Resistencia (Unha historia tenra e dramática que non te defraudará (1).pdf
Revista falares 2016
1. “Galicia é unha nai
velliña, soñadora:
na voz da gaita rise,
na voz da gaita chora!”
Manuel María
2. Falares
C.E.I. P. Cespón
Ano, 2016
Redacción
Alumnado do Centro
Maquetación e
deseño
Equipo de Dinamización
da Lingua
Colabora
Xa chegamos ao remate dun novo curso escolar e,
como vén sendo costume, un número máis da revista escolar
“Falares” sae do centro camiño das casas das familias do
noso alumnado.
Neste número podedes observar variadas actividades
relacionadas con diversas celebracións, saídas culturais,...e a
propia creatividade do alumnado plasmada en relatos,
poemas, ilustracións...
Aínda que o Equipo de Dinamización da Lingua
Galega ten unha gran labor neste senso, tamén queremos
destacar o traballo coordinado cos demais equipos do centro:
biblioteca, extraescolares e Voz Natura.
Moitas das actividades reflectidas nesta revista
mostran valores que fomentamos no día a día: o espírito de
colaboración, o respecto cara aos demais e a aprendizaxe
entre iguais.
Para todas e todos nós, galegas e galegos, foi un
curso marcado moi positivamente polo autor homenaxeado
no día das Letras Galegas: o gran Poeta da Terra Manuel
María.
O idioma é o amor,
o latexo, a verdade,
a fonte da que agroma
a máis forte irmandade.
ManuelMaría.
Boverán!
Vémonos no vindeiro curso!
3. Manuel María Fernández Teixeiro naceu en Outeiro de Rei (Lugo) o 6 de
outubro de 1929. Escritor e membro da Real Academia Galega (2003). En 1942
trasladouse a Lugo para estudar o bacharelato e aquí comezou a súa precoz carreira
literaria participando, á idade de 20 anos, no ciclo de conferencias "Jóvenes valores
lucenses".
Nos axitados anos sesenta e setenta, Manuel María participa na
reorganización política e atende os chamamentos e peticións que lle chegan de
tódalas organizacións que, ao longo e ancho do país, andan a traballar pola
recuperación cultural: dende impartir conferencias ou recitar poemas a presentar a
Nova Canción Galega. As súas actividades políticas culminaron coa súa elección como concelleiro en 1979.
Son anos duros, e a súa participación nas campañas en defensa da lingua foi moi activa.
A súa obra literaria diversifícase e multiplícase de acordo cos novos tempos: ensaio, narrativa,
teatro... sen abandonar o cultivo da poesía. En 1985 abandonou a militancia política para se dedicar por
completo á actividade literaria e cultural e, dende a súa xubilación, residiu na cidade de A Coruña. A súa
xenerosa entrega foi recoñecida en 1995, na Homenaxe organizada pola Asociación Socio-Pedagóxica
Galega na Coruña.
Manuel María faleceu en A Coruña o 8 de Setembro de 2004.
4. Bibliografía
Entre as súas numerosas obras podemos citar...
.Terra Chá
.Mar maior
.Cancións do lusco ó fusco
.Escolma de poetas de Outeiro Rei
.Compendio de orballos e tristezas
.Sonetos á casa das hortas (1997).
.Panxoliñas
.Poemas a Compostela
.Poemas ó outono
Publicou, tamén, os poemarios para nenos:
.Os soños na gaiola
.As rúas do vento ceibe
.Auto da costureira
.Auto do mariñeiro
.Auto do taberneiro
.Barriga verde
.Aventuras e desventuras
dunha espiña chamada Berenguela
.A tribo ten catro ríos
.As ribeiras son escuras
.Cando o mar foi polo río
.Unha sombra vai polo camiño
.Como desapareceu a Atlántida
5.
6. A nosa mascota contounos que “lendo e
cociñando pasa o tempo voando”, e puxémonos a
traballar:
Nas aulas de 4º e 6º de infantil decidimos
familiarizarnos un pouco mais con este alimento,
tan presente na nosa alimentación.
Investigando sobre a pataca, propuxémonos
CULTIVALA para coñecer como se reproducía este
tubérculo.
Despois de que no Entroido nos disfrazáramos de
Sr. e Sra. Pataca …
7. Pasadas 2 semanas Xa
vimos como comezaban
a NACER plantas
Aprendemos que as
patacas debían ter
GROMOS, ou gomos,
para que nazan ben
8. M
Cada semana OBSERVÁBAMOS o crecemento das
mesmas, MEDÍAMOS canto medraban …
observabamos
E fómolo REXISTRANDO
9. Pedímoslle AXUDA ás FAMILIAS para que nos
ensinaran como coidalas
Cada 2 semanas SULFATÁMOLAS para protexelas
contra as pragas e enfermidades
10.
11. Pasadas 7-8 semanas da plantación revolvemos
na terra e… daquelas patacas estaban NACENDO
outras semellantes
12. Medraban moito, ata que un día… caeu unha
boa SARABIADA e… elas tamén sufriron os seus
DANOS…
13. De vez en cando ABONÁBAMOS a terra para que
tivesen mais alimento …
Cando remate o curso, RECOLLERÉMOLAS.
20. MO-LENDO E COCIÑANDO PASA O
TEMPO VOANDO NUN ESTADO CON
SABOR MÉXICANO…
ATENCIÓN ATENCIÓN! DENDE MÉXICO A
NOSA APORTACIÓN!!
Estamos aquí, noutro lado do charco, en terras
mexicanas, coñecendo á nosa Fridiña. E mirade que
guapiñ@s estamos!!
21. Pero non!! non nos esquecemos de aportar o noso
graniño de area nesta revista así que ahí vamos!!
A mestra Alicia, antes de marchar, encargounos
unha misión: un traballo para o proxecto cociña deste
ano, e... qué información/ traballo/ receita lle podemos
mandar a Cespón???? Fácil! A receita do MOLE!!! Que de
seguro non a coñecen!!
E… qué é o mole? O mole é unha comida típica
mexicana que facía moito Frida para a súa familia. É unha
bomba para os nosos bandullos pero vos aseguro que está
boísimo!!!
Como non eramos uns expertos, puxémonos mans á
obra e unha rapaza que se chama Vanessa, foi a nosa guía
nesta experiencia cociñeira. Buscamos fotos en San
Google a ver como era!!
22.
23. A nosa guía facilitounos un titorial do “YouTube”
“cómo se fai o mole” e descargámolo, explicaba paso por
paso cómo se facía e os ingredientes que leva.
Unha vez que vimos como se fai, apuntamos os
ingredientes; logo os imprimos, coloreamos e os
gardamos no noso caderno particular de proxecto.
24.
25.
26. Pois ben, unha vez recollidos todos os datos, pasamos
a coñecer de primeira a modo de debuxo, os ingredientes
para poder despois identificalos na realidade e
experimentar con esta receita… Velaquí un pequeno
collage do proceso!
27. Fomos á cociña do cole, pesamos os ingredientes,
preparamos as “tortitas” de millo, fixemos o mole… E
velaquí que xa somos uns expertos na receita!!!
E… A COMER! “TORTITAS” CON MOLE!!!!!!! VIVA
MÉXICO!!!
28.
29.
30.
31. A verdade é que estaban de medo!!!
Aconsellamos probalas!!!!
32. Ata a próxima receita!! Nos imos de viaxe… Calquera
cousiña gritade e ahí estaremos!!!
UN BICAZO ENORME!!!
NENOS E NENAS DE 5º DE EDUCACIÓN
INFANTIL.
CURSO 2015-2016
52. Voz Natura 2015-2016:
ECOPLANTOLÓXICO II
ECOPLANTOLÓXICO II é o proxecto que presentamos dende o CEIP
CESPÓN. Este é o quinto ano consecutivo que participamos no programa
medioambiental de Voz Natura. Ao longo deste curso escolar fixemos
actividades adicadas a reciclaxe, coidado do noso contorno, plantacións...
Este proxecto foi levado a cabo tanto polos mestres como polos alumnos/as
do centro, tendo claramente máis relevancia os nenos/as e sendo nós unha
guía, un transmisor da información e das pautas a seguir no proceso de
elaboración deste proxecto.
Dito proxecto que foi deseñado para concienciar aos nenos e nenas de
maneira divertida, creativa e produtiva do coidado do noso medio ambiente
en xeral e dos nosos arredores máis inmediato sen particular, das súas
consecuencias se non actuamos sobre el correctamente...
Cos nenos e nenas do centro mantivemos limpos os arredores do cole,
facendo quendas de limpeza cada venres da semana; unha limpeza a fondo e
divertida!!
Traballamos tamén, como cada ano, a RECICLAXE. No cole fixemos
moitas actividades centradas no aproveitamento dos residuos e da reciclaxe:
dende unha árbore de Nadal feita con papeis, pasando por un xardín
ecolóxico e como non, ata os nosos puntos limpos por todo o centro… Non
houbo nin hai escapatoria!!
53. Na PLANTACIÓN de sementes e bulbos, repetimos pero aumentamos
os sementeiros: 336 botellas de plástico que nos serviron de sementeiros,
unhas 168 en forma horizontal e a novidade deste ano, 168 en forma
vertical. Ambas son unha forma boa, eficaz, creativa, diferente e sobre todo,
ecolóxica; con elas fixemos un pequeno horto para así darlle bo uso a estes
envases, reciclándoos e converténdoos en macetas ecolóxicas para a
sementeira de plantas como herbas alimenticias e outros cultivos que
demandan pouco espazo e de exemplares de raíces pouco profundas como o
perexil.
O mesmo fixemos cas rodas pero nestas plantamos bulbos de plantas con
floriñas! Retomamos as rodas do ano pasado, limpámolas, e engadimos un
par de bulbos máis aos tres que xa había do pasado curso. Os nenos e nenas
encargáronse do seu seguimento e o seu rego... Foi unha actividade moi
produtiva e moi emocionante para os nenos e nenas de infantil, que se
pararon con moito detalle a ver como crecían e saían as floriñas!!! Foi moi
emotivo e precioso para eles.
54.
55.
56. Para o vindeiro curso moito máis e mellor!
Moitas grazas pola colaboración tanto das familias coma do centro neste
proxecto!!
Equipo de Voz Natura Ceip Cespón.
Curso 2015-2016.
57.
58.
59.
60. “Lendo e cociñando,
pasa o tempo voando”
Lara.- 5º
Alá polo mes de outubro arrancabamos as actividades desde a Biblioteca Avelaiona Luíña. O Proxecto Anual
xirou en torno á cociña. Foron moitas as actividades levadas a cabo. Actividades que non poderiamos facer
sen a colaboración e apoio de toda a comunidade educativa. Por iso é o momento de agradecer desde o
Equipo da Biblioteca, ás familias que se involucraron na preparación de receitas, ao profesorado que levou
a cabo todas aquelas actividades que xurdiron desde a biblioteca, ao noso conserxe, Muñiz, que tivo a
paciencia suficiente para estar aí sempre que o precisabamos para as múltiples tarefas nas que ten que
botar unha man, á ANPA que sempre ten un si nos beizos cando lle pedimos colaboración, a Ana... pero
sobre todo ao noso alumnado que é o verdadeiro protagonista. Grazas e parabéns,
nenas e nenos! Polo voso entusiasmo en todas as tarefas que vos propuxemos, polas horas
de recreo nas que quedabades a traballar, polas ideas aportadas, polas deliciosas sobremesas, ...
FROITOS DO OUTONO: Procura de información, exposición e degustación
76. O alumnado de cuarto B traballou de moi diversos xeitos a obra de Manuel
María, autor homenaxeado este ano 2016, no Día das Letras Galegas. Unha delas foi realizando caligramas*.
Deixámosvos unha selección que corresponde a medios de transporte:
Poema ou escrito no que as palabras forman un
debuxo que ten relación co contido. Poderíase
dicir que é unha poesía con forma.As orixes do
caligrama remóntanse a épocas antigas, pero foi
o poeta francés Guillaume Apollinaire (século
XX) quen o volveu a poñer de moda nas creacións
poéticas.
* CALIGRAMA
77. E seguimos con poemas de Manuel María. Agora amosámosvos estrofas feitas e ilustradas polo
alumnado, imitando outras do gran poeta da Terra Chá. Nelas introducimos vocabulario do Proxecto da
Biblioteca deste curso, que xirou en torno á cociña.
Imitando ao gran mestre...
78.
79. Recitando e ilustrando poemas de Manuel María
Lemos, memorizamos, recitamos e ilustramos máis poemas de Manuel María. Neste caso, poemas sobre
animais do libro “Os soños na gaiola”.
O galo
A Pita Choca
O lobo
81. O martes, 31 de maio o alumnado de 3º e 4º saímos, acompañados de guías, ás 10:30 desde o porto de Ribeira
cara á illa de Sálvora. O día estaba estupendo e gozamos dunha fermosísima viaxe en barco, mentres cantabamos,
bailabamos e sacabamos moitas fotos.
Durante a travesía as monitoras e monitores foron contándonos lendas e curiosidades relacionadas coa illa na
que ibamos desembarcar
Chegamos ao primeiro destino: as gaivotas, as herbas de namorar, a serea Mariña e as paradisíacas praias de
augas cristalinas dábannos a benvida.
82. Despois dun percorrido cheo de curiosidades e con varias paradas explicativas, chegamos á aldea. E alí, na eira,
antiga zona de malla dos cereais, foi onde tomamos a merenda. Aquí vimos varios hórreos que levaban os nomes das
heroínas de Sálvora.
Xa de volta visitamos unha batea de mexillón. Explicáronnos certos aspectos da cría deste molusco e as
diferenzas coas bateas de ostras. A diversión seguiu durante todo o traxecto.
Logo, desprazámonos ata o parque de San Roque. Aquí, despois de xantar e xogar un pouquiño, o alumnado
dividiuse en dous grupos. As actividades eran un xogo de procura de pistas percorrendo os distintos lugares do parque e
a visita ao centro de interpretación.
85. Excursión á Coruña 100% científica
O alumnado de 5º e 6º rematando de disfrutar no Domus.
AOS NOSOS “PROFES” TAMÉN LLES ENCANTOU!
86. Ao profesorado pareceulle moi interesante,ademáis as nenas e
nenos divertíanse coa ciencia.No Domus,vimos unha película de
45`en 3D,que trataba de 2 animais.Un vivindo no deserto e outro
no bosque no inverno.
Parque de A Coruña.
TIVEMOS DIVERSIÓN TODO O DÍA!
O noso amigo Gastón .
87. Excursión a Santiago de Compostela
O xoves 14 de abril, o alumnado de 6º fixemos unha visita a Santiago de
Compostela cos nenos de 4º, 5º e 6º do colexio de Abanqueiro. Arrancamos
do colexio e chegamos a Santiago sobre as 11:00.
Cando chegamos, fomos á igrexa de San Francisco e repartímonos en dous
grupos. Mentres que un grupo ía ao museo da Terra Santa, outro foi ver o
albergue, onde pasan algúns noites a xente necesitada.
No museo vimos obxectos da Idade Media, dende minerais ata instrumentos
da época de Xesús, e faláronnos da vida de Xesús, onde vivía ... etc.
Tamén visitamos o comedor social, onde unha señora chamada María Xesús
explicounos os horarios das comidas, os pratos que adoitan preparar... e
finalmente un home falounos de como transcorrían as xornadas e como
facían para acoller a tanta xente.
Para comer sentámonos na praza da Quintana.
Ao acabar de comer, separáronnos en catro grupos: Quintana, Platerías,
Azabacherías e Obradoiro.
A cada membro de cada grupo repartíronnos unha serie de fichas. Unha das
preguntas era que tiñamos que entrevistar a varios peregrinos. Finalmente
reunímonos todos, montamos no autobús e voltamos para o colexio. Alí os
pais recolléronnos. Foi unha excursión fantástica!
VANESA
88.
89. EXCURSIÓN Á CORUÑA
O pasado día 24 fomos de excursión A Coruña, os cursos de 5º e 6º de primaria do CEIP
Cespón.Despois dunha longa viaxe en autobús, chegamos ao acuario “Finisterrae”. Alí,
puidemos ver todo tipo de animais mariños. Particularmente, o que máis me chamou a
atención foi a recreación do “Nautilus”; o que sería o despacho do Capitán Nemo
estaba rodeado por una enorme pecera.Cando chegamos ao DOMUS, despois de ver a
película en 3 D “Pequenos xigantes”, baixamos ao comedor. Cada un de nós levaba a
súa propia comida. Comemos tan ben, que parecía que comíamos no mellor
restaurante do mundo, polas boas vistas que tiñamos. Logo da saborosa comida,
leváronnos a ver una magnífica exposición de inventos.Xa no planetario, visitamos as
súas diferentes estancias ata chegar á parte superior,o planetario, onde vimos unha
película sobre o Universo.Voltamos sobre as oito da tarde ó colexio. Nos estaban
esperando os pais, aínda que a min veume buscar o meu avó.Esta foi unha das
excursións que máis me gustou. Non só por disfrutar da compaña dos meus
compañeiros de clase, se non tamén polo fabulosos que foron os diferentes lugares que
visitamos.
FRANCISCO
90.
91. Preparados, listos...xa! Aí vai a foto de familia no pavillón do centro.
O alumnado de 5º e 6º, xunto co mestre de Educación física, Xoán, pintou no pavillón unhas letras a gran
tamaño. Dentro delas colocouse a totalidade do alumnado do centro. Seriades quen de ler o que está escrito? Difícil,
verdade? Pois intentamos que se puidese ler... e de moitos xeitos: tombados, coas mans levantadas, sentados...
Aínda que todas e todos nós, nenas e nenos do centro xa o sabemos, teremos que dar pistas, dado que a
lectura deste xeito non é doada. Aí vos vai!
Bastante máis fácil, non si? Nesta foto observamos que as letras están cubertas con cartolinas onde
aparecen as caricaturas dos autores e autoras homenaxeados/as no Día das Letras Galegas. A confección destas
cartolinas vense realizando no centro, polo EDL, ano tras ano, desde fai tempo.
92. “O resultado da receita das madalenas foi regular. Paseime ao botar a masa nos moldes,
e a metade delas, cando empezaron a medrar no forno, saíron por fóra e convertéronse
en monstros de varias cabezas. Houbo outras con mellor pinta pero quedaron algo crúas
por dentro, e as tres que se salvaron papeinas antes de que arrefriasen, e nin mamá nin
papá puideron probar o ricas que estaban. Xa vos dixen que ser cociñeiro cando tes dez
anos, non é cousa fácil”.
“Escarlatina, a cociñeira defunta” Ledicia Costas