1. Διημερίδα για την προβολή καλών πρακτικών του εκπαιδευτικού έργου
Θεσσαλονίκη, 20 και 21 Μαρτίου 2015
Συμμετοχικέςδιδακτικές τεχνικέςμεχρήση
διαδραστικού πίνακα
Χατζηγιώση Μαρία
Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Πανεπιστημίου Μακεδονίας
2. Τι είναι οι συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές;
«Ενεργητικές-συμμετοχικές τεχνικές» ή απλά «συμμετοχικές
τεχνικές» ονομάζονται οι διδακτικές τεχνικές που εμπλέκουν
ενεργά το μαθητή στη μαθησιακή διεργασία. (Βασάλα 2013, σελ.
14)
Οι μαθητές πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στη μαθησιακή
διεργασία, οικοδομώντας σταδιακά γνώσεις, βασιζόμενοι σε
αυτά που ήδη γνωρίζουν, μέσα σε φιλικό, κοινωνικό και
πολιτιστικό πλαίσιο (Βοσνιάδου 2006, σελ. 31-33)
3. Εποπτικά μέσα
• ο διαδραστικός πίνακας :
προσφέρει τη δυνατότητα στους μαθητές να κάνουν διαδραστικές ασκήσεις
δίνει τη δυνατότητα χρήσης του διαδικτύου
είναι μέσο προβολής μιας απλής παρουσίασης PPT, η οποία όμως μπορεί να
ενσωματωθεί μέσα στο σχέδιο μαθήματος με το λογισμικό του διαδραστικού
και έτσι δίνεται η δυνατότητα στο μαθητή να επέμβει δραστικά στη διαδικασία
της προβολής
κινητροποιείται ο μαθητής να συμμετέχει ενεργά
ενισχύεται το ενδιαφέρον του
εμπλέκεται ενεργά στη μαθησιακή διαδικασία.
• το Φύλλο Εργασίας:
αποτελεί σημαντικό εποπτικό μέσο στο σχέδιο μαθήματος
αποτελεί υλικό συνεργασίας μεταξύ των μαθητών
αποτελεί υλικό μελέτης στο σπίτι για το μαθητή
4. Το θέμα του σχεδίου μαθήματος:
«Τρώμε υγιεινά, ζούμε υγιεινά!»
Υποθέματα:
• Οι διατροφικές μας συνήθειες
• Οι διατροφικές συνήθειες των λαών
από άλλες χώρες της Ευρώπης
• Η υγιεινή διατροφή και το Fast Food
• Η αειφορική διαχείριση των
απορριμμάτων
Διδακτικό εγχειρίδιο για τη γερμανική γλώσσα: Deutsch
ein Hit 1, Ενότητα 7 «Guten Appetit!» « Καλή όρεξη!»
5. Οι στόχοι της θεματικήςαυτής ενότητας διαμορφώνονται
σετρίαεπίπεδα
1. Επίπεδο γνώσεων:
• Οι μαθητές θα μάθουν να περιγράφουν, να κατατάσσουν, να
διαχωρίζουν, να κατονομάζουν, να συγκρίνουν, να
ταξινομούν και να αντιπαραθέτουν φαγητά και προϊόντα,
υγιεινά και ανθυγιεινά,
• να περιγράφουν ομοιότητες και διαφορές στις γεύσεις, να
εκφράζουν προτίμηση για το φαγητό,
• να περιγράφουν το ημερήσιο διαιτολόγιο τους, να συνθέτουν
υγιεινό διατροφικό πρόγραμμα
• να εκφράζουν συμβουλές για την αειφορική διαχείριση των
απορριμμάτων
• να δημιουργούν ερωτηματολόγιο
(Bloom & Krathwohl (1986,1991)
6. 2. Επίπεδο δεξιοτήτων
• Οι μαθητές θα μάθουν να χρησιμοποιούν το διαδραστικό
πίνακα και να επιλύουν διαδραστικές ασκήσεις στο
πρόγραμμα SMART-Notebook,
• να εκφράζουν τις προτιμήσεις τους στο γραπτό και στον
προφορικό λόγο,
• να σχεδιάζουν και να οργανώνουν ομαδικά ένα διατροφικό
πρόγραμμα και έναν κατάλογο με συμβουλές,
• να συνεργάζονται σε ομάδα με τους συμμαθητές τους,
• να αναπτύσσουν ικανότητες στο σχεδιασμό ερωτηματολογίου
και θα εξασκηθούν στην αναζήτηση και αξιολόγηση
πληροφοριών στη γερμανική γλώσσα
Οι στόχοι της θεματικήςαυτής ενότητας διαμορφώνονται
σετρίαεπίπεδα (Bloom & Krathwohl (1986,1991)
7. 3. Επίπεδο στάσεων
• Οι μαθητές θα μάθουν να εκτιμούν και να αποδέχονται την
υγιεινή διατροφή,
• να απορρίπτουν την ανθυγιεινή διατροφή,
• να βλέπουν με κριτικό βλέμμα και να αμφισβητούν τις
δελεαστικές διαφημίσεις,
• να υιοθετούν υγιεινές διατροφικές συνήθειες.
Διάρκεια της διδασκαλίας
Τρεις διδακτικές ώρες
Οι στόχοι της θεματικήςαυτής ενότητας διαμορφώνονται
σετρίαεπίπεδα (Bloom & Krathwohl (1986,1991)
8. Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές
•1. Αφόρμηση:
Δημιουργία μαθησιακών κινήτρων
Εποπτικά μέσα
διαδραστικός πίνακας,
διαδίκτυο, βίντεο
www.Docufilms.de
https://www.youtube.com/watch?v=xOWfX4Eb5_c
Το βίντεο, οι εικόνες, ο ήχος , το αυθεντικό υλικό
κεντρίζουν το ενδιαφέρον των μαθητών/τριών
9. Διδακτικοί στόχοι: Καλλιέργεια προφορικού λόγου στην ξένη
γλώσσα
Εισαγωγή στο
θέμα «υγιεινή
διατροφή» με
ερωτήσεις
Εποπτικά μέσα
διαδραστικός πίνακας,
διαδραστική άσκηση,
Φύλλο εργασίας
Διαμόρφωση τάξης
μικροομάδες δυο ατόμων
• 2. Ερωτήσεις κλειστού τύπου, σύζευξης και αντιστοιχίας
Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές
10. Οι μαθητές συζητούν το θέμα
Συγκεντρώνουν τα επιχειρήματα στο Φύλλο
εργασίας και στο διαδραστικό πίνακα
Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές
• 3. Τεχνική της συζήτησης
Επεξεργασία του θέματος: «Fast food, όχι ευχαριστώ!»
Εποπτικά μέσα
διαδραστικός πίνακας,
παρουσίαση PPT,
Φύλλο εργασίας,
εργασίες eTwinning
Διαμόρφωση τάξης
μικροομάδες
τεσσάρων ατόμων
Διδακτικοί στόχοι: καλλιέργεια προφορικού και
γραπτού λόγου στη ξένη γλώσσα , χρήση γραμματικού
φαινομένου της δευτερεύουσας πρότασης με το weil
11. Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές
• 4. Έρευνα για την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής
Εποπτικά μέσα
διαδραστικός πίνακας,
διαδραστική
άσκηση,διαδίκτυο,
Φύλλο εργασίας, 4
φορητοί υπολογιστές
ή tablet με σύνδεση
στο διαδίκτυο
Διδακτικοί στόχοι:
έρευνα για το θέμα
συλλογή και μελέτη πληροφοριών,
συγγραφή εργασίας με αναφορά στη
βιβλιογραφία & τις πηγές των
πληροφοριών
παρουσίαση στην τάξη
Χρήση διαδραστικής άσκησης σέρνοντας
τις εικόνες της πυραμίδας στη σωστή θέση.
καλλιέργεια γραπτού & προφορικού λόγου
στη ξένη γλώσσα
12. Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές
• 5. Ερωτήσεις κλειστού τύπου, σύζευξης και αντιστοιχίας-
συζήτηση
Εποπτικά μέσα
διαδραστικός πίνακας,
διαδραστική άσκηση
Επεξεργασία του θέματος για τις διατροφικές
συνήθειες άλλων λαών-συζήτηση.
Διαμόρφωση τάξης
Σύνολο μαθητών
Διδακτικοί στόχοι:
Διαπολιτισμική προσέγγιση του
θέματος
καλλιέργεια προφορικού λόγου
στην ξένη γλώσσα
13. Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές
• 6. Kαταιγισμός ιδεών , brainwriting
Δημιουργία ενός υγιεινού εβδομαδιαίου διαιτολογίου
Εποπτικά μέσα
διαδραστικός πίνακας,
βίντεο, διαδραστική
άσκηση, Φύλλο
εργασίας
Διαμόρφωση τάξης
μικροομάδες
τεσσάρων ατόμων
Προβολή βίντεο με θέμα: «Fast Food: Ιδέες για υγιεινά σνακ»
https://www.youtube.com/watch?v=lQKaFCaqPYg
Διαχωρισμός και καταγραφή των υγιεινών και ανθυγιεινών
σνακ αρχικά στο Φύλλο εργασίας ανά ομάδα και στη συνέχεια στο
διαδραστικό πίνακα
14. Διαμόρφωση τάξης
μικροομάδες
τεσσάρων ατόμων
Εποπτικά μέσα
διαδραστικός πίνακας,
παρουσίαση PPT,
Φύλλο εργασίας,
εργασίες eTwinning
Προβολή εργασιών για υγιεινή διατροφή από το πρόγραμμα
eTwinning : Συμβουλές για υγιεινό πρωινό, δεκατιανό στο σχολείο,
μεσημεριανό και βραδινό.
Διδακτικοί στόχοι:
δημιουργία υγιεινού εβδομαδιαίου
προγράμματος διατροφής με τη
συνεργατική μάθηση,
διαμόρφωση συνείδησης υγιεινής
διατροφής στους μαθητές,
καλλιέργεια προφορικού και γραπτού
λόγου στην ξένη γλώσσα.
Δημιουργία ενός υγιεινού
εβδομαδιαίου διαιτολογίου
15. Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές
• 7. Ερωτήσεις κλειστού τύπου, σύζευξης και αντιστοιχίας
Από εργασίες
eTwinning
Επεξεργασία του θέματος για τη διαχείριση των απορριμμάτων που
παράγουμε στην καθημερινότητα μας και καταγραφή προτάσεων
Δημιουργία των 10 χρυσών κανόνων της
αειφορικής διαχείρισης των
απορριμμάτων
Διδακτικοί στόχοι:
Εξοικείωση με το λεξιλόγιο για την
ανακύκλωση και την αειφορία
διαμόρφωση οικολογικής συνείδησης
στους μαθητές,
καλλιέργεια προφορικού και γραπτού λόγου
στην ξένη γλώσσα με συνεργατική διαδικασία
Εποπτικά μέσα
διαδραστικός πίνακας,
διαδραστική άσκηση,
Φύλλο εργασίας
Διαμόρφωση τάξης
μικροομάδες
τεσσάρων ατόμων
16. Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές
• 8. Επισκόπηση
Εποπτικά μέσα
ερωτηματολόγιο
Διαμόρφωση τάξης
μικροομάδες
τεσσάρων ατόμων
Πραγματοποίηση έρευνας σχετικά με τις διατροφικές
συνήθειες των μαθητών , τις απόψεις τους για το
φαστ φουντ και τη διαχείριση των απορριμμάτων
Διαμόρφωση των ερωτήσεων στη γερμανική και στην
ελληνική γλώσσα από τους μαθητές ανά ομάδα
Επεξεργασία αποτελεσμάτων με τη μορφή πινάκων, οι
οποίοι μεταφέρουν πιο εύκολα πληροφορίες (Βασάλα ,2013)
Καταγραφή και παρουσίαση των αποτελεσμάτων σε μια
συνοπτική γραπτή έκθεση στη γερμανική γλώσσα.
Η τελική έκθεση αποτελεί υλικό για την γερμανόφωνη
εφημερίδα της τάξης τους.
Διδακτικοί στόχοι:
Εξοικείωση με τη συμμετοχική τεχνική της επισκόπησης.
Ανάπτυξη ικανοτήτων των μαθητών σχεδιασμού
ερωτηματολογίου,
εξάσκηση στην αναζήτηση και αξιολόγηση
πληροφοριών,
άσκηση στο γραπτό λόγο, καλλιέργεια της
συνεργατικής μάθησης,
ανάρτηση των αποτελεσμάτων της έρευνας στη
εφημερίδα της τάξης.
17. Τελική Φάση: Αξιολόγηση του μαθήματος
Τι τους άρεσε στο μάθημα,
Τι τους δυσκόλεψε,
Τι αποκόμισαν από αυτό,
Σε ποιους μαθησιακούς στόχους έφτασαν
Εποπτικά μέσα
Ερωτηματολόγιο
αξιολόγησης
Διδακτικοί στόχοι: Η ανατροφοδότηση για
τον εκπαιδευτικό, η αυτοαξιολόγηση για το
μαθητή.
ΕΝΤΥΠΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
(βλ. Β.Ε.Υ.,Τομ.Β΄,2011:53,54)
Διαμόρφωση τάξης
Ατομική εργασία
18. Συμπεράσματα
• Οι στόχοι της θεματικής αυτής ενότητας επετεύχθησαν σύμφωνα
με τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου αξιολόγησης και στα
τρία επίπεδα στο έπακρο:
Σε επίπεδο γνώσεων οι μαθητές αποκόμισαν γνώσεις σύμφωνα με
τους διδακτικούς στόχους της διδασκαλίας
Σε επίπεδο δεξιοτήτων ανταποκρίθηκαν σε όλες τις ασκήσεις και
δραστηριότητες στο διαδραστικό πίνακα και στο Φύλλο εργασίας
επιτυχώς
Σε επίπεδο στάσεων οι μαθητές έμαθαν να εκτιμούν και να
αποδέχονται την υγιεινή διατροφή και να υιοθετούν οικολογικές
συνήθειες στην καθημερινότητά τους
Οι μαθητές ανταποκρίθηκαν με μεγάλο ενδιαφέρον και μεγάλο κέφι
σε όλες τις δραστηριότητες εφαρμόζοντας τις συμμετοχικές
διδακτικές τεχνικές με επιτυχία
19. Αναφορές
• Βασάλα, Π. (2013). Συμμετοχικές διδακτικές τεχνικές στη σύγχρονη
εκπαίδευση. Θέματα Εκπαίδευσης και κατάρτισης.
• Βοσνιάδου, Σ. (2006). Παιδιά, Σχολεία και Υπολογιστές. Αθήνα: Gutenberg
• Bloom & Krathwohl (1986): Ταξινομία διδακτικών στόχων. Γνωστικός
τομέας (Τόμος Α΄). (μτφρ Α. Λαμπράκη-Παγανού). Θεσσαλονίκη: Κώδικας
• Εμπειρογνώμονες Εκπαιδευτικής Πρακτικής και Εφαρμογών ΠΕ07 (2011). Βασικό
Επιμορφωτικό Υλικό, Τόμος Β: Ειδικό Μέρος ΠΕ07 Γερμανικών. Αθήνα: Παιδαγωγικό
Ινστιτούτο, ΕΣΠΑ 2007-2013.
• Διδακτικό εγχειρίδιο για τη γερμανική γλώσσα: Deutsch ein Hit 1, Ενότητα 7
«Guten Appetit!» « Καλή όρεξη!»
• www.Docufilms.de
• https://www.youtube.com/watch?v=xOWfX4Eb5_c
• https://www.youtube.com/watch?v=lQKaFCaqPYg
