Ambitie 2020 Themasessie Energie en Klimaat: pitch CFP Fair Buildings
Ray Anderson-lezing 2012_Jan Jonker
1. 11-‐10-‐12
Nieuwe Business Modellen
Ray Anderson Lezing - #DVDD 10.10.2012
Interface - Scherpenzeel
Prof. Dr. Jan Jonker
Nijmegen School of Management
Radboud University Nijmegen
1ste Onderzoek vanuit NSM-RU voorjaar 2012. Herhalen in Nederland en uitbreiden
naar Polen, Oostenrijk, Zwitserland, Portugal, Frankrijk, Belgie in 2012-2013
1
2. 11-‐10-‐12
Welkom bij de ‘Circulaire’ Economie
…. in wording
Opgave: materie ‘in de loop’ houden tegen zo laag mogelijke ‘kosten’.
Welkom bij de ‘Sharing’ samenleving
… in wording
Opgave: met elkaar waarde creëren die van waarde is.
2
3. 11-‐10-‐12
Welkom bij een
samenleving van organisaties
Waarom nieuwe Business Modellen?
“The world’s economic model, based on insatiable consumption of
resources, is a global suicide pact. We should make revolutionary changes –
in our lifestyles, our economic models, our social organization, and our
political life. Humanity is running out of time.”
Ban Ki-moon (Secretary General of the UN)
3
4. 11-‐10-‐12
Duurzaam Ontwikkelen =
een ‘wicked’ vraagstuk
Copyright Robert E. Horn, 2007
Lastig: sturen op twee radars
Politiek Maatschappij
Bezuinigen op een economie van het verleden of
investeren in een economie van de toekomst?
4
5. 11-‐10-‐12
Mensen in een ‘energieke’
samenleving willen:
• Dichtbij
• Betrokken
• Met elkaar
• Met ‘winst’
• Probleem-oplossend
• Aan de knoppen
• Verschil makend
BBO –Model = aan revisie toe
Maatschappij
Organisaties Overheid
5
6. 11-‐10-‐12
De centrale opgave =
(gedeelde) waarde creatie
Copyright Keith Haring
De Transformatie Trias
Organiseren
Technologie Transformeren
6
7. 11-‐10-‐12
Nieuw ‘transactie’ denken:
samen waarde creëren
1.
Basis logica: waar staan
we voor
2.
4.
Waarde Strategische
Coöperatief
creatie keuze: wat
organiseren
wel wat niet
3.
Mensen netwerk van
waarde
Rapport ‘Nieuwe Business Modellen, Jonker et. al. (2012)
Gratis te downloaden via: bit.ly/NHdABn
Oplossingen (1)
Nee ik wil niet meer tanken!
http://www.bluecar.fr
7
8. 11-‐10-‐12
Oplossingen (2):
In Friesland met ong. 235 huishoudens
vloeibaar “afval’ verkopen
http://www.desah.nl/
Oplossingen (3):
Winstgevend wonen in Bedzed (UK)
Beddington Zero Energy Development: 24A Sandmartin Way,
Wallington, Surrey SM6 7DF, United Kingdom; http://
www.oneplanetcommunities.org/communities/bedzed/
8
10. 11-‐10-‐12
Gratis: levende inspirerende voorbeelden
300 Nederlandse
voorbeelden GRATIS:
duurzaamorganiseren.
wordpress.com
400 Engelse
voorbeelden GRATIS
organizingsustainability.
wordpress.com
Gebruiken? Pay with a Tweet!
Her-over-denken-en-vormgeven
van samenwerkingsconcepten
Managen? Sturen? Regie? Autopoesie? Directe democratie?
Wat past hier eigenlijk?
10
11. 11-‐10-‐12
Transitie bouwstenen
Sociaal
contract
Instituties
Processen
Condities
Collaboratief
organiseren
Gedeelde
waarden
Conventionele Business Model
Gebruik
Focus op(latente)
eindproduct (en)
wensen en
(of) dienst creëert
behoeften
waarde
Producten en
Ontwerp
diensten voor proces
Gebruiks- consumenten
proces
Betrokkenheid
Ontwerpen van
stakeholders
oplossingen voor
gericht op
consumenten
transactie
Realisatie
proces
Gebaseerd op: Simanis en Hart, 2009
11
12. 11-‐10-‐12
De zeven kenmerken van NBM’s
Cooperatief
samenwerken
Meervoudige
waarde creatie Nieuwe
geldvormen
als beginsel
Toegang ipv Gedeelde
bezit waarde creatie
Een economie Lange termijn
van benutten betrokkenheid
Achtergrond info over `NBM’s:
http://www.p-plus.nl/nieuws/Nieuwe-business-modellen
Business-development Model
Transactie
Gedeelde
Wederkerige vertrouwen identiteit
waardecreatie
Focus op
(latente) Relaties creëren waarde
mogelijkheden
Wederkerige
verantwoordelijkheid Activiteiten gericht Gedeelde
betrokkenheid
op transformatie
Gebaseerd op: Simanis en Hart, 2009
12
14. 11-‐10-‐12
Voorbeeld (3): Dijkhuis Groep Aannemerij
Veranderingen in de samenstelling van de
Waarde(n)portefeuille: van mono-waarde naar hybride
Stilte Aandacht
Tijd Geld
Geld Zorg
Vervoer Groen
Met elkaar zo denken en werken vraagt om het herijken van governance.
14
15. 11-‐10-‐12
Van de Iconomy naar de WEconomy
Thuis
Straat
Werk
Duurzaam
Coöperatief
Organiseren
School Wijk
Regio
Conclusies: heldere trends ...
of wenselijke vergezichten?
• Van duurzame producten naar wat sociaal van waarde is.
• Van duurzaamheid in bestaande organisaties naar
duurzaamheid als een resultaat tussen partijen.
• Van (in) kopen naar met-elkaar-organiseren (van onderop).
• Accent op localiseren (met eigenheid en authenticiteit).
• Van oude ‘cost’ naar nieuwe ‘profit’.
Duurzaam organiseren als de kern van een nieuw sociaal-
economisch transactie-model?
15
16. 11-‐10-‐12
Contact
Prof. Dr. Jan Jonker
Professor ‘Corporate Responsibility’, Director RESORG PhD
Program and Research fellow.
Nijmegen School of Management, Radboud University
Nijmegen, PO BOX 9108, 6500 HK Nijmegen, The
Netherlands
(em) janjonker@wxs.nl (or) j.jonker@fm.ru.nl
LinkedIn: see public profile
Websites: www.ru.nl/resorg ; www.mvoscripties.nl (Dutch);
www.ourcommonfuture.nl (Dutch);
www.nieuwebusinessmodellen.info (Dutch)
16
