Εργαλεία Web2.0 και φιλολογικά μαθήματα

1. Υπηζιμοποιώνηαρ δημιοςπγικά διαδικηςακά
επγαλεία ζηη διδαζκαλία θιλολογικών
μαθημάηυν
E learning expo 7-10-12 Αιεμαλδξή Λέα ΠΔ02 MSc e learning

2. Τπηπεζίερ και επγαλεία Web 2.0

3. Ο πόλορ ηηρ Παιδαγυγικήρ
Δμαηνκίθεπζε:
Απηνξύζκηζε
Μάζεζε
2.0
Σπλεηζθνξά:
Σπκκεηνρή:
Γεκηνπξγηθόη
εηα Δπηθνηλσλία
Σπλεξγαζία
Καηλνηνκία

4. Web2.0 και Φιλολογικά Μαθήμαηα

5. Γιαηί;
Οη εθαξκνγέο ηνπ web 2.0 ζρεηίδνληαη κε ηηο πξαθηηθέο
ησλ καζεηώλ –εθήβσλ (θνηλσληθά δίθηπα),
νη νπνίεο ζσξνύληαη πξαθηηθέο ηνπ γξακκαηηζκνύ
Τα θηινινγηθά καζήκαηα ζρεηίδνληαη κε ηηο πξαθηηθέο
ηνπ γξακκαηηζκνύ
Γεκηνπξγνύληαη λέεο αμίεο, ηξόπνπο δξάζεο θαη θπξίσο
ζπκκεηνρηθέο δηαδηθαζίεο

6. Πώρ;
• σο ππνζηεξηθηηθά κέζα δηδαζθαιίαο
• σο κέζα πξαθηηθήο γξακκαηηζκνύ
• σο κέζα θξηηηθήο πξνζέγγηζεο ησλ
καζεκάησλ ηεο Λνγνηερλίαο , ηεο
Ιζηνξίαο, αιιά θαη ησλ Αξραίσλ
Διιεληθώλ

7. Σι θα δούμε;
Γιαδικηςακά Δπγαλεία με εθαπμογέρ ζε
θιλολογικά μαθήμαηα
• Σύλλεθα ιέμεσλ: Worldle, Tagxego
• Δξγαιείν δεκηνπξγίαο ςεθηαθώλ
αληηπξνζώπσλ: Voki
• Δξγαιεία ελλνηνινγηθήο
ραξηνγξάθεζεο: Inspiration
• Γηαδξαζηηθή αθίζα: Glogster EDU
• Δξγαιείν παξνπζηάζεσλ: Prezi
• Δξγαιεία θαηαζθεπήο
ρξνλνγξακκήο:Tiki-Toki,Timerime

8. ΢ύννεθα λέξευν
• Τν Wordle (http://www.wordle.net) είλαη κηα
δσξεάλ εθαξκνγή Web 2.0 πνπ επηηξέπεη
ζηνπο ρξήζηεο λα δεκηνπξγνύλ «ζύλλεθα
ιέμεσλ» (word clouds).
• Με ηνλ ηξόπν απηό νπηηθνπνηείηαη ε
ζπρλόηεηα εκθάληζεο κηαο ιέμεο από έλα
δνζκέλν θείκελν, θαζώο νη ιέμεηο κε ηε
κεγαιύηεξε ζπρλόηεηα εκθάληζεο
παξνπζηάδνληαη κεγαιύηεξεο ζε ζρέζε κε ηηο
ππόινηπεο.

9. Πεπιβάλλον ηος Worldle
Η εηζαγσγή θεηκέλνπ γίλεηαη κε
δηάθνξνπο ηξόπνπο (αληηγξαθή θαη
επηθόιιεζε, εηζαγσγή δηεύζπλζε
URL δηαδηθηπαθνύ ηόπνπ, απηόκαηε
εηζαγσγή εηηθεηώλ από άιινπο
δηθηπαθνύο ηόπνπο δηακνηξαζκνύ
ζπλδέζκσλ, π.ρ. del.icio.us).

10. Σα ζςννεθόλεξα: Wordle
• Σπκβάιιεη ζηελ αλάπηπμε ηεο
δεκηνπξγηθόηεηαο θαη ηεο θξηηηθήο ζθέςεο
• Αλαπηύζζεη ηα θίλεηξα ησλ
εθπαηδεπνκέλσλ
• Σπληειεί ζηελ δεκηνπξγία ζηξαηεγηθώλ
επίιπζεο πξνβιεκάησλ
• Υπνζηεξίδεη ηελ ηθαλόηεηα θαηαλόεζεο
θαη παξαγσγήο γξαπηνύ ιόγνπ
(δεκηνπξγηθή γξαθή)

11. Σπόποι αξιοποίηζηρ ηος Worldle
• Όηαλ ζέινπκε λα νξίζνπκε έλλνηεο,
είδε, ζεσξίεο κπνξνύκε λα μεθηλήζνπκε
ηε ζπδήηεζε κε ηα αλάινγα
ζπλλεθόιεμα.
• π.ρ. Τα θηλήκαηα ηνπ ζπκβνιηζκνύ θαη
ηνπ κνληεξληζκνύ κπνξνύκε λα ηα
πξνζεγγίζνπκε κε απηόλ ηνλ ηξόπν.

12. Worldle ζηη λογοηεσνία

13. Worldle ζηη λογοηεσνία

14. Worldle ζηη λογοηεσνία

15. Λογοηεσνία
• Μπνξνύκε λα ζρεκαηίζνπκε ζπλλεθόιεμα
από δηαθνξεηηθέο πνηεηηθέο ζπιινγέο ηνπ
ίδηνπ δεκηνπξγνύ θαη λα δηαθξίλνπκε κνηίβα,
έλλνηεο, εηθόλεο, πξνζπαζώληαο λα
θαηαηάμνπκε ρξνλνινγηθά ηηο δύν πνηεηηθέο
ζπιινγέο.
• Αθνινπζνύλ δύν ζπλλεθόιεμα πνπ
δεκηνπξγήζεθαλ από ηηο δύν πξώηεο
πνηεηηθέο ζπιινγέο ηνπ Ν. Καββαδία

16. Παπάδειγμα
Μαπαμπού (1933) Πούζι (1947)
Σε πνην ζπλλεθόιεμν ππάξρνπλ
πεξηζζόηεξεο ιέμεηο ζρεηηθά κε ηε
ζάιαζζα;

17. Παπάδειγμα 2ο:Γημοηικά ηπαγούδια

18. Παπάδειγμα 2ο:Γημοηικά ηπαγούδια

19. ΢ςννεθόλεξο ζηην ποίηζη ηος
Καβάθη
ε ιύπε γηα ηνλ ρξόλν πνπ θεύγεη,
ε αγάπε γηα ηε λεόηεηα, ηελ
νκνξθηά, ηηο λπθηεξηλέο εδνληθέο
πεξηπιαλήζεηο, ε Αιεμάλδξεηα, ε
Ιζάθε

20. Δθαπμογή ζηην Ιζηοπία
• Σηελ Ιζηνξία δίλνπκε ζπλλεθόιεμα πνπ
έρνπκε δεκηνπξγήζεη κε ηε ρξήζε ησλ
ηζηνξηθώλ πεγώλ θαη πξνζπαζνύκε λα
εληνπίζνπκε ηηο ιέμεηο πνπ δίλνληαη
πεξηζζόηεξν εκθαηηθά εξκελεύνληαο ην
γηαηί.
• Τελ ίδηα δηαδηθαζία κπνξνύκε λα
θάλνπκε κε ηζηνξηθνύο ιόγνπο πνπ
εθθσλήζεθαλ εληνπίδνληαο ηα
ζεκαληηθόηεξα ζηνηρεία ηνπο.

21. Ιζηοπία: ΢ςννεθόλεξο από πηγή Γ΄ Γςμναζίος
(Δνόηηηα 32: Δθνικόρ δισαζμόρ)
Η θσλζηαληηληθή «νπδεηεξόηεηα»

22. Ιζηοπία: ΢ςννεθόλεξο από πηγή Γ΄ Γςμναζίος
(Δνόηηηα 32: Δθνικόρ δισαζμόρ)
Α΄ ππόκλεκα ηνπ Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ πξνο ηνλ βαζηιηά
Κσλζηαληίλν 1915

23. Δθαπμογή ζηη Νεοελληνική Γλώζζα
• Σηε λενειιεληθή Γιώζζα ζε έλα ζπλλεθόιεμν πνπ
πξνέθπςε από κηα παξάγξαθν ή έλα κεγαιύηεξν
θείκελν ζπδεηνύκε γηα ηνλ ηίηιν πνπ κπνξνύκε λα
βάινπκε.
• Αλάιπζε θεηκέλνπ: Οη καζεηέο επηθνιινύλ έλα
απόζπαζκα ινγνηερληθνύ θεηκέλνπ ή ελόο άξζξνπ
θαη δεκηνπξγνύλ ην αληίζηνηρν Wordle. Αθνινπζεί
ζπδήηεζε: Πνην ζέκα δηαπξαγκαηεύεηαη ην θείκελν,
πνηεο είλαη νη ιέμεηο θιεηδηά, πνηα είλαη ε βαζηθή ηδέα;
• Πεξίιεςε θεηκέλνπ: Οη καζεηέο επηθνιινύλ ην
θείκελν θαη δεκηνπξγνύλ ηελ πεξίιεςή ηνπ
ρξεζηκνπνηώληαο ηηο ιέμεηο πνπ εκθαλίδνληαη
κεγαιύηεξεο (βαζηθέο έλλνηεο , ιέμεηο – θιεηδηά)

24. Ιζηοπιογπαθία:Δλληνικά Ξεν.16-32
Worldle

25. Άλλα επγαλεία για ζύννεθα λέξευν
• Tagxedo http://www.tagxedo.com/
• Τν Cloud http://www.tocloud.com/
• Tagul http://tagul.com/cloud/,
http://www.wordsift.com/ ,
• Imagechef
http://www.imagechef.com/ic/word_mosaic/
•
• Worditout http://worditout.com/word-
cloud/make-a-new-one

26. Tagxego
• Γίλεη αξθεηέο δπλαηόηεηεο δεκηνπξγίαο
ηνπο ζε ζρήκαηα πνπ έρεη έηνηκα ην
πξόγξακκα
• Πξνζδίδεη κηα αθόκε ελδηαθέξνπζα θαη
παηρληώδε δηάζηαζε
• Γηαζέηεη ιεηηνπξγία ηνπ ηζηνξηθνύ,ε
νπνία ζώδεη όιεο ηηο αιιαγέο πνπ
πινπνηνύκε ζην ζπλλεθόιεμν
• Παξέρεη εμαγσγή ζε θνξκάη jpg, png
θαη κάιηζηα αλ ην επηζπκνύκε ζε
κεγάιε αλάιπζε.

27. 1ο Παπάδειγμα: Ποίηζη Καββαδία

28. 2ο Παπάδειγμα: Ποίηζη Δλύηη

29. Δπγαλείο δημιοςπγίαρ τηθιακών ανηιπποζώπυν
(Avatars) διαδίκηςο: Voki
• Δίλαη έλα online εξγαιείν. Απαηηεί εγγξαθή, απηό
βνεζά ζην λα απνζεθεύνπκε ηηο δηθέο καο
δεκηνπξγίεο θαη λα ηηο αλαθηνύκε ζε θάζε πεξίπησζε.
• Ωο εθπαηδεπηηθό εξγαιείν ζεσξείηαη όηη εληζρύεη ηα
θίλεηξα ησλ καζεηώλ, ζπλδπάδεη ηε κάζεζε κε ην
παηρλίδη γηα ηηο κηθξόηεξεο ειηθίεο (καζεηέο
Γπκλαζίνπ).
• Υπνζηεξίδεη ηελ ειιεληθή γιώζζα κε γπλαηθείεο θαη
αλδξηθέο θσλέο.
• Υπάξρεη κεγάιε πνηθηιία ζηελ επηινγή ησλ
ραξαθηήξσλ αιιά θαη ησλ back grounds.
• Γπλαηόηεηα ελζσκάησζεο ζε email, blogs,
ηζηνζειίδεο, θαη ζε όια ηα θνηλσληθά δίθηπα

30. Voki
• Δξγαιείν δεκηνπξγίαο ςεθηαθώλ αληηπξνζώπσλ (Avatars)
δηαδίθηπν
• Δίλαη έλα online εξγαιείν. Απαηηεί εγγξαθή, απηό βνεζά ζην λα
απνζεθεύνπκε ηηο δηθέο καο δεκηνπξγίεο θαη λα ηηο αλαθηνύκε ζε
θάζε πεξίπησζε.
• Ωο εθπαηδεπηηθό εξγαιείν ζεσξείηαη όηη εληζρύεη ηα θίλεηξα ησλ
καζεηώλ, ζπλδπάδεη ηε κάζεζε κε ην παηρλίδη γηα ηηο κηθξόηεξεο
ειηθίεο (καζεηέο Γπκλαζίνπ).
• Υπνζηεξίδεη ηελ ειιεληθή γιώζζα κε γπλαηθείεο θαη αλδξηθέο
θσλέο.
• Υπάξρεη κεγάιε πνηθηιία ζηελ επηινγή ησλ ραξαθηήξσλ αιιά
θαη ησλ back grounds.
• Γπλαηόηεηα ελζσκάησζεο ζε email, blogs, ηζηνζειίδεο, θαη ζε
όια ηα θνηλσληθά δίθηπα

31. Πποηάζειρ ένηαξηρ ηος επγαλείος
ζηην ηάξη
• 1.Πξνζθέηαη γηα παισνίδια πόλυν θαζώο νη καζεηέο
κπνξνύλ λα εκθπαζηούν πιο ελεςθέπα κέζσ ελόο
ςεθηαθνύ αληηπξνζώπνπ.
π.ρ. Σην ζέκα ξαηζηζκόο θαη ζηεξεόηππα νη καζεηέο
κπνξνύλ λα ππνδπζνύλ πξόζσπα πνπ είλαη ζύκαηα
ησλ δηαθόξσλ κνξθώλ ξαηζηζκνύ θαη λα εθθξάζνπλ
ζπλαηζζήκαηα θαη απόςεηο.
• 2. Τν voki ζπληειεί ζηε δεκηνπξγία αςθενηικού
πλαιζίος μάθηζηρ: Οη καζεηέο θαινύληαη λα
ζπγγξάςνπλ κηα παξάγξαθν π.ρ ζρεηηθά κε ηνλ
αγαπεκέλν ηνπο ήξσα ελόο βηβιίν ή θόκηθο ή ηαηλίαο.
Γεκηνπξγνύλ έλα voki θαη νη ζπκκαζεηέο ηνπο
θαινύληαη λα βξνπλ ην πξόζσπν.

32. • 3. Ωο ηπόπορ αςηοαξιολόγηζηρ ελόο θεηκέλνπ:
θαζώο αθνύλ ην θείκελν ηνπο από ην voki θάλνπλ
δηνξζώζεηο.
(Μπνξνύκε λα ηνπο δώζνπκε θαη ηα θξηηήξηα αμηνιόγεζεο κε κηα
ξνπκπξίθα)
• 4.Μειέηε ελόο ιζηοπικού γεγονόηορ κέζα από
πξσηνγελείο πεγέο π.ρ αθεγήζεηο Μηθξαζηαηώλ
πξνζθύγσλ, ή απνίθσλ θαηά ηελ Ακεξηθαληθή
επαλάζηαζε θαη δεκηνπξγία ελόο voki πνπ ζα
απεηθνλίδεη έλα ηέηνηα πξόζσπν θαη ζα πεξηγξάθεη
ηελ εκπεηξία θαη ηα ζπλαηζζήκαηα ηνπ.
Με απηό ηνλ ηξόπν ε κάζεζε γίλεηαη πην βιυμαηική.

33. Δννοιολογική
σαπηογπάθηζη:Inspiration
• Τν Inspiration είλαη ινγηζκηθό ελλνηνινγηθήο
ραξηνγξάθεζεο, ην νπνίν βνεζά ηνπο
καζεηέο λα εθθξάζνπλ, λα νξγαλώζνπλ θαη
λα αλαπηύμνπλ ηηο ηδέεο ηνπο.
• Φξεζηκνπνηώληαο ηηο αξρέο ηεο «νπηηθήο
κάζεζεο» (visual learning) νη καζεηέο
αλαπηύζζνπλ ηε δπλαηόηεηά ηνπο λα
θαηαζθεπάδνπλ ζελάξηα, λα νξγαλώλνπλ
πιεξνθνξίεο, λα θαηαλννύλ έλλνηεο θαη λα
εθθξάδνπλ θαη λα κνηξάδνληαη ηηο ζθέςεηο
ηνπο.

34. • Έλα από ηα πηo δεκoθηιή θαη εύρξεζηα ιoγηζκηθά
ελλoηoιoγηθήο ραξηoγξάθεζεο.
• Γίλεη ηε δπλαηόηεηα ζρεδίαζεο ελλoηoιoγηθώλ ραξηώλ
oπoηoπδήπoηε ηύπoπ.
• Παξέρεη έηoηκεο βηβιηoζήθεο κε δηάθoξα ζέκαηα,
θαζεκηά από ηηο oπoίεο πεξηέρεη αξθεηέο
θσηoγξαθίεο πoπ κπoξoύλ λα ρξεζηκoπoηεζoύλ
ζηoπο ράξηεο.
• O θαηαηγηζκόο θαη ε oξγάλσζε ησλ ελλoηώλ θαη ε
ραξηoγξάθεζε ησλ ηδεώλ αλαθέξoληαη σο
πξσηαξρηθέο ιεηηoπξγίεο ηoπ πξoγξάκκαηoο ζηo
εγρεηξίδηo ηoπ ρξήζηε

35. Πεπιβάλλον Inspiration

38. Γιαδπαζηική αθίζα: Glogster
• Τν Glogster EDU είλαη έλαο ρώξνο
δεκηνπξγηθόηεηαο όπνπ ν θαζέλαο
κπνξεί, εύθνια, λα θάλεη κηα ςεθηαθή
αθίζα (glog) κόλνο ηνπ. Πξόθεηηαη γηα
κηα δηαδηθηπαθή ηζηνζειίδα δεκηνπξγίαο
δηαδξαζηηθήο αθίζαο.
• Γηαζέηεη έλα πνιύ απιό ζηε ρξήζε
interface.

39. • Η ηειηθή glog αθίζα κπνξεί λα
θηινμελεζεί από ην Glogster EDU ή
κπνξεί λα ελζσκαησζεί ζε wiki, ζε
blog, ή ζε ηζηνζειίδα.
• Απνηειεί έλαλ πνιύ θαιό ηξόπν γηα λα
παξνπζηάζνπλ νη καζεηέο ην ηη έρνπλ
απνθνκίζεη από ηε καζεζηαθή
δηαδηθαζία
• Μπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζε δηάθνξα
καζήκαηα (ζηελ ηζηνξία, ηε γιώζζα)

40. Γηα λα γξάςνπκε θείκελν ζηα ειιεληθά ζα
πξέπεη λα επηιέμνπκε ηε γξακκαηνζεηξά:
Arial(russian)

41. Prezi: λένο ηξόπνο γηα παξνπζηάζεηο
• Αο μεράζνπκε ηηο θιαζηθέο δηαθάλεηεο θαη λα
θαληαζηνύκε κελύκαηα, θείκελν θαη θσηνγξαθίεο λα
γεκίδνπλ ηελ νζόλε καο κε εληππσζηαθά εθέ θαη έλαλ
ηδηαίηεξν ηξόπν λα παξνπζηάζεη έλα ζέκα ή λα
αθεγεζεί κία ηζηνξία θαλείο
• Γηαζέηεη δσξεάλ έθδνζε ηελ νπνία κπνξνύκε λα
ρξεζηκνπνηήζνπκε θαηόπηλ εγγξαθήο θαη πξνζθέξεη
πεξίπνπ 100ΜΒ απνζεθεπηηθνύ ρώξνπ.
• Σηελ έθδνζε απηή νη παξνπζηάζεηο ζαο είλαη
ππνρξεσηηθά δεκόζηεο, ελώ εκθαλίδεηαη επίζεο θαη
ην ινγόηππν ηεο εθαξκνγήο.
• Τόζν ζην δσξεάλ όζν θαη ζηα επί πιεξσκή παθέηα,
σζηόζν, έρνπκε ηε δπλαηόηεηα λα «θαηεβάζνπκε» ηε
δνπιεηά καο ώζηε λα ηελ παξνπζηάζνπκε ρσξίο λα
είλαη απαξαίηεηε ε ζύλδεζε ζην Γηαδίθηπν.

42. • Η παξνπζίαζε δελ απνηειείηαη από κηα ζεηξά
ηππηθώλ ζειίδσλ/δηαθαλεηώλ, αιιά από κηα ηεξάζηηα
επηθάλεηα εξγαζίαο πάλσ ζηελ νπνία ηνπνζεηνύκε
ην πεξηερόκελν πνπ ζέινπκε λα παξνπζηάζνπκε
• Γεκηνπξγεί παξνπζηάζεηο κε ηε ξνή πνπ ζέιεη ν
δεκηνπξγόο ηνπο, ελώ κπνξεί λα δηαζπλδέεη
αληηθείκελα ( βίληεν, ζρήκαηα) θη όρη κόλν slides ,
νξίδνληαο ηε ζεηξά κε ηελ νπνία ζα εκθαληζηνύλ, ελώ
ε ελαιιαγή από ην έλα ζην άιιν κπνξεί λα γίλεη είηε
«ρεηξνθίλεηα» κε θιηθ από ηνλ ίδην ηνλ ρξήζηε, είηε
απηόκαηα.
• Παξάδεηγκα

43. Tiki-Toki – δημιοςπγία διαδπαζηικών timelines
• Τν Tiki-Toki είλαη κηα λέα δηαδηθηπαθή ππεξεζία, ε
νπνία καο επηηξέπεη πην εύθνια λα
απνκλεκνλεύζνπκε. Δίλαη ζίγνπξν επίζεο, όηη
παξέρεη έλαλ εύθνιν θαη γξήγνξν ηξόπν γηα ηε
δεκηνπξγία εληππσζηαθώλ, δηαδξαζηηθώλ timelines.
• Iδαληθό σο εξγαιείν παξνπζίαζεο κε ρξνλνινγηθή
ζεηξά, γηα ηε δεκηνπξγία βηνγξαθηώλ, αιιά θαη
εμηζηόξεζεο γεγνλόησλ.
• Mπνξνύλ λα ελζσκαησζνύλ video από ην YouTube
θαη ην Vimeo. Κάζε timeline έρεη ην δηθό ηνπ,
κνλαδηθό URL θαη κπνξεί λα ελζσκαησζεί ζε άιια
websites ή blogs.
• H ρξήζε ηνπ γίλεηαη απνθιεηζηηθά online θαη ε
δεκηνπξγία απινύ ινγαξηαζκνύ είλαη δσξεάλ.

44. Tiki-Toki -Σimerime
OI AYTOKΡΑΣΟΡΔ΢ ΣΟΤ ΒΤΕΑΝΣΙΟΤ:
κε ην Τimerime
Κιαζηθά ρξόληα:κε ην Tiki-Toki

45. Δπιλογικά
Τα εξγαιεία απηά δελ
απνηεινύλ κόλν
κέζα νπηηθνπνίεζεο
ηεο γλώζεο
κεραληζκνύο κεηαγλσζηηθέο
αλαζηνραζκνύ δεμηνηήηεο

46. Βιβλιογπαθία
• Richardson, W. (2006). Blogs, wikis, podcasts, and other powerful web tools for classrooms. Thousand
Oaks, CA: Corwin Press.
• Web 2.0: Φαξαθηεξηζηηθά θαη επίδξαζε ηνπ ζε επηρεηξήζεηο, θεληξηθή δηνίθεζε θαη ρξήζηεο, Αιέμαλδξνο
Καιηζνγηάλλεο, Παξαηεξεηήξην γηα ηελ θνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο, Ννέκβξηνο 2007
• What is web 2.0? Ideas, technologies and implications for education, Paul Anderson, JISC Technology and
Standards Watch, February 2007
• Riding the waves of web 2.0, Mary Madden, Susannah Fox, October 2006
• Από ην Web 1.0 ζην Web 2.0, Δξγαιεία θαη Τερληθέο γηα ηελ εθπαίδεπζε ηνπ 21νπ αηώλα, Μαξηάλλα
Βηβίηζνπ, Αιέμαλδξνο Γθίθαο, Νίθε Λακπξνπνύινπ
• Evans, Chris (2008). “The effectiveness of m-learning in the form of podcast revision lectures in higher
education“, Computers & Education, 50 (2) (2008), 491-498.
• Cramer, Kenneth M., Kandice R. Collins, Don Snider and Graham Fawcett (2007). “The virtual lecturehall:
utilisation, effectiveness and student perceptions”. British Journal of Educational Technology 38 (2007),
106–115
• Baggetun, Rune and Barbara Wasson (2006) “Self-Regulated Learning and Open Writing” European
Journal of Education 41 (3-4) (2006), pp 453–472.
• Franklin, Tom and Mark van Harmelen (2007). “Web 2.0 for Content for Learning and Teaching in Higher
Education”. http://www.jisc.ac.uk/media/documents/programmes/digitalrepositories/web2-content-learning-
and-teaching.pdf.
• Pascu, C., Osimo, D., Turlea, G., Ulbrich, M., Punie, Y. and Burgelman, J-C. (2008). “Social computing-
Implications for the EU innovation landscape”. Foresight 10 (1) (2008), 37-52.
• REDECKER Christine, Kirsti ALA-MUTKA, Margherita BACIGALUPO, Anusca FERRARI and Yves PUNIE
2009 : ¨Learning 2.0: The Impact of Web 2.0 Innovations on Education and Training in Europe Final Report¨
European Commission Joint Research Centre Institute for Prospective Technological Studies