Kalkınmaya yön verecek politikaların üretilmesi öncelikli olarak ülkelerin/bölgelerin sosyo-ekonomik olarak resminin nitel olduğu kadar nicel olarak da ortaya konulmasıyla mümkün olmaktadır. Yıllar itibariyle gelişmelerin takibi ve kıyaslamaların yapılması adına istatistik ve göstergelerin ön planda olduğu çalışmalar her geçen gün önem kazanmaktadır. Günümüzde bilginin anlaşılırlığının kolaylaştırılması ve doğru kullanımının yaygınlaşması büyük önem arz etmektedir. Bu minvalde, Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA), Bursa Anahtar Rakamlar” yayını ile Bursa’yı tanımlayan özet gösterge ve istatistikleri anlaşılır ve takibi kolay bir mahiyette sunmaya çalışmaktadır. Bu çalışmayla BEBKA, Bursalıların ili kendi iç dinamikleriyle daha iyi tanımasını, Türkiye ölçeğinde Bursa’yı kıyaslamasını sağlamayı amaçlamıştır. Bursa için yeni olan bu çalışmanın bütün kullanıcılara faydalı olmasını dileriz.

3. www.bebka.org.tr
BEBKA © Ekim 2016
Özel ve tüzel kişiler tarafından
çoğaltılamaz, dağıtılamaz ve satılamaz.
Kaynak gösterilerek kullanılabilir.
Hazırlayan: M. Buğra KANMAZ
Katkıda Bulunan: Jülide ALAN
Altınova Mah. İstanbul Cad. 424/4 Buttim
Plaza Kat 6 16250 Osmangazi/Bursa TÜRKİYE
Telefon 0224 211 13 27 • Faks 0224 211 13 29

4. SUNUM
Kalkınmaya yön verecek politikaların üretilmesi
öncelikli olarak ülkelerin/bölgelerin sosyo-
ekonomik olarak resminin nitel olduğu kadar nicel
olarak da ortaya konulmasıyla mümkün olmaktadır.
Yıllar itibariyle gelişmelerin takibi ve kıyaslamaların
yapılması adına istatistik ve göstergelerin ön
planda olduğu çalışmalar her geçen gün önem
kazanmaktadır.
Günümüzde bilginin anlaşılırlığının kolaylaştırılması
ve doğru kullanımının yaygınlaşması büyük önem
arz etmektedir. Bu minvalde, Bursa Eskişehir
Bilecik Kalkınma Ajansı (BEBKA), Bursa Anahtar
Rakamlar” yayını ile Bursa’yı tanımlayan özet
gösterge ve istatistikleri anlaşılır ve takibi kolay bir
mahiyette sunmaya çalışmaktadır.
Bu çalışmayla BEBKA, Bursalıların ili kendi
iç dinamikleriyle daha iyi tanımasını, Türkiye
ölçeğinde Bursa’yı kıyaslamasını sağlamayı
amaçlamıştır. Bursa için yeni olan bu çalışmanın
bütün kullanıcılara faydalı olmasını dileriz.
Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansı
01
06
02
04 07
03
05
1008 1109
1412 1513
1816 1917
COĞRAFYA NÜFUS
SAĞLIK
DEMOGRAFİ
EĞİTİM
İSTİHDAM VE
İŞ GÜCÜ
DIŞ TİCARET
AR-GE VE
YENİLİKÇİLİK
BANKACILIK
ENERJİ ULAŞTIRMA
ÇEVRE
HABERLEŞME
TARIM
SPOR SİVİL KATILIM GÜVENLİK
KÜLTÜR
TURİZM
22
10
30
46
38
18
26
42
34
08
24
12
32
48
40
20
28
44
36
7
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

5. 1. COĞRAFYA
Marmara Denizi’nin
güneydoğusunda yer alan Bursa,
doğuda Bilecik, Sakarya, kuzeyde
Kocaeli, Yalova ve Marmara Denizi,
güneyde Kütahya, batıda Balıkesir
illeriyle çevrilidir.
Yüzölçümü olarak Bursa,
Türkiye’nin toplam alanının
(göller hariç) %1,35’ini
kaplamaktadır. Kaplanan alan
açısından Bursa ili Türkiye’deki
iller arasında 27. sıradadır.
TÜRKİYE
Kaynak: TÜİK
YÜZ ÖLÇÜMÜ
BURSA
10 886.38 km2
ORTALAMA EN DÜŞÜK VE EN YÜKSEK SICAKLIKLAR (1950-2015)
1950-2015 yılları arasında Bursa ilinde ortalama
en düşük sıcaklık Ocak ayında, ortalama en
yüksek sıcaklık ise Ağustos ayında gerçekleşmiştir.
Bursa ilinin yıllık sıcaklık ortalaması (14,6°C)
Türkiye ortalamasının (13,1°C) üzerindedir.
0
5
10
15
20
25
30
35
AralıkKasımEkimEylülAğustosTemmuzHaziranMayısNisanMartŞubatOcak
Ortalama Sıcaklık
Ortalama En Düşük Sıcaklık
Ortalama En Yüksek Sıcaklık
1. COĞRAFYA
°C
Kaynak: MGM
8 9
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

6. BURSA İLİ NÜFUSU (2010-2015)
2015 yılı itibariyle Türkiye nüfusunun %3,61’i Bursa’da
yaşamaktadır.
Bursa’nın nüfusunun %49,92’sini kadınlar oluşturmaktadır.
2015 yılı verilene göre nüfus yoğunluğu Bursa’da km2
başına 273 kişi iken bu sayı, Türkiye’de 102 kişidir.
2014-2015 yılları arasında Bursa’nın nüfusu binde 19,7
artmıştır. İlin net göç hızı ise aynı dönemde binde 7
olmuştur.
2011 yılı verilerine göre Bursa’nın ortalama hane halkı
büyüklüğü 3,6 iken Türkiye’de bu sayı 3,8’dir.
2. NÜFUS
201520142013201220112010
2 605 495 2 652 126 2 688 171 2 740 970 2 787 539 2 842 547
Nüfus
2010
2011
2012
2013
2014
2015
BursaTürkiye
73 722 988 2 605 495
74 724 269 2 652 126
75 627 384 2 688 171
76 667 864 2 740 970
77 695 904
78 741 053
2 787 539
2 842 547
Kaynak: TÜİK-ADNKS
2. NÜFUS
2015 yılı verileri kullanılmıştır
NÜFUS
ARTIŞ HIZI
‰ 19.7
2010
YILINDAN
%9.1 ARTTI
NÜFUS
İTİBAREN
TÜRKİYE
NÜFUSUNUN
NÜFUSUN
%49.92’si
KADIN
3.61’i
%
10 11
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

7. 3. DEMOGRAFİ
1 3 5 7 9
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
80-84
85-89
90+
9 7 5 3 1 1 3 5 7 9
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
80-84
85-89
90+
7 5 3 19
TÜRKİYE 2015 BURSA
Türkiye nüfusunun demografik yapısı incelendiğinde, 2015 yılı itibariyle Türkiye nüfusunun %32,35’i 20 yaşın altında
olduğu görülür. Bu oran Bursa’da %29,36’dır.
65 yaş üzeri nüfusun toplam nüfusa oranına bakıldığında Türkiye’de %8,25, Bursa’da %8,40 olduğu görülür.
2015’te ortanca (medyan) yaş, Türkiye’de 31 iken Bursa’da 33,2’dir.
Kadın
Erkek
Kaynak: TÜİK verileriyle
BEBKA hesaplamaları
yaşyaş
%
YAŞIN
%8.40'ı
NÜFUSUN
ÜZERİNDE65
ORTANCA
YAŞ
32.2
YÜZDE
69.64
15-64 YAŞ
NÜFUS
ORANI
3. DEMOGRAFİ
2015 verileri kullanılmıştır
YAŞIN
%22'si 15
ALTINDA
NÜFUSUN
12 13
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

8. 3. DEMOGRAFİ
YAŞLI BAĞIMLILIK ORANI GENÇ BAĞIMLILIK ORANI
Bir nüfusun yaş yapısı, anahtar sosyo-ekonomik konuları etkileyen bir unsurdur. Yaşlı ve genç bağımlılık göstergeleri,
15 yaş altı ve 65 yaş üzeri nüfusun çalışan çağdaki nüfusa ne kadar bağlı olduğunu ifade etmektedir. Bu göstergelere
göre, gençler için okullara yatırım; yaşlılar için daha fazla sağlığa yatırım gibi politika tercihleri ortaya çıkmaktadır.
Yaşlı bağımlılık oranı 2010-2015 yılları arasında yükselme eğiliminde olurken genç bağımlılık oranı azalmaktadır.
Bursa’nın yaşlı bağımlılık oranı Türkiye geneli ile paralel seyretmekte olup genç bağımlılık oranı ülke oranının
altındadır.
9
10
11
12
13
201520142013201220112010
0
10
20
30
40
50
201520142013201220112010
TürkiyeBursa
%%
Kaynak: TÜİK verileriyle
BEBKA hesaplamaları
3. DEMOGRAFİ
2010-2015
TÜRKİYE VE
BURSA’DA
GENÇ BAĞIMLILIK
ORANI AZALDI
2010-2015
YAŞLI
BAĞIMLILIK
ORANI ARTTI
YAŞLIBAĞIMLILIK
ORANI
YÜZDE
12.06
GENÇBAĞIMLILIK
ORANI
%31.53
2015 verileri kullanılmıştır
14 15
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

9. BEBEK ÖLÜM HIZI
Net göç hızı Bursa’da 2011
yılından itibaren devamlı
artmıştır. 2015 yılında toplam
doğurganlık hızı –çocuk sayısı
olarak-Bursa’da (1,91) Türkiye
ortalamasının (2,14) altındadır.
Her bin kişi başına düşen doğum sayısını ifade eden
kaba doğum hızı Bursa’da Türkiye genelinin altında
kalmıştır.
Bin canlı doğum başına bebek ölümü sayısı,
2011 yılından itibaren düşerken 2014 yılında artmıştır.
2010-2014 yılları arasında bu oran Türkiye genelinin
altında kalmıştır.
0
2
4
6
8
2014-20152013-2014
2012-20132011-2012
2010-20112009-2010
3. DEMOGRAFİ
‰ ‰
NET GÖÇ HIZI
KABA DOĞUM HIZI
Kaynak: TÜİK
13
14
15
16
17
18
201520142013201220112010
0
5
10
15
201520142013201220112010
Türkiye
Bursa
‰
3. DEMOGRAFİ
GÖÇ
‰ 6,95
HIZI
NET
2014 YILINDA
BEBEK ÖLÜM HIZI
BİNDE
8,14
KABADOĞUM
HIZI
‰15,3
2011-2015
NET GÖÇ HIZI
ARTTI
2015 verileri kullanılmıştır
16 17
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

10. 4. EĞİTİM
Bursa’nın okuryazarlık oranı
(6 yaş ve üzeri), Türkiye genelinin
üzerindedir. 2010-2014
döneminde bu oran sürekli
artmıştır. 2014 yılında Bursa’da
erkek okuryazarlık oranı %98,93
iken kadın okuryazarlık oranı
%94,78 olmuştur.
2014-2015’te Bursa’da ilkokul net okullaşma oranı
(%95,67), ortaokul net okullaşma oranından (%95,92)
düşüktür. İlkokullarda net okullaşma oranı Bursa’da
Türkiye genelinin altındadır.
Bursa öğretmen başına düşen öğrenci sayısında
2014-2015’te ilkokullarda (19) ve ortaokullarda (18) ülke
ortalamasının üzerinde kalmıştır.
94,5
95,0
95,5
96,0
96,5
97,0
KadınErkekToplam
16
17
18
19
20
Ortaokulİlkokul
2014 OKURYAZARLIK ORANI (6 YAŞ ÜZERİ)
İLKOKULLARDA
NET OKULLAŞMA ORANI (%)
ÖĞRETMEN BAŞINA DÜŞEN
ÖĞRENCİ SAYISI
2014-2015 2014-2015
90
92
94
96
98
100
Bursa Türkiye
KadınErkekToplam
Kaynak: TÜİK verileriyle
BEBKA hesaplamaları
kişi
Türkiye
Bursa
%
4. EĞİTİM
ORANI
TÜRKİYE’NİN
ÜZERİNDE
%96.98
OKUR-
YAZARLIK
BİN KİŞİDEN
EN AZ
YÜKSEKOKUL
MEZUNU
150’si
BİR İLKOKUL
ÖĞRETMENİNE
DÜŞEN ÖĞRENCİ
SAYISI 19
2014-2015 dönemi
verileri kullanılmıştır
İLKOKUL
YÜZDE
95.67
NET
OKULLAŞMA
ORANI
18 19
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

11. Yüz bin kişi başına hastane yatak
sayısı Bursa’da Türkiye
ortalamasının altında
kalmaktadır. 2014 yılında
Bursa’da yüz bin kişiye hastane
yatak sayısı 242 iken bu sayı
Türkiye genelinde 266 olmuştur.
2010-2014 döneminde hekim başına kişi sayısında
Bursa Türkiye ortalamasının üzerinde kalmıştır.
2014’te Hemşire başına düşen kişi sayısında Bursa (554)
Türkiye (545) ortalamasının üzerindedir.
0
200
400
600
800
20142013201220112010
5. SAĞLIK
YÜZ BİN KİŞİ BAŞINA HASTANE YATAK SAYISI
HEKİM BAŞINA KİŞİ SAYISI HEKİM BAŞINA KİŞİ SAYISI
0
200
400
600
800
20142013201220112010
210
220
230
240
250
260
270
20142013201220112010
Kaynak: TÜİK verileriyle
BEBKA hesaplamaları
Türkiye
Bursa
Bursa Türkiye
5. SAĞLIK
YÜZ BİN KİŞİ BAŞINA
DÜŞEN HASTANE
YATAK SAYISI
242
YÜZ BİN KİŞİ
BAŞINA DÜŞEN
HEKİM
SAYISI
155
YÜZ BİN KİŞİ
BAŞINA DÜŞEN
HEMŞİRE SAYISI
181
YÜZ BİN KİŞİ
BAŞINA DÜŞEN
ECZANE SAYISI
29
2014 verileri kullanılmıştır
20 21
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

12. 6. DIŞ TİCARET
2015 yılı itibariyle Türkiye’nin ithalatının %3,89’u
Bursa’dan yapılmaktadır.
2015 yılında Türkiye’nin ihracatının %6,01’i
Bursa’dan yapılmıştır.
0
5
10
15
201520142013201220112010
0
5
10
15
201520142013201220112010
Bursa
İTHALAT İHRACAT
Bursa 2015’te Kişi başına ithalatta Türkiye
ortalamasının üzerindedir.
2010-2015 döneminde Bursa kişi başına ihracatta
Türkiye’nin üzerindedir.
0
1
2
3
4
5
201520142013201220112010
0
1
2
3
4
5
201520142013201220112010
KİŞİ BAŞINA İTHALAT KİŞİ BAŞINA İHRACAT
Kaynak: TÜİK
Türkiye
Bursa
Milyar $
Bin ABD $ Bin ABD $
Milyon $
6. DIŞ TİCARET
TÜRKİYE
İHRACATINDAKİ
PAY
%6
İHRACATTA
TÜRKİYE’DE
2.SIRADA
6,39
YÜZDE
KİŞİ BAŞINA
İHRACATTA
TÜRKİYE’DE
4.SIRADA
KİŞİ BAŞINA
İTHALATTA
TÜRKİYE’DE
3.SIRADA
2015 verileri kullanılmıştır
22 23
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

13. KİŞİ BAŞINA BANKA KREDİSİ VE MEVDUATI (TL)
Bankacılık göstergelerinde Bursa 2015 yılı itibariyle Türkiye’deki mevduatın %2,32’ına kredilerin %2,92’üne sahiptir.
2010-2015 yılları arasında Bursa’da kişi başına düşen mevduat %91 artarken kişi başına düşen kredi %180 artmıştır.
2010-2014 yılları arasında kredi
mevduat oranı Türkiye ve Bursa’da
sürekli artmıştır. 2015 yılı itibariyle
Bursa’da mevduatın %36’sını
yabancı para oluşturmaktadır.
7. BANKACILIK
0
5000
10000
15000
20000
201520142013201220112010201520142013201220112010
KREDİ/MEVDUAT ORANI (%)
Kaynak: TBB verileriyle
BEBKA hesaplamaları
TürkiyeBursa
0
50
100
150
200
201520142013201220112010
Bursa Türkiye
Mevduat Kredi
KİŞİ
BAŞINA
MEVDUAT
10 195 TL
KREDİ MEVDUAT
ORANI %146
KİŞİ BAŞINA
KREDİDE
TÜRKİYE’DE
SEKİZİNCİ
SIRADA
7. BANKACILIK
2015 verileri kullanılmıştır
KİŞİ BAŞINA
14 861 TL
KREDİ
24 25
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

14. 8. İSTİHDAM VE İŞGÜCÜ
Kaynak: TÜİK
2010-2013 arası döneme
bakıldığında Bursa’da istihdam
oranının sürekli yükseldiği
görülmektedir. 2012 ve 2013
yıllarında bu oran Türkiye
ortalamasından yüksektir.
İSTİHDAM ORANI (15+YAŞ)
40
42
44
46
48
50
2013201220112010
İşgücüne katılma oranı Bursa’da 2011-2013 yılları arasında
Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşmiştir. 2014’te
Bursa’da sigortalıların prime esas ortalama günlük kazancı
(64,06 TL) Türkiye ortalamasının (64,42TL) altındadır.
2010-2013 yıllarında işsizlik oranının Bursa’da Türkiye
ortalamasının altında olduğu görülmektedir. Bu oran
2013 yılında Bursa’da %6,6‘ya düşmüştür.
İŞSİZLİK ORANI (15+YAŞ ) İŞGÜCÜNE KATILMA ORANI (15+YAŞ)
Bursa Türkiye
Türkiye
Bursa
0
5
10
15
2013201220112010
46
48
50
52
2013201220112010
%
% %
2. NÜFUS8. İSTİHDAM VE İŞGÜCÜ
İSTİHDAM
ORANI
%48
İŞGÜCÜNE
KATILIM
ORANI %51.4
İŞSİZLİK
ORANI
%6.6
2014 YILI SİGORTALILARIN
PRİME ESAS ORTALAMA
GÜNLÜK KAZANCI
64.06 TL
2013 verileri kullanılmıştır
26 27
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

15. 9. AR-GE VE YENİLİKÇİLİK
Türkiye’deki AR-GE merkezlerinin %16’sı Bursa’da
hizmet vermektedir. Bu merkezlerin %66’sı Otomotiv
Yan Sanayii sektöründedir.
Bursa 2016 yılı itibariyle Türkiye’de en fazla AR-GE
merkezi olan 2. ildir.
FAAL AR-GE MERKEZLERİ
Sektör Bursa
Otomotiv Yan Sanayi 25
Makine ve Techizat İmalatı 3
Tekstil 4
Otomotiv 2
Demir ve Demir Dışı Metaller 1
Enerji
Mobilya
Yazılım
1
1
1
38GenelToplam
YÜZ BİN KİŞİ BAŞINA PATENT TESCİL SAYISI
Kaynak: Bilim Sanayi ve
Teknoloji Bakanlığı,TPE
0
20
40
60
80
100
120
201520142013201220112010
YÜZ BİN KİŞİ BAŞINA MARKA TESCİL SAYISI
2011-2015 döneminde bakıldığında Bursa’nın yüz
bin kişi başına patent ve marka tescil sayıları
Türkiye ortalamasının üzerindedir.
0
2
4
6
8
201520142013201220112010
TürkiyeBursa
TürkiyeBursa
9. AR-GE VE YENİLİKÇİLİK
TÜRKİYE’DEKİ
FAALAR-GE
MERKEZLERİNİN
%16’SI
BURSA’DA
ENDÜSTRİYEL
TASARIM
TESCİL
SAYISINDA
2. SIRADA
FAYDALI MODEL
VE MARKA
TESCİL
SAYISINDA
4.SIRADA
PATENT
TESCİL
SAYISINDA
ÜÇÜNCÜ
SIRADA
2015 verileri kullanılmıştır
28 29
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

16. 10. ÇEVRE
DÜZENLİ DEPOLAMA İLE BERTARAF
EDİLEN ATIK MİKTARI ORANI (%)
HAVA KALİTESİ ÖLÇÜMLERİNDEKİ
KÜKÜRTDİOKSİT (SO2) ORTALAMASI
KİŞİ BAŞINA GÜNLÜK DEŞARJ EDİLEN ATIKSU & ÇEKİLEN İÇME VE KULLANMA SUYU
Atık yönetiminde düzenli depolama ile bertaraf edilen
atık oranı Bursa’da 2010-2014 arasında Türkiye
ortalamasının üzerinde olmuştur.
Bursa’nın % 44,9’u ormanlarla kaplıdır.
2015’te Bursa’da Türkiye ortalamasına göre hava
kirliliğine etki eden kükürtdioksit (SO2) oranı düşük;
partiküler madde (PM10
) oranı yüksektir.
Bursa’nın hem kişi başı günlük deşarj edilen atık su miktarı hem de çekilen günlük su miktarı Türkiye’nin altındadır.
0
5
10
15
20
201520142013201220112010
Türkiye Bursa
2010 98,52 99,53
2012 98,87 100,00
2014 99,13 100,00
0
50
100
150
200
250
Türkiye
Bursa
Türkiye
Bursa
Türkiye
Bursa
Kaynak: TÜİK, ÇŞB, OSİB
verileriyle BEBKA hesaplamaları
Belediyelerde
deşarj edilen
kişi başı günlük
atıksu miktarı
Belediyelerde
kişi başı çekilen
günlük su
miktarı
2010 2012 2014
µg/m3
lt/kişi-gün
10. ÇEVRE
2013 BURSA’NIN
%44.9’U
ORMANLARLA
KAPLI
PM10 DEĞERİ
EN YÜKSEK
TÜRKİYE’DE
EN DÜŞÜK
ESKİŞEHİR
2015
2014 KİŞİ
BAŞINA GÜNLÜK
ATIKSU
MİKTARI
127
LİTRE
2014 ATIKSU
ARITMA TESİSİ İLE
HİZMET VERİLEN
NÜFUSUN
ORANI
%88
30 31
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

17. 2015 yılı itibariyle, Bursa’nın tarımsal üretim değerinin %68,8’ini bitkisel üretim değeri oluşturmaktadır. Kişi başına
tarımsal üretimde ise nüfus etkisinden dolayı Bursa, Türkiye ortalamasının altında kalmıştır.
KİŞİ BAŞINA TARIMSAL ÜRETİM (TL)
11. TARIM
Tarımda makineleşmenin en önemli parçası olan
traktör kullanımı açısından işlenen bin hektar tarım
alanı başına traktör sayısında Bursa, Türkiye
ortalamasının çok üzerindedir.
İŞLENEN BİN HEKTAR TARIM ALANI BAŞINA TRAKTÖR SAYISI
*Hesaplamalarda tarım alanı, işlenen tarım alanı ve
uzun ömürlü bitki alanı toplamı olarak alınmıştır.
Kaynak: TÜİK verileriyle
BEBKA hesaplamaları
Türkiye Bursa
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
201520142013201220112010201520142013201220112010
Kişi Başına Hayvansal Üretim Değeri Kişi Başına Canlı Hayvanlar Değeri Kişi Başına Bitkisel Üretim Değeri
Türkiye Bursa
2010 45 134
2011 48 143
2012
2013
2014
50 143
59 213
60 218
11. TARIM
2015 TARIMSAL
ÜRETİMDE TÜRKİYE’DE
11. SIRADA
2015 BİTKİSEL
ÜRETİMDE TÜRKİYE’DE
8. SIRADA
218
İŞLENEN BİN HEKTAR
TARIM ALANI BAŞINA
TRAKTÖR SAYISI
TARIMSAL
ÜRETİM DEĞERİNİN
%69’u
BİTKİSEL
ÜRETİMDEN
32 33
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

18. KİŞİ BAŞINA DÜŞEN
NET ELEKTRİK TÜKETİMİ
KONUT ABONESİ BAŞINA
KONUT DOĞAL GAZ TÜKETİMİ
SEKTÖRLERE GÖRE ELEKTRİK TÜKETİMİ 2013-2014
Enerji tüm beşeri ve ekonomik faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde önemli bir girdidir.2014 yılında Türkiye’de tüketilen
elektriğin %4,64’ü Bursa’da tüketilmiştir. Bursa’da tüketilen elektriğin %60,4’ü sanayide tüketilmektedir. Doğalgaz
tüketiminde ise 2014 yılında Bursa Türkiye’de tüketilen doğalgazın %9’unu tüketmiştir.
12. ENERJİ
0
500
1000
1500
201320122011
0 2000 4000 6000 8000 10000 12000
Bursa
Bursa
0
1
2
3
4
20142013201220112010
Kaynak: TEDAŞ, EPDK ile
BEBKA hesaplamaları
DiğerTarımsal SulamaSanayiTicaret ve KamuMesken
Türkiye
Bursa
20142013
MWh
bin MWh
m3
12. ENERJİ
ELEKTRİK
TÜKETİMİNDE
SANAYİNİN
PAYI
%60.4
KİŞİBAŞINA
NET ELEKTRİK
TÜKETİMİ
3 455 kWh
KİŞİBAŞINA
DOĞALGAZ TÜKETİMİNDE
TÜRKİYE’DE
ALTINCI
SIRADA3.İL
EN ÇOK
DOĞAL-
GAZTÜKETEN
2014 verileri kullanılmıştır
34 35
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

19. Bursa ili Ankara, İstanbul, İzmir illerinin ulaşım ağlarıyla bağlandığı bölgede yer aldığından önemli demir ve karayolu
ulaşım projeleri burada yürütülmektedir. Yüz km2
başına düşen köy yolu hariç karayolu uzunluğunda Bursa ili 11,1 km
ile Türkiye ortalaması olan 8,6 km‘nin üzerindedir. Bursa’daki bölünmüş yol oranı 2015 yılında Türkiye ortalamasının
altında kalmıştır.
Demir Yolu Devlet Yolu Bölünmüş Devlet Yolu Diğer
İl Yolu Bölünmüş İl Yolu Diğer Otoyol
YOL UZUNLUKLARI 2015
İL VE DEVLET YOLLARI TOPLAMI
İÇİNDEKİ BÖLÜNMÜŞ YOL ORANI
BİN KİŞİ BAŞINA OTOMOBİL SAYISI
0
100
200
201520142013201220112010
2015’te Bin kişi başına otomobil sayısı Bursa’da (140)
Türkiye ortalamasının (134) üzerindedir.
2015’te Bin kişi başına motorlu kara taşıtı sayısında da
Bursa (258) Türkiye ortalamasının (254) üzerindedir.
Kaynak: TÜİK, KGM verileriyle
BEBKA hesaplamaları
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
Bursa
Bursa Türkiye
Bursa Türkiye
13. ULAŞTIRMA
%km
24
26
28
30
32
34
201520142013201220112010
YÜZ KM2
BAŞINA DÜŞEN
KARAYOLU
UZUNLUĞU
11.1
KM
BİN KİŞİ BAŞINA
OTOMOBİL
SAYISI
140
13. ULAŞTIRMA
2015 verileri kullanılmıştır
BÖLÜNMÜŞ YOL
%30.18
ORANI
OTOYOL
UZUNLUĞU
80 KM
36 37
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

20. Kaynak: TÜİK BTK verileriyle
BEBKA hesaplamaları
2015 yılında İllerdeki fiber kablo
uzunluğunun yüzölçümüne
oranında Bursa yüz km2 başına
79,6 km ile Türkiye’de 5. sıradadır.
YÜZ KM2 BAŞINA FİBER-OPTİK KABLO UZUNLUĞU
0
50
100
2015201420132012
Bursa Türkiye
Geniş bant internet penetrasyonunda Bursa (%63,1) 2015
yılında Türkiye ortalamasının (%61,7) üzerinde kalmıştır.
Türkiye’deki genişbant internet abonelerinin %3,7’si
Bursa’dandır.
2015’te Bin kişi başına mobil abone sayısında Bursa
(890) Türkiye ortalamasının (935) altındadır.
0
200
400
600
800
1000
201520142013201220112010
BİN KİŞİ BAŞINA MOBİL ABONE SAYISI GENİŞBANT İNTERNET PENETRASYONU
Türkiye
Bursa
14. HABERLEŞME
0
20
40
60
80
20152014201320122011
% BİN KİŞİ BAŞINA
MOBİL
ABONE
SAYISI
890
2015 verileri kullanılmıştır
14. HABERLEŞME
MOBİL İNTERNET
ABONE SAYISINDA
TÜRKİYE’DE
4.SIRADA
YÜZ KM2 BAŞINA
FİBER OPTİK
KABLO UZUNLUĞU
79.6 KM
TÜRKİYE’DEKİ
GENİŞ BANT
İNTERNETABONESİ
PAYI
%3.7
38 39
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

21. 0
50
100
150
20142013201220112010
0
200
400
600
20142013201220112010
Türkiye
Bursa
Bursa ‘da 2010-2014 yılları arasında yüz kişideki sinema ve tiyatro izleyici sayısı Türkiye ortalamasının üzerindedir.
Yüz bin kişi başına 317 sinema koltuğu düşmektedir.
Bin kişi başına halk kütüphanesi yararlanma sayısında
Bursa ili Türkiye ortalamasının altında kalmıştır.
2010-2014 yılları arasında Bursa’daki yararlanıcı sayısı
sürekli artmıştır.
Müze ve Ören yeri ziyaretçi sayısı bakımından Bursa
ilinde son 3 yılda ciddi bir düşüş görülmektedir.
Müze başına eser sayısında Bursa (11 323) Türkiye
ortalamasının (16 756) altındadır.
15. KÜLTÜR
SİNEMA VE TİYATRO İZLEYİCİ
SAYISI (YÜZ KİŞİDE)
YÜZ BİN KİŞİ BAŞINA
SİNEMA KOLTUK SAYISI
BİN KİŞİ BAŞINA HALK KÜTÜPHANESİ YARARLANMA SAYISI
YÜZ BİN KİŞİ BAŞINA MÜZE VE ÖREN YERİ ZİYARETÇİ SAYISI
Kaynak: TÜİK verileriyle
BEBKA hesaplamaları
Türkiye Bursa
2012 38 057 9 944
2013 38 565 4 997
2014 37 711 3 940
Türkiye Bursa
2010 262 107
2011 252 109
2012
2013
2014
258 110
264 111
268 117
15. KÜLTÜR
YÜZ KİŞİ BAŞINA
TİYATRO VE SİNEMA
İZLEYİCİSİ SAYISINDA
TÜRKİYE’DE
7. SIRADA
BİN KİŞİ BAŞINA
SİNEMA VE
TİYATRO
KOLTUK SAYISI
BİN KİŞİ BAŞINA
HALK KÜTÜPHANESİ
YARARLANMA
SAYISI 117
BİN KİŞİ BAŞINA
MÜZE VE ÖREN YERİ
ZİYARETÇİ SAYISI
160*
2014 verileri kullanılmıştır*Özel Müzeler Dâhil
40 41
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

22. 16. TURİZM
Tarih, doğa ve kış turizmiyle öne çıkan Bursa’da 2014 yılında turizm tesislerinde ortalama kalış süresi 1,8 gün
olmuştur. Bu süre Türkiye’de 2,7 gündür. Yabancı turistlerin Bursa’da ortalama kalış süresi aynı yılda 2,1 gün; yerli
turistlerin ise 1,7 gün olmuştur.
TURİZM İŞLETME VE BELEDİYE BELGELİ
KONAKLAMA TESİSLERİNDE DOLULUK ORANI
BELEDİYE VE TURİZM İŞLETME BELGELİ
KONAKLAMA TESİSLERİNDEORTALAMA KALIŞ SÜRESİ
Kaynak: TÜİK KTB verileriyle
BEBKA hesaplamaları
0
1
2
3
4
2014201320122011201020142013201220112010
0
20
40
60
2014201320122011201020142013201220112010
Belediye Belgeli TesislerTurizm İşletme Belgeli Tesisler
Belediye İşletme Belgeli TesislerTurizm İşletme Belgeli Tesisler
Türkiye Bursa
Türkiye Bursa
%
gün
16. TURİZM
TURİZM
İŞLETME
BELGELİ
TESİSLERDE
DOLULUK ORANI
%39.7
YABANCI TURİST
ORTALAMA
KALIŞ SÜRESİ
2,1 GÜN
TURİZM TESİSLERİNE
YAPILAN YERLİ
GİRİŞ SAYISINDA
TÜRKİYE’DE
8.SIRADA
TURİZMTESİSLERİNE
YAPILAN
TOPLAM
GİRİŞ SAYISINDA
TÜRKİYE’DE 9.
SIRADA
2014 verileri kullanılmıştır
42 43
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

23. 17. SPOR
YÜZ BİN KİŞİ BAŞINA
FAAL SPORCU SAYISI
TÜRLERİNE GÖRE
SPOR KULÜPLERİ
SPORCU SAYILARI (2015)
Kaynak: TÜİK, SGM verileriyle
BEBKA hesaplamaları
2015 yılı itibariyle Bursa 515 spor kulübüyle Türkiye’de
4. sıradadır. Yüz bin kişi başına spor kulübü sayısında
Bursa (18) Türkiye ortalamasının (17) üzerindedir.
2015 yılında yüz bin kişi başına faal sporcu sayısında
Bursa (936) Türkiye ortalamasının (573) üzerindedir.
2014 yılında Bursa faal sporcu sayısında Türkiye’de
3. Sıradayken. Lisanslı sporcu sayısında 5. sıradadır.
Bursa’da 2014 yılı sonu itibariyle 20 924 amatör futbolcu
bulunmaktadır.
0
500
1000
201520142013201220112010
Toplam
Askeri
İhtisas
Müessese
Okul
Gençlik
2015
Türkiye 6 1 219
Bursa -
516
13
13 706
515
1 157
1 157 23
10 808
475
Türkiye
Bursa
LisanslıSporcuSayısı Faal Sporcu Sayısı
Türkiye Bursa
Kadın 1 116 401 37 259
Erkek
Toplam
2 417 911 100 081
3 534 312 137 340
Türkiye
154 219
297 204
451 219
Bursa
8 221
18 377
26 598
2015 verileri kullanılmıştır
17. SPOR
LİSANSLI
SPORCULARIN
FAAL
%19’u
2014 YILI
AMATÖR
FUTBOLCU
SAYISI 20 924
FAAL SPORCU
SAYISINDA
TÜRKİYE’DE
3.SIRADA
4.
FAAL SPOR
KULÜBÜ SAYISINDA
TÜRKİYE’DE
SIRADA
44 45
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

24. Bursa’nın 2014 yılında yapılan
mahalli seçimlere katılım oranı
(%90,6) Türkiye ortalamasının
(%89,2) üzerinde kalmıştır.
İlde siyasi partilere üyelik oranı
2014 yılında %17,3 olmuştur.
2007-2015 döneminde Bursa’nın
milletvekili genel seçimlerine
katılım oranı Türkiye
ortalamasının üzerinde olmuştur.
MAHALLİ İDARELER SEÇİMİ KATILIM ORANI (%)
80
82
84
86
88
90
92
Bursa Türkiye
20142009
MİLLETVEKİLİ GENEL SEÇİMİ KATILIM ORANI (%)
80
82
84
86
88
90
201520072007
Kaynak: TÜİK
18. SİVİL KATILIM
Bursa Türkiye
18. SİVİL KATILIM
2015 MİLLETVEKİLİ
GENEL SEÇİMİNE
KATILIM
ORANI %87.9
2014 CUMHURBAŞKANI
SEÇİMİNE
KATILIM
ORANI
YÜZDE 79.3
2014 MAHALLİ
İDARELER SEÇİMİNE
KATILIM
ORANI
%90.6
SİYASİPARTİLERE ÜYELİK
ORANI
%17.3
46 47
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

25. 2011-2014 yılları arasında yüz bin kişi başına ceza infaz kurumuna giren hükümlü sayısı Bursa’da yaklaşık iki kat
artmıştır. Bu oran Türkiye ortalamasının üzerindedir. 2014 yılında ilde bir milyon kişide cinayet oranı 16,9 olmuştur.
Ölümlü ve yaralanmalı trafik kaza oranlarında Bursa 2010-2014 döneminde Türkiye ortalamasının altındadır.
BİN KİŞİ BAŞINA ÖLÜMLÜ VE YARALANMALI TRAFİK KAZASI SAYISI
YÜZ BİN KİŞİ BAŞINA CEZA İNFAZ KURUMUNA GİREN HÜKÜMLÜ SAYISI
(SUÇUN İŞLENDİĞİ YERLEŞİM YERİNE GÖRE)
0
50
100
150
200
250
20142013201220112010
0
1
2
3
4
20142013201220112010
Bursa Türkiye
Bursa Türkiye
19. GÜVENLIK
Kaynak: TÜİK verileriyle
BEBKA hesaplamaları
19. GÜVENLIK
2014 verileri kullanılmıştır
BİN KİŞİ BAŞINA
ÖLÜMLÜ VE
YARALANMALI
TRAFİK KAZASI
ORANI 3.47
BİR MİLYON
KİŞİDE
CİNAYET
ORANI
16.9
YÜZ BİN KİŞİ
BAŞINACEZAEVİNE
GİREN
HÜKÜMLÜ
SAYISI234
TÜRKİYE’DEKİ
TRAFİKKAZALARINDAKİ
PAY %3.63
48 49
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA
ANAHTAR RAKAMLAR
2015BURSA

26. KAYNAKÇA TANIMLAR
TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu
ADNKS Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi
BTK Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
ÇŞB Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
EGM Emniyet Genel Müdürlüğü
EPDK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
KGM Karayolları Genel Müdürlüğü
KTB Kültür ve Turizm Bakanlığı
MGM Meteoroloji Genel Müdürlüğü
OSİB Orman ve Su İşleri Bakanlığı
SGM Spor Genel Müdürlüğü
TBB Türkiye Bankalar Birliği
TEDAŞ Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.
TPE Türk Patent Enstitüsü
Bebek Ölüm Hızı: Belli bir yıl içinde meydana gelen bir yaşından
küçük bebek ölümlerinin o yıl içinde meydana gelen canlı
doğumlara oranının binde olarak ifadesidir.
Genç Bağımlılık Oranı: 15-64 yaş grubundaki her 100 kişi için 0-14
yaş grubundaki kişi sayısıdır.
Genişbant İnternet Penetrasyonu: Bir ildeki genişbant internet
abone sayısının söz konusu ilin nüfusuna oranıdır.
İstihdam Oranı: İstihdamın (işbaşında olanlar ve işbaşında
olmayanlar grubuna dâhil olan kurumsal olmayan çalışma çağındaki
tüm nüfus), kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus içindeki
oranıdır.
İşgücüne Katılma Oranı: İşgücünün (istihdam edilenler ile işsizlerin
oluşturduğu tüm nüfus) kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus
içindeki oranıdır.
İşsizlik Oranı: İşsiz nüfusun işgücü içindeki oranıdır.
Kaba Doğum Hızı: Belli bir yıl içinde her 1000 nüfus başına düşen
doğum sayısıdır
Net Göç Hızı: Göç edebilecek her bin kişi için net göç (alınan göç ile
verilen göç arasındaki fark) sayısıdır.
Net Okullaşma Oranı: İlgili öğrenim türündeki teorik yaş grubunda
bulunan öğrencilerin, ait olduğu öğrenim türündeki teorik yaş
grubunda bulunan toplam nüfusa bölünmesi ile elde edilir.
Nüfus Artış Hızı: İki yıl arasındaki dönemde her 1000 nüfus için
yıllık artan nüfustur.
Okuryazarlık Oranı: Hem okuyup hem yazan nüfusun toplam
nüfusa oranıdır.
Ortanca Yaş: Bir nüfusu oluşturan kişilerin yaşları küçükten büyüğe
sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır.
Yaşlı Bağımlılık Oranı: “15-64” yaş grubundaki her 100 kişi için “65
ve daha yukarı” yaş grubundaki kişi sayısıdır.
Bebek Ölüm Hızı: Belli bir yıl içinde meydana gelen bir yaşından
küçük bebek ölümlerinin o yıl içinde meydana gelen canlı
doğumlara oranının binde olarak ifadesidir.
Genç Bağımlılık Oranı: 15-64 yaş grubundaki her 100 kişi için 0-14
yaş grubundaki kişi sayısıdır.
Genişbant İnternet Penetrasyonu: Bir ildeki genişbant internet
abone sayısının söz konusu ilin nüfusuna oranıdır.
İstihdam Oranı: İstihdamın (işbaşında olanlar ve işbaşında
olmayanlar grubuna dâhil olan kurumsal olmayan çalışma çağındaki
tüm nüfus), kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus içindeki
oranıdır.
İşgücüne Katılma Oranı: İşgücünün (istihdam edilenler ile işsizlerin
oluşturduğu tüm nüfus) kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus
içindeki oranıdır.
İşsizlik Oranı: İşsiz nüfusun işgücü içindeki oranıdır.
Kaba Doğum Hızı: Belli bir yıl içinde her 1000 nüfus başına düşen
doğum sayısıdır
Net Göç Hızı: Göç edebilecek her bin kişi için net göç (alınan göç ile
verilen göç arasındaki fark) sayısıdır.
Net Okullaşma Oranı: İlgili öğrenim türündeki teorik yaş grubunda
bulunan öğrencilerin, ait olduğu öğrenim türündeki teorik yaş
grubunda bulunan toplam nüfusa bölünmesi ile elde edilir.
Nüfus Artış Hızı: İki yıl arasındaki dönemde her 1000 nüfus için
yıllık artan nüfustur.
Okuryazarlık Oranı: Hem okuyup hem yazan nüfusun toplam
nüfusa oranıdır.
Ortanca Yaş: Bir nüfusu oluşturan kişilerin yaşları küçükten büyüğe
sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır.
Yaşlı Bağımlılık Oranı: “15-64” yaş grubundaki her 100 kişi için “65
ve daha yukarı” yaş grubundaki kişi sayısıdır.
KAYNAKÇA-TANIMLAR