2. A oratoria pública era un instrumento esencial para conquistar prestixio e poder; esta perfecionouse formalmente grazas ao influxo da retórica grega. Os mestres en Roma eran rétores gregos, estes foron expulsados pero co paso do tempo produciuse unha asimilación total da preceptiva retórica grega; abríronse escolas de retórica e compuxéronse tratados sistemáticos que constibuíron á difusión destas ensinanzas. INTRODUCCIÓN AO TEMA : Fases de elaboración do discurso : -Inventio (invención) -Dispositio (disposición) -Elocutio (elocución) -Actio ou pronuntiatio (acción ou pronunciación) -Memoria (memorización) Tipos de discursos: -Genus deliberatiuum (discurso deliberativo) Función principal: convencer ou disuadir a unha asemblea. -Genus demostratiuum (discurso demostrativo ou epidíctico) Función principal : criticar ou loar as virtudes ou defectos dunha persoa. -Genus iudiciale (discurso xudicial ou forense) Función principal: conseguir a condena ou absolución dun reo ante un tribunal.
5. A oratoria Primitiva APIO CLAUDIO (o cego; 1ª ½ s. III a.C.): Discurso contra a proposta de paz con Pirro II (rei de Epiro) MARCO PORCIO CATÓN (s. III-II a.C.) :Escritor de 150 discursos (conservados fragmentos de 80). REM TENE, VERBA SEQVENTVR : Sentencia na que mostra a súa valoración do dominio da técnica xurídica. Irmáns TIBERIO e CAIO GRACO (2ª ½ s. II a.C.) : Tribunos da plebe e defensores. HORTENSIO (1ª ½ s. II a.C.) : Rival de Cicerón e representante da escola asiánica. CICERÓN s. I a.c Arpio -Estudou en Roma retórica grega, dereito e filosofía.
6. OBRA RETÓRICA (tratados) - DE ORATORE (Sobre o orador) Diálogo sobre o orador perfecto no que aparecen as ideas cicerónicas. - BRUTUS (Bruto) Historia da oratoria romana. - ORATOR (O orador) Función do orador// céntrase na elocutio. OB RA ORATORIA (discursos) de carácter privado e xudicial por unha parte; por outra de carácter público e político pronunciados ante as asembleas ou o senado. - IN VERREM (Verrinas) Defensa dos dereitos sicilianos contra Verres. - DE LEGE MANILA ou DE IMPERIO CNAEI POMPEI (Sobre a lei Manila) Loanza das cualidades de Pompeio e apoia a proposta do tribuno da plebe Caio Manilio. - IN CATILINAM (Catilinarias) Finalidade: desenmascarar o intento do golpe de estado de Catilina. -PHILIPPICAE (Filípicas) Discursos contra Marco Antonio. Nome na honra das obras homónimas do orador grego Demóstenes contra Filipo de Macedonia.
7. A ORATORIA DA ÉPOCA IMPERIAL (oratoria posciceroniana) Decadencia dende a época de Augusto. Os maxistrados e funcionarios imperiais que precisaban formación retórica pronunciaban declamationes . Nos exercicios distinguíanse: controuersiae e suasoriae ; ambos coa finalidade de formar ao declamator para falar in utramque partem . Séneca o vello : Oratorum et rhetorum sententiae. Quintiliano (s. I d.c) INSTITUTIO ORATORIA (Tratado sobre a formación do orador) Para Quintiliano o profesor debe formar ao alumno cultural e moralmente; imita a Cicerón na súa obra, ademais algunhas partes da súa obra derivan da súa propia experiencia pedagóxica na escola de retórica.
8. A oratoria tardía : os panexiristas Panexírico: Xénero literario que tivo o seu máximo esplendor nos séculos III e IV d.C., séculos nos que se compuxeron pezas na honra de emperadores. Panexirico: Discurso de tipo demostrativo ou epidíctico con ton encomiástico. Quintiliano: DE CAUSIS CORPUPTAE ELOQUENTIAE (tema: Decadencia oratoria) Cornelio Tácito: DIALOGUS DE ORATORIBUS (tema: Decadencia oratoria) Plinio( o xoven): PANEGYRICUS (de Traxano); acción de grazas polo seu nomeamento como cónsul. Aurelio Simmaco: Escritos con polémica con autores cristiáns. Cómpre ter clara as dúas correntes da oratoria primitiva: Asianismo: Tendencia a oratoria barroquizante. Aticismo:Estilo máis sobrio, austero.
