2. म्यानमार
• हिटीशकालीन नाि : बमाा
• सािाभौम देश, लोकशा ी सरकार
• राजधानी : नायहिदाव् Naypyidaw
•क्षेत्रफळ : ६,७६,५७८ चौहकमी
• आहसयान सिंघटनेचा सदस्य
•शेजारी : भारत, बािंगलादेश, थाईलिंड,
लाओस आहि चीन
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
@MPSCmantra
3. कोि आ ेत रोह िंग्या ?
• रोह िंग्या े म्यानमारमधील राखीन/रखाइन प्ािंतातील म्स्लीम
• १५ व्या शतकािासून म् िजेच अरकाना राज्याच्या काळािासून
म्यानमार मध्ये िास्तव्य असल्याचा दािा.
• ते मूळचे रहखने येथीलच असल्याचा तयािंचा दािा असून, का ी तज््ािंचे
तसे मत आ े.
• का ी इहत ासकारािंचे मत तयाबाबत िेगळे आ े. तयािंच्या मते रोह िंग्या
लोक बिंगालमधून म्यानमारमध्ये स्थलािंतररत झाले आ ेत. प्थम
हिहटशािंचे बमाािर राज्य असताना, आहि निंतर का ी प्मािात 1948
मध्ये म्यानमारच्या स्िातिंत्र्यप्ाप्तीच्या काळात े लोक स्थलािंतररत झाले.
• बािंगलादेशच्या 1971 च्या स्िातिंत्र्यय्द्धाच्या काळात ी रोह िंग्या लोक
म्यानमारमध्ये स्थलािंतररत झाले असे इहत ासकारािंचे म् ििे आ े.
Rakhine State
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
4. सध्या चचेत का ?
• रखाईन स्टेट मध्ये २०१२ िासून सािंप्दाहयक ह िंसा स्रू आ े.
• रोह िंग्यािंकडून सीमेलगत असलेल्या िोहलसािंच्या चौकयािंिर हनयोजनिूिाक ल्ले
• येथे म्यानमारकडून मोठी कारिाई स्रू करण्यात आली आ े. | अराकान रोह िंग्या रक्षा सेना (एआरएसए)
• याम्ळे उसळलेल्या ह िंसचारात लाखो लोक मारले गेले, लाखो लोक हिस्थाहित झाले
• एिढ झाले तरी नोबेल हिजेतया स्यू हक का ी बोलल्या ना ीत.
• बेकायदेशीरििे घ्सखोरी के लेल्या रोह िंग्या म्सलमानािंना िरत िाठिायची भारत सरकार तयारी करीत आ े.
• या कारिाईच्या हिरोधात NHRC म् िजेच मानिाहधकार आयोगाने कें द्रीय गृ मिंत्रालयाला एक नोटीस
िाठिली आ े.
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
5. • रोह िंग्या लोक े म्यानमार मधून मोठ्या प्मािात
स्थलािंतर करीत आ ेत.
• सध्या स्रु असलेला िािंहशक ह िंसाचार यामागे
म्ख्य कारि आ े.
• बािंगलादेश, भारत, थाईलिंड, इिंडोनेहशया,
मलेहशया इतयादी देशात रोह िंग्या िलायन करीत
आ ेत.
• याहठकािी देखील तयािंना स्िीकारण्यात न
आल्याने तयािंची अडचि िाढली आ े.
स्थलािंतर
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
7. रोह िंग्यािंच्या अडचिी
• िािंहशक ह िंसाचार
• अशीन हिराथ् :
'हद फे स ऑफ ब्हद्धस्ट टेरर' टाइम मैगजीन
• म्यानमार नागररकति कायदा १९८२
• कायदेशीर कागदित्रे ना ीत , देशहि ीन
• धाहमाक स्ितिंत्रता, अहधकार ना ीत
• हशक्षिाची कमी
• गररबी
• कोिी ि्ढारी हकिं िा नेता ना ी
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
8. स्यू हक का ी बोलल्या का ना ी ?
• सिंिैधाहनक कारि
• 2008 – सैन्याच्या जनरल िदािरील व्यक्तींनी सिंहिधानाचा मस्दा तयार के ला.
• यात े स्िष्टििे नमूद के ले हक म्यानमारचे सिा स्रक्षा बल े आमीच्या हनयिंत्रिात
असतील.
• आिंतररक सिंकटाच्या हस्थहतत आमीला हनिाायक अहधकार
• याम्ळे रखाइन प्ािंतातील सिंकट हमटिण्यात सू ची सरकार का ी करू शकत ना ी.
• अगर सरकारला स्ितः साठी सैन्य अहधकार िाह जे असतील तर सिंहिधानान्सार
यासाठी नेशनल हडफें स एिंड हसकयोररटी काउिंहसल कडून िरिानगी घ्यािी लागेल.
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
9. स्यू हक का ी बोलल्या का ना ी ?
•दूसरा कारि: सेनाच्या अहधन मिंत्रालय
• माचा 2016 मध्ये सू ची सरकार आली तेव् ा तयािंनी हमहलट्रीसोबत सत्ता चालहिण्याचे
िाचन हदले ोते.
• यामूळे स्रक्षा सिंबिंहधत सिा म तििूिा मिंत्रालय हमहलट्रीकडे गेले.
• सेनाचे जनरल गृ , रक्षा और सीमा सिंबिंधी मिंत्रालय सािंभाळतील.
• रोह िंग्या सिंकटािर स्रिातीला सरकारने एक प्भािशाली स्टैंड घेतला मात्र निंतर ताकतिर
सेना या म्द्यािर समोर आली.
• रखाइन प्ािंताला हमहलट्री ऑिरेशन एररया घोहित के ले.
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
10. स्यू हक का ी बोलल्या का ना ी ?
• हतसरा कारि: राजनीहतक समथान
• रोह िंग्या म्सलमान प्श्नािर तया चूि राह ल्या
• रखाइि मध्ये सेनाच्या भूहमके ला एकप्कारे समथान के ले.
• बयान : रखाइन मध्ये क् ठल्या ी प्कारची िािंहशक ह िंसा ना ी.
• यामागे राजनीहतक करार े ी एक कारि सािंहगतले जाते.
• सत्तारूढ़ िाटी नेशनल लीग फॉर डेमोक्रे सी ला सेनाचा राजनीहतक समथान हमळिे गरजेचे आ े.
• 2015 में ऐहत ाहसक ब ुमत घेऊन सत्ता हमळिली ोती िरिंत् एप्ील 2017 च्या उिच्नाि मध्ये तयिंना
ार मानिी लागली ोती.
• रोह िंग्या म्सलमान समथान = बौद्ध सम्दाय कडून राजनीहतक जनाधार कमी.
• बौद्ध देश की 90%
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
11. भारताची हचिंता
•सुरक्षा कारणे
•आर्थिक कारणे
•भारत व म्यानमार नात्यावर पडणारे पररणाम
•सामार्िक, साांस्कृर्तक आर्ण रािकीय समस्या
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
12. स्रक्षा कारिे
• बािंगलादेश सीमेला लागून असलेल्या राहखने या राज्यातून रोह िंग्या म्सलमान े िहिमेला
बािंगलादेशात घ्सतात
• उत्तरेला ईशान्य भारतातील हमझोराम, महििूर, नागालँड या राज्यािंत स्थलािंतर करतात.
• भारतात सध्या 40 जारािंच्या आसिास रोह िंग्या सम्दायाचे लोक आ ेत. ते जम्मू-काश्मीर, हदल्ली,
ररयािा, उत्तर प्देश आहि राजस्थानमध्ये िास्तव्य करत आ ेत.
• बािंगलादेशात उिहजिीके ची सोय ोत नसल्याने रोह िंग्या सम्दाय भारतात स्थलािंतरीत ोत आ े.
• नोव् ेंबर 2014 मध्ये राष्ट्ट्रीय तिास सिंस्थेने ि. बिंगालमधील बधामान स्फोटप्करिी ैदराबादमधून
खालीद म् म्मद या व्यक्तीस अटक के ली.
• ी व्यक्ती राहखने राज्यातील ‘रोह िंग्या एकता’ या अहतरेकी सिंघटनेची सदस्य आ े.
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
13. आहथाक कारिे
•भारतात यािूिी बािंगलादेश, अफगाहिस्तान आहि श्रीलिंका येथून शरिाथी
येऊन राह ले आ ेत.
•या लोकािंनी के लेल्या अजाान्सार तयािंना सरकारच्या ितीने का ी स्हिधा ी
देण्यात आल्या आ ेत.
•यामध्ये सिंित्ती खरेदी करिे, आधार काडा, िॅन काडा, िा न चालहिण्याचा
िरिाना आदींचा समािेश आ े.
•रो ीग्यािंसाठी अन्न ि हनिाऱ्याची सोय भारत सरकारला करािी लागेल. तयाम्ळे
तयाचा ओझा सरकारिर बसेल
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
14. भारत म्यानमार नातयािंिर िडिारे िररिाम
•म्यानमार सामररकदृष्ट्या म तिाचा
•ईशान्य भारतासाठी म तिाचा
•म्यानमारची हस्थरता म तिाची
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
15. सामाहजक, सािंस्कृ हतक आहि राजकीय समस्या
• सामाहजक समस्या :
• भारतातील ब ुतािंश रोह िंग्या शरिाथी े जम्मू हकिं िा हदल्लीचा ियााय हनिडतात
• भारतात अन्यत्र कागदित्रािंच्या अभािी अनेक अडचिी येतात, िरिंत् जम्मूत त्रास ोत ना ी
• जम्मू आहि काश्मीर राज्याचे लोकसिंख्याशास्र िा ता जम्मू ा ह िंदूब ुल भाग असून काश्मीर
खोरे म्हस्लमब ुल आ े.
• तयाम्ळे लोकसिंख्या प्माि हबघडू शकते.
• राजकीय समस्या
• िहिम बिंगालमध्ये रोह िंग्याना मोठ्या प्मािात आसरा हदला जातो आहि आता
काश्मीरमध्येस्द्धा तयािंना आश्रय यायला स्रुिात झाली आ े.
• यािंचा िािर िोटबँक म् िून हतथले राजकीय िक्ष करू शकतात.
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
16. सिंभाहित तोडगा
•म्यानमार सरकारिर दबाि
•बौध धहमायािंचा िािर
•सिा शेजाऱ्यािंना आिा न
•सीमा स्रक्षा िाढहििे
•म्यानमार सरकार िरत घेण्यास तयार मात्र तयासाठी रह िासी दाखल्याची अट
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in
@MPSCmantra
17. Web : http://www.mpscmantra.com
Web : http://empscmantra.blogspot.in
Telegram : @mpscmantra
Saurabh Nimbarte | @mpscmantra | www.mpscmantra.com | http://empscmantra.blogspot.in