တစá€čá€á€Żá€•á€«á€˜á€Č။
လိုတ႔á€Čေနရဏကေန á€±á€ášá€žá€¶á€Żá€žá‚á€­á€Żá€„á€čတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ အá€Čဒိ information ကိုလညá€čှ ထပá€čေျပဏငá€čှႏိုငá€čတယá€č။ Vari-
able á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေရသေတဏ႔မယá€čဆုိရငá€č
        (၁) $ နá€Č႔ စရမယá€č။
        (၂) Variable á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź case-sensitive ျဖစá€čပါတယá€č။ ($dateEntered နá€Č႔ $Dateentered)
တုိ႔ရá€Č႕ တနá€čဖုိှဟာ                           မတူပါဘူသ
        (၃) Variable name ေတဌရá€Č႕ အစဟာလညá€čှ letter(A to Z, a to z) or _ (underscore)
ျဖစá€čရပါမယá€č။
        (၄) Variable name ေတဌရá€Č႕ အစဟာ number မျဖစá€čရပါဘူသ (0-9)။

        Using Variables

        ခုနက        moviesite.php   ကို   အနညá€čှငယá€č     ျပငá€čေရသၟကည့á€čပါမယá€č။   Variables   ေလသ
ထညá€čá€·á€žá€¶á€Żá€žáŸá€€á€Šá€čá€·á€™á€œá€Źá€±á€•á€«á‚”á‹ ျပငá€čထာှတá€Č႔ á€…á€Źá€±áŸá€€á€Źá€„á€čá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Highlight ျပထဏသပါတယá€č။
        <html>
              <head> <title> My Movie Site </title> </head>
              <body>
                   <?php
                           define ('FAVMOVIE', 'ThaGyanMoe');
                           echo 'My favorite movie is ';
                           echo FAVMOVIE;
                           echo '<br/>';
                           $movierate = 5;
                           echo 'My movie rating for this movie is: ';
                           echo $movierate;
                   ?>
              </body>
        </html >

                                          rZÑdr pmay
20                                                    PHP        avScg;xpfrsm;




How it works
	      ပထမဆံုသ $movierate ဆုိတá€Č႔ variable ရá€Č႕ တနá€čဖုိှကို 5 လို႔ သတá€čမလတá€čလိုကá€čပါတယá€č။ Num-
ber á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż တနá€čဖုိှသတá€čမလတá€č ရငá€č single quotation mark or double quotation mark á€™á€œá€­á€Żá€•á€«á€˜á€°á€žá‹
တကယá€čလို႔ သငá€čဟာ ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čှ ေရသမယá€čဆုိရငá€č movierate တနá€čဖုိှဟာ ဂဏနá€čှ 5 မဟုတá€čဘá€Č
Character 5 ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹
	      $movierate='5';
ဒဟေတဏ႔ တနá€čá€–á€­á€Żá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သတá€čမလတá€čရငá€č integer သတá€čမလတá€čၿပြှ ထာှရငá€č ေနဏကá€čပိုငá€čှ mathematical calcu-
lation လုပá€čရငá€č á€•á€­á€Żá€™á€­á€Żá€œá€Œá€šá€čကူပါလိမá€č႔မယá€č။ ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ နမူနာကို ၟကည့á€čလိုကá€čရငá€č သိသဏပါတယá€č။
	       <?php
		                $mamamovierate = 5;
		                $nyinyimovierate = 7;
		                $fathermovierate = 2;
		                $mothermovierate = 1;
		                $avgmovierate = (($mamamovierate + $nyinyimovierate +
						                                          $fathermovierate+ $mothermovierate) / 4);
		                echo 'The average movie rating for this movie is: ';
		                echo $avgmovierate;
	       ?>




                                       rZÑdr pmay
udkausmf                                                                        21
ဒြပရိုဂရမá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż    á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရငá€č        á€›á€­á€Żá€žá€›á€Żá€­á€žá€›á€œá€„á€čသရလငá€čသေလသပါဘá€Č။   သခá€ș၀ဏ   ေဖဏá€čá€»á€™á€Žá€œá€Źá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čှ
စုစုေပါငá€čှကို á€Ąá€±á€›á€Ąá€á€Œá€€á€č နá€Č႔ စာှလုိကá€čရငá€č average value ကို ရတာဘá€Čေလ ။ မဟုတá€čဘူှလာှ။
တစá€čခု á€žá€á€­á€‘á€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€€ () á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေရသရငá€čျဖစá€čပါတယá€č။ ( ဖဌငá€č႔ၿပြှရငá€č ျပနá€čပိတá€č ) ရပါတယá€č။ + -*/
á€±á€á€Œá€•á€«á€œá€Źáżá€•á€źá€†á€Żá€­á€±á€á€Źá‚” á€’á€źá€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို ေနဏကá€čပိုငá€čá€žá€™á€œá€Ź ဆကá€čရလငá€čသျပပါမယá€č။ ခု PHP ထá€Čá€™á€œá€Ź ပါတá€Č႔ built-in
mathematical functions á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż နညá€čှနညá€čá€žá€±á€œá€Źá€€á€č တဟသေခါကá€č ၟကည့á€čရေဥဏငá€č။
         rand([$min , $max]) : Returns a random number.
         ceil($value) : Returns the next highest integer by rounding the value up-
wards.
         floor($value) : Returns the next lowest integer by rounding the value down-
wards.
         number_format($number[,$decimal_places[,$decimal_point, $thousands_
sep]])
         ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ နမူေလသနá€Č႔ ယလငá€čတဌá€Č á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čပါ။ ၿပြှရငá€č ကိုယá€č႔ဟာကို တစá€čျခဏသ
တနá€čá€–á€Żá€­á€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေရသၿပဟသ ေလ႔ကá€șငá€č႔ပါ။ Pratice makes perfect တá€Č႔။

         rand([$min , $max]) : Returns a random number.
         ceil($value) : Returns the next highest integer by rounding the value up-
wards.
         floor($value) : Returns the next lowest integer by rounding the value down-
wards.
         number_format($number[,$decimal_places[,$decimal_point, $thousands_
sep]])



         $price = 12345.67
         number_format($price); // returns 12,345.67
         number_format($price,2,'.',''); // returns 12345.67




                                         rZÑdr pmay
22                                                         PHP           avScg;xpfrsm;
	       အခုက ဥျမညá€čá€žá€±á€œá€žá€±á€€áœá€Œá€žá€‘á€Źá€žá€á€Čá‚”á€žá€±á€˜á€Źá€•á€«á€˜á€Č။ ေနဏကá€čပိုငá€čá€žá€™á€œá€Ź လကá€čေတဌ႕ေလ႔ကá€șငá€č႔ခနá€čသေတဌ
လုပá€čရငá€čှနá€Č႔ ပိုၿပြှ နာှလညá€č á€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။ သကá€čဆုိငá€čရာ ေနရဏေရဏကá€čရငá€č ဥေသသစိတá€čရလငá€čá€žá€»á€•á€™á€œá€Źá€•á€«á‹


Passing variables between pages


	       တကယá€čလို႔ သငá€č႔ရá€Č႕ website ထá€Čကို user á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ၀ငá€čခဌငá€č႔ေပသမယá€čဆုိရငá€č login form á€œá€­á€Żá€œá€Źáżá€•á€źá€±á€•á€«á‚”á‹
Login လုပá€čáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č သငá€č႔ဥေနနá€Č႔ ၀ငá€čလာတá€Č႔ user ကို ႏႈတá€čဆကá€čခá€șငá€čတယá€č။ အá€Čဒိ ႏႈတá€čဆကá€čစာကိုလညá€čှ
user က ဘယá€č စာမá€șကá€čá‚á€œá€Źá€€á€­á€Żá€˜á€Č á€žá€Œá€Źá€žá€žá€Œá€Źá€ž ေပၚေနေစခá€șငá€čတယá€čဆိုရငá€č ေပၚေစခá€șငá€čတá€Č႔ ဟာကို vari-
able တစá€čခု သတá€čမလတá€čၿပြှ အá€Čဒိ variable ကို စာမá€șကá€čá‚á€œá€Źá€á€…á€čခုကေန ေနဏကá€čတစá€čခုကို passing လုပá€čဖုိ႔
လုပá€čá€›á€™á€œá€Źá€˜á€Čျဖစá€čတယá€č။ အá€Čဒိလို pass လုပá€čဖုိ႔ ဥေျခခံ ဥဏသျဖငá€č႔ေပါ႔ ၄ မá€șá€łá€­á€žá€›á€œá€­á€•á€«á€á€šá€č။
	       (1)    Pass the variables in URL
	       (2)    Through a session
	       (3)    Via a cookie
	       (4)    with an HTML form
	       အá€Čဒိ     ထá€Čက     ဘယá€čဟာကို         သံုသမယá€čဆုိတဏေတဏ႔       ကိုယá€č     á€»á€•á€łá€œá€Żá€•á€čတá€Č႔    site   ရá€Č႕
လိုအပá€čခá€șကá€čá€±á€•ášá€™á€œá€Źá€™á€°á€á€Šá€čၿပြှဘá€Č ဆံုသ ျဖတá€čၟကပါတယá€č။

Passing Variables through a URL
	
ငပမဏေပါ႔ဗá€șာ -

	       http://www.mydomain.com/news/articles/showart.php?id=12345


	       သူက variables ကို URL ထá€Čကေန ျဖတá€čၿပဟသေဖဏá€čျပတဏပါ။ showart.php ကို á€±á€ášá€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č ar-
ticles ထá€Čက id နံပါတá€č 12345 ကို ေခၚတငá€čလုိကá€čတဏပါ။
	       အá€Čဒိလို variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż URL ထá€Čá€™á€œá€Ź ေဖဏá€čျပတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ႏလစá€čခု ကို တစá€čျပိဳငá€čတညá€čှ လုပá€čခá€șငá€čရငá€č
ampersand(&) သေက၀တကို သံုသၿပဟသ ႏလစá€čခုကို ေပါငá€čှၿပြှ ေဖဏá€čá€»á€•á€œá€­á€Żá‚”á€›á€á€šá€č။ ငပမဏ-
	       http://www.mydomain.com/news/articles/showart.php?id=12345&lang=en




                                           rZÑdr pmay
udkausmf                                                                          23
သူ႔ရá€Č႕ á€žá€±á€˜á€Źá€á€›á€Źá€žá€€á€±á€á€Źá‚” id နံပါတá€č 12345 ျဖစá€čရမယá€č႔ ဥျပငá€č language ကလညá€čှ en ဆိုတá€Č႔
english ျဖစá€čရမယá€čေပါ႔ဗá€șာ။ ခုကေတဏ႔ ဒြလို လုပá€čလို႔ရတယá€čဆုိတာဘá€Č မလတá€čထဏသငဟသေနဏá€č။ ကိုယá€čက á€á€Żá€™á€œ
á€…á€±á€œá‚”á€œá€Źá€á€Źá€†á€­á€Żá€±á€á€Źá‚” á€Ąá€±á€»á€á€á€¶á€±á€œá€Źá€€á€čေတဌဘá€Č á€±á€œá‚”á€œá€Źá€±á€”á€á€Źá€±á€œá‹ ဒြလို variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż URL ထá€Čá€™á€œá€Ź
ေဖဏá€čျပတá€Č႔ နညá€čှက တကယá€čတမá€čှ ေတဏ႔ Security အပိုငá€čှက စငá€čှစာှရငá€č တအာှကို အာှနညá€čသပါတယá€č။
sensitive ျဖစá€čတá€Č႔ information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ခုလိုသာ ျပေပသေနရငá€č Security á€Ąá€á€Œá€€á€č ဘယá€čလိုလုပá€č
စိတá€čခá€șႏိုငá€čá€›á€±á€á€Źá‚”á€™á€œá€Źá€œá€Č။ သူ႕ရá€Č႕ အာှနညá€čှခá€șကá€čá€±á€œá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရေဥဏငá€č။


       ၁။ á€šá€°á€‡á€Źá€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€€ သငá€čသံုသထဏသတá€Č႔ variables á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ျမငá€čရမယá€č။
       ၂။ á€šá€°á€‡á€Źá€±á€á€Œá€Ÿá€Ź URL ထá€Čက variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေျပဏငá€čသၿပဟသေတဏ႔ တစá€čျခဏသ နညá€čှလမá€čသေတဌနá€Č႔ သငá€č
မျပခá€șငá€čတá€Č႔ information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ယူႏုိငá€čတယá€č ။


       ဘာဘá€Čျဖစá€čျဖစá€čေပါ႔။   security    ပိုငá€čှ   အာှနညá€čှတယá€čဆိုေပမယá€č႔     တစá€čျခဏသ    á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€á€Č႔
á€±á€”á€›á€Źá€±á€œá€žá€±á€á€Œá€œá€Šá€čှ ရလိေသသတယá€čေလ။ ခုလိုမá€șဳိှ variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż PASS လုပá€čဖုိ႔ PHP á€™á€œá€Ź ရလိပါတယá€č။
$_GET array ျဖစá€čပါတယá€č။ URL á€™á€œá€Ź ေပၚမယá€č႔ variable name ကို key ဥျဖစá€č ယူလိုကá€čá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ URL
á€™á€œá€Ź variable က id ျဖစá€čတယá€čဆုိရငá€č $_GET['id'] ျဖစá€čၿပဟသေတဏ႔ ေနဏကá€č variable က lang ဆုိရငá€č $_
GET['lang'] ေပါ႔။ ဒါဆုိရငá€č ေလ႔ကá€șငá€č႔ခနá€čှ á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€ž လုပá€čၟကည့á€čရ ေဥဏငá€č ။ ခုနက ေရသခá€Č႔တá€Č႔ moviesite.
php ကို နညá€čှနညá€čသေလသ ျပငá€čေရသမယá€čဗá€șာ။

<html>
            <head>
                 <title> My Movie Site - <?php echo $_GET['favmovie'];
?> </title>
            </head >
            <body >
                 <?php
	      	    	    	     //delete	 this	 line:	 deïŹ
                                                	ne('FAVMOVIE',	 'The	 Life	
of Brian');
                       echo 'My favorite movie is ';



                                         rZÑdr pmay
24                                                     PHP        avScg;xpfrsm;
				                           echo $_GET['favmovie'];
		     		                      echo ' <br/> ';
				                           $movierate = 5;
				                           echo 'My movie rating for this movie is: ';
				                           echo $movierate;
			        ?>
		     </body>
	 </html>
ျပငá€čáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€œá€Źá€žá‹ OK. ဒါဆုိရငá€č ေနဏကá€čထပá€č document အသစá€čတစá€čခုေရသမယá€č။ text editor á€™á€œá€Ź new
pageေခၚၿပဟသေတဏ႔ ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čှ ေရသပါ။ ၿပြှရငá€č movie1.php ဆိုၿပြှ save လုပá€čပါ။

	      <html>
    		         <head>
	      	       	       <title>  Find my Favorite Movie!  </title>
    		         <head>
 		            <body>
	        		            <?php
				                           echo ' <a href="moviesite.php?favmovie=Stripes"> ';
				                           echo 'Click here to see information about my favorite
movie!';
				                           echo ' </a> ';
			                    ?>
    		         </body>
 	     </html>


ၿပြှရငá€č browser ကေန movie1.php ကို á€±á€ášá€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č ေဥဏကá€čက ပံု အတိုငá€čá€žá€±á€•ášá€œá€Ź ပါမယá€č။ ကၜဌနá€čေတဏá€č
ဒြစာအုပá€čá€™á€œá€Ź HTML á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို ဥေသသစိတá€čရလငá€čှ မေနပါဘူသ။ PHP ကို á€±á€œá‚”á€œá€Źá€±á€”áżá€•á€źá€†á€Żá€­á€±á€á€Źá‚” HTML
ကိုလညá€čှ ဥေတဏá€č အသငá€č႔ နာှလညá€č á€±á€”áżá€•á€źá€œá€­á€Żá‚” ယူဆပါတယá€č။




                                        rZÑdr pmay
udkausmf                                                                              25




     á€•á€¶á€Żá€™á€œá€Ź ျမငá€čတá€Č႔အတုိငá€čှဘá€Č သူက click ပါတá€Č႔။ အá€Čဒိေတဏ႔ click လိုကá€čေပါ႔။ ဒါဆုိရငá€č ေဥဏကá€čကပံုဥတုိငá€čှ
ထဌကá€čလာမယá€č။




                                        rZÑdr pmay
26                                                        PHP        avScg;xpfrsm;
á€•á€¶á€Żá€™á€œá€Źá€»á€™á€„á€čရတá€Č႔အတုိငá€čှဘá€Č $favmovie = TheGyanMoe ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€•á€«á‹ တစá€čခါတညá€čှ browser ရá€Č႕ Tab ရá€Č႕
title ကိုလညá€čှ ၟကည့á€čလိုကá€čပါငဟသ My Movie Site - ThaGyanMoe ဆိုၿပြှ ျမငá€čá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔လá€Čဆုိေတဏ႔
title tag á€™á€œá€Ź $favmovie ဆိုတá€Č႔ variable ကို á€±á€ášá€žá€¶á€Żá€žá€‘á€Źá€žá€œá€­á€Żá€€á€čá€œá€­á€Żá‚”á€»á€–á€…á€čပါတယá€č။

Special characters in URLs

	      URL á€™á€œá€Ź variable á€±á€á€Œá€™á€œá€Źá€•á€«á€á€á€čတá€Č႔         special character ေတဌျဖစá€čတá€Č႔ space, amper-
sands(&) စတá€Č႔ character မá€șာှ ကို ဒြအတုိငá€čှ ေဖဏá€čá€»á€•á€›á€Źá€™á€œá€Ź problem ရလိပါတယá€č။ ဒြလို á€Ÿá€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż PHP
á€™á€œá€Ź ေကá€șာá€čလႊာှႏိုငá€čပါတယá€č။ á€žá€°á‚•á€™á€œá€Źá€•á€«á€á€Č႔ urlencode() ဆိုတá€Č႔ function ကို သံုသၿပဟသ special character
problem ကို ေျဖရလငá€čှႏိုငá€čပါတယá€č။ အခု နညá€čှနညá€čá€žá€±á€œá€Źá€€á€č ထပá€čေပါငá€čှ ေလ႔ကá€șငá€č႔ၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ mov-
ie1.php ကို ေဥဏကá€čက ကုဒá€čá€±á€á€Œá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čှ ထပá€č ျပငá€čေရသၟကည့á€čမယá€čေလ။
	

<html>
  	     	  <head>
  	   	      	    <title>  Find my Favorite Movie!  </title >
    		     </head>
  		         <body>
			                 <?php
				                    //add this line:
	     	    	      	     $myfavmovie = urlencode('Enemy at the
gate');
				                    //change this line:
				                    echo "<a href="moviesite.
php?favmovie=$myfavmovie">";
				                    echo 'Click here to see information about my
favorite movie!';
				                    echo '</a>';
			               ?>
    		     </body >
</html>




                                         rZÑdr pmay
udkausmf                                                                         27
       save လုပá€čၿပြှ ျပနá€č ဖဌငá€č့ၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ ဒါဆုိရငá€č ေဥဏကá€čပါပံုဥတုိငá€čသျမငá€čရမယá€č။ URL box ထá€Čကို
ေသခá€șá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čပါ။




ဒြပရိုဂရမá€čá€±á€œá€žá€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č $myfavmovie = Enemy at the gate ဆိုၿပြှ ေပသခá€Č႔တဏပါ။ word á€±á€á€ŒáŸá€€á€Źá€žá€€
space á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż မရလိေစခá€șငá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č urlencode() ဆိုတá€Č႔ function ကို တစá€čခါတညá€čှ တဌá€Čá€±á€•á€žá€œá€­á€Żá€€á€čá€á€Źá€•á€«á€˜á€Č။
မခကá€čပါဘူသ။ ဟုတá€čတယá€čမလာှ။ ကá€Č ..ေနဏကá€čတစá€čခနá€čှကို ဆကá€čကူှ လိုကá€čáŸá€€á€›á€±á€Ąá€Źá€„á€č။


Passing variables with SESSIONS


       ကၜဌနá€čေတဏá€č အထကá€čá€™á€œá€Ź ေျပဏခá€Č႔တá€Č႔အတုိငá€čှ variable ကို URL ကေန passing လုပá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź
ဥေရသမႀကဟသတá€Č႔ á€±á€’á€á€Źá€±á€á€Œ ၊ saved လုပá€čထာှတá€Č႔ old information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€šá€°á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá€€á€čလို႔ ကိုယá€č႔
site á€Ąá€á€Œá€€á€č dangerous ဥေျခဥေနကို မေရဏကá€čႏိုငá€čတá€Č႔ á€Ąá€±á€»á€á€Ąá€±á€”á€±á€á€Œá€™á€œá€Ź á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။
တကယá€čလို႔မá€șာှ    user   တစá€čေယဏကá€čရá€Č႕      personal   data    á€±á€á€Œá€€á€­á€Żá€žá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č    အထကá€čပါနညá€čှနá€Č႔
မသံုသသငá€č႔ပါဘူသ။ ကိုယá€čá‚”á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔ လူတုိငá€čှကို á€±á€•á€žá€žá€­á€›á€™á€œá€Źá€œá€Č ? မဟုတá€čဘူှလာှ။ Person-
al data á€±á€á€Œá€†á€Żá€­á€á€Ź username, password, address, email, phone number, credit card number
á€…á€á€Źá€±á€á€Œá€•á€«á€•á€«á€á€šá€č။ အá€Čá€’á€«á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż private ဥေနနá€Č႔ သံုသဖုိ႔ Cookies ကို သံုသရပါတယá€č။ ေနဏကá€čပိုငá€čá€žá€™á€œá€Źá€±á€á€Źá‚”
cookies á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို ထပá€čၿပြှ ျဖညá€č့စဌကá€čá€±á€†á€Œá€žá€±á‚á€Œá€žá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€™á€šá€č။




                                        rZÑdr pmay
28                                                   PHP        avScg;xpfrsm;
	      what is a session?        Session ဆိုတာ တကယá€čေတဏ႔ variable ကို temporary
သတá€čမလတá€čလိုကá€čတာဘá€Čျဖစá€čပါတယá€č။ သူ႕ရá€Č႕ သကá€čတမá€čှက ဘယá€čá€±á€œá€Źá€€á€čခံလá€Čဆုိေတဏ႔ Browser ကို
shutdown ခá€șလိုကá€čတá€Čá‚”á€Ąá€‘á€­á€•á€«á€˜á€Č။ browser လညá€čှ ပိတá€č သူလညá€čှ ေပá€șာကá€č ပါဘá€Č။ Session á€™á€œá€Źá€œá€Šá€čှ
သူ႔ဟာသူ session id ပါပါတယá€č။ ဒါမလ ကိုယá€čလုပá€čလိုကá€čတá€Č႔ (browser á€±á€•ášá€™á€œá€Ź) အရာတစá€čခုကို သူက
သူ႔နံပါတá€čနá€Č႔သူ မလတá€čထဏသတဏျဖစá€čပါတယá€č။ PHP program က လိုအပá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź အá€Čဒိ Session á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż
refer ျပနá€čလုပá€čပါတယá€č။Session á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż URL ထá€Čá€™á€œá€Ź Pass လုပá€čလို႔ရသလို cookie နá€Č႔လညá€čှ တဌá€Čဖကá€čၿပြှ
လုပá€čá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။
	      PHP program á€™á€œá€Ź session ကို ေခၚသံုသဖုိ႔ session_start() ဆုိတá€Č႔ function á€±á€œá€žá€€á€­á€Ż
á€±á€ášá€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá€€á€čá€šá€¶á€Żá€•á€«á€˜á€Č။ ဘယá€čá€”á€Źá€žá€™á€œá€Ź ေရသရလá€Čဆုိရငá€č PHP program ရá€Č႕ ထိပá€čá€†á€¶á€Żá€žá€™á€œá€Ź ေရသရပါတယá€č။
တစá€čá€á€Żá€±á€á€Źá‚”á€›á€œá€­á€á€šá€č။   session   ထá€Čá€™á€œá€Ź   သငá€čက    ဘယá€č     data   á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż   သိမá€čá€žá€™á€œá€Źá€œá€Čဆုိတဏေတဏ႔
ပထမဆံုသ စငá€čá€žá€…á€Źá€žá€‘á€Źá€žá€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ အဓိကက ေတဏ႔ username and login information
á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သိမá€čှတာမá€șဏသပါတယá€č။ ကá€Č ..á€±á€»á€•á€Źá€±á€”áŸá€€á€Źá€•á€«á€á€šá€č။ ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔ ပရိုဂရမá€č တစá€čပုဒá€čá€±á€œá€Źá€€á€č
ခá€șá€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čမယá€č။ movie1.php ကိုဘá€Č နညá€čှနညá€čှ ထပá€čေပါငá€čသေရသၟကည့á€čမယá€č။ ေဥဏကá€čက အတုိငá€čသေပါ႔ -
<?php
	     session_start();
	     $_SESSION['username'] = 'MgMg12345';
	     $_SESSION['authuser'] = 1;
?>
  <html>
  	     <head>
	     	        <title>  Find my Favorite Movie!  </title >
    	 </head>
    	 <body>
		             <?php
	     	       	      $myfavmovie = urlencode('Enemy at the gate');
			                  echo " <a href="moviesite.
php?favmovie=$myfavmovie"> ";




                                      rZÑdr pmay
udkausmf                                                                  29
                     echo 'Click here to see information about my favorite mov-
ie!';
                     echo ' </a> ';
          ?>
     </body>
</html>


        ေနဏကá€čၿပဟသေတဏ႔ moviesite.php ကိုလညá€čှ နညá€čှနညá€čသေတဏ႔ျပငá€čေရသရမယá€čေလ။ á€˜á€Źá€œá€­á€Żá‚”á€†á€Żá€­á€±á€á€Źá‚”
သူ႔ဆြက information ေတဌ á€šá€°á€›á€™á€œá€Źá€€á€­á€Żá€ž ။ session သံုသၿပဟဆုိေတဏ႔ သူက ဒြအတုိငá€čှ á€™á€±á€•á€žá€±á€á€Źá‚”á€˜á€°á€žá€±á€œá‹
သတá€čမလတá€čထာှတá€Č႔ data á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż တူမတူ တိုကá€čစစá€čမယá€č။ တူရငá€čေပသမယá€č။ မတူရငá€č မေပသဘူသေပါ႔။ အá€Čဒိလို
စစá€čá€–á€Żá€­á‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č moviesite.php ကို နညá€čှနညá€čသေလသ ျပငá€čေရသမယá€čေလ။

<?php
session_start();

//check to see if user has logged in with a valid password
if	($_SESSION['authuser']	!=	1)	{
				echo	'Sorry,	but	you	don't	have	permission	to	view	this	page!';
				exit();
}
?>
  <html>
        <head>
        <title> My Movie Site - <?php echo $_GET['favmovie']; ?> </title>
          </head >
          <body>
                 <?php
	       	      	     echo	'Welcome	to	our	site,	';
	       	      	     echo	$_SESSION['username'];
	       	      	     echo	'!	<br/>';
                     echo 'My favorite movie is ';
                     echo $_GET['favmovie'];
                     echo ' <br/> ';
                     $movierate = 5;
                     echo 'My movie rating for this movie is: ';
                     echo $movierate;

                                      rZÑdr pmay
30                                                         PHP        avScg;xpfrsm;
		        ?>
	    </body>
</html>

    Save လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ movie1.php ကို ဖဌငá€č႔ၿပြှ click လုပá€čလိုကá€čရငá€č ေဥဏကá€čက
ပံုဥတိုငá€čသထဌကá€čá€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။




How it works

	         ဥေရသႀကဟသတဏကို မေမ႔နá€Č႔ေနဏá€č။ session ကို ေရသမယá€čဆုိရငá€č ကိုယá€čေရသမယá€č႔ script ရá€Č႕
ထိပá€čá€†á€¶á€Żá€žá€™á€œá€Ź ေရသရတယá€č။ ခု ဒြ ပရိုဂရမá€č á€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č movie1.php ကေန request လုပá€čလာတာကို
moviesite.php ရá€Č႕ ထိပá€čဆံုသက session က if နá€Č႔ စစá€čပါတယá€č။ if ရá€Č႕ အလုပá€čလုပá€čပံုက
ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čသျဖစá€čပါတယá€č။ သူ႕ရá€Č႕ condition က if(conditional statement){statement}
ျဖစá€čပါတယá€č။ ငပမဏ ေလသ တစá€čခု နá€Č႔ လုပá€čၟကည့á€čမယá€čေလ။ ဥစဆိုေတဏ႔ လဌယá€čလဌယá€čကူကူေပါ႔ဗá€șာ။




                                           rZÑdr pmay
udkausmf                                                                           31
        <?php
                if (1+3 ==4){
                echo 'Summation is true.';
                }
        ?>
        အá€Čဒါကို run လုိကá€čရငá€č browser ကေန Summation is true ဆိုတာကို á€»á€•á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ အလုပá€čလုပá€čပံုက
if ဆိုတá€Č႔အတိုငá€čှ ျဖစá€čလလá€șငá€čေပါ႔ ဗá€șာ... 1+3==4 ျဖစá€čလလá€șငá€č Summation is true ဆိုတာကို echo နá€Č႔ output
ထုတá€čထဏသတဏပါ။ 1+3==5 ဆိုရငá€č á€˜á€Źá€™á€œ á€»á€•á€™á€œá€Źá€™á€Ÿá€Żá€á€čပါဘူသ ။ ဟုတá€čá€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€čတာကိုှ။ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔ ==
ႏလစá€čá€á€«á€žá€¶á€Żá€žá€›á€á€Źá€œá€Č ဆုိရငá€č PHP á€™á€œá€Ź သံုသရမယá€č႔ Comparison operators ကို ရလငá€čှ ျပပါမယá€č။
        Comparison operators
        ==   :Values are equal
        === : Values are identical
        !=   :Values are not equal
        !== :Values are not identical
        <    :value 1 is less than value 2
        >    :value 1 is greater than value 2
        <=   :value 1 is less than or equal to value 2
        >=   :value 1 is greater than or equal to value 2


        á€’á€źá€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź ေသခá€șာ မလတá€čá€‘á€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€€ equal ဆိုတာနá€Č႔ identical ဆုိတာ မတူပါဘူသ။ identical
á€™á€œá€Źá€†á€­á€Żá€›á€„á€č variable ရá€Č႕ value ေရဏ datatype ေရဏ တူပါတယá€č။ equal á€™á€œá€Źá€€á€±á€á€Źá‚” value ဘá€Čတူတဏပါ။
အခု moviesite.php á€™á€œá€Ź ျပငá€čá€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čတá€Č႔ ဟာကို ျပနá€čရလငá€čသပါမယá€č။




                                          rZÑdr pmay
32                                                       PHP        avScg;xpfrsm;
	       if($_SESSION['authuser'] !=1) ဆိုတာက movie1.php file ကေန request လုပá€čá€œá€Źá€á€Źá€™á€œá€Ź
authuser =1 မဟုတá€čဘူှဆုိရငá€č ဆိုတá€Č႔ အဓိပၾာယá€čရပါတယá€č။ လိုရငá€čသေျပဏရရငá€č 1 ျဖစá€čမလ ရမယá€čဆိုေပါ႔ဗá€șာ။
1 မဟုတá€čဘူှဆိုရငá€č {} ကဌငá€čှထá€Čကဟာကို ဆကá€č Run á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ အá€Čá€’á€­á€™á€œá€Ź သူက echo သံုသၿပဟသ သငá€čက 1
မဟုတá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č ဒြ page ကို ၟကည့á€čခဌငá€č႔မရလိပါဘူသ ဆိုၿပြှ output ထုတá€čေပသတဏပါ။ ၿပြှရငá€č exit() func-
tion သံုသၿပဟသ ျပနá€čထဌကá€čá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€á€šá€č။
	       တကယá€čလို႔ 1 ျဖစá€čခá€Č႔မယá€čဆုိရငá€č ကá€șနá€čတá€Č႔ code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ဆကá€č run á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ အခုက 1 ျဖစá€čေနေတဏ႔
ပထမဆံုသ welcome to our site လာမယá€č။ ေနဏကá€čၿပြှရငá€č echo $_SESSION['username'] ကို
ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔က MgMg12345 လို႔သတá€čမလတá€čခá€Č႔တá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č MgMg12345 ဆိုၿပဟသျပမယá€č။ ကá€șနá€čတဏကေတဏ႔
ေရလ႕က အတုိငá€čှဘá€Č။
	       If , else if, while , do while, switch and break , For စတá€Č႔ statement á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သူ႔ရá€Č႕
သကá€čဆုိငá€čရဏေနရဏ ေရဏကá€čမလ ကၜဌနá€čေတဏá€č ရလငá€čá€žá€»á€•á€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€™á€šá€č။ Theory နá€Č႔ Pratical ကို တစá€čခါတညá€čှ
လုပá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€±á€•á€«á‚”á‹ á€’á€«á€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€čရငá€č ခငá€čဗá€șာှ ပá€șငá€čá€žá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€±á€•á€«á‚”á‹




                                          rZÑdr pmay
udkausmf                                                                        33
Passing variables with cookies

        Cookies á€±á€á€Œá€™á€œá€Ź á€˜á€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သိမá€čှသလá€Čဆုိရငá€č website ကို á€œá€Źá€±á€›á€Źá€€á€čတá€Č႔သူရá€Č႕ computer
information အနညá€čှငယá€čကို သိမá€čသပါတယá€č။ Theory အရဆုိရငá€čေတဏ႔ Cookies á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź ဥသံုသျပဳသူရá€Č႕
IP , operating system á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż intercept လုပá€čႏိုငá€čပါတယá€č။ ဒါေပမယá€č႔ cookies ေတဌက storing infor-
mation ဘá€Čလုပá€čပါတယá€č။ တစá€čခá€șá€łá€­á‚•á€žá€°á€±á€á€Œá€€ ေတဏ႔ ဒြ cookies technology နá€Č႔ ဥသံုသျပဳသူရá€Č႕ browsing
habits ေတဌ ကို track လုပá€čပါတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ ဒြ cookies á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż commonly name directory ထá€Čá€™á€œá€Ź
သိမá€čသထဏသတဏျဖစá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č hacker ေတဌက hack လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ ေသဏá€čလညá€čသေကဏငá€čှ တစá€čျခဏသသူက
မိမိကဌနá€čပá€șီတာထá€Čက cookies á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż တစá€čနညá€čှနညá€čသျဖငá€čá‚”á€œá€Źá€šá€°á€žá€Œá€Źá€žá€œá€œá€șငá€čေသဏá€č လညá€čသေကဏငá€čှ သငá€č႔ရá€Č႕
á€Ąá€±á€›á€žá‚€á€€á€źá€žá€±á€’á€á€Źá€±á€á€Œ á€•á€«á€žá€Œá€Źá€žá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ á€’á€«á€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ တစá€čခá€șá€łá€­á‚•á€žá€°á€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚” Browser က cook-
ies ကို disable á€±á€•á€žá€‘á€Źá€žá€±á€œá‚”á€›á€œá€­á€•á€«á€á€šá€č။ ဒြလိုမá€șဳိှ ျဖစá€čပá€șကá€čႏိုငá€čá€á€Źá€±á€á€Œá€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ တကယá€č႔ ဥေရသႀကဟသ
á€±á€’á€á€Źá€±á€á€Œ (ငပမဏ - Credit card information ) á€…á€á€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ကဌနá€čပá€șီတာထá€Čá€™á€œá€Ź သိမá€čှဆညá€čှ မထာှဖို႔
á€Ąá‚€á€€á€¶á€±á€•á€žá€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။
        Cookies နá€Č႔ပါတá€čသတá€čၿပြှ ပိုသိခá€șငá€čရငá€č security risk á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ပို သိခá€șငá€čရငá€č ေဥဏကá€čက website
ကို á€žá€Œá€Źá€žá€±á€›á€Źá€€á€č á€±á€œá‚”á€œá€Źá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။
        www.w3.org/Security/faq/wwwsf2.html#CLT-Q10
        ဒြလိုဆုိရငá€č á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔ developer á€žá€™á€Źá€žá€±á€á€Œá€€ cookies ကို á€žá€¶á€Żá€žá€±á€”áŸá€€á€±á€žá€žá€œá€Č။ cook-
ies ကို သံုသျခငá€čသျဖငá€č႔ သတá€čမလတá€čထာှတá€Č႔ အခá€șိနá€čထိ information ကို သိမá€čá€žá€‘á€Źá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ Ses-
sion ကို သဏသံုသမယá€čဆုိရငá€č Browser ကို ပိတá€čလိုကá€čတာနá€Č႔ သူ႕ရá€Č႕ life ကလညá€čှ ကုနá€čáżá€•á€źá€±á€œá‹ cookies
ကေတဏ႔ အá€Čလို မဟုတá€čပါဘူသ။ Session ကိုသာ cookies နá€Č႔ တဌá€Čသံုသမယá€čဆုိရငá€č browser life ထကá€č ပို
áŸá€€á€Źá€›á€œá€Šá€čခံေဥဏငá€čá€žá€¶á€Żá€žá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။
        ဟုတá€čၿပြ။ ခု cookie ကို ဘယá€čလို သတá€čမလတá€čမလá€Č။ လဌယá€čပါတယá€č။ setcookie() ေပါ႔။ ဒါလညá€čှ
PHP function တစá€čá€á€Żá€•á€«á€˜á€Č။ cookie တစá€čခု သတá€čမလတá€čမယá€čဆုိရငá€č ေဥဏကá€čက အခá€șကá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż အရငá€čဆံုသ
စငá€čှစာှ á€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။
        1. Cookie name
        2. Value of the cookie name (eg. username)
        3. Cookie life time (in seconds) UNIX timestamp á€±á€•ášá€™á€œá€Ź ဥေျခခံထဏသပါတယá€č။




                                        rZÑdr pmay
34                                                    PHP      avScg;xpfrsm;
ဒါေပမယá€č႔ ခုလို á€±á€›á€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€« တယá€č။ time()+60*60*24*365 ဒါဆုိရငá€č သူ႔ရá€Č႕ သကá€čတမá€čှက ၁
ႏလစá€čစဏျဖစá€čပါတယá€č။
       4. Path ( cookie ကို သိမá€čှမယá€č႔ေနရဏ)
       5. Domain ( ဒြ cookie ကို လကá€čá€á€¶á‚á€­á€Żá€„á€čတá€Č႔ domain) (ဒြဟာက optional ျဖစá€čပါတယá€č။
မသတá€čမလတá€čလညá€čှရတယá€č)
       6. Cookie á€™á€œá€Ź secure connection HTTPS ကို on ေပသထဏသရမယá€č။
       အá€Čဒိေတဏ႔ á€’á€źá€œá€­á€Żá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€»á€–á€…á€čá€™á€œá€Źá€±á€•á€«á‚”á‹
       setcookie ($name[, $value[, $expire[, $path[, $domain[, $secure]]]]])


       ခုလညá€čှ $_COOKIE['cookiename'] ကို á€žá€¶á€Żá€žá€™á€œá€Źá€•á€«á€˜á€Č။ ခု လုပá€čမယá€č႔ ပရိုဂရမá€čá€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č
MgMg12345 ဆုိတá€Č႔ user ဟာ ဒြ site ကို လာတုိငá€čှ သူ႔ရá€Č႕ username ကို type လုပá€čစရာမလိုဘá€Č
ေဥဏá€čတို ျဖညá€čá€·á€±á€•á€žá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ movie1.php file ကိုဘá€Č နညá€čှနညá€čသေလသ ထပá€č ျပငá€č ေရသၟကည့á€čတဏေပါ႔။
<?php
               setcookie('username', 'MgMg', time() + 60);
               session_start();
               //delete this line: $_SESSION['username'] = 'MgMg12345';
               $_SESSION['authuser'] = 1;
?>
 <html>
       <head>
       <title> Find my Favorite Movie! </title>
         </head>
       <body>
                <?php
                        $myfavmovie = urlencode('Enemy at the gate');
                        echo " <a href="moviesite.php?favmovie=$myfavmovie"> ";
                        echo 'Click here to see information about my favorite movie!';
                        echo ' </a> ';
               ?>
       </body>
</html>



                                         rZÑdr pmay
udkausmf                                                                       35
        ၿပဟသေတဏ႔ ထံုသစံဥတိုငá€čှ moviesite.php file ကို နညá€čှနညá€čသေလသ ထပá€čျပငá€čေရသမယá€č
<?php
session_start();

//check to see if user has logged in with a valid password
if ($_SESSION['authuser'] != 1) {
    echo 'Sorry, but you don't have permission to view this page!';
    exit();
}
?>
 <html>
          <head>
                   <title> My Movie Site - <?php echo $_GET['favmovie']; ?> </title>
          </head >
          <body >
                   <?php
                           echo 'Welcome to our site, ';
                           echo $_COOKIE['username'];
                           echo '! <br/> ';
                           echo 'My favorite movie is ';
                           echo $_GET['favmovie'];
                           echo ' <br/> ';
                           $movierate=5;
                           echo 'My movie rating for this movie is: ';
                           echo $movierate;
?>
  </body >
 </html>
          ဒြလိုဆိုရငá€č ေဥဏကá€čá€•á€«á€•á€¶á€Żá€±á€á€Œá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čသျမငá€čá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹




                                        rZÑdr pmay
36                                                     PHP   avScg;xpfrsm;




	       အထကá€čက ပရိုဂရမá€čဟာ cookies life time ကို 60 seconds ဘá€Č သတá€čမလတá€čထဏသတဏပါ။
ကိုယá€č႔ဟာကို စိတá€čáŸá€€á€­á€łá€€á€č ျပငá€čၟကည့á€čáżá€•á€źá€žá€±á€œá‚”á€€á€șငá€č႔ၟကည့á€čပါ။




                                          rZÑdr pmay
udkausmf                                                                        37
Passing information with Forms


        Form ပံုစံကို နညá€čှနညá€čá€žá€±á€œá€Źá€€á€č á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရေဥဏငá€č ။ သူ႔ကို စတငá€čေတဏ႔မယá€čဆုိရငá€č
        (၁) <form> နá€Č႔ စတငá€čၿပြှ action and method ဆိုတá€Č႔ attribute ပါပါတယá€č။ action ဥေနနá€Č႔
URL တစá€čခုကို                          á€±á€•á€žá‚á€­á€Żá€„á€čၿပြှ method ဥေနနá€Č႔ GET or POST တစá€čခုခုကို သံုသ
ႏိုငá€čပါတယá€č။
        (၂) input fields မá€șဏသပါပါတယá€č။ ဥသံုသမá€șá€Źá€žá€á€Źá€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚”
               TEXT: min 2 characters to 2000 characters အထိ á€žá€¶á€Żá€žá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ ဒိထကá€č
ပိုမá€șာှမá€șဏသသံုသခá€șငá€čရငá€čေတဏ႔ textarea ဆိုတá€Č႔ ဟာကို သံုသရပါမယá€č။
               Check box : user á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Choice လုပá€čဖုိ႔ရနá€čá€Ąá€á€Œá€€á€čျဖစá€čပါတယá€č။ choice ကို
တစá€čခုထကá€čမက ေရဌသခá€șယá€čႏိုငá€čá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။
               Radio: radio button ကလညá€čှ list ထá€Čကေန ေရဌသခá€șယá€čဖို႔ဘá€Čျဖစá€čပါတယá€č။ ဒါေပမယá€č႔
သူက တစá€čခုဘá€Č á€±á€›á€Œá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။
               Select: ဒဟေကဏငá€č႔ကိုေတဏ႔ ေတဏá€čေတဏá€čမá€șာှမá€șာှက Drop down box ဥျဖစá€čသိၟကပါတယá€č။
               Passwords:       သူ႔ကိုေတဏ႔     user     က      ဘာရိုကá€čတယá€čဆုိတာကို       Hide
လုပá€čá€‘á€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။


Using forms to get information


        movie1.php file ကိုဘá€Č နညá€čှနညá€čသေလသ ထပá€čၿပြှ ျပငá€čေရသၟကည့á€čမယá€čေလ။ ျပငá€čရငá€čသျပငá€čရငá€čှ
ေတဏá€čေတဏá€čေတဏငá€č မá€șá€Źá€žá€œá€Źáżá€•á€źá€±á€”á€Źá€č။ ကၜဌနá€čေတဏá€čေျပဏခá€șငá€čတာက မá€șá€Źá€žá€œá€Źáżá€•á€źá€†á€Żá€­á€±á€á€Źá‚” Comment
ေလသေတဌ ေသခá€șဏေရသဖုိ႔ ပါ။ ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ Code á€±á€œá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေသခá€șာ á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čပါ။




                                         rZÑdr pmay
38                                                        PHP        avScg;xpfrsm;
<?php
	         //delete this line: setcookie('username', 'MgMg', time() + 60);
	         session_start();
	         $_SESSION['username'] = $_POST['user'];
	         $_SESSION['userpass'] = $_POST['pass'];
	         $_SESSION['authuser'] = 0;

	         //Check username and password information
	         if (($_SESSION['username'] == 'MgMg') and
     	     ($_SESSION['userpass'] == '12345')) {
      	   $_SESSION['authuser'] = 1;
	         } else {
 	           echo 'Sorry, but you don't have permission to view this page!';
     	     exit();
	         }
?>
<html>
   <head >
    <title> Find my Favorite Movie! </title >
   </head >
   <body>
	          <?php
		                $myfavmovie = urlencode('Enemy at the gate');
		                echo " <a href="moviesite.php?favmovie=$myfavmovie"> ";
		                echo "Click here to see information about my favorite movie!";
		                echo " </a> ";
	         ?>
   </body>
  </html>
  á€»á€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č moviesite.php ကို နညá€čှနညá€čှ ထပá€čျပငá€čေရသပါငဟသမယá€č။
	         <?php
		                session_start();
               //check to see if user has logged in with a valid password
		                if ($_SESSION['authuser'] !=1 ) {
   		              echo 'Sorry, but you don't have permission to view this page!';
    		             exit();

                                          rZÑdr pmay
udkausmf                                                                   39
              }
       ?>
<html>
<head>
 <title> My Movie Site - <?php echo $_GET['favmovie']; ?> </title>
</head>
<body>
        <?php
              echo 'Welcome to our site, ';
              //delete this line: echo $_COOKIE['username'];
              echo $_SESSION['username'];
              echo '!<br/>';
              echo 'My favorite movie is ';
              echo $_GET['favmovie'];
              echo ' <br/> ';
              $movierate = 5;
              echo 'My movie rating for this movie is: ';
              echo $movierate;
       ?>
</body>
</html>
áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č Login form တစá€čခု တညá€čေဆဏကá€čပါမယá€č။ text editor á€™á€œá€Ź new document လုပá€čပါ။ File
name ကို login.php လုိ႔ နာမညá€čေပသပါမယá€č။
      <?php
      session_unset();
      ?>
       <html>
               <head>
                        <title>Please Log In</title>
               </head>
               <body>
                        <form method="post" action="movie1.php">
                               <p> Enter your username:
                               <input type="text" name="user"/>
                               </p>
                               <p> Enter your password:

                                      rZÑdr pmay
40                                                      PHP        avScg;xpfrsm;
          			            <input type="password" name="pass"/>
          			            </p>
          			            <p>
          			            <input type="submit" name="submit" value="Submit"/>
          			            </p>
          		       </form>
        	    </body>
        </html>
áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č login.php file ကို ေခၚၟကည့á€čပါမယá€č။ ေဥဏကá€čကပံုဥတိုငá€čှ ျမငá€čá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹




username á€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź mgmg12345 password ကို 12345 ဆိုၿပြှ၀ငá€čၟကည့á€čပါ။
၀ငá€čá€œá€Żá€­á‚”á€›á€™á€œá€Źá€™á€Ÿá€Żá€á€čပါဘူသ။ username á€™á€œá€Źá€žá€±á€”á€á€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č ျဖစá€čပါတယá€č။ Authorization scripts
အလုပá€čလုပá€čတယá€čေပါ႔ဗá€șာ။



                                        rZÑdr pmay
udkausmf                                                                            41




အခု login name "MgMg" and password "12345" နá€Č႔၀ငá€čၟကည့á€čပါ။ ၀ငá€čá€œá€Żá€­á‚”á€›á€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€€á€­á€Ż
ေတဌ႕ရပါမယá€č။


How it works
        á€•á€‘á€™á€†á€¶á€Żá€žá€Ąá€œá€Żá€•á€čလုပá€čတာက login.php ေလ ။ ဟုတá€čတယá€čမလာှ။ သူ႔ထá€Čá€™á€œá€Ź ဘယá€č page
ကဘá€Čလာတá€Č႔ session ေတဌထá€Čက variables á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż unset လုပá€čလိုကá€čပါတယá€č။ အá€Čဒါကို session_un-
set() ဆိုတá€Č႔ function နá€Č႔ လုပá€čလိုကá€čတဏပါ။ ၿပြှရငá€č variables ၂ ခုျဖစá€čတá€Č႔ username and password
(user and password respectively) ကို ေမသပါတယá€č။ ၿပြှရငá€č ရလာတá€Č႔ variables ၂ ခုကို movie1.
php ကို ပို႔ေပသပါတယá€č။ အá€Čလို ပို႔တá€Čá‚”á€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź POST method ကို သံုသၿပဟသပို႔ပါတယá€č။ အá€Čá€’á€«á€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ movie1.
php á€™á€œá€Ź $_POST syntax ကို á€±á€á€Œá‚•á€›á€á€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ ခု á€’á€źá€±á€œá€Źá€€á€č သိရငá€č ရပါၿပဟ။ ေနဏကá€č အခနá€čá€žá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź
လကá€čေတဌ႕ေလ႔ကá€șငá€č႔ခနá€čသေတဌ လုပá€čရငá€čှနá€Č႔ ပိုၿပြှနာှလညá€čá€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။
        movie1.php fileက တကယá€čေတဏ႔ ေဥဏကá€čá€•á€«á€œá€Żá€•á€čငနá€čသစငá€čမá€șာှကို လုပá€čေဆဏငá€čá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€á€šá€č -
        (၁) Session ကို စတငá€čေပသတယá€č။ default ဥဏသျဖငá€č႔ login က ရလာတá€Č႔ variables á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż
register            လုပá€čေပသတယá€č။
        (၂) Usernameand password ကို accept လုပá€čႏိုငá€čလာှ မလုပá€čႏိုငá€čဘူှလာှ စစá€čေပသတယá€č။
        (၃) တကယá€čလို႔ username and password ၂ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€žá€€á€­á€Ż လကá€čခံတယá€čဆုိရငá€č autheruser ကို 1
ဥျဖစá€č သတá€čမလတá€č ေပသၿပဟသေတဏ႔ other pages á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż access ေပသပါတယá€č။




                                          rZÑdr pmay
42                                                         PHP         avScg;xpfrsm;
(like moviesite.php)
	       (၄) တကယá€čလို႔ username and password က á€™á€œá€Źá€žá€á€šá€čဆုိရငá€č error message ကို
ျပေပသပါတယá€č။


Using if / else arguments


	       ခု if/elsearguments á€€á€­á€Żá€›á€œá€„á€čသပါမယá€č။ á€±á€›á€œá‚•á€™á€œá€Źá€á€Żá€”á€čသကေတဏ႔ နညá€čှနညá€čှ ရလငá€čှခá€Č႔ေသသ တယá€čေလ။
မလတá€čမိမယá€čထငá€čတယá€č။ if ကို á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔ á€žá€¶á€Żá€žá€›á€á€Źá€œá€Č။ ဟုတá€čကá€Č႔ á€’á€źá€œá€­á€Żá€•á€«á‹ ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔ဟာ ခုဆုိရငá€č val-
ues အမá€șဳိှမá€șဳိှကို variables ေတဌနá€Č႔ á€»á€•á‚á€­á€Żá€„á€čá€œá€Źáżá€•á€źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ တစá€čခá€șဳိ႕ variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż specific action
လုပá€čခá€șငá€čတá€Č႔ဥခါမá€șá€łá€­á€žá€™á€œá€Ź if ကို သံုသပါတယá€č။ ငပမဏ $password ဆိုတá€Č႔ variable ေပါ႔။ user ကို password
ေတဏငá€čှမယá€č။ user က ထညá€č့မယá€č။ မလနá€čရငá€č site ထá€Čကို ၀ငá€čခဌငá€č႔ေပသမယá€č။ မမလနá€čဘူှဆုိရငá€č user ကို kick out
á€’á€«á€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€č site ထá€Čကို ၀ငá€čခဌငá€č႔မေပသဘူသ။ if ကို else ထပá€čေပါငá€čှ á€±á€•á€žá€œá€­á€Żá€€á€čမယá€čဆုိရငá€č the whole range
of possible actions á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ထိနá€čှႏိုငá€čá€™á€œá€Źá€•á€«á‹
	
Using if statements
	
	      Basic if statement က ေဥဏကá€čေဖဏá€čျပပါ အတုိငá€čသျဖစá€čပါတယá€č
	       if (condition) action to be taken if true.
	       ငပမဏ ဥေနနá€Č႔ -
	       if ($stockmarket >1000) echo 'Wharr.... Time to Party';
	       တကယá€čလို႔ simple statement ထကá€č ပို ရလညá€čတယá€čဆုိရငá€čေတဏ႔ {} ကို á€žá€¶á€Żá€žá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ ဒြ á€Ąá€–á€Œá€„á€č႔
အပိတá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေသခá€șာ ဂရုစိုကá€čá€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ ေဥဏကá€čေဖဏá€čျပပါ နမူနာကို ၟကည့á€čပါ။
	   if ($stockmarket > 10000) {
  		        echo 'Wharr .....Time to Party!';
  		        $mood = 'happy';
  		        $retirement = 'potentially obtainable';
	   }




                                              rZÑdr pmay
udkausmf                                                                        43
       အခု ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔ လကá€čေတဌ႕ေလ႔ကá€șငá€č႔ဖုိ႔ လုပá€čပါမယá€č။ text editor á€€á€­á€Żá€–á€Œá€„á€č႔ပါ။ new document
လုပá€čပါ။ date.php လို႔ နာမညá€čေပသပါ။ ၿပြှရငá€č ေဥဏကá€čက code á€±á€á€Œá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čှ လိုကá€čေရသၟကည့á€čပါ။

<html>
 <head>
 <title> How many days in this month? </title>
 </head>
 <body>
        <?php
              date_default_timezone_set('Asia/Yangon');
              $month = date('n');
              if ($month == 1) { echo '31'; }
              if ($month == 2) { echo '28 (unless it's a leap year)'; }
              if ($month == 3) { echo '31'; }
              if ($month == 4) { echo '30'; }
              if ($month == 5) { echo '31'; }
              if ($month == 6) { echo '30'; }
              if ($month == 7) { echo '31'; }
              if ($month == 8) { echo '31'; }
              if ($month == 9) { echo '30'; }
              if ($month == 10) { echo '31'; }
              if ($month == 11) { echo '30'; }
              if ($month == 12) { echo '31'; }
       ?>
 </body>
</html>




                                        rZÑdr pmay
44                                                      PHP        avScg;xpfrsm;
	    ကၜဌနá€čေတဏá€č ဒြစာအုပá€čေရသေနတá€Č႔ အခá€șိနá€čက စကá€čတငá€čဘာလ ျဖစá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č 30 လို႔
ျပေနတဏပါ။

How it works
	      အရငá€čဆံုသdate_default_timezone_set ဆိုတá€Č႔ date function တစá€čခု နá€Č႔ ကိုယá€čေရဏကá€čရလိေနတá€Č႔
ေဒသေပၚမူတညá€čၿပြှ time zone သတá€čမလတá€čတဏပါ။ ဥေမရိကဏသ နယူသေယဏကá€č á€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č ('America/
New_York') လို႔ သတá€čမလတá€čá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔ á€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čတá€Č႔ script က $month ဆိုတá€Č႔ variable ကို
ယူပါတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ PHP date function ေတဌထá€Čက တစá€čခုျဖစá€čတá€Č႔ date('n') ဆိုတá€Č႔ value နá€Č႔ assign
လုပá€čá€±á€•á€žá€œá€­á€Żá€čကá€čပါတယá€č။ ဒြ script က ဆာဗာ ရá€Č႕ အခá€șိနá€čကို ၟကညá€č့ပါတယá€č။ á€’á€źá€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź တစá€čခု ေျပဏခá€șငá€čတာက
date function ကိုက 1 for january , 2 for february စသျဖငá€č႔ သိပါတယá€č။ ေတဏá€čá€±á€”áŸá€€á€Ź ဘယá€čက
ဘယá€čလို သိတာလá€Č á€„á€źá€žá€±á€á€œá€Źá€€á€čá€…á€Źá€žá€±á€”á€™á€œá€Źá€…á€­á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€•á€«á‹ date function ကိုလညá€čှ ေနဏကá€čပိုငá€čှ အခနá€čá€žá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź
အကá€șယá€čတ၀နá€č႔ ရလငá€čသပါငဟသမယá€č။
	      ဒြ script á€™á€œá€Ź if statement သံုသၿပဟသ မလနá€čတá€Č႔ အထိ စစá€čပါတယá€č။ ပထမဆံုသ if statement က False
ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€šá€čဆုိရငá€čေနဏကá€č ထပá€č statement တစá€čခုကို ခá€șကá€čျခငá€čှစစá€čပါတယá€č။ ဒြလိုနá€Č႔ True ျဖစá€čတá€Č႔အထိ
စစá€čပါတယá€č။

	      Using if and else together
	      သူ႕ရá€Čá‚•á€•á€¶á€Żá€…á€¶á€±á€œá€žá€€á€±á€á€Źá‚” ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čသျဖစá€čပါတယá€č။ အကá€șယá€čတ၀နá€č႔ေတဏ႔ မရလငá€čá€žá€±á€á€Źá‚”á€˜á€°á€žá€±á€œá‹
တစá€čခု မဟုတá€čရငá€č တစá€čခု ဆုိတá€Č႔ အဓိပၾာယá€čရပါတယá€č။
	
	 <?php
		      $test = 5;
		      if($test < 15) {
			             echo 'The condition was met';
		      } else {
			             echo 'The condition was not met';
		      }	
	 ?>



                                        rZÑdr pmay
udkausmf                                                                     45
       အထကá€čက ပရိုဂရမá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż ၟကည့á€čမယá€čဆုိရငá€č $test ဆိုတá€Č႔ variable တနá€čဖုိှကို 5 လို႔
သတá€čမလတá€čလိုကá€čတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ if statement နá€Č႔ စစá€čၟကည့á€čလိုကá€čတယá€č။ စစá€čၟကည့á€čတယá€čဆိုတာ ကိုယá€č
output လုပá€čခá€șငá€čတá€Č႔ data á€Ąá€á€Œá€€á€č ျဖစá€čပါတယá€č။ $test က 15 ထကá€čငယá€čတယá€čဆုိရငá€č The condition
was met ကို ထုတá€čá€±á€•á€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ မငယá€čဘူှဆုိရငá€čေတဏ႔ The condition was not met ဆိုတá€Č႔ á€…á€Źá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို
ထုတá€čá€±á€•á€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ $test = 20 á€œá€­á€Żá‚”á€žá€Źá€±á€•á€žá€á€Č႔မယá€čဆုိရငá€č ဒုတိယ output ကို ထုတá€čá€±á€•á€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹
       တကယá€čလို႔ ကုိယá€čေပသခá€șငá€čတá€Č႔ message က ဥေျခဥေန ၂ ခုထကá€čပိုရငá€č ဘယá€čလိုလုပá€čမလá€Č ။
ရပါတယá€č။ အá€Čá€’á€­á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź if ရယá€č else ရယá€čáŸá€€á€Źá€žá€™á€œá€Ź else if ကို ထညá€č့သဌငá€čှ á€Ąá€žá€¶á€Żá€žá€»á€•á€łá‚á€­á€Żá€„á€čပါေသသတယá€č။
ေဥဏကá€čက á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရေဥဏငá€č။

       <?php
               $age = 20;
               if($age < 18) {
                         echo "Not old enough to vote or drink! <br />";
               } else if ($age < 21) {
                         echo "Old enough to vote, but not to drink. <br />";
               } else { // If we get here, $age is >= 21
                         echo "Old enough to vote and drink! <br />";
               }
       ?>
       ဥေပၚက code á€€á€­á€Żá€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရငá€č အသကá€č ၁၈ ႏလစá€čေဥဏကá€čဆုိရငá€č vote or drink ၂ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€ž
လုပá€čလို႔မရဘူှ။ တကယá€čလို႔ ၂၁ ႏလစá€čေဥဏကá€čဆုိရငá€čေတဏ႔ ( ၁၈ ႏလစá€č နá€Č႔ ၂၁ ႏလစá€čáŸá€€á€Źá€žá€»á€–á€…á€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€±á€•á€«á‚”)
ေသဏကá€čလုိ႔မရဘူှ။ ေဥဏကá€čဆံုသ တစá€čခုက ေတဏ႔ ၂ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€žá€œá€Żá€•á€čá€œá€Żá€­á‚”á€›áżá€•á€źá€±á€•á€«á‚”á‹ $age=20 ဆိုတá€Č႔ á€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź
အသကá€č အမá€șဳိှမá€șဳိှကို ေျပဏငá€čှလá€Č ေလ႔ကá€șငá€č႔ၟကည့á€čပါ။




                                         rZÑdr pmay
46                                                        PHP   avScg;xpfrsm;
While and do-while
	      while loop က ဘယá€čလို လုပá€čေပသလá€Čဆုိရငá€č code block တစá€čခုကို True မျဖစá€čမခá€șငá€čှ repeat
လုပá€čေပသပါတယá€č။ á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€žá€”á€Č႔တဌá€Čá€±á€œá‚”á€œá€Źá€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č ပိုနာှလညá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹
	       <?php
    		        $i = 0;
    	   	     while($i<3) {
      		      echo "Count is at $i. <br />";
       		     ++$i;
    		        }
	       ?>
	      အထကá€čá€€á€•á€¶á€Żá€…á€¶á€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔က counter variable $i ကို သံုသထဏသပါတယá€č။ သူ႕ရá€Č႕
ကနငဟသတနá€čဖုိှကို သုည 0 á€±á€•á€žá€‘á€Źá€žá€œá€­á€Żá€€á€čပါတယá€č။ ေနဏကá€čၿပဟသေတဏ႔ while loop ထá€Čထည့á€č á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá€€á€čပါတယá€č။
ဘယá€č ဥေျခဥေနထိ ဒြကုဒá€č ကို Run á€™á€œá€Źá€œá€Čဆုိေတဏ႔ <3 ထိ ပါ။ ဘယá€čက á€…á€™á€œá€Źá€œá€Čဆုိေတဏ႔ သုည ကပါ။
while နá€Č႔စစá€čမယá€č။ ပထမဆံုသက သုည ..ဥုိေက မလနá€čတယá€č á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔လá€Čဆုိေတဏ႔ 3 ထကá€čငယá€čတယá€čေလ။
ဒဟေတဏ႔ ပထမဆံုသ output ဥေနနá€Č႔ Count is at 0. ျဖစá€čမယá€č။ ဒုတိယဥေနနá€Č႔ 1 တတိယဥေနနá€Č႔ 2
á€Ąá€‘á€­á€™á€œá€”á€čတယá€č။ စတုတၳဥေနနá€Č႔ 3 áŸá€€á€±á€á€Źá‚” မမလနá€čá€±á€á€Źá‚”á€˜á€°á€žá‹ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလုိ႔လá€Čဆိုေတဏ႔ <3 ဆိုတာ 3 နá€Č႔
ညြလို႔မရဘူှ။ ငယá€čကိုငယá€čá€›á€™á€œá€Źá‹ ဒြလိုမá€șဳိှ ပထမက 0 ဒုတိယက 1 တတိယက 2 ဆိုတာ ဘယá€čလို လုပá€č
ကဌနá€čပá€șီတာက သိလá€Č။ ဟုတá€čကá€Č႔... ++$i ဆိုတá€Č႔ဟာနá€Č႔ ေဖဏá€čျပတဏပါ။ ထဌကá€čလာတá€Č႔ တနá€čဖုိှကုိ 1 ေပါငá€čှ
ေပသတဏပါ။
	      ဒြ script ကို run လိုကá€čရငá€č Browser á€™á€œá€Ź ဒြလို á€±á€•ášá€™á€œá€Źá€•á€«á‹
	

	      Count is at 0.
	      Count is at 1.
	      Count is at 2
	
	      မလတá€čခá€șကá€č။ သငá€č႔ ဥေနနá€Č႔ မလတá€čá€‘á€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€€ condition က မကိုကá€čညြႏိုငá€čဘူှဆုိရငá€č loop က ex-
cute လုပá€čá€±á€•á€žá€™á€œá€Ź 	       မဟုတá€čပါဘူသ။ $i=4 ဆိုရငá€č ဘာ output မလ ထဌကá€čá€œá€Źá€™á€œá€Źá€™á€Ÿá€Żá€á€čပါဘူသ။




                                          rZÑdr pmay
udkausmf                                                                      47
       do-while loop

       <?php
	      	     $i=10;
	      	     do{
                   echo "The count is at $i.";
                   ++$i;
	      	     }while(i<5);
       ?>


       á€’á€źá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č do ဆုိေတဏ႔ လုပá€čပါေပါ႔။ ဘာလုပá€čခိုငá€čှလá€Čဆုိရငá€č output ဥေနနá€Č႔ $i value
ကို ထုတá€čခိုငá€čှတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ while loop ကို ဆကá€čဆငá€čှတယá€č။ အá€Čá€’á€­á€™á€œá€ŹáŸá€€á€±á€á€Źá‚”       ဘာ output မလ
မထဌကá€čá€±á€á€Źá‚”á€˜á€°á€žá€±á€œá‹ initial value ကိုက 10 ျဖစá€čေနၿပဟ။ while á€™á€œá€Źá€±á€•á€žá€‘á€Źá€žá€á€Č႔ condition က < 5
ဆိုေတဏ႔ ဘာ မလ ထဌကá€čá€œá€Źá€™á€œá€Źá€™á€Ÿá€Żá€á€čဘူှ။ Output ဥေနနá€Č႔ The count is 10. ဆိုၿပြှ á€±á€•ášá€œá€Źá€™á€œá€Źá€•á€«á‹

FOR loop


       for loop ဆိုတာ PHP program ရá€Č႕ ဥသံုသမá€șဏသဆံုသ statement ေတဌထá€Čက တစá€čခု
ဥပါ၀ငá€čျဖစá€čပါတယá€č။ သူ႔ ဥေနနá€Č႔ expression ၃ ခု ကို လကá€čá€á€¶á‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ Expression 1 ဥေနနá€Č႔ loop
ရá€Č႕ အစ တနá€čဖုိှကို ေဖဏá€čျပတဏျဖစá€čၿပြှ Expression 2 ဥေနနá€Č႔ကေတဏ႔ expression 1 ဥေပၚဥေျခခံကဏ
iteration method သံုသၿပဟသ တဌကá€čခá€șကá€čá€™á€œá€Ź ျဖစá€čပါတယá€č။ True value á€±á€á€Œá€€á€­á€Żá€˜á€Č တဌကá€čá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čၿပြှ False
ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ရပá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ Expression 3 ဥေနနá€Č႔ကေတဏ႔ iteration တစá€čခုစြရá€Č႕ end
of iteration ျဖစá€čပါတယá€č။ á€’á€źá€œá€­á€Żá€±á€»á€•á€Źá€±á€”á€±á€á€Źá‚” နညá€čှနညá€čှ ရႈပá€čá€žá€Œá€Źá€žá€žá€œá€­á€Ż ခံစဏသရမယá€č။ မရႈပá€čá€˜á€°á€žá€±á€”á€Źá€č။
ေဥဏကá€čက á€”á€™á€°á€”á€Źá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€±á€œá€žá€€á€­á€ŻáŸá€€á€Šá€·á€čလိုကá€č။ လဌယá€čမလလဌယá€č။ ေျပဏဖုိ႔ကá€șနá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€šá€č။ Expression တစá€čá€á€Żá€…á€źá€™á€œá€Ź
အစိတá€čအပိုငá€čှ တစá€čခု ထကá€čမက á€•á€«á‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ á€•á€«á€œá€Źá€á€Č႔ရငá€č comma (,) နá€Č႔ ခံေပသရပါမယá€č။ Expression
တစá€čခုနá€Č႔တစá€čá€á€ŻáŸá€€á€Źá€žá€™á€œá€Źá€±á€á€Źá‚” semicolon (;) နá€Č႔ ခံေရသေပသရပါတယá€č။




                                       rZÑdr pmay
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)
Php (myanmar)

Weitere Àhnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Top 5 Frameworks In Python | Django, Web2Py, Flask, Bottle, CherryPy | Edureka
Top 5 Frameworks In Python | Django, Web2Py, Flask, Bottle, CherryPy | EdurekaTop 5 Frameworks In Python | Django, Web2Py, Flask, Bottle, CherryPy | Edureka
Top 5 Frameworks In Python | Django, Web2Py, Flask, Bottle, CherryPy | EdurekaEdureka!
 
E-Commerce Mobile Sale System
E-Commerce Mobile Sale SystemE-Commerce Mobile Sale System
E-Commerce Mobile Sale SystemAbhishek Kumar
 
Pharmacy management system fyp documentation
Pharmacy management system fyp documentationPharmacy management system fyp documentation
Pharmacy management system fyp documentationAbubakr Cheema
 
Web Scraping With Python
Web Scraping With PythonWeb Scraping With Python
Web Scraping With PythonRobert Dempsey
 

Was ist angesagt? (7)

Top 5 Frameworks In Python | Django, Web2Py, Flask, Bottle, CherryPy | Edureka
Top 5 Frameworks In Python | Django, Web2Py, Flask, Bottle, CherryPy | EdurekaTop 5 Frameworks In Python | Django, Web2Py, Flask, Bottle, CherryPy | Edureka
Top 5 Frameworks In Python | Django, Web2Py, Flask, Bottle, CherryPy | Edureka
 
Web design - How the Web works?
Web design - How the Web works?Web design - How the Web works?
Web design - How the Web works?
 
Joomla
JoomlaJoomla
Joomla
 
World Wide Web
World Wide WebWorld Wide Web
World Wide Web
 
E-Commerce Mobile Sale System
E-Commerce Mobile Sale SystemE-Commerce Mobile Sale System
E-Commerce Mobile Sale System
 
Pharmacy management system fyp documentation
Pharmacy management system fyp documentationPharmacy management system fyp documentation
Pharmacy management system fyp documentation
 
Web Scraping With Python
Web Scraping With PythonWeb Scraping With Python
Web Scraping With Python
 

Php (myanmar)

  • 1. Chapter 1 Configuring Your Installation Introduction Great website á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż creat လုပá€čá€±á€•á€žá‚á€­á€Żá€„á€čတá€Č႔ technologies ေတဌက အမá€șá€Źá€žá‚€á€€á€źá€žá€›á€œá€­á€•á€«á€á€šá€č။ အá€Čဒိထá€Čကမလ သငá€čဟာ Apache/MySQL/PHP (တစá€čခါတစá€čရံ AMP á€œá€Żá€­á‚”á€žá€¶á€Żá€žá‚á€¶á‚ˆá€žá€•á€«á€á€šá€č) ကို ေရဌသခá€șယá€čၿ á€•á€źá€žá€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ သငá€č႔ဥေနနá€Č႔ အရငá€čကတညá€čှက á€™á€±á€œá‚”á€œá€Źá€–á€°á€žá€á€Źá€»á€–á€…á€čျဖစá€č နညá€čှနညá€čှပ á€«á€žá€•á€«á€žá€±á€œá‚”á€œá€Źá€–á€°á€žá€›á€„á€čျဖစá€čျဖစá€č ဒြစာအုပá€čကို ဖတá€čရႈႏိုငá€čပါတယá€č။ Apache, MySQL, PHP ဆုိတá€Č႔ ၃ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€žá€Ÿá€Ź တစá€čပိုငá€čသျခငá€čသစဟျဖစá€čျဖစá€č á€žá€¶á€Żá€žá€á€Żá€á€Œá€Čျဖစá€čျဖစá€č ေတဏá€čေတဏá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż complex ျဖစá€čပါတယá€č။ ယခုစာအုပá€čထá€Čá€™á€œá€Ź အá€Čဒိ ၃ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€žá€”á€Č႔သကá€čဆုိငá€čတá€Č႔ á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čá€žá€Ąá€›á€Źá€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€›á€Č႕ details ကို ေဖဏá€čá€»á€•á‚á€­á€Żá€„á€čဖို႔ဆုိတာ ေတဏá€čေတဏá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż မလဌယá€čကူပါဘူသ။ မျဖစá€čႏိုငá€čပါဘူသ။ ဒြစာအုပá€čရá€Č႕ အဓိက ရညá€čရဌယá€čခá€șကá€čက ခုနက ေျပဏခá€Č႔တá€Č႔ AMP တစá€čခုျခငá€čှစြကို ဥေျခခံကေန နာှလညá€čလဌယá€čေဥဏငá€č ရညá€čရဌယá€čၿပဟသေရသထဏသတဏပါ။ တစá€čခá€șá€łá€­á‚•á€±á€”á€›á€Źá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź coding á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€€á€­á€Ż ဥေသသစိတá€čလိုကá€čမရလငá€čှထာှတာက ေရလ႕သငá€čခနá€čá€žá€…á€Źá€™á€œá€Ź ရလငá€čှထာှခá€Č႔ၿပြှရငá€č ေနဏကá€čသငá€č ခနá€čá€žá€…á€Źá€™á€œá€Źá€‘á€•á€čမရလငá€čá€žá€±á€á€Źá‚”á€•á€«á€˜á€°á€žá‹ အဓိက ရညá€čရဌယá€čခá€șကá€čကို focus လုပá€čေနတဏကေန á€±á€žá€Œá€–á€źá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€…á€­á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€•á€«á‹ ေနဏကá€čတစá€čခုက ဒြစာအုပá€čကို ဖတá€čမယá€čဆုိရငá€č စာဖတá€čသူဟာ HTML, CSS ကို နာှလညá€č ထာှသူ သို႔မဟုတá€č တဟသမိေခါကá€čá€™á€­á€›á€œá€­á€‘á€Źá€žá€žá€°á€»á€–á€…á€čá€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ HTML နá€Č႔ CSS နá€Č႔ပါတá€čသတá€čá€á€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€œá€¶á€Żá€žá€ ထညá€č့မရလငá€čá€žá€‘á€Źá€žá€•á€«á€˜á€°á€žá‹ တစá€čျခဏသ ေနဏကá€čထပá€č Program တစá€čခုခုကို လညá€čှ သငá€č မသိထာှရငá€č ရပါတယá€č။ သိထာှတá€Čá‚”á€žá€°á€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚” programming concept ရတဏေပါ႔။ á€†á€­á€Żá€œá€­á€Żá€á€Źá€€á€±á€á€Źá‚” APACHE/MySQL/ PHP newbie á€±á€á€Œá€Ąá€á€Œá€€á€č ရညá€čရဌယá€čပါတယá€č။ တကယá€čလို႔မá€șာှ ကၜဌနá€čေတဏá€č intermediate level á€Ąá€á€Œá€€á€č စာအုပá€č ထုတá€čျဖစá€čခá€Č႔မယá€čဆုိရငá€č အá€Čဒိစာအုပá€čá€™á€œá€Ź ေဥဏကá€čပါဥခနá€čှမá€șာှ ပါ၀ငá€čá€œá€Źá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č - 1. Image upload 2. Create thumbnails 3. Handling and avoiding errors 4. Validating user input အခု စာအုပá€čá€™á€œá€Ź အဓိက á€•á€«á€á€Źá€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚” PHP ကို စတငá€čá€–á€Żá€­á‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č မိမိစကá€čထá€Čá€™á€œá€Ź web serv- er တစá€čခု တညá€čေဆဏကá€čတာနá€Č႔ ကá€șနá€čတá€Č႔အပိုငá€čသကေတဏ႔ PHP/MySQL အဓိက ျဖစá€čပါတယá€č။ အခုစာအုပá€čကို သငá€čက ဆံုသခနá€čှတုိငá€čေဥဏငá€č ဖတá€čၿပဟသၿပဟဆုိပါက သငá€č႔ဥေနျဖငá€č႔ movie review dynamic website တစá€čခုကို ဥေျခခံကá€șကá€ș ဖနá€čတြှႏိုငá€čá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ á€˜á€Źá€±á€á€Œá€•á€«á€œá€Čဆုိရငá€č movie name ေတဌပါမယá€č။ အá€Čဒိ movie တစá€čခုျခငá€čှစြရá€Č႕ details ေတဌပါမယá€č။ user ေတဌရá€Č႕ comments ေတဌပါမယá€č။ အá€Čဒိ comments ေတဌနá€Č႔အတူ movie ratings ေတဌပါ ၟကယá€čေလသေတဌနá€Č႔ ျပတတá€čလာမယá€č။ ၿပြှရငá€č ေနဏကá€čထပá€č movie အသစá€čေတဌ ထပá€čေပါငá€čသထည့á€čႏိုငá€čမယá€č။ á€›á€œá€­áżá€•á€źá€žá€žá€Źá€žá€Ÿá€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Edit လုပá€čႏိုငá€čမယá€č။ delete လုပá€čႏိုငá€čမယá€č။ အá€Čဒါေတဌ á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€Ąá€á€Œá€€á€č concepts á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေသခá€șá€Źá€›á€œá€„á€čသျပထဏသပါတယá€č။ တစá€čခá€șá€łá€­á‚•á€±á€”á€›á€Źá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź screen
  • 2. 2 PHP avScg;xpfrsm; shot နá€Č႔ ျပပါတယá€č။ Requirements ခု သငá€čခနá€čá€žá€…á€Źá€Ąá€á€Œá€€á€č လိုအပá€čá€á€Źá€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚” ၁။ Browser ၂။ Text editor ( ကၜဌနá€čေတဏá€čကေတဏ႔ notepad++ သံုသပါတယá€č) ၃။ Wamp server ၄။ developer tools bar (firefox addon) တုိ႔ျဖစá€čပါတယá€č။ အá€Čဒါေတဌ á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€€á€­á€Ż ဒြစာအုပá€čနá€Č႔အတူ á€•á€«á€œá€Źá€™á€šá€č႔ CD ခá€șပá€čထá€Čကေန ရႏိုငá€čပါတယá€č။ Wamp server installation ပထမဆံုသ CD ထá€Čက WampServer2.0c ဆိုတá€Č႔ .exe file ကို double click လုပá€čပါ။ Yes ကို ႏလိပá€čပါ။ rZÑdr pmay
  • 3. udkausmf 3 Next ကို ႏလိပá€čပါ။ rZÑdr pmay
  • 4. 4 PHP avScg;xpfrsm; default ဥေနနá€Č႔ c ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź wamp ဆိုတá€Č႔ folder နာမညá€čနá€Č႔ install လုပá€čá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ Next ကိုဘá€Č ႏလိပá€čပါ။ ေနဏကá€čတစá€čခါ Quick launch á€á€Żá€­á‚”á€˜á€Źá€á€Żá€­á‚”á€±á€›á€Œá€žá€á€­á€Żá€„á€čှရငá€čလညá€čှ ႏလစá€čသကá€čသလို á€±á€›á€Œá€žáżá€•á€źá€ž Next လုပá€čပါ။ ၿပြှရငá€čေတဏ႔ Install ကို ႏလိပá€čပါ။ ဒါဆုိရငá€č သူ႔ဟာသူ install လုပá€čေနပါလိမá€č႔မယá€č။ áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č default browser á€±á€›á€Œá€žá€á€­á€Żá€„á€čသပါလိမá€č႔မယá€č။ ကၜဌနá€čေတဏá€čကေတဏ႔ firefox ကိုဘá€Čေရဌသခá€Č႔ပါတယá€č။ ေနဏကá€čတစá€čဆငá€č႔ဥေနနá€Č႔ mail parameters ကို á€±á€›á€Œá€žá€á€­á€Żá€„á€čသပါတယá€č။ á€±á€œá€Źá€±á€œá€Źá€†á€šá€č ဒြအတုိငá€čှထာှၿပြှ Next ကိုဘá€Č ႏလိပá€čပါတယá€č။ áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€čေတဏ႔ Finish ကို ႏလိပá€čလိုကá€čပါ။ ဒါဆုိရငá€č task bar á€™á€œá€Ź ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čသေပၚေနပါလိမá€č႔မယá€č။ rZÑdr pmay
  • 5. udkausmf 5 အá€Čဒိ ျမဏသျပထဏသတá€Č႔ icon á€±á€•ášá€™á€œá€Ź left click ႏလိပá€čၿပဟသေတဏ႔ put online ကို ကလစá€čလိုကá€čပါ။ အá€Čဒါၿပဟသရငá€č wamp server icon á€±á€œá€žá€Ÿá€Ź ေဥဏကá€čပါပံုဥတုိငá€čသေျပဏငá€čá€žá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€œá€­á€™á€č႔မယá€č။ rZÑdr pmay
  • 6. 6 PHP avScg;xpfrsm; á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č သငá€č႔ဥေနနá€Č႔ wamp server ကို ေဥဏငá€čျမငá€čá€…á€Œá€Ź install လုပá€čáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«áżá€•á€źá‹ သငá€č á€šá€á€Żá€»á€•á€łá€œá€Żá€•á€čလုိကá€čတá€Č႔ ဆာဗာထá€Čá€™á€œá€Ź PHP 5.2.6 , Apache 2.2.8 , MySQL 5.0.51b တုိ႔ ကိုလညá€čှ install လုပá€čၿပြှသာှ ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€™á€Šá€č။ Starting with browser firefox browser á€™á€œá€Ź localhost or 127.0.0.1 လုိ႔ ရိုကá€čထညá€čá€·á€œá€­á€Żá€€á€čပါက ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čှ တကá€čá€œá€Źá€›á€•á€«á€™á€Šá€č။ á€’á€«á€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€čလညá€čှ wamp server icon á€Ąá€±á€•ášá€™á€œá€Ź left click လုပá€čၿပြှ localhost ကို click လုပá€čရငá€čလညá€čှ တကá€čပါတယá€č။ rZÑdr pmay
  • 7. udkausmf 7 Your projects ဆိုတá€Čá‚”á€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź á€á€Żá€±á€œá€Źá€±á€œá€Źá€†á€šá€č ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čသျမငá€čá€›á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ No projects yet. To create a new one, just create a directory in ‘www’. ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔လုပá€čသမလá€ș projects á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€žá€Šá€č c:wampwww ဆိုေသဏ folder ေဥဏကá€čတဌငá€čသာ á€»á€•á€łá€œá€Żá€•á€čရမညá€č ျဖစá€čပါသညá€č။ ေနဏကá€čထပá€č phpMyAdmin ကို á€±á€ášá€œá€­á€Żá€œá€œá€șငá€č wamp server icon ေပၚမလ phpMyAdmin ကို click လုပá€čၿပြှ á€±á€ášá‚á€­á€Żá€„á€čပါသညá€č။ Default Database username á€™á€œá€Ź root ျဖစá€čၿပြှ password á€™á€œá€Ź blank ျဖစá€čပါသညá€č။ ယခုစာအုပá€čတဌငá€č Default အတိုငá€čှသာ á€žá€¶á€Żá€žá€žá€Œá€Źá€žá€™á€Šá€čျဖစá€čပါသညá€č။ rZÑdr pmay
  • 8. 8 PHP avScg;xpfrsm; How to use Notepad++ Notepad++ ကို install လုပá€čၿပဟသၿပဟဆုိပါက text document တစá€čá€á€Żá€±á€•ášá€á€Œá€„á€č right click လုပá€čၟကည့á€čပါက Edit with Notepad++ ဆိုေသဏ စာတမá€čá€žá€€á€­á€Żá€±á€á€Œá‚•á€»á€™á€„á€čရမညá€čျဖစá€čပါသညá€č။ သငá€čက php page တစá€čခုကို စတငá€čၿပြှ create လုပá€čá€œá€Żá€­á€•á€«á€€ www folder ထá€Čတဌငá€č text docu- ment တစá€čခု လုပá€čလိုကá€čပါ။ ၿပြှရငá€čအá€Čဒိ text document ေပၚကို right click လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ Edit with Notepad++ လုပá€čလုိကá€čပါ။ ဒြလိုဆိုရငá€č notepad++ program တကá€čá€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။ တကá€čလာတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź Language á€™á€œá€Ź PHP ကို ေရဌသေပသပါ။ ၿပြှရငá€čsave as လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ နာမညá€čတစá€čခုနá€Č႔ သိမá€čှလိုကá€čရငá€č php file တစá€čခုကို á€›á€œá€Źá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ default ဥေနနá€Č႔ PHP ရá€Č႕ open and close tag á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż အနြနá€Č႔ ေဖဏá€čျပၿပဟသ comment á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż အစိမá€čှနá€Č႔ျပပါတယá€č။ ျပငá€čခá€șငá€čတယá€čဆုိရငá€čေတဏ႔ settings/style configura- tor á€™á€œá€Ź ျပငá€čá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ rZÑdr pmay
  • 9. udkausmf 9 Chapter (2) Creating PHP pages using PHP ဒြအခနá€čá€žá€™á€œá€Źá€±á€á€Źá‚” PHP ရá€Č႕ ဥေျခခံဥခá€șကá€čေလသမá€șာှကို á€±á€»á€•á€Źá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čၿပြှ တစá€čခá€șိနá€čတညá€čှ á€™á€œá€Źá€˜á€Č á€±á€»á€•á€Źá€žá€Œá€Źá€žá€á€Č႔အခá€șကá€čေလသေတဌနá€Č႔ web တစá€čခုကို အဆငá€č႔ဆငá€č႔ တညá€čေဆဏကá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€á€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź Movie review ေတဌရယá€č ၊ ဒြ web ကို လာတá€Č႔ လူေတဌရá€Č႕ comment ေတဌရယá€č movie details á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż MySQL နá€Č႔ တဌá€Čၿပြှ á€»á€•á‚á€­á€Żá€„á€čá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ ဥေသသစဏသ dynam- ic web page တစá€čခု တညá€čေဆဏကá€čတယá€čလို႔ မလတá€čá€šá€°á€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ သငá€č႔ဥေနနá€Č႔ PHP program ကို ဒြအတုိငá€čှ သြအိုရြ ခá€șညá€čှ သကá€čသကá€čá€±á€œá‚”á€œá€Ź ေနရငá€č ပá€șငá€čá€žá€™á€œá€Źá€…á€­á€Żá€žá€•á€«á€á€šá€č။ ကိုယá€č á€žá€­á€‘á€Źá€žá€žá€±á€œá€Źá€€á€čက ဘယá€čá€±á€œá€Źá€€á€čထိ á€±á€›á€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€žá€œá€Č ဘယá€čá€±á€œá€Źá€€á€čထိ ဖနá€čတြှလို႔ရသလá€Čဆုိတာကို á€žá€­á€‘á€Źá€žá€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ ခု ဥေျခခံဥခá€șကá€čေလသေတဌနá€Č႔ တငá€č သငá€č ထငá€čမလတá€čá€™á€‘á€Źá€žá€±á€œá€Źá€€á€čေဥဏငá€č လုပá€čႏိုငá€čá€™á€œá€Źá€€á€­á€Ż á€±á€á€Œá‚•á€›á€œá€­á€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ ကၜဌနá€čေတဏá€čဟာ ဒြစာအုပá€čနá€Č႔ အတူ CD တစá€čခá€șပá€č တဌá€Čထညá€č့ေပသထဏသၿပဟသေတဏ႔ အá€Čဒိ CD ထá€Čá€™á€œá€Ź Exercise files ေတဌပါတယá€č။ á€Ąá‚€á€€á€¶á€»á€•á€łá€œá€­á€Żá€á€Źá€€á€±á€á€Źá‚” အá€Čဒိ CD ထá€Čက ဖိုငá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż တတá€čႏုိငá€čသမလá€ș နာှလညá€čေဥဏငá€čၟကည့á€čပါ။ copy paste လုပá€čၿပြှ သငá€čမေလ႔ကá€șငá€č႔ပါနá€Č႔။ Programming ဆိုတာမá€șဳိှကလညá€čှ တစá€čá€á€«á€±á€›á€žá€”á€Źá€žá€™á€œá€Šá€č ႏလစá€čခါေရသ ရငá€č á€›á€°á€žá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€™á€șဳိှမဟုတá€čပါဘူသ။ ထပá€čခါထပá€čခါေရသေလ ပို နာှလညá€čေလ ျဖစá€čေစတဏပါ။ PHP ကို ဥျခဏသ language ေတဌျဖစá€čတá€Č႔ HTML တို႔လို text editor နá€Č႔ á€±á€›á€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ ဒါေပမယá€č႔ HTML နá€Č႔ မတူတာက PHP á€™á€œá€Źá€€ .php ဆိုတá€Č႔ extension နá€Č႔ ဥဆံုသ သတá€čတဏျဖစá€čၿပြှ Web စာမá€șကá€čá‚á€œá€Ź á€±á€•ášá€á€Źá€±á€á€Œá€€ HTML ေတဌျဖစá€čတယá€čဆုိတာ မလတá€čá€‘á€Źá€žá€–á€­á€Żá‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ How PHP fits with HTML The Rules of PHP syntax PHP ကို စေရသၿပဟဆုိရငá€č ထိပá€čá€†á€¶á€Żá€žá€™á€œá€Ź <?php နá€Č႔ စၿပဟသေတဏ႔ ေနဏကá€čá€†á€¶á€Żá€žá€™á€œá€Ź ?> ဥဆံုသသတá€čရပါတယá€č။ ေယá€șဘူယá€șဥဏသျဖငá€č႔ PHP statement ေတဌရá€Č႕ဥဆံုသကို semicolon(;)နá€Č႔ ဥဆံုသ သတá€čေပသရပါတယá€č။ ေဥဏကá€čက ငပမဏကို ၟကညá€č့ပါ။ rZÑdr pmay
  • 10. 10 PHP avScg;xpfrsm; <?php $num = 1+2; echo $num; ?> ကိုယá€čေရသေနတá€Č႔ ပရိုဂရမá€čဟာ တျဖညá€čသျဖညá€čသရလညá€č လာၿပြှရႈပá€čá€±á€‘á€Œá€žá€™á‚ˆá€›á€œá€­á€œá€Źá€›á€„á€č ေနဏကá€čတစá€čခါ ျပနá€čၟကညá€č့တá€Č႔ဥခါ ကိုယá€čေရသထဏသတá€Č႔ဟာကို ကိုယá€č႔ဟာကို ျပနá€čမမလတá€čမိ ျဖစá€čေနတတá€čပါတယá€č။ á€’á€«á€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ စတငá€čေရသၿပဟဆုိကတညá€čှက ဘယá€č á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှအရာ ကို á€˜á€Źá€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ေရသထဏသတယá€čဆုိတာကို ပရိဂရမá€čထá€Čá€™á€œá€Ź ထညá€č့ေရသထဏသဖုိ႔ á€ĄáŸá€€á€¶á€»á€•á€łá€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ ဒါကို Comment ေရသတယá€čလို႔လá€Čေခၚပါတယá€č။ Com- ment ေရသရငá€č တစá€čá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှတညá€čှဆုိရငá€č double forward slashes (//) ကို ဥသံုသ ျပဳၿပဟသေရသရပါတယá€č။ ငပမဏ- <?php // Adding number $num = 1+2; echo $num; ?> ဒြလို ေရသတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź comments á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ပရိုဂရမá€čက ထညá€č့ မ run ပါဘူသ။ တကယá€čလို႔ ကိုယá€čမလတá€čထာှတာက á€„á€«á€žá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှ á€±á€œá€Źá€€á€čျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€šá€čဆုိရငá€č /* com- ment */ ကို á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ á€’á€«á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż မလတá€čထာှရငá€čရပါၿပဟ။ ကá€Č... အခု ဆိုရငá€č သငá€čဟာ PHP ကို ဘယá€čလို စေရသရမယá€čဆုိတာ á€žá€­áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€™á€Ÿá€Żá€á€čလာှ။ သိပá€čမခကá€čပါဘူသ။ The importance of coding pratices သငá€čဟာ ပရိုဂရမá€č တစá€čခု စေရသေတဏ႔မယá€čဆုိရငá€č Code structure á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż အ ရ ငá€č ဆံုသေ လ ႔ လာ သ ငá€č ႔ ပ ါ တ ယá€č ။ သ ငá€čေ ရှ လို ကá€č တá€Č ႔ C o d eေ တ ဌ ဟာ B r o w s e rေ ပ ၚ မ á€œá€Ź ေကဏငá€čသမဌနá€čá€…á€Œá€Źá€Ąá€œá€Żá€•á€čလုပá€čေနသမလá€ș သငá€č႔ရá€Č႕ code structure ကို သိပá€čဂရုစိုကá€čá€…á€›á€Źá€™á€œá€­á€Żá€•á€«á€˜á€°á€ž ။ တကယá€čလို႔ အá€Čသညá€čလိုမဟုတá€čá€±á€á€Źá‚”á€˜á€Č တစá€čခုခု error ျပ ေနၿပဟဆုိရငá€č Code error ကို á€›á€œá€Źá€›á€±á€á€Źá‚”á€™á€šá€č ။ အá€Čá€’á€­á€Ąá€á€«á€™á€œá€Źá€…á€±á€›á€žá€€á€á€Šá€čှက ရႈပá€čá€±á€‘á€Œá€žá€±á€”á€±á€Ąá€Źá€„á€čေရသခá€Č႔မယá€čဆုိရငá€č á€Ąá€œá€Œá€šá€čတကူ á€›á€œá€Źá€–á€­á€Żá‚” ခကá€čခá€Čá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ ေဥဏကá€čက á€”á€™á€°á€”á€Źá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€€á€­á€ŻáŸá€€á€Šá€č့ၟကညá€č့ပါ။ rZÑdr pmay
  • 11. udkausmf 11 Example(2) á€€á€­á€ŻáŸá€€á€Šá€čá€·á€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č á€•á€­á€Żá€›á€œá€Šá€čတယá€čထငá€čေပမယá€č႔ တကယá€čတမá€čá€žáŸá€€á€±á€á€Źá‚” syntax err- ror or other troubleshooting လုပá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ပိုမိုျမနá€čဆနá€čá€…á€Œá€Źá€œá€Żá€•á€čႏိုငá€čပါတယá€č။ á€’á€«á€Ÿá€Ź ပရိုဂရမá€čကို á€á€Żá€™á€œ စေရသမယá€č႔ á€žá€°á€±á€á€Œá€Ąá€á€Œá€€á€čတကယá€č႔ကို ဥေရသႀကဟသပါတယá€č။ áŸá€€á€¶á€łá€žá€œá€­á€Żá€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č အကá€șငá€čá‚”á‚€á€€á€źá€žá€•á€«á€žá€Œá€Źá€žá€á€á€čပါတယá€č။ Example (1) < ?php //check to make sure the first name is equal to MgMg before granting ac- cess if ($_POST['fname'] == 'MgMg') { echo '<p> Hi '. $_POST['fname'] . '</p>'; } else { echo '<p> Your name isn't MgMg so you cannot enter the web site. </p> '; } ?> Example(2) < ?php //check to make sure the first name is equal to Joe before granting access if ($_POST['fname'] == 'Joe') { echo '<p>'; echo 'Hi'; echo $_POST['fname']; echo '</p>'; } else { echo '<p>'; echo 'Your name's not MgMg so you cannot enter the web site!'; echo '</p>'; rZÑdr pmay
  • 12. 12 PHP avScg;xpfrsm; Creating your first program Using (echo) 1. ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ ကုဒá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż notepad++ ထá€Č ကူှထညá€č့ၿပဟသ firstprog.php ဆိုၿပြှ Save လုပá€čပါ။ <html> <head> <title>My first Program</title> </head> <body> <?php echo "I'm a KoKo.And I'm OK."; ?> </body> </html> OK . အá€Čဒိ firstprog.php ဆိုတ႔á€Č ဖုိငá€čကို web browser ကေန ၟကညá€č့ၟကညá€č့ရငá€č ေဥဏကá€čကပံုဥတိုငá€čှ ျမငá€čရပါမယá€č။ rZÑdr pmay
  • 13. udkausmf 13 ကá€Č အခု ေနဏကá€čထပá€č တစá€čá€±áŸá€€á€Źá€„á€čá€žá€±á€œá€Źá€€á€č ထပá€čေပါငá€čှ ေရသၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ ထပá€čေပါငá€čသေရသတá€Č႔ á€…á€Źá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို Highlight လုပá€čေပသထဏသပါတယá€č။ <html> <head> <title>My first Program</title> </head> <body> <?php echo "I'm a KoKo."; echo 'And I'm OK.'; ?> </body> </html> File ကို save လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ Browser ကေန ျပနá€čၟကည့á€čၟကည့á€čပါ။ ေဥဏကá€čပါ ပံုဥတိုငá€čှ ျမငá€čရပါလိမá€č႔မယá€č။ rZÑdr pmay
  • 14. 14 PHP avScg;xpfrsm; How it works? Browser ကေန PHP program ကို​ call လုပá€čလိုကá€čရငá€č အရငá€čဆံုသ PHP code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż line by line á€›á€œá€Źá€•á€«á€á€šá€č။ ဆုိလိုတာက <?php ?> áŸá€€á€Źá€žá€€ ကုဒá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€›á€œá€Źá€á€Źá€±á€•á€«á‚”á‹ တစá€čခá€șိနá€čတညá€čá€žá€™á€œá€Źá€˜á€Č အá€Čဒိ code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż process လုပá€čပါတယá€č။ ဆာဗာကို PHP code á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź တစá€čá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှတညá€čှ ပံုစံနá€Č႔ á€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€•á€«á‹ ဆာဗာဆြကိုPHP code á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź မလနá€čမလနá€čကနá€čကနá€čေရဏကá€čá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€†á€­á€Żá€›á€„á€č ကá€șနá€čတá€Č႔ HTML code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż browser ဆဟပို႔ေပသပါတယá€č။ တစá€čခါတညá€čှ php sections ေတဌပါ ပို႔ေပသတဏပါ။ အထကá€čက ပရိုဂရမá€č á€™á€œá€Ź Coding ပိုငá€čá€žá€™á€œá€Ź သတိထာှမိမယá€čဆုိရငá€č single quotation marks (') á€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€žá€á€­á€‘á€Źá€žá€™á€­á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ Text string á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေဖဏá€čá€»á€•á€›á€Źá€™á€œá€Ź single quotation mark(') နá€Č႔ double quotation mark(") ကို လိုအပá€čခá€șကá€čေပၚမူတညá€čၿပြှ á€žá€¶á€Żá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ ေနဏကá€čပိုငá€čှ သငá€čခနá€čá€žá€…á€Źá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź ပရိုဂရမá€č ေရသရငá€čှ ေရသရငá€čှ á€•á€­á€Żá€™á€Żá€­á€±á€œá‚”á€œá€Źá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ ေဥဏကá€čက နမူနာ á€•á€¶á€Żá€…á€¶á€±á€œá€žá€€á€­á€Ż ၟကည့á€čၟကည့á€čပါ။ echo " I'm a KoKo"; အá€Čဒိဟာကို output ဥေနနá€Č႔ ထုတá€čလိုကá€čရငá€č I'm a KoKo ဆိုၿပြှ á€›á€œá€Źá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔လá€Čဆိုေတဏ႔ text string ရá€Č႕ အစနá€Č႔ ဥဆံုသ ကို " နá€Č႔ ခံၿပဟသ á€žá€¶á€Żá€žá€‘á€Źá€žá€œá€­á€Żá‚”á€•á€«á‹ double quotaion mark (") ႏလစá€čá€á€ŻáŸá€€á€Źá€žá€™á€œá€Ź ရလိတá€Č႔ဟာက String ေတဌျဖစá€čတယá€čဆုိတာ PHP က သူ႔အလိုလို သိပါတယá€č။ ေဥဏကá€čက နမူနာကိုလညá€čှ ၟကည့á€čပါငဟသ။ echo 'I'm a KoKo'; အá€Čဒိ လိုငá€čှကို Output ထုတá€čလိုကá€čရငá€č Error message á€›á€œá€Źá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔လá€Čဆုိေတဏ႔ String value က ဘယá€čက စမလနá€čှ PHP က á€™á€žá€­á€±á€á€Źá‚”á€•á€«á€˜á€°á€žá‹ I'm က ' က စတာလာှ ။ á€’á€«á€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€č 'I က စတာလာှဆိုတာ Confused ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«áżá€•á€źá‹ အá€Čဒိလိုဘá€Č double quotation mark နá€Č႔ စေပမယá€č႔ အလာှတူ Problem မá€șဳိှ ေတဌလညá€čသျဖစá€čႏုိငá€čပါတယá€č။ ေဥဏကá€čက á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€č့ပါ။ echo "I'm a KoKo . "Hello world""; အá€Čဒိေတဏ႔ လိုအပá€čသလို ေပၚဖုိ႔ single quotation mark(') and double quotation rZÑdr pmay
  • 15. udkausmf 15 mark (") á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż လိုအပá€čသလို á€Ąá€žá€¶á€Żá€žá€»á€•á€łá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ အထကá€čပါ code ကို မလနá€čမလနá€čကနá€čကနá€č Run ဖို႔ ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čှ ေရသရငá€č ရပါတယá€č။ echo"I'm a KoKo . "Hello world""; သံုသထဏသတဏကို á€žá€á€­á€»á€•á€łá€™á€­á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ á€˜á€Źá€Ąá€á€Œá€€á€č á€žá€¶á€Żá€žá€á€Źá€œá€Čဆိုရငá€č á€’á€źá€™á€œá€Źá€€ Hello world ရá€Č႕ေရလ႕နá€Č႔ေနဏကá€čက (") ကို plain character ဥျဖစá€č ယူလိုတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€čဘá€Čျဖစá€čပါတယá€č။ ဥခုေန ရႈပá€čေနမယá€čဆုိတာ သိပါတယá€č။ ေနဏကá€č အခနá€čသေတဌ ေရဏကá€čလာရငá€č ခု ေလ႔ကá€șငá€č႔ခနá€čသေတဌက ထမငá€čသစဏသေရေသဏကá€č တာထကá€čကို ပိုမို လဌယá€čကူ á€žá€Œá€Źá€žá€±á€…á€™á€šá€čဆုိတာ ဥဏမခံပါတယá€č။ Integrating HTML with PHP ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ၟကညá€čá€·á€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č HTML ကို PHP ထá€Č ထညá€č့သံုသရတဏ ဘယá€čá€±á€œá€Źá€€á€č လဌယá€čကူၿပြှ လလပ တယá€čဆုိတာ ကိုယá€čတုိငá€č လုပá€čၟကည့á€čလိုကá€čပါ။ <html> <head> <title>My first Program</title> </head> <body> <?php echo " <h1>I'm a KoKo.</h1>"; echo "<h2>I'm a KoKo . "Hello world"</h2>"; ?> </body> </html> Considerations with HTML inside PHP HTML ကို PHP ထá€Čá€™á€œá€Ź ထညá€č့သံုသေတဏ႔မယá€čဆုိရငá€č ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔အခá€șကá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေသခá€șá€Źá€±á€œá€ž ဂရုစိုကá€čေစခá€șငá€čပါတယá€č။ ၁။ double quotation mark á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€žá€¶á€Żá€žá€›á€Źá€™á€œá€Ź ဂရုစိုကá€čပါ။ back slash () ခံၿပဟသသံုသပါ။ ငပမဏ- echo "<p style="font-size:80%;">"; ၂။ HTML နá€Č႔သံုသမယá€čဆုိရငá€č single quotation mark ကို အမá€șဏသဆံုသသံုသသငá€č႔ပါတယá€č။ rZÑdr pmay
  • 16. 16 PHP avScg;xpfrsm; ငပမဏ echo '<p style="font-size:80%;">'; ၃။ PHP code ေတဌထá€Čကို HTML code ေတဌ တအာှမá€șဏသေနၿပဟဆုိရငá€č သတိထဏသပါ။ code á€±á€á€Œá€±á€›á€Źá€±á€‘á€Œá€žáżá€•á€źá€ž ရႈပá€čေထဌသ ေနတတá€čပါတယá€č။ အá€Čá€’á€­á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ကိုယá€č႔ရá€Č႕ HTML code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Strictly ျဖစá€čေဥဏငá€č ျပနá€čစငá€čှစာှၿပြှ ျပနá€čေရသပါ။ ေဥဏကá€čက ငပမဏ ၂ ခုကို ႏႈိငá€čသယလငá€čၟကည့á€čရငá€č သိႏိုငá€čပါတယá€č။ Example(1) <?php echo ' <table style="font-family: Arial,sans-serif; font-size: 80%; '; echo 'width: 100%;">'; echo ' <tr> '; echo ' <td style="width: 50%;">'; echo 'First Name:'; echo ' </td > '; echo ' <td style="width: 50%">'; echo $_POST['fname']; echo ' </td > '; echo ' </tr > '; echo ' </table > '; ?> Example(2) <table style="font-family: Arial,sans-serif; font-size: 80%; width: 100%;"> <tr> <td style="width: 50%;"> First Name: </td > <td style="width: 50%" > <?php echo $_POST['fname'];?> </td> </tr> </table> rZÑdr pmay
  • 17. udkausmf 17 အထကá€čက ငပမဏ ၂ ခုကို ယလငá€čၟကည့á€čမယá€čဆုိရငá€č အဓိက ရညá€čရဌယá€čခá€șကá€čက $_POST['fname'] ဆိုတá€Č႔ ဟာကို ထုတá€čá€±á€•á€žá€–á€Żá€­á‚”á€˜á€Čျဖစá€čတယá€čဆုိတာ ေတဌ႕ရမယá€č။ á€’á€źá€œá€­á€Żá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€™á€șá€łá€­á€žá€™á€œá€Ź HTML code á€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€€á€­á€Ż PHP ပံုစံ ထá€Č ထညá€č့ေရသမယá€č႔အစာှ(Example 1လို) Example 2 လို HTML ထá€Čá€™á€œá€Ź လိုအပá€čတá€Č႔ PHP code ကိုဘá€Č ထညá€č့ေရသရငá€č á€•á€­á€Żáżá€•á€źá€žá€›á€­á€Żá€žá€›á€œá€„á€čသပါတယá€č။ ဆာဗာ á€Ąá€á€Œá€€á€čကေတဏ႔ အထကá€čက Example ၂ ခုထá€Čက áŸá€€á€­á€łá€€á€čတá€Č႔ဟာနá€Č႔ ေရသ ။ á€Ąá€±á€›á€žá€™á‚€á€€á€źá€žá€˜á€°á€žá‹ ပရိုဂရမá€čá€™á€Źá€±á€á€Œá€Ąá€á€Œá€€á€čဘá€Čကိုယá€čá€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čတá€Č႔ဟာ For- mat ကá€șကá€ș ေရသခá€șငá€čတယá€č၊ debugging လုပá€čဖို႔ လဌယá€čလဌယá€čျဖစá€čခá€șငá€čတယá€čဆုိရငá€č example 2 á€œá€­á€Żá€±á€›á€žá€–á€­á€Żá‚” á€ĄáŸá€€á€¶á€»á€•á€łá€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ Using Constants and Variables to add Functionality ခုဆုိရငá€č echo function ဘယá€čလို အလုပá€čလုပá€čသလá€Čဆုိတာ နာှလညá€čá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€œá€­á€Żá‚”á€šá€°á€†á€•á€«á€á€šá€č။ echo function ဟာ HTML နá€Č႔ တူတူပါဘá€Č။ ခု ရလငá€čသျပမယá€č႔ Constants and Variables á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ထညá€č့သံုသ ဥသံုသျပဳတတá€čမလ တကယá€č႔ True power of PHP ကို á€›á€›á€œá€­á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ Overview of constants Constant ဆိုတá€Č႔ á€žá€±á€˜á€Źá€á€›á€Źá€žá€€á€­á€Ż ေကá€șာငá€čှသာှတုိငá€čှ á€žá€­áŸá€€á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ သူ႔ကို ဥသံုသျပဳမယá€čဆုိရငá€č (၁) မသံုသခငá€čá€™á€œá€Ź သူ႕ရá€Č႕ တနá€čဖိုှကို ႀကိဳတငá€čသတá€čမလတá€čá€–á€­á€Żá‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ (၂) Constant á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż နာမညá€čေပသတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź á€Ąá€…á€…á€Źá€œá€¶á€Żá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż letter (A to Z, a to z) or _(underscore) နá€Č႔စရပါတယá€č။ (၃) Constant နာမညá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Number နá€Č႔ စလို႔ မရပါဘူသ။ (၄) Constant á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź case- sensitive ျဖစá€čပါတယá€č။ သိသာထငá€čá€›á€œá€Źá€žá€±á€Ąá€Źá€„á€č á€…á€Źá€œá€¶á€Żá€ž á€Ąá‚€á€€á€źá€žá€±á€á€Œá€”á€Č႔ ေရသေလ႔ရလိပါတယá€č။ (၅) Constant á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż PHP function တစá€čခုျဖစá€čတá€Č႔ define() နá€Č႔ သတá€čမလတá€čၿပဟသေတဏ႔ သတá€čမလတá€čáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č သူ႔ကို ျပနá€čေျပဏငá€čá€žá€œá€­á€Żá‚”á€™á€›á€•á€«á€˜á€°á€ž á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€ž ေလ႔ကá€șငá€č႔ၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ code á€±á€á€Œá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čှ text editor ထá€Č ရိုကá€čထညá€č့ပါ။ rZÑdr pmay
  • 18. 18 PHP avScg;xpfrsm; <html> <head> <title> My Movie Site </title> </head> <body> <?php define ('FAVMOVIE', 'ThaGyanMoe'); echo 'My favorite movie is '; echo FAVMOVIE; ?> </body> </html > အá€Čဒိ ပရိုဂရမá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€Źá€™á€šá€čဆုိရငá€č FAVMOVIE ဆိုတá€Č႔ constant ကို သတá€čမလတá€čၿပြှ သူ႔ရá€Č႕ တနá€čဖိုှကို ThaGyanMoe လို႔ ထာှလိုကá€čတဏပါ။ အá€Čဒိေတဏ႔ ဘယá€čá€œá€­á€Żá€»á€–á€…á€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Čဆုိရငá€č define('name','value') ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€•á€«á‹ ေဥဏကá€čက ပံုဥတုိငá€čှ Result ထဌကá€čá€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။ rZÑdr pmay
  • 19. udkausmf 19 Overview of Variables Constant ရá€Č႕ ေျပဏငá€čသျပနá€čက Variable ေပါ႔ ။ Variable ေတဌရá€Č႕ တနá€čဖုိှဟာ ေျပဏငá€čှႏိုငá€čတယá€č။ Variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သံုသဖုိ႔ define သတá€čမလတá€čá€±á€•á€žá€…á€›á€Źá€™á€œá€­á€Żá€žá€œá€­á€Ż declare လုပá€čဖို႔လညá€čှ á€™á€œá€­á€Żá€•á€«á€˜á€°á€žá‹ Vari- able á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź ဘာနá€Č႔ တူသလá€Čဆုိရငá€č information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သိမá€čှထာှတá€Č႔ container တစá€čá€á€Żá€•á€«á€˜á€Č။ လိုတ႔á€Čေနရဏကေန á€±á€ášá€žá€¶á€Żá€žá‚á€­á€Żá€„á€čတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ အá€Čဒိ information ကိုလညá€čှ ထပá€čေျပဏငá€čှႏိုငá€čတယá€č။ Vari- able á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေရသေတဏ႔မယá€čဆုိရငá€č (၁) $ နá€Č႔ စရမယá€č။ (၂) Variable á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź case-sensitive ျဖစá€čပါတယá€č။ ($dateEntered နá€Č႔ $Dateentered) တုိ႔ရá€Č႕ တနá€čဖုိှဟာ မတူပါဘူသ (၃) Variable name ေတဌရá€Č႕ အစဟာလညá€čှ letter(A to Z, a to z) or _ (underscore) ျဖစá€čရပါမယá€č။ (၄) Variable name ေတဌရá€Č႕ အစဟာ number မျဖစá€čရပါဘူသ (0-9)။ Using Variables ခုနက moviesite.php ကို အနညá€čှငယá€č ျပငá€čေရသၟကည့á€čပါမယá€č။ Variables ေလသ ထညá€čá€·á€žá€¶á€Żá€žáŸá€€á€Šá€čá€·á€™á€œá€Źá€±á€•á€«á‚”á‹ ျပငá€čထာှတá€Č႔ á€…á€Źá€±áŸá€€á€Źá€„á€čá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Highlight ျပထဏသပါတယá€č။ <html> <head> <title> My Movie Site </title> </head> <body> <?php define ('FAVMOVIE', 'ThaGyanMoe'); echo 'My favorite movie is '; echo FAVMOVIE; echo '<br/>'; $movierate = 5; echo 'My movie rating for this movie is: '; echo $movierate; ?> </body> </html > rZÑdr pmay
  • 20. 20 PHP avScg;xpfrsm; How it works ပထမဆံုသ $movierate ဆုိတá€Č႔ variable ရá€Č႕ တနá€čဖုိှကို 5 လို႔ သတá€čမလတá€čလိုကá€čပါတယá€č။ Num- ber á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż တနá€čဖုိှသတá€čမလတá€č ရငá€č single quotation mark or double quotation mark á€™á€œá€­á€Żá€•á€«á€˜á€°á€žá‹ တကယá€čလို႔ သငá€čဟာ ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čှ ေရသမယá€čဆုိရငá€č movierate တနá€čဖုိှဟာ ဂဏနá€čှ 5 မဟုတá€čဘá€Č Character 5 ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ $movierate='5'; ဒဟေတဏ႔ တနá€čá€–á€­á€Żá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သတá€čမလတá€čရငá€č integer သတá€čမလတá€čၿပြှ ထာှရငá€č ေနဏကá€čပိုငá€čှ mathematical calcu- lation လုပá€čရငá€č á€•á€­á€Żá€™á€­á€Żá€œá€Œá€šá€čကူပါလိမá€č႔မယá€č။ ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ နမူနာကို ၟကည့á€čလိုကá€čရငá€č သိသဏပါတယá€č။ <?php $mamamovierate = 5; $nyinyimovierate = 7; $fathermovierate = 2; $mothermovierate = 1; $avgmovierate = (($mamamovierate + $nyinyimovierate + $fathermovierate+ $mothermovierate) / 4); echo 'The average movie rating for this movie is: '; echo $avgmovierate; ?> rZÑdr pmay
  • 21. udkausmf 21 ဒြပရိုဂရမá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရငá€č á€›á€­á€Żá€žá€›á€Żá€­á€žá€›á€œá€„á€čသရလငá€čသေလသပါဘá€Č။ သခá€ș၀ဏ ေဖဏá€čá€»á€™á€Žá€œá€Źá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čှ စုစုေပါငá€čှကို á€Ąá€±á€›á€Ąá€á€Œá€€á€č နá€Č႔ စာှလုိကá€čရငá€č average value ကို ရတာဘá€Čေလ ။ မဟုတá€čဘူှလာှ။ တစá€čခု á€žá€á€­á€‘á€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€€ () á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေရသရငá€čျဖစá€čပါတယá€č။ ( ဖဌငá€č႔ၿပြှရငá€č ျပနá€čပိတá€č ) ရပါတယá€č။ + -*/ á€±á€á€Œá€•á€«á€œá€Źáżá€•á€źá€†á€Żá€­á€±á€á€Źá‚” á€’á€źá€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို ေနဏကá€čပိုငá€čá€žá€™á€œá€Ź ဆကá€čရလငá€čသျပပါမယá€č။ ခု PHP ထá€Čá€™á€œá€Ź ပါတá€Č႔ built-in mathematical functions á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż နညá€čှနညá€čá€žá€±á€œá€Źá€€á€č တဟသေခါကá€č ၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ rand([$min , $max]) : Returns a random number. ceil($value) : Returns the next highest integer by rounding the value up- wards. floor($value) : Returns the next lowest integer by rounding the value down- wards. number_format($number[,$decimal_places[,$decimal_point, $thousands_ sep]]) ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ နမူေလသနá€Č႔ ယလငá€čတဌá€Č á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čပါ။ ၿပြှရငá€č ကိုယá€č႔ဟာကို တစá€čျခဏသ တနá€čá€–á€Żá€­á€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေရသၿပဟသ ေလ႔ကá€șငá€č႔ပါ။ Pratice makes perfect တá€Č႔။ rand([$min , $max]) : Returns a random number. ceil($value) : Returns the next highest integer by rounding the value up- wards. floor($value) : Returns the next lowest integer by rounding the value down- wards. number_format($number[,$decimal_places[,$decimal_point, $thousands_ sep]]) $price = 12345.67 number_format($price); // returns 12,345.67 number_format($price,2,'.',''); // returns 12345.67 rZÑdr pmay
  • 22. 22 PHP avScg;xpfrsm; အခုက ဥျမညá€čá€žá€±á€œá€žá€±á€€áœá€Œá€žá€‘á€Źá€žá€á€Čá‚”á€žá€±á€˜á€Źá€•á€«á€˜á€Č။ ေနဏကá€čပိုငá€čá€žá€™á€œá€Ź လကá€čေတဌ႕ေလ႔ကá€șငá€č႔ခနá€čသေတဌ လုပá€čရငá€čှနá€Č႔ ပိုၿပြှ နာှလညá€č á€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။ သကá€čဆုိငá€čရာ ေနရဏေရဏကá€čရငá€č ဥေသသစိတá€čရလငá€čá€žá€»á€•á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ Passing variables between pages တကယá€čလို႔ သငá€č႔ရá€Č႕ website ထá€Čကို user á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ၀ငá€čခဌငá€č႔ေပသမယá€čဆုိရငá€č login form á€œá€­á€Żá€œá€Źáżá€•á€źá€±á€•á€«á‚”á‹ Login လုပá€čáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č သငá€č႔ဥေနနá€Č႔ ၀ငá€čလာတá€Č႔ user ကို ႏႈတá€čဆကá€čခá€șငá€čတယá€č။ အá€Čဒိ ႏႈတá€čဆကá€čစာကိုလညá€čှ user က ဘယá€č စာမá€șကá€čá‚á€œá€Źá€€á€­á€Żá€˜á€Č á€žá€Œá€Źá€žá€žá€Œá€Źá€ž ေပၚေနေစခá€șငá€čတယá€čဆိုရငá€č ေပၚေစခá€șငá€čတá€Č႔ ဟာကို vari- able တစá€čခု သတá€čမလတá€čၿပြှ အá€Čဒိ variable ကို စာမá€șကá€čá‚á€œá€Źá€á€…á€čခုကေန ေနဏကá€čတစá€čခုကို passing လုပá€čဖုိ႔ လုပá€čá€›á€™á€œá€Źá€˜á€Čျဖစá€čတယá€č။ အá€Čဒိလို pass လုပá€čဖုိ႔ ဥေျခခံ ဥဏသျဖငá€č႔ေပါ႔ ၄ မá€șá€łá€­á€žá€›á€œá€­á€•á€«á€á€šá€č။ (1) Pass the variables in URL (2) Through a session (3) Via a cookie (4) with an HTML form အá€Čဒိ ထá€Čက ဘယá€čဟာကို သံုသမယá€čဆုိတဏေတဏ႔ ကိုယá€č á€»á€•á€łá€œá€Żá€•á€čတá€Č႔ site ရá€Č႕ လိုအပá€čခá€șကá€čá€±á€•ášá€™á€œá€Źá€™á€°á€á€Šá€čၿပြှဘá€Č ဆံုသ ျဖတá€čၟကပါတယá€č။ Passing Variables through a URL ငပမဏေပါ႔ဗá€șာ - http://www.mydomain.com/news/articles/showart.php?id=12345 သူက variables ကို URL ထá€Čကေန ျဖတá€čၿပဟသေဖဏá€čျပတဏပါ။ showart.php ကို á€±á€ášá€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č ar- ticles ထá€Čက id နံပါတá€č 12345 ကို ေခၚတငá€čလုိကá€čတဏပါ။ အá€Čဒိလို variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż URL ထá€Čá€™á€œá€Ź ေဖဏá€čျပတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ႏလစá€čခု ကို တစá€čျပိဳငá€čတညá€čှ လုပá€čခá€șငá€čရငá€č ampersand(&) သေက၀တကို သံုသၿပဟသ ႏလစá€čခုကို ေပါငá€čှၿပြှ ေဖဏá€čá€»á€•á€œá€­á€Żá‚”á€›á€á€šá€č။ ငပမဏ- http://www.mydomain.com/news/articles/showart.php?id=12345&lang=en rZÑdr pmay
  • 23. udkausmf 23 သူ႔ရá€Č႕ á€žá€±á€˜á€Źá€á€›á€Źá€žá€€á€±á€á€Źá‚” id နံပါတá€č 12345 ျဖစá€čရမယá€č႔ ဥျပငá€č language ကလညá€čှ en ဆိုတá€Č႔ english ျဖစá€čရမယá€čေပါ႔ဗá€șာ။ ခုကေတဏ႔ ဒြလို လုပá€čလို႔ရတယá€čဆုိတာဘá€Č မလတá€čထဏသငဟသေနဏá€č။ ကိုယá€čက á€á€Żá€™á€œ á€…á€±á€œá‚”á€œá€Źá€á€Źá€†á€­á€Żá€±á€á€Źá‚” á€Ąá€±á€»á€á€á€¶á€±á€œá€Źá€€á€čေတဌဘá€Č á€±á€œá‚”á€œá€Źá€±á€”á€á€Źá€±á€œá‹ ဒြလို variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż URL ထá€Čá€™á€œá€Ź ေဖဏá€čျပတá€Č႔ နညá€čှက တကယá€čတမá€čှ ေတဏ႔ Security အပိုငá€čှက စငá€čှစာှရငá€č တအာှကို အာှနညá€čသပါတယá€č။ sensitive ျဖစá€čတá€Č႔ information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ခုလိုသာ ျပေပသေနရငá€č Security á€Ąá€á€Œá€€á€č ဘယá€čလိုလုပá€č စိတá€čခá€șႏိုငá€čá€›á€±á€á€Źá‚”á€™á€œá€Źá€œá€Č။ သူ႕ရá€Č႕ အာှနညá€čှခá€șကá€čá€±á€œá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရေဥဏငá€č။ ၁။ á€šá€°á€‡á€Źá€Ąá€Źá€žá€œá€¶á€Żá€žá€€ သငá€čသံုသထဏသတá€Č႔ variables á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ျမငá€čရမယá€č။ ၂။ á€šá€°á€‡á€Źá€±á€á€Œá€Ÿá€Ź URL ထá€Čက variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေျပဏငá€čသၿပဟသေတဏ႔ တစá€čျခဏသ နညá€čှလမá€čသေတဌနá€Č႔ သငá€č မျပခá€șငá€čတá€Č႔ information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ယူႏုိငá€čတယá€č ။ ဘာဘá€Čျဖစá€čျဖစá€čေပါ႔။ security ပိုငá€čှ အာှနညá€čှတယá€čဆိုေပမယá€č႔ တစá€čျခဏသ á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€á€Č႔ á€±á€”á€›á€Źá€±á€œá€žá€±á€á€Œá€œá€Šá€čှ ရလိေသသတယá€čေလ။ ခုလိုမá€șဳိှ variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż PASS လုပá€čဖုိ႔ PHP á€™á€œá€Ź ရလိပါတယá€č။ $_GET array ျဖစá€čပါတယá€č။ URL á€™á€œá€Ź ေပၚမယá€č႔ variable name ကို key ဥျဖစá€č ယူလိုကá€čá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ URL á€™á€œá€Ź variable က id ျဖစá€čတယá€čဆုိရငá€č $_GET['id'] ျဖစá€čၿပဟသေတဏ႔ ေနဏကá€č variable က lang ဆုိရငá€č $_ GET['lang'] ေပါ႔။ ဒါဆုိရငá€č ေလ႔ကá€șငá€č႔ခနá€čှ á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€ž လုပá€čၟကည့á€čရ ေဥဏငá€č ။ ခုနက ေရသခá€Č႔တá€Č႔ moviesite. php ကို နညá€čှနညá€čသေလသ ျပငá€čေရသမယá€čဗá€șာ။ <html> <head> <title> My Movie Site - <?php echo $_GET['favmovie']; ?> </title> </head > <body > <?php //delete this line: deïŹ ne('FAVMOVIE', 'The Life of Brian'); echo 'My favorite movie is '; rZÑdr pmay
  • 24. 24 PHP avScg;xpfrsm; echo $_GET['favmovie']; echo ' <br/> '; $movierate = 5; echo 'My movie rating for this movie is: '; echo $movierate; ?> </body> </html> ျပငá€čáżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žáżá€•á€źá€œá€Źá€žá‹ OK. ဒါဆုိရငá€č ေနဏကá€čထပá€č document အသစá€čတစá€čခုေရသမယá€č။ text editor á€™á€œá€Ź new pageေခၚၿပဟသေတဏ႔ ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čှ ေရသပါ။ ၿပြှရငá€č movie1.php ဆိုၿပြှ save လုပá€čပါ။ <html> <head> <title> Find my Favorite Movie! </title> <head> <body> <?php echo ' <a href="moviesite.php?favmovie=Stripes"> '; echo 'Click here to see information about my favorite movie!'; echo ' </a> '; ?> </body> </html> ၿပြှရငá€č browser ကေန movie1.php ကို á€±á€ášá€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č ေဥဏကá€čက ပံု အတိုငá€čá€žá€±á€•ášá€œá€Ź ပါမယá€č။ ကၜဌနá€čေတဏá€č ဒြစာအုပá€čá€™á€œá€Ź HTML á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို ဥေသသစိတá€čရလငá€čှ မေနပါဘူသ။ PHP ကို á€±á€œá‚”á€œá€Źá€±á€”áżá€•á€źá€†á€Żá€­á€±á€á€Źá‚” HTML ကိုလညá€čှ ဥေတဏá€č အသငá€č႔ နာှလညá€č á€±á€”áżá€•á€źá€œá€­á€Żá‚” ယူဆပါတယá€č။ rZÑdr pmay
  • 25. udkausmf 25 á€•á€¶á€Żá€™á€œá€Ź ျမငá€čတá€Č႔အတုိငá€čှဘá€Č သူက click ပါတá€Č႔။ အá€Čဒိေတဏ႔ click လိုကá€čေပါ႔။ ဒါဆုိရငá€č ေဥဏကá€čကပံုဥတုိငá€čှ ထဌကá€čလာမယá€č။ rZÑdr pmay
  • 26. 26 PHP avScg;xpfrsm; á€•á€¶á€Żá€™á€œá€Źá€»á€™á€„á€čရတá€Č႔အတုိငá€čှဘá€Č $favmovie = TheGyanMoe ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€•á€«á‹ တစá€čခါတညá€čှ browser ရá€Č႕ Tab ရá€Č႕ title ကိုလညá€čှ ၟကည့á€čလိုကá€čပါငဟသ My Movie Site - ThaGyanMoe ဆိုၿပြှ ျမငá€čá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔လá€Čဆုိေတဏ႔ title tag á€™á€œá€Ź $favmovie ဆိုတá€Č႔ variable ကို á€±á€ášá€žá€¶á€Żá€žá€‘á€Źá€žá€œá€­á€Żá€€á€čá€œá€­á€Żá‚”á€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ Special characters in URLs URL á€™á€œá€Ź variable á€±á€á€Œá€™á€œá€Źá€•á€«á€á€á€čတá€Č႔ special character ေတဌျဖစá€čတá€Č႔ space, amper- sands(&) စတá€Č႔ character မá€șာှ ကို ဒြအတုိငá€čှ ေဖဏá€čá€»á€•á€›á€Źá€™á€œá€Ź problem ရလိပါတယá€č။ ဒြလို á€Ÿá€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż PHP á€™á€œá€Ź ေကá€șာá€čလႊာှႏိုငá€čပါတယá€č။ á€žá€°á‚•á€™á€œá€Źá€•á€«á€á€Č႔ urlencode() ဆိုတá€Č႔ function ကို သံုသၿပဟသ special character problem ကို ေျဖရလငá€čှႏိုငá€čပါတယá€č။ အခု နညá€čှနညá€čá€žá€±á€œá€Źá€€á€č ထပá€čေပါငá€čှ ေလ႔ကá€șငá€č႔ၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ mov- ie1.php ကို ေဥဏကá€čက ကုဒá€čá€±á€á€Œá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čှ ထပá€č ျပငá€čေရသၟကည့á€čမယá€čေလ။ <html> <head> <title> Find my Favorite Movie! </title > </head> <body> <?php //add this line: $myfavmovie = urlencode('Enemy at the gate'); //change this line: echo "<a href="moviesite. php?favmovie=$myfavmovie">"; echo 'Click here to see information about my favorite movie!'; echo '</a>'; ?> </body > </html> rZÑdr pmay
  • 27. udkausmf 27 save လုပá€čၿပြှ ျပနá€č ဖဌငá€č့ၟကည့á€čရေဥဏငá€č။ ဒါဆုိရငá€č ေဥဏကá€čပါပံုဥတုိငá€čသျမငá€čရမယá€č။ URL box ထá€Čကို ေသခá€șá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čပါ။ ဒြပရိုဂရမá€čá€±á€œá€žá€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č $myfavmovie = Enemy at the gate ဆိုၿပြှ ေပသခá€Č႔တဏပါ။ word á€±á€á€ŒáŸá€€á€Źá€žá€€ space á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż မရလိေစခá€șငá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č urlencode() ဆိုတá€Č႔ function ကို တစá€čခါတညá€čှ တဌá€Čá€±á€•á€žá€œá€­á€Żá€€á€čá€á€Źá€•á€«á€˜á€Č။ မခကá€čပါဘူသ။ ဟုတá€čတယá€čမလာှ။ ကá€Č ..ေနဏကá€čတစá€čခနá€čှကို ဆကá€čကူှ လိုကá€čáŸá€€á€›á€±á€Ąá€Źá€„á€č။ Passing variables with SESSIONS ကၜဌနá€čေတဏá€č အထကá€čá€™á€œá€Ź ေျပဏခá€Č႔တá€Č႔အတုိငá€čှ variable ကို URL ကေန passing လုပá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ဥေရသမႀကဟသတá€Č႔ á€±á€’á€á€Źá€±á€á€Œ ၊ saved လုပá€čထာှတá€Č႔ old information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż á€šá€°á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá€€á€čလို႔ ကိုယá€č႔ site á€Ąá€á€Œá€€á€č dangerous ဥေျခဥေနကို မေရဏကá€čႏိုငá€čတá€Č႔ á€Ąá€±á€»á€á€Ąá€±á€”á€±á€á€Œá€™á€œá€Ź á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ တကယá€čလို႔မá€șာှ user တစá€čေယဏကá€čရá€Č႕ personal data á€±á€á€Œá€€á€­á€Żá€žá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č အထကá€čပါနညá€čှနá€Č႔ မသံုသသငá€č႔ပါဘူသ။ ကိုယá€čá‚”á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔ လူတုိငá€čှကို á€±á€•á€žá€žá€­á€›á€™á€œá€Źá€œá€Č ? မဟုတá€čဘူှလာှ။ Person- al data á€±á€á€Œá€†á€Żá€­á€á€Ź username, password, address, email, phone number, credit card number á€…á€á€Źá€±á€á€Œá€•á€«á€•á€«á€á€šá€č။ အá€Čá€’á€«á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż private ဥေနနá€Č႔ သံုသဖုိ႔ Cookies ကို သံုသရပါတယá€č။ ေနဏကá€čပိုငá€čá€žá€™á€œá€Źá€±á€á€Źá‚” cookies á€Ąá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို ထပá€čၿပြှ ျဖညá€č့စဌကá€čá€±á€†á€Œá€žá€±á‚á€Œá€žá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€™á€šá€č။ rZÑdr pmay
  • 28. 28 PHP avScg;xpfrsm; what is a session? Session ဆိုတာ တကယá€čေတဏ႔ variable ကို temporary သတá€čမလတá€čလိုကá€čတာဘá€Čျဖစá€čပါတယá€č။ သူ႕ရá€Č႕ သကá€čတမá€čှက ဘယá€čá€±á€œá€Źá€€á€čခံလá€Čဆုိေတဏ႔ Browser ကို shutdown ခá€șလိုကá€čတá€Čá‚”á€Ąá€‘á€­á€•á€«á€˜á€Č။ browser လညá€čှ ပိတá€č သူလညá€čှ ေပá€șာကá€č ပါဘá€Č။ Session á€™á€œá€Źá€œá€Šá€čှ သူ႔ဟာသူ session id ပါပါတယá€č။ ဒါမလ ကိုယá€čလုပá€čလိုကá€čတá€Č႔ (browser á€±á€•ášá€™á€œá€Ź) အရာတစá€čခုကို သူက သူ႔နံပါတá€čနá€Č႔သူ မလတá€čထဏသတဏျဖစá€čပါတယá€č။ PHP program က လိုအပá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź အá€Čဒိ Session á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż refer ျပနá€čလုပá€čပါတယá€č။Session á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż URL ထá€Čá€™á€œá€Ź Pass လုပá€čလို႔ရသလို cookie နá€Č႔လညá€čှ တဌá€Čဖကá€čၿပြှ လုပá€čá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ PHP program á€™á€œá€Ź session ကို ေခၚသံုသဖုိ႔ session_start() ဆုိတá€Č႔ function á€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€±á€ášá€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá€€á€čá€šá€¶á€Żá€•á€«á€˜á€Č။ ဘယá€čá€”á€Źá€žá€™á€œá€Ź ေရသရလá€Čဆုိရငá€č PHP program ရá€Č႕ ထိပá€čá€†á€¶á€Żá€žá€™á€œá€Ź ေရသရပါတယá€č။ တစá€čá€á€Żá€±á€á€Źá‚”á€›á€œá€­á€á€šá€č။ session ထá€Čá€™á€œá€Ź သငá€čက ဘယá€č data á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သိမá€čá€žá€™á€œá€Źá€œá€Čဆုိတဏေတဏ႔ ပထမဆံုသ စငá€čá€žá€…á€Źá€žá€‘á€Źá€žá€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ အဓိကက ေတဏ႔ username and login information á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သိမá€čှတာမá€șဏသပါတယá€č။ ကá€Č ..á€±á€»á€•á€Źá€±á€”áŸá€€á€Źá€•á€«á€á€šá€č။ ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔ ပရိုဂရမá€č တစá€čပုဒá€čá€±á€œá€Źá€€á€č ခá€șá€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čမယá€č။ movie1.php ကိုဘá€Č နညá€čှနညá€čှ ထပá€čေပါငá€čသေရသၟကည့á€čမယá€č။ ေဥဏကá€čက အတုိငá€čသေပါ႔ - <?php session_start(); $_SESSION['username'] = 'MgMg12345'; $_SESSION['authuser'] = 1; ?> <html> <head> <title> Find my Favorite Movie! </title > </head> <body> <?php $myfavmovie = urlencode('Enemy at the gate'); echo " <a href="moviesite. php?favmovie=$myfavmovie"> "; rZÑdr pmay
  • 29. udkausmf 29 echo 'Click here to see information about my favorite mov- ie!'; echo ' </a> '; ?> </body> </html> ေနဏကá€čၿပဟသေတဏ႔ moviesite.php ကိုလညá€čှ နညá€čှနညá€čသေတဏ႔ျပငá€čေရသရမယá€čေလ။ á€˜á€Źá€œá€­á€Żá‚”á€†á€Żá€­á€±á€á€Źá‚” သူ႔ဆြက information ေတဌ á€šá€°á€›á€™á€œá€Źá€€á€­á€Żá€ž ။ session သံုသၿပဟဆုိေတဏ႔ သူက ဒြအတုိငá€čှ á€™á€±á€•á€žá€±á€á€Źá‚”á€˜á€°á€žá€±á€œá‹ သတá€čမလတá€čထာှတá€Č႔ data á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż တူမတူ တိုကá€čစစá€čမယá€č။ တူရငá€čေပသမယá€č။ မတူရငá€č မေပသဘူသေပါ႔။ အá€Čဒိလို စစá€čá€–á€Żá€­á‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č moviesite.php ကို နညá€čှနညá€čသေလသ ျပငá€čေရသမယá€čေလ။ <?php session_start(); //check to see if user has logged in with a valid password if ($_SESSION['authuser'] != 1) { echo 'Sorry, but you don't have permission to view this page!'; exit(); } ?> <html> <head> <title> My Movie Site - <?php echo $_GET['favmovie']; ?> </title> </head > <body> <?php echo 'Welcome to our site, '; echo $_SESSION['username']; echo '! <br/>'; echo 'My favorite movie is '; echo $_GET['favmovie']; echo ' <br/> '; $movierate = 5; echo 'My movie rating for this movie is: '; echo $movierate; rZÑdr pmay
  • 30. 30 PHP avScg;xpfrsm; ?> </body> </html> Save လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ movie1.php ကို ဖဌငá€č႔ၿပြှ click လုပá€čလိုကá€čရငá€č ေဥဏကá€čက ပံုဥတိုငá€čသထဌကá€čá€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။ How it works ဥေရသႀကဟသတဏကို မေမ႔နá€Č႔ေနဏá€č။ session ကို ေရသမယá€čဆုိရငá€č ကိုယá€čေရသမယá€č႔ script ရá€Č႕ ထိပá€čá€†á€¶á€Żá€žá€™á€œá€Ź ေရသရတယá€č။ ခု ဒြ ပရိုဂရမá€č á€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č movie1.php ကေန request လုပá€čလာတာကို moviesite.php ရá€Č႕ ထိပá€čဆံုသက session က if နá€Č႔ စစá€čပါတယá€č။ if ရá€Č႕ အလုပá€čလုပá€čပံုက ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čသျဖစá€čပါတယá€č။ သူ႕ရá€Č႕ condition က if(conditional statement){statement} ျဖစá€čပါတယá€č။ ငပမဏ ေလသ တစá€čခု နá€Č႔ လုပá€čၟကည့á€čမယá€čေလ။ ဥစဆိုေတဏ႔ လဌယá€čလဌယá€čကူကူေပါ႔ဗá€șာ။ rZÑdr pmay
  • 31. udkausmf 31 <?php if (1+3 ==4){ echo 'Summation is true.'; } ?> အá€Čဒါကို run လုိကá€čရငá€č browser ကေန Summation is true ဆိုတာကို á€»á€•á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ အလုပá€čလုပá€čပံုက if ဆိုတá€Č႔အတိုငá€čှ ျဖစá€čလလá€șငá€čေပါ႔ ဗá€șာ... 1+3==4 ျဖစá€čလလá€șငá€č Summation is true ဆိုတာကို echo နá€Č႔ output ထုတá€čထဏသတဏပါ။ 1+3==5 ဆိုရငá€č á€˜á€Źá€™á€œ á€»á€•á€™á€œá€Źá€™á€Ÿá€Żá€á€čပါဘူသ ။ ဟုတá€čá€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€čတာကိုှ။ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔ == ႏလစá€čá€á€«á€žá€¶á€Żá€žá€›á€á€Źá€œá€Č ဆုိရငá€č PHP á€™á€œá€Ź သံုသရမယá€č႔ Comparison operators ကို ရလငá€čှ ျပပါမယá€č။ Comparison operators == :Values are equal === : Values are identical != :Values are not equal !== :Values are not identical < :value 1 is less than value 2 > :value 1 is greater than value 2 <= :value 1 is less than or equal to value 2 >= :value 1 is greater than or equal to value 2 á€’á€źá€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź ေသခá€șာ မလတá€čá€‘á€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€€ equal ဆိုတာနá€Č႔ identical ဆုိတာ မတူပါဘူသ။ identical á€™á€œá€Źá€†á€­á€Żá€›á€„á€č variable ရá€Č႕ value ေရဏ datatype ေရဏ တူပါတယá€č။ equal á€™á€œá€Źá€€á€±á€á€Źá‚” value ဘá€Čတူတဏပါ။ အခု moviesite.php á€™á€œá€Ź ျပငá€čá€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čတá€Č႔ ဟာကို ျပနá€čရလငá€čသပါမယá€č။ rZÑdr pmay
  • 32. 32 PHP avScg;xpfrsm; if($_SESSION['authuser'] !=1) ဆိုတာက movie1.php file ကေန request လုပá€čá€œá€Źá€á€Źá€™á€œá€Ź authuser =1 မဟုတá€čဘူှဆုိရငá€č ဆိုတá€Č႔ အဓိပၾာယá€čရပါတယá€č။ လိုရငá€čသေျပဏရရငá€č 1 ျဖစá€čမလ ရမယá€čဆိုေပါ႔ဗá€șာ။ 1 မဟုတá€čဘူှဆိုရငá€č {} ကဌငá€čှထá€Čကဟာကို ဆကá€č Run á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ အá€Čá€’á€­á€™á€œá€Ź သူက echo သံုသၿပဟသ သငá€čက 1 မဟုတá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č ဒြ page ကို ၟကည့á€čခဌငá€č႔မရလိပါဘူသ ဆိုၿပြှ output ထုတá€čေပသတဏပါ။ ၿပြှရငá€č exit() func- tion သံုသၿပဟသ ျပနá€čထဌကá€čá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€á€šá€č။ တကယá€čလို႔ 1 ျဖစá€čခá€Č႔မယá€čဆုိရငá€č ကá€șနá€čတá€Č႔ code á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ဆကá€č run á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ အခုက 1 ျဖစá€čေနေတဏ႔ ပထမဆံုသ welcome to our site လာမယá€č။ ေနဏကá€čၿပြှရငá€č echo $_SESSION['username'] ကို ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔က MgMg12345 လို႔သတá€čမလတá€čခá€Č႔တá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č MgMg12345 ဆိုၿပဟသျပမယá€č။ ကá€șနá€čတဏကေတဏ႔ ေရလ႕က အတုိငá€čှဘá€Č။ If , else if, while , do while, switch and break , For စတá€Č႔ statement á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သူ႔ရá€Č႕ သကá€čဆုိငá€čရဏေနရဏ ေရဏကá€čမလ ကၜဌနá€čေတဏá€č ရလငá€čá€žá€»á€•á€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€™á€šá€č။ Theory နá€Č႔ Pratical ကို တစá€čခါတညá€čှ လုပá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€±á€•á€«á‚”á‹ á€’á€«á€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€čရငá€č ခငá€čဗá€șာှ ပá€șငá€čá€žá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€±á€•á€«á‚”á‹ rZÑdr pmay
  • 33. udkausmf 33 Passing variables with cookies Cookies á€±á€á€Œá€™á€œá€Ź á€˜á€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż သိမá€čှသလá€Čဆုိရငá€č website ကို á€œá€Źá€±á€›á€Źá€€á€čတá€Č႔သူရá€Č႕ computer information အနညá€čှငယá€čကို သိမá€čသပါတယá€č။ Theory အရဆုိရငá€čေတဏ႔ Cookies á€±á€á€Œá€Ÿá€Ź ဥသံုသျပဳသူရá€Č႕ IP , operating system á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż intercept လုပá€čႏိုငá€čပါတယá€č။ ဒါေပမယá€č႔ cookies ေတဌက storing infor- mation ဘá€Čလုပá€čပါတယá€č။ တစá€čခá€șá€łá€­á‚•á€žá€°á€±á€á€Œá€€ ေတဏ႔ ဒြ cookies technology နá€Č႔ ဥသံုသျပဳသူရá€Č႕ browsing habits ေတဌ ကို track လုပá€čပါတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ ဒြ cookies á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż commonly name directory ထá€Čá€™á€œá€Ź သိမá€čသထဏသတဏျဖစá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č hacker ေတဌက hack လုပá€čၿပဟသေတဏ႔ ေသဏá€čလညá€čသေကဏငá€čှ တစá€čျခဏသသူက မိမိကဌနá€čပá€șီတာထá€Čက cookies á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż တစá€čနညá€čှနညá€čသျဖငá€čá‚”á€œá€Źá€šá€°á€žá€Œá€Źá€žá€œá€œá€șငá€čေသဏá€č လညá€čသေကဏငá€čှ သငá€č႔ရá€Č႕ á€Ąá€±á€›á€žá‚€á€€á€źá€žá€±á€’á€á€Źá€±á€á€Œ á€•á€«á€žá€Œá€Źá€žá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ á€’á€«á€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ တစá€čခá€șá€łá€­á‚•á€žá€°á€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚” Browser က cook- ies ကို disable á€±á€•á€žá€‘á€Źá€žá€±á€œá‚”á€›á€œá€­á€•á€«á€á€šá€č။ ဒြလိုမá€șဳိှ ျဖစá€čပá€șကá€čႏိုငá€čá€á€Źá€±á€á€Œá€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ တကယá€č႔ ဥေရသႀကဟသ á€±á€’á€á€Źá€±á€á€Œ (ငပမဏ - Credit card information ) á€…á€á€Źá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ကဌနá€čပá€șီတာထá€Čá€™á€œá€Ź သိမá€čှဆညá€čှ မထာှဖို႔ á€Ąá‚€á€€á€¶á€±á€•á€žá€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ Cookies နá€Č႔ပါတá€čသတá€čၿပြှ ပိုသိခá€șငá€čရငá€č security risk á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ပို သိခá€șငá€čရငá€č ေဥဏကá€čက website ကို á€žá€Œá€Źá€žá€±á€›á€Źá€€á€č á€±á€œá‚”á€œá€Źá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ www.w3.org/Security/faq/wwwsf2.html#CLT-Q10 ဒြလိုဆုိရငá€č á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔ developer á€žá€™á€Źá€žá€±á€á€Œá€€ cookies ကို á€žá€¶á€Żá€žá€±á€”áŸá€€á€±á€žá€žá€œá€Č။ cook- ies ကို သံုသျခငá€čသျဖငá€č႔ သတá€čမလတá€čထာှတá€Č႔ အခá€șိနá€čထိ information ကို သိမá€čá€žá€‘á€Źá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€«á€á€šá€č။ Ses- sion ကို သဏသံုသမယá€čဆုိရငá€č Browser ကို ပိတá€čလိုကá€čတာနá€Č႔ သူ႕ရá€Č႕ life ကလညá€čှ ကုနá€čáżá€•á€źá€±á€œá‹ cookies ကေတဏ႔ အá€Čလို မဟုတá€čပါဘူသ။ Session ကိုသာ cookies နá€Č႔ တဌá€Čသံုသမယá€čဆုိရငá€č browser life ထကá€č ပို áŸá€€á€Źá€›á€œá€Šá€čခံေဥဏငá€čá€žá€¶á€Żá€žá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ ဟုတá€čၿပြ။ ခု cookie ကို ဘယá€čလို သတá€čမလတá€čမလá€Č။ လဌယá€čပါတယá€č။ setcookie() ေပါ႔။ ဒါလညá€čှ PHP function တစá€čá€á€Żá€•á€«á€˜á€Č။ cookie တစá€čခု သတá€čမလတá€čမယá€čဆုိရငá€č ေဥဏကá€čက အခá€șကá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż အရငá€čဆံုသ စငá€čှစာှ á€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ 1. Cookie name 2. Value of the cookie name (eg. username) 3. Cookie life time (in seconds) UNIX timestamp á€±á€•ášá€™á€œá€Ź ဥေျခခံထဏသပါတယá€č။ rZÑdr pmay
  • 34. 34 PHP avScg;xpfrsm; ဒါေပမယá€č႔ ခုလို á€±á€›á€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€•á€« တယá€č။ time()+60*60*24*365 ဒါဆုိရငá€č သူ႔ရá€Č႕ သကá€čတမá€čှက ၁ ႏလစá€čစဏျဖစá€čပါတယá€č။ 4. Path ( cookie ကို သိမá€čှမယá€č႔ေနရဏ) 5. Domain ( ဒြ cookie ကို လကá€čá€á€¶á‚á€­á€Żá€„á€čတá€Č႔ domain) (ဒြဟာက optional ျဖစá€čပါတယá€č။ မသတá€čမလတá€čလညá€čှရတယá€č) 6. Cookie á€™á€œá€Ź secure connection HTTPS ကို on ေပသထဏသရမယá€č။ အá€Čဒိေတဏ႔ á€’á€źá€œá€­á€Żá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€»á€–á€…á€čá€™á€œá€Źá€±á€•á€«á‚”á‹ setcookie ($name[, $value[, $expire[, $path[, $domain[, $secure]]]]]) ခုလညá€čှ $_COOKIE['cookiename'] ကို á€žá€¶á€Żá€žá€™á€œá€Źá€•á€«á€˜á€Č။ ခု လုပá€čမယá€č႔ ပရိုဂရမá€čá€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č MgMg12345 ဆုိတá€Č႔ user ဟာ ဒြ site ကို လာတုိငá€čှ သူ႔ရá€Č႕ username ကို type လုပá€čစရာမလိုဘá€Č ေဥဏá€čတို ျဖညá€čá€·á€±á€•á€žá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ movie1.php file ကိုဘá€Č နညá€čှနညá€čသေလသ ထပá€č ျပငá€č ေရသၟကည့á€čတဏေပါ႔။ <?php setcookie('username', 'MgMg', time() + 60); session_start(); //delete this line: $_SESSION['username'] = 'MgMg12345'; $_SESSION['authuser'] = 1; ?> <html> <head> <title> Find my Favorite Movie! </title> </head> <body> <?php $myfavmovie = urlencode('Enemy at the gate'); echo " <a href="moviesite.php?favmovie=$myfavmovie"> "; echo 'Click here to see information about my favorite movie!'; echo ' </a> '; ?> </body> </html> rZÑdr pmay
  • 35. udkausmf 35 ၿပဟသေတဏ႔ ထံုသစံဥတိုငá€čှ moviesite.php file ကို နညá€čှနညá€čသေလသ ထပá€čျပငá€čေရသမယá€č <?php session_start(); //check to see if user has logged in with a valid password if ($_SESSION['authuser'] != 1) { echo 'Sorry, but you don't have permission to view this page!'; exit(); } ?> <html> <head> <title> My Movie Site - <?php echo $_GET['favmovie']; ?> </title> </head > <body > <?php echo 'Welcome to our site, '; echo $_COOKIE['username']; echo '! <br/> '; echo 'My favorite movie is '; echo $_GET['favmovie']; echo ' <br/> '; $movierate=5; echo 'My movie rating for this movie is: '; echo $movierate; ?> </body > </html> ဒြလိုဆိုရငá€č ေဥဏကá€čá€•á€«á€•á€¶á€Żá€±á€á€Œá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čသျမငá€čá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ rZÑdr pmay
  • 36. 36 PHP avScg;xpfrsm; အထကá€čက ပရိုဂရမá€čဟာ cookies life time ကို 60 seconds ဘá€Č သတá€čမလတá€čထဏသတဏပါ။ ကိုယá€č႔ဟာကို စိတá€čáŸá€€á€­á€łá€€á€č ျပငá€čၟကည့á€čáżá€•á€źá€žá€±á€œá‚”á€€á€șငá€č႔ၟကည့á€čပါ။ rZÑdr pmay
  • 37. udkausmf 37 Passing information with Forms Form ပံုစံကို နညá€čှနညá€čá€žá€±á€œá€Źá€€á€č á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရေဥဏငá€č ။ သူ႔ကို စတငá€čေတဏ႔မယá€čဆုိရငá€č (၁) <form> နá€Č႔ စတငá€čၿပြှ action and method ဆိုတá€Č႔ attribute ပါပါတယá€č။ action ဥေနနá€Č႔ URL တစá€čခုကို á€±á€•á€žá‚á€­á€Żá€„á€čၿပြှ method ဥေနနá€Č႔ GET or POST တစá€čခုခုကို သံုသ ႏိုငá€čပါတယá€č။ (၂) input fields မá€șဏသပါပါတယá€č။ ဥသံုသမá€șá€Źá€žá€á€Źá€±á€á€Œá€€á€±á€á€Źá‚” TEXT: min 2 characters to 2000 characters အထိ á€žá€¶á€Żá€žá‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ ဒိထကá€č ပိုမá€șာှမá€șဏသသံုသခá€șငá€čရငá€čေတဏ႔ textarea ဆိုတá€Č႔ ဟာကို သံုသရပါမယá€č။ Check box : user á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż Choice လုပá€čဖုိ႔ရနá€čá€Ąá€á€Œá€€á€čျဖစá€čပါတယá€č။ choice ကို တစá€čခုထကá€čမက ေရဌသခá€șယá€čႏိုငá€čá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ Radio: radio button ကလညá€čှ list ထá€Čကေန ေရဌသခá€șယá€čဖို႔ဘá€Čျဖစá€čပါတယá€č။ ဒါေပမယá€č႔ သူက တစá€čခုဘá€Č á€±á€›á€Œá€žá€œá€­á€Żá‚”á€›á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ Select: ဒဟေကဏငá€č႔ကိုေတဏ႔ ေတဏá€čေတဏá€čမá€șာှမá€șာှက Drop down box ဥျဖစá€čသိၟကပါတယá€č။ Passwords: သူ႔ကိုေတဏ႔ user က ဘာရိုကá€čတယá€čဆုိတာကို Hide လုပá€čá€‘á€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ Using forms to get information movie1.php file ကိုဘá€Č နညá€čှနညá€čသေလသ ထပá€čၿပြှ ျပငá€čေရသၟကည့á€čမယá€čေလ။ ျပငá€čရငá€čသျပငá€čရငá€čှ ေတဏá€čေတဏá€čေတဏငá€č မá€șá€Źá€žá€œá€Źáżá€•á€źá€±á€”á€Źá€č။ ကၜဌနá€čေတဏá€čေျပဏခá€șငá€čတာက မá€șá€Źá€žá€œá€Źáżá€•á€źá€†á€Żá€­á€±á€á€Źá‚” Comment ေလသေတဌ ေသခá€șဏေရသဖုိ႔ ပါ။ ေဥဏကá€čá€™á€œá€Ź ျပထဏသတá€Č႔ Code á€±á€œá€žá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေသခá€șာ á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čပါ။ rZÑdr pmay
  • 38. 38 PHP avScg;xpfrsm; <?php //delete this line: setcookie('username', 'MgMg', time() + 60); session_start(); $_SESSION['username'] = $_POST['user']; $_SESSION['userpass'] = $_POST['pass']; $_SESSION['authuser'] = 0; //Check username and password information if (($_SESSION['username'] == 'MgMg') and ($_SESSION['userpass'] == '12345')) { $_SESSION['authuser'] = 1; } else { echo 'Sorry, but you don't have permission to view this page!'; exit(); } ?> <html> <head > <title> Find my Favorite Movie! </title > </head > <body> <?php $myfavmovie = urlencode('Enemy at the gate'); echo " <a href="moviesite.php?favmovie=$myfavmovie"> "; echo "Click here to see information about my favorite movie!"; echo " </a> "; ?> </body> </html> á€»á€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č moviesite.php ကို နညá€čှနညá€čှ ထပá€čျပငá€čေရသပါငဟသမယá€č။ <?php session_start(); //check to see if user has logged in with a valid password if ($_SESSION['authuser'] !=1 ) { echo 'Sorry, but you don't have permission to view this page!'; exit(); rZÑdr pmay
  • 39. udkausmf 39 } ?> <html> <head> <title> My Movie Site - <?php echo $_GET['favmovie']; ?> </title> </head> <body> <?php echo 'Welcome to our site, '; //delete this line: echo $_COOKIE['username']; echo $_SESSION['username']; echo '!<br/>'; echo 'My favorite movie is '; echo $_GET['favmovie']; echo ' <br/> '; $movierate = 5; echo 'My movie rating for this movie is: '; echo $movierate; ?> </body> </html> áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č Login form တစá€čခု တညá€čေဆဏကá€čပါမယá€č။ text editor á€™á€œá€Ź new document လုပá€čပါ။ File name ကို login.php လုိ႔ နာမညá€čေပသပါမယá€č။ <?php session_unset(); ?> <html> <head> <title>Please Log In</title> </head> <body> <form method="post" action="movie1.php"> <p> Enter your username: <input type="text" name="user"/> </p> <p> Enter your password: rZÑdr pmay
  • 40. 40 PHP avScg;xpfrsm; <input type="password" name="pass"/> </p> <p> <input type="submit" name="submit" value="Submit"/> </p> </form> </body> </html> áżá€•á€źá€žá€žá€Œá€Źá€žá€›á€„á€č login.php file ကို ေခၚၟကည့á€čပါမယá€č။ ေဥဏကá€čကပံုဥတိုငá€čှ ျမငá€čá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ username á€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź mgmg12345 password ကို 12345 ဆိုၿပြှ၀ငá€čၟကည့á€čပါ။ ၀ငá€čá€œá€Żá€­á‚”á€›á€™á€œá€Źá€™á€Ÿá€Żá€á€čပါဘူသ။ username á€™á€œá€Źá€žá€±á€”á€á€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č ျဖစá€čပါတယá€č။ Authorization scripts အလုပá€čလုပá€čတယá€čေပါ႔ဗá€șာ။ rZÑdr pmay
  • 41. udkausmf 41 အခု login name "MgMg" and password "12345" နá€Č႔၀ငá€čၟကည့á€čပါ။ ၀ငá€čá€œá€Żá€­á‚”á€›á€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€€á€­á€Ż ေတဌ႕ရပါမယá€č။ How it works á€•á€‘á€™á€†á€¶á€Żá€žá€Ąá€œá€Żá€•á€čလုပá€čတာက login.php ေလ ။ ဟုတá€čတယá€čမလာှ။ သူ႔ထá€Čá€™á€œá€Ź ဘယá€č page ကဘá€Čလာတá€Č႔ session ေတဌထá€Čက variables á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż unset လုပá€čလိုကá€čပါတယá€č။ အá€Čဒါကို session_un- set() ဆိုတá€Č႔ function နá€Č႔ လုပá€čလိုကá€čတဏပါ။ ၿပြှရငá€č variables ၂ ခုျဖစá€čတá€Č႔ username and password (user and password respectively) ကို ေမသပါတယá€č။ ၿပြှရငá€č ရလာတá€Č႔ variables ၂ ခုကို movie1. php ကို ပို႔ေပသပါတယá€č။ အá€Čလို ပို႔တá€Čá‚”á€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź POST method ကို သံုသၿပဟသပို႔ပါတယá€č။ အá€Čá€’á€«á€±áŸá€€á€Źá€„á€č႔ movie1. php á€™á€œá€Ź $_POST syntax ကို á€±á€á€Œá‚•á€›á€á€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ ခု á€’á€źá€±á€œá€Źá€€á€č သိရငá€č ရပါၿပဟ။ ေနဏကá€č အခနá€čá€žá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź လကá€čေတဌ႕ေလ႔ကá€șငá€č႔ခနá€čသေတဌ လုပá€čရငá€čှနá€Č႔ ပိုၿပြှနာှလညá€čá€œá€Źá€•á€«á€™á€šá€č။ movie1.php fileက တကယá€čေတဏ႔ ေဥဏကá€čá€•á€«á€œá€Żá€•á€čငနá€čသစငá€čမá€șာှကို လုပá€čေဆဏငá€čá€žá€Œá€Źá€žá€•á€«á€á€šá€č - (၁) Session ကို စတငá€čေပသတယá€č။ default ဥဏသျဖငá€č႔ login က ရလာတá€Č႔ variables á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż register လုပá€čေပသတယá€č။ (၂) Usernameand password ကို accept လုပá€čႏိုငá€čလာှ မလုပá€čႏိုငá€čဘူှလာှ စစá€čေပသတယá€č။ (၃) တကယá€čလို႔ username and password ၂ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€žá€€á€­á€Ż လကá€čခံတယá€čဆုိရငá€č autheruser ကို 1 ဥျဖစá€č သတá€čမလတá€č ေပသၿပဟသေတဏ႔ other pages á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż access ေပသပါတယá€č။ rZÑdr pmay
  • 42. 42 PHP avScg;xpfrsm; (like moviesite.php) (၄) တကယá€čလို႔ username and password က á€™á€œá€Źá€žá€á€šá€čဆုိရငá€č error message ကို ျပေပသပါတယá€č။ Using if / else arguments ခု if/elsearguments á€€á€­á€Żá€›á€œá€„á€čသပါမယá€č။ á€±á€›á€œá‚•á€™á€œá€Źá€á€Żá€”á€čသကေတဏ႔ နညá€čှနညá€čှ ရလငá€čှခá€Č႔ေသသ တယá€čေလ။ မလတá€čမိမယá€čထငá€čတယá€č။ if ကို á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔ á€žá€¶á€Żá€žá€›á€á€Źá€œá€Č။ ဟုတá€čကá€Č႔ á€’á€źá€œá€­á€Żá€•á€«á‹ ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔ဟာ ခုဆုိရငá€č val- ues အမá€șဳိှမá€șဳိှကို variables ေတဌနá€Č႔ á€»á€•á‚á€­á€Żá€„á€čá€œá€Źáżá€•á€źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ တစá€čခá€șဳိ႕ variable á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż specific action လုပá€čခá€șငá€čတá€Č႔ဥခါမá€șá€łá€­á€žá€™á€œá€Ź if ကို သံုသပါတယá€č။ ငပမဏ $password ဆိုတá€Č႔ variable ေပါ႔။ user ကို password ေတဏငá€čှမယá€č။ user က ထညá€č့မယá€č။ မလနá€čရငá€č site ထá€Čကို ၀ငá€čခဌငá€č႔ေပသမယá€č။ မမလနá€čဘူှဆုိရငá€č user ကို kick out á€’á€«á€™á€œá€™á€Ÿá€Żá€á€č site ထá€Čကို ၀ငá€čခဌငá€č႔မေပသဘူသ။ if ကို else ထပá€čေပါငá€čှ á€±á€•á€žá€œá€­á€Żá€€á€čမယá€čဆုိရငá€č the whole range of possible actions á€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ထိနá€čှႏိုငá€čá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ Using if statements Basic if statement က ေဥဏကá€čေဖဏá€čျပပါ အတုိငá€čသျဖစá€čပါတယá€č if (condition) action to be taken if true. ငပမဏ ဥေနနá€Č႔ - if ($stockmarket >1000) echo 'Wharr.... Time to Party'; တကယá€čလို႔ simple statement ထကá€č ပို ရလညá€čတယá€čဆုိရငá€čေတဏ႔ {} ကို á€žá€¶á€Żá€žá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ ဒြ á€Ąá€–á€Œá€„á€č႔ အပိတá€čá€±á€á€Œá€€á€­á€Ż ေသခá€șာ ဂရုစိုကá€čá€–á€Żá€­á‚”á€œá€­á€Żá€•á€«á€á€šá€č။ ေဥဏကá€čေဖဏá€čျပပါ နမူနာကို ၟကည့á€čပါ။ if ($stockmarket > 10000) { echo 'Wharr .....Time to Party!'; $mood = 'happy'; $retirement = 'potentially obtainable'; } rZÑdr pmay
  • 43. udkausmf 43 အခု ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔ လကá€čေတဌ႕ေလ႔ကá€șငá€č႔ဖုိ႔ လုပá€čပါမယá€č။ text editor á€€á€­á€Żá€–á€Œá€„á€č႔ပါ။ new document လုပá€čပါ။ date.php လို႔ နာမညá€čေပသပါ။ ၿပြှရငá€č ေဥဏကá€čက code á€±á€á€Œá€Ąá€á€Żá€­á€„á€čှ လိုကá€čေရသၟကည့á€čပါ။ <html> <head> <title> How many days in this month? </title> </head> <body> <?php date_default_timezone_set('Asia/Yangon'); $month = date('n'); if ($month == 1) { echo '31'; } if ($month == 2) { echo '28 (unless it's a leap year)'; } if ($month == 3) { echo '31'; } if ($month == 4) { echo '30'; } if ($month == 5) { echo '31'; } if ($month == 6) { echo '30'; } if ($month == 7) { echo '31'; } if ($month == 8) { echo '31'; } if ($month == 9) { echo '30'; } if ($month == 10) { echo '31'; } if ($month == 11) { echo '30'; } if ($month == 12) { echo '31'; } ?> </body> </html> rZÑdr pmay
  • 44. 44 PHP avScg;xpfrsm; ကၜဌနá€čေတဏá€č ဒြစာအုပá€čေရသေနတá€Č႔ အခá€șိနá€čက စကá€čတငá€čဘာလ ျဖစá€čတá€Čá‚”á€Ąá€á€Œá€€á€č 30 လို႔ ျပေနတဏပါ။ How it works အရငá€čဆံုသdate_default_timezone_set ဆိုတá€Č႔ date function တစá€čခု နá€Č႔ ကိုယá€čေရဏကá€čရလိေနတá€Č႔ ေဒသေပၚမူတညá€čၿပြှ time zone သတá€čမလတá€čတဏပါ။ ဥေမရိကဏသ နယူသေယဏကá€č á€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č ('America/ New_York') လို႔ သတá€čမလတá€čá€›á€™á€œá€Źá€•á€«á‹ ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔ á€±á€›á€žá€œá€­á€Żá€€á€čတá€Č႔ script က $month ဆိုတá€Č႔ variable ကို ယူပါတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ PHP date function ေတဌထá€Čက တစá€čခုျဖစá€čတá€Č႔ date('n') ဆိုတá€Č႔ value နá€Č႔ assign လုပá€čá€±á€•á€žá€œá€­á€Żá€čကá€čပါတယá€č။ ဒြ script က ဆာဗာ ရá€Č႕ အခá€șိနá€čကို ၟကညá€č့ပါတယá€č။ á€’á€źá€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź တစá€čခု ေျပဏခá€șငá€čတာက date function ကိုက 1 for january , 2 for february စသျဖငá€č႔ သိပါတယá€č။ ေတဏá€čá€±á€”áŸá€€á€Ź ဘယá€čက ဘယá€čလို သိတာလá€Č á€„á€źá€žá€±á€á€œá€Źá€€á€čá€…á€Źá€žá€±á€”á€™á€œá€Źá€…á€­á€Żá€žá€œá€­á€Żá‚”á€•á€«á‹ date function ကိုလညá€čှ ေနဏကá€čပိုငá€čှ အခနá€čá€žá€±á€á€Œá€™á€œá€Ź အကá€șယá€čတ၀နá€č႔ ရလငá€čသပါငဟသမယá€č။ ဒြ script á€™á€œá€Ź if statement သံုသၿပဟသ မလနá€čတá€Č႔ အထိ စစá€čပါတယá€č။ ပထမဆံုသ if statement က False ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€šá€čဆုိရငá€čေနဏကá€č ထပá€č statement တစá€čခုကို ခá€șကá€čျခငá€čှစစá€čပါတယá€č။ ဒြလိုနá€Č႔ True ျဖစá€čတá€Č႔အထိ စစá€čပါတယá€č။ Using if and else together သူ႕ရá€Čá‚•á€•á€¶á€Żá€…á€¶á€±á€œá€žá€€á€±á€á€Źá‚” ေဥဏကá€čပါဥတုိငá€čသျဖစá€čပါတယá€č။ အကá€șယá€čတ၀နá€č႔ေတဏ႔ မရလငá€čá€žá€±á€á€Źá‚”á€˜á€°á€žá€±á€œá‹ တစá€čခု မဟုတá€čရငá€č တစá€čခု ဆုိတá€Č႔ အဓိပၾာယá€čရပါတယá€č။ <?php $test = 5; if($test < 15) { echo 'The condition was met'; } else { echo 'The condition was not met'; } ?> rZÑdr pmay
  • 45. udkausmf 45 အထကá€čက ပရိုဂရမá€čá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż ၟကည့á€čမယá€čဆုိရငá€č $test ဆိုတá€Č႔ variable တနá€čဖုိှကို 5 လို႔ သတá€čမလတá€čလိုကá€čတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ if statement နá€Č႔ စစá€čၟကည့á€čလိုကá€čတယá€č။ စစá€čၟကည့á€čတယá€čဆိုတာ ကိုယá€č output လုပá€čခá€șငá€čတá€Č႔ data á€Ąá€á€Œá€€á€č ျဖစá€čပါတယá€č။ $test က 15 ထကá€čငယá€čတယá€čဆုိရငá€č The condition was met ကို ထုတá€čá€±á€•á€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ မငယá€čဘူှဆုိရငá€čေတဏ႔ The condition was not met ဆိုတá€Č႔ á€…á€Źá€±áŸá€€á€Źá€„á€čှကို ထုတá€čá€±á€•á€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ $test = 20 á€œá€­á€Żá‚”á€žá€Źá€±á€•á€žá€á€Č႔မယá€čဆုိရငá€č ဒုတိယ output ကို ထုတá€čá€±á€•á€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ တကယá€čလို႔ ကုိယá€čေပသခá€șငá€čတá€Č႔ message က ဥေျခဥေန ၂ ခုထကá€čပိုရငá€č ဘယá€čလိုလုပá€čမလá€Č ။ ရပါတယá€č။ အá€Čá€’á€­á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź if ရယá€č else ရယá€čáŸá€€á€Źá€žá€™á€œá€Ź else if ကို ထညá€č့သဌငá€čှ á€Ąá€žá€¶á€Żá€žá€»á€•á€łá‚á€­á€Żá€„á€čပါေသသတယá€č။ ေဥဏကá€čက á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€žá€€á€­á€Ż á€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရေဥဏငá€č။ <?php $age = 20; if($age < 18) { echo "Not old enough to vote or drink! <br />"; } else if ($age < 21) { echo "Old enough to vote, but not to drink. <br />"; } else { // If we get here, $age is >= 21 echo "Old enough to vote and drink! <br />"; } ?> ဥေပၚက code á€€á€­á€Żá€±á€œá‚”á€œá€ŹáŸá€€á€Šá€·á€čရငá€č အသကá€č ၁၈ ႏလစá€čေဥဏကá€čဆုိရငá€č vote or drink ၂ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€ž လုပá€čလို႔မရဘူှ။ တကယá€čလို႔ ၂၁ ႏလစá€čေဥဏကá€čဆုိရငá€čေတဏ႔ ( ၁၈ ႏလစá€č နá€Č႔ ၂၁ ႏလစá€čáŸá€€á€Źá€žá€»á€–á€…á€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Źá€±á€•á€«á‚”) ေသဏကá€čလုိ႔မရဘူှ။ ေဥဏကá€čဆံုသ တစá€čခုက ေတဏ႔ ၂ á€á€Żá€œá€¶á€Żá€žá€œá€Żá€•á€čá€œá€Żá€­á‚”á€›áżá€•á€źá€±á€•á€«á‚”á‹ $age=20 ဆိုတá€Č႔ á€±á€”á€›á€Źá€™á€œá€Ź အသကá€č အမá€șဳိှမá€șဳိှကို ေျပဏငá€čှလá€Č ေလ႔ကá€șငá€č႔ၟကည့á€čပါ။ rZÑdr pmay
  • 46. 46 PHP avScg;xpfrsm; While and do-while while loop က ဘယá€čလို လုပá€čေပသလá€Čဆုိရငá€č code block တစá€čခုကို True မျဖစá€čမခá€șငá€čှ repeat လုပá€čေပသပါတယá€č။ á€”á€™á€°á€”á€Źá€±á€œá€žá€”á€Č႔တဌá€Čá€±á€œá‚”á€œá€Źá€œá€­á€Żá€€á€čရငá€č ပိုနာှလညá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ <?php $i = 0; while($i<3) { echo "Count is at $i. <br />"; ++$i; } ?> အထကá€čá€€á€•á€¶á€Żá€…á€¶á€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č ကၜဌနá€čေတဏá€čတုိ႔က counter variable $i ကို သံုသထဏသပါတယá€č။ သူ႕ရá€Č႕ ကနငဟသတနá€čဖုိှကို သုည 0 á€±á€•á€žá€‘á€Źá€žá€œá€­á€Żá€€á€čပါတယá€č။ ေနဏကá€čၿပဟသေတဏ႔ while loop ထá€Čထည့á€č á€žá€¶á€Żá€žá€œá€­á€Żá€€á€čပါတယá€č။ ဘယá€č ဥေျခဥေနထိ ဒြကုဒá€č ကို Run á€™á€œá€Źá€œá€Čဆုိေတဏ႔ <3 ထိ ပါ။ ဘယá€čက á€…á€™á€œá€Źá€œá€Čဆုိေတဏ႔ သုည ကပါ။ while နá€Č႔စစá€čမယá€č။ ပထမဆံုသက သုည ..ဥုိေက မလနá€čတယá€č á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလို႔လá€Čဆုိေတဏ႔ 3 ထကá€čငယá€čတယá€čေလ။ ဒဟေတဏ႔ ပထမဆံုသ output ဥေနနá€Č႔ Count is at 0. ျဖစá€čမယá€č။ ဒုတိယဥေနနá€Č႔ 1 တတိယဥေနနá€Č႔ 2 á€Ąá€‘á€­á€™á€œá€”á€čတယá€č။ စတုတၳဥေနနá€Č႔ 3 áŸá€€á€±á€á€Źá‚” မမလနá€čá€±á€á€Źá‚”á€˜á€°á€žá‹ á€˜á€Źá€»á€–á€…á€čလုိ႔လá€Čဆိုေတဏ႔ <3 ဆိုတာ 3 နá€Č႔ ညြလို႔မရဘူှ။ ငယá€čကိုငယá€čá€›á€™á€œá€Źá‹ ဒြလိုမá€șဳိှ ပထမက 0 ဒုတိယက 1 တတိယက 2 ဆိုတာ ဘယá€čလို လုပá€č ကဌနá€čပá€șီတာက သိလá€Č။ ဟုတá€čကá€Č႔... ++$i ဆိုတá€Č႔ဟာနá€Č႔ ေဖဏá€čျပတဏပါ။ ထဌကá€čလာတá€Č႔ တနá€čဖုိှကုိ 1 ေပါငá€čှ ေပသတဏပါ။ ဒြ script ကို run လိုကá€čရငá€č Browser á€™á€œá€Ź ဒြလို á€±á€•ášá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ Count is at 0. Count is at 1. Count is at 2 မလတá€čခá€șကá€č။ သငá€č႔ ဥေနနá€Č႔ မလတá€čá€‘á€Źá€žá€›á€™á€œá€Źá€€ condition က မကိုကá€čညြႏိုငá€čဘူှဆုိရငá€č loop က ex- cute လုပá€čá€±á€•á€žá€™á€œá€Ź မဟုတá€čပါဘူသ။ $i=4 ဆိုရငá€č ဘာ output မလ ထဌကá€čá€œá€Źá€™á€œá€Źá€™á€Ÿá€Żá€á€čပါဘူသ။ rZÑdr pmay
  • 47. udkausmf 47 do-while loop <?php $i=10; do{ echo "The count is at $i."; ++$i; }while(i<5); ?> á€’á€źá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€™á€œá€Źá€†á€Żá€­á€›á€„á€č do ဆုိေတဏ႔ လုပá€čပါေပါ႔။ ဘာလုပá€čခိုငá€čှလá€Čဆုိရငá€č output ဥေနနá€Č႔ $i value ကို ထုတá€čခိုငá€čှတယá€č။ ၿပဟသေတဏ႔ while loop ကို ဆကá€čဆငá€čှတယá€č။ အá€Čá€’á€­á€™á€œá€ŹáŸá€€á€±á€á€Źá‚” ဘာ output မလ မထဌကá€čá€±á€á€Źá‚”á€˜á€°á€žá€±á€œá‹ initial value ကိုက 10 ျဖစá€čေနၿပဟ။ while á€™á€œá€Źá€±á€•á€žá€‘á€Źá€žá€á€Č႔ condition က < 5 ဆိုေတဏ႔ ဘာ မလ ထဌကá€čá€œá€Źá€™á€œá€Źá€™á€Ÿá€Żá€á€čဘူှ။ Output ဥေနနá€Č႔ The count is 10. ဆိုၿပြှ á€±á€•ášá€œá€Źá€™á€œá€Źá€•á€«á‹ FOR loop for loop ဆိုတာ PHP program ရá€Č႕ ဥသံုသမá€șဏသဆံုသ statement ေတဌထá€Čက တစá€čခု ဥပါ၀ငá€čျဖစá€čပါတယá€č။ သူ႔ ဥေနနá€Č႔ expression ၃ ခု ကို လကá€čá€á€¶á‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ Expression 1 ဥေနနá€Č႔ loop ရá€Č႕ အစ တနá€čဖုိှကို ေဖဏá€čျပတဏျဖစá€čၿပြှ Expression 2 ဥေနနá€Č႔ကေတဏ႔ expression 1 ဥေပၚဥေျခခံကဏ iteration method သံုသၿပဟသ တဌကá€čခá€șကá€čá€™á€œá€Ź ျဖစá€čပါတယá€č။ True value á€±á€á€Œá€€á€­á€Żá€˜á€Č တဌကá€čá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čၿပြှ False ျဖစá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€Čá‚”á€Ąá€á€«á€™á€œá€Ź ရပá€čá€žá€Œá€Źá€žá€™á€œá€Źá€»á€–á€…á€čပါတယá€č။ Expression 3 ဥေနနá€Č႔ကေတဏ႔ iteration တစá€čခုစြရá€Č႕ end of iteration ျဖစá€čပါတယá€č။ á€’á€źá€œá€­á€Żá€±á€»á€•á€Źá€±á€”á€±á€á€Źá‚” နညá€čှနညá€čှ ရႈပá€čá€žá€Œá€Źá€žá€žá€œá€­á€Ż ခံစဏသရမယá€č။ မရႈပá€čá€˜á€°á€žá€±á€”á€Źá€č။ ေဥဏကá€čက á€”á€™á€°á€”á€Źá€•á€¶á€Żá€…á€¶á€±á€œá€žá€€á€­á€ŻáŸá€€á€Šá€·á€čလိုကá€č။ လဌယá€čမလလဌယá€č။ ေျပဏဖုိ႔ကá€șနá€čá€žá€Œá€Źá€žá€á€šá€č။ Expression တစá€čá€á€Żá€…á€źá€™á€œá€Ź အစိတá€čအပိုငá€čှ တစá€čခု ထကá€čမက á€•á€«á‚á€­á€Żá€„á€čပါတယá€č။ á€•á€«á€œá€Źá€á€Č႔ရငá€č comma (,) နá€Č႔ ခံေပသရပါမယá€č။ Expression တစá€čခုနá€Č႔တစá€čá€á€ŻáŸá€€á€Źá€žá€™á€œá€Źá€±á€á€Źá‚” semicolon (;) နá€Č႔ ခံေရသေပသရပါတယá€č။ rZÑdr pmay