Rok Szczura 25.01.2020 - 11.02.2021 - prezentacja Jan Gliński

Rok Szczura (Biały Yang Metal)
25.01.2020 – 11.02.2021
Jan Gliński
Fundacja Dantian
06.02.2019 Fundacja Dantian: Chiński Nowy Rok 2019 w MAiP 1

Chiński zodiak
Szczur:
• Pierwszy znak w 12-letnim cyklu
• Realistyczne spojrzenie na świat
• Pracowitość
• Inteligencja
• Kreatywność
• Wszechstronność
• Energia, aktywność
• Urok osobisty
• Nieustępliwość, apodyktyczność
• Przebiegłość
• Agresywność

Co przyniesie nam Rok Szczura?
• Dobry rok dla większości znaków (Koń będzie miał najtrudniej)
• Naturalne katastrofy na ziemi i wodzie (brak Ognia, aby przytłumić
Metal i Wodę)
• Spowolnienie ekonomiczne i wzrost niepewności na świecie/rynkach
• Trzeba minimalizować ryzyko wszelkich decyzji
• Rok odnowy i nowych możliwości
• Rozpoczęte projekty wpłyną na następne lata cyklu
• Dobry rok na romanse, śluby, rodzenie dzieci
• Uwaga na płuca, nerki, serce/krążenie, żołądek

Symbol Szczura w Chinach
• Ogólnie bardzo pozytywny
• Symbol bogactwa i nadmiaru
• Szczur przyniósł ludziom ryż
• Ma związek z pieniędzmi (jak gryzie coś nocą – „liczy pieniądze”)
• Może przemieniać się w męskie demony (lisy – w żeńskie)
• Ze względu na szybkie rozmnażanie się, małżeńskie pary modlą się do
Szczura prosząc o potomstwo
• W przeciwieństwie do szczura, mysz nie odgrywa roli w symbolice;
obydwa zwierzęta noszą tę samą nazwę (⿏ shu); aby je odróżnić,
szczur = “stara mysz” (⽼⿏)

Symbol Szczura w Chinach
Każdy znak moje swoje dwie godziny
zegarowe: szczur od 23.00 do 01.00
(pokrywa dwa dni: czas Yang i Yin).
Nieparzysta liczba palców to Yang,
parzysta -Yin. Szczur ma cztery palce na
przednich łapach i pięć na tylnych, czyli
reprezentuje i Yang i Yin J

Chiński zodiak a rytm dobowy pracy narządów

Szczur
• Łac. Rattus, ssak z podrodziny
myszy w rodzinie myszowatych –
kilkadziesiąt gatunków,
najpopularniejsze: szczur śniady
i wędrowny
• Pochodzą z Azji Płd. – Wsch.
• Międzynarodowa Unia Ochrony
Przyrody uznaje szczury jako
„gatunek najmniejszej troski”

Szczurze ciekawostki
• W ścisłej czołówce inteligencji zwierząt, obok delfinów i małp
• Szczurze mleko ma ponad 3 razy więcej białka i 4 razy więcej tłuszczu
niż krowie
• Długi ogon pomaga termoregulacji
• Szczury mają węch „stereo” – każdy wdech (50 ms) jest pełną
fotografią zapachową otoczenia
• „Pracują” przy rozminowywaniu
• Od kilkunastu lat szczur zdobywa „salony” jako zwierzę domowe

Szczurze ciekawostki
• Szeroko wykorzystywane w celach badawczych (95% laboratoryjnych
zwierząt) – poprzez odpowiednią hodowlę uzyskuje się odpowiednie linie
genetyczne
• Szybko się rozmnażają, w dużych grupach, ruja samicy (15 razy w roku)
trwa 6 godzin, w tym czasie może się połączyć z konkurującymi samcami
nawet 500 razy (!). W ciągu roku 7 miotów (60 młodych).
Nieniepokojona populacja szczurów zwiększa się 12-krotnie w 3 miesiące!
• W starożytnym Egipcie, późniejszej Grecji, Anglii, ale i Ameryce i Indiach,
małe szczury/myszy były przyrządzane np. w miodzie jako lekarstwo dla
chorych dzieci

Szczur jako pożywienie

Szczur jako pożywienie
”Rat kebab” – Tajlandia, Vietnam Także we Francji ….

Zła sława szczura
• „Agresywny brudas, Żyjący w
krwiożerczych grupach,
roznoszący choroby i obdarzony
łysym ogonem, w którym
znajduje się strychnina”
• Bardzo szkodliwy: niszczy
żywność (>20% światowej !!!),
przegryza instalacje, meble, itd.
(zęby szczura rosną 12 cm
rocznie, więc musi ciągle coś
gryźć)
• Szczury roznoszą ok. 60 chorób

Zła sława szczura
Przenosi śmiertelne choroby,
wielokrotnie dziesiątkując
populacje, jak „czarna
śmierć”, czyli epidemia
dżumy, roznoszonej przez
pchły pasożytujące na
szczurach śniadych; zabiła
ok. połowę ludności XIV-
wiecznej Europy (dzisiejsza
wiedza wskazuje na więcej
źródeł zarazy).
Triumf Śmierci, Pieter Bruegel (starszy), 1562

Ratodrome - Ratting
Bull-terier Billy zabił 100 szczurów w 5 min. 30 sek. = 1 szczur / 3.3 sek.

Szczur w przysłowiach i powiedzeniach
• Ucieka jak szczur z tonącego okrętu
• Broni się jak szczur zapędzony do kąta
• Ale oblatany, jak szczur po kanalizacji
• Rżnie szpeniola jak szczur wew rurach (gwara poznańska – szpeniol:
ważniak, zarozumialec)
• Wystroić się jak szczur na otwarcie kanału
• “Wyścig szczurów”
• “Rat” – zdrajca, donosiciel; “to smell a rat” – “coś nie tak”
• “Rat d'hôtel” – złodziej hotelowy
• ”Petit rat de l'opéra” – młoda uczennica szkoły tańca Opery paryskiej
• “Pizza Rat”

„Pizza Rat”

Szczur w mitologiach i religiach świata
• W biblii hebrajskie słowo akhbar określa rozmaite gryzonie, w
tym szczury; rdzeń słowa oznacza „żywiący się zbożem”
• W Księdze Kapłańskiej (11, 29-35), zwierzęta, „które roją się na
ziemi” (szczury, myszy, krety, jaszczurki, …) są nieczyste i nie
można ich spożywać
• I Księga Samuela 6 – kiedy Filistyni zawładnęli Arką Przymierza,
Bóg pokarał ich wrzodami odbytnicy. Wtedy kapłani nakazali im
daninę pokutną z pięciu złotych podobizn wrzodów odbytnicy i
pięć szczurów/myszy ze złota, gdyż one były plagą
• W chrześcijaństwie szczur jest łączony z Szatanem

Święta Gertruda z Nivelles (626-659) – modlono się do niej w obawie przed
gryzoniami; podobno swoimi modlitwami rozgromiła plagę tych gryzoni,
ratując zbiory pól i ogrodów. Jest także opiekunką kotów.

Ganesha i Musaka
Ganesha – indyjski bóg
obfitości i dobrobytu, o
sile i mądrości słonia; jego
wierzchowcem jest szczur,
Musaka – oznaka sprytu.

Świątynia Karni Maty (Desnok, Radżastan, Indie)

Daikoku – jeden z siedmiu bogów szczęścia, bóg bogactwa, japoński ekwiwalent
Mahakali, najpotężniejszego strażnika Dharmy. Wysłannikiem Daikoku jest biały
szczur. Szczur jest też towarzyszem Ebisu, boga morza, częstego towarzysza Daikoku.

Szczury przynoszą pieniądze Daikoku Mnich ajari przemieniony
w szczura, ukiyo-e (Taiso
Yoshitoshi, XIX w)

Majowie. Bóg Cyfry Zero - bóg śmierci ofiarnej
Urna pogrzebowa, epoka klasyczna (200-900AD)

Apollo Smintheus, „Władca Myszy”,
przyczynił się do założenia Troi; miał hordę
szczurów, które przegryzały cięciwy łuków
wrogów i roznosiły zarazę; w potrzebie
leczył z niej.
Alexandreia Troas, 301-281 BCE

Rattenfänger – Flecista/Szczurołap z Hameln
• 1284 r., plaga szczurów w
Hameln (Dolna Saksonia),
flecista-czarodziej
wyprowadza z miasta
szczury do Wezery, gdzie się
utopiły. Gdy nie dostał
zapłaty, wyprowadził z
miasta wszystkie dzieci w
pobliskie góry, które
rozstąpiły się i je pochłonęły.
• Bracia Grimm, Deutsche
Sagen, 1816/1818
1592 r. kopia witrażu z kościoła Marktkirche w Hameln

Rattenkönig - „Król szczurów” – żywy tron
1895, Dellfeld (Niemcy), akt.
Muzeum zoologiczne, Strasbourg
1828, Buchheim (Niemcy), akt.
Muzeum Mauritianum, Turyngia

Mysia Wieża w Bingen nad Renem

Władca Popiel i Mysia Wieża w Kruszwicy
Popiel II (815-823), ilustr. z 1605r.

Szczur w heraldyce
Jean Racine (1639 – 1699)
Arleux-en-Gohelle (Francja)

Szczur w malarstwie
Hieronim Bosch 1450– 1516, Ogród Rozkoszy Ziemskich

Szczur w malarstwie
Głowa Meduzy, autor nieznany, XVI w.

Wystawa „Szczur: Lustro Człowieka”
Phillbert-Leon Couturier (1823 – 1901)
Zgromadzenie szczurów Szczur wycofany z życia

Szczur w malarstwie
Dwa szczury, Vincent van Gogh, 1884 James Ensor op rat, Willy Bosschem (1930 - )

Szczur w popkulturze
Politician Rat, Banksy, 2005 Pack Rat by Leah SaulnierAnarchy Rat, Banksy, 2003

Szczur w grach video
Rocky Rodent - Nintendo Kobold – World of Warcraft

Szczur w literaturze / balecie / muzyce

Szczur w literaturze
Batrachomyomachia (Βατραχομυομαχία, z
gr. βάτραχος – żaba, μῦς – mysz, μάχη – walka)
Homer (?) VIII w p.n.e.
Jean de la Fontaine (1621 – 1695)

Szczur w literaturze
„Kot i szczur stary”
Franciszek Morawski (1783 - 1861)
Andrzej Zaniewski (1939 - )Albert Camus (1913 – 1960)

Symbol Szczura w psychologii
• Szczur reprezentuje podświadomy problem, moralny konflikt; poprzez
impulsywne zachowanie (jedzenie, seks, sekty) niszczy/zanieczyszcza życie w
warstwie świadomej, tworząc frustracje i odczucie straty i bezsensu życia
• Reprezentuje symbolicznie Szatana, demoniczne aspekty męskie; akceptacja
tych ciemnych stron psyche wzmacnia osobę, odrzucenie – osłabia
• Metafora podziemnej zwierzęcości, zepchniętej w głębię podświadomości,
tego co dzieję pod maską człowieczeństwa (Dostojewski, Kafka, Nietzsche,
Freud)

Szczur w filmie; Rats – Notte di terrore, Bruno Mattei, 1984

Szczur w filmie Ratatouille (2007)

Szczęśliwego Roku Szczura!!!
Gong Xi Fa Chai 恭喜發財
(Obyś stał się bogatszy)

Rok Szczura 25.01.2020 - 11.02.2021 - prezentacja Jan Gliński

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Empfohlen

Empfohlen (20)

Rok Szczura 25.01.2020 - 11.02.2021 - prezentacja Jan Gliński