SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 103
Beyaz Et ve Ürünleri Üretiminde
Tarladan Sofraya Gıda Güvenliği
Prof.Dr.Mustafa TAYAR
U.Ü. Veteriner Fakültesi
Gıda Hijyeni ve Teknolojisi
Bölümü
SUNU PLANI

Güvenli gıda


  Kümesten sofraya gıda güvenliği


         Öneriler
MASLOW’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
           TABLE OF CONTENTS


              Kişisel
          tatmin,bilmsel
              üretim
                            Kendini gerçekleştirme ihtiyaçları

       Prestij, başarı, saygı
              görme
                                   Değer ihtiyaçları

       Başkaları ile ilişki
      kurma, bir yere ait
            olmak                         Ait olma, sevgi ihtiyaçları

    Kendisini güven içinde
  tehlikeden uzak hissetmek
                                                  Güvenlik ihtiyaçları


Yeme, içme, uyuma, üreme
                                                       Fizyolojik ihtiyaçlar
İnsanoğlu var olduğu sürece,
  beslenmek için tüketecek,
   tüketim olduğu sürece,
     “üretim” olacaktır...
Gittikçe artan Dünya nüfusu nedeniyle gıda
       ihtiyacı her geçen gün artıyor...

                 Ancak;
     Üretim aynı hızla artamıyor.
Dünya nereye gidiyor?


Dünya nüfusunun beslenebilmesi için, küresel gıda
   üretiminin önümüzdeki kırk yıl içinde % 70
         oranında artması gerekmekte
Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
Dünya nereye gidiyor?

İklim değişikliği, kuraklıklar ve seller gıda
     üretimini olumsuz etkileyecektir.
    Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
Dünya nereye gidiyor?



                   Toprak, su ve bio çeşitlilik gibi
                     doğal kaynakların azalması
                       gibi sorunların ortaya
                   çıkmasıyla gıda krizi gündeme
                               gelecek




Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
Dünya nereye gidiyor?



   Daha fazla arazi tarıma
 açılmadığı takdirde, yüzyılın
yarısına gelindiğinde yaklaşık
  400 milyon insanın kıtlıkla
     karşı karşıya kalması
          bekleniyor.
Bunun sonucunda:

“AÇLIK” ile karşı karşıya kalıyoruz...
ÇÖZÜM!!!
       Artış hızının yüksek olduğu 1950’li-1970’li
                         yıllarda

Yeşil Devrim
 Yoğun girdi kullanımı
  Pestisitler
  Gübreler
  Hormonlar
  Sulama
  Fosil yakıtlar (Enerji)
1980’li yıllarda
     Çevreye olan olumsuz etkiler ortaya
                      çıkması
Biyolojik çeşitliliğin yok olması
Toprakların çoraklaşması, üretimin marjinal
topraklara kayması
Yüzey ve yer altı su kaynaklarının kıtlaşması
ve kirlenmesi
İklimsel değişiklikler,
Küresel ısınma
Gıda Kaynaklı Tehlikeler
              TABLE OF CONTENTS




               Kimyasal
 Biyolojik     tehlikeler          Fiziksel
tehlikeler                        tehlikeler

      “......insan bulaşık bir gıdayı
               yedikten sonra
              hastalanabilir....”
Tarihsel Epidemiyolojik geçiş


Yontma taş devri
   Avcılık ve toplayıcılık
   Küçük topluluklar
   Paraziter enfestasyonlar
Tarihsel epidemiyolojik geçiş–
                    1. Dönem

 10,000 yıl önce;
 Tarımın başlamasıyla yeni sosyal yapılanmalar
 Hayvanların evcilleştirilmesiyle zoonozların
çıkışı
 Enfeksiyöz hastalıklarda artış
Bağışık olmayan toplumlarda epidemiler
Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 2.
                      Geçiş

 19.yy. ortaları
Enfeksiyöz hastalıklardan ölümlerde azalma
Artan yaşam süresi
 İyileşen beslenme alışkanlıkları
 Antibiyotikler
   “Uygarlık hastalıkları” – kanser, diabet, kalp
damar hastalıkları
 Çevresel problemler
 Kronik hastalıklar
Tarihsel epidemiyolojik geçiş–
                     3.Dönem

     Son 25 yıl
     19.yy.’ın başında olduğu gibi yeni enfeksiyöz
hastalıklar ve mortalitede artış,
     Hastalılarda genetik değişiklikler
     Antimikrobiyal direnç
     Hastalıkların %75’i zoonoz
     Gıda kaynaklı faktörler önem kazanmaya
başladı.
Gıdalara İlişkin Tehlikeler


Mikrobiyolojik tehlikeler
Pestisit kalıntıları
Gıda katkılarının yanlış kullanımı
Kimyasal bulaşanlar
Biyolojik toksinler
Aldatıcı uygulamalar
GDO’lar
Alerjik maddeler
Veteriner ilaç kalıntıları
Günümüzde kimyasal madde
                  kullanımı

80 000 Kimyasal madde çeşitli amaçlarla kullanılıyor.
İlaç aktif maddesi          4 000
İlaç yardımcı maddesi       2 000
Kozmetik                    3 000
Gıda katkı maddesi          2 600
Pestisit                    1 500
Endüstriyel kimyasal        48 000

Bu sayıya her yıl 1 000 yeni kimyasal katılıyor.
Kalıntılar ve İnsan Sağlığına Olası Etkileri
                                          Allerji, direnç, kan yapan
    Antibiyotikler                             organ hasarları

                                         Doğurganlık kusurları, siklus
 Hormon ve hormonal                      anomolileri, kan sentezinde
   etkili maddeler                       bozukluklar, tümör oluşumu

Antiparaziter ilaçlar ve
                                           Karaciğer hasarları
       diğerleri

                                           Karaciğer hasarları, sinir
      Pestisitler                          sisteminde bozukluklar


                                        Böbrek ve karaciğer hasarları,
     Ağır metaller                       sinir sisteminde bozukluklar


                                            Kan sentezinde
Radyoaktif maddeler                        bozukluklar, tümör
                                               oluşumu
Güvensiz gıdaya kimler daha
             duyarlıdır?
           TABLE OF CONTENTS


Herkes potansiyel olarak risk altındadır.
                Ancak:
Çocuklar
Hamileler
Yaşlılar
Hastalar
        Daha fazla duyarlıdır
Neden hayvansal gıdalar daha riskli?
GIDA
            TABLE OF CONTENTS




HAYVANSAL
 ÜRÜNLER
              +                 BİTKİSEL
                                ÜRÜNLER

  %10                              %90
RİSK DEĞERLENDİRMESİ



Hayvansal
 ürünler


                  +          Bitkisel
                             Ürünler

                             %10
  %90
İTHALAT-İHRACAT
KÜRESEL GIDA
                                            SORUNLARI


•   İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ             •   GIDA GÜVENCESİ

     • Yağış rejimi değişikliği         • Arz – talep dengesizliği
     • Sel ve su baskınları             • Fiyat artışları

•   KURAKLIK                      •   GIDA GÜVENLİĞİ

     • Sıcaklık artışı                  • Halk sağlığı
     • Çölleşme                         • Güvenli gıda tüketimi

•   SU YÖNETİMİ                   •   SALGIN HASTALIKLAR

     • Havza yönetimi                   • Kuş Gribi,Domuz gribi,BSE
     • Modern sulama sistemleri         • Sınır aşan hastalıklar
Güvensiz gıda tüketimi
                                TABLE sonuçları
                                      OF CONTENTS


       Sağlık kaybı
       Tazminat



Turizm gelirlerinde azalma
  Gıda ticaretinde azalma
      Prestij kaybı
      İşgücü kaybı
      Tedavi masrafları
      Kapatma cezaları
      Yasal yaptırımlar
      Müşteri kaybı
Değişimi Hızlandıran
                      Krizler


•   BSE Krizi (1990- 1994)
•   Dioksin Krizi (1999-2000)
                                                        John Gummer,
                                                    İngiltere Tarım Bakanı
•   Şap Hastalığı Krizi (2001)                          (6 Mayıs 1990)



•   Kuş gribi krizi (2004)
•   Domuz gribi krizi (2010)
Tüketici güveninin sarsılması
Mevcut düzenlemelerin yetersizliğinin anlaşılması
Batı Nil Virusu
                    Kuş Gribi




Lyme Hastalığı
                       ?
Prion Hastalığı

                  Kırım kongo
                   kanamalı
    Kuduz             ateşi
Leptospirosis


                     Tularemi
                    Pastörella
Gazete Başlıkları
   TABLE OF CONTENTS
TABLE OF CONTENTS
Kuş gribi ekonomik boyutları
Tüketici beklentileri
              Hijyenik
                         Taze
Besleyici

                         Ucuz
Dayanıklı
            Güvenli
Kalite    TABLE OF CONTENTS
                                               Sağlıklı
                                                mı?

                       Neler
                    tüketiyoruz?
 Güvenli
 gıda ne
demektir?                                Güvenli mi?
Tüketici Beklentileri
                                Güvenilir
             Kalite               Gıda




                                     Sosyal
GDO
                                   sorumluluk


                                    Organik
Çevre   Hayvan          Adil         tarım
         refahı       ticaret
YAŞAM BİÇİMLERİNDEKİ
              DEĞİŞİKLİKLER


•Dışarıda yemek yeme alışkanlığındaki artış
•Hazır gıda tüketimindeki artış
•Seyahat olanaklarındaki artış
•Kadının değişen rolü
•Tüketici bilinçlenmesindeki araçlar
  • Medya
  • Tüketici dernek ve grupları
  • Eğitim
Tüketici’nin istediği güvenceler;
                  TABLE OF CONTENTS



Ürünün, insan sağlığına zararlı kimyasal,
 mikrobiyolojik ve fiziksel kalıntılar içermediği,
Çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar
 vermeden üretildiği,
Üretim sırasında insanlar ve diğer canlıların
 olumsuz etkilenmediği,
Üretimin yasal düzenlemelere uygun        olarak
 yapıldığı yönündedir.
Neden gıda güvenliği
     günümüzdeCONTENTS kazandı?
           TABLE OF önem




• Gıda ticaretinin küreselleşmesi
• Değişen Ürünler
• Değişen Tüketiciler
• Kalkan Sınırlar
     Dolaşan Gıdalar
     Dolaşan İnsanlar
Neden gıda güvenliği
             günümüzde önem kazandı?


•   Yemek alışkanlıklarındaki değişiklikler
•   Gıdaya bulaşan patojen sayısında artışın sonucu olarak
    gıda zehirlenme olaylarında artış.
•   Gıda katkı maddelerinin çeşidinin artması ve bilinçsiz
    kullanım
•   Dünyada yaşanan gıda skandalları ve tüketicilerin
    güveninin otoritelere sarsılması
         Internet
         Asparagas habercilik
Değişen beklentiler

  “Bu benim hayvanım ve ben onunla ne istersem
                  yapabilirim”

                      yerine



   “O senin hayvanın değil benim gıdam ve ben
gıdamın hiçbir sağlık riski taşımasını istemiyorum.”
Avrupa Birliği’nde, 1996 yılında şu
                                                                     görüşü OF CONTENTS
                                                                        TABLE
                                                                              benimsemiştir:
Kaynak: http://Europa.EU .int/pol/food/index_en.htm




                                                      “Gıda zehirlenmesine yol açan biyolojik ve kimyasal maddeler çok
                                                      sayıda ve çeşitlidir fakat hemen hemen tümünün ortak özelliği, bu
                                                      maddelerin hayvanla birlikte olması ve ahırda başlayıp, gıda ile
                                                      sofraya kadar gelmesidir. Bu nedenle; tüketicinin gereği gibi

                                                      korunması amaçlı bir girişim, üretim    zincirinin tüm halkaları
                                                      tek tek ele alınmadıkça daima başarısız olmaya mahkumdur. ”
Gıda zinciri
Gıda zinciri


Tüm gıda zincirini kapsayan entegre gıda
güvenliği yaklaşımı
• Gıda güvenliği, hayvan sağlığı, hayvan refahı
ve bitki sağlığının en üst düzeyde korunması
• İç pazarın etkin işleyişinin sağlanması
Gıda Zinciri

HAVA
SU          ÜRETİCİ   İŞLEYİCİ   DAĞITICI   DEPOLAMA   SATICI   HAZIRLIK
TOPRAK
DOĞA

                                                                           TÜKETİCİ




         Tehlike gıda zincirinin her hangi bir aşamasında
         ortaya çıkabileceği için zincirin tüm aşamalarında
         uygun tedbirler alınmış olmalıdır.
         Zincir içerisinde rol alan tüm tarafların eşit
         sorumluluğu vardır. Tehlikenin ortaya çıktığı
         andan sonraki zincir aşamalarında olan tarafların
         müteselsil sorumlulukları düşündürücüdür.
Gıda Zinciri Yaklaşımı

• Risk Analizi
• Risklerin kaynağında önceden engellenmesi
• Geriye dönük izleme
• Uyumlaştırılmış gıda güvenliği standartları
• Sistemlerin denkleştirilmesi
TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ




 HASTALIK
KONTROLÜ                                         DAĞITIM

                                                TRANSFER
CANLI HAYVAN
  TİCARETİ

            HAYVAN
            REFAHI                     İŞLEME



        HAYVANSAL
        YAN ÜRÜN                     ÜRETİM
TARLADAN SOFRAYA GIDA
               GÜVENLİĞİ


Tarladan Sofraya Güvenli Gıda Nedir?
Tohum aşamasından başlayarak, tüketiciye
ulaşana kadar geçen süreçlerde fiziksel,
kimyasal ve biyolojik tehlikeleri taşımayan
gıdadır.
Kümesten Sofraya Gıda Güvenliği
Zootekni ve                                   Halk Sağlığı
 Yetiştirme           Hayvan Refahı           Hayvansal
                                              Ürünlerde
                                                             Yan Ürünler
                          Hayvan Sağlığı
                            Zoonozlar




                                Farmakolojik
                                     ve
                              Biyolojik Ürünler



                                     Yemleme ve Sulama
  Çevresel
  Kriterler
                     Bitki Sağlığı
Gıda Güvenliği




           Hayvansal        Zootekni           Tıbbi
Hayvan     Gıdalarda       Ve Hayvan        Ve Biyolojik
 Sağlığı   Halk Sağlığı   Yetiştiriciliği     Ürünler

                          Bitki Sağlığı
Hayvan     Diğer                             Yemler
 Refahı    Gıda Mad.       Çevresel         Ve Sulama
           Hijyen          Kriterler
Sağlıklı
   Hayvan
                            İyi
              Sağlıklı    Üretim      Sağlıklı
               Çevre     Teknikleri    İnsan




Kümes                                   Sofra
% 100 Güvenli mi?




                    56
Milliyet
           Hürriyet


                                 Posta




     Radikal            Vatan




                      Akşam     Vatan     Forum Diplomatik
Referans
SONUÇ
2006 yılı kuş gribi krizi doğal faktörlerden
kaynaklanan bir kriz türü olup
belirtilerinin olmaması, beyaz et üreticilerinin
erken uyarı sistemlerinin ve önleme
mekanizmalarının işlevsiz kalması nedeniyle
şiddeti ağır yaşanan bir kriz olmuş,
sektörde yıllık bir buçuk trilyonluk zarara neden
olmuştur (Güzelay2006:6). ................kriz
yönetimi tarihinde örneklerine pek rastlanmamış
bir uygulama olduğu anlaşılmaktadır. Yine aynı
doğultuda bu krizi yaşanmış diğer krizlerden
ayıran bir özelik de “kriz iletişiminde ünlü
kullanımıdır”. ......... kriz iletişimi
uygulamalarında istenilen mesajı verebilecek
güvenili bir kaynak olduğu düşünülen
Uğur Dündar’ın hem medya ilişkileri, hem de kriz
reklamlarında kullanılması literatürde
bulunan kriz yönetim modellerinin dışında
bir uygulamadır.
Gıda Güvenliği



Gıda Güvenliği ; gıdanın amaçlanan kullanımına
uygun olarak hazırlandığında ve/veya
tüketildiğinde tüketiciye zarar vermeye neden
olmayacağı yaklaşımıdır.



Kaynak: Codex Alimentarius Food Hygiene Basic Texts. FAO,
 Word Health Organization, Rome,2001
Gıda Güvenliği


Gıda Güvenliği Nedir?
Gıdalarda olabilecek fiziksel,kimyasal,biyolojik her
türlü zararın ortadan kaldırılması için alınan
tedbirlerin bütünü.
Gıda Güvenliği Neleri Kapsar?
Gıdaların üretimden son tüketiciye güvenli bir
şekilde ulaşması için gereken bütün prosesleri
kapsar. (işlenmesi, depolanması, markete
ulaştırılması, saklanması ve son tüketiciye
ulaştırılması)
Kısaca Gıda Güvenliği…
                    TABLE OF CONTENTS



 Tüketici sağlığının korunması ve ulusal ve
uluslararası anlamda ticareti geliştirme ve adil düzen
sağlama gıda güvenliği konusunda otoritelerin temel
amaçlarıdır.

 Halka güvenli gıdanın sunumu otoritelerin
sorumluluğunda olmasına karşın, güvenli gıdanın
üretimindeki öncelikli görev, hem gıda hammadde ve
hem de gıda üreticilerine düşmektedir.
Günümüzde Gıda Güvenliği
           Anlayışı

Gıda güvenliğini sağlamak için bütünleşik
bir yaklaşım esaslı olarak, gıda ve yem
güvenliğine çiftlikten itibaren sofraya
gelene kadar mevcut olabilen dolaylı
veya dolaysız tüm etkileri kapsamaktadır.
• Ne
  yapabiliriz?
Kanatlı ve kanatlı ürünlerinin de insanlardaki gıda
kökenli enfeksiyon kaynaklarından birisi olduğu bir
gerçektir.
•Gıda güvenliği konusundaki yasal düzenlemelerin
yetersizliği
•izlenmelerinin zorluğu,
kanatlı sektörünün kendi ürettiği ürünlerin kalitesi
ve güvenliği konusunda sorumluluk üstlenmesi
gerekliliğini ortaya koymaktadır.
PİLİÇ ETİ
              ÜRETİM VE TÜKETİMİ

     Yıllar   Piliç Eti Üretimi   Toplam Kanatlı Eti   Kişi Başına
                    (Ton)              Üretimi          Tüketim
                                        (Ton)            (kg/yıl)
     1990         162.569              216.759             3,83
     2000         662.096                752.382         11,05
     2005         978.400                1.084.780       15,03

     2006         945.779                1.031.779       14,42
     2007        1.012.000               1.100.000       15,23

     2008        1.170.000               1.262.000       16,94

     2009        1.250.000               1.345.000       17,40

               Kaynak: BESD-BİR Raporu
68
“Türk Tüketicilerinde Gıda Güvenliği
              Algılaması Araştırması-2008”

“Türk tüketicilerinin gıda güvenliği   17 ilde TOPLAM 12 bölgede yapılan
konusunda algı ve bilinç düzeyini      Araştırma kapsamında aşağıdaki hedef
saptamak”                              kitle niteliklere sahip toplam 661 kişi
                                       ile görüşüldü.
                                            Cinsiyet: %74 Kadın, % 26 Erkek
                                            Yaş: 18 – 64 yaş arasında yer alan
                                            A, B, C1 ve C2 Sosyo-ekonomik
                                            statüye sahip
                                           Karar verme kriteri: Evlerinde
                                            gıda alışverişlerini yapan
                                            kişilerden
Tüketicilerin potansiyel risk
           olabilecek durumlara maruz kalma
                        olasılığı

Sonuçlar
                            Türk vatandaşları başlarına gelme
                            ihtimali en yüksek olan potansiyel riskler
                            1. Trafik Kazası (%88)
  “Gıda yoluyla sağlığın    2. Çevre Kirliliği(%88)
   bozulması riski Trafik   3. Sağlıklarının gıdalar ya da herhangi bir
     Kazası kadar olası”    tüketici ürünü ile bozulabilmesi (%86)
Nelerden Endişe Duyuyoruz?
                                                                 ?


Sonuçlar
                             Türk tüketicisi en çok
                             1. ‘Sağlıksız üretim koşulları
“Türk tüketicisi sağlıksız   (%82)
     üretim koşulları ve
                             2. ‘Çeşitli hileler ve aldatmalar
  hilelerden endişeli...”
                             (%81) konusunda endişe
                             duyuyor.
Gıda güvenliği konusundaki
              gelişmelerin 10 yıl öncesiyle
                     kıyaslanması

Sonuçlar
                               Türk vatandaşları gıda
                               güvenliğinin;
“Türk tüketicisine göre Gıda
Güvenliği’nde geriye           *(%52)’si 10 yıl önceye göre
gidiyoruz ”                    daha kötüye gittiğiniç
                               * %38’i geliştiğini,
                               * %7’si ise aynı düzeyde
                               kaldığını düşünüyor.
GIDA KONTROL HİZMETLERİ
                        TABLE OF CONTENTS



 Gıda denetim ve kontrolü 81 İl ve Yetkilendirilmiş İlçe
  Müdürlüklerinde göre yapan; 4350 Gıda Kontrolörü
  tarafından yürütülmektedir.
 Bunun yanında;
  39 İl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü
  Ulusal Gıda Referans Laboratuvar Müdürlüğü
  Bursa Gıda Kontrol ve Merkez Araştırma Enstitüsü
    Müdürlüğü
  52 Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı
tarafından muayene ve analizler yapılmaktadır.
Gıda Güvenliği Hedefleri


– Gıda mevzuatının AB mevzuatına uyumlu hale
getirilmesi,
– Laboratuvarların uluslar arası kabulünün
sağlanması,
– Etkin kontrol sisteminin sağlanması,
– Ulusal Gıda Güvenlik Stratejilerinin belirlenmesi,
– Tüketicilerin korunması,
– Uluslararası kuruluş toplantılarına etkin katılım
(CODEX, ISO, DTÖ, AB, IDF, OIE, vb)
KANATLI ENDÜSTRİSİNİN
                     GELECEĞİ

Kanatlı Endüstrisi tüm dünyada, özellikle Türkiye’de büyümeye
devam edecek.
Kanatlı Endüstrisi düşük kârlılıklı bir segment olarak devam edecek.
Üretim önemini kaybedecek, ancak pazarlama, lojistik ve dağıtım
daha önemli olacak.
Global kanatlı şirketleri endüstrinin gelişmesinde ana faktör olacak.
Geleceğin en karanlık ve belirsiz konusu “kanatlı hastalıklarla
mücadele” olacak. Hastalıklar büyük kayıplara yol açabilecek.




                                                                  76
TÜRKİYE...
TÜRKİYE Dünya GSMH ve
               Nüfusunun 1/5‘ine, 4 saatlik
                        uçuş mesafesindedir.

           AVRUPA                               RUSYA FEDERASYONU

GSYIH; 14 trilyon 851 milyar Dolar             GSYIH; 766 milyar Dolar
                                                 Nüfus; 145 milyon
       Nüfus; 657 milyon




                                                          TÜRKİ
                                                       CUMHURİYETLER

                                                  GSYIH; 113 milyar Dolar
                                                     Nüfus; 75 milyon




              ORTA DOGU ve KUZEY AFRIKA
             GSYIH; 1.258 milyar Dolar
                 Nüfus; 311 milyon
ORTADOĞU’YA
                                          YAKINLIK
                                                                              Orta Doğunun İthalatında
                                                                                   Önemli Ürünler

                                                                            • Meyve ve sebze
                                                                             mamulleri
                                                                            • Et ve Et ürünleri
                                                                            • Süt ve süt kreması
                                                                            • Hayvansal ve bitkisel
                                                                             Yağlar
                                                                            • Hububat ve Mamulleri
                                                                            • Tütün ve Mamulleri
                                                                            • Alkollü ve alkolsüz
                                                                             içecekler
                                                                            • Şeker, bal

            ORTA DOĞU ÜLKELERİNDE DIŞ TİCARET
                             Suriye    Irak     İran    Ürdün    S. Arab.    Lübnan     Kuveyt        İsrail
Toplam İthalatı              14.500   32.000   44.942   13.511   90.217     12.251     23.642     59.039
(Milyon $) (2007)
Toplam Tarımsal              2.291    1.760    5.196    2.202    12.450      2.021      2.837      3.956
İthalatı (Milyon $) (2007)
Türkiye’nin Tarımsal          245     1.182     186      66       259          71         55          150
            79
ihracatı (Milyon $) (2008)
  Kaynak: DTÖ, TÜİK
TABLE OF CONTENTS




             70 milyon Türkiye;
       200 milyon Türk Coğrafyasına,
1.5 milyar İslam Coğrafyasına çok değildir.
ÜLKEMİZ İNSANLARININ SAĞLIKLI ve GÜVENİLİR
    GIDA TÜKETMELERİ EN DOĞAL HAKKIDIR.


Bu      nedenle, sadece AVRUPA BİRLİĞİ’ni
     değil, kendi toplumumuzu da düşünerek
     sağlıklı ve güvenilir gıda elde etmek
     zorundayız.
1502 standartları




  Gıda      Tüketici    Hayvan         Gıda       Ambalaj
güvenliği   hakları    hakları ve   Hijyeni ve        ve
                         refahı     sanitasyon   etiketleme
Ülkemizde gıda ürünlerin niteliklerini belirleyen
bilinen ilk mevzuat, Sultan II. Beyazıt idaresince
  (1481-1512) çıkarılan “ Kanunnamei İhtisabı
            Bursa” (1502) FERMANI’dır.
 Bu fermanda yiyecek , içecek ve giyecekler için
              nitelikler belirtilmiştir.
Ekmek içinde kara bulunursa ve çiğ
 olursa, tabanına let uralar; eksük olursa
 tahta külah uralar veya ud para cezası
 alalar.
Türkiye 783,562 km2 toplam yüzölçümü ile dünyanın 34.
 büyük ülkesidir (% 35 tarımsal alan, % 27 orman, % 18
              mera ve otlak, %20 diğer).
Nüfus yoğunluğu 94.8 kişi/km2’dir .
Genç nüfus (<22 yaş) yaklaşık 30 milyon kişidir..
TABLE OF CONTENTS




Tüm dünyada insanların yaşamak,
 fiziksel ve mental gelişimlerini
 sağlamak için yeterli gıdaya
 ulaşmaları ve gıdaların sağlık
 yönünden güvenli olması
 devredilemez ve ertelenemez
 temel insan hakkıdır.
Beslenme ve gıda güvenliği küresel bir sorundur.

        Kanatlı endüstrisi;
 sağlıklı ürünler içeren seçenekler
              önererek,
   bunu satın alınabilir kılarak,
    açık ve sorumlu bir şekilde
        iletişime geçerek,
dengeli beslenmeyi teşvik ederek
   toplum sağlığının bir parçası
           olmalıdır.
Son On Yıldaki Gelişmeler




Kaliteli Üretmeyi
    Öğrenmek
    Zorundayız
KALİTE UYGULAMALARININ GELİŞİMİ




                                             TOPLAM
                                 KALİTE
           KALİTE    KALİTE                  KALİTE
MUAYENE                         YÖNETİM
          KONTROL   GÜVENCE                    YÖNETİMİ
 DENEY
                                SİSTEMİ




                                                      90
Gıda güvenliği
Yönetimi araçları




    HACCP sistemi
    GAP/GMP/GHP

Ön gereksinim programları
Gıda Güvenliği




             Etkileşimli İletişim
             Sistem Yönetimi

             Proses Kontrolü

             HACCP Prensipleri

             Ön Şart Programları

24/06/2005
GENEL TERMİNOLOJİ




                                   IFS
                               BRC
                          HACCP
                                         FSSC
                  ISO 22000:2005
             ISO 9001:2008 KYS

Vizyon, Misyon,Politika,Strateji,Hedef
ISO 22000

Gıda zincirinde;
Hammaddeden başlayarak her bir aşamada tehlike
analizleri yaparak,
Gerekli yerlerde kritik kontrol noktaları belirleyerek bu
noktaları kontrol ederek izleyen,
“herhangi bir problemi henüz oluşmadan önleyen
sistemin korunmasını sağlayarak belirli normlara
uygun, güvenli gıda üretimini ve tüketiciye sunumunu
sağlayan” bir gıda güvenliği yönetim sistemidir.
İZLENEBİLİRLİK
                  TABLE OF CONTENTS



 Gıda Güvenliği zincirinde ilk üretim noktasından
  sofraya kadar olan tüm aşamalarda izlenebilirliğin
  sağlanması en önemli unsurlardan biridir.

 Bitkisel üretimde (kontrollü ve sözleşmeli tarım)
  nakliye, depolama ve güvenli gıda üretimi
  birbirine paralel hareket ettiği sürece gıda
  güvenliği artmaktadır.
AVRUPA BİRLİĞİ YASALARI


REGULATION (EC) 178/2002                        REGULATION (EC) 178/2002
 Madde-11 :Birliğe ihraç edilecek           Madde-18 : Birliğe ihraç edilecek
 bütün tarım ürünleri Birlik                       gıda, gıdanın elde edildiği
 tarafından tanınan bütün şartlara                    hayvan, bitki ya da gıda
 uymak zorunluluğundadır.                      maddesinde öngörülen veya
                                                     ortaya çıkması beklenen
                                              herhangi bir maddenin tespit
                                              edilmesi için üretim işleme ve
                                            dağıtım ile ilgili tüm aşamalarda
                                                  İzlenebilirlik tesis edilmesi
                                                                   zorunludur.

                     REGULATION (EC) 1829/2003
                     REGULATION (EC) 1830/2003
 Genetik olarak değiştirilmiş organizmalardan oluşan ürünler etiketlenmeli ve
 ürünün tüketiciye sunulması durumunda bütün bilgiler bu etikette yer almalı.
     İşletmeciler bu ürünlerin İzlenebilirliğini sağlamaktan sorumludurlar.
Gıda Güvenliğinin
                   Zayıf Yönleri


• Uluslararası kuruluşlarla yetersiz ilişki,
• Kayıt dışı çok sayıda işletmenin olması,
• Gıda kontrol ve denetiminde etkinliğin
sağlanamaması,
• Tüketicilerin gıda güvenliği konusundaki
bilgilerinin yeterli olmaması,
• Laboratuvar yetersizlikleri,
BAŞARISIZ ŞİRKETLERDE
                     ORTAK NOKTALAR NELERDİR?


•   Ben liderim, yardıma ihtiyacım yok, ben hep böyle yaptı, yaparım,
    ben…, ben…, ben…,Ben eminim……
•   Pazar şartları değişir, ancak onlar değişmez,
•   Pazar şartları değişir, onlar da değişir ancak ters yönde
•   İyi yapanları taklit ederler ancak daha iyisini yapmayı düşünmezler
•   1980’lerin ve 1990’ların kalite devrimini görmezden gelmeleri
•   Tüketicinin kalite beklentilerini görmezden gelmeleri
•   Müşterinin yeni değerlerini görmezden gelmek
•   Uzun dönem strateji ve planlamalarının olmaması (nereye gideceğinizi
    bilmiyorsanız, yol sizi mutlaka bir yerlere götürür, muhtemelen yanlış
    yere…)
•   Yönetmeyi sadece maliyetleri azaltmak olarak görürler; Değer
    yaratmayı unuturlar
Tüketici Beklentileri

Tüketicilerin bilgilere karşı davranışları yıllar içinde
değişiklik göstermiştir


1970’lerde

1990’larda

BUGÜN
Gıda güvenliği
          Sorumluluk dağılımı



Yasal otorite               Sanayici




                 Tüketici
• Tüketiciler ne yedikleri konusunda
        bilinçlendirilmelidir.

• Üreticiler gıda üretimini sosyal bir
  sorumluluk olarak görmelidirler.

   •Gıda güvenliği devlet güvencesi
          altında olmalıdır.
Güvenli gıda için
  çabalarınıza




                    Teşekkürler
Farm to fork food safety

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Farm to fork food safety

ETİK DEĞERLER VE GIDA ETİĞİ
ETİK DEĞERLER VE GIDA ETİĞİETİK DEĞERLER VE GIDA ETİĞİ
ETİK DEĞERLER VE GIDA ETİĞİVural Yigit
 
Tiroid hastalıkları patofizyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 Tiroid hastalıkları patofizyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org ) Tiroid hastalıkları patofizyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Tiroid hastalıkları patofizyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )www.tipfakultesi. org
 
Kanatlı hakkında hurafelere cevap
Kanatlı hakkında hurafelere cevapKanatlı hakkında hurafelere cevap
Kanatlı hakkında hurafelere cevapMUSTAFA TAYAR
 
İklim Değişikliği ve Gıda Güvencesi
İklim Değişikliği ve Gıda Güvencesiİklim Değişikliği ve Gıda Güvencesi
İklim Değişikliği ve Gıda GüvencesiAli Osman Öncel
 
çOcuk beslenmesinde sık kullanılan katkı maddelerinin yarattığı sorunlar(fazl...
çOcuk beslenmesinde sık kullanılan katkı maddelerinin yarattığı sorunlar(fazl...çOcuk beslenmesinde sık kullanılan katkı maddelerinin yarattığı sorunlar(fazl...
çOcuk beslenmesinde sık kullanılan katkı maddelerinin yarattığı sorunlar(fazl...www.tipfakultesi. org
 
Ilköğretim Çocukları İçin Gıda Hijyeni El Kitabı haytar.net [Döküman]
Ilköğretim Çocukları İçin Gıda Hijyeni El Kitabı haytar.net [Döküman]Ilköğretim Çocukları İçin Gıda Hijyeni El Kitabı haytar.net [Döküman]
Ilköğretim Çocukları İçin Gıda Hijyeni El Kitabı haytar.net [Döküman]University of Uludag
 
Obezitenin hastaliklarla ilişkisi sunum
Obezitenin hastaliklarla ilişkisi   sunumObezitenin hastaliklarla ilişkisi   sunum
Obezitenin hastaliklarla ilişkisi sunumDerya Akin
 
Hormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerHormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerilkayc
 
Hormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerHormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerilkayc
 
Hormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerHormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerilkayc
 
Hormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerHormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerilkayc
 
GIDALARDA BULUNAN TARIMSAL İLAÇ KALINTILAR
GIDALARDA BULUNAN TARIMSAL İLAÇ KALINTILARGIDALARDA BULUNAN TARIMSAL İLAÇ KALINTILAR
GIDALARDA BULUNAN TARIMSAL İLAÇ KALINTILARavrsya
 
27 - Ballarda Kalıntı
27 - Ballarda Kalıntı27 - Ballarda Kalıntı
27 - Ballarda KalıntıHasan Tosun
 
çEvre insan (fazlası için www.tipfakultesi.org)
çEvre  insan (fazlası için www.tipfakultesi.org)çEvre  insan (fazlası için www.tipfakultesi.org)
çEvre insan (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 
Sağlikta öncelikler (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Sağlikta öncelikler (fazlası için www.tipfakultesi.org)Sağlikta öncelikler (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Sağlikta öncelikler (fazlası için www.tipfakultesi.org)www.tipfakultesi. org
 

Ähnlich wie Farm to fork food safety (20)

ETİK DEĞERLER VE GIDA ETİĞİ
ETİK DEĞERLER VE GIDA ETİĞİETİK DEĞERLER VE GIDA ETİĞİ
ETİK DEĞERLER VE GIDA ETİĞİ
 
Tiroid hastalıkları patofizyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 Tiroid hastalıkları patofizyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org ) Tiroid hastalıkları patofizyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Tiroid hastalıkları patofizyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Kanatlı hakkında hurafelere cevap
Kanatlı hakkında hurafelere cevapKanatlı hakkında hurafelere cevap
Kanatlı hakkında hurafelere cevap
 
İklim Değişikliği ve Gıda Güvencesi
İklim Değişikliği ve Gıda Güvencesiİklim Değişikliği ve Gıda Güvencesi
İklim Değişikliği ve Gıda Güvencesi
 
çOcuk beslenmesinde sık kullanılan katkı maddelerinin yarattığı sorunlar(fazl...
çOcuk beslenmesinde sık kullanılan katkı maddelerinin yarattığı sorunlar(fazl...çOcuk beslenmesinde sık kullanılan katkı maddelerinin yarattığı sorunlar(fazl...
çOcuk beslenmesinde sık kullanılan katkı maddelerinin yarattığı sorunlar(fazl...
 
Ilköğretim Çocukları İçin Gıda Hijyeni El Kitabı haytar.net [Döküman]
Ilköğretim Çocukları İçin Gıda Hijyeni El Kitabı haytar.net [Döküman]Ilköğretim Çocukları İçin Gıda Hijyeni El Kitabı haytar.net [Döküman]
Ilköğretim Çocukları İçin Gıda Hijyeni El Kitabı haytar.net [Döküman]
 
Mesleki astim
Mesleki astimMesleki astim
Mesleki astim
 
Kalp Sağlığında Beslenmenin Önemi
Kalp Sağlığında Beslenmenin ÖnemiKalp Sağlığında Beslenmenin Önemi
Kalp Sağlığında Beslenmenin Önemi
 
Obezitenin hastaliklarla ilişkisi sunum
Obezitenin hastaliklarla ilişkisi   sunumObezitenin hastaliklarla ilişkisi   sunum
Obezitenin hastaliklarla ilişkisi sunum
 
Su sağlık
Su sağlıkSu sağlık
Su sağlık
 
Hormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerHormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nler
 
Hormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerHormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nler
 
Hormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerHormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nler
 
Hormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nlerHormonlu besi̇nler
Hormonlu besi̇nler
 
Bruselloz
BrusellozBruselloz
Bruselloz
 
GIDALARDA BULUNAN TARIMSAL İLAÇ KALINTILAR
GIDALARDA BULUNAN TARIMSAL İLAÇ KALINTILARGIDALARDA BULUNAN TARIMSAL İLAÇ KALINTILAR
GIDALARDA BULUNAN TARIMSAL İLAÇ KALINTILAR
 
27 - Ballarda Kalıntı
27 - Ballarda Kalıntı27 - Ballarda Kalıntı
27 - Ballarda Kalıntı
 
www.gidabilinci.com
www.gidabilinci.comwww.gidabilinci.com
www.gidabilinci.com
 
çEvre insan (fazlası için www.tipfakultesi.org)
çEvre  insan (fazlası için www.tipfakultesi.org)çEvre  insan (fazlası için www.tipfakultesi.org)
çEvre insan (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Sağlikta öncelikler (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Sağlikta öncelikler (fazlası için www.tipfakultesi.org)Sağlikta öncelikler (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Sağlikta öncelikler (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 

Mehr von MUSTAFA TAYAR

Iso 9001 iç tetkik ve tetkikci davranışları
Iso 9001 iç tetkik ve tetkikci davranışlarıIso 9001 iç tetkik ve tetkikci davranışları
Iso 9001 iç tetkik ve tetkikci davranışlarıMUSTAFA TAYAR
 
Kuaförler için hijyen
Kuaförler için hijyenKuaförler için hijyen
Kuaförler için hijyenMUSTAFA TAYAR
 
Kurban kesim rehberi
Kurban kesim rehberiKurban kesim rehberi
Kurban kesim rehberiMUSTAFA TAYAR
 
Anaokulu El Yıkama-Kids hand washing
Anaokulu El Yıkama-Kids hand washingAnaokulu El Yıkama-Kids hand washing
Anaokulu El Yıkama-Kids hand washingMUSTAFA TAYAR
 

Mehr von MUSTAFA TAYAR (11)

Sunu teknikleri
Sunu teknikleri Sunu teknikleri
Sunu teknikleri
 
Iso 9001 iç tetkik ve tetkikci davranışları
Iso 9001 iç tetkik ve tetkikci davranışlarıIso 9001 iç tetkik ve tetkikci davranışları
Iso 9001 iç tetkik ve tetkikci davranışları
 
Hijyen el kitabı
Hijyen el kitabıHijyen el kitabı
Hijyen el kitabı
 
Hijyen el kitap
Hijyen el kitapHijyen el kitap
Hijyen el kitap
 
Gida guvenligi
Gida guvenligiGida guvenligi
Gida guvenligi
 
Kuaförler için hijyen
Kuaförler için hijyenKuaförler için hijyen
Kuaförler için hijyen
 
Yumurta el kitabı
Yumurta el  kitabıYumurta el  kitabı
Yumurta el kitabı
 
Yumurta ve Sağlık
Yumurta ve SağlıkYumurta ve Sağlık
Yumurta ve Sağlık
 
Kurban kesim rehberi
Kurban kesim rehberiKurban kesim rehberi
Kurban kesim rehberi
 
Antalya sunu
Antalya sunuAntalya sunu
Antalya sunu
 
Anaokulu El Yıkama-Kids hand washing
Anaokulu El Yıkama-Kids hand washingAnaokulu El Yıkama-Kids hand washing
Anaokulu El Yıkama-Kids hand washing
 

Farm to fork food safety

  • 1.
  • 2. Beyaz Et ve Ürünleri Üretiminde Tarladan Sofraya Gıda Güvenliği Prof.Dr.Mustafa TAYAR U.Ü. Veteriner Fakültesi Gıda Hijyeni ve Teknolojisi Bölümü
  • 3. SUNU PLANI Güvenli gıda Kümesten sofraya gıda güvenliği Öneriler
  • 4. MASLOW’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi TABLE OF CONTENTS Kişisel tatmin,bilmsel üretim Kendini gerçekleştirme ihtiyaçları Prestij, başarı, saygı görme Değer ihtiyaçları Başkaları ile ilişki kurma, bir yere ait olmak Ait olma, sevgi ihtiyaçları Kendisini güven içinde tehlikeden uzak hissetmek Güvenlik ihtiyaçları Yeme, içme, uyuma, üreme Fizyolojik ihtiyaçlar
  • 5. İnsanoğlu var olduğu sürece, beslenmek için tüketecek, tüketim olduğu sürece, “üretim” olacaktır...
  • 6. Gittikçe artan Dünya nüfusu nedeniyle gıda ihtiyacı her geçen gün artıyor... Ancak; Üretim aynı hızla artamıyor.
  • 7. Dünya nereye gidiyor? Dünya nüfusunun beslenebilmesi için, küresel gıda üretiminin önümüzdeki kırk yıl içinde % 70 oranında artması gerekmekte Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
  • 8. Dünya nereye gidiyor? İklim değişikliği, kuraklıklar ve seller gıda üretimini olumsuz etkileyecektir. Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
  • 9. Dünya nereye gidiyor? Toprak, su ve bio çeşitlilik gibi doğal kaynakların azalması gibi sorunların ortaya çıkmasıyla gıda krizi gündeme gelecek Kaynak: FAO: “2050’ de dünyayı nasıl besleyeceğiz” RAPORU
  • 10. Dünya nereye gidiyor? Daha fazla arazi tarıma açılmadığı takdirde, yüzyılın yarısına gelindiğinde yaklaşık 400 milyon insanın kıtlıkla karşı karşıya kalması bekleniyor.
  • 11. Bunun sonucunda: “AÇLIK” ile karşı karşıya kalıyoruz...
  • 12. ÇÖZÜM!!! Artış hızının yüksek olduğu 1950’li-1970’li yıllarda Yeşil Devrim Yoğun girdi kullanımı Pestisitler Gübreler Hormonlar Sulama Fosil yakıtlar (Enerji)
  • 13. 1980’li yıllarda Çevreye olan olumsuz etkiler ortaya çıkması Biyolojik çeşitliliğin yok olması Toprakların çoraklaşması, üretimin marjinal topraklara kayması Yüzey ve yer altı su kaynaklarının kıtlaşması ve kirlenmesi İklimsel değişiklikler, Küresel ısınma
  • 14. Gıda Kaynaklı Tehlikeler TABLE OF CONTENTS Kimyasal Biyolojik tehlikeler Fiziksel tehlikeler tehlikeler “......insan bulaşık bir gıdayı yedikten sonra hastalanabilir....”
  • 15. Tarihsel Epidemiyolojik geçiş Yontma taş devri Avcılık ve toplayıcılık Küçük topluluklar Paraziter enfestasyonlar
  • 16. Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 1. Dönem  10,000 yıl önce;  Tarımın başlamasıyla yeni sosyal yapılanmalar  Hayvanların evcilleştirilmesiyle zoonozların çıkışı  Enfeksiyöz hastalıklarda artış Bağışık olmayan toplumlarda epidemiler
  • 17. Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 2. Geçiş  19.yy. ortaları Enfeksiyöz hastalıklardan ölümlerde azalma Artan yaşam süresi  İyileşen beslenme alışkanlıkları  Antibiyotikler “Uygarlık hastalıkları” – kanser, diabet, kalp damar hastalıkları  Çevresel problemler  Kronik hastalıklar
  • 18. Tarihsel epidemiyolojik geçiş– 3.Dönem  Son 25 yıl  19.yy.’ın başında olduğu gibi yeni enfeksiyöz hastalıklar ve mortalitede artış,  Hastalılarda genetik değişiklikler  Antimikrobiyal direnç  Hastalıkların %75’i zoonoz  Gıda kaynaklı faktörler önem kazanmaya başladı.
  • 19. Gıdalara İlişkin Tehlikeler Mikrobiyolojik tehlikeler Pestisit kalıntıları Gıda katkılarının yanlış kullanımı Kimyasal bulaşanlar Biyolojik toksinler Aldatıcı uygulamalar GDO’lar Alerjik maddeler Veteriner ilaç kalıntıları
  • 20. Günümüzde kimyasal madde kullanımı 80 000 Kimyasal madde çeşitli amaçlarla kullanılıyor. İlaç aktif maddesi 4 000 İlaç yardımcı maddesi 2 000 Kozmetik 3 000 Gıda katkı maddesi 2 600 Pestisit 1 500 Endüstriyel kimyasal 48 000 Bu sayıya her yıl 1 000 yeni kimyasal katılıyor.
  • 21. Kalıntılar ve İnsan Sağlığına Olası Etkileri Allerji, direnç, kan yapan Antibiyotikler organ hasarları Doğurganlık kusurları, siklus Hormon ve hormonal anomolileri, kan sentezinde etkili maddeler bozukluklar, tümör oluşumu Antiparaziter ilaçlar ve Karaciğer hasarları diğerleri Karaciğer hasarları, sinir Pestisitler sisteminde bozukluklar Böbrek ve karaciğer hasarları, Ağır metaller sinir sisteminde bozukluklar Kan sentezinde Radyoaktif maddeler bozukluklar, tümör oluşumu
  • 22. Güvensiz gıdaya kimler daha duyarlıdır? TABLE OF CONTENTS Herkes potansiyel olarak risk altındadır. Ancak: Çocuklar Hamileler Yaşlılar Hastalar Daha fazla duyarlıdır
  • 23. Neden hayvansal gıdalar daha riskli?
  • 24. GIDA TABLE OF CONTENTS HAYVANSAL ÜRÜNLER + BİTKİSEL ÜRÜNLER %10 %90
  • 25. RİSK DEĞERLENDİRMESİ Hayvansal ürünler + Bitkisel Ürünler %10 %90
  • 27. KÜRESEL GIDA SORUNLARI • İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ • GIDA GÜVENCESİ • Yağış rejimi değişikliği • Arz – talep dengesizliği • Sel ve su baskınları • Fiyat artışları • KURAKLIK • GIDA GÜVENLİĞİ • Sıcaklık artışı • Halk sağlığı • Çölleşme • Güvenli gıda tüketimi • SU YÖNETİMİ • SALGIN HASTALIKLAR • Havza yönetimi • Kuş Gribi,Domuz gribi,BSE • Modern sulama sistemleri • Sınır aşan hastalıklar
  • 28. Güvensiz gıda tüketimi TABLE sonuçları OF CONTENTS Sağlık kaybı Tazminat Turizm gelirlerinde azalma Gıda ticaretinde azalma Prestij kaybı İşgücü kaybı Tedavi masrafları Kapatma cezaları Yasal yaptırımlar Müşteri kaybı
  • 29. Değişimi Hızlandıran Krizler • BSE Krizi (1990- 1994) • Dioksin Krizi (1999-2000) John Gummer, İngiltere Tarım Bakanı • Şap Hastalığı Krizi (2001) (6 Mayıs 1990) • Kuş gribi krizi (2004) • Domuz gribi krizi (2010) Tüketici güveninin sarsılması Mevcut düzenlemelerin yetersizliğinin anlaşılması
  • 30. Batı Nil Virusu Kuş Gribi Lyme Hastalığı ? Prion Hastalığı Kırım kongo kanamalı Kuduz ateşi Leptospirosis Tularemi Pastörella
  • 31. Gazete Başlıkları TABLE OF CONTENTS
  • 33.
  • 34. Kuş gribi ekonomik boyutları
  • 35. Tüketici beklentileri Hijyenik Taze Besleyici Ucuz Dayanıklı Güvenli
  • 36. Kalite TABLE OF CONTENTS Sağlıklı mı? Neler tüketiyoruz? Güvenli gıda ne demektir? Güvenli mi?
  • 37. Tüketici Beklentileri Güvenilir Kalite Gıda Sosyal GDO sorumluluk Organik Çevre Hayvan Adil tarım refahı ticaret
  • 38. YAŞAM BİÇİMLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER •Dışarıda yemek yeme alışkanlığındaki artış •Hazır gıda tüketimindeki artış •Seyahat olanaklarındaki artış •Kadının değişen rolü •Tüketici bilinçlenmesindeki araçlar • Medya • Tüketici dernek ve grupları • Eğitim
  • 39. Tüketici’nin istediği güvenceler; TABLE OF CONTENTS Ürünün, insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel kalıntılar içermediği, Çevreyi kirletmeden ve doğal dengeye zarar vermeden üretildiği, Üretim sırasında insanlar ve diğer canlıların olumsuz etkilenmediği, Üretimin yasal düzenlemelere uygun olarak yapıldığı yönündedir.
  • 40. Neden gıda güvenliği günümüzdeCONTENTS kazandı? TABLE OF önem • Gıda ticaretinin küreselleşmesi • Değişen Ürünler • Değişen Tüketiciler • Kalkan Sınırlar Dolaşan Gıdalar Dolaşan İnsanlar
  • 41. Neden gıda güvenliği günümüzde önem kazandı? • Yemek alışkanlıklarındaki değişiklikler • Gıdaya bulaşan patojen sayısında artışın sonucu olarak gıda zehirlenme olaylarında artış. • Gıda katkı maddelerinin çeşidinin artması ve bilinçsiz kullanım • Dünyada yaşanan gıda skandalları ve tüketicilerin güveninin otoritelere sarsılması Internet Asparagas habercilik
  • 42. Değişen beklentiler “Bu benim hayvanım ve ben onunla ne istersem yapabilirim” yerine “O senin hayvanın değil benim gıdam ve ben gıdamın hiçbir sağlık riski taşımasını istemiyorum.”
  • 43. Avrupa Birliği’nde, 1996 yılında şu görüşü OF CONTENTS TABLE benimsemiştir: Kaynak: http://Europa.EU .int/pol/food/index_en.htm “Gıda zehirlenmesine yol açan biyolojik ve kimyasal maddeler çok sayıda ve çeşitlidir fakat hemen hemen tümünün ortak özelliği, bu maddelerin hayvanla birlikte olması ve ahırda başlayıp, gıda ile sofraya kadar gelmesidir. Bu nedenle; tüketicinin gereği gibi korunması amaçlı bir girişim, üretim zincirinin tüm halkaları tek tek ele alınmadıkça daima başarısız olmaya mahkumdur. ”
  • 45. Gıda zinciri Tüm gıda zincirini kapsayan entegre gıda güvenliği yaklaşımı • Gıda güvenliği, hayvan sağlığı, hayvan refahı ve bitki sağlığının en üst düzeyde korunması • İç pazarın etkin işleyişinin sağlanması
  • 46. Gıda Zinciri HAVA SU ÜRETİCİ İŞLEYİCİ DAĞITICI DEPOLAMA SATICI HAZIRLIK TOPRAK DOĞA TÜKETİCİ Tehlike gıda zincirinin her hangi bir aşamasında ortaya çıkabileceği için zincirin tüm aşamalarında uygun tedbirler alınmış olmalıdır. Zincir içerisinde rol alan tüm tarafların eşit sorumluluğu vardır. Tehlikenin ortaya çıktığı andan sonraki zincir aşamalarında olan tarafların müteselsil sorumlulukları düşündürücüdür.
  • 47. Gıda Zinciri Yaklaşımı • Risk Analizi • Risklerin kaynağında önceden engellenmesi • Geriye dönük izleme • Uyumlaştırılmış gıda güvenliği standartları • Sistemlerin denkleştirilmesi
  • 48. TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ HASTALIK KONTROLÜ DAĞITIM TRANSFER CANLI HAYVAN TİCARETİ HAYVAN REFAHI İŞLEME HAYVANSAL YAN ÜRÜN ÜRETİM
  • 49. TARLADAN SOFRAYA GIDA GÜVENLİĞİ Tarladan Sofraya Güvenli Gıda Nedir? Tohum aşamasından başlayarak, tüketiciye ulaşana kadar geçen süreçlerde fiziksel, kimyasal ve biyolojik tehlikeleri taşımayan gıdadır.
  • 50. Kümesten Sofraya Gıda Güvenliği Zootekni ve Halk Sağlığı Yetiştirme Hayvan Refahı Hayvansal Ürünlerde Yan Ürünler Hayvan Sağlığı Zoonozlar Farmakolojik ve Biyolojik Ürünler Yemleme ve Sulama Çevresel Kriterler Bitki Sağlığı
  • 51. Gıda Güvenliği Hayvansal Zootekni Tıbbi Hayvan Gıdalarda Ve Hayvan Ve Biyolojik Sağlığı Halk Sağlığı Yetiştiriciliği Ürünler Bitki Sağlığı Hayvan Diğer Yemler Refahı Gıda Mad. Çevresel Ve Sulama Hijyen Kriterler
  • 52. Sağlıklı Hayvan İyi Sağlıklı Üretim Sağlıklı Çevre Teknikleri İnsan Kümes Sofra
  • 53.
  • 54.
  • 55.
  • 56. % 100 Güvenli mi? 56
  • 57. Milliyet Hürriyet Posta Radikal Vatan Akşam Vatan Forum Diplomatik Referans
  • 58.
  • 59. SONUÇ 2006 yılı kuş gribi krizi doğal faktörlerden kaynaklanan bir kriz türü olup belirtilerinin olmaması, beyaz et üreticilerinin erken uyarı sistemlerinin ve önleme mekanizmalarının işlevsiz kalması nedeniyle şiddeti ağır yaşanan bir kriz olmuş, sektörde yıllık bir buçuk trilyonluk zarara neden olmuştur (Güzelay2006:6). ................kriz yönetimi tarihinde örneklerine pek rastlanmamış bir uygulama olduğu anlaşılmaktadır. Yine aynı doğultuda bu krizi yaşanmış diğer krizlerden ayıran bir özelik de “kriz iletişiminde ünlü kullanımıdır”. ......... kriz iletişimi uygulamalarında istenilen mesajı verebilecek güvenili bir kaynak olduğu düşünülen Uğur Dündar’ın hem medya ilişkileri, hem de kriz reklamlarında kullanılması literatürde bulunan kriz yönetim modellerinin dışında bir uygulamadır.
  • 60.
  • 61.
  • 62. Gıda Güvenliği Gıda Güvenliği ; gıdanın amaçlanan kullanımına uygun olarak hazırlandığında ve/veya tüketildiğinde tüketiciye zarar vermeye neden olmayacağı yaklaşımıdır. Kaynak: Codex Alimentarius Food Hygiene Basic Texts. FAO, Word Health Organization, Rome,2001
  • 63. Gıda Güvenliği Gıda Güvenliği Nedir? Gıdalarda olabilecek fiziksel,kimyasal,biyolojik her türlü zararın ortadan kaldırılması için alınan tedbirlerin bütünü. Gıda Güvenliği Neleri Kapsar? Gıdaların üretimden son tüketiciye güvenli bir şekilde ulaşması için gereken bütün prosesleri kapsar. (işlenmesi, depolanması, markete ulaştırılması, saklanması ve son tüketiciye ulaştırılması)
  • 64. Kısaca Gıda Güvenliği… TABLE OF CONTENTS  Tüketici sağlığının korunması ve ulusal ve uluslararası anlamda ticareti geliştirme ve adil düzen sağlama gıda güvenliği konusunda otoritelerin temel amaçlarıdır.  Halka güvenli gıdanın sunumu otoritelerin sorumluluğunda olmasına karşın, güvenli gıdanın üretimindeki öncelikli görev, hem gıda hammadde ve hem de gıda üreticilerine düşmektedir.
  • 65. Günümüzde Gıda Güvenliği Anlayışı Gıda güvenliğini sağlamak için bütünleşik bir yaklaşım esaslı olarak, gıda ve yem güvenliğine çiftlikten itibaren sofraya gelene kadar mevcut olabilen dolaylı veya dolaysız tüm etkileri kapsamaktadır.
  • 66. • Ne yapabiliriz?
  • 67. Kanatlı ve kanatlı ürünlerinin de insanlardaki gıda kökenli enfeksiyon kaynaklarından birisi olduğu bir gerçektir. •Gıda güvenliği konusundaki yasal düzenlemelerin yetersizliği •izlenmelerinin zorluğu, kanatlı sektörünün kendi ürettiği ürünlerin kalitesi ve güvenliği konusunda sorumluluk üstlenmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır.
  • 68. PİLİÇ ETİ ÜRETİM VE TÜKETİMİ Yıllar Piliç Eti Üretimi Toplam Kanatlı Eti Kişi Başına (Ton) Üretimi Tüketim (Ton) (kg/yıl) 1990 162.569 216.759 3,83 2000 662.096 752.382 11,05 2005 978.400 1.084.780 15,03 2006 945.779 1.031.779 14,42 2007 1.012.000 1.100.000 15,23 2008 1.170.000 1.262.000 16,94 2009 1.250.000 1.345.000 17,40 Kaynak: BESD-BİR Raporu 68
  • 69.
  • 70. “Türk Tüketicilerinde Gıda Güvenliği Algılaması Araştırması-2008” “Türk tüketicilerinin gıda güvenliği 17 ilde TOPLAM 12 bölgede yapılan konusunda algı ve bilinç düzeyini Araştırma kapsamında aşağıdaki hedef saptamak” kitle niteliklere sahip toplam 661 kişi ile görüşüldü.  Cinsiyet: %74 Kadın, % 26 Erkek  Yaş: 18 – 64 yaş arasında yer alan  A, B, C1 ve C2 Sosyo-ekonomik statüye sahip Karar verme kriteri: Evlerinde gıda alışverişlerini yapan kişilerden
  • 71. Tüketicilerin potansiyel risk olabilecek durumlara maruz kalma olasılığı Sonuçlar Türk vatandaşları başlarına gelme ihtimali en yüksek olan potansiyel riskler 1. Trafik Kazası (%88) “Gıda yoluyla sağlığın 2. Çevre Kirliliği(%88) bozulması riski Trafik 3. Sağlıklarının gıdalar ya da herhangi bir Kazası kadar olası” tüketici ürünü ile bozulabilmesi (%86)
  • 72. Nelerden Endişe Duyuyoruz? ? Sonuçlar Türk tüketicisi en çok 1. ‘Sağlıksız üretim koşulları “Türk tüketicisi sağlıksız (%82) üretim koşulları ve 2. ‘Çeşitli hileler ve aldatmalar hilelerden endişeli...” (%81) konusunda endişe duyuyor.
  • 73. Gıda güvenliği konusundaki gelişmelerin 10 yıl öncesiyle kıyaslanması Sonuçlar Türk vatandaşları gıda güvenliğinin; “Türk tüketicisine göre Gıda Güvenliği’nde geriye *(%52)’si 10 yıl önceye göre gidiyoruz ” daha kötüye gittiğiniç * %38’i geliştiğini, * %7’si ise aynı düzeyde kaldığını düşünüyor.
  • 74. GIDA KONTROL HİZMETLERİ TABLE OF CONTENTS  Gıda denetim ve kontrolü 81 İl ve Yetkilendirilmiş İlçe Müdürlüklerinde göre yapan; 4350 Gıda Kontrolörü tarafından yürütülmektedir.  Bunun yanında; 39 İl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü Ulusal Gıda Referans Laboratuvar Müdürlüğü Bursa Gıda Kontrol ve Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü 52 Özel Gıda Kontrol Laboratuvarı tarafından muayene ve analizler yapılmaktadır.
  • 75. Gıda Güvenliği Hedefleri – Gıda mevzuatının AB mevzuatına uyumlu hale getirilmesi, – Laboratuvarların uluslar arası kabulünün sağlanması, – Etkin kontrol sisteminin sağlanması, – Ulusal Gıda Güvenlik Stratejilerinin belirlenmesi, – Tüketicilerin korunması, – Uluslararası kuruluş toplantılarına etkin katılım (CODEX, ISO, DTÖ, AB, IDF, OIE, vb)
  • 76. KANATLI ENDÜSTRİSİNİN GELECEĞİ Kanatlı Endüstrisi tüm dünyada, özellikle Türkiye’de büyümeye devam edecek. Kanatlı Endüstrisi düşük kârlılıklı bir segment olarak devam edecek. Üretim önemini kaybedecek, ancak pazarlama, lojistik ve dağıtım daha önemli olacak. Global kanatlı şirketleri endüstrinin gelişmesinde ana faktör olacak. Geleceğin en karanlık ve belirsiz konusu “kanatlı hastalıklarla mücadele” olacak. Hastalıklar büyük kayıplara yol açabilecek. 76
  • 78. TÜRKİYE Dünya GSMH ve Nüfusunun 1/5‘ine, 4 saatlik uçuş mesafesindedir. AVRUPA RUSYA FEDERASYONU GSYIH; 14 trilyon 851 milyar Dolar GSYIH; 766 milyar Dolar Nüfus; 145 milyon Nüfus; 657 milyon TÜRKİ CUMHURİYETLER GSYIH; 113 milyar Dolar Nüfus; 75 milyon ORTA DOGU ve KUZEY AFRIKA GSYIH; 1.258 milyar Dolar Nüfus; 311 milyon
  • 79. ORTADOĞU’YA YAKINLIK Orta Doğunun İthalatında Önemli Ürünler • Meyve ve sebze mamulleri • Et ve Et ürünleri • Süt ve süt kreması • Hayvansal ve bitkisel Yağlar • Hububat ve Mamulleri • Tütün ve Mamulleri • Alkollü ve alkolsüz içecekler • Şeker, bal ORTA DOĞU ÜLKELERİNDE DIŞ TİCARET Suriye Irak İran Ürdün S. Arab. Lübnan Kuveyt İsrail Toplam İthalatı 14.500 32.000 44.942 13.511 90.217 12.251 23.642 59.039 (Milyon $) (2007) Toplam Tarımsal 2.291 1.760 5.196 2.202 12.450 2.021 2.837 3.956 İthalatı (Milyon $) (2007) Türkiye’nin Tarımsal 245 1.182 186 66 259 71 55 150 79 ihracatı (Milyon $) (2008) Kaynak: DTÖ, TÜİK
  • 80. TABLE OF CONTENTS 70 milyon Türkiye; 200 milyon Türk Coğrafyasına, 1.5 milyar İslam Coğrafyasına çok değildir.
  • 81. ÜLKEMİZ İNSANLARININ SAĞLIKLI ve GÜVENİLİR GIDA TÜKETMELERİ EN DOĞAL HAKKIDIR. Bu nedenle, sadece AVRUPA BİRLİĞİ’ni değil, kendi toplumumuzu da düşünerek sağlıklı ve güvenilir gıda elde etmek zorundayız.
  • 82. 1502 standartları Gıda Tüketici Hayvan Gıda Ambalaj güvenliği hakları hakları ve Hijyeni ve ve refahı sanitasyon etiketleme
  • 83. Ülkemizde gıda ürünlerin niteliklerini belirleyen bilinen ilk mevzuat, Sultan II. Beyazıt idaresince (1481-1512) çıkarılan “ Kanunnamei İhtisabı Bursa” (1502) FERMANI’dır. Bu fermanda yiyecek , içecek ve giyecekler için nitelikler belirtilmiştir.
  • 84. Ekmek içinde kara bulunursa ve çiğ olursa, tabanına let uralar; eksük olursa tahta külah uralar veya ud para cezası alalar.
  • 85. Türkiye 783,562 km2 toplam yüzölçümü ile dünyanın 34. büyük ülkesidir (% 35 tarımsal alan, % 27 orman, % 18 mera ve otlak, %20 diğer).
  • 86. Nüfus yoğunluğu 94.8 kişi/km2’dir . Genç nüfus (<22 yaş) yaklaşık 30 milyon kişidir..
  • 87. TABLE OF CONTENTS Tüm dünyada insanların yaşamak, fiziksel ve mental gelişimlerini sağlamak için yeterli gıdaya ulaşmaları ve gıdaların sağlık yönünden güvenli olması devredilemez ve ertelenemez temel insan hakkıdır.
  • 88. Beslenme ve gıda güvenliği küresel bir sorundur. Kanatlı endüstrisi;  sağlıklı ürünler içeren seçenekler önererek,  bunu satın alınabilir kılarak,  açık ve sorumlu bir şekilde iletişime geçerek, dengeli beslenmeyi teşvik ederek toplum sağlığının bir parçası olmalıdır.
  • 89. Son On Yıldaki Gelişmeler Kaliteli Üretmeyi Öğrenmek Zorundayız
  • 90. KALİTE UYGULAMALARININ GELİŞİMİ TOPLAM KALİTE KALİTE KALİTE KALİTE MUAYENE YÖNETİM KONTROL GÜVENCE YÖNETİMİ DENEY SİSTEMİ 90
  • 91. Gıda güvenliği Yönetimi araçları HACCP sistemi GAP/GMP/GHP Ön gereksinim programları
  • 92. Gıda Güvenliği Etkileşimli İletişim Sistem Yönetimi Proses Kontrolü HACCP Prensipleri Ön Şart Programları 24/06/2005
  • 93. GENEL TERMİNOLOJİ IFS BRC HACCP FSSC ISO 22000:2005 ISO 9001:2008 KYS Vizyon, Misyon,Politika,Strateji,Hedef
  • 94. ISO 22000 Gıda zincirinde; Hammaddeden başlayarak her bir aşamada tehlike analizleri yaparak, Gerekli yerlerde kritik kontrol noktaları belirleyerek bu noktaları kontrol ederek izleyen, “herhangi bir problemi henüz oluşmadan önleyen sistemin korunmasını sağlayarak belirli normlara uygun, güvenli gıda üretimini ve tüketiciye sunumunu sağlayan” bir gıda güvenliği yönetim sistemidir.
  • 95. İZLENEBİLİRLİK TABLE OF CONTENTS  Gıda Güvenliği zincirinde ilk üretim noktasından sofraya kadar olan tüm aşamalarda izlenebilirliğin sağlanması en önemli unsurlardan biridir.  Bitkisel üretimde (kontrollü ve sözleşmeli tarım) nakliye, depolama ve güvenli gıda üretimi birbirine paralel hareket ettiği sürece gıda güvenliği artmaktadır.
  • 96. AVRUPA BİRLİĞİ YASALARI REGULATION (EC) 178/2002 REGULATION (EC) 178/2002 Madde-11 :Birliğe ihraç edilecek Madde-18 : Birliğe ihraç edilecek bütün tarım ürünleri Birlik gıda, gıdanın elde edildiği tarafından tanınan bütün şartlara hayvan, bitki ya da gıda uymak zorunluluğundadır. maddesinde öngörülen veya ortaya çıkması beklenen herhangi bir maddenin tespit edilmesi için üretim işleme ve dağıtım ile ilgili tüm aşamalarda İzlenebilirlik tesis edilmesi zorunludur. REGULATION (EC) 1829/2003 REGULATION (EC) 1830/2003 Genetik olarak değiştirilmiş organizmalardan oluşan ürünler etiketlenmeli ve ürünün tüketiciye sunulması durumunda bütün bilgiler bu etikette yer almalı. İşletmeciler bu ürünlerin İzlenebilirliğini sağlamaktan sorumludurlar.
  • 97. Gıda Güvenliğinin Zayıf Yönleri • Uluslararası kuruluşlarla yetersiz ilişki, • Kayıt dışı çok sayıda işletmenin olması, • Gıda kontrol ve denetiminde etkinliğin sağlanamaması, • Tüketicilerin gıda güvenliği konusundaki bilgilerinin yeterli olmaması, • Laboratuvar yetersizlikleri,
  • 98. BAŞARISIZ ŞİRKETLERDE ORTAK NOKTALAR NELERDİR? • Ben liderim, yardıma ihtiyacım yok, ben hep böyle yaptı, yaparım, ben…, ben…, ben…,Ben eminim…… • Pazar şartları değişir, ancak onlar değişmez, • Pazar şartları değişir, onlar da değişir ancak ters yönde • İyi yapanları taklit ederler ancak daha iyisini yapmayı düşünmezler • 1980’lerin ve 1990’ların kalite devrimini görmezden gelmeleri • Tüketicinin kalite beklentilerini görmezden gelmeleri • Müşterinin yeni değerlerini görmezden gelmek • Uzun dönem strateji ve planlamalarının olmaması (nereye gideceğinizi bilmiyorsanız, yol sizi mutlaka bir yerlere götürür, muhtemelen yanlış yere…) • Yönetmeyi sadece maliyetleri azaltmak olarak görürler; Değer yaratmayı unuturlar
  • 99. Tüketici Beklentileri Tüketicilerin bilgilere karşı davranışları yıllar içinde değişiklik göstermiştir 1970’lerde 1990’larda BUGÜN
  • 100. Gıda güvenliği Sorumluluk dağılımı Yasal otorite Sanayici Tüketici
  • 101. • Tüketiciler ne yedikleri konusunda bilinçlendirilmelidir. • Üreticiler gıda üretimini sosyal bir sorumluluk olarak görmelidirler. •Gıda güvenliği devlet güvencesi altında olmalıdır.
  • 102. Güvenli gıda için çabalarınıza Teşekkürler

Hinweis der Redaktion

  1. SmartArt custom animation effects: continuous picture list(Basic)To reproduce the SmartArt effects on this slide, do the following:On the Home tab, in the Slides group, click Layout, and then click Blank. On the Insert tab, in the Illustrations group, click SmartArt. In the Choose a SmartArt Graphic dialog box, in the left pane, click List. In the List pane, double-click Continuous Picture List (third row, fourth option from the left) to insert the graphic into the slide.On the slide, select the graphic. Under SmartArt Tools, on the Format tab, click Size, and then do the following:In the Height box, enter 5.05”.In the Width box, enter 7.57”.Under SmartArt Tools, on the Format tab, click Arrange, click Align, and then do the following:Click Align to Slide.Click Align Middle. Click Align Center. Select the graphic, and then click one of the arrows on the left border. In the Type your text here dialog box, enter text.Select the graphic. Under SmartArtTools, on the Design tab, in the SmartArtStyles group, click More, and then under Best Match for Document clickselect Moderate Effect (fourth option from the left).Click each of the three picture placeholders in the SmartArt graphic, and then in the Insert Picture dialog box, select a picture and click Insert.Press and hold CTRL, and then select the three circle pictures on the slide. Under PictureTools, on the Format tab, in the PictureStyles group, click PictureEffects, point to Glow, and then do the following:Under Glow Variations, click Accent color 1, 8 pt glow (second row, first option from the left).Point to MoreGlowColors,and then under Theme Colors click Orange, Accent 6, Lighter 80% (second row, 10th option from the left).Select the left-right arrow at the bottom of the SmartArt graphic. Under SmartArtTools, on the Format tab, in the ShapeStyles group, click the arrow next to ShapeFill, point to Gradient, and then click MoreGradients. In the Format Shape dialog box, click Fill in the left pane,select Gradient fill in the Fill pane, and then do the following:In the Type list, select Linear.Click the button next to Direction, and then select Linear Right (first row, fourth option from the left).Under Gradient stops, click Add or Remove until three stops appear in the drop-down list.Also under Gradient stops, customize the gradient stops as follows:Select Stop 1 from the list, and then do the following:In the Stop position box, enter 0%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Orange, Accent 6, Darker 25% (fifth row, 10th option from the left).Select Stop 2 from the list, and then do the following: In the Stop position box, enter 50%.Click the button next to Color, and then click MoreColors. In the Colors dialog box,on the Custom tab, enter values for Red: 255, Green: 192, Blue: 0.Select Stop 3 from the list, and then do the following: In the Stop position box, enter 100%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Orange, Accent 6, Darker 25% (fifth row, 10th option from the left).Press and hold CTRL, and then select the three rounded rectangles on the slide. On the Home tab, in the Font group, select Gill Sans MT from the Font list, enter 30 pt in the Font Size box, click the arrow next to Font Color, and then click White, Background 1 (first row, first option from the left).Under SmartArtTools, on the Format tab, in the ShapeStyles group, click Shape Effects, point to Reflection, and then under ReflectionVariations click Tight reflection, touching (first row, first option from the left).Under SmartArtTools, on the Format tab, in the ShapeStyles group, click Shape Fill, point to Gradient, and then click More Gradients. In the Format Shape dialog box, in the left pane, click Fill, select Gradient fill in the Fill pane, and then do the following:In the Type list, select Linear.In the Direction list, select Linear Down (first row, second option from the left).Under Gradient stops, click Add or Remove until two stops appear in the drop-down list.Also under Gradient stops, customize the gradient stops as follows:Select Stop 1 from the list, and then do the following:In the Stop position box, enter 19%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Black, Text 1 (first row, second option from the left). Select Stop 2 from the list, and then do the following: In the Stop position box, enter 100%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Black, Text 1, Lighter 50% (second row, second option from the left).To reproduce the animation effects on this slide, do the following:On the Animations tab, in the Animations group, click CustomAnimation.On the slide, select the graphic. In the Custom Animation task pane, do the following:Click Add Effect, point to Entrance, and then click MoreEffects. In the Add Entrance Effect dialog box, under Moderate, click Stretch. Under Modify: Stretch, in the Speed list, select Fast.Also in the CustomAnimation task pane, click the arrow to the right of the animation effect, and then click Effect Options. In the Stretch dialog box, on the SmartArtAnimation tab, in the Group graphic list, select One by One.Also in the CustomAnimation task pane, click the double arrows under the animation effect to expand the list of effects. Press and hold CTRL, and then select all of the animation effects in the Custom Animation task pane. Under Modify: Stretch, in the Start list, select With Previous.Select the first animation effect (stretch effect for the left-right arrow) in the CustomAnimation task pane. Under Modify: Stretch, click the arrow to the right of the effect, and then click Timing. In the Stretch dialog box, on the Timing tab, do the following: In the Delay box, enter 0.5. In the Speed box, enter 1.5 seconds.Press and hold CTRL, and then select the second and third animation effects (stretch effects for the left panel) in the CustomAnimation task pane. Under Modify: Stretch, in the Direction list, select From Right. Also in the Custom Animation task pane, with the second and third animation effects still selected, click the arrow to the right of one of those effects, and then click Timing. In the Stretch dialog box, on the Timing tab, in the Delay box, enter 1, and then click OK.Press and hold CTRL, and then select the sixth and seventh animation effects (stretch effects for the right panel) in the Custom Animation task pane. Under Modify: Stretch, in the Direction list, select From Left. Also in the Custom Animation task pane, with the sixth and seventh animation effects still selected, click the arrow to the right of one of those effects, and then click Timing. In the Stretch dialog box, on the Timing tab, in the Delay box, enter 1.To reproduce the background effects on this slide, do the following:Right-click the slide background area, and then click Format Background. In the Format Background dialog box, click Fill in the left pane, select Gradient fill in the Fill pane, and then do the following:In the Type list, select Radial.Click the button next to Direction, and then click From Center (third option from the left). Under Gradient stops, click Add or Remove until two stops appear in the drop-down list.Also under Gradient stops, customize the gradient stops as follows:Select Stop 1 from the list, and then do the following:In the Stop position box, enter 0%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click White, Background 1 (first row, first option from the left).Select Stop 2 from the list, and then do the following: In the Stop position box, enter 100%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Black, Text 1, Lighter 25% (fourth row, second option from the left).
  2. SmartArt custom animation effects: basic radial(Intermediate)To reproduce the SmartArt on this slide, do the following:On the Home tab, in the Slides group, click Layout, and then click Blank. On the Insert tab, in the Illustrations group, click SmartArt. In the Choose a SmartArt Graphic dialog box, in the left pane, click Relationship. In the Relationship pane, click Basic Radial (sixth row, second option from the left), and then click OK to insert the graphic into the slide. On the slide, select the SmartArt graphic, and then click one of the arrows on the left border. In the Type your text here dialog box, in the top level bullet, enter the text for the center circle of the graphic. In the second-level bullets, enter the text for all the other shapes in the SmartArt graphic. With the SmartArt graphic still selected, on the Design tab, in the Themes group, click Colors, and then select Median. Under SmartArtTools, on the Format tab, in the Size group, do the following:In the ShapeHeight box, enter 5”. In the ShapeWidth box, enter 7.5”.Under SmartArtTools, on the Design tab, in the SmartArtStyles group, click SmartArtStyles, and then under Best Match for Document select IntenseEffect (fifth option from the left).On the Home tab, in the Font group, click the button next to FontColor, and then under ThemeColors select Black, Text 1 (first row, second option from the left). On the Home tab, in the bottom right corner of the Drawing group, click the FormatShape dialog box launcher. In the FormatShape dialog box, click 3-D Format in the left pane, and in the 3-D Format pane, under Surface, do the following:In the Material list, under SpecialEffect, select SoftEdge (first row, second option from the left).In the Lighting list, under Neutral, select Harsh (first row, fourth option from the left).In the Angle box, enter 30°.Press and hold CTRL, and select all five shapes in the SmartArt graphic. On the Home tab, in the bottom right corner of the Drawing group, click the FormatShape dialog box launcher. In the FormatShape dialog box, click Shadow in the left pane. In the Shadow pane, in the Presets list, under Outer select OffsetBottom (first row, second option from the left), and then do the following:In the Transparency box, enter 65%.In the Size box, enter 103%.In the Blur box, enter 9 pt.In the Angle box, enter 90°.In the Distance box, enter 3 pt.To reproduce the SmartArt effects on this slide, do the following:On the slide, select the center circle in the SmartArt graphic, and then on the Home tab, in the bottom right corner of the Drawing group, click the FormatShape dialog box launcher. In the FormatShape dialog box, click 3-D Format in the left pane, and in the 3-D Format pane do the following:Under Bevel, in the Top list, under Bevel, select Circle (first row, first option from the left).Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Width box, enter 24 pt. Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Height box, enter 12 pt.On the slide, select the top circle in the SmartArt graphic, and then on the Home tab, in the bottom right corner of the Drawing group, click the FormatShape dialog box launcher. In the FormatShape dialog box, click Fill in the left pane, and in the Fill pane do the following:Click Solidfill.Click the button next to Color, and then under ThemeColors select Orange, Accent 2 (first row, sixth option from the left).Also in the FormatShape dialog box, click 3-D Format in the left pane, and in the 3-D Format pane do the following:Under Bevel, in the Top list, under Bevel, select Circle (first row, first option from the left).Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Width box, enter 20 pt. Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Height box, enter 15 pt.Press and hold SHIFT, and then on the top circle, drag a corner adjustment handle toward the center to decrease the size.On the Home tab, in the Font group, in the Font Size box, enter 20.Drag the top circle approximately 0.5” to the right.Select the right circle in the SmartArt graphic, and then on the Home tab, in the bottom right corner of the Drawing group, click the FormatShape dialog box launcher. In the FormatShape dialog box, click Fill in the left pane, and in the Fill pane do the following:Click Solidfill.Click the button next to Color, and then under ThemeColors click Gold, Accent 4 (first row, eighth option from the left).Also in the FormatShape dialog box, click 3-D Format in the left pane, and in the 3-D Format pane do the following:Under Bevel, in the Top list, under Bevel, select Circle (first row, first option from the left).Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Width box, enter 24 pt. Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Height box, enter 12 pt.Press and hold SHIFT, and then on the right circle, drag a corner adjustment handle toward the center to decrease the size.On the Home tab, in the Font group, in the Font Size box, enter 28 pt.Drag the right circle slightly toward the right corner of the slide.One the slide, select the bottom circle in the SmartArt graphic, and then on the Home tab, in the bottom right corner of the Drawing group, click the FormatShape dialog box launcher. In the FormatShape dialog box, click Fill in the left pane, and in the Fill pane do the following:Click Solidfill.Click the button next to Color, and then under ThemeColors click Green, Accent 5 (first row, ninth option from the left)Also in the FormatShape dialog box, click 3-D Format in the left pane, and in the 3-D Format pane do the following:Under Bevel, in the Top list, select Circle (first row, first option from the left).Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Width box enter 24 pt. Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Height box enter 12 pt.Press and hold SHIFT, and then on the bottom circle, drag a corner adjustment handle away from the center to increase the size.On the Home tab, in the Font group, in the Font Size box, enter 28.On the slide, select the left circle in the SmartArt graphic, and then on the Home tab, in the bottom right corner of the Drawing group, click the FormatShape dialog box launcher. In the FormatShape dialog box, click Fill in the left pane, and in the Fill pane do the following:Click Solidfill.In the Color list, under ThemeColors select Olive Green, Accent 3 (first row, seventh option from the left).Also in the FormatShape dialog box, click 3-D Format in the left pane, and in the 3-D Format pane do the following:Under Bevel, in the Top list, under Bevel, select Circle (first row, first option from the left).Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Width box, enter 30 pt. Also under Bevel, to the right of the Top list, in the Height box, enter 30 pt.Press and hold SHIFT, and then on the left circle, drag a corner adjustment handle toward the center to decrease the size.On the Home tab, in the Font group, in the Font Size box, enter 40, and then click Bold.Drag the top circle slightly toward the bottom of the slide.To reproduce the line effects on this slide, do the following:Press and hold CTRL, and then select each of the four lines connecting the circles in the SmartArt graphic. On the Home tab, in the bottom right corner of the Drawing group, click the FormatShape dialog box launcher. In the FormatShape dialog box, click Line Color in the left pane, select Gradient line in the Line Color pane, and then do the following:In the Type list, select Linear.In the Direction list, select Linear Right (first row, fourth option from the left).Under Gradient stops, click Add or Remove until two stops appear in the drop-down list.Also under Gradient stops, customize the gradient stops as follows:Select Stop 1 from the list, and then do the following:In the Stop position box, enter 0%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Black, Text 1 (first row, second option from the left). Select Stop 2 from the list, and then do the following: In the Stop position box, enter 100%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Black, Text 1 (first row, second option from the left). In the Transparency box, enter 100%.Also in the FormatShape dialog box, click LineStyle in the left pane, and in the LineStyle pane do the following:In the Width box, enter 3.5 pt.In the Dashtype list, select RoundDot (second option from the top).To reproduce the animation effects on this slide, do the following:On the Animation tab, in the Animations group, click CustomAnimation. On the slide, select the SmartArt graphic, and then in the CustomAnimation task pane, to the following:Click AddEffect, point to Entrance, and select MoreEffects. In the AddEntranceEffect dialog box, under Moderate, select Zoom.Click the arrow to the right of the zoom entrance effect, and then select EffectOptions. In the Zoom dialog box, do the following:On the Effect tab, in the Zoom list, select In from ScreenCenter.On the Timing tab, in the Speed list, select 1 seconds (Fast). On the SmartArtAnimation tab, in the Group graphic list, select From center one by one. In the CustomAnimation task pane, expand the contents of the list by clicking the double arrow under the zoom entrance effect, and then do the following:Select the first effect (zoom entrance effect), and under Modify: Zoom, in the Start list, select WithPrevious.Select the second effect (zoom entrance effect), click Change, point to Entrance, and then select MoreEffects. In the ChangeEntranceEffect dialog box, under Basic, select Wipe.Click the arrow to the right of the second effect (now wipe effect) and select Effect Options, and then in the Wipe dialog box dothe following:On the Effect tab, in the Direction list, select FromBottom.On the Timing tab, in the Delay box, enter 0.5.On the Timing tab, in the Speed list, select 0.5 seconds (VeryFast).Select the fourth effect (zoom entrance effect), click Change, point to Entrance, and select MoreEffects. In the ChangeEntranceEffect dialog box, under Basic, select Wipe.Click the arrow to the right of the fourth effect (now wipe effect) and select Effect Options, and then in the Wipe dialog box, dothe following:On the Effect tab, in the Direction list, select FromLeft.On the Timing tab, in the Delay box, enter 0.5.On the Timing tab, in the Speed list, select 0.5 seconds (VeryFast).Select the sixth effect (zoom entrance effect), click Change, point to Entrance, and select MoreEffects. In the ChangeEntranceEffect dialog box, under Basic, select Wipe.Click the arrow to the right of the sixth effect (now wipe effect) and select Effect Options, and then in the Wipe dialog box, dothe following:On the Effect tab, in the Direction list, select FromLeft.On the Timing tab, in the Delay box, enter 0.5.On the Timing tab, in the Speed list, select 0.5 seconds (VeryFast).Select the eighth effect (zoom entrance effect), click Change, point to Entrance, and then select MoreEffects. In the ChangeEntranceEffect dialog box, under Basic, select Wipe.Click the arrow to the right of the eighth effect (now wipe effect) and select Effect Options, and then in the Wipe dialog box, dothe following:On the Effect tab, in the Direction list, select FromRight.On the Timing tab, in the Delay box, enter 0.5.On the Timing tab, in the Speed list, select 0.5 seconds (VeryFast).To reproduce the background on this slide, do the following:Right-click the slide background area, and then click Format Background. In the Format Background dialog box, click Fill in the left pane, select Gradient fill in the Fill pane, and then do the following:In the Type list, select Radial.In the Direction, list click From Center (third option from the left).Under Gradient stops, click Add or Remove until two stops appear in the drop-down list.Also under Gradient stops, customize the gradient stops as follows:Select Stop 1 from the list, and then do the following:In the Stop position box, enter 0%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Black, Text 1, Lighter 35% (third row, second option from the left). Select Stop 2 from the list, and then do the following: In the Stop position box, enter 100%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click Black, Text 1 (first row, second option from the left).
  3. SmartArt custom animation effects: vertical chevron list with bright colors(Basic)To reproduce the SmartArt effects on this slide, do the following:On the Home tab, in the Slides group, click Layout, and then click Blank. On the Insert tab, in the Illustrations group, click SmartArt. In the Choose a SmartArt Graphic dialog box, in the left pane, click List. In the List pane, click Vertical Chevron List (fourth row, fourth option from the left), and then click OK to insert the graphic into the slide.Select the graphic, and then click one of the arrows on the left border. In the Type your text here dialog box, enter text. Select the graphic. Under SmartArt Tools, on the Format tab, click Size, and then do the following:In the Height box, enter 5.35”.In the Width box, enter 6.86”.Under SmartArt Tools, on the Format tab, click Arrange, click Align, and then do the following:Click Align to Slide.Click Align Middle. Click Align Center. On the slide, select the graphic. On the Design tab, in the Themes group, click Colors,and then under Built-in click Solstice. (Note: If this action is taken in a PowerPoint presentation containing more than one slide, the color scheme will be applied to all of the slides.)Under SmartArtTools, on the Design tab, in the SmartArtStyles group, do the following:Click ChangeColors and then under Colorful click Colorful Range – Accent Colors 4 to 5 (fourth option from the left).Click More, and then under 3-D click Polished (first row, first option from the left).Press and hold CTRL, and then select the three chevron shapes (topic headings). On the Home tab, in the Font group, select Gill Sans MT Condensed from the Font list, and then enter 35 in the Font Size box.Press and hold CTRL, and then select the three rectangles (bulleted lists). On the Home tab, in the Font group, select Gill Sans MT Condensed from the Font list, and then enter 33 in the Font Size box. Under SmartArtTools, on the Format tab, in the Shape Styles group, click the arrow next to Shape Fill, point to Gradient, and then click More Gradients. In the Format Shape dialog box, click Fill in the left pane, select Gradient fill in the Fill pane, and then do the following:In the Type list, select Linear.Click the button next to Direction, and then click Linear Down (first row, second option from the left).Under Gradient stops, click Add or Remove until two stops appear in the drop-down list.Also under Gradient stops, customize the gradient stops as follows:Select Stop 1 from the list, and then do the following:In the Stop position box, enter 20%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click White, Background 1 (first row, first option from the left).In the Transparency box, enter 73%.Select Stop 2 from the list, and then do the following: In the Stop position box, enter 100%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click White, Background 1 (first row, first option from the left).In the Transparency box, enter 0%.To reproduce the animation effects on this slide, do the following:On the Animations tab, in the Animations group, click CustomAnimation.On the slide, select the graphic. In the CustomAnimation task pane, do the following:Click Add Effect, point to Entrance, and then click MoreEffects. In the Add Entrance Effect dialog box, under Moderate, click Descend.Under Modify: Descend, in the Speed list, select VeryFast.Also in the CustomAnimation task pane, select the animation effect. Click the arrow to the right of the animation effect, and then click EffectOptions. In the Descend dialog box, on the SmartArtAnimation tab, in the Group graphic list, select One by one, and then click OK.Also in the Custom Animation taskpane, click the double arrow under the animation effect to expand the contents of the list of effects, and then do the following:Select the first animation effect (descend effect for the first topic heading). Under Modify: Descend, in the Start list, select After Previous. Press and hold CTRL, select the second, fourth, and sixthanimation effects (descend effects for the bulleted lists), and then do the following:Click Change, point to Entrance, and then click More Effects. In the Change Entrance Effect dialog box, under Moderate, click Stretch, and then click OK.Under Modify: Stretch, in the Direction list, select From Left. Under Modify: Stretch, in the Speed list, select Fast.To reproduce the background effects on this slide, do the following:Right-click the slide background area, and then click Format Background. In the Format Background dialog box, click Fill in the left pane, select Gradient fill in the Fill pane, and then do the following:In the Type list, select Linear.In the Direction list, click Linear Up (second row, second option from the left).Under Gradient stops, click Add or Remove until two stops appear in the drop-down list.Also under Gradient stops, customize the gradient stops that you added as follows:Select Stop 1 from the list, and then do the following:In the Stop position box, enter 20%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click White, Background 1 (first row, first option from the left).In the Transparency box, enter 0%.Select Stop 2 from the list, and then do the following: In the Stop position box, enter 100%.Click the button next to Color, and then under Theme Colors click White, Background 1, Darker 50% (sixth row, first option from the left).
  4. Animated floating bubbles(Intermediate)To reproduce the bubble shape effects on this slide, do the following:On the Home tab, in the Slides group, click Layout, and then click Blank.On the Home tab, in the Drawing group, click Shapes, and then under Basic Shapes select Oval (second option from the left). Press and hold SHIFT, and then click and drag to draw a circle shape.Select the circle (oval shape). On the Home tab, in the Drawing group, click the Format Shape dialog box launcher. In the Format Shape dialog box in the left pane, click Fill. In the Fill pane, click Gradient fill, and then do the following:Click the button next to Preset Colors and select Calm Water (second row, third option from the left).In the Type box, select Radial. Click the button next to Direction and select From Bottom Right Corner (first option from the left).Also in the Format Shape pane, in the left pane, click Line Color. In the Line Color pane, click Gradient Line, and then do the following:Click the button next to Preset Colors and select Calm Water (second row, third option from the left).In the Type box select Linear. In the Angle box, enter 90.Also in the Format Shape pane, in the left pane, click 3-D Format and then in the 3-D Format pane, do the following:Under Bevel, click the button next to Top and select Circle (first option from the left). Next to Top, in the Width box, enter 50 pt, and in the Height box, enter 50 pt.Under Surface, click the button next to Material, and then under Translucent, select Clear. Click the button next to Lighting, and then under Special, select Glow (third option from the left). In the Angle box, enter 110°.To reproduce the animation effects on this slide, do the following:On the slide select the oval. On the Animations tab, in the AdvancedAnimation group, click AddAnimation, and then under Entrance click Appear.On the Animations tab, in the Timing group, in the Start list, select WithPrevious.On the Animations tab, in the AdvancedAnimation group, click AddAnimation, and then click More Motion Paths. In the Add Motion Path dialog box, under Lines &amp; Curves, click S Curve 1, and then click OK.On the Animations tab, in the Timing group, in the Start list, select WithPrevious.On the Animations tab, in the Timing group, in the Duration box, enter 8. On the slide, select the animation path. Click and drag the green rotation handle to the right to rotate the path until the right side of the path faces the bottom right corner of the slide. Click and drag the right side handle to lengthen the path until it extends about one inch off the bottom right edge of the slide. Click and drag the left side handle to lengthen the path until it extends about one inch off the top left edge of the slide.On the Animations tab, in the Animation group, click EffectOptions, and then click Reverse Path Direction.On the Animations tab, in the Animation group, click EffectOptions, and then click Edit Points. Click and drag the edit points and curve handles to make the path a smooth S-shaped curve from the bottom right to top left.On the slide select the oval. On the Animations tab, in the AdvancedAnimation group, click AddAnimation, and then under Emphasis click Grow/Shrink.On the Animations tab, in the Timing group, in the Start list, select WithPrevious.On the Animations tab, in the Timing group, in the Duration box, enter 0.1. On the Animations tab, in the Timing group, in the Delay box, enter 6. On the Animations tab, in the Animation group, click EffectOptions, and then click Larger.On the slide select the oval. On the Animations tab, in the AdvancedAnimation group, click AddAnimation, and then under Exit click Fade.On the Animations tab, in the Timing group, in the Start list, select WithPrevious.On the Animations tab, in the Timing group, in the Duration box, enter 0.1. On the Animations tab, in the Timing group, in the Delay box, enter 6. To create the second bubble on this slide, do the following:Select the bubble. On the Home tab, in the Clipboard group, click the arrow to the right of Copy, and then click Duplicate.Select the new bubble. Press and hold SHIFT, and then drag the sizing handle to resize the shape.Drag the bubble to a different part of the slide.On the Animation tab, in the Advanced Animation group, click Animation Pane.In the Animation Pane, select the Appear effect for the second oval. On the Animations tab, in the Timing group, in the Delay box, enter 1.4. In the Animation Pane, select the S Curve 1 effect for the second oval. On the Animations tab, in the Timing group, in the Delay box, enter 1.4.On the Animations tab, in the Animation group, click EffectOptions, and then click Edit Points. Click and drag the edit points and curve handles to make the path of the second oval different from the first one.In the Animation Pane, select the Grow/Shrink effect for the second oval. On the Animations tab, in the Timing group, in the Delay box, enter 7.In the Animation Pane, select the Fade effect for the second oval. On the Animations tab, in the Timing group, in the Delay box, enter 7.To reproduce the background on this slide, do one of the following:Note: You can save the background of this slide template as a picture and use it in your own slides. To use the same background as this slide, do the following:Right-click the water background on the original template, and then click Save Background.Save the file as a JPEG (.jpg) file format.On the Design tab, in the Background group, click Background Styles, and then click Format Background. In the Format Background dialog box, click Fill in the left pane, select Picture fill in the Fill pane, and then under Insert from click File. In the Insert Picture dialog box, select a picture, and then click Insert.