2. A arte prerrománica
1. Contexto histórico
2. Características xerais
3. O prerrománico europeo
4. O prerrománico na península ibérica
1. Arte visigoda
2. Arte asturiana
3. Arte mozárabe
5. Vocabulario
6. Actividades
7. Comentario de texto
8. A arte e o cine
9. Modelo de examen
10.Para consultar e ampliar
ÍNDICE
3. 1. CONTEXTO HISTÓRICO
* 476: Desaparición do Imperio Romano de
Occidente
* Invasións de pobos xermánicos = creáronse
novos Estados ña Europa Occidental
* Século V:
• Galia: francos ( 1º Meroveo, 2º Carlos Martel, 3º
Carlomagno) crean o Imperio Carolinxio
• P.I.: destacaron os seguintes pobos:
• 1º visigodos ( século V- VII)
• 2º árabes ( séculos VIII- IX). Cando abandonan a
P.I. deixan grupo de árabes en territorios
cristiáns. MOZÁRABES ( séculos X -XI)
• 3º asturianos/ cristianos ( séculos IX -X)
A ARTE PRERROMÁNICA NA PENÍNSULA IBÉRICA:
- Toda a península
- Entre os séculos V e XI
- Tres tipos de arte prerrománica:
• Visigoda
• Asturiana
• Mozárabe
CONTEXTO HISTÓRICO
8. 2. CARACTERÍSTICAS XERAIS
1. Continuación da situación social,
económica e artística preexistente (Baixo
Imperio Romano)
2. Papel moi destacado da Igrexa: forma,
fusiona, divulga e execre papel de mecenas
da cultura e da arte da época
3. Xermanos= NON tiñan arquitectura nin
escultura nin pintura propios. Adoptan a dos
romanos.
4. Arte que mezcla varias influencias
5. Usan materiais pobres
6. Esta arte será a base do estilo Románico
7. Arte técnicamente pobre
8. Imita os monumentos romanos
9. Mezcla na decoración temas de orine
xermana (trenzados, cordas, estrelas...)
CARACTERÍSTICAS XERAIS DA ARTE PRERROMÁNICA
9. 3. O PRERROMÁNICO EUROPEO
• Destacaron:
ITALIA:
1.Máximo esplendor con
Teodorico o Grande ( 456- 526)
2.Destacou como edificación
máis salientable o MAUSOLEO
DE TEODORICO (520,Rávena)
FRANCIA:
1. Con Meroveo destacou
IGREXA DE SAN XOÁN DE
POITIERS
2.Con Carlomagno destacou
CAPELA PALATINA DE
AQUISGRÁN (805, Alemaña)
ILLAS BRITÁNICAS:
1. Escultura: cruces
monumentais
2.Manuscritos: LIBRO DE KELLS
ARTE PRERROMÁNICA EUROPEA
16. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
CONTEXTO HISTÓRICO
1.Os visigodos asent ronse na pen nsula ib rica cara finais do s culo Vá í é é
despois de ser expulsados das Galias polo francos.
2.Estableceron un reino na pen nsula con capital en Toledo e alí í
permanecer n ata a chegada dos rabes (711)á á
3.Pol ticamenteí caracteriz ronse pola monarqu a que converteron ená í
hereditaria.
4.A s aú econom aí fundamentouse na agricultura e na ganader a.í
Explotaban tam n o comercio en menor medida e a artesan a.é í
5. A sociedade visigoda estaba dividida en estamentos diferentes onde se
diferenciaban ben os hispano romanos dos visigodos propios que incluso
ti an leis diferentes.ñ
6.A nivel cultural estiveron influenciados pola cultura romana e
bizantina que mezclaron con ecos chegados do norte de frica.Á
17. ARTE VISIGODA
CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
- Contin an tradici n constructiva de romanos e paleocristiú ó á
- Real zanse en grandes bloques de pedra sen argamasaí
- Uso de arco de ferradura ( elemento novo que introducen)
- Uso de b vedas de ca n e de aresta como sistema de recubrimentoó ñó
- Como soporte usan as columnas con capiteis corintios esquematizados e
bizantinos de forma troncoc nica sobre os que se coloca o cimacioó
- Influencias bizantinas tam n no uso de iconostaseé
- Plantas basilicais ou cruciformes de unha ou tres naves
- Son igrexas de peque as dimensi nsñ ó
- A cabeceira das igrexas adoita ser rectangular
- P rtico avanzado na entradaó
- Teitumes de madeira
18. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
SAN XOÁN DE BAÑOS ( 661, PALENCIA)
19. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
SAN PEDRO DE LA NAVE ( Século VII, ZAMORA)
20. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
QUINTANILLA DAS VIÑAS ( Século VII, BURGOS)
21. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
SANTA COMBA DE BANDE ( Século VII, OURENSE)
22. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE VISIGODA
CARACTERÍSTICAS ESCULTURA
-Ornamentaci n de capiteisó
-Relevos en sarc fagosó
-Relevos en parede ( San Pedro de la Nave)
-Ouriver a:í
• Coroas para po er sobre o altar (Coroa de Recesvinto)ñ
• F bulas e fibelasí
• Broches de cinto circulares ou rectangulares
• Uso de piedras preciosas e incrustaci ns en ouro e marfiló
24. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA
CONTEXTO HISTÓRICO
1.A arte asturiana desenv lvese nos territorios doó norte
da península ibérica que conforman o reino
asturiano coa chegada e ocupaci n dos musulm nsó á á
pen nsula.í
2. Este reino astur abarcou do 722 ( batalla de
Covadinga) ao 913 ( integración no
Reino de León)
3. O reino estivo gobernado políticamente por
unha monarqu a hereditaria.í
4. A sociedade era estamental. Diferenci banseá
dous grupos: os privilexiados e os non privilexiados
5. Baseaban a s aú economía na ganader a e naí
agricultura.
6. A nivel cultural a influencia do cristianismo é
innegable e abrangue t dolos eidos. Destaca especialmenteó
o descubrimento do sepulcro do Ap stolo Santiago e oó
inicio da peregrinaci n.ó
25. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CONTEXTO HISTÓRICO
26. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CONTEXTO HISTÓRICO
27. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CONTEXTO HISTÓRICO
28. -Utilizaci n dasó plantas basilicais con ábsidas cuadradas e tres
naves
-Muro organizado a base de perpiaños pequenos rematados con grandes esquinas
-Os soportes soen ser piares cadrados que enlazan con arcadas o que xenera interiores
moi macizos
-Os espacios tenden á verticalidade e presentan unha comportimentaci n con cubertasó
independentes e diferentes alturas
-Para pechar os pequenos espacios empregan cubertas abovedadas e para os espacios
grandes usan armaduras de madeira
-As edificaci ns son altas e tenden a remarcan a verticalidadeó
-Uso do arco de medio punto e da bóveda de cañón
-Columnas con fuste estriado e capiteis corintios ou de dobre tronco de
pir mide invertidaá
-Arcos faixóns que suxeitan as bovedas e que se prolongan por unhas pilastras interiores
adosadas aos muros
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
30. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
ábsidas cuadradas
tres naves
31. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
perpiaños pequenos
32. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
piares cadrados
33. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
verticalidade
34. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
cubertas abovedadas
35. San Miguel de Lillo.
S. IX.
Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
-arco de medio punto e da bóveda de cañón
36. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
capiteis corintios
37. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA
Arcos faixóns
38. San Miguel de Lillo. S. IX.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN MIGUEL DE LILLO
39. San Miguel de Lillo. S. IX.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN MIGUEL DE LILLO
40. San Miguel de Lillo. S. IX.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN MIGUEL DE LILLO
41. San Miguel de Lillo. S. IX.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN MIGUEL DE LILLO
42. Sta.Mª do Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
43. Sta.Mª do Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
44. Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
45. Sta.Mª do Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
46. Sta.Mª do Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
47. Sta.Mª do Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
48. Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
49. Sta.Mª do
Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
50. Sta.Mª do Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
51. Sta.Mª do Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
52. Sta.Mª do Naranco.. 842 –
850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
53. Sta.Mª do Naranco.. 842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
54. Sta.Mª do Naranco.. 842
– 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
55. Sta.Mª do Naranco..
842 – 850. Oviedo.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANTA MARÍA DEL NARANCO
56. Sta. Cristina de Lena. Sé culo IX. Asturias
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANT CRISTINA DE LENA
57. Sta. Cristina de Lena. Sé culo IX. Asturias
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANT CRISTINA DE LENA
58. Sta. Cristina de Lena. Sé culo IX. Asturias
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANT CRISTINA DE LENA
59. Sta. Cristina de Lena. Sé culo IX. Asturias
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SANT CRISTINA DE LENA
60. San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
61. San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
62. San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
63. San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
64. San Salvador de Valdedió s. 893.. Asturias.
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE ASTURIANA OBRAS IMPORTANTES
SAN SALVADOR DE VALDEDIÓS
66. 3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE MOZÁRABE
CONTEXTO HISTÓRICO
1. Xurde das relaci ns establecida entre as comunidadesó
cristianas e musulmanas da pen nsulaO reino estivoí
gobernado.
2. Políticamente forman unha monarqu aí
hereditaria.
3. A sociedade era estamental.
Diferenci banse dous grupos: os privilexiados e os noná
privilexiados
4. Baseaban a s aú economía na ganader a e naí
agricultura.
5. A nivel cultural a influencia do cristianismo é
innegable e abrangue t dolos eidos. Destacaó
especialmente o descubrimento do sepulcro do Ap stoloó
Santiago e o inicio da peregrinaci n.ó
67. -Utilizaci n dasó plantas basilicais con ábsidas cuadradas e tres
naves e plan de cruz grega
-Muro organizado a base de perpiaños pequenos rematados con grandes esquinas
-Os soportes soen ser piares cadrados que enlazan con arcadas o que xenera interiores
moi macizos
-Para pechar os pequenos espacios empregan cubertas abovedadas e para os espacios
grandes usan armaduras de madeira
-As edificaci ns son altas e tenden a remarcan a verticalidadeó
-Uso do arco de medio punto e de ferradura musulmáns
-Uso da bóveda de cañón e da bóveda califal ou gallonada
-Columnas con fuste estriado e capiteis corintios ou de dobre tronco de
pir mide invertidaá
-Arcos faixóns que suxeitan as bovedas e que se prolongan por unhas pilastras interiores
adosadas aos muros
3. O PRERROMÁNICO NA PENÍNSULA IBÉRICA
ARTE MOZÁRABE CARACTERÍSTICAS ARQUITECTURA