1. Φύλλο εργασίας
Όνομα: Τμήμα:
Επίθετο:
Προετοιμασία για το μάθημα σχετικά με τη θέση της γυναίκας στην αρχαία
Αθήνα
Στην εφημερίδα Καθημερινή στις 8-3-2009 δημοσιεύτηκε το παρακάτω
άρθρο.
Περιουσία των ανδρών οι γυναίκες στο Αφγανιστάν
Μετά την πτώση των Ταλιμπάν, κάτι έχει αρχίσει να αλλάζει στην αντιμετώπιση των
θυμάτων κακοποίησης από το επίσημο κράτος
The New York Times
Η Μαριάμ ήταν 11 χρόνων το 2003, όταν οι γονείς της την ανάγκασαν να παντρευτεί έναν
τυφλό κληρικό, 41 χρόνων. Τα 1.200 δολάρια που πλήρωσε ο γαμπρός για τη νύφη,
βοήθησαν τον ναρκομανή πατέρα της να ξεπληρώσει ένα χρέος του. Η Μαριάμ πήγε να
ζήσει με τον νέο σύζυγό της και τη μητέρα του, η οποία, όπως λέει, τη μεταχειριζόταν σαν
υπηρέτρια. Άρχισαν να τη χτυπούν επειδή δεν έκανε παιδιά. Μετά δύο χρόνια κακοποίησης,
δραπέτευσε και αναζήτησε καταφύγιο σε αστυνομικό τμήμα στην Καμπούλ.
Μέχρι πριν από λίγα χρόνια, η αφγανική αστυνομία ενδεχομένως θα αντέμειβε τη Μαριάμ
για το θάρρος της ρίχνοντάς τη στη φυλακή –τα παραδοσιακά ήθη απαγορεύουν στις
γυναίκες να κυκλοφορούν μόνες στο δρόμο– ή θα την επέστρεφαν στον σύζυγό της. Αντί γι’
αυτό, η αστυνομία την έστειλε σ’ ένα άνετο, διώροφο κτίριο σε μια κατοικημένη γειτονιά:
ένα καταφύγιο γυναικών, κάτι άγνωστο εδώ πριν από το 2003. Μετά την πτώση των
Ταλιμπάν, το 2001, άρχισε να κερδίζει έδαφος η ιδέα των γυναικείων δικαιωμάτων, που
Αθαναςία Παπαχρήςτου, επιμορφώτρια ςτισ ΤΠΕ

2. εδραιώθηκε στο Σύνταγμα της χώρας και προωθείται από το νεότευκτο υπουργείο
Γυναικείων Υποθέσεων και μια μικρή κοινότητα υπερασπιστών των γυναικών.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι βαθιά ριζωμένα σ’ έναν πολιτισμό όπου κυριαρχεί
ο νόμος της φυλής.
Ωστόσο, έχει αρχίσει να αλλάζει η ζωή νεαρών γυναικών, όπως η 17χρονη σήμερα Μαριάμ.
«Για να το θέσουμε απλά, πρόκειται για μια πατριαρχική κοινωνία», λέει η Μανίζχα
Ναντερί, διευθύντρια των Γυναικών του Αφγανιστάν, μιας από τις τέσσερις οργανώσεις που
διευθύνουν καταφύγια στη χώρα. «Οι γυναίκες είναι περιουσία των ανδρών. Αυτή είναι η
παράδοση».
«Παραδοσιακή» επίλυση
Τα καταφύγια γυναικών έχουν γίνει αντικείμενο κριτικής, καθώς θεωρούνται ξένη παρέμβαση
στην αφγανική κοινωνία, όπου τα προβλήματα της οικογένειας και της κοινότητας
επιλύονται παραδοσιακά με τη μεσολάβηση των αρχηγών και των συμβουλίων της φυλής.
Αλλά οι υπερασπιστές των γυναικών επιμένουν ότι οι λύσεις που δίνονται κατ’ αυτόν τον
τρόπο, ευνοούν σχεδόν πάντα τους άνδρες.
Μέχρι να εμφανιστούν τα καταφύγια, μια γυναίκα σ’ έναν κακό γάμο συνήθως δεν είχε πού
να στραφεί. Αν στρεφόταν στην οικογένειά της, τα αδέλφια ή ο πατέρας της ενδεχομένως θα
τη γύριζαν στον σύζυγό της για να προστατέψουν την τιμή της οικογένειας. Πολλές γυναίκες
καταφεύγουν στην αυτοκτονία και ορισμένες μαχαιρώνονται για να βγουν από τη μιζέρια
τους, σύμφωνα με τους Αφγανούς και διεθνείς ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η κουλτούρα της σιωπής
«Επικρατεί η κουλτούρα της σιωπής», λέει η Μέρι Ακράμι, διευθύντρια του Κέντρου
Ανάπτυξης Δεξιοτήτων των Αφγανών Γυναικών, που άνοιξε το πρώτο καταφύγιο γυναικών
στο Αφγανιστάν, πριν από έξι χρόνια. Τα περισσότερα θύματα κακοποίησης, λέει,
ντρέπονται πολύ να μιλήσουν για τα προβλήματά τους.
Οι υπερασπιστές των γυναικών επιμένουν ότι δεν προσπαθούν να διαλύσουν οικογένειες,
αλλά μάλλον να τις κρατήσουν ενωμένες, με παρεμβάσεις, διαμεσολάβηση και συμβουλές.
«Μόνο στις περιπτώσεις που είναι επικίνδυνο για τις γυναίκες να επιστρέψουν στο σπίτι τους,
τις βάζουμε στο καταφύγιο», λέει η κ. Ναντερί, η οποία γεννήθηκε στο Αφγανιστάν, αλλά
μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη και αποφοίτησε από το Hunter College. Αν αποτύχει η
μεσολάβηση, λέει η κ. Ναντερί, οι δικηγόροι της οργάνωσης θα ζητήσουν διαζύγιο για
λογαριασμό των γυναικών. Η οργάνωση της κ. Ναντερί έχει κάνει ένα επιπλέον βήμα και
βοηθά πολλές γυναίκες να βρουν νέο σύζυγο.
Οταν η Μαριάμ έφθασε στο καταφύγιο Αφγανών Γυναικών, το 2007, οι δικηγόροι της
οργάνωσης έφεραν την περίπτωσή της ενώπιον οικογενειακού δικαστηρίου. Ο σύζυγός της
ζήτησε να επιστρέψει και υποσχέθηκε ότι δεν θα την ξαναχτυπήσει. Η Μαριάμ συναίνεσε.
Ωστόσο, πολύ σύντομα το ξύλο ξανάρχισε. Κι η Μαριάμ ξανάφυγε. Η περίπτωσή της
τέθηκε αυτή τη φορά ενώπιον ποινικού δικαστηρίου, αφού ο σύζυγός της απειλούσε να τη
σκοτώσει.
Αθαναςία Παπαχρήςτου, επιμορφώτρια ςτισ ΤΠΕ

3. Στο καταφύγιο υπάρχουν ακόμη χειρότερες περιπτώσεις. Η 17χρονη Νάντια, που μένει εκεί
από το 2007, θυμάται ότι προκειμένου να εκδικηθεί για μια διαφωνία που είχε με τον
πατέρα της, ο σύζυγός της τής έκοψε τη μύτη κι ένα αυτί ενώ κοιμόταν. Υπεβλήθη σε έξι
εγχειρήσεις και χρειάζεται κι άλλες.
Αφού παρατηρήσετε προσεκτικά τη φωτογραφία και διαβάσετε το άρθρο
της εφημερίδας προσπαθήστε να απαντήσετε στα παρακάτω ερωτήματα.
 Πώς είναι ντυμένες οι γυναίκες στη φωτογραφία; Τι σας κάνει εντύπωση
στον τρόπο ενδυμασίας τους;
 Έχουν δικαιώματα οι γυναίκες στο Αφγανιστάν; Τους επιτρέπεται να
αποφασίζουν οι ίδιες για τη ζωή τους;
 Έχει άραγε σχέση ο τρόπος ενδυμασίας με τη θέση που έχει η γυναίκα
στην κοινωνία;
 Συγκεντρώστε φωτογραφίες γυναικών της εποχής μας είτε ηλεκτρονικά
(παρουσίαση σε PowerPoint) είτε από εφημερίδες και περιοδικά (κολάζ
σε χαρτόνι) και προσπαθήστε να δώσετε έναν τίτλο που να δείχνει τη
θέση της γυναίκας στην κοινωνία (πχ. η γυναίκα στην εξουσία) ή το ρόλο
που καλείται κάθε φορά να παίξει (πχ. γυναίκα-μάνα).
Αθαναςία Παπαχρήςτου, επιμορφώτρια ςτισ ΤΠΕ