2. Anestezjologia i Ratownictwo 2009; 3: 394-399
Nauka praktyce / Science for medical practice
Wstęp potwierdzenia właściwej wentylacji. Po wykonaniu
intubacji uczestnicy otrzymali ankiety, w których
Powstało wiele urządzeń, których zadaniem sami oceniali stopień trudności zastosowania każdego
jest zwiększenie możliwości uwidocznienia wejścia z badanych urządzeń. W ankiecie uczestnicy oceniali
do krtani. Wideolaryngoskopia pozwala poprawić w pięciostopniowej skali łatwość użycia każdego
warunki uwidocznienia wejścia do krtani i bezpie- z urządzeń, gdzie 1 oznaczało „bardzo łatwe”, a 5 –
czeństwo intubacji dotchawiczej w porównaniu do „bardzo trudne” użycie danego urządzenia.
klasycznej laryngoskopii. Wykazano, że podczas Uzyskane wyniki poddano analizie statystycz-
lar y ngoskopii za pomocą wideolar y ngoskopu nej (statystyki opisowe) z wykorzystaniem pakietu
potrzeba mniejszej siły do uwidocznienia wejścia Microsoft Office Excel. Po sprawdzeniu rozkładu cech
do krtani, mniej miejsca do umiejscowienia rurki wykonano test T-studenta dla par średnich o nierów-
intubacyjnej w tchawicy, a przy próbach intubacji nych wariancjach. Poziom istotności statystycznej
obserwuje się mniejszą traumatyzację zębów, jamy wyznaczono na 0,05.
ustnej i gardła, a także mniejszą ilość odruchów
z gardła i krtani [1]. Dostępne są także tzw. laryn- Wyniki
goskopy optyczne, które są urządzeniami o znacznie
prostszej budowie i oparte są na technikach optycz- W pierwszej części badania (prawidłowe drogi
nych, gdzie osoba intubująca obserwuje wejście oddechowe) uzyskano następujące wyniki: na 32 próby
do krtani poprzez specjalny wizjer, znajdujący się intubacji laryngoskopem TruView 43,75% było nie-
na zakończeniu urządzenia, przez odpowiedni udanych za pierwszym razem, przy drugim podejściu
układ światłowodu i soczewki lub specjalną lunetę. nadal 57,1% było nieudane, a 6,25% prób w ogóle nie
Dodatkowo do takiego laryngoskopu można zain- odniosła sukcesu. W przypadku wideolaryngoskopu
stalować kamerę, która będzie transmitować obraz Berci-Kaplan odsetek udanych intubacji „za pierwszym
uzyskany z układu optycznego na zwykły monitor razem” wyniósł 94,73%, a za drugim razem 100%.
bądź ekran komputera. W przypadku laryngoskopu optycznego AirTraq
Celem badania była ocena skuteczności wykona- odsetek udanych intubacji „za pierwszym razem”
nia intubacji dotchawiczej za pomocą trzech urządzeń: wyniósł 93,1%, za drugim 100%. Średni czas udanych
laryngoskopu z lunetą - TruView Evo2 (Truphatek, intubacji „za pierwszym razem” dla poszczególnych
Izrael), wideolaryngoskopu Berci-Kaplan (Storz, urządzeń wyniósł: TruView 16,5 sekundy, Berci-Kaplan
Niemcy) oraz laryngoskopu optycznego- AirTraq 11,6 sekundy, Airtraq 15,1 sekundy (TruView Evo2 vs
(Prodol, Hiszpania). Berci-Kaplan, p=0,03).
W drugiej części badania (symulowany obrzęk
Metoda języka) wyniki były następujące: dla laryngoskopu
TruView Evo2 odsetek udanych intubacji wyniósł
Po krótkim przeszkoleniu 32 anestezjologów 47% „za pierwszym razem”, a 32,3% prób było
z różnym stażem pracy wzięło udział w badaniu, w ogóle nie udanych. W przypadku laryngoskopu
którego celem była ocena skuteczności oraz czasu Berci-Kaplan „za pierwszym razem” intubacja
potrzebnego do prawidłowego umiejscowienia dotchawicza była wykonana w 76% przypadków.
rurki intubacyjnej za pomocą wyżej wymienionych 100% intubacji przeprowadzanych z użyciem laryn-
przyrządów do intubacji dotchawiczej. Badanie goskopu optycznego AirTraq było udanych „za
przeprowadzone było na manekinie Trauma Head pierwszym razem”. Średni czas udanych intubacji
(Simulaids, Woodstock, USA) w dwóch scenariuszach: wyniósł: dla TruView Evo2: 31,1 sekund, dla Berci-
prawidłowe drogi oddechowe i symulowany obrzęk Kaplan 23 sekundy, dla AirTrag – 15,8 sekundy
języka. Wykonywano do 3 prób intubacji każdym (TruView Evo2 vs AirTraq p=0,02).
urządzeniem w obu scenariuszach. Ocena skuteczno- Najlepiej został oceniony wideolaryngoskop Berci-
ści prawidłowego umiejscowienia rurki intubacyjnej Kaplan, który miał średnią ocenę 2 - tj. łatwe. Drugi
sprawdzana była na podstawie efektywnej wentyla- w kolejności był laryngoskop optyczny AirTraq – 2,53,
cji workiem samorozprężalnym. Mierzono czas od a najgorsze oceny uzyskał laryngoskop TruView Evo2
momentu włożenia urządzenia do ust manekina do – 3,47. Ankietowani mieli różny staż pracy – od 1 do
395
3. Anestezjologia i Ratownictwo 2009; 3: 394-399
Nauka praktyce / Science for medical practice
22 lat pracy, średnio 8,4 lat. Podzielono ich na dwie
podgrupy: przed specjalizacją, tj. do 6 roku pracy i po
specjalizacji. Oceny sprzętu były generalnie gorsze
w grupie anestezjologów ze specjalizacją (średni staż
pracy 14,8 lat) w porównaniu do ocen wystawianych
przez w grupie uczących się (staż pracy średnio 3,9 lat):
dla laryngoskopu Berci-Kaplan średnio 3 i 1,55, dla
AirTraq – 2,7 i 2,4, dla TruView Evo2 – 3,57 i 3,4 odpo-
wiednio w badanych grupach.
Dyskusja
Badane urządzenia można podzielić na 3 grupy: Rycina 1. Wideolaryngoskop Berci-Kaplan
1. laryngoskopy ze zmodyfikowaną łopatką, np. (Źródło: materiały promocyjne)
TruView Evo2 – z lunetą, McCoya – z ruchomą
końcówką łopatki; Laryngoskop optyczny AirTraq jest urządzeniem
2. wideolaryngoskopy z łopatką standardową o prostszej budowie oparty na technice optycznej, gdzie
(łopatka Macintosh: np. LaryFlex, Berci-Kaplan) wejście do krtani można uwidocznić poprzez specjalny
lub zbliżoną w kształcie do typowo używanych: wizjer znajdujący się na zakończeniu urządzenia przez
Glidescope, Berci-Kaplan - Dorges, McGrath; odpowiedni układ światłowodu i soczewki. Istnieje
3. wideolaryngoskopy z kanałem dla rurki intuba- także możliwość zainstalowania kamery do laryn-
cyjnej, np. AirTraq, AWS. goskopu optycznego AirTraq, dzięki czemu można
Zalety tych urządzeń to: polepszone pole widze- transmitować obraz na ekran monitora lub ekran
nia (około 15 stopni dla klasycznych laryngoskopów komputera.
i około 80 stopni dla wideolaryngoskopów), wysoki
odsetek udanych intubacji, dobra krzywa uczenia się,
mniejsza siła potrzebna do uwidocznienia wejścia 3
7
do krtani, lepsze „oświetlenie”, mniejsza potrzeba 3
ruszania kręgosłupem szyjnym. Niedogodności to:
konieczność użycia prowadnicy, widoczność może być 5
ograniczona przez zaparowanie lub wydzieliny i krew 1
w jamie ustnej. 7
Do trzeciej grupy zaliczane są urządzenia, które 2
w swojej konstrukcji posiadają specjalny kanał dla rurki
intubacyjnej. W porównaniu do grupy 2. urządzenia te
powodują mniejsze reakcje hemodynamiczne na próby 4
8
uwidocznienia wejścia do krtani w celu wykonania 6
intubacji dotchawiczej. Badane w prezentowanej pracy Rycina 2. Laryngoskop optyczny Airtraq (Prodol,
przyrządy do intubacji to wideolaryngoskop z łopatką Hiszpania)– szczegółowy opis budowy
standardową lub zbliżoną w kształcie do typowo uży- (Źródło: materiały promocyjne)
wanych: Berci-Kaplan, laryngoskop optyczny z kana- 1. Okular
łem dla rurki intubacyjnej AirTraq oraz laryngoskop 2. Kanał optyczny
z lunetą TruView Evo 2. Laryngoskop Berci-Kaplan 3. Gumowa osłona
(Storz, Niemcy) był pierwszym wideolaryngoskopem 4. Kanał dla ET
zastosowanym w 2001 roku. Zbudowany jest tak jak 5. Baterie
tradycyjny laryngoskop z rękojeści wraz z łopatką (sta- 6. Żarówka
nowiące całość), głowicy kamery połączonej z kolumną 7. Włącznik
z monitorem i źródłem światła. 8. System przeciw zaparowaniu
396
4. Anestezjologia i Ratownictwo 2009; 3: 394-399
Nauka praktyce / Science for medical practice
Laryngoskop TruView Evo2 posiada łopatkę innych wideolaryngoskopów. Wszystkie badania
z lupą optyczną, która poszerza kąt widzenia i ułatwia prowadzone na wideolaryngoskopach dowodzą,
obserwację strun głosowych podczas standardowej jak że użycie ich znacznie zmniejsza ryzyko powikłań
i podczas trudnej intubacji. Koniec łopatki jest zakrzy- traumatyczno-urazowych podczas intubacji dotcha-
wiony pod kątem 42° względem linii wzroku. Intubację wiczej [4]. Skuteczność użycia wideolaryngoskopów
można wykonać obserwując wejście do krtani przez potwierdzona została nie tylko na podstawie badań
wizjer lub dołączając cyfrowy aparat fotograficzny. przeprowadzanych w warunkach symulowanych na
manekinach, ale także na pacjentach w warunkach
klinicznych. Dowiedziono przydatności zastosowania
wideolaryngoskopów u znacznie otyłych pacjentów,
w przypadku których urządzenia te znacznie popra-
wiają wizualizację krtani, przez co poprawiają warunki
intubacji, przyczyniając się do jej skuteczności [5].
Inne badania prowadzone na pacjentach dowodzą, że
wideolaryngoskopy mogą być przydatnym urządze-
niem podczas wykonywania intubacji przez nos, pod
kontrolą wzroku [6]. Wysoka przydatność wideolaryn-
goskopii potwierdzona została również w przypadku
pacjentów z unieruchomionym odcinkiem kręgosłupa
Rycina 3. Laryngoskop TruView Evo2 szyjnego, gdzie użycie wideolaryngoskopu umożliwiło
(Źródło: materiały promocyjne) skuteczną intubację dotchawiczą [7-9].
W naszym badaniu uczestnicy odbyli krótkie szko-
Wyniki pracy potwierdzają dużą skuteczność lenie przed właściwym badaniem. Naszym zdaniem
i przydatność wideolaryngoskopu Berci-Kaplan oraz było to wystarczające. W przypadku każdego z tych
laryngoskopu optycznego AirTraq. W obu przy- urządzeń krzywa uczenia się jest bardzo korzystna.
padkach już w pierwszej próbie uzyskane zostały Nouruzi-Sedeh i współpracownicy przeprowadzili
zadowalające wyniki, a w czasie drugiej próby sku- badanie u 20 ochotników z niewielkim doświadcze-
teczność wyniosła 100%. Lepszym urządzeniem niem w intubacji, zdobytym jedynie na manekinach,
w symulowanych trudnościach intubacyjnych okazał których podzielono na dwie grupy, gdzie jedna wyko-
się AirTraq. Najgorsze wyniki osiągnął laryngoskop nała intubację 100 pacjentów przy użyciu laryngoskopu
z lunetą TruView Evo2. Dostępne publikacje wska- z łopatką Macintosh, druga, na tej samej próbie, wyko-
zują na wyższość nowych urządzeń do laryngoskopii nała intubację wideolaryngoskopem GlideScope. Próba
nad tradycyjnymi metodami intubacji dotchawiczej, intubacji przy użyciu łopatki Macintosh zakończyła się
w zakresie skuteczności, czasu trwania, łatwości użycia, powodzeniem jedynie w 51% przypadków, natomiast
a także w zakresie zminimalizowania potencjalnych użycie wideolaryngoskopu GlideScope przyniosło
powikłań u pacjentów wywołanych użyciem przyrządu zadowalający rezultat w przypadku 90% badanych
do intubacji. W podobnym do naszego badaniu, Nasim w czasie nie dłuższym niż 120 s. Dowiedziono, że
i współpracownicy porównali efektywności zastosowa- powodzenie intubacji może być osiągnięte już w trakcie
nia laryngoskopów Airtraq i TruView z laryngoskopem pierwszej próby z wykorzystaniem wideolaryngoskopu
z łopatką Macintosh’a w łatwej i symulowanej trudnej nawet przez niedoświadczony personel [10]. Podobne
intubacji na manekinach. Podobnie jak u nas, lepsze wyniki przy użyciu laryngoskopu optycznego Airtraq
wyniki uzyskał laryngoskop Airtraq od laryngoskopu uzyskali Woollard i współpracownicy [11]. Użycie
TruView Evo2 [2]. W dostępnej literaturze niewiele tego laryngoskopu zdecydowanie poprawia warunki
jest doniesień opisujących badania nad wideolaryn- intubacji. Do takiego wniosku doszli również Maharaj
goskopem Berci-Kaplan. Wykazano, że zastosowanie i współpracownicy porównując intubację przepro-
wideolaryngoskopu Berci-Kaplan podczas intubacji wadzaną przez niedoświadczony personel medyczny
skutkuje lepszym uwidocznieniem krtani, co znacząco przy użyciu laryngoskopu Airtraq i laryngoskopu
wpływa na skuteczność wykonania tej czynności [3]. z klasyczną łopatką Macintosh (badanie na maneki-
W większości badania były prowadzone przy użyciu nach). Airtraq jest przyrządem łatwiejszym w użyciu
397
5. Anestezjologia i Ratownictwo 2009; 3: 394-399
Nauka praktyce / Science for medical practice
w porównaniu do łopatki Macintosh [12]. Ciekawe jest, i z pewnością w obu grupach są osoby chętnie pozna-
że w naszym badaniu wyniki uzyskane dla AirTraq jące nowości i bardziej przywiązane do klasycznego
w scenariuszu „łatwiejszym” pod względem skuteczno- sposobu udrażniania dróg oddechowych.
ści wykonania intubacji były gorsze niż w scenariuszu
„trudniejszym”. Można to tłumaczyć szybkim ucze- Wnioski
niem się używania danego urządzenia – próby intubacji
w scenariuszu z obrzękiem języka były wykonywane Spośród badanych trzech urządzeń laryngoskop
po scenariuszu z normalnymi drogami oddechowymi. optyczny AirTraq wykazał najwyższą skuteczność
Maharaj z zespołem zbadali sposób uczenia się obsługi podczas prób intubacji w symulowanych trudnościach
wcześniej opisanych przyrządów. Strome nachylenie intubacyjnych. Może być stosowany w warunkach
krzywej uczenia się intubacji przy zastosowaniu laryn- przewidywanych jak i nieprzewidywalnych (ratunko-
goskopu Airtraq wskazuje na większą łatwość nauki wych) trudności z uwidocznieniem wejścia do krtani.
jego użycia w porównaniu z łopatką Macintosh [13].
Skuteczność zastosowania wideolaryngoskopu Źródło finansowania
w uwidocznieniu wejścia do krtani w porównaniu Praca została sfinansowana ze środków Uniwer-
z użyciem tradycyjnej łopatki laryngoskopu Macintosh sytetu Medycznego w Łodzi w ramach działalności
została wielokrotnie potwierdzona [14-17]. Również statutowej nr 503-610-1.
w przypadku, gdy doświadczeni anestezjolodzy
uważali intubację za znacznie utrudnioną lub nawet
niemożliwą do wykonaniu za pomocą tradycyjnych Adres do korespondencji:
łopatek laryngoskopu [17,18]. W naszym badaniu Tomasz Gaszyński
okazało się, że doświadczeni anestezjolodzy są bar- Sekcja Przyrządowego Udrażniania Dróg Oddechowych
dziej krytyczni wobec nowości, być może z powodu Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej
dużego obycia z klasycznym sprzętem. Anestezjolodzy Terapii
w trakcie specjalizacji chętniej poznają nowości i są ul. Kopcińskiego 22; 90-153 Łódź
bardziej skłonni ich używać w swojej codziennej prak- Tel./Fax: (+48 42) 678 37 4
tyce. Oczywiście jest to pewnego rodzaju uogólnienie Email: tomgaszyn@poczta.onet.pl
Piśmiennictwo
1. Savoldelli GL, Schiffer E, Abegg C, Baeriswyl V, Clergue F, Waeber JL. Learning curves of the Glidescope, the McGrath and the Airtraq
laryngoscopes: a manikin study. Eur J Anaesthesiol 2009;26:554-5.
2. Nasim S, Maharaj CH, Butt I, Malik MA, O’ Donnell J, Higgins BD, et al. Comparison of the Airtraq and Truview laryngoscopes to the
Macintosh laryngoscope for use by Advanced Paramedics in easy and simulated difficult intubation in manikins. BMC Emerg Med
2009;13: 2-7.
3. Low D, Healy D, Rasburn N. The use of the BERCI DCI Video Laryngoscope for teaching novices direct laryngoscopy and tracheal
intubation. Anaesthesia 2008;63:195-201.
4. Hirabayashi Y. Emergency medicine journal: Airway Scope versus Macintosh laryngoscope: a manikin study. EMJ 2007;24:357-8.
5. Marrel J, Blanc C, Frascarolo P, Magnusson L. Videolaryngoscopy improves intubation condition in morbidly obese patients. Eur J
Anaesthesiol 2007;4:1-5.
6. Xue F, Zhang G, Liu J, Li X, Sun H, Wang X, et al. A clinical assessment of the Glidescope videolaryngoscope in nasotracheal intubation
with general anesthesia. J Clin Anesth 2006;18: 611-5.
7. Maharaj CH, Buckley E, Harte BH, Laffey JG. Endotracheal Intubation in Patients with Cervical Spine Immobilization: A Comparison
of Macintosh and Airtraq Laryngoscopes. Anesthesiology 2007;107:53-9.
8. Cuchillo JV, Rodriguez MA. [Intubation with the GlideScope videolaryngoscope in a man with severe cervical spondylolisthesis]. Rev
Esp Anestesiol Reanim 2005;52:425-8.
9. Gooden CK. Successful first time use of the portable GlideScope videolaryngoscope in a patient with severe ankylosing spondylitis. Can
J Anaesth 2005;52:777-8.
398
6. Anestezjologia i Ratownictwo 2009; 3: 394-399
Nauka praktyce / Science for medical practice
10. Nouruzi-Sedeh P, Schumann M, Groeben H. Laryngoscopy via Macintosh blade versus GlideScope: success rate and time for endotracheal
intubation in untrained medical personnel. Anesthesiology 2009;110:32-7.
11. Woollard M, Mannion W, Lighton D, Johns I, O‘meara P, Cotton C, et al. Use of the Airtraq laryngoscope in a model of difficult intubation
by prehospital providers not previously trained in laryngoscopy. Anaesthesia 2007;62:1061-5.
12. Malik MA, O‘Donoghue C, Carney J, Maharaj CH, Harte BH, Laffey JG. Comparison of the Glidescope, the Pentax AWS, and the Truview
EVO2 with the Macintosh laryngoscope in experienced anaesthetists: a manikin study. Br J Anaesth 2009;102:128-32.
13. Maharaj CH, Costello JF, Higgins BD, Harte BH, Laffey JG. Learning and performance of tracheal intubation by novice personnel:
a comparison of the Airtraq and Macintosh laryngoscope. Anaesthesia 2006;61:671-7.
14. Savoldelli GL, Schiffer E, Abegg C, Baeriswyl V, Clergue F, Waeber JL. Comparison of the Glidescope, the McGrath, the Airtraq and the
Macintosh laryngoscopes in simulated difficult airways. Anaesthesia 2008;63:1358-64.
15. Miceli L, Cecconi M, Tripi G, Zauli M, Della Rocca G. Evaluation of new laryngoscope blade for tracheal intubation, Truview EVO2:
a manikin study. Eur J Anaesthesiol 2008;25:446-9.
16. Cooper RM, Pacey JA, Bishop MJ, McCluskey SA. Early clinical experience with a new videolaryngoscope (GlideScope) in 728 patients.
Can J Anaesth 2005;52:191-8.
17. Rai MR, Dering A, Verghese C. The Glidescope system: a clinical assessment of performance. Anaesthesia 2005;60:60-4.
18. Cooper RM. Use of a new videolaryngoscope (GlideScope) in the management of a difficult airway. Can J Anaesth 2003;50:611-3.
399