Ιστορία Γ΄Λυκείου - Διαγώνισμα Ε΄Κεφαλαίου

1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
Επιμέλεια: Μαρία Μαρσέλου
Φιλόλογος
ΜΕΡΟΣ Α΄ (Μονάδες 20)
Α.1. Να προσδιορίσετε αν το περιεχόμενο των προτάσεων είναι σωστό ή λάθος
i. Στις αρχές του 1943, στο Στάλινγκραντ, η νίκη έστεψε τα σοβιετικά όπλα και η Βέρμαχτ
γνώρισε την πρώτη οδυνηρή της ήττα.
ii. Με την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ (7 Δεκεμβρίου 1941) η Ιαπωνία μπήκε στον Β΄ Παγκόσμιο
Πόλεμο.
iii. Η Συνθήκη των Παρισίων (10 Φεβρουαρίου 1947) προέβλεπε την ενσωμάτωση της
Δωδεκανήσου στην Ελλάδα.
iv. Η Γερμανία επαναστρατικοποίησε πραξικοπηματικά τη Ρηνανία το Μάρτη του 1936
v. Τα γερμανικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Πολωνία τα χαράματα της 21ης Σεπτεμβρίου
1939 λ
vi. Η Νότια Γαλλία είχε το δικαίωμα να αυτοκυβερνάται φαινομενικά
vii. Οι Εβραίοι της Βαρσοβίας ήταν η μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα της Ευρώπης
viii. Η διοίκηση των στρατιωτικών δυνάμεων στην Ελλάδα στον Ρόμελ
ix. Η Συμφωνία της Βάρκιζας προέβλεπε τη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών και δημοψηφίσματος
επί του πολιτειακού ζητήματος
x. Η Ιαπωνία υποχρεώθηκε να πληρώσει άμεσα πολεμικές αποζημιώσεις
(10 χ 1 = 10 μονάδες)
Α.2. Να αντιστοιχήσετε τη στήλη Α με τη στήλη β
ΣΤΗΛΗ Α’ ΣΤΗΛΗ Β’
1. Η συνθήκη ειρήνης του Αγίου
Φραγκίσκου
α. 8 Σεπτεμβρίου 1951
2. Αμερικανοϊαπωνικό Σύμφωνο
Ασφάλειας
β. 1939
3. Ο διαμελισμός της Τσεχοσλοβακίας γ. Ρούζβελτ + Τζόρτσιλ
4. Σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ δ. Μάρτης του 1941
5. Χάρτης του Ατλαντικού ε. 7 Σεπτεμβρίου 1951
6. Μάχη της Αγγλίας στ. 1938 – 1939
7. Εαρινή επίθεση
(5 χ 2 = 10μονάδες)

2. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
Επιμέλεια: Μαρία Μαρσέλου
Φιλόλογος
ΜΕΡΟΣ Β’ 45 Μονάδες
Β1. Να γράψετε σύντομα κατατοπιστικά σημειώματα σύμφωνα με τα ζητούμενα των παρενθέσεων.
α. Δεκεμβριανά 1944
β. Νίκη της Νυρεμβέργης
γ. Ψυχρός Πόλεμος
(3 χ 5 = 15 μονάδες)
Β2. Σε κείμενο έκτασης 180-220 λέξεων, να παρουσιάσετε το εδαφικό καθεστώς της Γερμανίας μετά
τη λήξη του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.
Στο κείμενό σας να εντάσσονται λειτουργικά και οι παρακάτω όροι:
4 ζώνες, διαμελισμός, πολεμικές αποζημιώσεις
(15 μονάδες)
Β3 Σε κείμενο έκτασης 150 – 200 λέξεων , να περιγράψετε την αντίσταση των Ελλήνων κατά της
Γερμανικής εισβολής (Απρίλιος – Μάιος 1941) και ιδιαίτερα στη μάχη της Κρήτης. Να αξιολογήσετε
τη σημασία της αντίστασης αυτής για την εξέλιξη της πορείας του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου (εξ. 2010)
(15 μονάδες)
ΜΕΡΟΣ Γ’ Μονάδες 35
ΠΡΟΣΟΧΗ!
 Ορθή θεωρείται η απάντηση που τεκμηριώνετε με βάση τις πηγές καθώς και άλλα ιστορικά
γεγονότα / στοιχεία
 Αυτούσια αντιγραφή χωρίων του κειμένου χωρίς περεταίρω επεξεργασία βαθμολογείται με
μηδέν μονάδες
Γ1.
ΚΕΙΜΕΝΟ Α΄
Μαρτυρία Ελληνίδας Εβραίας που επέζησε από το στρατόπεδο του Μπίρκεναου
«Απ’ αυτή τη στιγμή, η ζωή μου στο στρατόπεδο ανοίγει για μένα μιαν άβυσσο στην ανθρώπινη ψυχή,
και θα μου αποκαλύψει τον άνθρωπο τελείως γυμνό, όπως φαίνεται να είναι από τη φύση του. Ένα
μίγμα καλού και κακού... Το κουδούνι στις 4.30 το πρωί και συγχρόνως τα λουριά... που μας χτύπαγαν
αλύπητα τα κορμιά μας, ήταν το καθημερινό πρωινό μας εγερτήριο. Ένα πρόγραμμα αλάνθαστο χωρίς
αλλαγή... Αφού γινόταν το προσκλητήριο έξω μάς μοίραζαν για πρωινό ένα σκέτο καφέ, σ’ ένα κύπελο
παλιό που ήταν ένα σκουριασμένο στρατιωτικό σκεύος, από το οποίο πίναμε ανά πέντε ένα αχνιστό
νερόζουμο μία μία με τη σειρά μας... Κι ενώ οι θάλαμοι των αερίων δούλευαν συνέχεια και βγάζαν
φωτιές και καπνούς, κατάδικοι βιρτουόζοι1 προερχόμενοι από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ευρώπης και
της Ρωσίας με τα βιολιά τους “Στραντιβάριους” και “Αμάτι” που είχαν κουβαλήσει μαζί τους σ’ αυτό το
παραπλανημένο τους ταξίδι, είχαν διαταγή σαν “Κομάντο Ορχήστρας” να μας παίζουν Μότσαρτ ή
στρατιωτικά εμβατήρια. Τα πόδια ολονών μας έπρεπε να βαδίζουν στο ρυθμό της μουσικής, ενώ
αντίθετα τα χέρια μας παραμένουν ακίνητα καρφωμένα επάνω στο σώμα...».

3. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
Επιμέλεια: Μαρία Μαρσέλου
Φιλόλογος
ΚΕΙΜΕΝΟ Β΄
Η τύχη των Εβραίων της Θεσσαλονίκης
«...Το Σάββατο, 14 Μαρτίου του 1943 [...], 2.800 άτομα περίπου συνελήφθησαν και την επόμενη ημέρα
εκτοπίστηκαν με τρένο στην Πολωνία, στοιβαγμένοι σε βαγόνια μεταφοράς ζώων, υπό αθλιότατες
συνθήκες. Οι ναζί κατέτρεχαν κυρίως τα μικρά παιδιά, αφού ο σχεδιασμός τους προέβλεπε να
εμποδιστεί η συνέχεια του εβραϊκού λαού. Είναι γνωστές, από περιγραφές των ελάχιστων επιζώντων,
οι εικόνες των υπερπλήρων βαγονιών, με 70-75 άτομα το καθένα, χωρίς καν χώρο να καθίσουν, με ένα
βαρέλι νερό για τη διαδρομή και ένα για τις φυσικές τους ανάγκες, και όλ’ αυτά για ταξίδι που
διαρκούσε τουλάχιστον τέσσερις ημέρες. Πολλοί πέθαναν στη διαδρομή και τα πτώματα απλώς
πετάγονται στην άκρη της γραμμής, όποτε υπήρχε στάση. Οι Έλληνες σιδηροδρομικοί υπάλληλοι
ταράχτηκαν από τα όσα είδαν, και φήμες για εξόντωση των Εβραίων άρχισαν να διαρρέουν...».
α) Να αναφέρετε τα πιο γνωστά στρατόπεδα συγκέντρωσης (μ. 2)
β) Αξιοποιώντας τα στοιχεία που περιέχονται στα παρακάτω κείμενα και τις ιστορικές σας γνώσεις,
να αναφερθείτε στο έγκλημα της γενοκτονίας των Εβραίων κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. μ. 8)
Γ.1
Αφού παρατηρήσετε την εικόνα και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να απαντήσετε στα πιο κάτω
ερωτήματα:
α) Ποια τα αίτια έναρξης του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου και ποιες ήταν οι ενέργειες του Χίτλερ;
(6 μονάδες)
β) Ποια πολιτική ακολούθησαν η Γαλλία και η Βρετανία , τι ενέργειες έκαναν και ποιες οι συνέπειές
της;
(9 μονάδες)

4. ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
Επιμέλεια: Μαρία Μαρσέλου
Φιλόλογος
Γ3.
Γεώργιος Παπανδρέου, Λόγος της Απελευθερώσεως, Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 1944
«Ασπαζόμεθα την ιερόν γην της Ελευθέρας Πατρίδος... Οι Βάρβαροι, αφού εβεβήλωσαν, επυρπόλησαν
και εδήωσαν, επί τρία και ήμισυ έτη, πιεζόμενοι πλέον από την συμμαχικήν νίκην και την εθνικήν μας
αντίστασιν τρέπονται εις φυγήν. Και η Κυανόλευκος κυματίζει μόνη εις την Ακρόπολιν...
Από τα βάθη της Ιστορίας οι ελληνικοί αιώνες πανηγυρίζουν την επάνοδον της Ελευθερίας εις την
αρχαίαν Πατρίδα της. Και στεφανώνουν την Γενεάν μας. Διότι ολόκληρος ο Λαός μας υπήρξε αγωνιστής
της Ελευθερίας. Δεν ευρίσκεται ασφαλώς εις την κατεχομένην Ευρώπην άλλο παράδειγμα τόσης
καθολικής αντιστάσεως και τόσης ακλονήτου αισιοδοξίας διά την τελικήν Νίκην[...].
Ολόκληρος ο Ελληνικός Λαός έχει καταστή άξιος της Πατρίδος. Με το πέρασμα των καιρών, εις το
περίλαμπρον έπος της Αλβανίας θα προστεθή και ο μύθος της καθολικής αντιστάσεως...»
Γ. Παπανδρέου, Η απελευθέρωση της Ελλάδος, Ελληνική Εκδοτική Εταιρεία, Αθήνα 19483, σ. 186-187.
Με βάση το πιο πάνω παράθεμα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις να απαντήσετε στα πιο
κάτω ερωτήματα:
α. Να συσχετίσετε την εσωτερική κρίση στην Ελλάδα με τον μεταπολεμικό ανταγωνισμό των
νικητών. (10 μονάδες)
β. Ποια πολιτική ακολούθησε ο Γ. Παπανδρέου και πως έληξε , επιφανειακά, η σύγκρουση στην
Ελλάδα; ( 5 μονάδες )