SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 59
წმიდა ილია მართალი
( ილია გრიგოლის ძე ჭავჭავაძე)
ილიამ სწავლა ჯერ თბილისის კერძო პანსიონში, შემდგომ კიკეთილშობილთა გიმნაზიაში განაგრძო.
ადრე საქართველოში უმაღლესი სასწავლებლები არ იყო და ამიტომ,
ვისაც სწავლის გაგრძელება უნდოდა, რუსეთში უნდა წასულიყო.
ილიაც დაადგა შორეულ გზას რუსეთისაკენ.
სწორედ ამ დროს დაიწერა მისი ცნობილი ლექსი ,,ყვარლის
მთებს’’, რომლითაც ილია სამშობლოს ოთხი წლით
ემშვიდობებოდა:
,,სამშობლო მთებო, თქვენი შვილი განებებთ თავსა,
მაგრამ თქვენს ხსოვნას ვერ მივცემ მე დავიწყებასა:
თქვენ ჩემთან ივლით განუყრელად ვით ჩემი გული,
თქვენთან, ჰე მთებო, ბუნებითა შეუღლებული!’’
ილია იურიდიულ
ფაკულტეტზე ჩაირიცხა. მან
იცოდა, რომ სამშობლოს
განათლებული ადამიანები
სჭირდებოდა. ამიტომ
დაუღალავად შრომობდა,
ბევრს მეცადინეობდა,
კითხულობდა.
მან თავის გარშემო შემოიკრიბა პეტერბურგში მყოფი ქართველები, რომლებიც
მასავით ცოდნის გასაღრმავებლად ჩასულიყვნენ იქ. ისინი ერთად ფიქრობდნენ
საქართველოს მომავალზე და იმაზე, თუ რითი შესძლებდნენ დახმარებოდნენ
სამშობლოს.
სწავლის დასრულების
შემდეგ ილია
სამშობლოში დაბრუნდა.
ოთხი წლის
განმავლობაში მას
ძალიან ენატრებოდა
სამშობლო და თავისი
გრძნობები და ემოციები
აღწერა ნაწარმოებში
,,მგზავრის წერილები’’.
ილიას ძალიან ბევრი რამის გაკეთება სურდა.
საქართველო იმ დროს მეტად მძიმე მდგომარეობაში
იყო, არ არსებობდა ქართული სკოლები. იმ სკოლებში
კი, რომლებიც მაშინ საქართველოში იყო, მხოლოდ
რუსულად ასწავლიდნენ.
ილიამ და მისმა
მეგობრებმა დააარსეს
„ქართველთა შორის
წერა-კითხვის
გამავრცელებელი
საზოგადოება“,
რომელიც სრულიად
უსასყიდლოდ
ასწავლიდა ხალხს
წერა-კითხვას,
ურიგებდა წიგნებს. .
ბევრმა ადამიანმა
წერა-კითხვა არ
იცოდა.
ილია ჭავჭავაძის
მონდომებით დაარსდა ასევე
ქართული ჟურნალი,
რომელსაც „საქართველოს
მოამბე“ ერქვა. მასში
გამოჩენილი ქართველი
მწერლების ლექსები,
მოთხრობები, პოემები,
წერილები იბეჭდებოდა.
არ ყოფილა დღე და
წუთი, ილიას
საქართველოზე არ
ეფიქროს. საჭირო იყო ერის
გამოღვიძება, მართალი
სიტყვის თქმა... ილიაც არ
ერიდებოდა მხილებას.
1877 წელს მან დააარსა
გაზეთი ,,ივერია’’, რომელიც
ვრცლად და ფართოდ
ასახავდა ხალხისა და
ქვეყნის ყოველდღიური
ცხოვრების მთავარ და
საარსებო პრობლემებს,
მათი გადაჭრის გზებს.
„ივერიამ“

განსაკუთრებული
როლი შეასრულა
ქართული მწერლობის
განვითარების საქმეში.
მასთან
თანამშრომლობდნენ:
აკაკი წერეთელი, იაკობ
გოგებაშვილი, ვაჟაფშაველა, ალექსანდრე
ყაზბეგი, ნიკო
ლომოური, ეკატერინე
გაბაშვილი, სოფრომ
მგალობლიშვილი, სტე
ფანე ჭრელაშვილი და
სხვა მწერლები.
ილია ჭავჭავაძე ასევე აქტიურად თანამშრომლობდა ქართულ
პოლიტიკურ და ლიტერატურულ გაზეთ ,,დროებასთან’’.
ჯერ კიდევ თავისი
მოღვაწეობის
დასაწყისში განაცხადა
ილია მართალმა:
„სამი ღვთაებრივი
საუნჯე დაგვრჩა ჩვენ
მამა-პაპათაგან:
მამული, ენა,
სარწმუნოება.
თუ ამათაც არ
ვუპატრონეთ, რა კაცები
ვიქნებით, რა პასუხს
გავსცემთ
შთამომავლობას?’’
მან დაგვიტოვა უამრავი ლექსი, პოემა, მოთხრობა, წერილი,
რომელთა ერთადერთი ტკივილი და საზრუნავი საქართველო
და მისი მომავალი იყო, მათში ილიამ დაგვისახა გზა,
რომლითაც უნდა ვიაროთ, თუ გვინდა, ჩვენი სამშობლო
ძლიერი, თავისუფალი და გაბრწყინებული იყოს.
1907 წლის 30 აგვისტოს თბილისიდან საგურამოს მიმავალი ეტლი,
რომელშიც ილია და მისი მეუღლე ოლღა გურამიშვილი
იმყოფებოდნენ, წიწამურის ტყესთან შედგა. თოფის გრიალმა შეძრა
დიდებული გარემო. ილია ზეზე წამოიჭრა: „შესდექით, უბედურნო,
ილია ვარ!!!“ - დაიძახა, მაგრამ ტყვიამ გაუჩერა ქრისტესა და
სამშობლოს სიყვარულით აღვსილი გული.
ეს საშინელი ამბავი ელვასავით მოედო სრულიად
საქართველოს. გლოვითა და ტირილით აივსო სახლები. ილიას
ხომ ყველა ერის მამად, უგვირგვინო მეფედ თვლიდა.
„საქართველო დაობლდაო“, ასე შეაფასეს მაშინდელმა
ქართველებმა ილიას სიკვდილი.
გასვენებაზე ქუჩები გაჭედილი იყო ხალხით, ყველას
სურდა, უკანასკნელი პატივი მიეგო სათაყვანო
მამულიშვილისთვის.
ქართველმა ერმა თავისი მოწიწება და სიყვარული იმით
გამოხატა, რომ ილიას ნეშტი თბილისის ერთ-ერთ
უწმინდეს ადგილას – მთაწმინდაზე დაკრძალა.
ილიამ კი სიცოცხლეშივე შეუნდო თავის მკვლელებს
ცნობილი ლექსით „ლოცვა“:
„მამაო ჩვენო, რომელი ხარ ცათა შინა,
მუხლმოდრეკილი, ლმობიერი ვდგავარ შენ წინა;
არცა სიმდიდრის, არც დიდების თხოვნა არ მინდა,
არ მინდა, ამით შეურაცხვყო მე ლოცვა წმიდა…
არამედ მსურს მე, განმინათლდეს ცით ჩემი სული,
შენგან ნამცნების სიყვარულით აღმენთოს გული,
რომ მტერთათვისაც, რომელთ თუნდა გულს ლახვარი
მკრან,
გთხოვდე: „შეუნდე, არ იციან, ღმერთო, რას იქმან!“
წიწამური.
აქ მოკლეს ილია
ჭავჭავაძე
ილიას ძეგლი წიწამურში
ილიას სახლ-მუზეუმი საგურამოში
ილია ჭავჭავაძე და მისი მეუღლე ოლღა გურამიშვილი
წმიდა ილია მართლის სახელობის ტაძარი საგურამოში
ილია ჭავჭავაძის სახლ-მუზეუმი ყვარელში
ილია ჭავჭავაძის ლიტერატურულ-მემორიალური
მუზეუმი თბილისში
ილია და აკაკი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი
წმიდა ილია მართალი

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

რევაზ ინანიშვილი
რევაზ ინანიშვილირევაზ ინანიშვილი
რევაზ ინანიშვილიNino Chkhetia
 
ექვთიმე თაყაიშვილი
ექვთიმე თაყაიშვილიექვთიმე თაყაიშვილი
ექვთიმე თაყაიშვილიGeo World Events & Tours
 
ალექსანდრე ყაზბეგი
ალექსანდრე ყაზბეგიალექსანდრე ყაზბეგი
ალექსანდრე ყაზბეგიLela Tepnadze
 
აბო თბილელის-წამება-პრეზენტაცია
აბო თბილელის-წამება-პრეზენტაციააბო თბილელის-წამება-პრეზენტაცია
აბო თბილელის-წამება-პრეზენტაციაgtsitsino
 
თემატური გეგმა მე-9 კლ.
თემატური გეგმა   მე-9 კლ.თემატური გეგმა   მე-9 კლ.
თემატური გეგმა მე-9 კლ.mziaegiashvili
 
დ.პრეზენტაცია
დ.პრეზენტაციად.პრეზენტაცია
დ.პრეზენტაციაshorena
 
„კაცია-ადამიანი?!“ -ილია ჭავჭავაძე
„კაცია-ადამიანი?!“ -ილია ჭავჭავაძე„კაცია-ადამიანი?!“ -ილია ჭავჭავაძე
„კაცია-ადამიანი?!“ -ილია ჭავჭავაძენატო ნოზაძე
 
თემა იაკობ გოგებაშვილი
თემა იაკობ გოგებაშვილითემა იაკობ გოგებაშვილი
თემა იაკობ გოგებაშვილიirma
 
თორნიკე ერისთავი - გაკვეთილის გეგმა
თორნიკე ერისთავი - გაკვეთილის გეგმათორნიკე ერისთავი - გაკვეთილის გეგმა
თორნიკე ერისთავი - გაკვეთილის გეგმაmziaegiashvili
 
იაკობ გოგებაშვილი
იაკობ გოგებაშვილიიაკობ გოგებაშვილი
იაკობ გოგებაშვილიManoni Qantaria
 
სულხან–საბა ორბელიანი
სულხან–საბა ორბელიანისულხან–საბა ორბელიანი
სულხან–საბა ორბელიანიirma
 
ოქროსფერი შემოდგომა
ოქროსფერი  შემოდგომაოქროსფერი  შემოდგომა
ოქროსფერი შემოდგომაNatia Gvilia
 
სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა
სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვასულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა
სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვაNona Chabashvili
 
ილია
ილიაილია
ილიაsax000
 

Was ist angesagt? (20)

"მიწის ყივილი"
"მიწის ყივილი""მიწის ყივილი"
"მიწის ყივილი"
 
რევაზ ინანიშვილი
რევაზ ინანიშვილირევაზ ინანიშვილი
რევაზ ინანიშვილი
 
ექვთიმე თაყაიშვილი
ექვთიმე თაყაიშვილიექვთიმე თაყაიშვილი
ექვთიმე თაყაიშვილი
 
ალექსანდრე ყაზბეგი
ალექსანდრე ყაზბეგიალექსანდრე ყაზბეგი
ალექსანდრე ყაზბეგი
 
ილია ჭავჭავაძის 'სარჩობელაზედ"
ილია ჭავჭავაძის 'სარჩობელაზედ"ილია ჭავჭავაძის 'სარჩობელაზედ"
ილია ჭავჭავაძის 'სარჩობელაზედ"
 
აბო თბილელის-წამება-პრეზენტაცია
აბო თბილელის-წამება-პრეზენტაციააბო თბილელის-წამება-პრეზენტაცია
აბო თბილელის-წამება-პრეზენტაცია
 
იაკობ მანსვეტაშვილის "მოგონებანი" და გიორგი შატბერაშვილის "საუკუნო საგზალი...
იაკობ მანსვეტაშვილის "მოგონებანი"    და გიორგი შატბერაშვილის "საუკუნო საგზალი...იაკობ მანსვეტაშვილის "მოგონებანი"    და გიორგი შატბერაშვილის "საუკუნო საგზალი...
იაკობ მანსვეტაშვილის "მოგონებანი" და გიორგი შატბერაშვილის "საუკუნო საგზალი...
 
თემატური გეგმა მე-9 კლ.
თემატური გეგმა   მე-9 კლ.თემატური გეგმა   მე-9 კლ.
თემატური გეგმა მე-9 კლ.
 
დ.პრეზენტაცია
დ.პრეზენტაციად.პრეზენტაცია
დ.პრეზენტაცია
 
„კაცია-ადამიანი?!“ -ილია ჭავჭავაძე
„კაცია-ადამიანი?!“ -ილია ჭავჭავაძე„კაცია-ადამიანი?!“ -ილია ჭავჭავაძე
„კაცია-ადამიანი?!“ -ილია ჭავჭავაძე
 
აკაკი წერეთელი
აკაკი წერეთელიაკაკი წერეთელი
აკაკი წერეთელი
 
თემა იაკობ გოგებაშვილი
თემა იაკობ გოგებაშვილითემა იაკობ გოგებაშვილი
თემა იაკობ გოგებაშვილი
 
თორნიკე ერისთავი - გაკვეთილის გეგმა
თორნიკე ერისთავი - გაკვეთილის გეგმათორნიკე ერისთავი - გაკვეთილის გეგმა
თორნიკე ერისთავი - გაკვეთილის გეგმა
 
იაკობ გოგებაშვილი
იაკობ გოგებაშვილიიაკობ გოგებაშვილი
იაკობ გოგებაშვილი
 
ვეფხისტყაოსანი
ვეფხისტყაოსანივეფხისტყაოსანი
ვეფხისტყაოსანი
 
სულხან–საბა ორბელიანი
სულხან–საბა ორბელიანისულხან–საბა ორბელიანი
სულხან–საბა ორბელიანი
 
ოქროსფერი შემოდგომა
ოქროსფერი  შემოდგომაოქროსფერი  შემოდგომა
ოქროსფერი შემოდგომა
 
სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა
სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვასულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა
სულხან-საბა ორბელიანი, ბიოგრაფიული მიმოხილვა
 
ილია
ილიაილია
ილია
 
ვაჟა -ფშაველას "ჩემი ვედრება"
ვაჟა -ფშაველას "ჩემი ვედრება"ვაჟა -ფშაველას "ჩემი ვედრება"
ვაჟა -ფშაველას "ჩემი ვედრება"
 

Andere mochten auch

ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფია
ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფიაილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფია
ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფიაlelajayeli26
 
Prezentacia Ilia Chavchavadze
Prezentacia Ilia ChavchavadzePrezentacia Ilia Chavchavadze
Prezentacia Ilia Chavchavadzesboboxidze9
 
აკაკი წერეთელი
აკაკი წერეთელიაკაკი წერეთელი
აკაკი წერეთელიlazana
 
მგზავრის წერილები
მგზავრის წერილებიმგზავრის წერილები
მგზავრის წერილებიgochaberidze
 
მგზავრის წერილები
მგზავრის  წერილებიმგზავრის  წერილები
მგზავრის წერილებიingabokoveli
 
მოგზაურობა პეტერბურგიდან თბილისამდე
მოგზაურობა პეტერბურგიდან თბილისამდემოგზაურობა პეტერბურგიდან თბილისამდე
მოგზაურობა პეტერბურგიდან თბილისამდეtakaishvilinunu
 
learningapps.org პლატფორმა
 learningapps.org პლატფორმა learningapps.org პლატფორმა
learningapps.org პლატფორმაRusudan Gonashvuli
 
აკაკი წერეთლის 170 წლის იუბილე 1 სკოლაში
აკაკი წერეთლის 170 წლის იუბილე 1 სკოლაშიაკაკი წერეთლის 170 წლის იუბილე 1 სკოლაში
აკაკი წერეთლის 170 წლის იუბილე 1 სკოლაშიdatiko43
 

Andere mochten auch (10)

ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფია
ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფიაილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფია
ილია ჭავჭავაძის ბიოგრაფია
 
Prezentacia Ilia Chavchavadze
Prezentacia Ilia ChavchavadzePrezentacia Ilia Chavchavadze
Prezentacia Ilia Chavchavadze
 
აკაკი წერეთელი
აკაკი წერეთელიაკაკი წერეთელი
აკაკი წერეთელი
 
აკაკი წერეთელი
აკაკი წერეთელიაკაკი წერეთელი
აკაკი წერეთელი
 
მგზავრის წერილები
მგზავრის წერილებიმგზავრის წერილები
მგზავრის წერილები
 
მგზავრის წერილები
მგზავრის  წერილებიმგზავრის  წერილები
მგზავრის წერილები
 
მოგზაურობა პეტერბურგიდან თბილისამდე
მოგზაურობა პეტერბურგიდან თბილისამდემოგზაურობა პეტერბურგიდან თბილისამდე
მოგზაურობა პეტერბურგიდან თბილისამდე
 
learningapps.org პლატფორმა
 learningapps.org პლატფორმა learningapps.org პლატფორმა
learningapps.org პლატფორმა
 
დედაენა
დედაენადედაენა
დედაენა
 
აკაკი წერეთლის 170 წლის იუბილე 1 სკოლაში
აკაკი წერეთლის 170 წლის იუბილე 1 სკოლაშიაკაკი წერეთლის 170 წლის იუბილე 1 სკოლაში
აკაკი წერეთლის 170 წლის იუბილე 1 სკოლაში
 

Ähnlich wie წმიდა ილია მართალი

ილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეxatumarika
 
ილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეNatia Gvilia
 
ილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეNatia Gvilia
 
ილია ისტორიკოსი
ილია ისტორიკოსიილია ისტორიკოსი
ილია ისტორიკოსიlomadze70
 
ილია ისტორიკოსი
ილია ისტორიკოსიილია ისტორიკოსი
ილია ისტორიკოსიlomadze70
 
gილია ჭავჭავაძე
gილია ჭავჭავაძეgილია ჭავჭავაძე
gილია ჭავჭავაძეNatia Gvilia
 

Ähnlich wie წმიდა ილია მართალი (6)

ილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძე
 
ილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძე
 
ილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძეილია ჭავჭავაძე
ილია ჭავჭავაძე
 
ილია ისტორიკოსი
ილია ისტორიკოსიილია ისტორიკოსი
ილია ისტორიკოსი
 
ილია ისტორიკოსი
ილია ისტორიკოსიილია ისტორიკოსი
ილია ისტორიკოსი
 
gილია ჭავჭავაძე
gილია ჭავჭავაძეgილია ჭავჭავაძე
gილია ჭავჭავაძე
 

წმიდა ილია მართალი

  • 1.
  • 2. წმიდა ილია მართალი ( ილია გრიგოლის ძე ჭავჭავაძე)
  • 3.
  • 4.
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 8.
  • 9.
  • 10.
  • 11. ილიამ სწავლა ჯერ თბილისის კერძო პანსიონში, შემდგომ კიკეთილშობილთა გიმნაზიაში განაგრძო.
  • 12. ადრე საქართველოში უმაღლესი სასწავლებლები არ იყო და ამიტომ, ვისაც სწავლის გაგრძელება უნდოდა, რუსეთში უნდა წასულიყო. ილიაც დაადგა შორეულ გზას რუსეთისაკენ.
  • 13. სწორედ ამ დროს დაიწერა მისი ცნობილი ლექსი ,,ყვარლის მთებს’’, რომლითაც ილია სამშობლოს ოთხი წლით ემშვიდობებოდა: ,,სამშობლო მთებო, თქვენი შვილი განებებთ თავსა, მაგრამ თქვენს ხსოვნას ვერ მივცემ მე დავიწყებასა: თქვენ ჩემთან ივლით განუყრელად ვით ჩემი გული, თქვენთან, ჰე მთებო, ბუნებითა შეუღლებული!’’
  • 14.
  • 15. ილია იურიდიულ ფაკულტეტზე ჩაირიცხა. მან იცოდა, რომ სამშობლოს განათლებული ადამიანები სჭირდებოდა. ამიტომ დაუღალავად შრომობდა, ბევრს მეცადინეობდა, კითხულობდა.
  • 16. მან თავის გარშემო შემოიკრიბა პეტერბურგში მყოფი ქართველები, რომლებიც მასავით ცოდნის გასაღრმავებლად ჩასულიყვნენ იქ. ისინი ერთად ფიქრობდნენ საქართველოს მომავალზე და იმაზე, თუ რითი შესძლებდნენ დახმარებოდნენ სამშობლოს.
  • 17. სწავლის დასრულების შემდეგ ილია სამშობლოში დაბრუნდა. ოთხი წლის განმავლობაში მას ძალიან ენატრებოდა სამშობლო და თავისი გრძნობები და ემოციები აღწერა ნაწარმოებში ,,მგზავრის წერილები’’.
  • 18. ილიას ძალიან ბევრი რამის გაკეთება სურდა. საქართველო იმ დროს მეტად მძიმე მდგომარეობაში იყო, არ არსებობდა ქართული სკოლები. იმ სკოლებში კი, რომლებიც მაშინ საქართველოში იყო, მხოლოდ რუსულად ასწავლიდნენ.
  • 19. ილიამ და მისმა მეგობრებმა დააარსეს „ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოება“, რომელიც სრულიად უსასყიდლოდ ასწავლიდა ხალხს წერა-კითხვას, ურიგებდა წიგნებს. . ბევრმა ადამიანმა წერა-კითხვა არ იცოდა.
  • 20. ილია ჭავჭავაძის მონდომებით დაარსდა ასევე ქართული ჟურნალი, რომელსაც „საქართველოს მოამბე“ ერქვა. მასში გამოჩენილი ქართველი მწერლების ლექსები, მოთხრობები, პოემები, წერილები იბეჭდებოდა.
  • 21.
  • 22. არ ყოფილა დღე და წუთი, ილიას საქართველოზე არ ეფიქროს. საჭირო იყო ერის გამოღვიძება, მართალი სიტყვის თქმა... ილიაც არ ერიდებოდა მხილებას. 1877 წელს მან დააარსა გაზეთი ,,ივერია’’, რომელიც ვრცლად და ფართოდ ასახავდა ხალხისა და ქვეყნის ყოველდღიური ცხოვრების მთავარ და საარსებო პრობლემებს, მათი გადაჭრის გზებს.
  • 23. „ივერიამ“ განსაკუთრებული როლი შეასრულა ქართული მწერლობის განვითარების საქმეში. მასთან თანამშრომლობდნენ: აკაკი წერეთელი, იაკობ გოგებაშვილი, ვაჟაფშაველა, ალექსანდრე ყაზბეგი, ნიკო ლომოური, ეკატერინე გაბაშვილი, სოფრომ მგალობლიშვილი, სტე ფანე ჭრელაშვილი და სხვა მწერლები.
  • 24. ილია ჭავჭავაძე ასევე აქტიურად თანამშრომლობდა ქართულ პოლიტიკურ და ლიტერატურულ გაზეთ ,,დროებასთან’’.
  • 25. ჯერ კიდევ თავისი მოღვაწეობის დასაწყისში განაცხადა ილია მართალმა: „სამი ღვთაებრივი საუნჯე დაგვრჩა ჩვენ მამა-პაპათაგან: მამული, ენა, სარწმუნოება. თუ ამათაც არ ვუპატრონეთ, რა კაცები ვიქნებით, რა პასუხს გავსცემთ შთამომავლობას?’’
  • 26. მან დაგვიტოვა უამრავი ლექსი, პოემა, მოთხრობა, წერილი, რომელთა ერთადერთი ტკივილი და საზრუნავი საქართველო და მისი მომავალი იყო, მათში ილიამ დაგვისახა გზა, რომლითაც უნდა ვიაროთ, თუ გვინდა, ჩვენი სამშობლო ძლიერი, თავისუფალი და გაბრწყინებული იყოს.
  • 27.
  • 28.
  • 29. 1907 წლის 30 აგვისტოს თბილისიდან საგურამოს მიმავალი ეტლი, რომელშიც ილია და მისი მეუღლე ოლღა გურამიშვილი იმყოფებოდნენ, წიწამურის ტყესთან შედგა. თოფის გრიალმა შეძრა დიდებული გარემო. ილია ზეზე წამოიჭრა: „შესდექით, უბედურნო, ილია ვარ!!!“ - დაიძახა, მაგრამ ტყვიამ გაუჩერა ქრისტესა და სამშობლოს სიყვარულით აღვსილი გული.
  • 30. ეს საშინელი ამბავი ელვასავით მოედო სრულიად საქართველოს. გლოვითა და ტირილით აივსო სახლები. ილიას ხომ ყველა ერის მამად, უგვირგვინო მეფედ თვლიდა. „საქართველო დაობლდაო“, ასე შეაფასეს მაშინდელმა ქართველებმა ილიას სიკვდილი. გასვენებაზე ქუჩები გაჭედილი იყო ხალხით, ყველას სურდა, უკანასკნელი პატივი მიეგო სათაყვანო მამულიშვილისთვის.
  • 31.
  • 32. ქართველმა ერმა თავისი მოწიწება და სიყვარული იმით გამოხატა, რომ ილიას ნეშტი თბილისის ერთ-ერთ უწმინდეს ადგილას – მთაწმინდაზე დაკრძალა.
  • 33. ილიამ კი სიცოცხლეშივე შეუნდო თავის მკვლელებს ცნობილი ლექსით „ლოცვა“: „მამაო ჩვენო, რომელი ხარ ცათა შინა, მუხლმოდრეკილი, ლმობიერი ვდგავარ შენ წინა; არცა სიმდიდრის, არც დიდების თხოვნა არ მინდა, არ მინდა, ამით შეურაცხვყო მე ლოცვა წმიდა… არამედ მსურს მე, განმინათლდეს ცით ჩემი სული, შენგან ნამცნების სიყვარულით აღმენთოს გული, რომ მტერთათვისაც, რომელთ თუნდა გულს ლახვარი მკრან, გთხოვდე: „შეუნდე, არ იციან, ღმერთო, რას იქმან!“
  • 34.
  • 36.
  • 39.
  • 40. ილია ჭავჭავაძე და მისი მეუღლე ოლღა გურამიშვილი
  • 41. წმიდა ილია მართლის სახელობის ტაძარი საგურამოში
  • 43.
  • 45.