Traducción ao galego normativo de "O Conto do Apalpador" de Lúa Sende e Alexandre Miguens da Editorial

3. É unha fría mañá de inverno, e a pequena Inés e o seu cadeliño Rulo pasean polo bosque. Esta todo nevado e o vento e o frío coanse polas roupas. O frío entra nos ósos e fai tremer os dentes. Xa hai días que acabaron as clases na escola, e Inés e o seu cadeliño Rulo andan á procura de algunha cousa de proveito ou que poidan levar á boca. - Au, au! -ladra Rulo mentres escarva con forza na neve. - Ruliño! Que encontraches? –dille a pequena Inés. E o Ruliño saca orgulloso a cabeza da neve, con unha poliña de árbore entre os dentes. - Érache boa!!! Con iso non imos facer moito lume!

4. Pero, como isto é mellor que nada, e tampouco quere decepcionar a Ruliño, mete a poliña no peto e acariñao nas costas. Cando o Ruliño encontra algunha cousa que considera útil, dalle ao rabo e anda todo fachendoso mirando a Inés, e ela, para compensalo, pasalle a man pola cabeza. Ás veces encontran cousas, como herbas para facer infusións, tubérculos, grosellas, etc. Despois, como sempre, deixan o que recolleron na despensa, ás escondidas, para que ninguén se decate de que andan a abastecer a despensa co o que poden. Pero, esta vez, Inés anda moi preocupada, porque de alí a unhs días chega o Nadal e hai pouca cousa na casa para comer. Tentando non pensar moito en iso, Inés pon a roupa vella que lle serve de pixama, métese na cama debaixo dun manto groso de mantas de lá, e adormece.

6. O que, nin Inés nin o Ruliño sospeitan nos seus paseos, é que as súas camiñatas polo bosque son observadas por uns seres pequeniños que todo o ven: as trasnas e os trasnos do bosque. Estes seres travesos, pillabáns e brincallóns como son, seguen, entre divertidos e curiosos, os paseos dos dous amigos, e ás veces colocan algún regalo para eles; outras veces, engañaos fancendolles crer o que non é. Pero, aínda que de vez en cando fagan estas brincadeiras ao Ruliño e á pequena Inés, e mesmo que poidan parecer uns malandros despreocupados, os trasnos teñen un traballo moi importante de facer durante todo o ano. Vixían aos rapaces e raparigas para ver cuales se portan ben e cuales non, para contarllo despois a un gran amigo deles, que vive de facer carbón o ano enteiro nas montañas. Ese amigo chámase Apalpador.

8. O Apalpador é un carboeiro grandón, bonachón e distraído que vive nas montañas de Galicia. Fai carbón, come ovos que apaña dos niños dos paxaros e mel que recolle das colmeas das abellas, e tamén bebe bo viño, convidando sempre aos seus amigos, os trasnos, a doces que lle gusta facer na súa casa dos cumes nevados. Alá pasa o ano todo traballando e cando convida aos seus amigos brincallóns, eles remexen sen malicia nas súas cousas, escondenlle ferramentas ou móvenlle as pantuflas, o pixama ou o chapeu de sítio. Todos os anos, ao chegar o frio no outono, o Apalpador lémbrase de que ten que ir preparándose para o Nadal e comeza a apañar as castañas que encontra na montaña.

12. Na aldeiña, mentres tanto, xa falta pouco para a noite de Nadal e na casa da pequena Inés todo o mundo anda preocupado: non hai moita comida e a nai e o pai fan de tripas corazón para pór algunha cousa na ola, para poderen cociñar algo e ter así algunha cousa para cear. O día seguinte é Nadal. Inés axuda no que pode: pon a mesa mentres o Ruliño anda a brincar co avó, dando voltas ao seu redor ou a sentarse aos sus pés para quentarllos. Despois van cear en silencio, repartindo a comida que a nai e o pai conseguiran xuntar, pero aínda así quedan cun pouquiño de fame e van durmir.

13. Á tardiña, o Apalpador, que traballara todo o día cocendo e empaquetando castañas, e tamén a tallar figuras e xoguetes en madeira, quedara adormecido baixo dunha árbore, e os trasnos teñen que ir lembrarlle: -Apalpador! Apalpador! Que hoxe é a cena de Nadal e tés que baixar ás vilas e ás aldeas para repartir as castañas que apañamos. O Apalpador lembrase de repente: - Uf, uf!! É verdade, teño que poñer os zapatos deseguida, coller o saco e descender ata os vales; senón,non me vai dar tempo a chegar a todas as casas!

15. E alá vai o Apalpador. Pon os calcetíns do revés, calza dous zapatos diferentes, viste mal o abrigo e, pon ás costas o saco de castañas cociñadas e xoguetes de madeira, sae a correr da casa cando xa é noite pechada. Os tranos acompañano todos contentos, cantando e alumeándolle o camiño con lanternas, dicíndolle onde se encontran as persoas, as raparigas e os rapaces que se portaron ben durante o ano. E van cantando polo camiño: Por aquela cemba, xa ven relumbrando o señor Apalpador para darvos o aquinaldo.

25. Ao final, levántanse e van para a lareira, onde o lume quenta un pote cheiro de caldo quentiño. A despensa está chea de leña, patacas, berzas e garavanzos para pasar o inverno ata que chegue a primavera, cando se poderá volver a plantar as leiras outra vez. E todos e todas cantan e danzan agradecendo ao Apalpador os presentes recibidos.

27. Entre tanto o Apalpador, derreado, durme mentres facendo un gran ruido, vestido con gorra e todo, encima da herba, despois de visitar todas as casas de todos os rapaces e raparigas durante a noite. E os trasnos e as trasnas, mentres tanto, andan a xogar con el, facendolle cóxegas no naríz con unhas herbiñas...