5. AS MONTAÑAS MÁIS ALTAS
EVEREST
(Asia, 8.848 m)
ACONCAGUA
(Sudamérica, 6960 m)
EL’BRUS
(Europa, 5.642 m)
WILHEIM
(Oceanía, 4.848 m)
VINSON MASSIF
(Antártida, 5.140 m)
PENA TREVINCA
(Galicia, 2.124 m)
MCKINLEY
(Norteamérica, 6.194 m)
KILIMANJARO
(África, 5.895 m)
As 10 montañas
máis altas do
mundo atópanse
no Himalaia
7. PRINCIPAIS CORDILLEIRAS DO MUNDO
HIMALAIA
(3.800 km)
ANDES
(7.200 km)
ROCHOSAS
(4.800 km)
MONTES TRANSANTÁRTICOS
(3.500 km)
DIVISORIA AUSTRALIANA
(3.600 km)
11. MODELADO DAS MONTAÑAS
Forzas esóxenas: erosión
da auga, do xeo, do aire.
Desde o momento en que nace unha
montaña a erosión comeza a desgastala.
Canto máis antiga é unha montaña máis
baixa e redondeada é a súa silueta.
Forzas endóxenas:
movementos das placas e do
magma: pregues, fallas,
afundimentos-levantamentos.
Cumes achairados da serra de Fial das Corzas
no Macizo Central ourensán.
12. DE PREGUES
Fórmanse cando a codia terrestre
se dobra polo empuxe das placas.
TIPOS DE MONTAÑAS SEGUNDO A ORIXE
VOLCÁNICAS
por acumulación de magma que
ascende á superficie e forma un cono.
DE BÓVEDA
O magma do interior presiona e
eleva as capas da superficie.
DE FALLAS
Cando as forzas de empuxe dobran e rompen
a codia terrestre e unha parte queda elevada.
13. As oroxenias son os
procesos de formación das
montañas debidos a
actividade interna do planeta,
que provoca o desprazamento
en superficie das placas
litosféricas, nas que se atopa
dividida a superficie da Terra.
Os choques entre placas
producen a compresión e o
pregamento de sedimentos
acumulados nos fondos
mariños próximos a bordos
continentais, que emerxen
sobre o mar, converténdose
en montañas.
A elevación de temperatura
pola fricción entre as placas
fai que se formen magmas
que poden saír á superficie
(volcás) ou arrefriar no
interior.
FORMACIÓN DAS MONTAÑAS POR EMPUXE DAS PLACAS
19. PRICIPAIS PERÍODOS NA FORMACIÓN DAS MONTAÑAS
ÉPOCA EXEMPLOS
CALEDONIANO hai 400 millóns de anos Escocia (Caledonia)
HERCÍNICO hai 270 millóns de anos Montes Urais
Apalaches
ALPINO hai 35 millóns de anos Alpes, Himalaia
Formacións hercínicas en Europa
20. O territorio galego é
unha sucesión
interminable de lombas,
montañas e grandes
serras separadas por
millerios de ríos e
regatos e algunha que
outra chaira ou
depresión.
AS MONTAÑAS GALEGAS
DORSAL
MACIZO
CENTRAL
SERRAS
ORIENTAIS
21. A altitude media de Galiza é de 508 m.
2/3 da superficie galega está por debaixo dos 600 m.
As cotas máis altas están en Pena Trevinca, con 2.124 m.
Pena Trevinca
24. Máis da metade do territorio galego ten pendentes superiores ao
20%, e a pendente media é do 21,5 %.
O Courel
25. A topografía galega é a dun territorio moi envellecido e profundamente
modificado desde a súa orixe por procesos erosivos, que actuaron durante
longos períodos en tempo xeolóxico, e que alternaron con algúns episodios de
reactivación tectónica que rexuveneceron parcialmente este relevo.
Serra do Eixe
26. ORIXE E EVOLUCIÓN DA MONTAÑA GALEGA
ETAPA OROXÉNICA
360 a 250 millóns de anos
Colisión entre os bloques
continentais de Laurasia, (a
actual Norteamérica,
Groenlandia e o norte e centro
de Europa), e Gondwana
(África, Sudamérica, Australia e
a Antártida), o que deu lugar ao
peche do Océano Medio
Europeo, e comprimiu e elevou
os sedimentos do seu fondo
ata crear a Cadea Hercínica.
Fórmouse Panxea II.
Evolución dos continentes durante o Paleozoico.
O punto sinala a localización aproximada de Galiza.
27. -O rozamento entre as placas provocou a fusión do magma
e a formación de granitos e rochas metamórficas.
-Distensión que dará lugar a numerosas fracturas,
fundamentalmente con orientación NE – SO e NO – SE.
ETAPA OROXÉNICA
360 a 250 millóns de anos
O pregue deitado de
Leixazós e Campodola
(O Courel), é un exemplo
emblemático da Oroxenia
Hercínica no que se pode
apreciar perfectamente a
estratificación característica
dos materiais sedimentarios.
29. Detalle do gneis “ollo de sapo”.
O ollo de sapo é a máis característica das
rochas metamórficas galegas. Está
formado por cristais de seixo e
feldespatos dentro dunha matriz de
filitas.
ETAPA OROXÉNICA
360 a 250 millóns de anos
30. -Intenso proceso erosivo que deixou a maior parte do territorio convertido
nunha extensa superficie arrasada, na que afloraron as rochas cristalinas
plutónicas e metamórficas que estaban en zonas profundas.
ETAPA DE ARRASAMENTO
Mesozoico-Cenozoico
(230 – 65 millóns de anos)
Evolución dun macizo granítico.
31. ETAPA DE ARRASAMENTO
Mesozoico-Cenozoico
(230 – 65 millóns de anos)
Macizo Granítico no Monte Pindo. A desaparición, por efecto da erosión, dos materiais que
cubrían as masas graníticas que se formaron no interior da codia terrestre deixounos ao
descuberto en forma de grandes bloques, penedos, bolos...
33. -Inicio da fragmentación da Panxea II e apertura do Océano Atlántico que
delimitará a marxe atlántica de Galiza. Aparecen novas fracturas con
orientación N-S. Máis tarde prodúcese a apertura do Golfo de Biscaia que
delimita a marxe continental cantábrica.
ETAPA DE ARRASAMENTO
Mesozoico-Cenozoico
(230 – 65 millóns de anos)
A apertura do Océano
Atlántico e Golfo de
Biscaia definiron os
bordos continentais de
Galiza.
34. ETAPA DE REACTIVACIÓN ALPINA
Inicios do Terciario (65 – 2 millóns de anos)
-Prodúces un achegamento da placa africana cara Europa e a creación dunha
zona de subdución na costa cantábrica o que reactiva as fracturas formadas
en épocas anteriores e orixina a elevación dunha serie de bloques.
-A erosión das zonas elevadas encheu de sedimentos as zonas afundidas
(Meirama, As Pontes, Maceda, Monforte, Xinzo).
A Limia
35. ETAPA DE REACTIVACIÓN ALPINA
Inicios do Terciario (65 – 2 millóns de anos)
-As fracturas de orientación NE-SO
deron lugar a formación de foxas
tectónicas que ao ser anegadas
convertéronse nas Rías Baixas. Os
brazos de terra que os separan están
constituídos polos piares tectónicos.
As fracturas de orientación NO-SE
propiciaron a formación das rías
medias.
As de orientación N-S orixinaron as
rías do norte, ou a depresión
meridiana, situada entre as
localidades de Tui e Carballo.
Os piares tectónicos resultantes
destas fracturas configuran moitas
das serras que forman a dorsal galega.
36. ETAPA DE REACTIVACIÓN ALPINA
Inicios do Terciario (65 – 2 millóns de anos)
As zonas elevadas reciben o nome de horst ou piar
tectónico, mentres que as zonas afundidas
denomínanse graben ou foxa tectónica
-Reactivación do relevo e formación de foxas tectonicas.
37. ETAPA DE REACTIVACIÓN ALPINA
Inicios do Terciario (65 – 2 millóns de anos)
A Depresión Meridiana na zona de Porriño vista desde o monte Aloia.
38. ETAPA DE REACTIVACIÓN ALPINA
Inicios do Terciario (65 – 2 millóns de anos)
A Depresión Meridiana no val do Sar
39. ETAPA DE REACTIVACIÓN ALPINA
Inicios do Terciario (65 – 2 millóns de anos)
A Depresión Meridiana na zona de Padrón e a ría de Arousa
40. Ría de Noia. No primeiro plano o Tremuzo e ao fondo a Serra da Barbanza.
41. ETAPA CUATERNARIA
(2 millóns de anos ata a actualidade)
-No Pleistoceno (1 millón - 18.000 anos): intensa actividade glaciar.
Existen numerosas pegadas desta actividade que se reflicten nas particulares
formas de relevo modeladas polo xeo (circos glaciares, vales con forma de U,
umbrais, ombreiras), rochas pulidas e os depósitos típicos (morrenas,
depósitos glacio-lacustres, sedimentos glaciares…).
As zonas máis claramente modeladas polo glaciarismo son as serras dos
Ancares, O Courel, Queixa, Segundeira, O Xurés e o Macizo de Trevinca.
Rochas erosionadas polo xeo
58. ETAPA CUATERNARIA
(2 millóns de anos ata a actualidade)
-Hai 18.000-11.000 anos : procesos periglaciares (conxelación e desxeo).
Pedregal de Irimia. Serra de Meira
61. A morfoloxía das montañas varía en función da
idade, do tipo de rochas e da súa disposición, das
condicións climáticas e meteorolóxicas e da acción dos
seres vivos, especialmento do ser humano.
72. A Torca. O Courel.
A mestura de rochas de distinta resistencia fai que as máis febles se
desgasten e as duras permanezan na paisaxe en forma de cristas.
73. Rochas rotas polos cambios de temperatura. A auga metése nas
gretas e ao conxelarse actúa de cuña que perte as rochas.
Lousas na Serra de Fial das Corzas
79. As persoas modifican a fisonomía das montañas coa agricultura, a
silvicultura, a minería, a construción de infraestruturas, os incendios...
Louseiras en Casaio. Trevinca.