prezentacja z zajęć 04/04/2013

1. Dostępna przestrzeń publiczna i bariery
architektoniczne w Warszawie
Adam Piotr Zając
Instytut Socjologii UW, EUROREG UW, SISKOM
Warszawa 05/04/2013

2. Plan prezentacji
1. Prezentacja Warszawskiej Mapy Barier
2. Analizy zebranych danych
3. Grupy użytkowników przestrzeni
4. Federacja Kółeczkowa i jej postulaty
5. Dostępny transport publiczny a przestrzeń
6. Ali Madanipour – wykluczenie przestrzenne
7. Bohdan Jałowiecki – aktorzy społecznego wytwarzania przestrzeni
8. Norweska koncepcja uniwersalnego projektowania

3. Warszawska Mapa Barier
– 850 przeszkód w 2 lata

4. Warszawska Mapa Barier
•Projekt SISKOM poświęcony barierom
architektonicznym i dostępności
•Start kwiecień 2011
•Każdy punkt posiada krótki opis utrudnień,
wyświetlany po kliknięciu na ikonę na mapie.
•Skupiamy się na pułapkach wzdłuż głównych
tras komunikacyjnych
•Obecnie ponad 800 punktów w całym mieście
•Punkty można zgłaszać wysyłając
mapabarier@siskom.waw.pl
•Każdy może zapoznać się z bazą punktów na
stronie mapabarier.siskom.waw.pl

5. Mapowane utrudnienia
•Skrzyżowanie w znaczny sposób utrudniające poruszanie się.
•Schody bez towarzyszących im odpowiednich pochylni lub wind
•Kładka bez odpowiednich pochylni lub wind
•Przejście podziemne bez odpowiednich pochylni lub wind
•Nieodpowiedni przystanek komunikacji miejskiej
•Przeszkoda na drodze, w tym zbyt wąskie przejścia, nieodpowiednia nawierzchnia

6. Statystyki naszego zbioru danych
UDZIAŁ POSZCZEGÓLNYCH KATEGORII W ZBIORZE DANYCH
Przejścia nadziemne naprawione
5% 4%
Inne Przystanki
8% 28%
Przejścia podziemne
8%
Schody N=848
13%
Przejścia dla pieszych
34%

7. 1. Przejścia dla pieszych 291

8. 2. Schody 113

9. 3. Przejścia nadziemne 46

10. 4. Przejścia podziemne 69

11. 5. Niedostępne przystanki 238

12. 6. Inne utrudnienia 61

13. Trasa Łazienkowska – niedostępna
arteria

14. Grupy użytkowników
• Piesi
• Podróżni (z bagażem)
• Turyści
• Rodzice z wózkami dziecięcymi
• Rowerzyści
• Osoby z niepełnosprawnością ruchową
• Osoby z niepełnosprawnością sensoryczną
(wzrok/słuch)
• Osoby mieszkające/ pracujące w pobliżu
• KAŻDA Z GRUP POTRZEBUJE INNYCH
ROZWIĄZAŃ, KTÓRE ZAGWARANTUJĄ JEJ
BEZPROBLEMOWY DOSTĘP I KORZYSTANIE Z
PRZESTRZENI ORAZ ŚRODKÓW TRANSPORTU

15. Federacja Kółeczkowa
•SISKOM, TPSW, ZM, TUS, Fundacja
MAMA
•Spotkania dyskusyjne raz w miesiącu
•Newsletter
•Wspólne działania, m. in audyty
•10 postulatów
•Ciało doradcze
•Zabieganie o konkretne rozwiązania

16. Postulaty Federacji (1-5)
1. Postulujemy większą dbałość i kontrolę respektowania przepisów w zakresie kąta
nachylenia podjazdów.
2. Zastosowanie jednolitych komunikatów miejskiego systemu informacyjnego – (podobna
wysokość, kształt, jaskrawy kolor, itp.) odnośnie: sygnalizacji świetlnej, przestrzeni
miejskiej, transportu publicznego.
3. Niestosowanie przycisków uruchomiających światła dla pieszych w centrum i tam gdzie
jest podwyższone nasilenie ruchu pieszego, określone na podstawie wskaźnika
ilościowego.
4. Wyraźne zaznaczenie krawędzi schodów i innych różnic terenu, np. żółtymi pasami lub
płytami z wypustkami.
5. Stosowanie rynien niemetalowych z podkładem antypoślizgowym w podjazdach i na
schodach w celu poprawy bezpieczeństwa użytkowania.

17. Postulaty Federacji (6-10)
6. Zastąpienie podnośników rampami tam gdzie to jest możliwe. Postulujemy odejście od
ułatwień mechanicznych na rzecz podjazdów i ramp nie wymagających konserwacji.
7. Zastosowanie ujednoliconej wysokości chodników tak aby nie tworzyć niepotrzebnych
utrudnień w postaci uskoków w poziomie chodnika.
8. Umieszczanie kratek kanalizacyjnych (wpustów deszczowych) poza przejściami dla pieszych
a także wyeliminowanie rynienek kanalizacyjnych (ścieków przykrawężnikowych) na
przejściach. Należy rygorystycznie stosować minimalną wysokość krawężnika na podjazdach,
szczególnie na przejściach dla pieszych.
9. Doposażenie schodów w pochylnie a także likwidację utrudnień wynikających w niektórych
przypadkach z poręczy przyschodowych. Ponadto należy zmodernizować miejsca, gdzie
stosowane są ułatwienia w poruszaniu się osób z niepełnosprawnością, osób starszych i
rowerzystów, które były odpowiednie w latach 60 XX w
10. . Dźwigi powinny być przyjazne dla korzystających z nich osób, ze szczególnym
uwzględnieniem osób z niepełnosprawnością, osób starszych, rodziców z dziećmi i
rowerzystów.

18. Transport publiczny a przestrzeń
Sfery dostępności transportu, źródło: SISKOM (2013: 15)

19. Wykluczenie przestrzenne – Ali Madanipour
• 3 główne wymiary wykluczenia społecznego:
– Ekonomiczny
– Polityczny
– Kulturalny
• Dostęp kluczową kategorią przy definiowaniu wykluczenia
społecznego.
• Opozycja: potrójnie wykluczeni vs. w pełni zintegrowani.
• Przestrzeń areną wykluczenia i walki o dostęp. Projektowana
przestrzeń powinna zapewniać dostęp i możliwość
funkcjonowania grupom narażonym na marginalizację.
• Grupy marginalizowane negatywnie wpływają na legitymizację Ali Madanipour, Newcastle
systemu społecznego. Niebezpieczeństwo alienacji systemu od University, School of
Architecture, Planning and
życia jednostek.
Landscape

20. Główni aktorzy społecznego wytwarzania
przestrzeni –Bohdan Jałowiecki
Grupy aktorów Aktorzy
Inwestorzy Korporacje międzynarodowe i krajowe,
władze publiczne, rządowe i lokalne
Regulatorzy Władze publiczne rządowe i lokalne,
urbaniści
Wykonawcy Deweloperzy, przedsiębiorstwa budowlane
Recenzenci Prasa, radio, telewizje lokalne i centralne
Kontestatorzy Organizacje ekologiczne, stowarzyszenia prof. dr hab. Bogdan Jałowiecki,
NIMBY EUROREG UW, kierownik Katedry
UNESCO – Trwałego Rozwoju na
Źródło: Jałowiecki (2010: 304) UW.

21. Uniwersalne projektowanie
Norwegian Design Council(2009):
Projektowanie inkluzywne może
pomóc stworzyć nowe produkty i
usługi dla świata, w którym
populacja się starzeje, a
przedsiębiorcy muszą zadbać o
potrzeby nowych użytkowników
Norweskie Ministerstwo Środowiska (2007: 7)
Uniwersalne projektowanie to projektowanie
produktów oraz otoczenia tak, aby były one dostępne
dla wszystkich ludzi, w największym możliwym stopniu,
bez potrzeby adaptacji bądź wyspecjalizowanego
projektowania

22. Źródła
Jałowiecki Bohdan 2010, Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe Scholar
Madanipour Ali 2003, Social exlusion and space, w: Judith Allen, Goran Cars, Ali Madanipour
(red): Social Exclusion in European Cities: Processes, Experiences and Responses (Regions and
Cities), New York: Routledge.
Norwegian Design Council 2009, Design for all – inclusive design
http://www.norskdesign.no/design-for-all/design-for-all-inclusive-design-article3698-
8530.html
Norweskie Ministerstwo Środowiska 2007, Projektowanie uniwersalne. Objaśnienie koncepcji
http://www.niepelnosprawni.gov.pl/dostepnosc-projektowanie-uniwer/
SISKOM 2013: Dostępność warszawskich stacji i przystanków kolejowych, dostęp:
http://mapabarier.siskom.waw.pl/dokumenty/

23. Dziękuję za uwagę
zajac@siskom.waw.pl
twitter.com/adampiotrzajac
mapabarier.siskom.waw.pl
www.facebook.com/WarszawskaMapaBarier