3. Η δημιουργία του
ηλεκτρισμού
Ό π ως γνωρίζουν όλοι οι
άνθρω π οι , ο ηλεκτρισμός
είναι δημιουργία της φύσης .
Ηλεκτρικά φαινόμενα
υ π άρχουν , όσο υ π άρχει και
η Γη .
Στα π αλιά χρόνια οι
άνθρω π οι π ίστευαν π ως
τους κεραυνούς τους έριχνε
ο Δίας για να τιμωρήσει
4. Το ηλεκτρικό κύκλωμα
Για να είναι δυνατή η ροή των
ελεύθερων ηλεκτρονίων, για
να έχουμε ηλεκτρικό ρεύμα,
απαραίτητη προϋπόθεση είναι
η ύπαρξη ενός κλειστού
ηλεκτρικού κυκλώματος.
Τα βασικά στοιχεία του ηλεκτρικού
Κυκλώματος είναι: οι αγωγοί και οι
ηλεκτρικές συσκευές.
5. Παράλληλη σύνδεση
Στη παράλληλη σύνδεση οι
ηλεκτρικές συσκευές συνδέονται
παράλληλα, έτσι ώστε οι επαφές
κάθε συσκευής να συνδέονται
απευθείας με τους πόλους της
πηγής. Έτσι δημιουργούνται
πολλά ηλεκτρικά κυκλώματα,
οπότε κι αν διακόψουμε μια
ηλεκτρική συσκευή οι άλλες θα
συνεχίσουν να λειτουργούν. Οι
ηλεκτρικές συσκευές και οι
λάμπες στα σπίτια μας
δουλεύουνε παράλληλα.
6. Σύνδεση σε σειρά
Στη σύνδεση σε σειρά οι ηλεκτρικές
συσκευές συνδέονται η μια μετά την
άλλη. Αν αποσυνδέσουμε μια
συσκευή , η ροή του ηλεκτρικού
ρεύματος διακόπτεται και οι
ηλεκτρικές συσκευές σταματούν να
λειτουργούν . Τη σύνδεση σε σειρά
χρησιμοποιούσαν πιο παλιά για τα
χριστουγεννιάτικα λαμπάκια του
δέντρου. Τα τελευταία χρόνια όμως
δεν τα χρησιμοποιούμε γιατί όταν
<<καίγεται>> ένα σταματάνε και τα
υπόλοιπα.
7. Μικροσκοπικά κυκλώματα
Όλες οι ηλεκτρικές συσκευές
απλές σύνθετες λειτουργούν
χάρη τη ροή του ηλεκτρικού
ρεύματος. Όμως για τη ροή του
απαραίτητα είναι τα κυκλώματα.
Σε σχέση με τα κυκλώματα για
το φωτισμό του σπιτιού μας, τα
κυκλώματα των ηλεκτρικών
συσκευών είναι πιο μικρά .
8. Μικροσκοπικά κυκλώματα
Είναι τόσο μικροσκοπικά ,που
εκατοντάδες από αυτά χωρούν
σε μια πλακέτα πιο μικρή και
από το πιο μικρό μας νύχι. Είναι
προφανές ότι δεν είναι δυνατόν
τα κυκλώματα αυτά να
κατασκευαστούν με καλώδια και
διακόπτες, όπως αυτούς που
χρησιμοποιούμε στα σπίτια μας.
9. Διακόπτης
Οι διακόπτες είναι απαραίτητο
στοιχείο κάθε ηλεκτρικού
κυκλώματος. Τους παρατηρούμε
παντού γύρω μας, σε όλες τις
ηλεκτρικές συσκευές και σε κάθε
ηλεκτρικό κύκλωμα. Με τη χρήση
του διακόπτη μπορούμε εύκολα να
ανοίγουμε και να κλείνουμε το
ηλεκτρικό κύκλωμα.
10. Διακόπτες διπλής
διαδρομής
Σε υπνοδωμάτια, σε διαδρόμους ή
σε κλιμακοστάσια υπάρχουν δύο
διακόπτες συνήθως είναι δίπλα
στη πόρτα και κοντά στο κρεβάτι
και στους διαδρόμους στις δύο
άκρες. Αυτούς τους διακόπτες
τους λένε διακόπτες διπλής
διαδρομής. Αυτοί οι διακόπτες μας
εξυπηρετούνε από πού
βρισκόμαστε.
11. Ένα μικρό μπέρδεμα
Κάθε μέρα λέμε ανοίγω τον
διακόπτη όταν είναι σκοτάδι
και κλείνω τον διακόπτη. Ενώ
κανονικά ανοίγω τον
διακόπτη σημαίνει κλείνω το
κύκλωμα που μεταφέρει
ενέργεια στη λάμπα αντίθετα
όταν λέμε κλείνω το διακόπτη
δηλαδή ανοίγω το κύκλωμα.
12. Ένας ανάποδος διακόπτης
Το φως στο εσωτερικό του
ψυγείου ανάβει, μόνο όταν η
πόρτα είναι ανοιχτή. Πώς γίνεται
αυτό; Στο εσωτερικό του ψυγείου
υπάρχει ένας διακόπτης που όταν
κλείνει η πόρτα πιέζεται και
κλείνει. Όταν ανοίγει η πόρτα
αυτή παύει να πιέζει το διακόπτη,
το κύκλωμα κλείνει και ανοίγει το
φως. Δηλαδή αυτός ο διακόπτης
είναι <<ανάποδος>>.
13. Διπλοί ανάποδοι διακόπτες
Το φως στο εσωτερικό του αυτοκινήτου
ανάβει, όταν ανοίγουμε μια από τις
πόρτες. Σε κάθε πόρτα είναι ένας
διακόπτης που λειτουργεί
<<ανάποδα>>, όμοιος δηλαδή με αυτόν
στην πόρτα του ψυγείου. Οι δύο
διακόπτες είναι συνδεδεμένοι
παράλληλα. Αρκεί, λοιπόν να είναι ένας
από τους δύο διακόπτες κλειστός, για
να κλείσει το κύκλωμα, οπότε το φως
φωτίζει το εσωτερικό του αυτοκινήτου.
Το αναμμένο φως στο εσωτερικό του
αυτοκινήτου μας προειδοποιεί ότι
κάποια πόρτα είναι ανοιχτή!!
14. Διακοπή με αέρα
H διακοπή της ροής του ηλεκτρικού
ρεύματος γίνεται με τη παρεμβολή του
ατμοσφαιρικού αέρα σε ένα σημείο του
μεταλλικού αγωγού. Στα συνηθισμένα
κυκλώματα που χρησιμοποιούμε
καθημερινά η παρεμβολή ελάχιστου
αέρα αρκεί , για να διακοπή η ροή των
ελεύθερων ηλεκτρόνιων. Στον
ατμοσφαιρικό αέρα τα ελεύθερα
ηλεκτρόνια είναι ελάχιστα, οπότε δεν
είναι δυνατή η ροή του ηλεκτρικού
ρεύματος μέσα από αυτόν. Όταν γίνεται
διακοπή στο ηλεκτρικό κύκλωμα πρέπει
ο άνθρωπος να μην είναι σε επαφή με
μεταλλικούς αγωγούς
15. Διακόπτης ασφάλειας
Τα μεγάλα ηλεκτρικά ψαλίδια
κόβουν πάνω από 1.000 φύλλα
χαρτιού μαζί. Είναι πολύ
επικίνδυνα !Γι’ αυτό υπάρχουν
δύο διακόπτες στις δύο άκρες
ώστε ο χειριστής να μπορεί να
κάνει τη δουλειά του χωρίς
κίνδυνο. Οι διακόπτες είναι στη
σειρά στο ηλεκτρικό κύκλωμα
οπότε όταν είναι κλειστό είναι και
οι διακόπτες, αυτούς τους λένε
διακόπτες ασφάλειας.
16. Ηλεκτρικές πηγές
Για τη ροή του ηλεκτρικού
ρεύματος σε ένα κύκλωμα είναι
απαραίτητη μια ηλεκτρική πηγή .
Ηλεκτρικές πηγές είναι οι
μπαταρίες που χρησιμοποιούμε
στις ηλεκτρικές συσκευές και στα
μικρά κυκλώματα και οι γεννήτριες
των εργοστασίων τις ΔΕΗ που
χρησιμοποιούνται στο τεράστιο
κύκλωμα της χώρας μας.
17. Ένα τεράστιο κύκλωμα
Όλη η Ελλάδα είναι ένα τεράστιο
κύκλωμα. Τα περισσότερα εργοστάσια
της ΔΕΗ υπάρχουν στη Βόρεια Ελλάδα.
Η ηλεκτρική ενέργεια μεταφέρεται σε
όλη τη χώρα μας με υπόγεια, εναέρια
ακόμα και υποθαλάσσια καλώδια. Αν
παρατηρήσεις το γεωγραφικό ανάγλυφο
της χώρας μας, θα δεις πολλά νησιά και
βουνά και θα καταλάβεις πόσο
δύσκολη είναι η δουλειά της ΔΕΗ. Το
δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας
από τα εργοστάσια της ΔΕΗ στα μεγάλα
αστικά κέντρα και τις βιοτεχνίες από
γραμμές, ξεπερνάει τα 10.000 χιλ. Το
συνολικό μήκος των γραμμών του
δικτύου διαμονής ξεπερνά τα 170.000
χιλ.
18. Μπαταρίες
Οι μπαταρίες χρησιμοποιούνται για τις
ηλεκτρικές συσκευές (στη κουζίνα, στα
τηλεκοντρόλ και σε πολλά άλλα) όπου
αποτελούν την ηλεκτρική πηγή. Είναι
απαραίτητες, γιατί χωρίς αυτές δεν θα
μπορούσε καμία ηλεκτρική συσκευή να
λειτουργήσει .Στις μπαταρίες γίνεται μετατροπή
χημικής ενεργείας. Κάποιες μπαταρίες
αποτελούνται από δύο ηλεκτρόδια, που
ονομάζονται πόλοι και είναι κατασκευασμένα
από διαφορετικά είδη μετάλλων. Ανάμεσα στα
ηλεκτρόδια υπάρχει ένα υγρό , ο ηλεκτρολύτης.
Οι μπαταρίες βγαίνουν σε όποιο μέγεθος
θέλουμε.
Επειδή όμως περιέχουν μέταλλα και χημικές
ουσίες δεν πρέπει να τις πετάμε στους κάδους
και στο έδαφος , υπάρχουν ειδικοί κάδοι για τις
μπαταρίες.
19. Η γεννήτρια
Οι περισσότερες ηλεκτρικές
συσκευές λειτουργούν με ενέργεια
από το δίκτυο της ΔΕΗ. Το δίκτυο της
ΔΕΗ είναι ένα μεγάλο ηλεκτρικό
κύκλωμα. Αν ακολουθούσες τα
καλώδια από το σπίτι σου θα
κατέληγες σε κάποιο από τα
εργοστάσια ηλεκτρικής ενέργειας. Η
πηγή στα τεράστια αυτά κυκλώματα
που φτάνουν μέχρι το σπίτι μας ,είναι
η γεννήτρια στο εργοστάσιο της
ΔΕΗ. Δεν είναι όμως όλες οι
γεννήτριες τόσο μεγάλες.
20. Η γεννήτρια
Μικρές φασαριόζικές γεννήτρες έχεις
σίγουρα παρατήσει σε κάποιο
πανηγύρι ή σε μια υπαίθρια καντίνα .
Όλες οι γεννήτριες μετατρέπουν την
κινητική ενεργεία σε ηλεκτρική. Κάθε
γεννήτρια συνοδεύεται από μια
θερμική μηχανή που μετατρέπει τη
χημική ενέργεια της βενζίνης σε
κινητική με την οποία η θερμική
μηχανή τροφοδοτεί τη γεννήτρια.
21. Οι φωτοβολταΪκοί
μετατροπείς
Κάποιες ηλεκτρικές συσκευές
λειτουργούν με ενέργειά από τον Ήλιο.
Η ηλεκτρική πηγή που λειτουργεί από
τον Ήλιο λέγονται φωτοβολταϊκοί
μετατροπείς και έχουν ένα μπλε
χαρακτηριστικό μεταλλικό χρώμα. Οι
φωτοβολταϊκοί μετατροπείς
χρησιμοποιούνται συνήθως στα
ρολόγια, αριθμομηχανές και παιδικά
παιχνίδια. Σε μεγαλύτερες διατάξεις
μπορούν ωστόσο να τροφοδοτήσουν
ακόμα και μικρούς οικισμούς.
22.
23. Αγωγοί και μονωτές
Τα υλικά όπου περνάει το
ηλεκτρικό ρεύμα είναι οι
αγωγοί , αυτά τα υλικά είναι
τα μέταλλα, ο χαλκός,
σίδηρος,αλουμίνιο και άλλα.
Οι μονωτές είναι τα υλικά
όπου δεν μπορεί να περάσει
το ηλεκτρικό ρεύμα.
24. Οι ημιαγωγοί
Ορισμένα υλικά στη φύση
συμπεριφέρονται άλλοτε σαν
αγωγοί και άλλοτε σαν μονωτές.
Αυτά τα υλικά τα λέμε ημιαγωγούς.
Τέτοια υλικά βρίσκουμε στην άμμο
και τους χρησιμοποιούμε για τη
κατασκευή ηλεκτρικών
εξαρτημάτων που ονομάζονται
δίοδοι, χάρη στις οποίες
λειτουργούν οι ηλεκτρικές
συσκευές.
25. Μονωτές: <<ντύνοντας>>
τους αγωγούς
Η πιο διαδεδομένη εφαρμογή των
μονωτών είναι η χρήση του ως
περίβλημα των αγωγών. Το
περίβλημα των καλωδίων των
ηλεκτρικών συσκευών είναι συνήθως
διπλό. Κάθε καλώδιο περιλαμβάνετε
από πλαστικό μονωτή ενώ ένα, δύο
ή και περισσότερα καλώδια
τοποθετούνται σε δεύτερο πλαστικό
περίβλημα ,συνήθως λευκό ή μαύρο.
26. Μονωτές : ντύνοντας τους
αγωγούς
Και οι δύο αγωγοί του
ηλεκτρικού κυκλώματος
δηλαδή βρίσκονται μέσα στο
ίδιο καλώδιο . Το εξωτερικό
τμήμα μάλιστα μιας πρίζας
μονώνεται. Παλιότερα στις
πρίζες όσο και στα φις
χρησιμοποιούνται διάφορα
συνθετικά υλικά με πολύ καλές
μονωτικές ιδιότητες.
27. Όταν στο σπίτι υπάρχουν μικρά
παιδιά, η προστασία αυτή δεν είναι
αρκετή. Στις πρίζες τότε πρέπει να
τοποθετούμε ειδικές προστατευτικές
τάπες από μονωτικό υλικό. H
μόνωση έχει ιδιαίτερη σημασία στη
στήριξη των αγωγών στις κολόνες
της ΔΕΗ. Εκεί χρησιμοποιούνται
ειδικά μονωτικά από γυαλί ή
πορσελάνη. Μονωτικά υλικά
χρησιμοποιούνται επίσης στις λάβες
των εργαλείων των ηλεκτρολόγων
καθώς και στο περίβλημα πολλών
ηλεκτρικών συσκευών
29. Ηλεκτρικό ρεύμα
Ο άνθρωπος είναι αγωγός του
ηλεκτρικού ρεύματος. Οπότε υπάρχει
μεγάλος κίνδυνος. Τα ηλεκτρόνια
ακολουθούν την ευκολότερη πορεία.
Την πορεία δηλαδή της μικρότερης
αντίστασης. Το σώμα μας έχει μικρή
σε σχέση των κυκλωμάτων γ’ αυτό
πρέπει να αποφεύγουμε ότι αποτελεί
το σώμα μας με σχέση το ηλεκτρικό
ρεύμα.
30. Ηλεκτροπληξία
Η ηλεκτροπληξία δεν είναι
κάτι αστείο είναι πολύ
σοβαρό. Οπότε να
προσέξετε όταν παράδειγμα
μια ένα καλώδιο είναι στη
πρίζα μην ακουμπήσετε.
Υπάρχει τεράστιος κίνδυνος.
31. Κεραυνός
Δεν κινδυνεύουμε μόνο από το ηλεκτρικό
ρεύμα κινδυνεύουμε και από τον κεραυνό. Ο
κεραυνός είναι φαινόμενο της φύσης . Για να
προστατευτείς πρέπει:
1. Να μείνεις μες το σπίτι στη διάρκεια που
ρίχνει κεραυνούς (βροχή)
2. Να μην έχεις επικοινωνία με ηλεκτρικές
συσκευές
3. Να αποσυνδέσεις τον υπολογιστή από την
πρίζα και να κλείσεις τους διακόπτες της
τηλεόρασης
4. Σε περίπτωση που είσαι έξω κάτσε μες στο
αυτοκινητο με κλειστά τα παράθυρα .
5. ΚΑΙ ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΗΝ ΚΑΘΗΣΕΙΣ
ΚΆΤΩ ΑΠΌ ΔΕΝΤΡΟ!!!!!!!!!!!!!
32.
33. Άτομα Είναι
μικροσκοπικά
κυκλώματα
Ηλεκτρόνια Κινούνται γύρω
Νετρόνια από το πυρήνα
Πρωτόνια όπου
αποτελούνται τα
νετρόνια και τα
πρωτόνια
Αγωγοί Είναι τα υλικά
οπού μπορεί να
περάσει το
ηλεκτρικό ρεύμα
34. Μονωτές Είναι τα υλικά που δεν
μπορεί να περάσει το
ηλεκτρικό ρεύμα
Ηλεκτρικό Ονομάζουμε τη κίνηση
ρεύμα των ηλεκτρονίων που
περνάν ε από τους
αγωγούς
Ηλεκτρική πηγή Αναγκάζει τα ελεύθερα
ηλεκτρόνια να
προκαλέσουν το
ηλεκτρικό ρεύμα
Διακόπτης Με το διακόπτη
μπορούμε εύκολα να
ανοίξουμε το φως
Ασφάλειες Μας προστατεύουν από
βραχυκύκλωμα
35. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟ ΠΟΥ ΜΕ
ΠΡΟΣΕΞΑΤΕ !!
Τώρα ήρθε η ώρα π ου
σχεδόν κανένας δεν
περίμενε
ΤΕΣΤΑΚΙ !!