Adam Piotr Zając Federacja Kółeczkowa: Jak promować ideę uniwersalnego projektowania w praktyce?

1. Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o
ciałach dialogu, ale boicie się zapytać
Adriana Sałak, Patrycja Dołowy, Jakub Radzewicz,
Adam Piotr Zając, Piotr Todys
Forum współfinansowane ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

2. Federacja Kółeczkowa:
Jak promować ideę uniwersalnego
projektowania w praktyce?
Adam Piotr Zając
Federacja Kółeczkowa, Stowarzyszenie SISKOM

3. O czym powiemy?
•
•
•
•
•
Co to jest uniwersalne projektowanie?
Idea federacji
Jak działamy?
Dlaczego działamy razem?
Czego się nauczyliśmy?

4. Dla kogo miasto?

5. Uniwersalne projektowanie- co to?
Podejście do procesu projektowania
starające się zapewnić się możliwość
korzystania z obiektów oraz przedmiotów
możliwie najszerszej grupie użytkowników.
Uniwersalne projektowanie to nie
rozwiązania przeznaczone dla konkretnej
grupy użytkowników, lecz dostępne dla
wszystkich.
Błaszak, Przybylski (2010) Projektowanie
dla wszystkich koncentruje się na szeroko
rozumianej różnorodności człowieka i w
tym sensie ma uniwersalny charakter nikt
nie podlega wykluczeniu, a korzyść odnosi
każdy użytkownik przestrzeni publicznej
Norweskie Ministerstwo Środowiska
(2007) Uniwersalne projektowanie to
projektowanie produktów oraz
otoczenia tak, aby były one dostępne dla
wszystkich ludzi, w największym
możliwym stopniu, bez potrzeby
adaptacji bądź wyspecjalizowanego
projektowania

6. Projektowanie dla osób z
niepełnosprawnością
Historyczna ewolucja w
adaptowaniu otoczenia do
możliwości osób z ograniczoną
sprawnością ruchową:
1. Tworzenie wydzielonych enklaw,
2. Wyznaczanie określonych stref
3. Równoprawne traktowanie
wszystkich użytkowników ze
wszelkimi tego założenia
„przestrzennymi konsekwencjami”.
(Kuryłowicz 2005)

7. Warszawska Mapa Barier
• Projekt SISKOM
• Prawie 3 lata działań
• Wiele organizacji
działających równolegle
• Działajmy razem,
połączmy siły!

8. Partnerzy Warszawskiej Mapy Barier

9. Dzieje się!

10. Idea Federacji
• Skoro się zgadzamy, to dlaczego nie działać
razem?
• Co chcemy uzyskać? Co możemy uzyskać?
• Jaka ma być wartość dodana ściślejszej
współpracy?
• Co jesteśmy w stanie zrobić?
• Jak mamy mówić jednym głosem, ale zaraz
szanować swoją autonomię?

11. Idea Federacji – ciąg dalszy
• Federacja Kółeczkowa jest otwartym ruchem
stworzonym przez Fundacje, Stowarzyszenia i
Mieszkańców Warszawy, którym bliska jest idea
uniwersalnego projektowania miasta. Nazwa
wywodzi się od sposobu poruszania się osób,
które czują się częściowo wykluczone z prawa
do swobodnego korzystania z przestrzeni
miejskiej. (źródło: manifest Federacji).

12. Dlaczego Federacja?
• Luźna współpraca
• Mówimy jednym głosem tam gdzie się
zgadzamy
• Otwieramy się na instytucje publiczne i
przekonywanie do konkretnych działań
• Połączyły nas kółeczka – przyświeca nam
pewna idea

13. Federacja Kółeczkowa
• SISKOM, TPSW, ZM, TUS, Fundacja MAMA,
Towarzystwo Inicjatyw Kobiecych
• Spotkania dyskusyjne raz w miesiącu –
sposób wymiany informacji
• Wspólne działania, m. in audyty
• 10 postulatów i manifest
• Ciało doradcze
• Zabieganie o konkretne zmiany

14. Zróbmy z Rozdroża Plac!

15. Porozmawiajmy o
standardach!
• Pełnomocnik Rządu ds.
Równego Traktowania
• Pełnomocnik Rządu ds.
Osób Niepełnosprawnych
• Naczelnik Wydziału
Estetyki m. st. Warszawy

16. Co nas wyróżnia?
• Kółka łączą osoby z niepełnosprawnością
poruszające się na wózkach, rodziców
przewożących dzieci w wózkach, osoby starsze
oraz rowerzystów. (źródło: manifest Federacji).
Mówimy także o innych użytkownikach
• Mówimy jednym głosem
• Działamy od dawna

17. Szanse
•
•
•
•
Głos lepiej słyszalny
„Gramy do jednej bramki”
Możliwość połączenia sił i wzajemnej pomocy.
Uczymy się od siebie nawzajem, każdy z nas
ma inne potrzeby.
• Mówimy jako szeroka koalicja, łączymy różne
punkty widzenia.

18. Zagrożenia
• Kto ma być liderem?
• Kto ma reprezentować?
• Kto powinien wziąć na siebie dodatkowe
obowiązki?
• „Trzeci etat”
• Na jakich działaniach powinniśmy się skupić?
• Jak rozwijać naszą współpracę?

19. Jak działać?
•
•
•
•
•
•
•
Co chcemy zrobić a co możemy zrobić?
Kogo warto zaprosić do współpracy?
Delegowanie osób do konkretnych działań
Komunikacja i współdziałanie
Wspólny, jasno określony cel
Plan działań
Dużo dobrej woli

20. Literatura o uniwersalnym
projektowaniu
• Błaszak Maciej, Łukasz Przybylski (2010) Rzeczy są dla ludzi.
Niepełnosprawność i idea uniwersalnego projektowania. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Kuryłowicz Ewa. 2005. Projektowanie uniwersalne. Uwarunkowania
architektoniczne kształtowania otoczenia wybudowanego przyjaznego dla
osób niepełnosprawnych. Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.
• Norweskie Ministerstwo Środowiska (2007), Projektowanie uniwersalne.
Objaśnienie
koncepcji.
Dostęp
2013/04/01:
http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dostepnosc-projektowanie-uniwer/
• The Centre of Universal Design (1997), The principles of universal design,
Version 2.0 - 4/1/97. North Carolina State University. Dostęp 2013/04/01 :
http://www.ncsu.edu/www/ncsu/design/sod5/cud/about_ud/udprinciple
s.htm

21. Dziękuję za uwagę
zajac@siskom.waw.pl
twitter.com/adampiotrzajac
mapabarier.siskom.waw.pl
www.facebook.com/WarszawskaMapaBarier

22. Dziękujemy za uwagę!
ul. Ordynacka 9/11 00-364 Warszawa
tel.: (22) 652 22 66 fax: (22) 350 64 40
mazowia@mazowia.org.pl www.mazowia.org.pl
Forum współfinansowane ze środków Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich