Quiz dla dzieci przygotowany w ramach XVII Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego (2015).

1. 23–24 maja 2015
Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie
Witaj Młody Odkrywco!
W Muzeum w Jędrzejowie możesz obejrzeć jedną z najbogatszych kolekcji zegarów
słonecznych na świecie. Koniecznie odwiedź zrekonstruowany niedawno Ogród Czasu,
w którym znajduje się aż jedenaście słonecznych czasomierzy.
słonecznie
Pierwszymi przyrządami astronomicznymi, które pozwalały nieco precyzyjniej określać
czas, były zegary słoneczne. Prototypem takich zegarów możemy nazwać przesuwający
się w ciągu dnia cień rzucany przez stojącego człowieka. Były to jednak pomiary bardzo
niedokładne.
Wykorzystując tę obserwację, zaczęto używać pionowo usytuowanego w ziemi pręta lub
kija, którego cień – rzucany na tarczę z podziałką – określał czas. W ten sposób
powstawały pierwsze słoneczne czasomierze.
PRZESKAKUJĄC CO 7 LITER ZGODNIE Z RUCHEM
WSKAZÓWEK ZEGARA, ODCZYTAJ, JAK
NAZYWA SIĘ NAUKA O ZEGARACH
SŁONECZNYCH.
(rozwiązywanie zagadki rozpocznij od godziny 12).
po łacinie
Na jędrzejowskim rynku znajdź zegar słoneczny z łacińską inskrypcją Festina lente. Czy
wiesz, jak przetłumaczyć ten napis?
ODCZYTAJ LITERY ZGODNIE Z BIEGIEM LINII.
K
G
K
O
N

2. Opracowanie: K. Fidyk
©MIK, 2015
czasomierze
Różnie można mierzyć czas. Niekiedy ważne są dla nas sekundy, czasami minuty, a
niekiedy istotna jest data.
CZEGO UŻYJESZ, ABY:
spoglądając na rękę, zawsze wiedzieć, która jest godzina
[kalendarz]
nie spóźnić się na autobus
[stoper]
zmierzyć czas koledze, który bierze udział w zawodach
[zegar
słoneczny]
ugotować jajko na miękko
[budzik]
nie zapomnieć o imieninach Mamy
[minutnik]
podać tempo utworu muzycznego
[klepsydra]
nie zaspać do szkoły
[zegar uliczny]
odmierzać czas podczas gry, np. w szachy
[zegarek]
ustalić, która jest godzina, jeśli nie masz zegarka (a dzień jest
słoneczny) [zegar
szachowy]
zmierzyć czas przyrządem, który jest „napędzany” piaskiem lub wodą
[metronom]
Miejsce na pieczątkę