2. Դալտոնիզմ է կոչվում գունային
կուրություն, որի ժամանակ հիվանդը
չի կարողանում տարբերակել մեկ
կամ մի քանի գույներ: Լինում է
երկու տեսակի` ժառանգական և
ձեռքբերովի:
3. Հիվանդությունը դալտոնիզմ կոչվեց իր
հայտնաբերողի` Ջոն Դալտոնի
պատվին: Վերջինս նույնպես
դալտոնիկ էր (սակայն չգիտեր այդ
մասին մինչև 26 տարեկանը),
սակայն հետագայում
հայտնաբերելով, որ չի կարողանում
տեսնել կարմիր գույնը, 1794 թ.
ծավալուն գիրք գրեց իր
հիվանդության մասին:
5. Մարդու աչքի ցանցաթաղանթի
կենտրոնական մասում կան
գունազգայուն ընկալիչներ –
նյարդային բջիջներ, որոնք երեք
տիպի են, և այդ երեք տեսակներից
յուրաքանչյուրը ունի իր `
սպիտակուցային ծագում ունեցող
պիգմենտը:
6. առաջին պիգմենտը պատասխանում է
կարմիր գույնի համար, որը ամենաշատը
պետք է լինի 552—557 նմ:Երկրորդը
պատասխանում է կանաչ գույնին (
ամենաշատը 530 նմ ) , իսկ երրորդը ,
կապույտ գույնին (426 նմ):Նորմալ
գունային տեսողությամբ մարդիկ ունեն
բոլոր երեք պիգմենտները(կարմիր,
կապույտ և կանաչ), իսկ դալտոնիկների
մոտ սրանցից մեկնումեկը կամ մի քանիսը
պակասում են:
7. Աշխարհում դալտոնիզմը
տարածված է 2-8 % տղամարդկանց
և միայն 0,4 % կանանց մոտ:
Պատճառը հետևյալն է ` դալտոնիզմը
փոխանցվում է X քրոմոսոմով: Բայց
եթե կանանց մոտ XX հավաքակազմն
է, և հիմնականում մի X-ը ճնշում է
մյուսին ապա տղամարդկանց` XY
հավաքակազմում X-ը միայն մեկն է,
ինչի պատճառով և դրսևորվում է
հիվանդությունը:
8. Ձեռքբերովի դալտոնիզմի պատճառը
աչքի ցանցաթաղանթի վնասվածքներն
են, որոնք կարող են առաջանալ.
1. Տարիքային փոփոխությունների
պատճառով
2. Զանազան դեղորայքի ընդունումից
3. Աչքի վնասվածքներից
Այս դեպքում վնասվում են կապույտ և
դեղին պիգմենտները:
9. Դալտոնիզմի բուժումը հնարավոր է
գենային ինժեներության շնորհիվ,
երբ աչքի ցանցաթաղանթի մեջ
ներկրում են բացակա գեն:
Կապիկների վրա կատարած
փորձերը ապացուցել են այս մեթոդի
արդյունավետությունը: Կան նաև
հատուկ` դալտոնիկների համար
նախատեսված լինզաներ:
10. Ես երբեկ չեմ տառապել
դալտոնիզմով,նաև չունեմ
բարեկամ,ով տառապել է
դալտոնիզմով: