indywidualne zarządzanie wiedzą i informacją; studenci, badania empiryczne

1. ZACHOWANIA ZWIĄZANE Z
INDYWIDUALNYM ZARZĄDZANIEM
WIEDZĄ I INFORMACJĄ
W ŚWIETLE BADAŃ WŚRÓD STUDENTÓW
Marzena Świgoń
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
II Konferencja Naukowa Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian
Warszawa, 15-16 kwietnia 2013 r.

2. 1. Koncepcja Indywidualnego zarządzania wiedzą i
informacją (IZWiI)
2. Metodyka i organizacja badań empirycznych (cz.2)
3. Wybrane wyniki badań
Plan wystąpienia
Świgoń, M. (2012). Zarządzanie wiedzą i informacją. Olsztyn: Wydawnictwo UWM. S. 368.
Projekt badawczy finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki 2011/03/B/HS2/04436
II Konferencja Naukowa Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian
Warszawa, 15-16 kwietnia 2013 r.

3. Podstawy teoretyczne
Koncepcja IZWiI
II Konferencja Naukowa Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian
Warszawa, 15-16 kwietnia 2013 r.

4. Wymiar indywidualny
Wymiar grupowy
Wymiar organizacyjnyWymiar społecznościowy
Zarządzanie
wiedzą
i informacją
Wymiary zarządzania wiedzą i informacją
(Świgoń, 2012, s. 86)
perspektywy:
humanistyczna
technologiczna

5. Indywidualne zarządzanie wiedzą i informacją
(IZWiI)
Personal Knowledge and Information Management (PKIM)
 IZWiI – zintegrowane podejście; humanocentryczne
1. Indywidualne zarządzanie informacją
(Personal Information Management; PIM)
2. Indywidualne zarządzanie wiedzą
(Personal Knowledge Management; PKM)
3. Kompetencje informacyjne
(Information Literacy; IL)

6. Model Indywidualnego Zarządzania Wiedzą i Informacją
(IZWiI)
Kompetencje społeczne
Metakompetencje
Kompetencje
funkcjonalne
Kompetencje
kognitywne
Poszukiwanie
i zachowywanie
wiedzy
i informacji
Tworzenie
wiedzy
i informacji
Dzielenie się
wiedzą
i informacją
(Świgoń, 2012, s. 271)
Perspektywa
humanistyczna

7. Cele, metodyka i organizacja
Badania empiryczne IZWiI cz.2
II Konferencja Naukowa Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian
Warszawa, 15-16 kwietnia 2013 r.

8. Cele badań
poznanie i scharakteryzowanie
 zachowań, umiejętności i odczuć związanych z
poszczególnymi etapami procesu indywidualnego
zarządzania wiedzą i informacją (IZWiI) na przykładzie
studentów
 opracowanie narzędzia służącego samoocenie studentów w zakresie IZWiI
 określenie ogólnej samooceny studentów w zakresie IZWiI
 określenie wpływu zmiennych niezależnych na IZWiI

9.  Proces IZWiI:
1. zdobywanie, gromadzenie, wyszukiwanie
2. organizacja, przechowywanie, ochrona
3. selekcja, ocena
4. rozpowszechnianie, dzielenie się
5. tworzenie, analiza i prezentowanie
 Indywidualna baza wiedzy i informacji:
 wiedza i informacje naukowe związane ze studiowaną dziedziną
 praktyczne, związane z procesem studiowania
Założenia

10. Metodyka i organizacja badań
 badania jakościowo-ilościowe
 metoda sondażu diagnostycznego
 technika ankiety środowiskowej
 narzędzie – ustrukturyzowany kwestionariusz ankiety

11. Kwestionariusz ankiety
 5 sekcji stwierdzeń odpowiadających komponentom cyklu
zarządzania informacją i wiedzą
 zdobywanie, organizacja, selekcja, dzielenie się, tworzenie
 w każdej sekcji 6 stwierdzeń opisujących zachowania,
zwyczaje, preferencje, odczucia oraz adekwatne umiejętności
i kompetencje
 zadanie respondentów – wybór jednej z odpowiedzi
 w skali 1-5:
 1 – zdecydowanie nie zgadzam się (z danym stwierdzeniem)
 2 – nie zgadzam się
 3 – nie wiem
 4 – zgadzam się
 5 – zdecydowanie zgadzam się

12. Struktura badanej zbiorowości
Zmienna niezależna Liczba
respondentów
L=510
Kierunek/specjalności kierunek INiB (kier.) 402
specjalności (spec.) 108
Stopień studiów studia pierwszego stopnia (lic.) 294
studia drugiego stopnia (mgr) 216
Uniwersytet UWM 53
UMK 49
UAM 55
UŚ 49
UWr 80
UW 59
UMCS 42
UŁ 50
UJ 73
Płeć Kobiety (K) 424
Mężczyźni (M) 86
- łączna liczba studentów kierunków INiB i specjalności informatologiczno-bibliologicznych na
państwowych uniwersytetach w 2011 r. wynosiła około 2500 osób
- liczba uczestników badań stanowiła około 20% całkowitej liczby badanej zbiorowości studentów

13. IZWiI Cz.2
1. zdobywanie, gromadzenie, wyszukiwanie
2. organizacja, przechowywanie, ochrona
3. selekcja, ocena
4. rozpowszechnianie, dzielenie się
5. tworzenie, analiza i prezentowanie
Wybrane wyniki badań
II Konferencja Naukowa Nauka o informacji (informacja naukowa) w okresie zmian
Warszawa, 15-16 kwietnia 2013 r.

14. Zdobywanie, gromadzenie i wyszukiwanie
 84-91% studentów uważało, że dobrze sobie radzi ze zbieraniem
informacji, zna różne rodzaje źródeł informacji i umie się nimi
posługiwać
 21% nie było zaznajomionych z ukrytym Internetem
 71% systematycznie sporządzało notatki na zajęciach
 50-51% preferowało osobowe źródła informacji i wiedzy w
porównaniu ze źródłami dokumentalnymi

15.  71-78% studentów dbało o porządkowanie informacji oraz na
bieżąco dołączało do swoich kolekcji przypadkowo napotkane
informacje
 90% przechowywało dane w obu formach: tradycyjnej i
elektronicznej, a jedynie 6% tylko w formie elektronicznej
 68% zapisywało wiadomości ustne aby dołączyć je do swoich
kolekcji
 45% sporządzało kopie zapasowe danych elektronicznych
Organizacja, przechowywanie, ochrona

16. Selekcja, ocena
 64-77% studentów bez trudu wyławiało wartościowe informacje z
sieci, nawet przy dużych wynikach wyszukiwania
 15% miało problem z wyselekcjonowaniem najistotniejszych
publikacji z recenzowanych źródeł dokumentalnych (książek i
czasopism)
 60-69% przeglądało własne kolekcje informacji i wyrzucało zbędne
materiały
 65% uważało, że wiedza i umiejętności zdobywane na studiach
będą przydatne w życiu zawodowym i prywatnym

17. Rozpowszechnianie, dzielenie się
 85-90% studentów chętnie dzieliło się informacjami i wiedzą z
innymi studentami; 82-83% bez trudu pozyskiwało od innych
potrzebne informacje i wiedzę
 57-63% było zadowolonych z metod i sposobów przekazywania
wiedzy przez wykładowców, a także z indywidualnych konsultacji

18. Tworzenie, analiza i prezentowanie
 31% lubiło opracowywać nowe tematy, 55% nie miało w tym
zakresie żadnych problemów; 26% lubiło wystąpienia ustne
 28% bez trudu formułowało nowe problemy badawcze
 52% potrafiłoby samodzielnie przeprowadzić badania empiryczne
 90% było zaznajomionych z programami komputerowymi (edycja
tekstu, sporządzanie wykresów, przygotowywanie prezentacji)

19. Zakończenie
 Każdy z komponentów cyklu indywidualnego zarządzania wiedzą i
informacją, czyli gromadzenie, selekcjonowanie, organizowanie,
dzielenie się i tworzenie, mógłby stać się przedmiotem odrębnych
studiów.
 Wyniki takich badań mogą być wykorzystane w badaniach nad
komunikacją międzyludzką, w projektowaniu nowoczesnych
systemów informacyjnych, czy badaniach nad zwiększeniem tzw.
potencjału kariery.

20. marzena.swigon@uwm.edu.pl
Dziękuję za uwagę