Prezentacja o patronie szkoły Janie Dobrym

1. Książę JAN DOBRY
PATRON SZKOŁY PSP 20 W OPOLU
Sławny i znany książę, Pan Jan na Śląsku, książę ostatni Opola i Głogówka, a
także Pan Raciborza, wobec Boga i ludzi pobożnością i dobrodziejstwami wielce
zasłużony.
fragment epitafium

2. POCHODZENIE I RODZINA
JAN (Janusz) II DOBRY urodził się ok. 1460 roku
Był ostatnim księciem opolsko-raciborskim,
pochodzącym
z dynastii Piastów opolskich
RODZICE:
Mikołaj I opolski oraz Magdalena (córka Ludwika II
legnicko –
brzeskiego)
MAŁŻEŃSTWO:
⚭ 1532 żona nieznana z imienia
wspomina o niej m.in. kronikarz Mateusz Scholtiss, a
także - jako o wdowie - margrabia Jerzy Hohenzollern
POTOMSTWO:
Córki, choć istnienie niepewne; wspomina o nich
margrabia Jerzy Hohenzollern w swej korespondencji

3. PANOWANIE
Książę JAN II DOBRY panował:
1476-1481: Brzeg (książę zastawny), Opole, Strzelce
1481-1494: Opole, Strzelce
1494-1495: Gliwice, Opole, Strzelce
1495-1497: Gliwice, Opole, Strzelce, Toszek
1497-1498: Gliwice, Niemodlin, Opole, Strzelce, Toszek
1498-1509: Bytom, Gliwice, Niemodlin, Opole, Strzelce, Toszek
1509-1521: Bytom, Gliwice, Koźle, Niemodlin, Opole, Strzelce,
Toszek
1521-1532: Bytom, Gliwice, Koźle, Niemodlin, Opole, Racibórz,
Strzelce, Toszek

4. NAJWAŻNIEJSZE FAKTY Z ŻYCIA
1474-1475
Jan bierze udział w poselstwie biskupa wrocławskiego Rudolfa z
Rüdesheim do Neapolu, mającym na celu doprowadzenie do
małżeństwa króla węgierskiego Macieja Korwina, z Beatrix,
córką Ferdynanda I Aragońskiego, króla Apulii
1476
(3 VII) Śmierć ojca Mikołaja I opolskiego
(3 VII/4 IX) Podział księstwa opolskiego pomiędzy braci: Jana
i Mikołaja II.
Jan obejmuje Opole, Strzelce i Brzeg
1477
Jan i Mikołaj II ostatecznie regulują z Konradem X Białym
wszelkie kwestie majątkowe dotyczące okręgu prudnickiego
(faktycznego władztwa książąt oleśnickich do roku 1420

5. NAJWAŻNIEJSZE FAKTY Z ŻYCIA
1478
Umowa o współpracy z Janem V Młodszym, księciem
raciborskim. Rozpoczęcie starań o przyszłe połączenie księstwa
opolskiego i raciborskiego
1479
(12 VIII) Jan i Mikołaj II składają (w Ołomuńcu) hołd lenny
Maciejowi Korwinowi
1488
(5 V) Jan i Mikołaj II sprzedają okręg Byczyny i Kluczborka
Fryderykowi I legnickiemu (za kwotę 16000 guldenów)
1494
Jan dokonuje zakupu ziemi gliwickiej (z Gliwicami)
1495
Wykupienie ziemi toszeckiej (z Toszkiem)

6. NAJWAŻNIEJSZE FAKTY Z ŻYCIA
1497
(27 VI) Śmierć brata Mikołaja II niemodlińskiego. Jan
przeprowadza mobilizację wojsk, w celu uderzenia na ziemie
Kazimierza II cieszyńskiego, głównego sprawcę stracenia
Mikołaja.
Załagodzenie konfliktu na Śląsku przez Władysława II
Jagiellończyka, króla czeskiego i węgierskiego.
Objęcie władzy w księstwie niemodlińskim
1498
Jan wykupuje (za kwotę 19000 florenów) część okręgu
bytomskiego (z Bytomiem i zamkiem w Świerklańcu) od Jana z
Żerotina
1506
Odkupienie okręgu Byczyny i Kluczborka od Fryderyka II
legnickiego i Jerzego I brzeskiego

7. NAJWAŻNIEJSZE FAKTY Z ŻYCIA
1509
(5 IV) Jan wykupuje okręg kozielski z rąk czeskich
1511
Układ sukcesyjny z Walentynem Garbatym, księciem
raciborskim. Walentyn Garbaty przekazuje na wypadek swej
śmierci całe księstwo raciborskie Janowi.
Zatwierdzenie umowy z Walentynem Garbatym przez
Władysława II Jagiellończyka.
1512
(31 X) Jan i Walentyn Garbaty włączają do swojego układu
sukcesyjnego Jerzego Hohenzollerna, margrabiego Ansbach
1521
(13 XI) Śmierć Walentyna Garbatego raciborskiego.
Jan obejmuje we władanie księstwo raciborskie

8. NAJWAŻNIEJSZE FAKTY Z ŻYCIA
1526
(30 IV) Jan wspólnie z księciem karniowskim, Jerzym von
Ansbach, wydaje (w Bytomiu) przywilej wolności górniczej, tzw.
Bergfreiheit.Początek rozwoju górnictwa kruszcowego w rejonie
Tarnowskich Gór
1528
(16 XI) Wydanie (wraz z Jerzym von Ansbach) Ordunku
Górnego, ustawy górniczej kodyfikującej m.in. prawa i
obowiązkow gwarków
1529
(jesień) Najazd turecki na Węgry.(IX-X) Wojska tureckie
zdobywają Budę i oblegają Wiedeń.
Jan zostaje mianowany przez Ferdynanda I Habsburga
dowódcą obrony Górnego Śląska

9. ŚMIERĆ JANA DOBREGO
JAN DOBRY zmarł 27 marca 1532 roku w Raciborzu.
Najbardziej prawdopodobną przyczyną śmierci księcia były
czynniki naturalne. Na podstawie oględzin kości Jana Dobrego
przeprowadzonych podczas prac ekshumacyjnych we wrześniu
1999 roku ustalono jednak, iż cierpiał on na artretyzm i silne bóle
kręgosłupa, spowodowane zmianami zwyrodnieniowymi.
Książę Jan Dobry spoczywa w Katedry św. Krzyża w Opolu.
Początkowo był pochowany w nawie głównej, pomiędzy stallami
kanonickimi. 19 czerwca 1999 roku, po ekshumacji, jego
szczątki przeniesiono do nowego sarkofagu.

10. HERALDYKA JANA DOBREGO
Heraldyka – jedna z nauk pomocniczych historii,
zajmuje się badaniem rozwoju i znaczenia oraz
zasadami kształtowania się herbów.
Poniżej herb Piastów opolsko – raciborskich od
roku 1389

11. PATRON SZKOŁY
JAN DOBRY to wielka postać dla naszego regionu. Jak powiedział o nim arcybiskup
Alfons Nossol podczas ponownego pochówku szczątków księcia:
„Chodzi wszakże o księcia, któremu udało się scalić cały niemalże Górny Śląsk
i podzielone wówczas księstwo opolskie i raciborskie w jedną państwową całość. Ten
książę (…) miał przydomek, który decyduje o jego szczególnej bliskości w odniesieniu
do naszych czasów – Jan Dobry. Dobroć to jest atrybut, który nie podlega
przedawnieniu. Był łagodnym władcą, unikał wojen, szukał zgody oraz pragnął za
wszelką cenę pokoju. Zależało mu na prawdziwym dobru wspólnym swojego księstwa
i nie zapominał o osobistym losie jego mieszkańców.”
Książę Jan Dobry był patriotą, doskonałym i oszczędnym gospodarzem,
dbał o ludzi, dlatego patronuje naszej szkole.

12. CIEKAWOSTKA
Książę Jan, a także jego młodszy brat Mikołaj nie znali
języka niemieckiego i posługiwali się w codziennym życiu
językiem polskim i czeskim. Było to dość niezwykłe, w
szczególności na tle zniemczonych już Piastów
cieszyńskich czy legnickich.
Kanonik kościoła kolegiackiego w Nysie, Mateusz
Scholtiss opisał w swej kronice, iż sam był zwykł król
Ferdynand I o nim [o Janie Dobrym] mówić, że gdyby nie mówił
po polsku, byłby niemym bałwanem.

13. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ
Jakub Gadzaliński, 7C
Źródła:
www.poczet.com/jandobry.htm
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_II_Dobry_(książę_opolski)
http://www.montes.pl/montes28/montes_03.htm
http://www.wladcy.myslenice.net.pl/Slask/opisy/Jan%20II%20Dobry%20Piast.htm
http://psp20.opole.pl/patron-publicznej-szkoly-podstawowej-nr-20-w-opolu/
https://plus.nto.pl/tajemnice-opolskiej-katedry-jan-dobry-zazyczyl-sobie-pochowku-w-kosciele-krzyza-swietego/ar/11481422