Ο δρόμος για τον παράδεισο είναι μακρύς (2016) Β΄2
1. Μαρούλα Κλιάφα
“Ο δρόμος για τον
Παράδεισο είναι μακρύς”
ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Βουλίνα Κανδρέλη
Δημήτρης Κούτλας
Άρης Λέκκας
Γιώργος Ντούτσης
Ναυσικά Παπαδιά
2. Συγγραφέας: βιο-εργογραφία
❖ Η Μαρούλα Κλιάφα γεννήθηκε το 1937 στα Τρίκαλα, όπου και ζει
μόνιμα με την οικογένειά της. Έχει σπουδάσει δημοσιογραφία και
από το 1972 ασχολείται με τη λογοτεχνία, τη μελέτη της τοπικής
ιστορίας, τη συλλογή λαϊκών παραμυθιών, παραδοσιακών
παιχνιδιών και παλαιών φωτογραφιών.
❖ Τα μυθιστορήματά της για εφήβους έχουν κάνει πολλές
επανεκδόσεις, δύο βιβλία της έχουν μεταφραστεί στα ρωσικά και
στα γερμανικά, ενώ αποσπάσματα των έργων της έχουν
συμπεριληφθεί σε σχολικά βιβλία του δημοτικού σχολείου και στα
"Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" του γυμνασίου. Έχει τιμηθεί
από την Ακαδημία Αθηνών, την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, τον
Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και τη Γυναικεία Λογοτεχνική
Συντροφιά.
Πηγή: www.biblionet.gr/author/1672/Μαρούλα_Κλιάφα
3. ❖ ΕΝΑ ΔΕΝΤΡΟ ΣΤΗΝ ΑΥΛΗ ΜΑΣ
❖ ΑΓΡΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
❖ ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΓΙΑ
ΑΤΡΟΜΗΤΑ ΠΑΙΔΙΑ
❖ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΒΑΡΙΕΤΑΙ ΝΑ
ΔΙΑΒΑΖΕΙ ΘΛΙΒΕΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ
❖ Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ
ΕΙΝΑΙ ΜΑΚΡΥΣ
Έργα της συγγραφέα
4. Βασικά στοιχεία της αφήγησης
• χώρος: Τρίκαλα (Βερόνικα), Αθήνα (Ελένη).
• χρόνος: κάπου στο παρόν.
• πρόσωπα, κύρια: Βερόνικα, Ελένη.
• πρόσωπα, δευτερεύοντα: γονείς Βερόνικας, γονείς
Ελένης, Μάρθα (φίλη Ελένης).
• θέμα: κοινωνική απομόνωση (μεταναστών και
ατόμων με αναπηρίες), φιλία.
5. Βασικά στοιχεία της αφήγησης
• Ατμόσφαιρα-Κλίμα : Η Βερόνικα αντιμετωπίζει ένα κλίμα
ρατσισμού και προκατάληψης λόγω της καταγωγής της
από την Αλβανία, ενώ η Ελένη ζει σε ένα ευκατάστατο μεν,
αλλά δυσάρεστο περιβάλλον λόγω της σωματικής της
αναπηρίας.
• Εξέλιξη-Πλοκή: Τα δυο κορίτσια αλληλογραφούν. Η
Βερόνικα περιγράφει την καθημερινότητά της άλλοτε
δύσκολη και άλλοτε ευχάριστη, ενώ η Ελένη παρουσιάζει
τη ζωή της ιδανική. Στο τέλος, αποκαλύπτεται πως η Ελένη
στην πραγματικότητα έχει κινητική αναπηρία και απλώς
ξέφευγε απ’ τα προβλήματά της υποδυόμενη μια άλλη.
6. Αφηγηματική τεχνική
• Αφηγηματικοί τρόποι & Πρόσωπο αφήγησης:
Το λογοτεχνικό είδος στο οποίο ανήκει το κείμενο είναι
το επιστολικό μυθιστόρημα. Επομένως έχουμε αφήγηση
από δύο αφηγήτριες που ανταλλάσσουν επιστολές
γραμμένες σε πρώτο πρόσωπο.
Τόσο η Βερόνικα όσο και η Ελένη στις επιστολές τους
περιγράφουν τα καθημερινά προβλήματά τους, αλλά
και εξομολογούνται τις σκέψεις και τα συναισθήματά
τους σχετικά με τη “διαφορετικότητά” τους.
7. Αφηγηματική τεχνική
• Οπτική γωνία/εστίαση αφήγησης:
Σε όλο το κείμενο η αφήγηση γίνεται από τα δύο κορίτσια
που είναι οι κεντρικές ηρωίδες, τη Βερόνικα και την Ελένη,
έτσι και οι δυο αφηγήτριες είναι ομοδιηγητικές (αυτοδιη-
γητικές) με εσωτερική εστίαση.
• Χρόνος γεγονότων:
H συγγραφέας αφηγείται τα γεγονότα με ευθύγραμμη
σειρά. Μέσα από τις επιστολές ο αναγνώστης έχει την
αίσθηση ότι τα γεγονότα διαδραματίζονται μπροστά του.
Υπάρχουν όμως και αναδρομές στο παρελθόν τόσο από
την πλευρά της Ελένης όσο και κυρίως από την πλευρά της
Βερόνικας.
8. Εξωκειμενικά στοιχεία
Εξώφυλλο:
Στο εξώφυλλο του
βιβλίου απεικονίζονται
ταχυδρομικοί φάκελοι, που
μας δείχνουν το μέσο
επικοινωνίας των δύο
κοριτσιών αλλά και το είδος
του βιβλίου, που είναι
επιστολικό αφήγημα.
9. Εξωκειμενικά στοιχεία
Τίτλος: Ο δρόμος για τον Παράδεισο είναι μακρύς
Ο τίτλος του βιβλίου σημαίνει ότι ο δρόμος για την ευτυχία
είναι δύσκολος, γιατί συναντά κανείς πολλά εμπόδια, την
απόρριψη από τους γύρω του, τη δική του απογοήτευση. Για
να ξεπεραστούν όλα αυτά, χρειάζεται να αγωνιστεί με
δύναμη και πείσμα, να μοιράζεται τα προβλήματά του και
να δέχεται βοήθεια από τους άλλους.
Αυτόν τον αγώνα δίνουν η Βερόνικα και η Ελένη για να μην
αντιμετωπίζονται σαν “διαφορετικές”.
10. Το προφίλ της ετερότητας
Οι ηρωίδες του βιβλίου, Βερόνικα και Ελένη, έχουν η
καθεμία τη δική της διαφορετικότητα. Από τη μία πλευρά, η
Βερόνικα είναι μοναχική, αφού η καταγωγή της οδηγεί στην
απόρριψή της από τα άλλα παιδιά, ενώ και η Ελένη, επειδή
είναι ανάπηρη, αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα.
Η αντιμετώπιση των άλλων απέναντί τους εκτός από την
απόρριψη περιλαμβάνει και ρατσισμό και οδηγεί στην
απομόνωσή τους, ιδιαίτερα για τη Βερόνικα. Και οι δυο
ηρωίδες αισθάνονται άβολα με τον εαυτό τους, η Ελένη λόγω
της αναπηρίας της και η Βερόνικα λόγω της καταγωγής της.
Επιπλέον, αντιλαμβάνονται πως είναι θύματα διακρίσεων
και πως η στάση των άλλων απέναντι τους δεν είναι σωστή.
11. Το προφίλ της ετερότητας
Συνομιλώντας επί οκτώ μήνες, τα δύο κορίτσια κατάφεραν να
δώσουν συμπαράσταση η μία στην άλλη. Έτσι, μετά τη
φανέρωση του μυστικού της Ελένης για το σωματικό της
πρόβλημα, η Βερόνικα αποφασίζει να τη βοηθήσει να
ξεπεράσει αυτή την άτυχη στιγμή.
Στην αρχή της ιστορίας οι ηρωίδες ήταν ενθουσιασμένες, γιατί
είχαν βρει κάποιον με τον οποίο μπορούν να μοιραστούν τα
προβλήματά τους. Στο τέλος του βιβλίου οι διαφορετικές
οπτικές γωνίες γεφυρώνονται, καθώς η Βερόνικα καταλα-
βαίνει απολύτως την κατάσταση της φίλης της Ελένης και τη
συγχωρεί, γιατί και αυτή βίωσε και εξακολουθεί να βιώνει την
ίδια απόρριψη λόγω της διαφορετικότητάς της.
12. Το προφίλ της ετερότητας
Η συγγραφέας παρουσιάζει την ετερότητα από την πλευρά
της Βερόνικας, που βιώνει τον ρατσισμό λόγω της
καταγωγής της και αισθάνεται αδικημένη, γιατί δεν
καταλαβαίνει τον λόγο για τον οποίο κάποιοι θεωρούνται
διαφορετικοί, ενώ η Ελένη από την πλευρά της έχει
δημιουργήσει έναν ψεύτικο κόσμο στον οποίο θα ήθελε να
ζει, διότι δεν έχει αποδεχθεί ακόμη το πρόβλημά της
(αναπηρία).
