SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 24
Downloaden Sie, um offline zu lesen
‫ادراک‬«‫محیط‬»‫و‬«‫مکان‬»
‫معماری‬ ‫در‬ ‫شناسی‬ ‫زیبایی‬ ‫کتاب‬ ‫از‬ ‫برگرفته‬
‫درک‬ ‫معماری‬ ‫طراحی‬ ‫در‬ ‫مساله‬ ‫ترین‬ ‫مهم‬‫بستر‬ ‫پیام‬‫اس‬ ‫آن‬‫ت‬.
‫اثر‬
‫محیط‬
‫بین‬‫هر‬‫موجود‬‫زنده‬‫و‬‫پیرامون‬‫او‬‫روابطی‬
‫وجود‬‫دارد‬‫که‬‫بیشتر‬‫اکتسابی‬‫هستند‬.‫بدین‬
‫معنا‬‫که‬‫انسان‬‫بایستی‬‫در‬‫ارتباط‬‫با‬‫م‬‫حیط‬‫خود‬
‫مفهوم‬‫اشیا‬‫را‬‫یاد‬،‫بگیرد‬‫جایگاه‬‫هر‬‫چی‬‫ز‬‫کجاست‬
‫و‬‫اینکه‬‫او‬‫در‬‫مقابل‬‫هر‬‫امری‬‫چه‬‫رفتاری‬‫ب‬‫اید‬
‫داشته‬‫باشد‬.‫این‬‫شناخت‬‫به‬‫ما‬‫قدرت‬‫کن‬‫ترل‬
‫محیط‬‫خود‬‫را‬‫می‬‫دهد‬.
‫محیط‬ ‫اثر‬
‫در‬‫تصورات‬‫ما‬‫هر‬‫شیئی‬‫در‬‫ارتباط‬‫با‬‫محیطی‬‫خاص‬‫مطرح‬‫است‬.‫مثال‬‫یک‬‫کتاب‬‫را‬‫همیشه‬‫بر‬‫روی‬«‫پرده‬‫خاطرات‬‫ی‬‫ک‬‫فرد‬»‫در‬
‫یک‬‫کتابخانه‬‫یا‬‫روی‬‫یک‬‫میز‬‫می‬‫بینیم‬‫و‬‫نه‬‫در‬‫یک‬‫وان‬‫پر‬‫از‬‫آب‬‫یا‬‫در‬‫یک‬‫یخچال‬.
‫در‬‫مورد‬‫ساختمان‬‫ها‬‫این‬‫خاصیت‬‫حالت‬‫قوی‬‫تری‬‫دارد‬.‫ما‬‫همیشه‬‫برج‬‫ای‬‫فل‬‫را‬
‫در‬‫کنار‬‫رود‬‫سن‬‫در‬‫پاریس‬‫و‬‫نه‬‫بر‬‫فراز‬‫قله‬‫ای‬‫در‬‫سوئیس‬‫یا‬‫در‬‫یک‬‫ظر‬‫ف‬‫سوپ‬
‫می‬‫بینیم‬.
‫معماری‬‫نه‬‫تنها‬‫در‬‫واقعیت‬‫متصل‬‫به‬‫محیط‬‫است‬‫بلکه‬‫در‬‫دنیای‬‫خاطرات‬‫ما‬‫نیز‬‫چنین‬‫است‬.
‫بدین‬‫ترتیب‬‫نقش‬‫محیط‬‫در‬‫ادراک‬‫معماری‬‫بسیار‬‫موثر‬‫است‬.
«‫هر‬‫اثر‬‫معماری‬‫دارای‬‫محیط‬‫ویژه‬‫مربوط‬‫به‬‫خود‬،‫است‬‫به‬‫بیانی‬‫ساده‬‫تر‬‫پیرامون‬‫این‬‫محیط‬‫ویژه‬‫را‬‫می‬‫توان‬
‫بستر‬‫ساختمان‬‫نامید‬.‫این‬‫بستر‬‫و‬‫معماری‬‫آن‬‫در‬‫تماس‬‫دو‬‫جانبه‬‫و‬‫همیشگی‬‫هستند‬‫و‬‫همواره‬‫با‬‫ه‬‫م‬‫در‬‫ارتباطند‬.»
Mario Botta
‫تح‬ ‫را‬ ‫ساختمان‬ ‫بر‬ ‫محیط‬ ‫اثر‬ ‫از‬ ‫ادراکی‬ ‫تجربه‬ ‫آزمایشی‬ ‫در‬ ‫اشتوتگارت‬ ‫دانشگاه‬ ‫در‬ ‫پژوهشی‬ ‫گروه‬ ‫یک‬‫و‬ ‫نموده‬ ‫علمی‬ ‫لیل‬
‫است‬ ‫یافته‬ ‫دست‬ ‫زیر‬ ‫نتایج‬ ‫به‬.
1.‫کند‬ ‫می‬ ‫تغییر‬ ‫متفاوت‬ ‫محیط‬ ‫دو‬ ‫در‬ ‫مشابه‬ ‫کامال‬ ‫ساختمان‬ ‫دو‬ ‫از‬ ‫بیننده‬ ‫ادراک‬.
2.‫بالعکس‬ ‫و‬ ‫است‬ ‫کمتر‬ ‫آن‬ ‫درک‬ ‫در‬ ‫محیط‬ ‫اثر‬ ،‫باشد‬ ‫تر‬ ‫متعارف‬ ‫ساختمان‬ ‫یک‬ ‫چه‬ ‫هر‬.
‫ریچارد‬‫نویترا‬‫محیط‬‫را‬‫تن‬‫ها‬
‫زمینه‬‫ای‬‫بصری‬‫برای‬
‫ساختمان‬‫نمی‬،‫دانست‬‫ب‬‫لکه‬
‫معتقد‬‫بود‬‫محیط‬‫می‬‫توا‬‫ند‬
‫اثر‬‫مستقیمی‬‫بر‬‫روان‬‫ان‬‫سان‬
‫ها‬‫داشته‬‫باشد‬‫و‬‫سعی‬‫در‬
‫امکان‬‫پذیر‬‫ساختن‬‫سک‬‫ونت‬
‫بیولوژیک‬‫کرد‬.
‫عوامل‬‫روانی‬-‫اجتماعی‬‫نیز‬‫اثر‬‫زیادی‬‫بر‬‫روی‬‫ادراک‬‫ما‬‫دارند‬.‫ا‬‫ین‬
‫عوامل‬‫نه‬‫تنها‬‫تحت‬‫تاثیر‬‫ارتباطات‬‫فردی‬‫هستند‬‫بلکه‬‫همسایگان‬‫ما‬
‫نیز‬‫بر‬‫آنها‬‫اثر‬‫می‬‫گذارند‬.‫در‬‫قضاوت‬‫ما‬‫نسبت‬‫به‬‫یک‬‫س‬،‫اختمان‬
‫این‬‫تنها‬‫همسایگان‬‫مجاور‬‫نیستند‬‫که‬‫موثرند‬‫بلکه‬‫ت‬‫مامی‬‫منطقه‬‫در‬
‫این‬‫قضاوت‬‫موثرند‬.
‫در‬‫مورد‬‫انسان‬‫نیز‬(‫به‬‫مانند‬‫حیوانات‬)،«‫حریم‬»‫و‬‫فواصل‬‫وجود‬‫دارد‬‫ولی‬‫مقادیر‬‫آنها‬‫تابع‬‫فرهنگ‬‫انسان‬‫ها‬‫و‬
‫متغیرند‬.‫کسی‬‫که‬‫می‬‫خواهد‬‫در‬‫مکانی‬‫سکونت‬،‫نماید‬‫بایستی‬‫بتواند‬‫به‬‫راحتی‬‫محیط‬‫اطراف‬‫خود‬‫را‬‫تجربه‬‫کند‬.‫یعنی‬
‫محیط‬‫بایستی‬‫با‬‫هویت‬‫او‬‫هماهنگ‬‫باشد‬.
‫طراحان‬‫باید‬‫تالش‬‫کنند‬‫حریم‬‫مناسب‬‫را‬‫در‬‫ساختمان‬‫ها‬‫ایجاد‬‫کنند‬.‫از‬‫اشتباهاتی‬‫که‬‫در‬‫این‬‫رابطه‬‫ص‬‫ورت‬‫می‬‫پذیرد‬
‫طراحی‬‫آسانسورهای‬‫کوچک‬‫است‬‫که‬‫در‬‫آن‬‫غالب‬‫اشخاص‬‫احساس‬‫می‬‫کنند‬‫که‬‫به‬‫حریم‬‫خصوصی‬‫آنها‬‫تج‬‫اوز‬‫شده‬
‫است‬‫و‬‫مایل‬‫به‬‫هیچ‬‫گونه‬‫ارتباطی‬‫در‬‫این‬‫شرایط‬‫نیستند‬.
‫مکان‬
،‫مکان‬‫جا‬‫یا‬‫قسمتی‬‫از‬‫یک‬‫فضا‬‫است‬‫که‬‫از‬‫طریق‬‫عواملی‬‫که‬‫در‬‫آن‬‫قرار‬‫دارند‬‫صاحب‬‫هویت‬‫خاصی‬
‫شده‬‫است‬.‫فضا‬‫را‬‫می‬‫توان‬‫جا‬‫به‬‫جا‬‫کرد‬‫اما‬‫جابجایی‬‫مکان‬‫امکان‬‫ندارد‬.‫هر‬‫شیئی‬‫در‬‫یک‬‫م‬‫کان‬‫قرار‬
‫دارد‬‫و‬‫طبعا‬‫نیازمند‬‫فضا‬‫می‬‫باشد‬.
‫شخصیت‬‫یک‬‫مکان‬‫ممکن‬‫است‬‫به‬‫وسی‬‫له‬‫عوامل‬
‫گوناگونی‬‫نقش‬‫پذیرد‬.‫مهمترین‬‫نقش‬‫را‬‫در‬
‫این‬،‫میان‬‫تقابل‬‫با‬‫محیط‬‫به‬‫عهده‬‫دارد‬:‫ی‬‫عنی‬
‫تقابل‬‫های‬،‫توپولوژیک‬،‫فرم‬‫جنس‬‫و‬‫رنگ‬.
‫همچنین‬‫یک‬،‫مکان‬‫ممکن‬‫است‬‫در‬‫ارتباط‬‫با‬
‫یک‬‫رویداد‬‫خاص‬‫دارای‬‫ارزش‬‫فوق‬‫العاده‬‫ای‬
‫گردد‬.
‫بسیاری‬‫از‬‫بناهای‬‫یادبود‬‫و‬‫زیارتگاه‬‫ها‬‫این‬‫چنین‬‫هستند‬.‫یک‬‫مکان‬‫حتی‬‫می‬‫تواند‬‫در‬‫ورای‬‫عملکرد‬‫مبتنی‬‫بر‬‫یادبود‬‫یا‬
‫رویدادی‬‫خاص‬‫دارای‬‫مفهومی‬‫نمادین‬‫باشد‬.‫برای‬‫مثال‬‫مرتع‬‫روتلی‬‫در‬،‫سوئیس‬‫نماد‬‫آزادی‬‫است‬.
‫مکان‬‫ممکن‬‫است‬‫بر‬‫اساس‬‫مشخصه‬‫های‬‫نمادین‬‫انتخاب‬‫شود‬.‫در‬‫این‬‫مورد‬‫می‬‫توان‬‫از‬‫فنگ‬‫شوی‬(Feng Shui)‫نام‬
‫برد‬.‫فنگ‬‫شوی‬‫یا‬«‫تعلیمات‬‫آب‬‫و‬‫باد‬»‫مجموعه‬‫قواعدی‬‫بوده‬‫که‬‫بر‬‫اساس‬‫آن‬‫در‬،‫چین‬‫از‬‫قرون‬‫پنجم‬‫تا‬‫سوم‬‫قبل‬‫از‬
،‫میالد‬‫محل‬‫احداث‬‫ساختمان‬‫یک‬‫خانه‬‫نو‬‫را‬‫مشخص‬‫می‬‫کردند‬.‫این‬‫تعلیمات‬‫حتی‬‫امروزه‬‫نیز‬‫مورد‬‫استفاد‬‫ه‬‫قرار‬‫می‬‫گیرند‬.
‫در‬‫ذهن‬‫خود‬‫هر‬‫چیزی‬‫را‬‫با‬‫محیطش‬‫در‬
‫ارتباط‬‫می‬‫بینیم‬‫و‬‫اغلب‬‫نه‬‫تنها‬‫آ‬‫ن‬‫را‬‫با‬
،‫محیط‬‫بلکه‬‫دقیقا‬‫با‬‫یک‬‫مکان‬‫خ‬‫اص‬‫می‬
‫سنجیم‬.‫این‬‫ارتباط‬‫ذهنی‬‫هنگامی‬‫ب‬‫رای‬‫ما‬
‫مشخص‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫یک‬‫شی‬‫را‬‫در‬‫محل‬
‫ثابت‬‫و‬‫همیشگی‬‫اش‬‫نیابیم‬.
‫می‬ ‫گوناگون‬ ‫های‬ ‫محیط‬ ‫آمدن‬ ‫وجود‬ ‫به‬ ‫سبب‬ ‫متفاوت‬ ‫ظاهری‬ ‫مشخصات‬ ،‫محیط‬ ‫یک‬ ‫توپولوژیک‬ ‫فرم‬ ‫از‬ ‫گذشته‬‫گردد‬.‫مانند‬:
‫غیره‬ ‫و‬ ‫شیبدار‬ ‫و‬ ‫بلند‬ ‫و‬ ‫پست‬ ،‫مسطح‬.‫ا‬ ‫نقش‬ ،‫ادراک‬ ‫در‬ ‫و‬ ‫بوده‬ ‫چشمگیر‬ ‫و‬ ‫زیبا‬ ‫توانند‬ ‫می‬ ‫مشخصات‬ ‫این‬ ‫همه‬‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫ساسی‬.
‫باشد‬ ‫می‬ ‫مهم‬ ‫نیز‬ ‫زمین‬ ‫سطح‬ ‫جنس‬ ‫و‬ ‫طبیعی‬ ‫ساختار‬:‫ایستاده‬ ‫ها‬ ‫ساختمان‬ ‫از‬ ‫دریایی‬ ‫میان‬ ‫در‬ ‫آیا‬ ،‫مثال‬ ‫برای‬‫یک‬ ‫میان‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫ایم‬
‫؟‬ ‫شده‬ ‫فرش‬ ‫سنگ‬ ‫میدان‬ ‫یک‬ ‫میان‬ ‫در‬ ‫یا‬ ‫شنزار‬
‫بنا‬ ‫ساخت‬ ‫برای‬ ‫مکان‬ ‫انتخاب‬ ‫و‬ ‫محیط‬ ‫نوع‬ ‫میان‬ ‫ارتباط‬
‫در‬‫مواردی‬‫که‬،‫فرم‬‫بافت‬‫یا‬‫جنس‬‫محیط‬‫تغییر‬‫می‬،‫کند‬‫تقابل‬‫ها‬‫به‬‫وجود‬‫می‬‫آید‬‫مانند‬:،‫ساحل‬،‫مصب‬‫ق‬،‫له‬‫دامنه‬‫تپه‬‫و‬
‫داخل‬‫قوس‬‫رودخانه‬‫ها‬.‫که‬‫این‬‫موضوع‬‫به‬‫منظره‬‫کلی‬‫محیط‬‫جذابیت‬‫بیشتری‬‫می‬‫بخشد‬.
‫فرانک‬‫لوید‬‫رایت‬‫در‬‫این‬‫باره‬‫می‬‫گوید‬:‫در‬‫هر‬‫صورت‬‫آنچه‬‫نقطه‬‫آغازین‬‫تبدیل‬‫یک‬‫ساختمان‬‫به‬‫اثری‬‫ب‬‫رجسته‬‫و‬
‫معمارانه‬،‫است‬‫شخصیت‬‫مکان‬‫آن‬‫می‬‫باشد‬.‫این‬‫مطلب‬‫همواره‬‫درباره‬‫هر‬‫مکان‬‫و‬‫هر‬‫ساختمانی‬‫مصداق‬‫دارد‬.
‫در‬‫مصر‬‫باستان‬‫محیط‬‫طبیعی‬‫نه‬‫تنها‬‫بر‬‫ساختمان‬‫ها‬‫نقشی‬‫از‬‫خود‬‫زده‬،‫بود‬‫بلکه‬‫در‬‫جهان‬‫بینی‬‫انسانها‬‫نیز‬‫موثر‬‫بو‬‫د‬.‫رود‬‫نیل‬‫یک‬‫محور‬
‫شمالی‬‫جنوبی‬‫را‬‫تشکیل‬‫می‬‫دهد‬‫که‬‫دو‬‫سوی‬‫آن‬‫را‬‫بیابان‬‫فرا‬‫گرفته‬‫است‬‫و‬‫حاشیه‬‫ای‬‫از‬‫این‬‫محور‬‫بیابانی‬‫را‬‫قابل‬‫ز‬‫رع‬‫ساخته‬‫و‬‫وسیله‬
‫معاش‬‫مردم‬‫است‬.‫رود‬‫نیل‬‫به‬‫عنوان‬‫مظهر‬‫زندگی‬‫ارزش‬‫نمادین‬‫به‬‫خود‬‫می‬‫گیرد‬‫و‬‫خورشید‬‫نیز‬‫به‬‫علت‬‫روشنایی‬‫ارزش‬‫خدای‬‫ی‬‫می‬،‫گیرد‬
‫آثار‬‫این‬‫تفکر‬‫در‬‫معماری‬‫آنها‬‫نیز‬‫مشهود‬‫است‬.
‫باستان‬ ‫مصر‬ ‫در‬ ‫ساخت‬ ‫مکان‬ ‫گزینش‬ ‫بر‬ ‫اثرگذار‬ ‫عامل‬
‫در‬‫یونان‬‫منظره‬‫عمومی‬‫به‬‫مناطق‬‫کوهستانی‬‫خالصه‬‫می‬‫شد‬‫که‬‫جای‬‫جای‬‫آن‬‫در‬‫محاصره‬‫دریاست‬‫یا‬‫خلیجی‬‫در‬‫دل‬‫آن‬‫پ‬‫یش‬‫رفته‬
‫است‬.‫در‬‫یونان‬‫باستان‬‫سرزمین‬‫ها‬‫بین‬‫خدایان‬‫تقسیم‬‫شده‬‫بودند‬.‫موقعیت‬‫ساختمان‬‫ها‬‫را‬‫وضع‬‫توپوگرافیک‬‫زمین‬‫مشخص‬‫می‬‫کرد‬
‫لذا‬‫تنظیم‬‫طبیعی‬‫محیط‬‫بر‬‫ساختمان‬‫چیره‬‫بود‬.
‫یونان‬ ‫در‬ ‫ساخت‬ ‫مکان‬ ‫گزینش‬ ‫بر‬ ‫اثرگذار‬ ‫عامل‬
‫معماری‬‫روم‬‫باستان‬‫چندان‬‫وابسته‬‫به‬‫محیط‬‫نبوده‬‫و‬‫بر‬‫اساس‬‫نظمی‬‫نمادین‬‫شکل‬‫گرفته‬‫است‬.‫پیشرفت‬‫فن‬،‫ساختمان‬‫آ‬‫زادی‬‫بیشتری‬‫را‬‫در‬‫مقابله‬
‫با‬‫توپوگرافی‬‫میسر‬‫ساخته‬‫بود‬.‫از‬‫طرف‬‫دیگر‬‫امپراتوری‬‫روم‬‫دارای‬‫نظام‬‫سیاسی‬‫کامال‬‫منضبطی‬‫بود‬‫که‬‫تمام‬‫روم‬‫را‬‫به‬‫چه‬‫ا‬‫ناحیه‬‫تقسیم‬‫کرده‬
‫بود‬.‫مرکز‬‫این‬‫امپراتوری‬‫شهر‬‫رم‬‫بود‬‫که‬‫مرکز‬‫دنیا‬‫خوانده‬‫می‬‫شد‬.
‫گزینش‬ ‫بر‬ ‫اثرگذار‬ ‫عامل‬
‫باستان‬ ‫روم‬ ‫در‬ ‫ساخت‬ ‫مکان‬
‫پایان‬
‫همراهی‬ ‫از‬ ‫سپاس‬‫شما‬

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Motamem - IT Outsourcing
Motamem - IT OutsourcingMotamem - IT Outsourcing
Motamem - IT Outsourcingtdarestani
 
طیف طرح و طیف پاسخ
طیف طرح و طیف پاسخطیف طرح و طیف پاسخ
طیف طرح و طیف پاسخMorteza Tasdigh
 
Instruction technology
Instruction technologyInstruction technology
Instruction technologyMAREFAT
 
تحلیل سازه .گنبد های ژئودوزیک
تحلیل سازه .گنبد های ژئودوزیکتحلیل سازه .گنبد های ژئودوزیک
تحلیل سازه .گنبد های ژئودوزیکnegin rasouli
 
برنامه شماره 1 گنج حضور
برنامه شماره 1  گنج حضوربرنامه شماره 1  گنج حضور
برنامه شماره 1 گنج حضورFarid Kamali
 
کارکرد ضمیر ناخود آگاه و قانون جذب
کارکرد ضمیر ناخود آگاه و قانون جذبکارکرد ضمیر ناخود آگاه و قانون جذب
کارکرد ضمیر ناخود آگاه و قانون جذبFarid Kamali
 
برنامه گنج حضور 616
برنامه گنج حضور 616برنامه گنج حضور 616
برنامه گنج حضور 616Farid Kamali
 
تجلي مدارا در انديشه‌هاي مولانا
تجلي مدارا در انديشه‌هاي مولاناتجلي مدارا در انديشه‌هاي مولانا
تجلي مدارا در انديشه‌هاي مولاناFarid Kamali
 
مـــراقبــه
مـــراقبــهمـــراقبــه
مـــراقبــهFarid Kamali
 
عرفان مولانا
عرفان مولاناعرفان مولانا
عرفان مولاناFarid Kamali
 
روزه آب میتواند زندگی ات را نجات دهد .دکترهربرت شلتون
روزه آب میتواند زندگی ات را نجات دهد .دکترهربرت  شلتونروزه آب میتواند زندگی ات را نجات دهد .دکترهربرت  شلتون
روزه آب میتواند زندگی ات را نجات دهد .دکترهربرت شلتونFarid Kamali
 
اشعار زیبای بابک بهزادی در مورد خام گیاهخواری
اشعار زیبای بابک بهزادی در مورد خام گیاهخواریاشعار زیبای بابک بهزادی در مورد خام گیاهخواری
اشعار زیبای بابک بهزادی در مورد خام گیاهخواریFarid Kamali
 
مرگ از دیدگاه مولانا
مرگ از دیدگاه مولانامرگ از دیدگاه مولانا
مرگ از دیدگاه مولاناFarid Kamali
 
Green manufacturing & Renewable Energy
Green manufacturing & Renewable Energy Green manufacturing & Renewable Energy
Green manufacturing & Renewable Energy Elnaz Farnood
 

Andere mochten auch (20)

Motamem
MotamemMotamem
Motamem
 
Motamem - IT Outsourcing
Motamem - IT OutsourcingMotamem - IT Outsourcing
Motamem - IT Outsourcing
 
Fortuen at the Bottom of Pyramid
Fortuen at the Bottom of PyramidFortuen at the Bottom of Pyramid
Fortuen at the Bottom of Pyramid
 
New webSite
New webSiteNew webSite
New webSite
 
طیف طرح و طیف پاسخ
طیف طرح و طیف پاسخطیف طرح و طیف پاسخ
طیف طرح و طیف پاسخ
 
samsung swot analysis
samsung swot analysissamsung swot analysis
samsung swot analysis
 
Instruction technology
Instruction technologyInstruction technology
Instruction technology
 
تحلیل سازه .گنبد های ژئودوزیک
تحلیل سازه .گنبد های ژئودوزیکتحلیل سازه .گنبد های ژئودوزیک
تحلیل سازه .گنبد های ژئودوزیک
 
Green manufacturing
Green manufacturingGreen manufacturing
Green manufacturing
 
برنامه شماره 1 گنج حضور
برنامه شماره 1  گنج حضوربرنامه شماره 1  گنج حضور
برنامه شماره 1 گنج حضور
 
03 roshanshow-isfahan#1-startup
03 roshanshow-isfahan#1-startup03 roshanshow-isfahan#1-startup
03 roshanshow-isfahan#1-startup
 
کارکرد ضمیر ناخود آگاه و قانون جذب
کارکرد ضمیر ناخود آگاه و قانون جذبکارکرد ضمیر ناخود آگاه و قانون جذب
کارکرد ضمیر ناخود آگاه و قانون جذب
 
برنامه گنج حضور 616
برنامه گنج حضور 616برنامه گنج حضور 616
برنامه گنج حضور 616
 
تجلي مدارا در انديشه‌هاي مولانا
تجلي مدارا در انديشه‌هاي مولاناتجلي مدارا در انديشه‌هاي مولانا
تجلي مدارا در انديشه‌هاي مولانا
 
مـــراقبــه
مـــراقبــهمـــراقبــه
مـــراقبــه
 
عرفان مولانا
عرفان مولاناعرفان مولانا
عرفان مولانا
 
روزه آب میتواند زندگی ات را نجات دهد .دکترهربرت شلتون
روزه آب میتواند زندگی ات را نجات دهد .دکترهربرت  شلتونروزه آب میتواند زندگی ات را نجات دهد .دکترهربرت  شلتون
روزه آب میتواند زندگی ات را نجات دهد .دکترهربرت شلتون
 
اشعار زیبای بابک بهزادی در مورد خام گیاهخواری
اشعار زیبای بابک بهزادی در مورد خام گیاهخواریاشعار زیبای بابک بهزادی در مورد خام گیاهخواری
اشعار زیبای بابک بهزادی در مورد خام گیاهخواری
 
مرگ از دیدگاه مولانا
مرگ از دیدگاه مولانامرگ از دیدگاه مولانا
مرگ از دیدگاه مولانا
 
Green manufacturing & Renewable Energy
Green manufacturing & Renewable Energy Green manufacturing & Renewable Energy
Green manufacturing & Renewable Energy
 

Mohit va makan