2. Co uda nam się zobaczyć w parę godzin ? Informacja turystyczna: 33-100 Tarnów, Rynek 7 • tel. 014 688 90 90 www.it.tarnow.pl
Tarnowscy żołnierze września 1939 roku Szczególnym miejscem pamięci o wydarzeniach i bohaterach II wojny Oni ocalili Londyn… Akcja III „Most”
światowej na ziemi tarnowskiej jest, mieszcząca się przy ul. Mości-
Na terenie Powiatu Tarnowskiego rozgrywały się ważne wydarzenia
ckiego 29 (w budynku dawnych koszar 16.pp.), Izba Pamięci Świa- W nocy z 25 na 26 lipca 1944 r. na konspiracyjnym
związane z historią II wojny światowej. Samorząd Powiatu we współpra- lądowisku „Motyl” w miejscowości Wał-Ruda (Gmina
towego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, będąca oddziałem
cy z gminami, organizacjami kombatanckimi oraz lokalnymi sto- Radłów) miała miejsce Akcja „III Most”,
Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Opiekę nad Izbą sprawuje
warzyszeniami działa na rzecz właściwego ich upamiętnienia, a także przeprowadzona przez żołnierzy Armii Kra-
Starostwo Powiatowe w Tarnowie. W Izbie Pamięci znajduje
uhonorowania związanych z ziemią tarnowską bohaterów II wojny świa- jowej Inspektoratu Tarnów. Jej celem było
się stała ekspozycja poświęcona tematycznie 16. Pułkowi
towej. Ta troska przejawia się między innymi poprzez dbałość o pomni- przewiezienie zdobytych przez wywiad AK części niemieckiej,
Piechoty, lokalnym strukturom Polskiego Państwa Podziem-
ki i miejsca pamięci narodowej, przygotowywanie wydawnictw oraz orga- tajniej broni rakietowej V-2 z okupowanej Polski do Wielkiej Bry-
nego i Armii Krajowej Inspektoratu Tarnów oraz Akcji „III
nizowanie sesji naukowych i uroczystości rocznicowych, związanych z tymi tanii, po które przyleciał aliancki samolot C-47 Dakota. Była
Most”. Przed budynkiem Izby znajdują się dwa pomniki – głazy
wydarzeniami. to jedna z najbardziej ryzykownych i najważniejszych akcji
upamiętniające 16. pp. Wojska Polskiego, a także żołnierzy
Z ziemią tarnowską związane są dzieje dwóch jed- 16. pp. Armii Krajowej. wywiadowczych II wojny światowej.
nostek Wojska Polskiego, które uczestniczyły Dla podtrzymania pamięci o tych wydarzeniach,
Święta pułkowe przypadają: 16. Pułk Piechoty – 28 maja, 5. Pułk jak również mając na
w wojnie polsko-niemieckiej we wrześniu 1939
Strzelców Konnych – 9 czerwca. względzie szacunek dla
roku. Są to: 16. Pułk Piechoty Ziemi Tarnowskiej
żołnierzy Armii Krajowej
oraz 5. Pułk Strzelców Konnych. We wrześniu 1939
Największa bitwa września 1939 roku w Małopolsce walczących podczas II
roku tarnowscy żołnierze 16. pp., działając w ramach
wojny światowej na
6. Dywizji Piechoty, uczestniczyli w krwawej bitwie
W dniach 7 i 8 września 1939 r. odbyła się tzw. Bitwa Radłowska, którą ziemi tar nowskiej
pod Pszczyną, w obronie przepraw na Dunajcu i Sanie, a także w walkach
stoczyły polskie oddziały Armii Kraków (6. i 21. DP) z niemiecką brygadą oraz udzie -
odwrotowych 6. DP, aż do ich zakończenia pod Tomaszowem Lubelskim. pancerną. W ciężkich i krwawych starciach, jakie miały miejsce na terenie lających im po-
Z kolei 5. psk, który był częścią składową Krakowskiej Brygady Kawalerii, Radłowa, Biskupic Radcowskich, Woli Radcowskiej, Bobrownik i Zabawy mocy mieszkańców,
odznaczył się miedzy innymi w bojach pod Woźnikami, Tarnawatką oraz zginęło około 250 żołnierzy Wojska Polskiego, a ponad 500 zostało ran- co roku w miejscowości Zabawa
Tomaszowem Lubel- nych. Biorąc pod uwagę te straty, była to największa bitwa na terenie i Wał-Ruda organizowane są
skim. Obie tarnowskie Małopolski w czasie wojny polsko-niemieckiej we wrześniu 1939 roku. obchody rocznicowe tych wydarzeń.
jednostki zapisały Rokrocznie w pierwszą niedzielę września odbywają się w Radłowie Odbywają się one kościele pw. Trój-
chlubną kartę w dzie- uroczystości patriotyczno-religijne z okazji rocznicy Bitwy Radłowskiej. cy Przenajświętszej w Zabawie i pod
jach oręża polskiego. Rozpoczynają się one pod po- pomnikiem upamiętniającym Akcję
Świadectwem obec- mnikiem Bohaterów Września „III Most” w Wał-Rudzie.
ności w Tarnowie 5. 1939 roku. Główna ich część
odbywa się na kwaterze Uroczystości rocznicowe Akcji „III Most” odbywają się w ostatnią niedzielę
psk jest pomnik, po-
wojskowej żołnierzy Armii miesiąca lipca. Organizatorzy: Powiat Tarnowski, Gmina Radłów, Parafia
chodzący z 1923 roku,
Kraków w Radłowie, w której Rzymsko-Katolicka pod wezwaniem Trójcy Świętej w Zabawie, Okręg
poświęcony żołnier-
bierze udział wiele rodzin Tarnów ŚZŻAK.
zom i oficerom pułku,
poległych żołnierzy z różnych
poległym w latach
stron Polski, organizacje kom-
1918–1921, zlokalizowany na ul. Matki Bożej Fatimskiej, na terenie
batanckie, młodzież szkolna,
dawnych koszar. Staraniem Powiatu Tarnowskiego w 2009 roku monu- jak również Kompania Ho-
ment został odrestaurowany i przywrócono mu dawną świetność. norowa Wojska Polskiego.
W Tarnowie – Klikowej swoją siedzibę ma również Tarnowski Oddział Jazdy Bohaterska postawa żołnierzy
im. 5. psk, który odt- polskich w Bitwie Radłowskiej
warza tradycję tej uświadamia naszemu pokole-
zasłużonej w historii niu jak wysoką cenę zapłacili
polskiej kawalerii jed- nasi przodkowie za wolność
nostki. Oddziałowi pa- i niepodległość.
tronuje Starosta Tar-
nowski.
Organizatorzy obchodów rocznicy Bitwy Radłowskiej: Powiat Tarnow-
ski, Gmina Radłów, Społeczny Komitet Budowy Pomnika Bohaterów
Września 1939 roku w Radłowie.
