SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 213
Downloaden Sie, um offline zu lesen
1
2




“Salí. Padre estaba de pie en el pasillo. Levantó la mano
derecha y abrió los dedos formando un abanico. Yo levanté la
mano izquierda y abrí los dedos formando un abanico e
hicimos que nuestros dedos se tocaran. Hacemos eso porque a
veces Padre quiere abrazarme, pero como a mí no me gustan
los abrazos, hacemos eso en su lugar, y así me dice que me
quiere”.
                          (Ed. Salamandra, 22ª edición)


“Saín. Pai estaba de pé no corredor. Levantou a man dereita
e abriu os dedos en forma de abano. Eu levantei a man
esquerda e abrín os dedos en forma de abano e tocámonos cos
dedos. Ás veces facemos así porque Pai quere darme unha
aperta, pero como a min non me gusta apertar facemos isto e
significa que me quere”.

                            (Ed. Rinoceronte, 2ª edición)
3



AUTORES:
Club de Lectura “A Nora dos Libros”
(I.E.S. de Pastoriza – Arteixo – A Coruña)

- Mª Élida Barrela Muinelo (Depart. de Lingua Castelá)
- Mercedes Dans López (Depart. de Xeografía e Historia)
- Mª del Carmen Zapata Babío (Depart. de Lingua Castelá)
- Mª Cruz Gabiola Peleteiro (Depart. de Xeografía e Historia)
- Manuela Acuyo Ruiz (Depart. de Inglés)
- Marta Pumares Varela (Depart. de Lingua e Literatura Galega)



Coa colaboración de :

- Juan Carlos Vila Vilariño (Departamento de Matemáticas)
- Mª Belén Lorenzo Arenal (Departamento de Ciencias Naturais)

Ilustracións :

- Irma Gómez Amado (4º ESO)
- Olalla Sánchez Suárez (4º ESO)
Coordinadas por:
- Mª José Núñez Centeno (Depart. Educación Plástica e Visual)



E coa subvención do CEFORE da Coruña
4



    O noso agradecemento tamén ao alumnado que participou no
Club achegando as súas opinións e contribuíndo ao enriquecemento
da Guía de Lectura que vos presentamos:

     -Tatiana Prado García (1ºA)
     - Yolanda González Aldrey (1ºA)
     - Gabriela Rial Piñeiro (1ºB)
     - Cristian Pérez Antelo (1ºB)
     - Álan López Balado (1ºB)
     - Diego Martínez Fernández (1ºB)
     - Nicoleta Denisa Popescu (1ºC)
     - Ángela Rodríguez López (1ºC)
     - Rocío Macarena Fraga Henríquez (2ºA)
     - Samuel Martínez Chico (4ºA)
     - César Romero Martínez (4ºA)
     - Olalla Sánchez Suárez (4ºA)
     - Carlota Casas Abeleira (4ºA)
     - Carlos Rojo Pereira (4ºB)
     - Irene Yonte Fuentes (4ºB)
     - Carlos Matos Lamela (4ºB)
     - Jennifer Pérez Abeleira (4ºB)
     - Diego Cedeira Méndez (4ºC)
     - Álvaro Romero Pedreira (4ºC)
     - Fátima ElGhotiss (4ºPDC)
5




Edición e Impresión: I.E.S. de Pastoriza
  Rúa Lagarto, Esq. Furoca s/n 15140
     Pastoriza – Arteixo A CORUÑA
        Teléfono: 981 647517
            Fax: 981 647519

   http://bibliotecaiespas.webnode.es/

  e-mail: ies.pastoriza@edu.xunta.es




                ISBN:
            Depósito legal:
6




    GUÍA de LECTURA
O curioso incidente
      do can á media noite
(Club de Lectura I.E.S. de Pastoriza)
         (Curso 2009-10)
7


                                                        Índice

1. Introdución á obra
   Comentario da obra ............................................................................................8-10
   Biografía do autor (Entrevista) .....................................................................11-19

2. Contidos, Valores e Interdisciplinariedade
  Contidos..............................................................................................................20-23
  Autismo e síndrome de Asperger ................................................................24-31
  Valores (a familia, a amizade, a responsabilidade, a confianza,
           o respecto, a sinceridade ... ) .......................................................32-33
  Actividades interdisciplinares:
    ▪ Matemáticas ..............................................................................................34-37
    ▪ Ciencias Naturais .....................................................................................38-51
    ▪ Tecnoloxía ..................................................................................................52-53
    ▪ Xeografía (contén algunha actividade para francés) ......................54-59
    ▪ Inglés ..........................................................................................................60-93
    ▪ Lingua e Literatura ................................................................................94-101

3. Achegámonos ao libro
  Actividades en relación co formato do libro .........................................102-107
  Actividades en relación coa vertente Temática –Humana .................108-133

4. Actividades de comprensión-competencia lectora .............................134-135
5. Obradoiro …...................................................................................................136-138
   Dramatización ..............................................................................................139-155

6. Recursos e materiais para o estudo do libro
  A Comunidade Europea (países, moeda, linguas ...) ..............................156-171
  Estudo literario ............................................................................................172-199
  Autismo e síndrome de Asperger ...........................................................200-207
  Declaración Universal dos Dereitos do Animal ....................................208-209
  Películas ..................................................................................................................210
  Libros ......................................................................................................................210
8



                     1. Introdución á obra


          Comentario da obra

             El curioso incidente del perro a medianoche
                     presenta como título orixinal:

          The curious incident of the dog in the night-time ,
          título que está sacado dunha cita de Sherlock Holmes
(personaxe favorito de Christopher) no relato breve titulado Silver Blaze ,
                    de Sir Arthur Conan Doyle.




                             e tamén
                               ten
                           unha versión
                            en galego



             O curioso incidente do can á media noite
9



      O autor, Mark Haddon, toma como pretexto o asasinato dun can

(Wellington) para facer unha análise do comportamento dos seres humanos

adultos, do que poden chegar a sentir, de como poden reaccionar e da vida

en xeral.



      A través da visión “lóxica” e inocente que un neno ten do mundo, fai

que os adultos poidamos deternos e ver ese mundo con outros ollos: un

mundo, as máis das veces, que está “enfermo” e contaminado pola

“ocultación” da verdade, mediante mentiras.


      Axúdanos a ver o incorrectas que son algunhas actuacións que, dende a

perspectiva dos adultos, considéranse, mesmo, normais.



      Axúdanos a mirar de fronte os nosos temores.



      E axúdanos tamén a non ocultar as traxedias que nos pode deparar a

vida, senón a sacalas á luz para afrontalas con valentía e así poder sentirnos

mellor.



      Ademais, a través do universo de coñecementos que nos ofrece a

novela, podemos ampliar os nosos coñecementos persoais e usala como

material interdisciplinar (matemáticas, ciencias naturais, tecnoloxía,
literatura ... ).
10



     Christopher é un neno de 15 anos, que vive só co seu pai nunha
tranquila vila das aforas de Londres. É un rapaz que amosa certos trazos

autistas xa que: ten un cerebro privilexiado para a súa idade, é capaz de

memorizar o 90% das cousas que ve, ten unha intelixencia moi desenvolvida

(coñece as capitais de todos os países do mundo, pode explicar a teoría da

relatividade, recitar os números primos ata 7.507), posúe unha incrible

capacidade para as matemáticas, é enormemente observador, meticuloso,

ordenado e lóxico; porén, cústalle relacionarse coa xente e é bastante

maniático.



     O seu mundo está perfectamente organizado e todo o seu

comportamento móvese pola lóxica, só ten cabida nel aquilo que pode ser

explicado, demostrado ou predicible, ou que segue unha orde estruturada.



     Non é, polo tanto, un ser “emocional” senón un ser “lóxico”.



     En definitiva, é unha novela que se vai “cociñando” diante dos nosos

ollos en canto a contidos se refire. E todo converxe en Christopher, que é

coma o “servidor central” dende o que se vai fabricando toda una “rede” de

coñecementos que fan da novela unha “fonte de interdisciplinariedade”.
11



     Biografía do autor




                      http://www.markhaddon.com/
                 http://www.randomhouse.co.uk/curious/




     Mark Haddon naceu en 1963 en Northampton (Inglaterra).
     É un escritor polivalente porque, ademais de publicar libros (infantís,

principalmente), é tamén ilustrador, pintor, poeta, profesor de escritura

creativa na Universidade de Oxford e guionista de televisión, onde ten

gañados varios premios.

     Pero, a maiores de todas estas facetas, estivo traballado durante

algún tempo con persoas que padecían deficiencias físicas e mentais, así

como tamén con nenos autistas, o que quizais lle permitiu aplicar os seus

coñecementos e experiencias neste campo para crear o personaxe de

Christopher.
12



     Incluímos a continuación unha entrevista que reproduce a opinión
persoal do autor sobre a súa propia obra:


                                                ENTREVISTA a Mark
                                             HADDON




                ENTREVISTA: UN AUTOR PARA TODOS LOS PÚBLICOS
                                    Mark Haddon


    "Estoy atento a las voces, no a las ideas, que bullen en mi cabeza"


      LOURDES GÓMEZ 08/09/2007


      La historia de un hombre que bordea la locura por los secretos y
problemas familiares es el nuevo tema de Mark Haddon en Un pequeño
inconveniente. Después de triunfar en la literatura infantil y de su gran estreno
adulto con El curioso incidente del perro a medianoche, este poeta, ilustrador y
narrador reivindica la literatura sencilla y describe las situaciones más humanas
y corrientes.
13



      Mark Haddon (Northampton, Inglaterra, 1962) dio voz con éxito a un
adolescente autista en El curioso incidente del perro a medianoche (2003). Fue
la primera novela dirigida a un lector adulto de un autor hasta entonces
reconocido por sus cuentos infantiles, entre ellos, la popular serie Agent 2.
Poeta e ilustrador, además de escritor de libros y guiones de radio y televisión,
Haddon recreó el hermético mundo de normas y obsesiones de su protagonista
en esa ópera prima, un sorprendente best seller con más de cinco millones de
ejemplares en todo el mundo.
      Regresó a la narrativa adulta, en 2006, con Un pequeño inconveniente
(Alfaguara) volcando el protagonismo en un pensionista al borde del suicidio
cuya familia guarda un sinfín de secretos. El autor se mantiene en una posición
neutral, deshilachando los nudos de la madeja desde las distintas perspectivas
de sus cuatro personajes, los dos padres y los dos hijos. Desde un despacho en
Londres, Haddon traza un paralelismo entre ambas novelas y habla de sus
frustraciones como artista polifacético.


PREGUNTA. ¿Cuál es el punto de origen de Un pequeño inconveniente?
RESPUESTA. Siempre estoy atento a las voces, no a las ideas, que bullen en mi
cabeza, y la de George me pareció tan interesante que quise ver adónde me
llevaba. Pronto me di cuenta de que necesitaba centrar a este personaje,
protagonista de Un pequeño inconveniente, en una familia puesto que nadie
enloquece en una situación aislada y, bueno, volverse loco es algo muy de
familias.


PREGUNTA. ¿Qué le interesó en George?
RESPUESTA. Pensé que era divertido y, a la vez, conmovedor este personaje tan
inglés, tan reservado, que comienza a perder la cabeza y que cree que puede
14



sanar su enfermedad mental aplicando un poco de sentido común. En sus
dificultades, vamos descubriendo su carácter genuino.


PREGUNTA. ¿Dificultades de comunicación, entre otras?
RESPUESTA. La falta de comunicación es la razón por la que no puede resolver
sus problemas con facilidad.


PREGUNTA. ¿Quiso explorar el estereotipo del inglés como un tipo
reservado?
RESPUESTA. Los ingleses se han enamorado de la caricatura de cómo se
supone que deben ser. También a los de fuera les gusta la idea de la reserva
como algo idiosincrásico al carácter inglés. Pero hay gente reservada en todo el
mundo y hay más típicos ingleses fuera que dentro de Inglaterra. Viví un año en
Boston (Estados Unidos) y descubrí allí más ingleses que en mi país. Boston se
parece a la Inglaterra de los cincuenta: retraída, puritana y de un
comportamiento perfecto.


PREGUNTA. En Un pequeño inconveniente, al igual que en El curioso
incidente... , centra la narrativa en una pequeña ciudad inglesa. ¿Es una
coincidencia?
RESPUESTA. No, el provincianismo es una de las ideas que sustentan el libro.
La mayoría de las novelas inglesas se ubican en una gran urbe o en el campo,
pero rara vez en capitales de provincia o en ciudades comarcales donde
realmente vive la inmensa mayoría de la población. Se tiende a creer que sus
vidas no son interesantes, como si la gente de provincias no sufriera las mismas
vicisitudes que los demás. De hecho, un crítico esnob cuestionó por qué
desearía alguien leer sobre la aburrida vida de provincias. Es tentador escribir
15



de lugares exóticos y personajes fascinantes, pero a mí me atraen más las
novelas que abordan la situación universal humana.


PREGUNTA. ¿Relaciona este tipo de críticas con la profunda brecha
abierta en la narrativa inglesa entre novela popular y literaria?
RESPUESTA. Estoy harto de las novelas literarias donde todos los personajes
son muy articulados y leen cientos de novelas. Mi objetivo era escribir un libro
muy sencillo. Al revisarlo, eliminé todos los detalles exóticos y recursos
literarios que no correspondían a las cuatro voces que cuentan la historia de Un
pequeño inconveniente. Mi anterior novela es complicada, llena de ideas,
trucos, diagramas... Aparentemente es sencilla, con una simple voz
protagonista, pero bajo la superficie es bastante inteligente. En cambio esta vez
quise demostrar que podía hacer un libro básico que abordara, desde una
perspectiva no literaria, todos los temas tradicionales en una novela: amor,
sexo, matrimonio, hijos, vejez, muerte.


PREGUNTA. Alienación e incomunicación son aspectos que comparten
los protagonistas de ambas novelas.
RESPUESTA. Sí, hay puntos comunes en George y Christopher. En cierta forma,
ambos personajes no se distancian mucho de la figura del escritor. Un autor
observa el mundo desde los aledaños de la sociedad y trata de descifrar lo que
ocurre a su alrededor y cuáles son las normas por las que se rigen otras
personas. Alienación suena un poco filosófico y pomposo. Los escritores están
alienados en el sentido aburrido de la palabra, en tanto que se aíslan en casa
mientras los demás se divierten fuera. Mis dos protagonistas también son así.
Otro aspecto común es la ausencia de un narrador externo, de la voz del autor,
en ambas novelas.
16



PREGUNTA. ¿De dónde viene su timidez a expresarse directamente?
RESPUESTA. No tengo ni idea. Un libro no puede realmente planificarse. Uno
arranca con una vaga dirección de adónde quiere dirigirse. En la tercera novela
volcaré probablemente mi voz. Me gustaría conseguirlo. Pero en las anteriores
son los personajes quienes avanzan la narrativa de forma que yo no ofrezco un
juicio de valor ni indico al lector cómo debe sentirse a cada momento. Por eso,
la gente ha reaccionado de una forma dispar con cada libro. Algunos consideran
muy triste la historia de El curioso incidente... ; a otros, en cambio, les anima el
espíritu y dicen que tiene un final feliz.
      Un pequeño inconveniente también admite lecturas encontradas. Unos la
ven como una leve comedia familiar; y muchos otros, particularmente los que
han vivido las experiencias que se narran en la novela, la consideran
deprimente y oscura.


PREGUNTA. Pese a mantenerse en la distancia, algo suyo habrá en los
personajes.
RESPUESTA. George me permitió colar algunas fobias personales, como el
salir de vacaciones y el miedo a volar. Me identifico en mayor medida con él que
con el resto de los personajes, aunque, por supuesto, trabajé duro en cada uno
de ellos hasta sentirme como en casa dentro de sus respectivas mentes. Ian
McEwan es el culpable de la pesadilla que George tiene sobre un accidente
aéreo. Mientras yo escribía la novela, mi mujer estaba leyendo su penúltima,
Saturday, en la que un personaje ve un avión en llamas. Asumí que se trataba de
un accidente y se me presentó un dilema: o elimino el incidente del avión de mi
libro o intento describirlo de la forma más horrible posible. Opté por la segunda
opción aunque, claro, luego comprobé que el avión no se estrella en el libro de
McEwan.
17



PREGUNTA. En picado , de Nick Hornby, también arranca desde el punto de
vista del suicidio. ¿Le preocupa entrar en terrenos ya labrados?
RESPUESTA. No he leído esa novela. Realmente es más importante cómo se
cuenta una historia que la idea en sí. Una gran idea es necesaria en una película
de Hollywood y también funciona en una novela de género, pero una gran idea
mata la narrativa literaria.


PREGUNTA. ¿Cómo le afectó el éxito de El curioso incidente ...?
RESPUESTA. Fue un alivio. Menos mal que tuvo éxito pues comenzaba a
sentirme desquiciado. Para entonces, había escrito cinco novelas de adultos,
malísimas, que no se publicaron. Pero lo que nadie me había explicado es que el
éxito acarrea un segundo trabajo, la promoción, y eso sí que es duro. Hay que
aprender a decir no, o de lo contrario no vuelves a escribir.


PREGUNTA. Denota mucho aguante.
RESPUESTA. Soy muy obstinado. Estaba empeñado en escribir una novela
buena. Y desesperado de que tuviera éxito entre el lector adulto. Escribir es
difícil y aprender a hacerlo me llevó mucho tiempo. Pero me alegro de haber
escrito mis malas novelas en secreto. Cometí todos mis errores y aprendí en
privado.


PREGUNTA. ¿Esa dificultad le empujó inicialmente a la literatura infantil?
RESPUESTA. Siempre he querido ser un autor de narrativa adulta. También
quería pintar y dibujar, algo que hago desde niño. Caí en la estupidez de creer
que los libros infantiles ilustrados serían el eslabón que me conduciría a la
literatura adulta. ¡Qué equivocado estaba! A un escritor de niños no le dejan
saltar de categoría. La situación ha cambiado ahora, pero hace diez o quince
años te trataban de loco si proponías una idea para adultos.
18



PREGUNTA. ¿A qué se debió el cambio, al éxito de la serie Harry Potter?
RESPUESTA. J. K. Rowling contribuyó parcialmente, pero, principalmente,
debemos el cambio a Philip Pullman y, en menor medida, a El curioso incidente
... La trilogía de Pullman está redactada en la tradición de la literatura infantil
pero tiene un sólido fundamento filosófico que engancha a una mente adulta.
Los adultos también leen la saga Harry Potter, pero se lo toman como un
ejercicio de vacaciones, como un descanso de las novelas tradicionales. Cuando
terminé El curioso incidente... asumí que era una novela de adultos y me
deprimí cuando me sugirieron ofrecerla a editores infantiles. Terminó siendo el
primer libro publicado simultáneamente para ambos públicos. Y desde entonces
todos los autores cruzan libremente de un género al otro.
19



     Creador multidisciplinar


     MARK HADDON tiene una idea muy precisa del infierno. Se lo imagina
como un claustrofóbico pozo, donde estaría condenado a vivir de dedicarse a
una sola actividad creativa. Desde niño dibuja ilustraciones, y escribió su primer
cuento en la Universidad de Oxford. Desde entonces ha publicado decenas de
libros ilustrados, un tomo de poesías, guiones radiofónicos y dos novelas de
adultos, incluida Un pequeño inconveniente, que acaba de editarse en
castellano.
     "No estoy hambriento por retornar a la narrativa infantil. Me muevo con
igual soltura en distintos géneros, lo cual me permite concentrarme en la idea
sin preocuparme de si luego la desarrollaré en un poema, guión o novela. Sería
un infierno viviente limitarme a una profesión única", explica en Londres, en el
despacho de sus agentes literarios.
     En su último proyecto vuelve a cruzar géneros. Entra en televisión con un
guión para la BBC, Coming down the mountain, sobre un adolescente que quiere
matar a su hermano, un chaval con síndrome de Down. "Es una obra muy
gráfica y bastante oscura", adelanta su autor.
20


2. Contidos,Valores e Interdisciplinariedade

      Contidos
     1. Na novela Christopher é un amante e defensor dos animais; de feito
chega a ter dúas mascotas: unha rata (Toby) e un can (Sandy).




      El mesmo di que:

      “ Gústanme os cans. Un sempre sabe o que está a pensar un can. Ten catro estados
de ánimo. Contento, triste, anoxado e concentrado. Ademais os cans son fieis e non din
mentiras porque non falan“. (Cap. 5)

      “É a señora Alexander. Ten un can. Un dachshund, así que probablemente é unha
boa persoa porque lle gustan os animais“. (Cap. 67)

       “Pai dixo:
      - Simplemente trata de non meter o fociño nos asuntos dos demais.
      Reflexionei un anaco e dixen:.
      - Vou descubrir quen matou a Wellington.
      E Pai dixo:
      - Oíches o que che dixen, Christopher?
      - Si – dixen -, oíno que me dixeches, pero cando asasina na alguén hai que
      descubrir quen o fixo para que o poidan castigar.
      E el dixo:
      - É un maldito can, Christopher, un maldito can.
      - Eu creo que os cans tamén son importantes – contestei“. (Cap. 41)
21



     2. Investiga se, do mesmo xeito que para os seres humanos hai
unha“Declaración Universal dos Dereitos Humanos”, hai tamén unha para os
animais (“Declaración Universal dos Dereitos dos Animais“).
22



      3. Recolle fragmentos da novela que vulneren algún destes dereitos,
indicando o capítulo ao que pertencen.

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          Tes algunha mascota na casa? Que animal é? Descríbeo.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
23



     Cres que os animais son coma calquera outra cousa que se pode
comprar porque nos gusta e xa está, ou que son seres vivos e como tales
teñen dereito a recibir coidados e que nos preocupemos por eles?

     Fai primeiro unha reflexión persoal, escribindo os argumentos que
deixen clara e defendan axeitadamente a posición de cada quen ao
respecto. E logo facede un debate .

      4. Na sesión de titoría recollede artigos de prensa, xunto coas
ilustracións relacionadas, nos que se amosen situacións que vulneren os
Dereitos dos Animais, copiando ao carón ou debaixo (en letra ben visible) o
Artigo (nº) que é vulnerado na Declaración Universal dos Dereitos dos
Animais.

    Todo o que teñades recollido pegádeo nunha cartolina e facede unha
composición suxestiva.

      Logo, con toda a información recompilada, montade un gran mural–
collage e como título confeccionade un lema co que deixedes clara a defensa
dos animais. Escribide o lema nun lugar ben destacado.

     Ese mural-collage será exposto na entrada do instituto aproveitando
a conmemoración do 10 de Decembro, Día Internacional dos Dereitos dos
Animais.
24




      Autismo ou síndrome de Asperger
     Tendo en conta a seguinte táboa, imos ir cubrindo cun X o que
corresponda para ver que caso é o que se aproxima máis a Christopher

              AUTISMO                      SÍNDROME de ASPERGER
Coeficiente Intelectual xeralmente por    Coeficiente Intelectual xeralmente por
debaixo do normal                         enriba do normal.
Normalmente o diagnóstico realízase       Normalmente o diagnóstico realízase
antes dos 3 anos                          despois dos 3 anos
Atraso na aparición da linguaxe           Aparición da linguaxe en tempo normal
Arredor do 25% son non - verbais          Todos son verbais
Gramática e vocabulario limitados         Gramática e vocabulario por enriba da
                                          media
Desinterese xeral nas relacións sociais   Interese xeral nas relacións sociais
                                          pero dificultades para establecelas
Un terzo presenta convulsións             Incidencia de convulsións igual que no
                                          resto da poboación
Desenvolvemento físico normal             Torpeza xeral
Ningún interese obsesivo de "alto         Intereses obsesivos de "alto nivel"
nivel"
Os pais detectan problemas arredor        Os pais detectan problemas arredor
dos 18 meses de idade                     dos dous anos e medio
As queixas dos pais son os retardos da    As queixas dos pais son os problemas
linguaxe                                  de linguaxe, ou a socialización e a
                                          conduta



    Cal sería o diagnóstico?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
25



☻ Imaxina que, ao igual que Christopher, es ese rapaz de quince anos
queixado da síndrome de Asperger . Escribe en primeira persoa como sería
un día da túa vida, os teus medos, as túas emocións, as reaccións da xente...
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

☻ Como xa sabes, os nenos con síndrome de Asperger son moi competentes
nalgunhas áreas ou materias nas que se senten interesados desde moi novos.
Cales son as áreas de interese do noso protagonista?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

☻ De todas as características de actitudes e comportamentos que ten a
síndrome, en cales se ve reflectido especialmente o noso protagonista?

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

☻ Persoas famosas como o cineasta Steven Spielberg ou o creador de
Windows, Bill Gates, foron diagnosticadas coa síndrome. Busca en Internet
outros personaxes actuais relacionados coa música, o cine ou a literatura
que teñan a síndrome:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
26
27
28
29
30
31



☻ Investiga na biblioteca ou en Internet títulos de libros e películas sobre
o tema da minusvalía (calquera tipo de minusvalía).

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................



☻ Como cres que será a vida de Christopher cando sexa adulto? Fai unha
pequena redacción onde recollas como será o seu traballo, os seus amigos...

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
32




          Valores
      (Dende este punto de vista, esta é unha novela que tamén dá xogo para
ler e traballar nas sesións de titoría)

          1. A familia: A familia é un piar de apoio, axuda e modelo fundamental
para os nenos e adolescentes en momentos difíciles e decisivos (sociedade
actual: separacións, divorcios).
          Que situación vive Christopher neste aspecto? Cres que é a situación
máis idónea para un neno? Por que? Fai unha reflexión ao respecto.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          ■ Recolle fragmentos no libro que aborden este tema .
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

     2. A amizade: É outro piar importante na vida dos nenos e
adolescentes despois da familia, actuando como un refuxio.

          Neste caso, Christopher tamén é especial? Por que? Quen son os
amigos de Christopher? Cres que esta situación é axeitada para un neno da
súa idade? Razoa a túa resposta.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
          ■ Recolle fragmentos que fagan alusión a este tema.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
33



     3. A responsabilidade : É un valor importantísimo para afrontar con
certas garantías as experiencias que nos brindará a vida.

          En relación con este valor, cres que Christopher é responsable? Por
que?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
          ■ Recolle fragmentos que demostren as túas respostas.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................


     4. E outros valores como a confianza, o respecto, o diálogo, a
sinceridade... nas relacións humanas.

          Cres que a responsabilidade é propia só de determinadas idades, ou a
responsabilidade é compatible con calquera idade, iso si, cun nivel de
esixencia diferente dependendo da idade?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
          Despois de reflexionar e responder cada un de vós de xeito individual,
facede un debate na clase de titoría en relación con este tema.
34




          Interdisciplinariedade

          ▪   MATEMÁTICAS




          Contesta as seguintes cuestións:

          1. Revisa a numeración dos capítulos e contesta esta pregunta: seguen
a numeración habitual 1, 2, 3, 4, 5, 6 ....?
.............................................................................................................................................

          Identifica que números aparecen, di como se chaman e defíneos.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          Cantos capítulos ten, en realidade, a novela?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
35



          2. a) No capítulo 19, o protagonista explica en que consiste a Criba de
Eratóstenes . Busca información ao respecto e, logo, explica ti coas túas
palabras en que consiste e utilízaa para obter os números primos que hai
dende o 1 ata o 100. Como axuda podes premer na seguinte páxina:
http://neoparaiso.com/logo/criba-eratostenes.html#sect2
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          b) Unha vez eliminados os múltiplos de 2 e de 3, haberá que eliminar
os múltiplos de 4 e de 6 como afirma Christopher? ..............................................
          Por que?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          3. No capítulo 103 desenvólvese unha estratexia de cálculo mental
para multiplicar 251 por 864. Observa con detemento o que fai Christopher
e, despois, explica ti os pasos que seguiu para chegar ao resultado.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
36



          Busca ti algunha estratexia para multiplicar un número por 50, por
0,25 e por 1500. Tes ti algunha estratexia de cálculo mental propia?
Explícaa
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          4. Quen era Eratóstenes? .................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

     5. No capítulo 101 Christopher explica o problema de Monty Hall.
Usa os seus razoamentos para explicar por que o concursante duplica a súa
probabilidade se cambia de porta.

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
37



     6. Continúa a serie de cubos perfectos do capítulo 233 ata o décimo
quinto.

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

     7. Anota na seguinte táboa en que páxina e en que capítulo aparece
cada un dos temas que a continuación se mencionan

TEMA MATEMÁTICO CIENTÍFICO                                                                                             PÁX.        CAP.
Formas de reencher ou embaldosar un plano
Direccións e vectores no espazo
Busca e situación dun lugar nun plano
Magnitudes inversamente proporcionais
O volume do cubo
Ternas de Pitágoras

http://es.wikipedia.org/wiki/Pit%C3%A1goras
Números primos
Fórmula logarítmica pata obter números primos
O xogo dos soldados de Conway

http://es.wikipedia.org/wiki/John_Conway
Problema de Monty Hall

http://www.estadisticaparatodos.es/taller/montyhall/montyhall.html
Probabilidades e a orixe da vida
Potencias de 2
Ecuacións de segundo grao
Lei da navalla de Occam

http://es.wikipedia.org/wiki/Navaja_de_Ockham
Test de Turing

http://es.wikipedia.org/wiki/Test_de_Turing
38



          ▪   CIENCIAS NATURAIS

     1. Indica na seguinte táboa en que páxina e capítulo aparece cada un
dos temas que se mencionan e a que área das ciencias pertence cada un.

         TEMA DE CIENCIA                                     PÁXINA               CAPÍTULO                             ÁREA
Big Bang
Ciclo da materia
Extinción
Peste bubónica
Estrelas e constelacións
Nubes
Orixe da vida e evolución
Densidade de poboación (N)
Vía láctea
Contaminación lumínica
Ecosistemas extremos
submarinos
Buraco negro
Enfermidades cardíacas
Febre amarela
O tempo
Misións Apolo
Ciclo da auga
Ruído branco

          Copia o fragmento no que se fala da Evolución das especies.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
39



          Como se chama a teoría sobre a evolución das especies?
.............................................................................................................................................
          A quen se debe?
.............................................................................................................................................
          Procura información para elaborar unha breve biografía deste
científico:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          Quen foi Robert May e que descubriu?

       http://translate.google.es/translate?hl=es&langpair=en%7Ces&u=http://www.zoo.
ox.ac.uk/staff/academics/may_r.htm

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
40



          2. Por que se ven moitas máis estrelas na zona do ceo onde se aprecia
a Vía Láctea que no resto do ceo?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
..........................................................................................................................................

  Pode axudarche a boa explicación que deste tema nos dá Christopher na
páxina 23 (versión en galego) ou 20 (versión en castelán).




                                                        Fotografía: Carlos Castro


     3. Neste enlace atoparás un monográfico da Vía Láctea feito pola Casa
das Ciencias da Coruña. Busca nel a seguinte información:
  http://www.casaciencias.org/mc2/responde.html

     a) De onde vén o nome da Vía Láctea? .................................................................
     ........................................................................................................................................
     b) Como interpretaban a Vía Láctea os bosquimáns do Kalahari?
     ........................................................................................................................................
     ........................................................................................................................................
     c) Que coñecido científico soubo interpretar cientificamente o que é a
     Vía Láctea? ...................................................... Empregou algún instrumento?
     ........................................................................................................................................
41



     d) Onde está situado o noso Sistema Solar dentro da galaxia da Vía
Láctea?
.............................................................................................................................................




     e) A canta distancia está a galaxia máis próxima á nosa? ...............................
     Busca o mellor momento do ano para observala e non esquezas anotalo na
     túa axenda xa que é un espectáculo que non te podes perder.
42



      4. Pensas que, como di Christopher na páxina 23 (galego) ou 20
(castelán), podemos comprender moitas cousas de ciencia simplemente
pensando, sen ter que preguntarllas a ninguén?. Pasouche algunha vez isto a
ti? Cóntao.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

     5. Por que non está iluminado o ceo pola noite se hai tantas estrelas?
Lembra que o Sol é unha estrela, e xa ves canta luz temos polo día. Pode
axudarche o que nos conta o protagonista na páxina 23 (galego) ou 20
(castelán).
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
43



     6. Christopher di nas páxinas 23 e 24 (galego) ou 20 e 21 (castelán)
que, probablemente, ningunha persoa asistirá á explosión do Universo,
porque xa nos teremos extinguido. Ti pensas o mesmo? En que se basea para
afirmar isto?




                    http://www.astromia.com/astronomia/teoriabigbang.htm

…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
44



          7. Busca nas páxinas 48-49 (galego) ou 44-45 (castelán) as posibles
causas dun ataque ao corazón:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          8. Que é unha cadea trófica?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          Como se clasifican os seres vivos nunha cadea trófica?
          http://www.youtube.com/watch?v=tenJgP_jqyU
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
45



      Fai unha cadea trófica co que nos conta Christopher na páxina 55
(versión en galego) ou 51 (versión en castelán) acerca do que “o que pasa
realmente cando morres”. Elabora un gráfico e utiliza debuxos para ilustrar
a túa cadea trófica.




          9. Que é a peste bubónica?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          Coñeces a relación entre as ratas e a peste bubónica? Na páxina 63
(galego) e 59 (castelán) do libro e neste enlace podes atopar información:
http://enciclopedia.us.es/index.php/Peste_bub%C3%B3nica
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
46



          10. Por que dirá Christopher no capítulo 83 que o ferro do noso
sangue se creou nunha estrela?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

     11. Nas páxinas 98-99 (galego) e 93-94 (castelán), Christopher
describe distintos tipos de nubes, e xa sabes que hai moitas clases.
Saberías identificar algunha das que fala el? Nestas páxinas tes
información:

          http://www.astromia.com/tierraluna/nubes.htm
          http://es.wikipedia.org/wiki/Nube

          Pega as ilustracións e escribe ao seu carón o nome dese tipo de nube.
47



          12. Na páxina 137 (galego) ou 129 (castelán) o pai de Christopher
avísao dun documental na tele de David Attenborough. Investiga sobre esta
persoa e explica por que lle pode interesar ao noso protagonista.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

     A Attenborough déronlle recentemente un importante premio en
España, sabes cal é e por que llo deron? Podes atopar información neste
enlace:
http://www.elpais.com/articulo/sociedad/Attenborough/premio/Principe/Asturias/Cien
cias/Sociales/defensa/vida/elpepusoc/20090604elpepusoc_1/Tes
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………

          13. Mira as gráficas das páxinas 140-141 (galego) ou 132-133
(castelán) e responde as seguintes cuestións:
      En que anos a poboación de ras é máis baixa no estanque do colexio?
     ........................................................................................................................................
     ● Cantas hai aproximadamente estes anos de baixa poboación?
     ........................................................................................................................................
      En que anos hai máis ras? ...................................................................................
      Cantas máis ou menos? ........................................................................................
      Que dúas causas valora Christopher ao principio para poder explicar
          os anos de poucas ras? ........................................................................................
.............................................................................................................................................
...................................................................................................................................
48



   Pero parece que finalmente a explicación é outra. Que descubriron
    Robert May e George Oster? Podes consultar as seguintes páxinas
    para buscar información:

     http://translate.google.es/translate?hl=es&langpair=en%7Ces&u=http
     ://www.zoo.ox.ac.uk/staff/academics/may_r.htm

     http://es.wikipedia.org/wiki/George_Oster

     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................
     ...................................................................................................................................

      14. Busca información sobre o ciclo da auga e, xunto coa descrición que
fai Christopher, represéntao cun debuxo.

     http://www.youtube.com/watch?v=0VuabmeLa4I
49



          15. Define o que é unha constelación.
.............................................................................................................................................
............................................................................................................................................

          16. Cal é a constelación do debuxo que fai Christopher no capítulo
173?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          Que representa?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
          Que di Christopher sobre ela?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................




                           http://www.mallorcaweb.net/masm/conloc.htm
50



          Ademais da constelación de Orión, coñeces ti algunha máis? Se non é
así busca información sobre outras constelacións e fai unha táboa que
recolla o seu nome acompañado dun debuxo.
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
51



          17. Cales foron, segundo Christopher, as tres condicións para que a
vida xurdise na Terra?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
          Para que lle vale á vida a segunda condición (os pequenos erros que
teñen os seres vivos cando se fan copias de si mesmos)?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          18. Por que non podía ver as estrelas Christopher cando estaba en
Londres coa nai?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          19. Que é unha estrela “anana vermella“?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
          E unha estrela “anana marrón“ ?
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

          http://www.astrocosmo.cl/b_p-tiempo/b_p-tiempo-03.08.01.htm
          http://www.astrocosmo.cl/h-foton/h-foton-03_09.htm
          http://www.astrocosmo.cl/h-foton/h-foton_00.htm

     Estas páxinas serven tamén para consultar sobre outros temas moi
diversos relacionados co Universo: galaxia, Big Bang, estrelas, Vía Láctea,
buratos negros … (Se ao premeres a primeira vez, as páxinas non entran,
inténtao de novo).
     Se queres ver estrelas, na Coruña tes unha asociación de astronomía
chamada ÍO que organiza actividades para velas e coñecelas. Aquí tes o seu
enlace: http://www.agrupacionio.com/index.html
52



     ▪   TECNOLOXÍA

    A Christopher gústanlle moito as ciencias naturais, ademais das
matemáticas, así que nós imos intentar facer algunhas cousiñas no taller:

     1. Imos construír un planisferio.
53



Para esta actividade propoñémosvos consultar estas páxinas:

http://www.frav.es/aserranos/tallerdeastronomia/pdf/universidadde
mayores/planisferio.pdf
(maior dificultade)

http://auladeastronomia.es/joomla/index.php?option=com_content&ta
sk=view&id=220&Itemid=65
(para idades de entre 12 e 13 anos, 1º e 2º da E.S.O.)

http://www.google.es/imgres?imgurl=http://educa-
ciencia.com/planisferio.jpg&imgrefurl=http://educa-
ciencia.com/planisferio-colegio.htm&usg=__XlaKwzKNSgvHU-
oSjv2grHZRrcA=&h=495&w=350&sz=114&hl=es&start=16&itbs=1&tbni
d=O0Sb2nPpHPXOgM:&tbnh=130&tbnw=92&prev=/images%3Fq%3Dpl
anisferio%26hl%3Des%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1
(planisferio moi sinxelo)

http://www.madrimasd.org/cienciaysociedad/taller/trastos/default.a
sp
(esta páxina tamén é moi completa xa que consiste nun obradoiro de
construción de aparellos variados, e ten aplicacións para matemáticas,
ciencias naturais, física e química e tecnoloxía)
54



      ▪ XEOGRAFÍA e HISTORIA

     Christopher di que se sabe todos os países do mundo e as súas
capitais. Nós imos facer o que el di, pero só con Europa, xa que é o
continente onde nós vivimos.
     Imos coñecer un pouquiño da súa historia, da moeda e das linguas.Tes
información ao remate da Guía de Lectura, no apartado de Recursos.


      A UNIÓN EUROPEA


      ACTIVIDADE 1: ETAPAS DA INTEGRACIÓN EUROPEA


      Sitúa neste mapa mudo (páxina seguinte) os 27 estados que forman
parte da Unión Europea e coloréaos en función da data de entrada. En
vermello os membros fundadores, en amarelo os que se incorporaron en
1973, en verde os de 1981, en azul os de 1986, en laranxa os de 1995, en
gris os de 2004 e en salmón os do 2007

     Para axudarte na realización da actividade proposta podes acudir aos
seguintes enlaces:

     http://www.cnig.es/CARDID/puzzles/puzzleEuropa/puzzle_europa.ht
      ml
     http://www.juanjoromero.es/blog/2008/08/geografia-fisica-de-
      europa-y-paises-de-la-ue/
   http://www.sheppardsoftware.com/country_europe_GL_click.html
   http://www.xtec.net/~aguiu1/socials/index.htm
     (preme primeiro en □ Europa, UE ; e logo no punto 31 para actividades
  en francés)
55
56



    ACTIVIDADE 2: AS BANDEIRAS DOS ESTADOS DA UNIÓN
EUROPEA


     Sitúa debaixo de cada unha destas 27 bandeiras o nome do estado ao
que pertencen:
57



      ACTIVIDADE 3. AS LINGUAS DA UNIÓN


      Sitúa no seguinte mapa de Europa as linguas sinaladas a continuación.
Utiliza números para facilitar o proceso.


o inglés1 / o alemán 2 / o castelán 3 / o dinamarqués 4 / o eslovaco 5 / o esloveno 6
o estoniano 7 / o finés 8 / o francés 9 / o grego 10 / o húngaro 11 / o italiano 12
o letón 13 / o lituano 14 / o maltés 15 / o neerlandés 16 / o polaco 17 / o portugués 18
o sueco 19 / o checo 20 / o búlgaro 21 / o gaélico irlandés 22 / o romanés 23
o galego 24 / o catalán 25 / o éuscara 26 / o aragonés 27 / o asturiano 28
o bretón 29 / o cabuxo 30 / o córnico 31 / o escocés 32 / o frisón 33 / o friulano 34
o gaélico escocés 35 / o galés 36 / o mirandés 37 / o occitano 38 / o sardo 39
o sorabo 40 / e o valón 41.
58



     ACTIVIDADE 4. AS MOEDAS DE EUROPA
     Completa o cadro colocando ao lado do nome de cada país o nome da
súa moeda, e o equivalente ao euro no caso dos países que non adoptaron a
moeda única:


         PAÍS              MOEDA                 EQUIVALENTE
                                                     ao Euro
Alemaña
Austria
Bélxica
Bulgaria
Chipre
Dinamarca
Eslovaquia
Eslovenia
España
Estonia
Finlandia
Francia
Grecia
Hungría
Irlanda
Italia
Letonia
Lituania
Luxemburgo
Malta               ▼
59




Países Baixos
Polonia
Portugal
Reino Unido
República Checa
Romanía
Suecia
60



     ▪   INGLÉS


     THE CURIOUS INCIDENT OF THE DOG IN THE NIGHT-TIME

     This novel written by Mark Haddon in 2003 is the fascinating story of
Cristopher Boone, a fifteen-year-old boy who suffers from autism, more
specifically, from Asperger's syndrome.

       Christopher is at the same time the main character and the narrator
of the story; he writes in the 1st person and with a really simple style a
series of events which turn his world upside down: his life changes from a
succession of daily routines programmed following a fixed timetable into an
exciting adventure in search of keys to solve some mysteries which affect
his life profoundly.

     The novel starts with the discovery of a murdered dog- Wellington- in
Christopher's neighbour's garden. This fact will be the trigger for the
events which will take place from that moment onwards, as Christopher
starts a thrilling detective investigation to find the author of this murder,
who is according to his moral code the worst of criminals.

     On doing his research, Christopher decides to write a book -a
detective story- with the help and advice of Shiobhan- her teacher and
mentor- , and following some lines of investigation developed by Sherlock
Holmes in some of the most well-known of Sir Arthur Conan Doyle's books,
which Christopher really enjoys.

       What the main character doesn´t know is that this book will lead him
indirectly to a more relevant discovery: that his mother is not dead as his
father had let him know, and as a result, the search of the dog's murderer
will involve the search of her mum, which he will fulfil successfully.
61




     Due to the limitations imposed by his mental handicap, any step
Christopher has to take or any little change he has to introduce in his
organised life, do involve really desastrous consequences for his unbalanced
health; we notice how he gets sick and feels a terrible pain in his chest
when he has to talk to strangers or is touched by someone, and this is
shown to us particularly when he has to undertake the actions leading to
get his most important aims: travelling to London to find his mum or taking
his A Level Maths test.

      His difficulties in socializing are also present in the course of the
story: he has serious problems in communicating with people and usually has
a hostile attitude; he even has a Swiss army knike in his pocket all the time,
as he sees every strange person as a menace to him. He hits some of his
fellow students and on some occasions he also has physical fights with both
his parents. His isolation, his lack of communication with people as well as
his violent behaviour and selfishness caused his mother's departure.
However, he tries to do his best and fights against all the limitations
inherent to his illness when he makes up his mind to leave Swindon-his home
town- and live with his mum in London.

     In conclusion, the novel stands for the fight of a mentally
handicapped teenager to achieve important aims for himself (write a book,
find Wellington's killer, pass his A level Maths test and recover his
mother) with a successful result, which involve a great advance in the
process of his personal self-fulfilment and maturity.
62




     THE CHARACTERS

     CHRISTOPHER

      As mentioned above, Christopher is a teenager who has Asperger's
syndrome, and this fact determines his “behavioural” problems, as he
himself refers to his difficulties in relating to others, communicating or
socializing in general.

      We see Christopher as someone whose brain works in a very different
way from an ordinary brain: he is obsessed with mathematics, logic and
astronomy, but it's maths what he is referring to all the time, even when
he is in trouble or scared, he uses maths calculations and operations as a
resource to keep calm and relax. Besides, he tries to explain everything
from a scientific point of view, he is extraordinarily rational and never
shows his feelings or affection in his family life or in any other
circumstances. Quite surprisingly, he doesn't seem to be affected by his
parent's worries or grief, he seems to be uncapable of showing any interest
for anyone's well-being. In fact, his favourite dream is one in which”
everyone on earth is dead because they have caught a virus”,so there is no
one who can speak to him or touch him, and he can do anything he wants to
do. “And eventually there is no one left in the world except people who
don't look at other people's faces....and these people are all special people
like me. And they like being on their own and I hardly see them....”. In this
quotation we see how isolation and incommunication are present in his life.

      He needs order and organization in everything he does: daily routines,
timetables...otherwise, he feels lost and chaos invades his life causing him
to be under great strain which affects him aily tasks. This strain gets to
its highest level when he travels to London, as this journey involves doing
things which for a mentally handicapped boy like him are threatening and
frightful, both physically and mentally, like being touched by strangers,
being talked to, hearing all sort of noises or being overwhelmed by so many
new things.
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)
Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)

Guía lectura "Los girasoles ciegos" (Club de lectura do IES de Pastoriza curs...
Guía lectura "Los girasoles ciegos" (Club de lectura do IES de Pastoriza curs...Guía lectura "Los girasoles ciegos" (Club de lectura do IES de Pastoriza curs...
Guía lectura "Los girasoles ciegos" (Club de lectura do IES de Pastoriza curs...
mercedesdans
 
A nena e o grilo nun barquiño unidade didactica
A nena e o grilo nun barquiño   unidade didactica A nena e o grilo nun barquiño   unidade didactica
A nena e o grilo nun barquiño unidade didactica
cenlf
 
Letras galegas2014 guiaprimaria
Letras galegas2014 guiaprimariaLetras galegas2014 guiaprimaria
Letras galegas2014 guiaprimaria
satelite1
 
Recomendaciones nadal 2014
Recomendaciones nadal 2014Recomendaciones nadal 2014
Recomendaciones nadal 2014
Lucía Otero Gil
 
Charla...lectura pais 1º ciclo 07 08
Charla...lectura pais 1º ciclo 07 08Charla...lectura pais 1º ciclo 07 08
Charla...lectura pais 1º ciclo 07 08
jurafelo
 

Ähnlich wie Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010) (20)

Proxecto Dragal
Proxecto DragalProxecto Dragal
Proxecto Dragal
 
Dragal relatorio 16 xaneiro
Dragal relatorio 16 xaneiroDragal relatorio 16 xaneiro
Dragal relatorio 16 xaneiro
 
Lopo
LopoLopo
Lopo
 
Guía de usuarios da biblioteca
Guía de usuarios da bibliotecaGuía de usuarios da biblioteca
Guía de usuarios da biblioteca
 
Guía lectura "Los girasoles ciegos" (Club de lectura do IES de Pastoriza curs...
Guía lectura "Los girasoles ciegos" (Club de lectura do IES de Pastoriza curs...Guía lectura "Los girasoles ciegos" (Club de lectura do IES de Pastoriza curs...
Guía lectura "Los girasoles ciegos" (Club de lectura do IES de Pastoriza curs...
 
Biblioteca forum metropoliano, actividades y programas
Biblioteca forum metropoliano, actividades y programasBiblioteca forum metropoliano, actividades y programas
Biblioteca forum metropoliano, actividades y programas
 
Guía de formación de usuarios da biblioteca escolar
Guía de formación de usuarios da biblioteca escolarGuía de formación de usuarios da biblioteca escolar
Guía de formación de usuarios da biblioteca escolar
 
Lajartiño13
Lajartiño13Lajartiño13
Lajartiño13
 
Proxecto biblioteca 2016 2017 migrANDO
Proxecto biblioteca 2016 2017 migrANDOProxecto biblioteca 2016 2017 migrANDO
Proxecto biblioteca 2016 2017 migrANDO
 
A nena e o grilo nun barquiño unidade didactica
A nena e o grilo nun barquiño   unidade didactica A nena e o grilo nun barquiño   unidade didactica
A nena e o grilo nun barquiño unidade didactica
 
Letras galegas2014 guiaprimaria
Letras galegas2014 guiaprimariaLetras galegas2014 guiaprimaria
Letras galegas2014 guiaprimaria
 
Guía de Poesía
Guía de PoesíaGuía de Poesía
Guía de Poesía
 
Maremágnum de cultura correxido e modificado (1)
Maremágnum de cultura correxido e modificado (1)Maremágnum de cultura correxido e modificado (1)
Maremágnum de cultura correxido e modificado (1)
 
Maremágnum de cultura correxido pdf
Maremágnum de cultura correxido pdfMaremágnum de cultura correxido pdf
Maremágnum de cultura correxido pdf
 
Recomendaciones nadal 2014
Recomendaciones nadal 2014Recomendaciones nadal 2014
Recomendaciones nadal 2014
 
Presentacion ceipdearzua cole
Presentacion ceipdearzua colePresentacion ceipdearzua cole
Presentacion ceipdearzua cole
 
BO NADAL E BOAS LECTURAS
BO NADAL E BOAS LECTURASBO NADAL E BOAS LECTURAS
BO NADAL E BOAS LECTURAS
 
Presentacion
PresentacionPresentacion
Presentacion
 
VELAÍ VAI O PAPAVENTOS - guía de lectura
VELAÍ VAI O PAPAVENTOS -  guía de lecturaVELAÍ VAI O PAPAVENTOS -  guía de lectura
VELAÍ VAI O PAPAVENTOS - guía de lectura
 
Charla...lectura pais 1º ciclo 07 08
Charla...lectura pais 1º ciclo 07 08Charla...lectura pais 1º ciclo 07 08
Charla...lectura pais 1º ciclo 07 08
 

Mehr von mercedesdans

As mellores imaxes de 2007
As mellores imaxes de 2007As mellores imaxes de 2007
As mellores imaxes de 2007
mercedesdans
 
A terra, o noso planeta. total
A terra, o noso planeta. totalA terra, o noso planeta. total
A terra, o noso planeta. total
mercedesdans
 
Cuestionario sobre a revolución rusa
Cuestionario sobre a revolución rusaCuestionario sobre a revolución rusa
Cuestionario sobre a revolución rusa
mercedesdans
 
Glosario de arte. A-C (Francisco A. Pérez otero)
Glosario de arte. A-C  (Francisco A. Pérez otero)Glosario de arte. A-C  (Francisco A. Pérez otero)
Glosario de arte. A-C (Francisco A. Pérez otero)
mercedesdans
 
O mosteiro de Oseira
O mosteiro de OseiraO mosteiro de Oseira
O mosteiro de Oseira
mercedesdans
 
Arte contemporánea (Francisco A. Pérez Otero)
Arte contemporánea (Francisco A. Pérez Otero)Arte contemporánea (Francisco A. Pérez Otero)
Arte contemporánea (Francisco A. Pérez Otero)
mercedesdans
 
Glosario (Guía de lectura de "O Señor Ibrahim e a flores do Corán")
Glosario (Guía de lectura de  "O Señor Ibrahim e a flores do Corán")Glosario (Guía de lectura de  "O Señor Ibrahim e a flores do Corán")
Glosario (Guía de lectura de "O Señor Ibrahim e a flores do Corán")
mercedesdans
 
Glosarioidiomas (Guía de lecturas de "O Señor Ibrahim e as flores do Corán")
Glosarioidiomas  (Guía de lecturas de "O Señor Ibrahim e as flores do Corán")Glosarioidiomas  (Guía de lecturas de "O Señor Ibrahim e as flores do Corán")
Glosarioidiomas (Guía de lecturas de "O Señor Ibrahim e as flores do Corán")
mercedesdans
 
A construción do estado moderno I
 A construción do estado moderno I A construción do estado moderno I
A construción do estado moderno I
mercedesdans
 
Humanismo e Renecemento
 Humanismo e Renecemento Humanismo e Renecemento
Humanismo e Renecemento
mercedesdans
 
Os pobos precolombianos
 Os pobos precolombianos Os pobos precolombianos
Os pobos precolombianos
mercedesdans
 
Os descubrimentos xeográficos
 Os descubrimentos xeográficos Os descubrimentos xeográficos
Os descubrimentos xeográficos
mercedesdans
 
Arte moderna (Francisco A. Pérez Otero)
Arte moderna (Francisco A. Pérez Otero)Arte moderna (Francisco A. Pérez Otero)
Arte moderna (Francisco A. Pérez Otero)
mercedesdans
 
Formación e expansión dos reinos cristiáns peninsulares
Formación e expansión dos reinos cristiáns peninsularesFormación e expansión dos reinos cristiáns peninsulares
Formación e expansión dos reinos cristiáns peninsulares
mercedesdans
 
A construcción do estado moderno II
A construcción do estado moderno IIA construcción do estado moderno II
A construcción do estado moderno II
mercedesdans
 
Os reinos peninsulares medievais
Os reinos peninsulares medievaisOs reinos peninsulares medievais
Os reinos peninsulares medievais
mercedesdans
 
Paisaxes e climas do mundo
Paisaxes e climas do mundoPaisaxes e climas do mundo
Paisaxes e climas do mundo
mercedesdans
 
Los secretos de los Fararones
Los secretos de los Fararones Los secretos de los Fararones
Los secretos de los Fararones
mercedesdans
 

Mehr von mercedesdans (20)

As mellores imaxes de 2007
As mellores imaxes de 2007As mellores imaxes de 2007
As mellores imaxes de 2007
 
A terra, o noso planeta. total
A terra, o noso planeta. totalA terra, o noso planeta. total
A terra, o noso planeta. total
 
Cuestionario sobre a revolución rusa
Cuestionario sobre a revolución rusaCuestionario sobre a revolución rusa
Cuestionario sobre a revolución rusa
 
Glosario de arte. A-C (Francisco A. Pérez otero)
Glosario de arte. A-C  (Francisco A. Pérez otero)Glosario de arte. A-C  (Francisco A. Pérez otero)
Glosario de arte. A-C (Francisco A. Pérez otero)
 
O mosteiro de Oseira
O mosteiro de OseiraO mosteiro de Oseira
O mosteiro de Oseira
 
Arte contemporánea (Francisco A. Pérez Otero)
Arte contemporánea (Francisco A. Pérez Otero)Arte contemporánea (Francisco A. Pérez Otero)
Arte contemporánea (Francisco A. Pérez Otero)
 
Glosario (Guía de lectura de "O Señor Ibrahim e a flores do Corán")
Glosario (Guía de lectura de  "O Señor Ibrahim e a flores do Corán")Glosario (Guía de lectura de  "O Señor Ibrahim e a flores do Corán")
Glosario (Guía de lectura de "O Señor Ibrahim e a flores do Corán")
 
Glosarioidiomas (Guía de lecturas de "O Señor Ibrahim e as flores do Corán")
Glosarioidiomas  (Guía de lecturas de "O Señor Ibrahim e as flores do Corán")Glosarioidiomas  (Guía de lecturas de "O Señor Ibrahim e as flores do Corán")
Glosarioidiomas (Guía de lecturas de "O Señor Ibrahim e as flores do Corán")
 
A construción do estado moderno I
 A construción do estado moderno I A construción do estado moderno I
A construción do estado moderno I
 
Humanismo e Renecemento
 Humanismo e Renecemento Humanismo e Renecemento
Humanismo e Renecemento
 
Os pobos precolombianos
 Os pobos precolombianos Os pobos precolombianos
Os pobos precolombianos
 
Os descubrimentos xeográficos
 Os descubrimentos xeográficos Os descubrimentos xeográficos
Os descubrimentos xeográficos
 
Arte moderna (Francisco A. Pérez Otero)
Arte moderna (Francisco A. Pérez Otero)Arte moderna (Francisco A. Pérez Otero)
Arte moderna (Francisco A. Pérez Otero)
 
Formación e expansión dos reinos cristiáns peninsulares
Formación e expansión dos reinos cristiáns peninsularesFormación e expansión dos reinos cristiáns peninsulares
Formación e expansión dos reinos cristiáns peninsulares
 
A construcción do estado moderno II
A construcción do estado moderno IIA construcción do estado moderno II
A construcción do estado moderno II
 
Os reinos peninsulares medievais
Os reinos peninsulares medievaisOs reinos peninsulares medievais
Os reinos peninsulares medievais
 
Paisaxes e climas do mundo
Paisaxes e climas do mundoPaisaxes e climas do mundo
Paisaxes e climas do mundo
 
O islam
O islamO islam
O islam
 
Os pobos da PI
Os pobos da PIOs pobos da PI
Os pobos da PI
 
Los secretos de los Fararones
Los secretos de los Fararones Los secretos de los Fararones
Los secretos de los Fararones
 

Guía lectura "O curioso incidente do can á media noite" (Club de lectura do IES de Pastoriza curso 2009-2010)

  • 1. 1
  • 2. 2 “Salí. Padre estaba de pie en el pasillo. Levantó la mano derecha y abrió los dedos formando un abanico. Yo levanté la mano izquierda y abrí los dedos formando un abanico e hicimos que nuestros dedos se tocaran. Hacemos eso porque a veces Padre quiere abrazarme, pero como a mí no me gustan los abrazos, hacemos eso en su lugar, y así me dice que me quiere”. (Ed. Salamandra, 22ª edición) “Saín. Pai estaba de pé no corredor. Levantou a man dereita e abriu os dedos en forma de abano. Eu levantei a man esquerda e abrín os dedos en forma de abano e tocámonos cos dedos. Ás veces facemos así porque Pai quere darme unha aperta, pero como a min non me gusta apertar facemos isto e significa que me quere”. (Ed. Rinoceronte, 2ª edición)
  • 3. 3 AUTORES: Club de Lectura “A Nora dos Libros” (I.E.S. de Pastoriza – Arteixo – A Coruña) - Mª Élida Barrela Muinelo (Depart. de Lingua Castelá) - Mercedes Dans López (Depart. de Xeografía e Historia) - Mª del Carmen Zapata Babío (Depart. de Lingua Castelá) - Mª Cruz Gabiola Peleteiro (Depart. de Xeografía e Historia) - Manuela Acuyo Ruiz (Depart. de Inglés) - Marta Pumares Varela (Depart. de Lingua e Literatura Galega) Coa colaboración de : - Juan Carlos Vila Vilariño (Departamento de Matemáticas) - Mª Belén Lorenzo Arenal (Departamento de Ciencias Naturais) Ilustracións : - Irma Gómez Amado (4º ESO) - Olalla Sánchez Suárez (4º ESO) Coordinadas por: - Mª José Núñez Centeno (Depart. Educación Plástica e Visual) E coa subvención do CEFORE da Coruña
  • 4. 4 O noso agradecemento tamén ao alumnado que participou no Club achegando as súas opinións e contribuíndo ao enriquecemento da Guía de Lectura que vos presentamos: -Tatiana Prado García (1ºA) - Yolanda González Aldrey (1ºA) - Gabriela Rial Piñeiro (1ºB) - Cristian Pérez Antelo (1ºB) - Álan López Balado (1ºB) - Diego Martínez Fernández (1ºB) - Nicoleta Denisa Popescu (1ºC) - Ángela Rodríguez López (1ºC) - Rocío Macarena Fraga Henríquez (2ºA) - Samuel Martínez Chico (4ºA) - César Romero Martínez (4ºA) - Olalla Sánchez Suárez (4ºA) - Carlota Casas Abeleira (4ºA) - Carlos Rojo Pereira (4ºB) - Irene Yonte Fuentes (4ºB) - Carlos Matos Lamela (4ºB) - Jennifer Pérez Abeleira (4ºB) - Diego Cedeira Méndez (4ºC) - Álvaro Romero Pedreira (4ºC) - Fátima ElGhotiss (4ºPDC)
  • 5. 5 Edición e Impresión: I.E.S. de Pastoriza Rúa Lagarto, Esq. Furoca s/n 15140 Pastoriza – Arteixo A CORUÑA Teléfono: 981 647517 Fax: 981 647519 http://bibliotecaiespas.webnode.es/ e-mail: ies.pastoriza@edu.xunta.es ISBN: Depósito legal:
  • 6. 6 GUÍA de LECTURA O curioso incidente do can á media noite (Club de Lectura I.E.S. de Pastoriza) (Curso 2009-10)
  • 7. 7 Índice 1. Introdución á obra Comentario da obra ............................................................................................8-10 Biografía do autor (Entrevista) .....................................................................11-19 2. Contidos, Valores e Interdisciplinariedade Contidos..............................................................................................................20-23 Autismo e síndrome de Asperger ................................................................24-31 Valores (a familia, a amizade, a responsabilidade, a confianza, o respecto, a sinceridade ... ) .......................................................32-33 Actividades interdisciplinares: ▪ Matemáticas ..............................................................................................34-37 ▪ Ciencias Naturais .....................................................................................38-51 ▪ Tecnoloxía ..................................................................................................52-53 ▪ Xeografía (contén algunha actividade para francés) ......................54-59 ▪ Inglés ..........................................................................................................60-93 ▪ Lingua e Literatura ................................................................................94-101 3. Achegámonos ao libro Actividades en relación co formato do libro .........................................102-107 Actividades en relación coa vertente Temática –Humana .................108-133 4. Actividades de comprensión-competencia lectora .............................134-135 5. Obradoiro …...................................................................................................136-138 Dramatización ..............................................................................................139-155 6. Recursos e materiais para o estudo do libro A Comunidade Europea (países, moeda, linguas ...) ..............................156-171 Estudo literario ............................................................................................172-199 Autismo e síndrome de Asperger ...........................................................200-207 Declaración Universal dos Dereitos do Animal ....................................208-209 Películas ..................................................................................................................210 Libros ......................................................................................................................210
  • 8. 8 1. Introdución á obra Comentario da obra El curioso incidente del perro a medianoche presenta como título orixinal: The curious incident of the dog in the night-time , título que está sacado dunha cita de Sherlock Holmes (personaxe favorito de Christopher) no relato breve titulado Silver Blaze , de Sir Arthur Conan Doyle. e tamén ten unha versión en galego O curioso incidente do can á media noite
  • 9. 9 O autor, Mark Haddon, toma como pretexto o asasinato dun can (Wellington) para facer unha análise do comportamento dos seres humanos adultos, do que poden chegar a sentir, de como poden reaccionar e da vida en xeral. A través da visión “lóxica” e inocente que un neno ten do mundo, fai que os adultos poidamos deternos e ver ese mundo con outros ollos: un mundo, as máis das veces, que está “enfermo” e contaminado pola “ocultación” da verdade, mediante mentiras. Axúdanos a ver o incorrectas que son algunhas actuacións que, dende a perspectiva dos adultos, considéranse, mesmo, normais. Axúdanos a mirar de fronte os nosos temores. E axúdanos tamén a non ocultar as traxedias que nos pode deparar a vida, senón a sacalas á luz para afrontalas con valentía e así poder sentirnos mellor. Ademais, a través do universo de coñecementos que nos ofrece a novela, podemos ampliar os nosos coñecementos persoais e usala como material interdisciplinar (matemáticas, ciencias naturais, tecnoloxía, literatura ... ).
  • 10. 10 Christopher é un neno de 15 anos, que vive só co seu pai nunha tranquila vila das aforas de Londres. É un rapaz que amosa certos trazos autistas xa que: ten un cerebro privilexiado para a súa idade, é capaz de memorizar o 90% das cousas que ve, ten unha intelixencia moi desenvolvida (coñece as capitais de todos os países do mundo, pode explicar a teoría da relatividade, recitar os números primos ata 7.507), posúe unha incrible capacidade para as matemáticas, é enormemente observador, meticuloso, ordenado e lóxico; porén, cústalle relacionarse coa xente e é bastante maniático. O seu mundo está perfectamente organizado e todo o seu comportamento móvese pola lóxica, só ten cabida nel aquilo que pode ser explicado, demostrado ou predicible, ou que segue unha orde estruturada. Non é, polo tanto, un ser “emocional” senón un ser “lóxico”. En definitiva, é unha novela que se vai “cociñando” diante dos nosos ollos en canto a contidos se refire. E todo converxe en Christopher, que é coma o “servidor central” dende o que se vai fabricando toda una “rede” de coñecementos que fan da novela unha “fonte de interdisciplinariedade”.
  • 11. 11 Biografía do autor http://www.markhaddon.com/ http://www.randomhouse.co.uk/curious/ Mark Haddon naceu en 1963 en Northampton (Inglaterra). É un escritor polivalente porque, ademais de publicar libros (infantís, principalmente), é tamén ilustrador, pintor, poeta, profesor de escritura creativa na Universidade de Oxford e guionista de televisión, onde ten gañados varios premios. Pero, a maiores de todas estas facetas, estivo traballado durante algún tempo con persoas que padecían deficiencias físicas e mentais, así como tamén con nenos autistas, o que quizais lle permitiu aplicar os seus coñecementos e experiencias neste campo para crear o personaxe de Christopher.
  • 12. 12 Incluímos a continuación unha entrevista que reproduce a opinión persoal do autor sobre a súa propia obra: ENTREVISTA a Mark HADDON ENTREVISTA: UN AUTOR PARA TODOS LOS PÚBLICOS Mark Haddon "Estoy atento a las voces, no a las ideas, que bullen en mi cabeza" LOURDES GÓMEZ 08/09/2007 La historia de un hombre que bordea la locura por los secretos y problemas familiares es el nuevo tema de Mark Haddon en Un pequeño inconveniente. Después de triunfar en la literatura infantil y de su gran estreno adulto con El curioso incidente del perro a medianoche, este poeta, ilustrador y narrador reivindica la literatura sencilla y describe las situaciones más humanas y corrientes.
  • 13. 13 Mark Haddon (Northampton, Inglaterra, 1962) dio voz con éxito a un adolescente autista en El curioso incidente del perro a medianoche (2003). Fue la primera novela dirigida a un lector adulto de un autor hasta entonces reconocido por sus cuentos infantiles, entre ellos, la popular serie Agent 2. Poeta e ilustrador, además de escritor de libros y guiones de radio y televisión, Haddon recreó el hermético mundo de normas y obsesiones de su protagonista en esa ópera prima, un sorprendente best seller con más de cinco millones de ejemplares en todo el mundo. Regresó a la narrativa adulta, en 2006, con Un pequeño inconveniente (Alfaguara) volcando el protagonismo en un pensionista al borde del suicidio cuya familia guarda un sinfín de secretos. El autor se mantiene en una posición neutral, deshilachando los nudos de la madeja desde las distintas perspectivas de sus cuatro personajes, los dos padres y los dos hijos. Desde un despacho en Londres, Haddon traza un paralelismo entre ambas novelas y habla de sus frustraciones como artista polifacético. PREGUNTA. ¿Cuál es el punto de origen de Un pequeño inconveniente? RESPUESTA. Siempre estoy atento a las voces, no a las ideas, que bullen en mi cabeza, y la de George me pareció tan interesante que quise ver adónde me llevaba. Pronto me di cuenta de que necesitaba centrar a este personaje, protagonista de Un pequeño inconveniente, en una familia puesto que nadie enloquece en una situación aislada y, bueno, volverse loco es algo muy de familias. PREGUNTA. ¿Qué le interesó en George? RESPUESTA. Pensé que era divertido y, a la vez, conmovedor este personaje tan inglés, tan reservado, que comienza a perder la cabeza y que cree que puede
  • 14. 14 sanar su enfermedad mental aplicando un poco de sentido común. En sus dificultades, vamos descubriendo su carácter genuino. PREGUNTA. ¿Dificultades de comunicación, entre otras? RESPUESTA. La falta de comunicación es la razón por la que no puede resolver sus problemas con facilidad. PREGUNTA. ¿Quiso explorar el estereotipo del inglés como un tipo reservado? RESPUESTA. Los ingleses se han enamorado de la caricatura de cómo se supone que deben ser. También a los de fuera les gusta la idea de la reserva como algo idiosincrásico al carácter inglés. Pero hay gente reservada en todo el mundo y hay más típicos ingleses fuera que dentro de Inglaterra. Viví un año en Boston (Estados Unidos) y descubrí allí más ingleses que en mi país. Boston se parece a la Inglaterra de los cincuenta: retraída, puritana y de un comportamiento perfecto. PREGUNTA. En Un pequeño inconveniente, al igual que en El curioso incidente... , centra la narrativa en una pequeña ciudad inglesa. ¿Es una coincidencia? RESPUESTA. No, el provincianismo es una de las ideas que sustentan el libro. La mayoría de las novelas inglesas se ubican en una gran urbe o en el campo, pero rara vez en capitales de provincia o en ciudades comarcales donde realmente vive la inmensa mayoría de la población. Se tiende a creer que sus vidas no son interesantes, como si la gente de provincias no sufriera las mismas vicisitudes que los demás. De hecho, un crítico esnob cuestionó por qué desearía alguien leer sobre la aburrida vida de provincias. Es tentador escribir
  • 15. 15 de lugares exóticos y personajes fascinantes, pero a mí me atraen más las novelas que abordan la situación universal humana. PREGUNTA. ¿Relaciona este tipo de críticas con la profunda brecha abierta en la narrativa inglesa entre novela popular y literaria? RESPUESTA. Estoy harto de las novelas literarias donde todos los personajes son muy articulados y leen cientos de novelas. Mi objetivo era escribir un libro muy sencillo. Al revisarlo, eliminé todos los detalles exóticos y recursos literarios que no correspondían a las cuatro voces que cuentan la historia de Un pequeño inconveniente. Mi anterior novela es complicada, llena de ideas, trucos, diagramas... Aparentemente es sencilla, con una simple voz protagonista, pero bajo la superficie es bastante inteligente. En cambio esta vez quise demostrar que podía hacer un libro básico que abordara, desde una perspectiva no literaria, todos los temas tradicionales en una novela: amor, sexo, matrimonio, hijos, vejez, muerte. PREGUNTA. Alienación e incomunicación son aspectos que comparten los protagonistas de ambas novelas. RESPUESTA. Sí, hay puntos comunes en George y Christopher. En cierta forma, ambos personajes no se distancian mucho de la figura del escritor. Un autor observa el mundo desde los aledaños de la sociedad y trata de descifrar lo que ocurre a su alrededor y cuáles son las normas por las que se rigen otras personas. Alienación suena un poco filosófico y pomposo. Los escritores están alienados en el sentido aburrido de la palabra, en tanto que se aíslan en casa mientras los demás se divierten fuera. Mis dos protagonistas también son así. Otro aspecto común es la ausencia de un narrador externo, de la voz del autor, en ambas novelas.
  • 16. 16 PREGUNTA. ¿De dónde viene su timidez a expresarse directamente? RESPUESTA. No tengo ni idea. Un libro no puede realmente planificarse. Uno arranca con una vaga dirección de adónde quiere dirigirse. En la tercera novela volcaré probablemente mi voz. Me gustaría conseguirlo. Pero en las anteriores son los personajes quienes avanzan la narrativa de forma que yo no ofrezco un juicio de valor ni indico al lector cómo debe sentirse a cada momento. Por eso, la gente ha reaccionado de una forma dispar con cada libro. Algunos consideran muy triste la historia de El curioso incidente... ; a otros, en cambio, les anima el espíritu y dicen que tiene un final feliz. Un pequeño inconveniente también admite lecturas encontradas. Unos la ven como una leve comedia familiar; y muchos otros, particularmente los que han vivido las experiencias que se narran en la novela, la consideran deprimente y oscura. PREGUNTA. Pese a mantenerse en la distancia, algo suyo habrá en los personajes. RESPUESTA. George me permitió colar algunas fobias personales, como el salir de vacaciones y el miedo a volar. Me identifico en mayor medida con él que con el resto de los personajes, aunque, por supuesto, trabajé duro en cada uno de ellos hasta sentirme como en casa dentro de sus respectivas mentes. Ian McEwan es el culpable de la pesadilla que George tiene sobre un accidente aéreo. Mientras yo escribía la novela, mi mujer estaba leyendo su penúltima, Saturday, en la que un personaje ve un avión en llamas. Asumí que se trataba de un accidente y se me presentó un dilema: o elimino el incidente del avión de mi libro o intento describirlo de la forma más horrible posible. Opté por la segunda opción aunque, claro, luego comprobé que el avión no se estrella en el libro de McEwan.
  • 17. 17 PREGUNTA. En picado , de Nick Hornby, también arranca desde el punto de vista del suicidio. ¿Le preocupa entrar en terrenos ya labrados? RESPUESTA. No he leído esa novela. Realmente es más importante cómo se cuenta una historia que la idea en sí. Una gran idea es necesaria en una película de Hollywood y también funciona en una novela de género, pero una gran idea mata la narrativa literaria. PREGUNTA. ¿Cómo le afectó el éxito de El curioso incidente ...? RESPUESTA. Fue un alivio. Menos mal que tuvo éxito pues comenzaba a sentirme desquiciado. Para entonces, había escrito cinco novelas de adultos, malísimas, que no se publicaron. Pero lo que nadie me había explicado es que el éxito acarrea un segundo trabajo, la promoción, y eso sí que es duro. Hay que aprender a decir no, o de lo contrario no vuelves a escribir. PREGUNTA. Denota mucho aguante. RESPUESTA. Soy muy obstinado. Estaba empeñado en escribir una novela buena. Y desesperado de que tuviera éxito entre el lector adulto. Escribir es difícil y aprender a hacerlo me llevó mucho tiempo. Pero me alegro de haber escrito mis malas novelas en secreto. Cometí todos mis errores y aprendí en privado. PREGUNTA. ¿Esa dificultad le empujó inicialmente a la literatura infantil? RESPUESTA. Siempre he querido ser un autor de narrativa adulta. También quería pintar y dibujar, algo que hago desde niño. Caí en la estupidez de creer que los libros infantiles ilustrados serían el eslabón que me conduciría a la literatura adulta. ¡Qué equivocado estaba! A un escritor de niños no le dejan saltar de categoría. La situación ha cambiado ahora, pero hace diez o quince años te trataban de loco si proponías una idea para adultos.
  • 18. 18 PREGUNTA. ¿A qué se debió el cambio, al éxito de la serie Harry Potter? RESPUESTA. J. K. Rowling contribuyó parcialmente, pero, principalmente, debemos el cambio a Philip Pullman y, en menor medida, a El curioso incidente ... La trilogía de Pullman está redactada en la tradición de la literatura infantil pero tiene un sólido fundamento filosófico que engancha a una mente adulta. Los adultos también leen la saga Harry Potter, pero se lo toman como un ejercicio de vacaciones, como un descanso de las novelas tradicionales. Cuando terminé El curioso incidente... asumí que era una novela de adultos y me deprimí cuando me sugirieron ofrecerla a editores infantiles. Terminó siendo el primer libro publicado simultáneamente para ambos públicos. Y desde entonces todos los autores cruzan libremente de un género al otro.
  • 19. 19 Creador multidisciplinar MARK HADDON tiene una idea muy precisa del infierno. Se lo imagina como un claustrofóbico pozo, donde estaría condenado a vivir de dedicarse a una sola actividad creativa. Desde niño dibuja ilustraciones, y escribió su primer cuento en la Universidad de Oxford. Desde entonces ha publicado decenas de libros ilustrados, un tomo de poesías, guiones radiofónicos y dos novelas de adultos, incluida Un pequeño inconveniente, que acaba de editarse en castellano. "No estoy hambriento por retornar a la narrativa infantil. Me muevo con igual soltura en distintos géneros, lo cual me permite concentrarme en la idea sin preocuparme de si luego la desarrollaré en un poema, guión o novela. Sería un infierno viviente limitarme a una profesión única", explica en Londres, en el despacho de sus agentes literarios. En su último proyecto vuelve a cruzar géneros. Entra en televisión con un guión para la BBC, Coming down the mountain, sobre un adolescente que quiere matar a su hermano, un chaval con síndrome de Down. "Es una obra muy gráfica y bastante oscura", adelanta su autor.
  • 20. 20 2. Contidos,Valores e Interdisciplinariedade Contidos 1. Na novela Christopher é un amante e defensor dos animais; de feito chega a ter dúas mascotas: unha rata (Toby) e un can (Sandy). El mesmo di que: “ Gústanme os cans. Un sempre sabe o que está a pensar un can. Ten catro estados de ánimo. Contento, triste, anoxado e concentrado. Ademais os cans son fieis e non din mentiras porque non falan“. (Cap. 5) “É a señora Alexander. Ten un can. Un dachshund, así que probablemente é unha boa persoa porque lle gustan os animais“. (Cap. 67) “Pai dixo: - Simplemente trata de non meter o fociño nos asuntos dos demais. Reflexionei un anaco e dixen:. - Vou descubrir quen matou a Wellington. E Pai dixo: - Oíches o que che dixen, Christopher? - Si – dixen -, oíno que me dixeches, pero cando asasina na alguén hai que descubrir quen o fixo para que o poidan castigar. E el dixo: - É un maldito can, Christopher, un maldito can. - Eu creo que os cans tamén son importantes – contestei“. (Cap. 41)
  • 21. 21 2. Investiga se, do mesmo xeito que para os seres humanos hai unha“Declaración Universal dos Dereitos Humanos”, hai tamén unha para os animais (“Declaración Universal dos Dereitos dos Animais“).
  • 22. 22 3. Recolle fragmentos da novela que vulneren algún destes dereitos, indicando o capítulo ao que pertencen. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Tes algunha mascota na casa? Que animal é? Descríbeo. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 23. 23 Cres que os animais son coma calquera outra cousa que se pode comprar porque nos gusta e xa está, ou que son seres vivos e como tales teñen dereito a recibir coidados e que nos preocupemos por eles? Fai primeiro unha reflexión persoal, escribindo os argumentos que deixen clara e defendan axeitadamente a posición de cada quen ao respecto. E logo facede un debate . 4. Na sesión de titoría recollede artigos de prensa, xunto coas ilustracións relacionadas, nos que se amosen situacións que vulneren os Dereitos dos Animais, copiando ao carón ou debaixo (en letra ben visible) o Artigo (nº) que é vulnerado na Declaración Universal dos Dereitos dos Animais. Todo o que teñades recollido pegádeo nunha cartolina e facede unha composición suxestiva. Logo, con toda a información recompilada, montade un gran mural– collage e como título confeccionade un lema co que deixedes clara a defensa dos animais. Escribide o lema nun lugar ben destacado. Ese mural-collage será exposto na entrada do instituto aproveitando a conmemoración do 10 de Decembro, Día Internacional dos Dereitos dos Animais.
  • 24. 24 Autismo ou síndrome de Asperger Tendo en conta a seguinte táboa, imos ir cubrindo cun X o que corresponda para ver que caso é o que se aproxima máis a Christopher AUTISMO SÍNDROME de ASPERGER Coeficiente Intelectual xeralmente por Coeficiente Intelectual xeralmente por debaixo do normal enriba do normal. Normalmente o diagnóstico realízase Normalmente o diagnóstico realízase antes dos 3 anos despois dos 3 anos Atraso na aparición da linguaxe Aparición da linguaxe en tempo normal Arredor do 25% son non - verbais Todos son verbais Gramática e vocabulario limitados Gramática e vocabulario por enriba da media Desinterese xeral nas relacións sociais Interese xeral nas relacións sociais pero dificultades para establecelas Un terzo presenta convulsións Incidencia de convulsións igual que no resto da poboación Desenvolvemento físico normal Torpeza xeral Ningún interese obsesivo de "alto Intereses obsesivos de "alto nivel" nivel" Os pais detectan problemas arredor Os pais detectan problemas arredor dos 18 meses de idade dos dous anos e medio As queixas dos pais son os retardos da As queixas dos pais son os problemas linguaxe de linguaxe, ou a socialización e a conduta Cal sería o diagnóstico? ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………
  • 25. 25 ☻ Imaxina que, ao igual que Christopher, es ese rapaz de quince anos queixado da síndrome de Asperger . Escribe en primeira persoa como sería un día da túa vida, os teus medos, as túas emocións, as reaccións da xente... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ☻ Como xa sabes, os nenos con síndrome de Asperger son moi competentes nalgunhas áreas ou materias nas que se senten interesados desde moi novos. Cales son as áreas de interese do noso protagonista? ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ☻ De todas as características de actitudes e comportamentos que ten a síndrome, en cales se ve reflectido especialmente o noso protagonista? ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ☻ Persoas famosas como o cineasta Steven Spielberg ou o creador de Windows, Bill Gates, foron diagnosticadas coa síndrome. Busca en Internet outros personaxes actuais relacionados coa música, o cine ou a literatura que teñan a síndrome: ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………
  • 26. 26
  • 27. 27
  • 28. 28
  • 29. 29
  • 30. 30
  • 31. 31 ☻ Investiga na biblioteca ou en Internet títulos de libros e películas sobre o tema da minusvalía (calquera tipo de minusvalía). ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ☻ Como cres que será a vida de Christopher cando sexa adulto? Fai unha pequena redacción onde recollas como será o seu traballo, os seus amigos... ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 32. 32 Valores (Dende este punto de vista, esta é unha novela que tamén dá xogo para ler e traballar nas sesións de titoría) 1. A familia: A familia é un piar de apoio, axuda e modelo fundamental para os nenos e adolescentes en momentos difíciles e decisivos (sociedade actual: separacións, divorcios). Que situación vive Christopher neste aspecto? Cres que é a situación máis idónea para un neno? Por que? Fai unha reflexión ao respecto. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ■ Recolle fragmentos no libro que aborden este tema . ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 2. A amizade: É outro piar importante na vida dos nenos e adolescentes despois da familia, actuando como un refuxio. Neste caso, Christopher tamén é especial? Por que? Quen son os amigos de Christopher? Cres que esta situación é axeitada para un neno da súa idade? Razoa a túa resposta. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ■ Recolle fragmentos que fagan alusión a este tema. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 33. 33 3. A responsabilidade : É un valor importantísimo para afrontar con certas garantías as experiencias que nos brindará a vida. En relación con este valor, cres que Christopher é responsable? Por que? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ■ Recolle fragmentos que demostren as túas respostas. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 4. E outros valores como a confianza, o respecto, o diálogo, a sinceridade... nas relacións humanas. Cres que a responsabilidade é propia só de determinadas idades, ou a responsabilidade é compatible con calquera idade, iso si, cun nivel de esixencia diferente dependendo da idade? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Despois de reflexionar e responder cada un de vós de xeito individual, facede un debate na clase de titoría en relación con este tema.
  • 34. 34 Interdisciplinariedade ▪ MATEMÁTICAS Contesta as seguintes cuestións: 1. Revisa a numeración dos capítulos e contesta esta pregunta: seguen a numeración habitual 1, 2, 3, 4, 5, 6 ....? ............................................................................................................................................. Identifica que números aparecen, di como se chaman e defíneos. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Cantos capítulos ten, en realidade, a novela? ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 35. 35 2. a) No capítulo 19, o protagonista explica en que consiste a Criba de Eratóstenes . Busca información ao respecto e, logo, explica ti coas túas palabras en que consiste e utilízaa para obter os números primos que hai dende o 1 ata o 100. Como axuda podes premer na seguinte páxina: http://neoparaiso.com/logo/criba-eratostenes.html#sect2 ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. b) Unha vez eliminados os múltiplos de 2 e de 3, haberá que eliminar os múltiplos de 4 e de 6 como afirma Christopher? .............................................. Por que? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 3. No capítulo 103 desenvólvese unha estratexia de cálculo mental para multiplicar 251 por 864. Observa con detemento o que fai Christopher e, despois, explica ti os pasos que seguiu para chegar ao resultado. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 36. 36 Busca ti algunha estratexia para multiplicar un número por 50, por 0,25 e por 1500. Tes ti algunha estratexia de cálculo mental propia? Explícaa ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 4. Quen era Eratóstenes? ................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 5. No capítulo 101 Christopher explica o problema de Monty Hall. Usa os seus razoamentos para explicar por que o concursante duplica a súa probabilidade se cambia de porta. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 37. 37 6. Continúa a serie de cubos perfectos do capítulo 233 ata o décimo quinto. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 7. Anota na seguinte táboa en que páxina e en que capítulo aparece cada un dos temas que a continuación se mencionan TEMA MATEMÁTICO CIENTÍFICO PÁX. CAP. Formas de reencher ou embaldosar un plano Direccións e vectores no espazo Busca e situación dun lugar nun plano Magnitudes inversamente proporcionais O volume do cubo Ternas de Pitágoras http://es.wikipedia.org/wiki/Pit%C3%A1goras Números primos Fórmula logarítmica pata obter números primos O xogo dos soldados de Conway http://es.wikipedia.org/wiki/John_Conway Problema de Monty Hall http://www.estadisticaparatodos.es/taller/montyhall/montyhall.html Probabilidades e a orixe da vida Potencias de 2 Ecuacións de segundo grao Lei da navalla de Occam http://es.wikipedia.org/wiki/Navaja_de_Ockham Test de Turing http://es.wikipedia.org/wiki/Test_de_Turing
  • 38. 38 ▪ CIENCIAS NATURAIS 1. Indica na seguinte táboa en que páxina e capítulo aparece cada un dos temas que se mencionan e a que área das ciencias pertence cada un. TEMA DE CIENCIA PÁXINA CAPÍTULO ÁREA Big Bang Ciclo da materia Extinción Peste bubónica Estrelas e constelacións Nubes Orixe da vida e evolución Densidade de poboación (N) Vía láctea Contaminación lumínica Ecosistemas extremos submarinos Buraco negro Enfermidades cardíacas Febre amarela O tempo Misións Apolo Ciclo da auga Ruído branco Copia o fragmento no que se fala da Evolución das especies. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 39. 39 Como se chama a teoría sobre a evolución das especies? ............................................................................................................................................. A quen se debe? ............................................................................................................................................. Procura información para elaborar unha breve biografía deste científico: ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Quen foi Robert May e que descubriu? http://translate.google.es/translate?hl=es&langpair=en%7Ces&u=http://www.zoo. ox.ac.uk/staff/academics/may_r.htm ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 40. 40 2. Por que se ven moitas máis estrelas na zona do ceo onde se aprecia a Vía Láctea que no resto do ceo? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .......................................................................................................................................... Pode axudarche a boa explicación que deste tema nos dá Christopher na páxina 23 (versión en galego) ou 20 (versión en castelán). Fotografía: Carlos Castro 3. Neste enlace atoparás un monográfico da Vía Láctea feito pola Casa das Ciencias da Coruña. Busca nel a seguinte información: http://www.casaciencias.org/mc2/responde.html a) De onde vén o nome da Vía Láctea? ................................................................. ........................................................................................................................................ b) Como interpretaban a Vía Láctea os bosquimáns do Kalahari? ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ c) Que coñecido científico soubo interpretar cientificamente o que é a Vía Láctea? ...................................................... Empregou algún instrumento? ........................................................................................................................................
  • 41. 41 d) Onde está situado o noso Sistema Solar dentro da galaxia da Vía Láctea? ............................................................................................................................................. e) A canta distancia está a galaxia máis próxima á nosa? ............................... Busca o mellor momento do ano para observala e non esquezas anotalo na túa axenda xa que é un espectáculo que non te podes perder.
  • 42. 42 4. Pensas que, como di Christopher na páxina 23 (galego) ou 20 (castelán), podemos comprender moitas cousas de ciencia simplemente pensando, sen ter que preguntarllas a ninguén?. Pasouche algunha vez isto a ti? Cóntao. ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. Por que non está iluminado o ceo pola noite se hai tantas estrelas? Lembra que o Sol é unha estrela, e xa ves canta luz temos polo día. Pode axudarche o que nos conta o protagonista na páxina 23 (galego) ou 20 (castelán). ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………
  • 43. 43 6. Christopher di nas páxinas 23 e 24 (galego) ou 20 e 21 (castelán) que, probablemente, ningunha persoa asistirá á explosión do Universo, porque xa nos teremos extinguido. Ti pensas o mesmo? En que se basea para afirmar isto? http://www.astromia.com/astronomia/teoriabigbang.htm ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 44. 44 7. Busca nas páxinas 48-49 (galego) ou 44-45 (castelán) as posibles causas dun ataque ao corazón: ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 8. Que é unha cadea trófica? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Como se clasifican os seres vivos nunha cadea trófica? http://www.youtube.com/watch?v=tenJgP_jqyU ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 45. 45 Fai unha cadea trófica co que nos conta Christopher na páxina 55 (versión en galego) ou 51 (versión en castelán) acerca do que “o que pasa realmente cando morres”. Elabora un gráfico e utiliza debuxos para ilustrar a túa cadea trófica. 9. Que é a peste bubónica? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Coñeces a relación entre as ratas e a peste bubónica? Na páxina 63 (galego) e 59 (castelán) do libro e neste enlace podes atopar información: http://enciclopedia.us.es/index.php/Peste_bub%C3%B3nica ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 46. 46 10. Por que dirá Christopher no capítulo 83 que o ferro do noso sangue se creou nunha estrela? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 11. Nas páxinas 98-99 (galego) e 93-94 (castelán), Christopher describe distintos tipos de nubes, e xa sabes que hai moitas clases. Saberías identificar algunha das que fala el? Nestas páxinas tes información: http://www.astromia.com/tierraluna/nubes.htm http://es.wikipedia.org/wiki/Nube Pega as ilustracións e escribe ao seu carón o nome dese tipo de nube.
  • 47. 47 12. Na páxina 137 (galego) ou 129 (castelán) o pai de Christopher avísao dun documental na tele de David Attenborough. Investiga sobre esta persoa e explica por que lle pode interesar ao noso protagonista. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. A Attenborough déronlle recentemente un importante premio en España, sabes cal é e por que llo deron? Podes atopar información neste enlace: http://www.elpais.com/articulo/sociedad/Attenborough/premio/Principe/Asturias/Cien cias/Sociales/defensa/vida/elpepusoc/20090604elpepusoc_1/Tes ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 13. Mira as gráficas das páxinas 140-141 (galego) ou 132-133 (castelán) e responde as seguintes cuestións:  En que anos a poboación de ras é máis baixa no estanque do colexio? ........................................................................................................................................ ● Cantas hai aproximadamente estes anos de baixa poboación? ........................................................................................................................................  En que anos hai máis ras? ...................................................................................  Cantas máis ou menos? ........................................................................................  Que dúas causas valora Christopher ao principio para poder explicar os anos de poucas ras? ........................................................................................ ............................................................................................................................................. ...................................................................................................................................
  • 48. 48  Pero parece que finalmente a explicación é outra. Que descubriron Robert May e George Oster? Podes consultar as seguintes páxinas para buscar información: http://translate.google.es/translate?hl=es&langpair=en%7Ces&u=http ://www.zoo.ox.ac.uk/staff/academics/may_r.htm http://es.wikipedia.org/wiki/George_Oster ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 14. Busca información sobre o ciclo da auga e, xunto coa descrición que fai Christopher, represéntao cun debuxo. http://www.youtube.com/watch?v=0VuabmeLa4I
  • 49. 49 15. Define o que é unha constelación. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................ 16. Cal é a constelación do debuxo que fai Christopher no capítulo 173? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Que representa? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Que di Christopher sobre ela? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. http://www.mallorcaweb.net/masm/conloc.htm
  • 50. 50 Ademais da constelación de Orión, coñeces ti algunha máis? Se non é así busca información sobre outras constelacións e fai unha táboa que recolla o seu nome acompañado dun debuxo. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................
  • 51. 51 17. Cales foron, segundo Christopher, as tres condicións para que a vida xurdise na Terra? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Para que lle vale á vida a segunda condición (os pequenos erros que teñen os seres vivos cando se fan copias de si mesmos)? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 18. Por que non podía ver as estrelas Christopher cando estaba en Londres coa nai? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. 19. Que é unha estrela “anana vermella“? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. E unha estrela “anana marrón“ ? ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. http://www.astrocosmo.cl/b_p-tiempo/b_p-tiempo-03.08.01.htm http://www.astrocosmo.cl/h-foton/h-foton-03_09.htm http://www.astrocosmo.cl/h-foton/h-foton_00.htm Estas páxinas serven tamén para consultar sobre outros temas moi diversos relacionados co Universo: galaxia, Big Bang, estrelas, Vía Láctea, buratos negros … (Se ao premeres a primeira vez, as páxinas non entran, inténtao de novo). Se queres ver estrelas, na Coruña tes unha asociación de astronomía chamada ÍO que organiza actividades para velas e coñecelas. Aquí tes o seu enlace: http://www.agrupacionio.com/index.html
  • 52. 52 ▪ TECNOLOXÍA A Christopher gústanlle moito as ciencias naturais, ademais das matemáticas, así que nós imos intentar facer algunhas cousiñas no taller: 1. Imos construír un planisferio.
  • 53. 53 Para esta actividade propoñémosvos consultar estas páxinas: http://www.frav.es/aserranos/tallerdeastronomia/pdf/universidadde mayores/planisferio.pdf (maior dificultade) http://auladeastronomia.es/joomla/index.php?option=com_content&ta sk=view&id=220&Itemid=65 (para idades de entre 12 e 13 anos, 1º e 2º da E.S.O.) http://www.google.es/imgres?imgurl=http://educa- ciencia.com/planisferio.jpg&imgrefurl=http://educa- ciencia.com/planisferio-colegio.htm&usg=__XlaKwzKNSgvHU- oSjv2grHZRrcA=&h=495&w=350&sz=114&hl=es&start=16&itbs=1&tbni d=O0Sb2nPpHPXOgM:&tbnh=130&tbnw=92&prev=/images%3Fq%3Dpl anisferio%26hl%3Des%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1 (planisferio moi sinxelo) http://www.madrimasd.org/cienciaysociedad/taller/trastos/default.a sp (esta páxina tamén é moi completa xa que consiste nun obradoiro de construción de aparellos variados, e ten aplicacións para matemáticas, ciencias naturais, física e química e tecnoloxía)
  • 54. 54 ▪ XEOGRAFÍA e HISTORIA Christopher di que se sabe todos os países do mundo e as súas capitais. Nós imos facer o que el di, pero só con Europa, xa que é o continente onde nós vivimos. Imos coñecer un pouquiño da súa historia, da moeda e das linguas.Tes información ao remate da Guía de Lectura, no apartado de Recursos. A UNIÓN EUROPEA ACTIVIDADE 1: ETAPAS DA INTEGRACIÓN EUROPEA Sitúa neste mapa mudo (páxina seguinte) os 27 estados que forman parte da Unión Europea e coloréaos en función da data de entrada. En vermello os membros fundadores, en amarelo os que se incorporaron en 1973, en verde os de 1981, en azul os de 1986, en laranxa os de 1995, en gris os de 2004 e en salmón os do 2007 Para axudarte na realización da actividade proposta podes acudir aos seguintes enlaces:  http://www.cnig.es/CARDID/puzzles/puzzleEuropa/puzzle_europa.ht ml  http://www.juanjoromero.es/blog/2008/08/geografia-fisica-de- europa-y-paises-de-la-ue/  http://www.sheppardsoftware.com/country_europe_GL_click.html  http://www.xtec.net/~aguiu1/socials/index.htm (preme primeiro en □ Europa, UE ; e logo no punto 31 para actividades en francés)
  • 55. 55
  • 56. 56 ACTIVIDADE 2: AS BANDEIRAS DOS ESTADOS DA UNIÓN EUROPEA Sitúa debaixo de cada unha destas 27 bandeiras o nome do estado ao que pertencen:
  • 57. 57 ACTIVIDADE 3. AS LINGUAS DA UNIÓN Sitúa no seguinte mapa de Europa as linguas sinaladas a continuación. Utiliza números para facilitar o proceso. o inglés1 / o alemán 2 / o castelán 3 / o dinamarqués 4 / o eslovaco 5 / o esloveno 6 o estoniano 7 / o finés 8 / o francés 9 / o grego 10 / o húngaro 11 / o italiano 12 o letón 13 / o lituano 14 / o maltés 15 / o neerlandés 16 / o polaco 17 / o portugués 18 o sueco 19 / o checo 20 / o búlgaro 21 / o gaélico irlandés 22 / o romanés 23 o galego 24 / o catalán 25 / o éuscara 26 / o aragonés 27 / o asturiano 28 o bretón 29 / o cabuxo 30 / o córnico 31 / o escocés 32 / o frisón 33 / o friulano 34 o gaélico escocés 35 / o galés 36 / o mirandés 37 / o occitano 38 / o sardo 39 o sorabo 40 / e o valón 41.
  • 58. 58 ACTIVIDADE 4. AS MOEDAS DE EUROPA Completa o cadro colocando ao lado do nome de cada país o nome da súa moeda, e o equivalente ao euro no caso dos países que non adoptaron a moeda única: PAÍS MOEDA EQUIVALENTE ao Euro Alemaña Austria Bélxica Bulgaria Chipre Dinamarca Eslovaquia Eslovenia España Estonia Finlandia Francia Grecia Hungría Irlanda Italia Letonia Lituania Luxemburgo Malta ▼
  • 60. 60 ▪ INGLÉS THE CURIOUS INCIDENT OF THE DOG IN THE NIGHT-TIME This novel written by Mark Haddon in 2003 is the fascinating story of Cristopher Boone, a fifteen-year-old boy who suffers from autism, more specifically, from Asperger's syndrome. Christopher is at the same time the main character and the narrator of the story; he writes in the 1st person and with a really simple style a series of events which turn his world upside down: his life changes from a succession of daily routines programmed following a fixed timetable into an exciting adventure in search of keys to solve some mysteries which affect his life profoundly. The novel starts with the discovery of a murdered dog- Wellington- in Christopher's neighbour's garden. This fact will be the trigger for the events which will take place from that moment onwards, as Christopher starts a thrilling detective investigation to find the author of this murder, who is according to his moral code the worst of criminals. On doing his research, Christopher decides to write a book -a detective story- with the help and advice of Shiobhan- her teacher and mentor- , and following some lines of investigation developed by Sherlock Holmes in some of the most well-known of Sir Arthur Conan Doyle's books, which Christopher really enjoys. What the main character doesn´t know is that this book will lead him indirectly to a more relevant discovery: that his mother is not dead as his father had let him know, and as a result, the search of the dog's murderer will involve the search of her mum, which he will fulfil successfully.
  • 61. 61 Due to the limitations imposed by his mental handicap, any step Christopher has to take or any little change he has to introduce in his organised life, do involve really desastrous consequences for his unbalanced health; we notice how he gets sick and feels a terrible pain in his chest when he has to talk to strangers or is touched by someone, and this is shown to us particularly when he has to undertake the actions leading to get his most important aims: travelling to London to find his mum or taking his A Level Maths test. His difficulties in socializing are also present in the course of the story: he has serious problems in communicating with people and usually has a hostile attitude; he even has a Swiss army knike in his pocket all the time, as he sees every strange person as a menace to him. He hits some of his fellow students and on some occasions he also has physical fights with both his parents. His isolation, his lack of communication with people as well as his violent behaviour and selfishness caused his mother's departure. However, he tries to do his best and fights against all the limitations inherent to his illness when he makes up his mind to leave Swindon-his home town- and live with his mum in London. In conclusion, the novel stands for the fight of a mentally handicapped teenager to achieve important aims for himself (write a book, find Wellington's killer, pass his A level Maths test and recover his mother) with a successful result, which involve a great advance in the process of his personal self-fulfilment and maturity.
  • 62. 62 THE CHARACTERS CHRISTOPHER As mentioned above, Christopher is a teenager who has Asperger's syndrome, and this fact determines his “behavioural” problems, as he himself refers to his difficulties in relating to others, communicating or socializing in general. We see Christopher as someone whose brain works in a very different way from an ordinary brain: he is obsessed with mathematics, logic and astronomy, but it's maths what he is referring to all the time, even when he is in trouble or scared, he uses maths calculations and operations as a resource to keep calm and relax. Besides, he tries to explain everything from a scientific point of view, he is extraordinarily rational and never shows his feelings or affection in his family life or in any other circumstances. Quite surprisingly, he doesn't seem to be affected by his parent's worries or grief, he seems to be uncapable of showing any interest for anyone's well-being. In fact, his favourite dream is one in which” everyone on earth is dead because they have caught a virus”,so there is no one who can speak to him or touch him, and he can do anything he wants to do. “And eventually there is no one left in the world except people who don't look at other people's faces....and these people are all special people like me. And they like being on their own and I hardly see them....”. In this quotation we see how isolation and incommunication are present in his life. He needs order and organization in everything he does: daily routines, timetables...otherwise, he feels lost and chaos invades his life causing him to be under great strain which affects him aily tasks. This strain gets to its highest level when he travels to London, as this journey involves doing things which for a mentally handicapped boy like him are threatening and frightful, both physically and mentally, like being touched by strangers, being talked to, hearing all sort of noises or being overwhelmed by so many new things.